Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

31 Khi ấy, Đức Giê-su nói với đám đông về ông Gio-an rằng : “Tôi phải ví người thế hệ này với ai? Họ giống ai? 32 Họ giống như lũ trẻ ngồi ngoài chợ gọi nhau mà nói :

‘Tụi tôi thổi sáo cho các anh,
mà các anh không nhảy múa;
tụi tôi hát bài đưa đám,
mà các anh không khóc than.’

33 “Thật vậy, ông Gio-an Tẩy Giả đến, không ăn bánh, không uống rượu, thì các ông bảo : ‘Ông ta bị quỷ ám.’ 34 Con Người đến, cũng ăn cũng uống như ai, thì các ông lại bảo : ‘Đây là tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi.’ 35 Nhưng Đức Khôn Ngoan đã được tất cả con cái mình biện minh cho.”

Đó là Lời Chúa

 

CHÚA NHẬT 25 THƯỜNG NIÊN NĂM C : LC 16,1-13

1Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Một nhà phú hộ kia có một người quản gia. Người ta tố cáo với ông là anh này đã phung phí của cải nhà ông. 2Ông mới gọi anh ta đến mà bảo : “Tôi nghe người ta nói gì về anh đó? Công việc quản lý của anh, anh tính sổ đi, vì từ nay anh không được làm quản gia nữa !” 3Người quản gia liền nghĩ bụng : “Mình sẽ làm gì đây? Vì ông chủ đã cất chức quản gia của mình rồi. Cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi. 4Mình biết phải làm gì rồi, để sau khi mất chức quản gia, sẽ có người đón rước mình về nhà họ.”

4“Anh ta liền cho gọi từng con nợ của chủ đến, và hỏi người thứ nhất : ‘Bác nợ chủ tôi bao nhiêu vậy?’ 6Người ấy đáp : ‘Một trăm thùng dầu ô-liu.’ Anh ta bảo : ‘Bác cầm lấy biên lai của bác đây, ngồi xuống mau, viết năm chục thôi.’ 7Rồi anh ta hỏi người khác : ‘Còn bác, bác nợ bao nhiêu vậy?’ Người ấy đáp : ‘Một ngàn giạ lúa.’ Anh ta bảo : ‘Bác cầm lấy biên lai của bác đây, viết lại tám trăm thôi.’ 8Và ông chủ khen tên quản gia bất lương đó đã hành động khôn khéo. Quả thế, con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại.

9“Phần Thầy, Thầy bảo cho anh em biết : hãy dùng Tiền Của bất chính mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết tiền bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu. 10Ai trung tín trong việc rất nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai bất lương trong việc rất nhỏ, thì cũng bất lương trong việc lớn. 11Vậy nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng Tiền Của bất chính, thì ai sẽ tín nhiệm mà giao phó của cải chân thật cho anh em? 12Và nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng của cải người khác, thì ai sẽ ban cho anh em của cải dành riêng cho anh em?

13“Không gia nhân nào có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa vừa làm tôi Tiền Của được.”


TIỀN BẠC : ÔNG CHỦ HAY ĐẦY TỚ?

Trong tâm trí mình, chúng ta thường có xu hướng chỉ giữ lại những đoạn Tin Mừng trong đó Đức Giê-su khuyên nhủ sống khó nghèo và kết án sự giàu sang : “Phúc cho anh em là những kẻ khó nghèo… Khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có….” (x. Lc 6,20-26). Thế nhưng, tư tưởng của Đức Giê-su, dĩ nhiên luôn đòi hỏi, vẫn chứa nhiều sắc thái, nhiều tiểu dị… và dụ ngôn “người quản gia khôn khéo” hôm nay, đầy tinh tế và hóm hỉnh, cũng như vài câu giải thích của Người tiếp đó, cho chúng ta một số giáo huấn về bản chất tiền bạc và một số chỉ dẫn về việc sử dụng bạc tiền.

1- Tiền bạc không phải là công chuyện lớn lao nhất.

“Ai trung tín trong việc rất nhỏ (tức chuyện tiền bạc), thì cũng trung tín trong việc lớn” (c.10). Theo văn mạch, câu này nhắm giải thích dụ ngôn. Sự bất trung bất tín của viên quản gia đối với chủ mình (khiến anh ta bị đuổi việc) nêu bật lòng trung tín cần có để điều hành, quản lý những chuyện lớn hơn. “Công chuyện lớn”, đối với Đức Giê-su, đó là đạt cho được sự sống đời đời, mà Người gọi là vào “nơi ở vĩnh cửu” (c.9).

Tiền bạc đúng là không phải chuyện lớn, đành thú nhận vậy ! Tuy nhiên, sau khi đưa ra nhận định ấy, Đức Giê-su chẳng kết luận rằng chúng ta có thể hờ hững những công chuyện trần gian. Trái lại Người khuyến dụ ta hãy điều hành giỏi, quản lý tốt “việc nhỏ” ấy để cũng xứng đáng quản lý những việc lớn. Thay vì là một lời khuyên hãy lãng phí hay phung phá, câu đầu tiên này của Đức Giê-su (tiếp sau dụ ngôn) là một sự kêu mời hãy quản lý cách thông minh tài sản trần thế của ta.

Trước Các Mác rất lâu, Đức Giê-su đã khẳng quyết tiền bạc “tha hóa”, “làm vong thân” con người. Nó không phải là của cải đích thực cho ta. Người ta có thể có nhiều tiền… mà vẫn xấu xa, ích kỷ, ác độc. Thực tế chứng minh điều ấy. Sự giàu có vật chất đâu khiến cho một con người trở nên giá trị, tốt lành, thông minh, hạnh phúc… Chẳng phải “đô-la”, “xế xịn” làm nên giá trị của một người chồng chưa cưới hay đã cưới rồi. Bất hạnh cho cô gái buông mình chạy theo những thứ hời hợt phù phiếm ấy như một chọn lựa cho cuộc đời mình.

Jean Paul Getty (1892-1976), nhà công nghiệp xăng dầu người Anh gốc Mỹ, được xem như một trong những người giàu nhất lịch sử, đã để lại một gia tài khoảng 20 tỷ USD. Bất chấp khối tài sản khổng lồ của mình, Getty khét tiếng là hà tiện, đặc biệt khi thương lượng tiền chuộc cho vụ bắt cóc cháu trai người Ý của ông vào năm 1973. Và ông đã 5 lần lấy vợ ! (theo Wikipedia).

Hãy tìm những của cải đích thực, Đức Giê-su bảo. Bởi lẽ, theo câu 9, tiền bạc mang tính bất chính (Nova Vulgata, CGKPV, BJ), bất lương (Nguyễn Thế Thuấn), giả dối (trompeur, TOB, Claude Tassin), bẩn thỉu (filthy, Christian Community Bible)…. Từ này trở đi trở lại 5 lần trên miệng Đức Giê-su ! Người muốn chúng ta đề phòng nó. Nó là một cái bẫy, chớ nên tin vào. Khôn ngoan bình dân đã biết nhận định như thế khi bảo : “Tiền bạc chẳng làm nên hạnh phúc.” Nhưng còn hơn thế nữa. Tiền bạc bất chính vì có thể xảy ra chuyện đó là hoa trái của bất công, áp bức, gian lận. “Của phi nghĩa có giàu đâu”, tục ngữ nói thế. Chớ để mình bị tiền bạc gài bẫy. Nó có thể trở thành một vị thần khiến ta tôn thờ mà Đức Giê-su gọi là Mammon, một từ gốc Phê-ni-xi chỉ sự an toàn và ổn định kinh tế, thành công và huy hoàng cuộc sống. Bằng cách đối chiếu nó với Thiên Chúa (c.13), Đức Giê-su biến nó thành một loại ngẫu tượng. Do đó, như thể có hai tôn giáo đối lập, như thể có hai lòng trung thành, hai lựa chọn cơ bản : một bên là lựa chọn lòng yêu thương và tình huynh đệ quảng đại vốn là tôn giáo đích thực và thiên linh; bên kia ngược lại là logic thuần túy của sở hữu, của lợi nhuận như một mục đích tự thân, của sự ích kỷ là nền tảng của tôn giáo thờ Satan và ngẫu tượng, thờ Thần Tài như văn hóa Việt gọi. Đức Giê-su kịch liệt tấn công ảo tưởng là có thể đồng thời đứng về cả hai phía, phía Thiên Chúa và phía của cải.

Xuyên suốt các trang sách của mình, Lu-ca khẩn thiết lặp đi lặp lại về sự cần thiết của việc chọn phe này : của cải là trở ngại chính cho việc bước vào Vương quốc Thiên Chúa.

2- Tiền bạc tuy thế vẫn có thể “phục vụ”.

“Hãy dùng Tiền Của bất chính mà tạo lấy bạn bè”, Đức Giê-su dám nói vậy. Câu chuyện kể trong dụ ngôn được cố ý làm cho trớ trêu và khôi hài. Vì Đức Giê-su muốn lôi kéo sự chú ý. Nhưng bài học rút ra từ đó thì chói lọi và rõ rệt.

Viên quản gia phá hoại tài sản của chủ bị đòi hỏi thanh toán sổ sách trước khi nghỉ việc. Ở khúc quanh bi đát này của cuộc đời, anh ta đã biết tìm ra cách nhanh chóng, với khôn ngoan và quyết tâm cực độ, con đường duy nhất dẫn đến thoát nạn, tấm ván có thể cứu khỏi đắm tàu : đó là hy sinh không lấy phần trăm (tiền hoa hồng, thay đổi ít nhiều tùy loại) những thứ cho vay mà quản gia được hưởng theo quy định của pháp luật địa phương đương thời (kết luận của nhiều nhà nghiên cứu cổ luât). Việc này khiến các con nợ hưởng lợi dễ dàng đón tiếp anh ta về sau, còn trước mắt là lời khen ngợi của chủ cũ (c. 8).

Rõ ràng Đức Giê-su có ý trình bày hành động của viên quản gia, cách thức nhanh chóng mà nó được tiến hành và khai triển, như điển hình của "con cái thế gian" để làm gương cho “con cái sự sang.” (c. 8b). Người như muốn cảnh báo : "Hỡi con cái sự sáng, sao anh em lại không hiểu được tính cấp bách của thời điểm mình đang sống? Sao anh em cứ trơ lỳ, xa tránh và phân tâm, mà không tìm đến phương thuốc mạnh mẽ và quyết định là hoán cải và tích cực lắng nghe lời Tin Mừng?" Đó là với của cải của mình (bất chính hay trung thực), hãy tạo cho mình nhiều bạn hữu giữa những kẻ nghèo khổ, bé mọn và túng thiếu bằng cách bố thí và giúp đỡ; vì chính họ sẽ dẫn chúng ta vào Vương quốc Thiên Chúa, một khi chúng ta từ bỏ gánh nặng của cải vốn cản bước chúng ta đến với Người (c.9). Như câu tục ngữ nhà đạo : “Ở thế gian, người giàu giúp kẻ nghèo; trên Thiên đàng, người nghèo giúp kẻ giàu lại.”

Như thế, Đức Giê-su mạnh mẽ khẳng định rằng tiền bạc tự bản chất không xấu. Nó chỉ xấu, theo kiểu nói của một câu tục ngữ, khi làm ông chủ, nhưng tốt khi làm đầy tớ. Nó có thể phục vụ. Và Người đã đưa ra một lời khen ngợi nghịch lý đối với nó, bằng cách cho thấy việc sử dụng tốt đồng tiền. Lối sử dụng này, chính là chia sẻ nó, tạo lấy bạn bè nhờ nó như nói trên. Tiền bạc là tốt, khi nó tạo nên niềm vui cho tha nhân, và vì thế cũng cho kẻ ban tặng.

Vậy bạn đã làm gì đối với bạc tiền của bạn? Nó đã phục vụ bạn trong việc gì? Nó có ích đối với bạn thế nào? Làm sao biến tiền bạc vốn hay phá hoại thành yếu tố tích cực và xây dựng? Rốt cục, Đức Giê-su xem ra muốn nói : càng tốt nếu tài khoản ngân hàng của bạn đầy lên, miễn đầy lên một cái thì liền cạn kiệt qua việc phục vụ, cứu trợ.

Dĩ nhiên, mọi lời khuyên đầy lương tri ấy cần lấy lương tri mà giải thích. Một cha gia đình, một chủ doanh nghiệp… trước tiên phải quản lý của cải mình để “tạo lấy bạn bè” nhất định trong gia đình, và trong những ai được mình quản lý. Vâng, điều đó là rất tích cực. Bác ái khởi sự từ người thân thuộc. Nhưng không chỉ dừng lại tại đó mà phải lan tỏa đến mọi người, nhất là những kẻ bất hạnh, những kẻ không trả được cho bạn đời này nhưng ở đời sau (x. Lc 14,12-14).

 

NGÃ RẼ
“Tôi phải ví người thế hệ này với ai?”.

“Hoang dã là một phần của khung cảnh đức tin, ở đó, mọi thứ đều thiết yếu! Trên đỉnh núi, tôi choáng ngợp trước sự hiện diện của Thiên Chúa; trong sa mạc, tôi choáng ngợp vì sự vắng mặt của Ngài. Cả hai nơi buộc tôi phải quỳ gối, tôn thờ, cảm tạ và hoán cải. Nơi này, tôi kinh ngạc tột cùng; nơi kia, tôi tuỳ thuộc hoàn toàn!” - Dave Dravecky.

Kính thưa Anh Chị em,

Trước Thiên Chúa, thái độ đúng đắn của con người là “quỳ gối, tôn thờ, cảm tạ và hoán cải!”. Hôm nay, Chúa Giêsu vạch ra sự kiêu hãnh của những người đương thời; cùng lúc, mở cho họ một ‘ngã rẽ’ phải chọn lựa: hoặc tiếp tục an thân hoặc khiêm tốn trước ơn cứu độ.

Chính sự kiêu hãnh ẩn tàng sau những suy nghĩ của họ về Gioan - “quỷ ám”; và về Chúa Giêsu - “ăn nhậu” khiến họ tuỳ tiện tạo ra một Chúa riêng vốn không lay chuyển họ khỏi những đặc lợi, đặc ân và đặc quyền. Có lẽ chúng ta cũng đang mắc phải rủi ro này. Bao lần chúng ta chỉ trích điều này điều kia, dù Giáo Hội nói như vậy hay đã nói như vậy, hoặc cả khi Giáo Hội nói ngược lại. Chúng ta lục lọi mọi kẽ hở và sai lỗi khi đề cập đến Giáo Hội và những chủ chăn của Giáo Hội. Tuy nhiên, trên thực tế, một cách vô thức, chúng ta chỉ biện minh cho sự lười biếng và thiếu ‘tham vọng hoán cải’ của mình - một ‘tham vọng’ đáng ao ước. “Khi chỉ trích Giáo Hội để né tránh việc đổi thay, chúng ta đang tôn thờ chính hình bóng của mình!” - Henri Nouwen.

Lời Chúa chạm thấu tâm hồn có khả năng hoán cải và biến đổi; nhưng trước tiên, chúng ta phải khiêm nhượng. Bởi lẽ, ân sủng chỉ có thể đọng lại ở những ‘vùng trũng khiêm hạ’. Vì thế, hãy xin Chúa đến gần bạn như đã đến với “những người thu thuế” và “các tội nhân!”. Khốn cho ai nghĩ rằng, tôi không cần thầy thuốc! Điều tồi tệ nhất đối với bất kỳ bệnh nhân nào là tin rằng mình khoẻ; bệnh sẽ nghiêm trọng hơn và không bao giờ có thể phục hồi. Bạn và tôi đều bị bệnh đến chết, chỉ Chúa Kitô mới có thể cứu, dù bạn nhận ra điều đó hay không. Đó chính là ‘ngã rẽ’ của đời sống thiêng liêng: khiêm nhường đón nhận hay kiêu hãnh khước từ. “Hãy quỳ gối tôn thờ, cảm tạ và hoán cải” trước Đấng Cứu Độ; hãy chào đón Ngài như vậy! “Ân sủng chỉ đọng lại trong những trái tim đủ thấp để cưu mang nó!” - Richard Rohr.

Anh Chị em,

Ở mỗi khoảnh khắc của đời sống, Chúa vẫn nhẹ nhàng đặt chúng ta trước một ‘ngã rẽ’: bước theo Ngài hay quay lưng lại. Không ồn ào, không ép buộc, chỉ một tiếng gọi âm thầm chờ đợi. Chọn lựa ấy diễn ra ngay trong những điều nhỏ nhặt bình thường nhất - một lời xin lỗi, một hành động sẻ chia, một phút quỳ gối cầu nguyện. Hãy để ân sủng chảy vào vùng trũng khiêm hạ của tâm hồn, và chúng ta sẽ nhận ra rằng, đường của Chúa luôn rộng mở cho ai dám bước xuống để được nâng lên. “Khiêm nhường là can đảm đi con đường thấp để trời cao nâng bạn lên cao hơn!” - Brennan Manning.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, xin hoá mọi chần chừ của con thành tiếng ‘xin vâng’, để mỗi ‘ngã rẽ’ đời con trở nên điểm hẹn của tình yêu bất tận!”, Amen.

(Tgp. Huế)

 

Amira Abuzeid, trên CNA, ngày 15 tháng 9, 2025 cho hay: Trong điều một số người gọi là "hiệu ứng Charlie Kirk", người dân trên khắp đất nước, bao gồm nhiều sinh viên đại học không thường xuyên đi nhà thờ, đã quyết định đến nhà thờ kể từ vụ ám sát nhà hoạt động chính trị Cơ đốc giáo bảo thủ Charlie Kirk vào tuần trước.

Thực vậy, Matt Zerrusen, đồng sáng lập Newman Ministry, một tổ chức phi lợi nhuận Công Giáo hoạt động tại khoảng 250 trường đại học trên toàn quốc, chia sẻ với CNA rằng ông đã nói chuyện với các nhà lãnh đạo mục vụ đại học Công Giáo trên khắp đất nước trong vài ngày qua, và "tất cả họ đều nói với tôi rằng họ đã thấy nhiều người hơn" tại các Thánh lễ và rất nhiều người trong số ấy "họ chưa từng thấy trước đây".

Zerrusen nói: "Tôi chưa từng nói chuyện với bất cứ ai mà không cho thấy số người tham dự Thánh lễ tăng lên. Một số trường đang báo cáo mức tăng 15%".

Ông nói với CNA rằng ngày càng có nhiều sinh viên đại học tìm đến sự hướng dẫn tâm linh. Zerrusen nói: "Rất nhiều người đang tự hỏi 'Tôi phải làm gì?' Điều gì là xấu xa? Tại sao Chúa lại cho phép điều này?. Họ đang hỏi rất nhiều câu hỏi nền tảng."

Một linh mục tại một trường công lập lớn ở vùng Đông Bắc nói với Zerrusen rằng ngài đã nói chuyện vào cuối tuần với 15 thanh niên mà ngài chưa từng gặp trước đây, những người đã tìm đến ngài để xin lời khuyên về đức tin.

Zerrusen cho biết sự “hồi sinh” tâm linh mà cái chết của Kirk đã khuếch đại diễn ra trong bối cảnh ông đã quan sát được trong nhiều tháng.

Ông chỉ ra rằng hơn 400 sinh viên tại Đại học Texas A&M ở College Station đang tham dự lớp Khai tâm Kitô giáo dành cho Người lớn (OCIA) tại Trung tâm Công Giáo St. Mary gần khuôn viên trường.

Người dùng mạng xã hội cho biết Kirk đã truyền cảm hứng cho họ đến nhà thờ.

Kể từ khi Kirk qua đời vào ngày 10 tháng 9, các nền tảng mạng xã hội X, TikTok và Instagram đã tràn ngập bài đăng từ người dùng nói rằng họ dự định đến nhà thờ lần đầu tiên hoặc quay lại nhà thờ, nhờ ảnh hưởng của Kirk.

Với hơn nửa triệu người theo dõi, người dùng X @TONYxTWO đã đăng một video TikTok vào Chúa nhật, trong đó một chàng trai trẻ nói rằng anh ta phải đỗ xe "cách nhà thờ năm dãy nhà vì mọi người đều muốn đến ngay bây giờ! Amen. Cảm ơn Chúa Giêsu. Cảm ơn Charlie."

Một người dùng X khác tự nhận mình là "Aggie sùng đạo" và "Công Giáo" với gần 15,000 người theo dõi cho biết con trai bà, "không đi nhà thờ", đã rủ bà đi lễ cùng vào cuối tuần, cho rằng đó là do "hiệu ứng Charlie Kirk".

Cha John Evans, Tổng đại diện của Giáo phận Công Giáo Salt Lake City, cho biết hôm thứ Hai rằng ngài nhận thấy "số người tham dự lễ tăng nhẹ" vào cuối tuần, nhưng điều bất thường hơn là những gì xảy ra trong những ngày ngay sau vụ ám sát Kirk.

Cha Evans nói với KSL-TV ở Utah: "Mọi người tụ họp trước Chúa nhật, cầu nguyện riêng, một số cầu nguyện theo nhóm, lần hạt Mân Côi và đọc nhiều lời kinh khác nhau".

 

Charles Collins, giám đốc điều hành của Crux, ngày 16 tháng 9, 2025, tường trình rằng: Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã cầu nguyện cho gia đình Charlie Kirk, nhà hoạt động chính trị bảo thủ bị sát hại vào ngày 10 tháng 9 tại khuôn viên trường Đại học Utah Valley ở Orem, Utah.

Tyler James Robinson, 22 tuổi, đến từ Washington, Utah, đã bị bắt với cáo buộc ám sát.

Hôm thứ Hai, Phó Tổng thống JD Vance, người khách dẫn chương trình phát thanh của Kirk, cho biết ông "đang trám chỗ trống của một người không thể trám được, nhưng tôi sẽ cố gắng hết sức".

Ông đã kể lại những cuộc trò chuyện của mình với Erika, góa phụ của Kirk - một người Công Giáo - và thề sẽ không bao giờ để di sản của chồng bà mai một.

Kirk là một người ủng hộ mạnh mẽ Tổng thống Donald Trump, và nhiều người đã bày tỏ sự kinh ngạc trước việc nhiều đối thủ của tổng thống lại ăn mừng vụ sát hại nhà hoạt động 31 tuổi này.

Vance phát biểu trên chương trình của Kirk hôm thứ Hai: “Tôi rất mong muốn đất nước chúng ta đoàn kết lên án những hành động và ý tưởng đã giết chết bạn tôi”.

Vị phó tổng thống Công Giáo này nói: “Tôi rất mong muốn điều đó đến nỗi tôi sẽ nói với các bạn một sự thật khó chấp nhận. Chúng ta chỉ có thể chấp nhận điều đó với những người thừa nhận rằng bạo lực chính trị là không thể chấp nhận được”.

Vance cho biết ông sẽ không bao giờ quên cuộc trò chuyện với Erika Kirk, và nói rằng chồng bà chưa bao giờ lớn tiếng với bà và chưa bao giờ “cằn nhằn hay ác ý với bà.”

Vance lưu ý rằng ông không thể nói điều tương tự về bản thân mình.

Ông nói: “Từ khoảnh khắc đó, tôi nhận ra rằng tôi cần phải trở thành một người chồng tốt hơn và tôi cần phải trở thành một người cha tốt hơn. Đó là cách tôi sẽ tôn vinh bạn mình.”

Hôm thứ Ba, người phát ngôn Tòa thánh Vatican, Matteo Bruni, đã được các nhà báo hỏi về cuộc trò chuyện của Đức Giáo Hoàng Leo với tân đại sứ Hoa Kỳ, Brian Burch, hôm thứ Bảy.

Ông cho biết trong cuộc gặp, Đức Giáo Hoàng "xác nhận rằng ngài cầu nguyện cho Charlie Kirk, vợ và các con của ông ấy."

Ông Bruni nói: "Ngài bày tỏ lo ngại về bạo lực chính trị và nói về sự cần thiết phải kiềm chế những lời lẽ khoa trương và thao túng dẫn đến phân cực chứ không phải đối thoại."

Một ngày sau vụ sát hại Kirk, Quốc vụ khanh Tòa thánh, Đức Hồng Y Pietro Parolin, đã nói với các phóng viên rằng Vatican lên án vụ sát hại này.

"Quan điểm của Vatican là chúng tôi phản đối mọi hình thức bạo lực. Và chúng tôi nghĩ rằng chúng ta phải rất, rất khoan dung, rất tôn trọng tất cả mọi người, ngay cả khi chúng ta không cùng quan điểm."

Đức Hồng Y nói: "Nếu chúng ta không khoan dung và tôn trọng, mà lại bạo lực, điều này sẽ tạo ra một vấn đề thực sự lớn trong cộng đồng quốc tế và cộng đồng quốc gia".

Giám mục Robert Barron của Winona-Rochester nói rằng Kirk là một “tông đồ của diễn ngôn dân sự”.

Ngài viết trên X, trước đây gọi là Twitter: “Các bạn, chúng ta hãy tưởng nhớ Charlie Kirk—như một vị tông đồ của diễn ngôn dân sự, nhưng trên hết, là một người yêu mến Chúa Giêsu Kitô”.

 

Nicole Winfield của hãng tin Associated Press, ngày 16 tháng 9, 2025, đưa tin: Đức Giáo Hoàng ca ngợi lòng tha thứ khi mẹ của nhà báo Mỹ James Foley phát biểu về sự chữa lành tại Vatican

THực vậy, hôm thứ Hai, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã ca ngợi lòng tha thứ sau khi mẹ của nhà báo Mỹ James Foley kể lại trong buổi cầu nguyện tại Vatican về quá trình chữa lành của bà sau cuộc gặp với một chiến binh Nhà nước Hồi giáo bị kết án khi chặt đầu con bà.

Diane Foley là một trong những diễn giả chính tại buổi lễ cầu nguyện đặc biệt của Vatican tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô vào đêm trước sự kiện Năm Thánh tôn vinh tất cả những người đau khổ.

James Foley nằm trong nhóm các nhà báo và nhân viên cứu trợ phương Tây, chủ yếu bị bắt làm con tin và cuối cùng bị sát hại bởi một nhóm chiến binh Nhà nước Hồi giáo (IS) gốc Anh tại Syria trong thời kỳ khủng bố của nhóm này. Những chiến binh này, được gọi là "The Beatles" vì giọng nói của họ, đã công bố một đoạn video rùng rợn cho thấy cảnh Foley bị chặt đầu vào năm 2014, nói rằng đó là sự trả thù cho các cuộc không kích của Mỹ ở Iraq.

Trong một cuốn sách xuất bản năm 2024, Diane Foley đã kể lại những cuộc gặp gỡ trực tiếp với chiến binh gốc Anh Alexanda Kotey, người bị buộc tội liên quan đến cái chết của anh. Hôm thứ Hai, cô đã kể lại câu chuyện từ bàn thờ Thánh Phêrô, đôi lúc nghẹn ngào và ôm chặt tay vào ngực.

Sau khi con trai bà bị giết, bà nói rằng sự giận dữ và cay đắng dâng trào trong lòng, và bà cầu xin Chúa tại sao Người lại để điều đó xảy ra.

Bà nói: “Tôi loạng choạng dưới sức nặng của mất mát đó, không biết mình có thể tiếp tục hay không. Trong những khoảnh khắc đen tối đó, tôi đã cầu nguyện tha thiết xin Chúa ban ơn để không trở nên cay đắng, nhưng biết tha thứ và thương xót.”

Bà nói rằng những cuộc gặp gỡ với Kotey “đã trở thành những khoảnh khắc ân sủng.”

Bà nói: “Chúa Thánh Thần đã cho phép cả hai chúng tôi lắng nghe nhau, khóc lóc, chia sẻ câu chuyện của mình. Alexanda bày tỏ rất nhiều sự hối hận. Chúa đã ban cho tôi ơn để nhìn nhận anh ấy như một tội nhân đồng loại cần được thương xót, giống như tôi”.

Leo, vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên trong lịch sử, đã cảm ơn Foley về lời chứng của bà và cam đoan với bà cũng như những người khác rằng Chúa không bao giờ bỏ rơi con cái của Người.

Đức Leo nói: “Những lời chứng mà chúng ta đã nghe nói về một sự thật: rằng nỗi đau không được phép dẫn đến bạo lực và bạo lực không bao giờ có tiếng nói cuối cùng, bởi vì nó bị chinh phục bởi một tình yêu biết tha thứ. Chúng ta có thể hy vọng đạt được sự tự do nào lớn hơn sự tự do đến từ lòng tha thứ?”

Gần bốn năm sau vụ sát hại Foley năm 2014 ở tuổi 40, Kotey và một đồng phạm tương lai, El Shafee Elsheikh, đã bị lực lượng dân quân do người Kurd chỉ huy và được Hoa Kỳ hậu thuẫn bắt giữ. Một cuộc không kích bằng máy bay không người lái của Mỹ đã tiêu diệt tên phiến quân thực sự chịu trách nhiệm cho vụ sát hại Foley, Mohammed Emwazi, được biết đến với biệt danh “Jihadi John”.

Sau những tranh chấp pháp lý, cặp đôi này đã bị đưa đến Hoa Kỳ để truy tố vào năm 2020 sau khi Bộ Tư pháp đồng ý bỏ án tử hình như một hình phạt có thể áp dụng. Hắn ta đã bị kết án tù chung thân.

 

Kathleen N. Hattrup của tạp chí Aleteia, ngày 16/09/25, tường thuật rằng: Sau khi hai người phụ nữ chia sẻ những chứng từ ấn tượng về kinh nghiệm của sự dữ và sức mạnh của sự tha thứ, Đức Giáo Hoàng Leo đã nói về chiến thắng của tình yêu.

Thực vậy, trong khuôn khổ các hoạt động của Năm Thánh Hy Vọng 2025, Đức Giáo Hoàng Leo đã chủ sự một buổi cầu nguyện vào ngày lễ Đức Mẹ Sầu Bi (15 tháng 9) cho các tín hữu hành hương tham gia sự kiện được gọi là "Năm Thánh An Ủi".

Đức Thánh Cha đã trao cho họ bức ảnh Agnus Dei, Chiên Thiên Chúa: "Người là Chiên Thiên Chúa, Đấng ban cho chúng ta Chúa Thánh Thần, Đấng An Ủi không bao giờ rời bỏ chúng ta."

Buổi lễ Phụng vụ Lời Chúa, với khoảng 9,000 người hành hương, bao gồm lời chứng của hai người phụ nữ đã phải chịu đựng nỗi đau mất mát người thân vô cùng đau thương.

Một trong những người phụ nữ đã chia sẻ lời chứng của mình là Diane Foley đến từ Hoa Kỳ. Con trai bà, nhà báo James Foley, đã bị Nhà nước Hồi giáo (IS) chặt đầu tại Syria vào tháng 8 năm 2014.

Vatican News tóm tắt:

Bà Foley đã chia sẻ cuộc đấu tranh của mình để không trở nên cay đắng nhưng vẫn hướng về Chúa bất chấp cơn giận dữ. Bà hướng về Đức Maria, người có con trai cũng bị giết mặc dù vô tội, và nói rằng tấm gương của Đức Mẹ đã dạy bà bước đi trong đức tin và sự tin tưởng vào Chúa.

Sau khi hai chiến binh thánh chiến thuộc cái gọi là "Tế bào Beatles" bị bắt và đưa ra xét xử tại Hoa Kỳ, bà Foley đã yêu cầu được gặp Alexanda Kotey, một trong những người đã giết con trai bà. Trong cuộc gặp gỡ, ông Kotey đã bày tỏ "rất hối hận", bà Foley nói. "Chúa đã ban cho tôi ân sủng để nhìn nhận anh ấy như một tội nhân đồng loại cần được thương xót, giống như tôi", bà nói.

Chứng từ còn lại đến từ một phụ nữ Ý, Lucia Di Mauro Montanino, người có chồng, một nhân viên bảo vệ, đã bị một nhóm thanh niên sát hại ở Naples.

Vài năm sau khi Antonio, người trẻ nhất trong nhóm, 17 tuổi, bị kết án 22 năm tù, anh đã xin gặp bà Di Mauro và xin bà tha thứ.

Bà nói: "Trước mặt tôi, tôi thấy một cậu bé đang run rẩy, khóc lóc, van xin sự tha thứ, và điều duy nhất có thể làm là ôm thật chặt. Ở đó, tôi cảm thấy trong mình khao khát và khả năng biến nỗi đau thành một điều gì đó mới mẻ."

Khi Antonio được thả ra dưới sự giám sát sớm 14 năm, bà Di Mauro đã đồng hành cùng anh và gia đình mới "trên con đường tái sinh quanh co."

Bà nói: "Hòa giải đòi hỏi một cuộc gặp gỡ chủ động, và đó là điều đã cho phép Antonio xây dựng một cuộc sống mới và cho phép tôi hiểu được cái chết của chồng mình".

Biến những câu hỏi của chúng ta thành lời cầu xin

Trong bài giảng, Đức Thánh Cha đã nói về việc nỗi đau khơi dậy những thắc mắc, giống như Thánh Augustinô đã vật lộn với câu hỏi tại sao lại có quá nhiều điều ác. Đức Leo đã trích dẫn lời Đức Phanxicô khi nói về sức mạnh chữa lành của những giọt nước mắt liên đới.

Và ngài cũng đưa ra lời kêu gọi này: "nỗi đau không được phép sinh ra bạo lực, và bạo lực không bao giờ có tiếng nói cuối cùng, bởi vì nó bị chinh phục bởi một tình yêu biết tha thứ."

Sau đây là nguyên văn bài giảng của ngài, dựa vào bản tiếng Anh của Tòa Thánh:

“Hãy an ủi, hãy an ủi dân Ta” (Is 40:1). Đây là lời kêu gọi của tiên tri Isaia, vẫn còn vang vọng cho đến ngày nay, kêu gọi chúng ta chia sẻ sự an ủi của Thiên Chúa với rất nhiều anh chị em đang trải qua những hoàn cảnh yếu đuối, buồn bã và đau khổ. Đối với những ai đang than khóc, tuyệt vọng, đau ốm và than khóc, lời loan báo mang tính tiên tri về ước muốn của Chúa là chấm dứt đau khổ và biến nó thành niềm vui vẫn vang vọng rõ ràng.

Về điều này, tôi xin một lần nữa cảm ơn hai người đã chia sẻ chứng từ của họ. Chúng ta có thể biến đổi mọi đau khổ nhờ ân sủng của Chúa Giêsu Kitô. Cảm ơn các bạn! Ngôi Lời đầy lòng thương xót này, đã nhập thể trong Chúa Kitô, chính là Người Samaria nhân hậu được nói đến trong Tin Mừng: chính Người xoa dịu vết thương của chúng ta; chính Người chăm sóc chúng ta. Trong những lúc tăm tối, ngay cả khi mọi vẻ bề ngoài đều cho thấy điều ngược lại, Thiên Chúa vẫn không bỏ rơi chúng ta. Đúng hơn, chính trong những khoảnh khắc này, hơn bao giờ hết, chúng ta được mời gọi đặt niềm hy vọng vào sự gần gũi của Đấng Cứu Thế, Đấng không bao giờ bỏ rơi chúng ta.

Chúng ta tìm kiếm ai đó để an ủi mình, nhưng thường không tìm thấy. Đôi khi, chúng ta thậm chí còn gặp khó khăn trong việc lắng nghe tiếng nói của những người chân thành muốn chia sẻ nỗi đau của chúng ta. Điều này vẫn thường xảy ra. Có những tình huống mà lời nói không giúp ích gì và gần như trở nên vô nghĩa. Trong những khoảnh khắc như thế, có lẽ chỉ còn lại nước mắt, nhưng đôi khi ngay cả nước mắt cũng cạn khô. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã từng gợi lại những giọt nước mắt của Maria Mađalêna, bối rối và cô đơn trước ngôi mộ trống của Chúa Giêsu. “Bà ấy chỉ đơn giản là khóc,” ngài nói. “Anh chị em thấy đấy, có những lúc trong đời chúng ta, nước mắt chính là chiếc kính giúp chúng ta nhìn thấy Chúa Giêsu. Có một khoảnh khắc trong đời, chỉ có nước mắt mới chuẩn bị cho chúng ta nhìn thấy Chúa Giêsu. Và thông điệp của người phụ nữ này là gì? ‘Tôi đã nhìn thấy Chúa.’” [1]

Anh chị em thân mến, nước mắt là ngôn ngữ diễn tả những cảm xúc sâu thẳm của một trái tim bị tổn thương. Nước mắt là tiếng kêu thầm lặng cầu xin lòng trắc ẩn và an ủi. Hơn nữa, chúng còn thanh tẩy và làm trong sạch đôi mắt, cảm xúc và suy nghĩ của chúng ta. Chúng ta không nên xấu hổ khi khóc; đó là cách thể hiện nỗi buồn và khát khao một thế giới mới. Khóc nói lên bản chất con người chúng ta, vốn yếu đuối và bị thử thách, nhưng được định sẵn để hướng đến niềm vui.

Nơi nào có đau khổ, câu hỏi không thể tránh khỏi nảy sinh: Tại sao lại có quá nhiều điều xấu xa? Nó đến từ đâu? Tại sao nó lại xảy đến với tôi? Trong cuốn Tự Thú, Thánh Augustinô viết:

“Con tìm kiếm nguồn gốc của sự dữ... Gốc rễ của nó là gì, và mầm mống của nó là gì?... Vậy thì nó đến từ đâu, khi Thiên Chúa nhân lành đã làm cho mọi sự nên tốt đẹp?... Những câu hỏi như vậy cứ quanh quẩn trong tâm hồn bất an của con... Nhưng trong trái tim con, có một chỗ đứng vững chắc và ổn định cho đức tin, trong Giáo Hội Công Giáo, nơi Chúa Kitô, Chúa và Đấng Cứu Độ của chúng ta, một đức tin mà con không muốn từ bỏ, mặc dù về nhiều mặt, đức tin này vẫn còn non nớt và do dự” (VII, 5).

Kinh Thánh dẫn dắt chúng ta trên hành trình từ nghi vấn đến đức tin. Dĩ nhiên, có những câu hỏi khiến chúng ta tự vấn, chia rẽ nội tâm và tách biệt chúng ta khỏi thực tại. Có những suy nghĩ không mang lại kết quả. Nếu chúng cô lập chúng ta và dẫn chúng ta đến tuyệt vọng, chúng cũng hạ thấp trí thông minh của chúng ta. Sẽ tốt hơn, như trong các Thánh Vịnh, nếu chúng ta biến những câu hỏi của mình thành những lời cầu xin, than thở và khẩn cầu cho công lý và hòa bình mà Chúa đã hứa ban cho chúng ta. Bằng cách này, chúng ta xây dựng một cây cầu hướng tới thiên đàng, ngay cả khi dường như không nhận được phản hồi. Trong Giáo hội, chúng ta tìm kiếm bầu trời rộng mở, đó là Chúa Giêsu, cầu nối giữa Thiên Chúa và con người. Niềm an ủi được tìm thấy khi đức tin đứng vững “vững chắc và ổn định” ở nơi mà nó từng “mơ hồ và do dự” như một con thuyền giữa bão tố.

Nơi nào có sự dữ, chúng ta phải tìm kiếm sự an ủi và ủi an có thể chiến thắng nó và không cho nó chút nào sự khoan nhượng. Trong Giáo hội, điều này có nghĩa là không bao giờ cô đơn. Việc tựa đầu vào một bờ vai an ủi, tìm thấy một người cùng khóc với bạn và tiếp thêm sức mạnh cho bạn là một liều thuốc mà chúng ta không thể thiếu, bởi vì đó là dấu chỉ của tình yêu. Nơi nào nỗi đau sâu thẳm, niềm hy vọng đến từ sự hiệp thông phải càng mạnh mẽ hơn. Và niềm hy vọng này không làm chúng ta thất vọng.

Những lời chứng chúng ta đã nghe nói về một chân lý: nỗi đau không được phép khơi dậy bạo lực, và bạo lực không bao giờ có tiếng nói cuối cùng, bởi vì nó bị chinh phục bởi một tình yêu biết tha thứ. Chúng ta có thể hy vọng đạt được sự tự do nào lớn hơn sự tự do đến từ sự tha thứ? Nhờ ân sủng, sự tha thứ có sức mạnh mở ra những trái tim, bất kể những gì họ đã trải qua. Bạo lực phải chịu đựng không thể xóa nhòa, nhưng sự tha thứ được ban cho những người xúc phạm chúng ta là một sự nếm trước Nước Thiên Chúa trên trần gian. Chính hoa trái công trình của Thiên Chúa đã chấm dứt sự dữ và thiết lập công lý. Sự cứu chuộc là lòng thương xót, và nó có thể mang lại cho chúng ta một tương lai tốt đẹp hơn, ngay cả khi chúng ta chờ đợi Chúa trở lại. Chỉ mình Ngài mới lau khô mọi giọt nước mắt và mở ra cho chúng ta cuốn sách lịch sử, cho phép chúng ta đọc những trang sách mà ngày nay chúng ta không thể hiểu được (x. Kh 5).

Còn với anh chị em, thưa anh chị em, những người đã chịu đựng bất công và bạo lực, Đức Maria lặp lại sứ điệp của ngài: "Ta là mẹ các con". Và Chúa nói với anh chị em từ sâu thẳm trái tim mình: "Con là con trai của Ta; con là con gái của Ta". Không ai có thể lấy đi món quà bản thân này được ban tặng cho mỗi người trong anh chị em. Giáo Hội, mà một số thành viên không may đã làm tổn thương anh chị em, hôm nay cùng anh chị em quỳ gối trước Mẹ của chúng ta. Xin cho tất cả chúng ta học hỏi từ Mẹ cách bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất bằng sự dịu dàng! Xin cho chúng ta học cách lắng nghe những vết thương của anh chị em và cùng nhau bước đi. Xin cho chúng ta nhận được từ Đức Mẹ Sầu Bi sức mạnh để nhận ra rằng cuộc sống không chỉ được định nghĩa bởi những điều bất hạnh mà chúng ta phải chịu đựng, mà còn bởi tình yêu của Thiên Chúa, Đấng không bao giờ bỏ rơi chúng ta và dẫn dắt toàn thể Giáo Hội.

Hơn nữa, lời của Thánh Phaolô cho thấy rằng khi chúng ta nhận được sự an ủi từ Thiên Chúa, thì chúng ta có khả năng mang lại sự an ủi cho người khác. Thánh Tông Đồ viết: “Người an ủi chúng ta trong mọi cơn gian nan thử thách, để chúng ta có thể dùng sự an ủi mà chính chúng ta đã được Thiên Chúa an ủi để an ủi những ai lâm cảnh gian nan khốn khó” (2 Cr 1:4). Thiên Chúa thấu suốt những bí mật trong lòng chúng ta; chúng ta đừng ngăn cản Người an ủi chúng ta bằng cách nghĩ rằng chúng ta chỉ có thể cậy dựa vào sức mạnh của chính mình.

Anh chị em thân mến, vào cuối buổi canh thức này, anh chị em sẽ nhận được một món quà nhỏ: Kinh Chiên Thiên Chúa. Đó là một dấu chỉ mà chúng ta có thể mang về nhà như một lời nhắc nhở về chiến thắng của thiện trên ác: mầu nhiệm Chúa Giêsu, về cái chết và sự phục sinh của Người. Người là Chiên Con ban cho chúng ta Chúa Thánh Thần, Đấng An Ủi không bao giờ rời bỏ chúng ta. Người an ủi chúng ta trong những lúc cần thiết và củng cố chúng ta bằng ân sủng của Người (x. Cv 15:31).

Những người thân yêu của chúng ta, những người đã xa cách chúng ta bởi cái chết, không hề mất đi và không tan biến vào hư không. Cuộc sống của họ thuộc về Chúa, Đấng Chăn Chiên Nhân Lành, Đấng ôm ấp và giữ chặt họ. Một ngày nào đó, Người sẽ trả họ về với chúng ta để chúng ta cùng nhau tận hưởng hạnh phúc vĩnh cửu.

Anh chị em thân mến, cũng như nỗi đau bản thân, thì nỗi đau tập thể cũng tồn tại trong thời đại của chúng ta. Toàn thể dân tộc đang bị đè bẹp bởi gánh nặng của bạo lực, đói khát và chiến tranh, và họ đang kêu cầu hòa bình. Tiếng kêu to lớn này thúc giục chúng ta cầu nguyện, hành động để chấm dứt mọi bạo lực và mang lại hòa bình cho những ai đau khổ. Trên hết, nó cầu xin Thiên Chúa, Đấng có trái tim rung động vì lòng thương xót, đem Nước Người đến. Niềm an ủi đích thực mà chúng ta phải mang đến cho những người xung quanh là cho thấy rằng hòa bình là điều có thể, và nó lớn lên trong mỗi chúng ta, nếu chúng ta không kìm hãm nó. Mong rằng các nhà lãnh đạo quốc gia đặc biệt quan tâm đến tiếng khóc của biết bao trẻ em vô tội và đảm bảo cho các em một tương lai được bảo vệ và an ủi.

Ngay cả giữa bao nhiêu sự kiêu ngạo, chúng ta tin chắc rằng Thiên Chúa sẽ khơi dậy những trái tim và đôi tay để giúp đỡ và an ủi: những người kiến tạo hòa bình có thể an ủi những ai đang đau khổ và buồn phiền. Cùng nhau, như Chúa Giêsu đã dạy, chúng ta sẽ tuyên xưng với niềm tin mạnh mẽ hơn: “Nước Cha trị đến!”

______________________________________

[1] Francesco, Suy niệm buổi sáng tại Nhà nguyện Domus Sanctae Marthae (ngày 2 tháng 4 năm 2013).

 

Đức Giáo Hoàng: Gaza 'cần một giải pháp khác' vì người dân rời bỏ thành phố

Phát biểu với các nhà báo khi rời Castel Gandolfo vào tối thứ Ba để trở về Vatican, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV than thở về cuộc di cư khỏi Thành phố Gaza, đồng thời kêu gọi nỗ lực tìm kiếm một giải pháp khác.

(Tin Vatican)

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã rời Điện Barberini ở Castel Gandolfo vào khoảng 8:30 tối thứ Ba,trước khi chào hỏi nhiều người và trao đổi ngắn gọn với các phóng viên.

Khi được hỏi về cuộc di tản hàng loạt khỏi Thành phố Gaza, Đức Giáo Hoàng cho biết ngài đã nói chuyện qua điện thoại với cộng đồng địa phương và cha xứ Gabriel Romanelli.

"Nhiều người không có nơi nào để đi, và đó là một mối lo ngại," ngài nói. "Tôi cũng đã nói chuyện với người dân ở đó, với cha xứ. Hiện tại họ muốn ở lại; họ vẫn đang bám trụ, nhưng chúng ta thực sự cần tìm một giải pháp khác."

Trước đó trong ngày, Đức Giáo Hoàng Lêô đã gọi điện cho Cha Romanelli, linh mục chính xứ Công Giáo Thánh Gia ở Gaza, cho hay có 450 người đang lánh nạn trong khuôn viên nhà thờ khi Israel tăng cường chiến dịch trên bộ tại thành phố.

Trả lời câu hỏi về những tuyên bố của Điện Kremlin mô tả cuộc chiến của NATO với Nga, Đức Giáo Hoàng nói: “NATO chưa hề phát động bất kỳ cuộc chiến nào. Người Ba Lan lo lắng vì họ cảm thấy không phận của mình bị xâm phạm; đây là một tình hình rất căng thẳng.”

Trước khi rời về Vatican, đám đông đã hô vang “chúc mừng sinh nhật” và “ngày lễ thánh quan thầy” - ngày 17 tháng 9, ngày lễ Thánh Robert Bellarmine - và một nhóm tín hữu Ba Lan đã tặng Đức Giáo Hoàng một bó hoa và trao một bức thư.

 

Một tai nạn bi thương: Các nữ tu truyền giáo Cát Minh thương tiếc sự ra đi của Bề trên Tổng quyền và ba nữ tu tại Tanzania

Giáo hội tại Tanzania và Dòng Nữ tu Truyền giáo Cát Minh Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu đang thương tiếc về sự ra đi bi thương của bốn nữ tu, bao gồm Bề trên Tổng quyền và tài xế, đã qua đời trong một vụ tai nạn giao thông vào ngày 15 tháng 9.

(Tin Vatican - Sơ Christine Masivo, CPS)

Vụ tai nạn xảy ra vào khoảng 11 giờ tối tại Mwanza, Tanzania, khi chiếc xe chở năm nữ tu và tài xế của họ đã đụng với một chiếc xe tải trên đường đến Sân bay Mwanza để đi Dar es Salaam.

Năm người đã thiệt mạng trong tai nạn này là Sơ Lilian Kapongo, Bề trên Tổng quyền của Dòng Nữ tu Truyền giáo Cát Minh Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu (MCST), Sơ Nerina, Tổng Thư ký của Dòng, Sơ Damaris Matheka, Sơ Stellamaris, và tài xế.

Một nữ tu sống sót sau vụ tai nạn nhưng bị thương nặng và hiện đang được điều trị tại Bệnh viện Bugando, Mwanza.

Các nữ tu đã có mặt tại giáo phận để dự lễ tuyên khấn trọn đời cho ba thành viên, một buổi lễ long trọng được tổ chức vào thứ Bảy (14/9/2025).

Sáng Chủ nhật, ngày 15 tháng 9, các nữ tu đã đi thăm Đức Giám Mục ở Kahama để chào tạm biệt trước khi lên đường đi Mwanza. Chính trong chặng đường cuối của hành trình từ Bukumbi–Mwanza đến sân bay, tai nạn bi thương này đã xảy ra.

Phát biểu với Đài Vatican, Đức Tổng Giám Mục Jude Thaddaeus Ruwaʼichi, O.F.M. Cap., của Dar es Salaam đã bày tỏ nỗi đau buồn sâu sắc, gọi vụ tai nạn là "một mất mát to lớn không chỉ đối với các Nữ tu Truyền giáo Cát Minh mà còn đối với toàn thể dân Chúa tại Tanzania."

Đức Tổng Giám Mục cho biết vụ tai nạn "đã cướp đi bốn Nữ tu lỗi lạc của Dòng Cát Minh Thánh Têrêsa quả thực là một sự cố vô cùng mất mát."

“Tôi xin chia buồn cùng các Nữ tu Cát Minh trong thời gian tang tóc này. Nguyện xin Thiên Chúa Toàn Năng ban cho các Nữ tu yêu dấu của chúng ta được an nghỉ muôn đời”, ngài nói.

Đức Tổng Giám Mục Ruwa'ichi kêu gọi các tín hữu hiệp nhất cầu nguyện cho linh hồn những người đã khuất và cho nữ tu đang nằm viện được chữa lành.

Về các Nữ tu Truyền giáo Cát Minh

Các Nữ tu Truyền giáo Cát Minh Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu, theo Con Đường Nhỏ của Thánh Têrêsa thành Lisieux, tận tụy với công việc mục vụ, giáo dục và truyền giáo cho người nghèo và những người dễ bị tổn thương.

Sự ra đi đột ngột của các sơ được cảm nhận sâu sắc trong Hội dòng và trên khắp các giáo phận nơi các sơ đang phục vụ.

Các nghi thức an tang và tưởng niệm sẽ được Hội dòng thông báo sau.

 

 

 

GIỮA ĐÒN ĐAU, TÌM LẠI LIÊN ĐỚI

Không phải đòn đau giết chết niềm tin, mà chính sự bẻ gãy liên đới mới ngoáy thêm thương tích vào thân thể Hội Thánh.

Sao giữa lòng Hội Thánh, nơi ban bố yêu thương, lại có những đòn đau giáng trên nhau. Đau đến mức khiến người ta chỉ còn thấy chúng là đòn thù.

Có những vết thương bên ngoài khiến thân thể đau đớn, nhưng rồi cũng liền sẹo theo năm tháng. Thế nhưng, có những thương tích vô hình - thương tích từ sự chia rẽ, từ những bàn tay buông lơi, từ những liên đới bị đánh mất - lại âm ỉ, lâu dài, và có thể làm thân thể Hội Thánh quằn quại hơn bất cứ đòn thù nào. Chính khi liên đới bị bẻ gãy, nỗi đau không chỉ ở riêng một ai, mà lan ra, ngoáy sâu vào tận tim gan cộng đoàn, khiến cả thân thể Hội Thánh thêm chao đảo.

Trong cuộc đời làm người, không ai tránh khỏi những lúc ngổn ngang tâm sự. Cũng vậy, là linh mục, có khi là nỗi đau riêng, có khi là vết thương của Hội Thánh, có khi là gánh nặng thay cho anh em linh mục khác, có khi là đau đớn tận cùng vì phải chứng kiến sự giãy giụa của anh chị em giáo dân. Và rồi, điều tự nhiên thôi, chúng ta bị chùng lòng, hết sức xót xa, hết sức hoang mang, thậm chí bị ám ảnh đến cả một thời gian lâu dài.

I. "ROI" - "ĐÒN" VÀ NƯỚC MẮT.

Một bên là những ngọn roi yêu thương của cha mẹ ngày xưa - tuy làm đau xác thịt, nhưng lại ẩn chứa sự quan tâm, lo lắng và mong muốn con nên người. Đó là những giọt nước mắt, những đêm trăn trở của cha mẹ, được "dịch ra" thành cây roi để dạy dỗ.

Bên kia là những cú đánh triệt hạ trong cuộc đời - không phải để dạy dỗ hay yêu thương như cha mẹ năm xưa, mà là "đòn thù". Nó không làm đau để sửa dạy, để nên người. Đòn ấy là những cú đánh vào danh dự, vào niềm tin. Đòn ấy được tung ra để loại bỏ, để hạ nhục, để giẫm đạp lên nhân phẩm, để "sát hại" đến tận cùng niềm bình an của kẻ khác.

Chúng ta đều thấm thía nỗi đau của người đã từng được sống trong vòng tay yêu thương của mẹ cha - dù có roi vọt - nhưng nay lại phải chịu những vết thương không còn mang tình thương, chỉ còn là sự phũ phàng, bạc bẽo, phản bội. Chính vì thế, nỗi nhớ "roi yêu thương của cha mẹ" lại trở thành một khao khát. Bởi roi ấy làm đau, nhưng nâng dậy; còn những đòn đời thì làm tê liệt, khiến người ta rơi vào tủi nhục.

Giữa "roi yêu thương" và "đòn đời", điểm chung dễ thấy nhất chính là nước mắt. Nhưng cũng chính nước mắt lại làm nên khác biệt lớn lao.

Ngày xưa, khi roi cha mẹ quất xuống, ta bật khóc. Đó là những giọt nước mắt rơi ra ngoài khóe mi, nóng hổi, ấm áp, để rồi tan nhanh đi cùng với vòng tay vỗ về, cùng với ánh mắt thương xót của cha, cùng với tiếng thở dài não nuột của mẹ. Nước mắt ấy làm đau thể xác, nhưng lại gột rửa tâm hồn, để ta biết sám hối, biết sửa mình, biết đứng dậy và đi tiếp.

Nhưng trong cuộc đời hôm nay, có những cú đánh không làm ta bật khóc thành tiếng, mà chỉ khiến ta uất nghẹn. Đó là những giọt nước mắt không thể chảy ra ngoài, mà kẹt lại trong sâu thẳm lòng mình. Chúng trở thành vết thương không dễ gì lành, thành nỗi đau âm ỉ ngày đêm. Đó là nước mắt của bị phản bội, của bị ruồng bỏ, của bị hạ nhục, của mất mát không ai thấu hiểu. Nước mắt ấy không ướt mi, nhưng lại xé nát cõi hồn.

Và trong trăm ngàn giọt nước mắt của đòn thù, có biết bao giọt nước mắt của người mục tử thấy mình bị bỏ rơi, bị hiểu lầm, bị loại trừ. Giọt nước mắt của người tín hữu chứng kiến bề trên của mình đối xử với nhau như thể không còn là anh em. Giọt nước mắt uất nghẹn không thể trào ra, nhưng âm ỉ trong từng trái tim, trở thành nỗi buồn kéo dài, thành vết thương khó cầm máu.

Chính trong khung cảnh ấy, Hội Thánh chợt trở thành nơi chồng chất nước mắt. Nước mắt của linh mục đoàn, nước mắt của đoàn chiên. Tất cả cùng đau. Tất cả cùng bị thương. Bởi khi một người trong gia đình Giáo Hội bị đánh, thì cả gia đình đều quặn thắt. Khi một mục tử ngã xuống, thì đoàn chiên cũng lao đao.

Nó là những lời nói nặng nề, những lời qua tiếng lại, những hành xử khiến chúng ta, những người mang cùng lý tưởng linh mục bỗng chao đảo, cả đoàn chiên ngỡ ngàng, và lòng người trĩu nặng thất vọng. Đòn ấy không chỉ làm đau thể xác, mà gieo vào tâm hồn những vết thương khó lành.

Từ những giọt lệ thổn thức ấy, ta mới thấm thía giá trị "roi yêu thương" của cha mẹ. Roi ấy luôn kèm theo nước mắt - nhưng đó là nước mắt chảy vì thương con, nước mắt để con lớn lên, nước mắt để con trưởng thành. Còn những đòn đời lại gieo vào lòng ta những giọt nước mắt tức tưởi, không thể chảy ra, chỉ có thể đọng lại và làm hồn ta nặng trĩu.

Nếu ai đang vui, xin hãy thấm thía để biết trân trọng những giọt nước mắt của cha mẹ đã từng rơi cho mình. Nếu ai đang nghẹn ngào, xin hãy tin rằng nước mắt của mình không vô nghĩa - Chúa vẫn thấy, Chúa vẫn lau. Nếu ai đang bị phản bội, xin hãy nhẹ lòng, vì mình vẫn còn có Đấng trung thành không bao giờ bỏ rơi. Nếu ai đang mất mát, xin hãy ngước nhìn, để thấy có Cha trên trời luôn chờ đón. Và nếu ai đang cô đơn, xin hãy tin rằng, có biết bao người đồng hành trong âm thầm, cùng chia sẻ giọt nước mắt vô hình ấy với mình...

2. NƯỚC MẮT GIỐNG NHAU ĐẾN TỪNG PHÂN TỬ.

Những sự kiện đau lòng không chỉ xảy ra ở một nơi. Có giáo phận đã từng công khai sự "đấu tố" giữa linh mục đoàn, có nơi đã từng cấm cách lạnh lùng, đến mức có vị phải qua đời trong cô đơn thảm khốc, và người mang sứ mạng nối kết, lẽ ra phải chìa bàn tay dành cho sự bám víu, cũng không một lần thăm viếng, không một thánh lễ tiễn đưa. Những câu chuyện ấy, dù có bị chôn kín, vẫn để lại những dấu ấn u ám trong ký ức cộng đoàn. Và rồi, ở chỗ này hay chỗ kia, sự thật bị bại lộ, khiến tất cả bàng hoàng.

Trong tất cả những điều ấy, điều đáng sợ nhất không phải là đòn, cũng không phải là nước mắt, mà là mất đi sự liên đới. Bởi khi chúng ta còn liên đới, còn cầm tay nhau, thì dù có đòn, có nước mắt, vẫn còn hi vọng. Nhưng khi liên đới bị bẻ gãy, khi anh em không còn nhận nhau là anh em, thì Hội Thánh sẽ trở thành một thân thể chia lìa, tự đánh mất chính mình.

Hôm nay, hơn bao giờ hết, lời mời gọi vang lên cho tất cả: hãy nối lại tình huynh đệ, hãy học lấy roi yêu thương của cha mẹ năm xưa - roi kèm theo nước mắt, nhưng là nước mắt để chữa lành. Hãy thay cho những đòn triệt hạ bằng vòng tay nâng đỡ. Hãy biến những giọt nước mắt uất nghẹn thành lời cầu nguyện chung, để cùng nhau đi qua đêm tối.

Vì cho dẫu Hội Thánh có đầy những vết thương, nhưng Hội Thánh vẫn thuộc về Chúa Kitô, Đấng đã đổ chính máu mình để liên kết chúng ta. Và chính trong máu và nước mắt ấy, ta được gọi để tìm lại sự liên đới, để không ai bị bỏ rơi, để không một người anh em nào phải chết trong cô đơn.

Thánh Phaolô đã từng nói: "Nếu một chi thể đau, thì mọi chi thể cùng đau; nếu một chi thể được vẻ vang, thì mọi chi thể cùng chia vui" (1Cr 12, 26). Hội Thánh không phải là một tập hợp rời rạc, nhưng là Thân Thể của Chúa Kitô. Nghĩa là, khi một mục tử bị thương, thì cả linh mục đoàn và cộng đoàn cũng mang vết thương ấy. Khi một chi thể rướm máu, thì cả Thân Thể đều cảm thấy nhói đau.

Nhờ những nhói đau liên đới, mà chúng ta cùng có với nhau hình ảnh quá đỗi chân thực: nước mắt nào cũng mặn, cũng nóng, cũng nhói lên từ một trái tim bị thương. Bởi thế, những giọt nước mắt ấy cứ giống nhau đến từng phân tử.

Chúng ta khóc vì những đòn đời đổ xuống nát vai mình. Chúng ta khóc, để trong từng nỗi uất nghẹn, cô đơn, bị hiểu lầm, bị đánh gục, chúng ta mới nghiệm ra: không có giọt nước mắt nào khác nhau. Chúng đều là nỗi đau của con người bị tổn thương, đều là tiếng kêu âm thầm của một trái tim mong được cảm thông.

3. LIÊN ĐỚI TRONG NIỀM TIN VÀO CHÚA KITÔ.

Đòn đời có thể làm ta ngã quỵ, nước mắt có thể làm ta nghẹn ngào, nhưng chính trong thử thách ấy, ta được mời gọi sống liên đới thực sự - không phải bằng những lời nói suông, mà bằng sự cảm thông, bằng vòng tay, bằng sự tha thứ, và nhất là bằng lời cầu nguyện.

Ước gì, từ những đòn và những giọt nước mắt hôm nay, chúng ta biết tìm lại nhau trong Chúa Kitô, để Hội Thánh, dù mang nhiều vết thương, vẫn là Thân Thể hiệp nhất, là gia đình chan chứa tình yêu, là nơi mỗi người tìm thấy chỗ nương tựa trong đau khổ, và niềm hy vọng trong tuyệt vọng.

Chính nơi Chúa Kitô, chúng ta học được tình liên đới ba chiều:

a. Liên đới với Chúa Kitô - Đấng đã từng thấm đẫm mồ hôi máu, đã từng kêu lên: "Lạy Cha, sao Cha nỡ bỏ con?" (Mt 27, 46), nhưng cũng đã phó thác trọn vẹn: "Lạy Cha, con xin phó thác hồn con trong tay Cha" (Lc 23, 46).

b. Liên đới với nhau - những anh em linh mục đang cùng chung bước, để biết rằng "Nếu một bộ phận đau, thì mọi bộ phận cùng đau; nếu một bộ phận được vinh dự, thì mọi bộ phận cùng vui mừng" (1Cr 12, 26).

c. Liên đới với đoàn chiên Chúa trao phó - những người giáo dân vẫn tin tưởng, vẫn chờ đợi, vẫn cầu nguyện cho các mục tử của mình, để họ luôn tìm thấy nơi mục tử hình ảnh của Chúa Giêsu hiền lành và khiêm nhường.

Có thể đêm nay rất dài, gió bão tưởng chừng dập tắt ngọn đèn trong tâm hồn, nhưng đừng quên: "Ánh sáng chiếu soi trong bóng tối, và bóng tối không diệt được ánh sáng" (Ga 1, 5). Hãy ngước nhìn lên, ngôi sao hôm vẫn còn đó để dẫn đường, hải đăng vẫn còn đó để chỉ lối. Chúa Kitô - Đấng là sao sáng giữa màn đêm, là hải đăng soi biển cả - đã chiến thắng sự chết, chính là niềm hy vọng không bao giờ tắt.
Ước gì trong liên đới và hiệp thông, chúng ta đỡ nâng nhau để không ai nghĩ quẫn, không ai lạc lối, nhưng tất cả cùng đi tới bến bờ sự sống. Và như lời Thánh Vịnh khẳng định: "Dù bước đi trong thung lũng tối, con sợ gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng" (Tv 23, 4).
Đòn thù không giết được niềm tin, nhưng sự bẻ gãy liên đới sẽ giết dần lý tưởng chúng ta.

Khi niềm tin còn, Hội Thánh đứng vững; khi liên đới mất, con cái Hội Thánh tự làm mình gục ngã, tự tấn công chính danh giá của mình.
Không kẻ thù nào làm Hội Thánh tê liệt bằng chính sự đánh mất liên đới của con cái mình.
Sự liên đới không chỉ là sức mạnh của Hội Thánh, mà còn là hơi thở để Hội Thánh sống.

Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG (Phú Cường)

 

 

1. Điện Cẩm Linh cho biết NATO đang có chiến tranh với Nga

Phát ngôn nhân của Putin cho biết NATO đang “có chiến tranh với Nga” vì vấn đề Ukraine.

“NATO đang có chiến tranh với Nga. Điều này là hiển nhiên, và không cần thêm bất kỳ bằng chứng nào nữa”, Dmitry Peskov nói với các phóng viên, theo hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti. “NATO thực tế đã tham gia vào cuộc chiến này.”

Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski trước đó đã phát biểu rằng, mặc dù máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm nhập không phận Ba Lan, khiến một số máy bay phải bị bắn hạ, NATO không có chiến tranh với Nga.

Ukraine đã nhận được sự hỗ trợ đáng kể từ các đồng minh NATO, bao gồm cả Hoa Kỳ, trong quá trình phòng thủ chống lại cuộc xâm lược đang diễn ra của Nga.

Nhưng NATO không trực tiếp tham chiến, và quân đội của họ cũng không được điều động ở đó để chiến đấu. Ukraine không phải là thành viên của NATO.

Để đáp trả cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa gần đây của Nga - một cáo buộc mà Mạc Tư Khoa cho là thiếu bằng chứng - Ba Lan đã kích hoạt Điều 4 của NATO, cảnh báo các đồng minh về mối đe dọa đáng kể đối với toàn vẹn lãnh thổ của mình và chính thức bắt đầu tham khảo ý kiến về cách ứng phó.

Điều 5 của NATO quy định các đồng minh phải có nghĩa vụ phòng thủ tập thể nếu một trong số họ bị tấn công vũ trang. Ba Lan không tìm cách kích hoạt Điều 5 liên quan đến vụ việc máy bay điều khiển từ xa của Nga gần đây.

[Newsweek: NATO at War With Russia, Kremlin Says]

2. Tình báo quân sự cho biết Ukraine đã phá hủy hệ thống phòng không Buk trị giá 40 triệu đô la của Nga

Lực lượng đặc nhiệm Ukraine đã phát hiện và phá hủy thành công hệ thống hỏa tiễn phòng không Buk-M3 của Nga tại khu vực bị Nga tạm chiếm ở tỉnh Zaporizhzhia vào ngày 14 tháng 9, cơ quan tình báo quân sự Ukraine. Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết như trên trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Hai, 15 Tháng Chín.

Buk-M3 là một trong những vũ khí phòng không chủ chốt của Nga, được sử dụng để tấn công các mục tiêu trên không, trên bộ và trên mặt nước. Nó có giá trị ước tính từ 40-50 triệu đô la.

Chuẩn tướng Oleksii Hromov cho biết lực lượng đặc nhiệm của Tổng cục Tình báo Ukraine, gọi tắt là HUR, đã tấn công mục tiêu, là hệ thống chống hỏa tiễn 9K317М Buk-M3 - gần Oleksandrivka, một thị trấn ở quận Melitopol thuộc tỉnh Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm.

Buk là hệ thống hỏa tiễn đất đối không tầm trung tự hành, được Liên Xô phát triển lần đầu tiên vào những năm 1970. Trong những thập niên sau đó, Liên Xô và sau đó là Nga đã phát triển một số phiên bản nâng cấp.

Buk-M3 là phiên bản mới nhất, được sản xuất bởi công ty quốc phòng Almaz-Antey của Nga và được tường trình có thể theo dõi và tấn công đồng thời 36 mục tiêu. Hệ thống này được thiết kế để tiêu diệt máy bay, trực thăng, hỏa tiễn hành trình và máy bay điều khiển từ xa.

Buk trở nên khét tiếng trên toàn thế giới vào năm 2014 sau vụ bắn hạ chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines.

Ukraine đã báo cáo phá hủy các hệ thống Buk của Nga trong các cuộc không kích trước đây. Vào tháng 5 năm 2025, Lực lượng Tác chiến Đặc biệt Ukraine cho biết họ đã phá hủy một hệ thống Buk-M3 tại một khu vực tiền tuyến không được tiết lộ. Vào tháng 2, Bộ Tổng tham mưu báo cáo đã đánh trúng thành công một hệ thống Buk tại tỉnh Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm.

[Kyiv Independent: Ukraine destroys $40 million Russian Buk air defense system, military intelligence says]

3. Xe tăng M-2 Bradley của Ukraine giao chiến với bộ binh Nga ở cự ly gần

Quân đội Ukraine đang chiến đấu với cuộc tấn công của Nga vào làng Vorone, ngay phía đông thị trấn Velykomykhailivka thuộc tỉnh Dnipropetrovsk, miền nam Ukraine. May mắn thay, họ đang tham gia chiến đấu trên những chiếc xe chiến đấu bộ binh M-2 Bradley do Mỹ sản xuất - một trong những xe chiến đấu bộ binh, gọi tắt là IFV tốt nhất trong cuộc chiến kéo dài 42 tháng của Nga với Ukraine.

Một đoạn video lan truyền trực tuyến vào thứ Hai cho thấy hai chiếc Bradley nặng 33 tấn, chở 10 người - thuộc Trung đoàn tấn công 225 - lăn bánh trên một con đường trải nhựa ở hoặc gần Vorone, bắn sang trái và phải bằng pháo tự động 25 ly vào bộ binh Nga đang bám trụ tại các vị trí trên hàng cây dọc theo con đường.

Lữ đoàn xe tăng số 5 của Nga gần đây tuyên bố đã chiếm được Vorone. Nhưng Trung đoàn xung kích số 225 rõ ràng đang chứng minh điều ngược lại

Xe tăng M-2 tỏ ra vượt trội trong loại hình chiến đấu này, điều đã được chứng minh ở Vorone. Ngay cả các kỹ sư Nga, những người đã kiểm tra một số xe tăng Bradley của Ukraine bị bắt giữ, cũng đã ca ngợi chiếc xe do Mỹ sản xuất này. So với các xe chiến đấu do Nga sản xuất, M-2 tự hào có hỏa lực vượt trội nhờ “độ chính xác của pháo tự động M242 25 ly”, người Nga viết.

Bradley là một trong những phương tiện chiến đấu cận chiến tốt nhất của Ukraine, nhưng lại đang khan hiếm. Quân đội Ukraine có sáu tiểu đoàn sử dụng xe tăng M-2. Trên lý thuyết, mỗi tiểu đoàn có 31 chiếc Bradley. Nhưng quân đội chỉ nhận được miễn phí hơn 300 chiếc M-2 từ chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden trước khi chính quyền Tổng thống Trump cắt giảm viện trợ của Mỹ cho Ukraine.

Trong số hơn 300 xe tăng M-2 đó, quân Ukraine đã mất không dưới 108 chiếc: 95 chiếc bị phá hủy và 13 chiếc bị bắt. Các kíp lái đã bỏ lại những chiếc khác ở những nơi mà công binh Ukraine không thể thu hồi được. Hàng chục chiếc bị hư hỏng nặng. Tổng cộng, sáu tiểu đoàn Bradley cần 186 xe. Nếu chưa thiếu hụt, thì có thể sẽ sớm thiếu hụt.

Nhưng Trung đoàn tấn công 225 rõ ràng sẵn sàng mạo hiểm một số xe tăng Bradley của mình nếu điều đó có nghĩa là làm chậm bước tiến của Lữ đoàn xe tăng số 5 của Nga.

Rõ ràng là người Nga đã đẩy mọi thứ đi quá xa, quá nhanh trong những tuần gần đây. Và lý do thì rất rõ ràng. Putin đã rất muốn thể hiện sức mạnh trước thềm hội nghị thượng đỉnh ngày 15 tháng 8 với Tổng thống Donald Trump tại Alaska.

Đội quân xâm lược 700.000 người của Nga tại Ukraine đã tấn công dữ dội dọc theo tuyến đầu dài 1.100 km, một số đơn vị có thể nói là liều lĩnh—cuối cùng đã lao vào phòng tuyến của Ukraine ở phía đông bắc thành phố pháo đài Pokrovsk thuộc tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine.

Nỗ lực đó đã phản tác dụng. Tập đoàn quân hỗn hợp số 51 của Nga đã không hỗ trợ được bộ binh hành quân qua các chiến hào thiếu quân của Ukraine bên ngoài Pokrovsk, khiến mũi nhọn của Nga dễ bị phản công.

“Nga đã dàn trải quá mức”, nhà phân tích người Mỹ Andrew Perpetua giải thích. Nhận thấy sự yếu kém của Nga ở một số khu vực phía đông và phía nam khác ngoài Pokrovsk, quân đội Ukraine đã phản công trong những ngày gần đây. Trong khi đó, tại Vorone, Trung đoàn Tấn công 225 và các kíp xe Bradley đang cố gắng ngăn chặn quân Nga cứu viện cho đám đang bị bao vây.

Chiến lược chung của Ukraine hiện nay là “ổn định”. “Ổn định mặt trận, chiếm lại một số vị trí, tăng cường lực lượng ở những vị trí khác. Mở rộng vùng xám ở những vị trí khác.”

[Europe Maidan: Ukraine’s M-2 Bradleys engage Russian infantry at point-blank range]

4. Tổng thống Trump cuối cùng đã gọi Nga là ‘kẻ xâm lược’ trong cuộc chiến với Ukraine

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cuối cùng đã coi Nga là kẻ xâm lược trong cuộc xâm lược Ukraine, chứng tỏ lập trường cứng rắn hơn của ông đối với Mạc Tư Khoa.

Đề cập đến thương vong của quân đội Ukraine và Nga, Tổng thống Trump nói với các phóng viên: “8.000 binh sĩ đã thiệt mạng trong tuần này, từ cả hai quốc gia. Một số người từ Nga cũng thiệt mạng, nhưng khi bạn là kẻ xâm lược, bạn sẽ mất nhiều hơn.”

Tổng thống Trump trước đây đã từ chối lên án Mạc Tư Khoa về cuộc xâm lược, và chính quyền của ông đã đứng về phía Nga và Bắc Hàn vào tháng 2 để bác bỏ một nghị quyết của Liên Hiệp Quốc ủng hộ toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và lên án Nga. Hoa Kỳ cũng phản đối một tuyên bố của G7 hồi tháng 2 gọi Nga là kẻ xâm lược. Tổng thống Trump đã đổ lỗi cho Ukraine về cuộc chiến, nói vào tháng 4 rằng: “Bạn không thể khơi mào một cuộc chiến chống lại một quốc gia lớn gấp 20 lần bạn rồi hy vọng ai đó sẽ cung cấp cho bạn vài quả hỏa tiễn.”

Nhưng lập trường của Tổng thống Trump đối với Điện Cẩm Linh đã thay đổi vào mùa hè, khi chính quyền của ông ngày càng gây áp lực lên Vladimir Putin khi tổng thống Nga cản trở nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm làm trung gian cho các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy của Ukraine.

“Tôi đã ngăn chặn bảy cuộc chiến, và tôi nghĩ rằng cuộc chiến này sẽ dễ dàng với tôi, nhưng hóa ra lại khó khăn”, Tổng thống Trump nói, ám chỉ cuộc xâm lược của Nga. “Tôi nghĩ tôi phải nói hết mọi chuyện. Zelenskiy và Putin ghét nhau. Họ ghét nhau đến mức không thể hiểu thấu được.”

Trong bối cảnh lập trường cứng rắn của Tổng thống Trump không thể thuyết phục Putin ngồi vào bàn đàm phán với Tổng thống Zelenskiy, chính quyền Mỹ đang phải đối mặt với ngày càng nhiều lời kêu gọi áp đặt các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt hơn đối với Nga. Hôm Chúa Nhật, Tổng thống Trump tuyên bố ông dự định làm như vậy — nhưng chỉ sau khi Âu Châu ngừng mua dầu của Nga và thắt chặt chế độ trừng phạt của riêng mình.

Trong khi Tổng thống Trump nói các nước Âu Châu là “bạn bè” của ông, họ vẫn đang “mua dầu từ Nga. Tôi không muốn họ mua dầu. Và các lệnh trừng phạt mà họ đang áp đặt không đủ mạnh”.

Hung Gia Lợi và Slovakia là những nước mua năng lượng từ Nga nhiều nhất tại Liên Hiệp Âu Châu và đã phản đối nỗ lực loại bỏ dần năng lượng từ Nga của Ủy ban Âu Châu.

Hôm thứ sáu, Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Chris Wright nói với POLITICO rằng Hoa Kỳ muốn “thay thế toàn bộ khí đốt của Nga” và nói rằng: “Chúng ta càng có thể ngăn chặn khả năng tài trợ cho cuộc chiến tàn khốc này của Nga thì càng tốt cho tất cả chúng ta”.

[Politico: Trump finally calls Russia the ‘aggressor’ in war on Ukraine]

5. Nga đã tích trữ xe tăng cả năm cho khoảnh khắc này—150.000 quân tiến gần đến Pokrovsk

Quân đội Ukraine đã thành lập Lữ đoàn bộ binh 156 vào mùa xuân năm 2024. Không lâu sau đó, đơn vị này đã chuyển đổi thành lữ đoàn cơ giới với thêm nhiều xe thiết giáp.

Lữ đoàn đã tuyển dụng và huấn luyện hàng ngàn quân trong suốt mùa thu và mùa đông, và vào mùa hè năm nay, được điều động đến tiền tuyến ở Tỉnh Sumy ở miền bắc Ukraine.

Lữ đoàn cơ giới số 156 hiện là một trong số ngày càng nhiều đơn vị của Ukraine đang tiến về phía nam tới Tỉnh Donetsk để đối đầu với lực lượng quân đội và xe tăng Nga chuẩn bị tấn công vào thành phố pháo đài Pokrovsk trong trận chiến mà người điều khiển máy bay điều khiển từ xa Ukraine Kriegsforscher mô tả là “trận chiến cuối cùng”.

Mới tháng trước, Lữ đoàn Cơ giới 156 đã hỗ trợ giữ vững phòng tuyến ở Sumy cùng với các lữ đoàn khác thuộc Quân đoàn 18 mới thành lập. Nhưng sau thất bại trong cuộc tấn công do bộ binh dẫn đầu ở phía đông bắc Pokrovsk trong những tuần gần đây, Điện Cẩm Linh đã đưa ra một quyết định quan trọng.

Thay vì từ bỏ Pokrovsk, họ đã tăng cường lực lượng và tăng cường quân tiếp viện khắp thành phố để chuẩn bị cho một cuộc tấn công mạnh mẽ do xe tăng dẫn đầu.

Việc chiếm được Pokrovsk sẽ mở đường cho các vị trí phòng thủ quan trọng cuối cùng của Ukraine ở Donetsk, có khả năng buộc phải rút lui chiến lược, từ đó định hình lại toàn bộ mặt trận phía đông.

Quân tiếp viện chắc chắn phải đến từ đâu đó. Ít nhất năm lữ đoàn và trung đoàn Thủy Quân Lục Chiến và lính dù Nga cùng một trung đoàn xe tăng, một trung đoàn bộ binh và hai lữ đoàn súng trường cơ giới đã được tái điều động - hoặc đang trong quá trình tái điều động - từ Sumy đến khu vực xung quanh Pokrovsk.

Những lực lượng mới này, cùng với một sư đoàn bộ binh cơ giới được điều động từ tỉnh Kherson ở phía nam, tương đương với cả một đạo quân dã chiến. Họ tham gia cùng khoảng tám đạo quân dã chiến của Nga đang bao vây Pokrovsk và các thị trấn lân cận.

Có thể có 150.000 quân Nga đang tập trung quanh Pokrovsk. Và họ đang đưa một lượng lớn xe tăng và xe thiết giáp khác đến đây lần đầu tiên sau nhiều tháng.

Trong suốt năm 2025, các trung đoàn Nga chủ yếu tấn công bằng bộ binh hoặc xe máy. Giờ thì lý do đã rõ ràng. “Chậm mà chắc, người ta đang chứng minh rằng Nga thực sự đã kiềm chế lực lượng thiết giáp ở hậu phương và giảm thiểu tối đa các cuộc tấn công cơ giới”, nhà phân tích Jompy nhận định.

Các chỉ huy Nga đang giữ lại xe thiết giáp của họ cho một mục đích nào đó. Mục đích đó, dường như, là cuộc tấn công cơ giới lớn nhất - và có khả năng kéo dài trong một thời gian - vào Pokrovsk, cứ điểm quan trọng cuối cùng giữa quân Nga và “vành đai pháo đài” chính của Ukraine, trải dài qua Kramatorsk và Sloviansk ở phía tây Donetsk.

[Europe Maidan: Russia saved armor all year for this moment—150,000 troops close in on Pokrovsk]

6. ‘Sự thù hận giữa Tổng thống Zelenskiy và Putin là không thể hiểu nổi’, Tổng thống Trump nói

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nói rằng các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Putin là không thể xảy ra do có sự thù địch cá nhân sâu sắc.

“Mối thù giữa Tổng thống Zelenskiy và Putin là không thể hiểu nổi”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên. “Tôi nghĩ tôi sẽ phải nói hết mọi chuyện... họ ghét nhau đến mức gần như không thể nói chuyện được.”

Tổng thống Trump cho biết ban đầu ông tin rằng các cuộc đàm phán có thể được sắp xếp dễ dàng, nhưng nói thêm rằng ông sẽ đích thân dẫn dắt bất kỳ cuộc đàm phán nào, vì hai nhà lãnh đạo “không có khả năng nói chuyện với nhau”.

Những phát biểu của ông được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh ngày 15 tháng 8 với Putin tại Alaska, sau đó ông cam kết sẽ chuẩn bị một cuộc gặp giữa tổng thống Nga và Ukraine.

Những kế hoạch đó nhanh chóng đổ vỡ khi Putin mời Tổng thống Zelenskiy đến Mạc Tư Khoa, một đề xuất bị Kyiv bác bỏ, và sau đó nói rằng một thỏa thuận về các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm là “không thể”.

Tổng thống Zelenskiy cũng khẳng định lại rằng ông sẽ không tới Nga để đàm phán.

Để gây áp lực buộc Putin phải đàm phán có ý nghĩa, Tổng thống Trump đã liên kết các lệnh trừng phạt mới tiềm tàng với các biện pháp mạnh mẽ hơn của Âu Châu, chỉ trích Liên Hiệp Âu Châu vì vẫn tiếp tục mua dầu và khí đốt của Nga.

“Chúng ta không thể là những nước duy nhất hành động hết công suất”, ông nói, đồng thời thúc giục Âu Châu thắt chặt các hạn chế. “Tôi không muốn họ (Âu Châu) mua dầu (Nga)”.

“Tôi sẵn sàng áp dụng các biện pháp trừng phạt. Nhưng họ sẽ phải tăng cường các biện pháp trừng phạt.”

Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Chris Wright cũng nói với tờ Financial Times vào ngày 8 tháng 9 rằng Âu Châu phải ngừng nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch từ Nga nếu họ mong đợi Washington leo thang lệnh trừng phạt.

Bất chấp những lời lẽ mạnh mẽ, chính quyền Tổng thống Trump chỉ áp đặt những hình phạt hạn chế đối với Mạc Tư Khoa và đã bãi bỏ một số hạn chế đã ban hành trước đó.

Vào tháng 8, Washington đã tấn công vào Ấn Độ, một trong những nước mua dầu lớn nhất của Nga, bằng cách áp thuế do mua dầu thô từ Nga, mặc dù các quan chức Ấn Độ khẳng định họ sẽ tiếp tục nhập khẩu.

Những bình luận này được đưa ra khi các nhà lập pháp Âu Châu cân nhắc các đề xuất nhằm đẩy nhanh lệnh cấm hoàn toàn việc nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch từ Nga, trong khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Mike Johnson cho biết vào ngày 14 tháng 9 rằng Quốc hội đã sẵn sàng theo đuổi các lệnh trừng phạt cứng rắn hơn.

Ông cho biết: “Tôi nghĩ rằng Quốc hội rất mong muốn thực hiện điều đó... và cá nhân tôi rất mong muốn thực hiện điều đó”.

[Politico: 'Hatred between Zelensky and Putin unfathomable,' Trump says]

7. Nga đã ‘thất bại’ trong ‘cố gắng thử nghiệm’ NATO bằng máy bay điều khiển từ xa

Ngoại trưởng Warsaw cho biết Nga “đã cố gắng thử thách” NATO khi nhiều máy bay điều khiển từ xa xâm phạm không phận Ba Lan.

Gần 20 máy bay điều khiển từ xa của Nga đã bay qua Ba Lan vào sáng sớm thứ Tư sau các cuộc tấn công quy mô lớn vào nước láng giềng Ukraine. Khoảng ba chiếc được tường trình đã bị bắn hạ trong các hoạt động được các nước NATO khác hậu thuẫn.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết các máy bay điều khiển từ xa, gọi tắt là UAV của Nga xâm phạm Ba Lan “không phải là sự việc đơn lẻ” khi liên minh này công bố các biện pháp mới nhằm củng cố sườn phía đông giáp với Nga.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết đây là thời điểm Warsaw tiến gần nhất đến xung đột công khai kể từ Thế chiến II.

Các quan chức NATO đã cảnh báo rằng Nga có thể sẵn sàng phát động một hình thức tấn công vũ trang nào đó vào liên minh trong tương lai gần. Các quốc gia thành viên cho biết Mạc Tư Khoa đã thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công hỗn hợp hoặc vùng xám nhắm vào liên minh. Điều này đề cập đến các hoạt động không phải là chiến tranh công khai, chẳng hạn như vũ khí hóa di cư hoặc thực hiện các cuộc tấn công mạng.

“Tất cả đều là trò hề, điều này cho thấy Nga đã cố gắng thử thách chúng tôi mà không cần phải gây chiến”, Radosław Sikorski nói với tờ báo Anh The Guardian trong một bài báo đăng hôm Chúa Nhật. Mạc Tư Khoa đã phủ nhận việc tấn công vào Ba Lan.

Các thành viên NATO có nghĩa vụ chung phải đáp trả các cuộc tấn công vào các quốc gia liên minh khác theo Điều 5 của hiệp ước thành lập. Việc máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn xâm nhập không phận NATO ở Ba Lan và Rumani - vốn xảy ra khá thường xuyên - cho đến nay vẫn chưa được coi là các cuộc tấn công vào liên minh.

Ba Lan đã kích hoạt Điều 4 của hiệp ước NATO sau các cuộc xâm nhập. Điều khoản này quy định rằng các thành viên sẽ “tham khảo ý kiến lẫn nhau bất cứ khi nào, theo ý kiến của bất kỳ thành viên nào, toàn vẹn lãnh thổ, độc lập chính trị hoặc an ninh của bất kỳ bên nào bị đe dọa”. NATO cho biết Điều 4 đã được kích hoạt tám lần trong lịch sử liên minh.

Sikorski cho biết “các máy bay điều khiển từ xa không đạt được mục tiêu và chỉ gây ra thiệt hại nhỏ về tài sản, không ai bị thương”. Có nhiều đồn đoán về khả năng sẵn sàng phòng không của Ba Lan khi một số máy bay điều khiển từ xa đã xâm nhập sâu vào lãnh thổ nước này.

Chính quyền Rumani cho biết một máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm không phận nước này vào thứ Bảy, nhưng chiếc UAV đã rời khỏi không phận mà không gây ra thiệt hại hay thương vong. Bucharest cho biết các máy bay chiến đấu F-16 của Rumani đã theo dõi đối tượng này, được hỗ trợ bởi các máy bay Đức hiện đang đồn trú tại Rumani.

Quân đội Ba Lan cho biết họ chưa xác nhận bất kỳ hành vi vi phạm không phận nào sau khi máy bay chiến đấu được điều động vào chiều thứ Bảy.

“Quân đội Nga biết chính xác máy bay điều khiển từ xa của họ đang hướng đến đâu và chúng có thể hoạt động trên không trong bao lâu”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu vào cuối ngày thứ Bảy. “Đây không thể là sự trùng hợp ngẫu nhiên, sai lầm, hay sáng kiến của một số chỉ huy cấp thấp hơn.”

Hôm thứ Sáu, NATO đã điều động chiến dịch mà họ gọi là “Eastern Sentry”, được thiết kế để củng cố sườn của liên minh tại biên giới Nga sau các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa của Mạc Tư Khoa vào Ba Lan. Đan Mạch sẽ đề xuất hai máy bay chiến đấu F-16 và một khinh hạm phòng không, trong khi Pháp sẽ đóng góp ba máy bay phản lực Rafale và Đức sẽ đóng góp bốn máy bay Eurofighter, theo thông cáo báo chí của liên minh.

8. Liên minh Hoa Kỳ tăng cường đội tàu tuần duyên trong bối cảnh Trung Quốc đe dọa

Hoa Kỳ và đồng minh Nhật Bản gần đây đã tăng cường đội tàu thực thi pháp luật trên biển khi Trung Quốc tiếp tục mở rộng sự hiện diện của hải quân và lực lượng bảo vệ bờ biển ở Thái Bình Dương. Những hình ảnh quý vị và anh chị em đang xem thấy đây là cảnh lực lượng tuần duyên Hoa Kỳ chặn bắt một giang tốc đỉnh đi vào hải phận Hoa Kỳ trái phép.

Theo đánh giá của Ngũ Giác Đài, Trung Quốc sở hữu lực lượng hải quân và cảnh sát biển lớn nhất thế giới tính theo số lượng tàu chiến, giúp Bắc Kinh mở rộng phạm vi hoạt động và ảnh hưởng ra ngoài khu vực Đông Á. Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, gọi tắt là PLA có hơn 370 tàu chiến và tàu ngầm đang hoạt động, trong khi Cảnh sát biển Trung Quốc có hơn 150 tàu chiến trọng tải trên 1.000 tấn.

Bên cạnh việc khẳng định chủ quyền của Trung Quốc tại vùng biển tranh chấp gần đó - bao gồm cả quần đảo Senkaku của Nhật Bản ở Biển Hoa Đông - cả hải quân và lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đều hoạt động ở phía tây và phía bắc Thái Bình Dương, tiến hành các hoạt động từ tuần tra thực thi luật đánh bắt cá đến các hoạt động chung với Nga vươn tới ngưỡng cửa nước Mỹ.

Vào ngày 9 tháng 9, Lực lượng Bảo vệ bờ biển Hoa Kỳ đã thực hiện quyền chọn hợp đồng trị giá 507 triệu đô la với Bollinger Shipyards ở Louisiana để tài trợ cho việc đóng mới ban đầu 10 tàu tuần tra phản ứng nhanh lớp Sentinel như một phần trong nỗ lực hiện đại hóa hạm đội và mở rộng nhiệm vụ.

Hạm đội lớp Sentinel, hiện có 59 tàu đang hoạt động, sẽ tăng từ 67 lên 77, với tàu đầu tiên được tài trợ thông qua tùy chọn hợp đồng này dự kiến sẽ được bàn giao vào năm tài chính 2028. Chúng là một phần của hạm đội lớn hơn gồm hơn 250 tàu của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Hoa Kỳ.

Các tàu lớp Sentinel trọng tải 395 tấn là “tài sản quan trọng” để kiểm soát, bảo vệ và phòng thủ biên giới cũng như các tuyến đường biển của Hoa Kỳ. Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ đã đưa vào hoạt động ba tàu tại Guam - cảng nhà của các tàu này và là vùng lãnh thổ cực tây của Hoa Kỳ - vào năm 2021.

Tờ Stars and Stripes đưa tin hồi tháng 4 rằng hai tàu tuần tra phản ứng nhanh bổ sung sẽ gia nhập hạm đội đóng tại Guam vào năm tới. Hiện vẫn chưa rõ liệu hòn đảo này có tiếp nhận thêm tàu loại này để tăng cường sự hiện diện của Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ ở Tây Thái Bình Dương hay không.

Trong khi đó, Tập đoàn Công nghiệp Nặng Mitsubishi của Nhật Bản đã hạ thủy một tàu tuần duyên 3.500 tấn, được đặt theo tên thành phố Hiroshima, tại thành phố Tamano vào thứ Năm. Đây là tàu “Tàu tuần tra cỡ lớn”, gọi tắt là PL lớp Miyako, được trang bị sàn đáp để hỗ trợ hoạt động của trực thăng.

Tàu mới, được đặt hàng trong năm tài chính 2022, đang được trang bị thân tàu, máy móc, hệ thống điện và vũ khí. Mitsubishi Heavy Industries cho biết trong một thông cáo báo chí rằng việc bàn giao dự kiến diễn ra trong năm tài chính 2026, từ ngày 1 tháng 4 năm 2026 đến ngày 31 tháng 3 năm 2027.

Theo báo cáo của Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản, tính đến tháng 4, lực lượng này vận hành 147 tàu, bao gồm 20 tàu được bảo mật là “Tàu tuần tra cỡ lớn có trực thăng”, gọi tắt là PLH và 58 tàu được bảo mật là “Tàu tuần tra cỡ lớn”. Đây là những tàu lớn nhất của hạm đội, có lượng giãn nước 6.500 tấn.

Trong báo cáo, Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản lưu ý rằng phía Trung Quốc sở hữu những con tàu “lớn hơn, được trang bị vũ khí và được tăng cường”, cảnh báo rằng tình hình xung quanh quần đảo Senkaku, còn được gọi là quần đảo Điếu Ngư ở Trung Quốc, đã trở nên ngày càng nghiêm trọng.

[Newsweek: US Alliance Boosts Coast Guard Fleets Amid China Threat]

9. Tại sao một số quốc gia NATO vẫn còn bị Nga mê hoặc

Tổng thống Trump đã thách thức các thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, gọi tắt là NATO vào thứ Bảy hãy loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng dầu mỏ của Nga trước khi ông đồng ý áp đặt thêm các lệnh trừng phạt đối với Mạc Tư Khoa, đặt ra câu hỏi tại sao một số quốc gia thành viên vẫn sử dụng dầu mỏ của Nga nhiều năm sau khi Nga xâm lược Ukraine.

Các cuộc đàm phán về một thỏa thuận hòa bình dường như đã bị đình trệ khi Nga phát động một làn sóng tấn công mới vào Ukraine trong tuần này. Mạc Tư Khoa, nước đã xâm lược quốc gia Đông Âu này vào tháng 2 năm 2022, đã tuyên bố tạm dừng các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine và cáo buộc các quốc gia Âu Châu cản trở tiến trình này, theo Reuters.

Mạc Tư Khoa cũng cáo buộc Kyiv không thừa nhận “thực tế trên thực địa”, trong khi Ukraine tiếp tục cáo buộc Nga không thực sự theo đuổi bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Tổng thống Trump đã bày tỏ sự thất vọng trước việc thiếu tiến triển kể từ khi trở lại nắm quyền, tuyên bố sẽ nhanh chóng chấm dứt xung đột khi ông trở lại làm tổng thống. Đầu năm nay, ông thừa nhận rằng Putin có thể chỉ đang “dụ dỗ” ông tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình, và ông đã chỉ trích Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy vì đã không thực hiện các bước cần thiết để đạt được thỏa thuận.

Hôm thứ Bảy, Tổng thống Trump đã lên Truth Social để yêu cầu các thành viên NATO chấm dứt việc sử dụng năng lượng của Nga trước khi ông cam kết áp dụng thêm lệnh trừng phạt, lập luận rằng một khi đường ống kinh tế đó bị đóng, ông cũng có thể tăng thuế đối với Trung Quốc, bóp nghẹt hoàn toàn nền kinh tế của Nga và chấm dứt “cuộc chiến chết chóc nhưng lố bịch này”.

“Tôi sẵn sàng áp dụng các biện pháp trừng phạt lớn đối với Nga khi tất cả các quốc gia NATO đã đồng ý và bắt đầu làm điều tương tự, và khi tất cả các quốc gia NATO NGỪNG MUA DẦU TỪ NGA”, Tổng thống Trump viết.

Tổng thống tiếp tục: “Nếu NATO làm theo lời tôi, CUỘC CHIẾN sẽ nhanh chóng kết thúc, và tất cả sinh mạng sẽ được cứu! Nếu không, các người chỉ đang lãng phí thời gian của tôi, cũng như thời gian, năng lượng và tiền bạc của Hoa Kỳ.”

Âu Châu đã có thỏa thuận mua khí đốt của Nga và thỏa thuận này hết hạn vào cuối năm 2024, khi đó Ukraine đã cắt đứt hoạt động vận chuyển khí đốt, khiến các quan chức Nga tức giận và cảnh báo rằng quyết định này sẽ “gây ra tác động tiêu cực nhất đến mức sống của người dân Âu Châu”.

Đô đốc Mỹ đã nghỉ hưu và cựu Tư lệnh Tối cao Đồng minh Âu Châu James G. Stavridis hôm thứ Bảy đã ủng hộ tối hậu thư của Tổng thống Trump, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn trên CNN: “Cần phải chỉ ra rằng phần lớn dầu khí của Nga không còn được Âu Châu mua nữa, nhưng vẫn còn một số nước phản đối. Tổng thống đã đúng khi lên tiếng chỉ trích họ.”

“Đồng thời, chúng ta không chỉ cần gói kinh tế đó, mà còn cần cả các biện pháp trừng phạt, đặc biệt là đối với Trung Quốc, và cuối cùng, tôi nghĩ chúng ta cần xem xét việc tịch thu tài nguyên của Nga, tức là tài sản của họ đang được cất giữ tại các ngân hàng Âu Châu ở Brussels,” ông nói. “Chúng ta cần cả công cụ kinh tế lẫn quân sự để thu hút sự chú ý của Vladimir Putin.”

Nga tiếp tục trốn tránh lệnh trừng phạt bằng cách bán năng lượng cho các quốc gia như Ấn Độ và Trung Quốc, khiến Tổng thống Trump phải áp dụng lệnh trừng phạt nặng nề đối với cả hai quốc gia này - một động thái khiến Ấn Độ tức giận sau mối quan hệ vốn đang hòa giải.

Tại sao một số nước NATO vẫn mua dầu của Nga? Một phần là vì sự sẵn lòng bán với giá thấp của Nga, khiến năng lượng trở nên rẻ vì chi phí dầu khí toàn cầu vẫn ở mức cao, góp phần gây ra cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt ở một số quốc gia.

Một số thành viên NATO vẫn mua dầu từ Nga - chủ yếu là Thổ Nhĩ Kỳ, nước mua lớn thứ ba sau Trung Quốc và Ấn Độ từ ngày 1 Tháng Giêng năm 2023 đến ngày 30 tháng 7 năm 2025, theo Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch. Thổ Nhĩ Kỳ đã chi khoảng 90 tỷ đô la cho năng lượng của Nga, trong đó riêng dầu mỏ đã chi khoảng 62 tỷ đô la.

Hung Gia Lợi và Slovakia cũng tiếp tục mua dầu từ Nga, trong đó Hung Gia Lợi mua khoảng 13,4 tỷ đô la dầu khí và Slovakia chi khoảng 10 tỷ đô la cho dầu khí - khiến cả hai đều nằm trong 10 nước nhập khẩu năng lượng hàng đầu của Nga.

Vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Trump có trực tiếp đối đầu với Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán hay Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan hay không, cả hai đều là đồng minh của tổng thống Mỹ.

Liên minh Âu Châu (Liên Hiệp Âu Châu) đã cố gắng chuyển hướng khỏi nguồn năng lượng của Nga bằng cách chuyển sang đường ống cung cấp do Azerbaijan vận hành, nhưng một số nhà nghiên cứu nghi ngờ Azerbaijan đã nhập khẩu thêm nhiên liệu từ Nga để sau đó chuyển sang Âu Châu nhằm đáp ứng nhu cầu, theo Politico. Tuy nhiên, Azerbaijan khẳng định rằng bất kỳ khí đốt nào nhập khẩu từ Nga đều chỉ được sử dụng trong nước.

10. Liên Hiệp Âu Châu lên án máy bay điều khiển từ xa của Nga vi phạm không phận Rumani

Hôm Thứ Hai, 15 Tháng Chín, các nhà lãnh đạo Liên minh Âu Châu đã lên án Mạc Tư Khoa vì hành vi vi phạm lãnh thổ Liên Hiệp Âu Châu lần thứ hai trong vòng chưa đầy một tuần sau khi một máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Rumani trong một cuộc tấn công vào miền nam Ukraine.

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen cho biết: “Việc Nga xâm phạm không phận Rumani một lần nữa là hành vi vi phạm trắng trợn chủ quyền của Liên Hiệp Âu Châu và là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh khu vực”.

Trong khi đó, nhà lãnh đạo chính sách đối ngoại của Liên Hiệp Âu Châu, Kaja Kallas, gọi cuộc xâm nhập vào Rumani hôm thứ Bảy là “một hành vi vi phạm không thể chấp nhận được nữa đối với chủ quyền của một quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu”. Bà cho biết: “Sự leo thang liều lĩnh liên tục này đe dọa đến an ninh khu vực”.

Các biên giới phía đông Âu Châu đã được đặt trong tình trạng báo động cao sau khi lực lượng NATO bắn hạ 19 máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Ba Lan vào thứ Tư tuần trước.

Vào thứ Bảy, hai máy bay chiến đấu F-16 của Rumani đã phát hiện một máy bay điều khiển từ xa của Nga trên lãnh thổ Rumani khi đang thực hiện bài tập trinh sát để theo dõi các cuộc không kích của Nga qua biên giới Ukraine.

Ngoại trưởng Rumani chỉ trích cuộc xâm nhập là “không thể chấp nhận được và liều lĩnh”. Bộ quốc phòng Rumani cho biết trong một tuyên bố rằng không có thiệt hại hay thương tích nào được báo cáo.

Trong cuộc xâm nhập trước đó của Nga vào Ba Lan, năm máy bay điều khiển từ xa đã bay thẳng đến một căn cứ của NATO trước khi bị máy bay chiến đấu Lockheed Martin F-35 của Hòa Lan chặn lại.

Cuộc xâm nhập Ba Lan không gây ra thiệt hại nào. Tuy nhiên, sự việc này đã phơi bày sự yếu kém trong kế hoạch giải quyết máy bay điều khiển từ xa của liên minh xuyên Đại Tây Dương, vốn đã nổi lên như một yếu tố then chốt trong chiến tranh hiện đại trong cuộc xung đột ở Ukraine. Trong cuộc chạm trán mới nhất, lực lượng NATO đã sử dụng thiết bị trị giá hàng tỷ đô la để chống lại máy bay điều khiển từ xa của Nga, được làm bằng gỗ và xốp.

[Politico: EU decries Russian drone’s breach of Romanian airspace]

11. Liên Hiệp Quốc cáo buộc Bắc Hàn xử tử những người chia sẻ phim nước ngoài

Theo Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc Volker Türk, công nghệ đã cho phép Bắc Hàn tăng cường kiểm soát công dân của mình trong thập niên qua, một số người đã bị hành quyết vì phát tán các chương trình truyền hình nước ngoài.

Trong một báo cáo rút ra từ các cuộc phỏng vấn với hàng trăm nhân chứng và nạn nhân đã chạy trốn khỏi quốc gia bí ẩn này, Liên Hiệp Quốc cho biết hoạt động giám sát của nhà nước đã góp phần tăng cường đàn áp dưới thời nhà lãnh đạo Kim Chính Ân.

Báo cáo cũng cho biết trẻ em bị ép làm việc khổ sai, ghi nhận các vụ hành quyết, hãm hiếp, tra tấn, bỏ đói có chủ đích và giam giữ tới 120.000 người trong các trại tù.

Ông Volker Türk cho biết các cuộc đàn áp ngày càng gia tăng của Bắc Hàn có thể sẽ tăng cường trong những năm tới, trong đó người dân sẽ phải chịu đựng “nhiều đau khổ, đàn áp tàn bạo và sợ hãi hơn”, làm dấy lên lo ngại rằng nhà độc tài Kim sẽ tiếp tục cô lập đất nước mình khỏi phần còn lại của thế giới.

Văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc đã công bố báo cáo dài 16 trang đánh giá tình hình nhân quyền ở Bắc Hàn kể từ năm 2014, dựa trên các cuộc phỏng vấn với 314 nạn nhân và nhân chứng đã rời khỏi đất nước kể từ thời điểm đó.

Báo cáo nhận thấy rằng trong thập niên qua, sự kiểm soát của chính phủ đối với công dân đã được thắt chặt hơn, khiến họ phải chịu sự giám sát và kiểm soát chặt chẽ hơn trong mọi mặt của cuộc sống.

kể từ năm 2015, Bình Nhưỡng đã thông qua hoặc siết chặt luật chống thông tin nước ngoài trái phép và cấm tiêu thụ hoặc phổ biến thông tin như cơ quan truyền thông, âm nhạc và phim ảnh từ các quốc gia “thù địch”.

Với công nghệ giám sát tiên tiến hơn và quyết tâm mạnh mẽ hơn trong việc cấm sử dụng hoặc phổ biến phương tiện truyền thông nước ngoài, chính quyền đang mạnh tay trấn áp những trường hợp như vậy. Một lực lượng đặc nhiệm của chính phủ đã tăng cường kiểm tra máy tính, radio, tivi và khám xét nhà cửa nhằm tìm kiếm các tài liệu “chống chủ nghĩa xã hội”.

Báo cáo cho biết các cuộc đàn áp thông tin nước ngoài đã gia tăng từ năm 2018 và trở nên khắc nghiệt hơn từ năm 2020, dẫn đến một số vụ hành quyết công khai.

Báo cáo cho biết: “Chính phủ đã tổ chức các phiên tòa xét xử công khai và hành quyết công khai để gieo rắc nỗi sợ hãi trong dân chúng và để răn đe”.

Vào Tháng Giêng năm 2024, một đoạn video từ bên trong Bắc Hàn cho thấy cảnh hai thiếu niên bị kết án 12 năm lao động khổ sai vì xem phim truyền hình Nam Hàn.