3. Nên phán đoán xét chính mình, không nên đoán xét người khác; đoán xét người khác thì hoài công nhọc nhằn, thường thường sai lầm và không tránh khỏi phạm tội, đoán xét mình thì được nhiều lợi ích vô cùng.

(sách Gương Chúa Giê-su)

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức"

---------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

69. CHỦ TỚ LUẬN VỀ THỜI TIẾT

Mùa đông, gió bắc thổi và tuyết rơi nhiều, có một phú ông mặc áo da lông cừu ngồi trong nhà, sát bên lò sưởi uống rượu.

Uống, uống, toàn thân ông ta phát nóng, trên trán chảy lấm tấm những giọt mồ hôi, bèn cất mũ cởi áo, nói:

- “Mùa đông năm nay quá nóng, thời tiết thất thường.”

Lúc ấy, người đầy tớ đang đứng ngoài cửa run lẩy bẩy, lên tiếng nói:

- “Ngài ở trong nhà nói mùa đông thời tiết thất thường, con đứng ngoài nhà gió lạnh thấu xương, nên cảm thấy mùa đông thời tiết rất bình thường ạ.”

(Tiếu Đắc Hảo)

Suy tư 69:

Ông chủ vừa mặc áo ấm vừa uống rượu, lại còn ngồi bên lò sưởi thì mùa đông sẽ biến thành mùa hè, ông ta sống quá dư thừa nên trở thành vô tâm trước người đầy tớ đang lạnh co ro run lẩy bẩy đứng bên ngoài nhà…

Mùa đông thì phải lạnh, nếu mùa đông mà thấy nóng là thất thường, nhưng không phải thời tiết thất thường, mà là bản thân mình thất thường, cho nên cần phải xét lại chính mình.

Có những người vì cuộc sống quá đầy đủ nên thường hay dung túng cho bản thân: ăn thì quá no thừa mứa và lãng phí, khi bị bệnh thì nói thức ăn dở thời tiết xấu; uống thì uống thả dàn quên mất trời đất, khi say xỉn thì chê trách rượu có cồn đồ nhắm dở… Họ vô tâm không thấy những người nghèo đang không có gì ăn, bụng đói meo đi không nổi; họ cũng quên mất ngày phán xét Thiên Chúa sẽ hạch hỏi họ về những hạt cơm mà họ vung vãi trên đất vì dư thừa; họ cũng quên mất Thiên Chúa sẽ hỏi họ đã dùng tiền bạc vật chất để làm gì, khi mà Ngài ban cho họ để họ thay mặt Ngài giúp đỡ cho tha nhân…

Thời tiết thì không thất thường, chỉ có con người làm cho thời tiết thất thường vì những ích kỷ, kiêu ngạo, ghét ghen của mình mà thôi.

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)

---------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

Bài trích thư thứ hai của thánh Phao-lô tông đồ gửi tín hữu Cô-rin-tô.

Thưa anh em, tôi xin nói điều này: gieo ít thì gặt ít; gieo nhiều thì gặt nhiều. Mỗi người hãy cho tuỳ theo quyết định của lòng mình, không buồn phiền, cũng không miễn cưỡng, vì ai vui vẻ dâng hiến, thì được Thiên Chúa yêu thương. Vả lại, Thiên Chúa có đủ quyền tuôn đổ xuống trên anh em mọi thứ ân huệ, để anh em vừa được luôn đầy đủ mọi mặt, vừa được dư thừa mà làm mọi việc thiện, theo như lời đã chép: Kẻ túng nghèo, Người rộng tay làm phúc; đức công chính của Người tồn tại muôn đời.

Đấng cung cấp hạt giống cho kẻ gieo, và bánh làm của ăn nuôi dưỡng, tất sẽ cung cấp dư dật hạt giống cho anh em gieo, và sẽ làm cho đức công chính của anh em sinh hoa kết quả dồi dào. Anh em sẽ được sung túc mọi bề để làm mọi việc thiện cách rộng rãi. Những việc chúng ta làm sẽ khiến người ta dâng lời cảm tạ Thiên Chúa.

Đó là lời Chúa

 

Ai cũng rõ, Đức Phanxicô nổi tiếng vì cố gắng nối vòng tay lớn của ngài với Phật Giáo, từng tới thăm các quốc gia đa số theo Phật Giáo, như Thái Lan, Miến Điện và Nhật Bản. Còn Đức Leo XIV, vị kế nhiệm ngài thì sao? Đó là ưu tư của tờ Bddhistdoor Global, một tạp chí quảng bá giáo lý Nhà Phật, đặt trụ sở tại Hồng Kông, trong bài báo: “Will the New Pope Continue to Build Bridges Between Catholics and Buddhists?”, xuất bản ngày 17 tháng 5, một ngày trước khi Đức Leo XIV chính thức khai mạc thừa tác vụ Phêrô của ngài (Nguyên bản tại địa chỉ: https://www.buddhistdoor.net/features/buddhistdoor-view-will-the-new-pope-continue-to-build-bridges-between-catholics-and-buddhists).

Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã có bài phát biểu đầu tiên với tư cách là giáo hoàng vào ngày 8 tháng 5 năm 2025, từ ban công của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, kêu gọi "một nền hòa bình không vũ trang và giải trừ vũ khí". (ABC News) Với câu nói ngắn gọn nhưng gợi cảm này, ngài đã báo hiệu sự tiếp nối với người tiền nhiệm của mình, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đồng thời mở ra một chương mới cho Giáo Hội Công Giáo và sự tham gia của giáo hội này vào các truyền thống đức tin của thế giới. Đối với những người theo đạo Phật, đặc biệt là những người chú ý đến việc xây dựng hòa bình hoàn cầu và hợp tác liên tôn, triều đại của Đức Giáo Hoàng Leo có thể mang đến những cơ hội mới cho cuộc đối thoại có ý nghĩa và hành động chung.

Giống như Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người có 12 năm làm giáo hoàng đã chứng kiến những bước tiến lịch sử trong sự tham gia liên tôn và công lý xã hội, Đức Giáo Hoàng Leo thừa hưởng một Giáo hội điều hướng cả cải cách nội bộ và sự liên quan bên ngoài. Nhưng vị giáo hoàng mới này là ai, và lý lịch và các giá trị của ngài có thể có ý nghĩa gì đối với Phật tử?

Nhiệm kỳ của Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong mối quan hệ Công Giáo - Phật giáo. Ngài nổi tiếng với việc ủng hộ đối thoại hơn là giáo điều, mở rộng lòng trắc ẩn với người tị nạn, người nghèo và những người sống bên lề xã hội. Chuyến thăm Mông Cổ của ngài vào năm 2023, nơi người Công Giáo chỉ chiếm chưa đến 0.05 phần trăm dân số, là biểu tượng cho sự tiếp cận hoàn cầu của ngài và khẳng định niềm tin của ngài rằng Giáo Hội Công Giáo nên hoạt động với "tinh thần cởi mở và tôn trọng những gì các truyền thống tôn giáo khác phải cung cấp". Tình cảm này cộng hưởng mạnh mẽ với các giá trị Phật giáo, đặc biệt là ở các khu vực như Đông Nam Á, nơi người Công Giáo và Phật tử cùng tồn tại trong bối cảnh văn hóa phức tạp.

Đức Phanxicô cũng đã có những bước đi chưa từng có trong ngoại giao và thuyết phục đạo đức. Việc ngài đồng ký vào Văn kiện về Tình huynh đệ nhân loại năm 2019 với Đại Imam của al-Azhar đã dẫn đến việc xây dựng Ngôi nhà Gia đình Abraham tại Abu Dhabi—một khu phức hợp liên tôn dành cho việc thờ phượng của người Hồi giáo, Ki-tô giáo và Do Thái giáo. Mặc dù Phật tử không phải là người ký trực tiếp, nhưng biểu tượng của không gian thiêng liêng chung đã truyền cảm hứng cho nhiều người trong cộng đồng của chúng ta, những người tìm kiếm những con đường song song để tôn trọng lẫn nhau.

Đối với Phật tử, những nỗ lực như vậy không chỉ mang tính biểu tượng. Hội đồng Giáo hoàng về Đối thoại Liên tôn của Vatican—nay là Bộ Đối thoại Liên tôn—đã duy trì mối quan hệ lâu dài với các cộng đồng Phật giáo trên khắp Châu Á, đặc biệt là ở Nhật Bản, Sri Lanka và Thái Lan. Dưới thời Giáo hoàng Phanxicô, những mối quan hệ này ngày càng sâu sắc hơn, bao gồm các cuộc họp cấp cao với các tu sĩ Phật giáo ở Campuchia và Myanmar, và việc phát hành nhiều lời chúc mừng Vesak thừa nhận những điểm chung về mặt đạo đức giữa các truyền thống. Đặc biệt, thông điệp Vesak của Vatican năm 2015 kêu gọi hai tôn giáo cùng nhau đấu tranh chống lại chế độ nô lệ hoàn cầu, và Buddhistdoor Global đã nhiệt liệt đáp lại: “Thông điệp Vesak của Giáo Hội Công Giáo xứng đáng nhận được sự khẳng định và ủng hộ nhiệt tình từ cộng đồng Phật giáo. Tăng đoàn của chúng ta không đủ mạnh để tự mình đánh bại chế độ nô lệ. Nhưng bằng cách hợp tác với các tôn giáo trên thế giới, cùng với các tín đồ hoàn cầu, chúng ta có thể giúp đẩy nhanh quá trình chấm dứt chế độ này”. (BDG)

Kể từ đó, vào đầu triều đại giáo hoàng của Đức Phanxicô, mối liên kết, nguyện vọng và sự tôn trọng lẫn nhau giữa hai tôn giáo tiếp tục phát triển. Điều này tạo ra những chiếc giầy lớn cho vị giáo hoàng hiện tại của chúng ta.

Đức Giáo Hoàng Leo XIV, tên khai sinh là Robert Prevost ở Chicago, và sau đó phục vụ trong hơn hai thập niên ở Peru, đến với chức giáo hoàng với một bản sắc xuyên quốc gia rõ ràng. Là một thành viên của dòng Augustinô—một dòng bắt nguồn từ công việc truyền giáo và sự hiện diện mục vụ—Giáo hoàng Leo mang theo mình một cảm giác gần gũi sâu sắc với những người ở vùng ngoại vi của xã hội. Việc đào tạo của ngài tại Liên hiệp Thần học Công Giáo, nổi tiếng với sự nhấn mạnh vào liên tôn, và sự cố vấn của ngài dưới sự hướng dẫn của Mục sư John T. Pawlikowski, một người tiên phong trong đối thoại Do Thái-Thiên chúa giáo, cho thấy một nền tảng bắt nguồn từ sự gặp gỡ và cởi mở.

Mặc dù mới tham gia vào hoạt động nội bộ của Vatican—chỉ mới được bổ nhiệm làm Hồng Y vào năm 2023 và phục vụ trong thời gian ngắn với tư cách là Tổng trưởng Bộ Giám mục—Đức Giáo Hoàng Leo không còn xa lạ với những thách thức mục vụ hoàn cầu. Di sản Creole, nền tảng đa ngôn ngữ và kinh nghiệm ở Mỹ Latinh giúp ngài tiếp tục định hướng hoàn cầu của Đức Giáo Hoàng Phanxicô, có lẽ với sự chú ý nhiều hơn đến Nam bán cầu và các thuộc địa trong lịch sử.

Đối với những người theo đạo Phật, đặc biệt là ở các quốc gia Mỹ Latinh, nơi Phật giáo chỉ là thiểu số, việc bầu Đức Giáo Hoàng Leo có thể báo hiệu những cơ hội mới cho sự hợp tác liên tôn về công lý khí hậu, quyền của người bản địa và xóa đói giảm nghèo.

Là một tu sĩ Augustinô, Đức Giáo Hoàng Leo được định hình bởi thần học của Thánh Augustinô thành Hippo, một giám mục người Châu Phi có giáo lý nhấn mạnh đến sự chuyển đổi bên trong, cộng đồng và sự phù du của quyền lực trần thế. Tầm nhìn của Thánh Augustinô về “Thành phố của Chúa” không khác gì lý tưởng của Phật giáo về việc tạo ra một thế giới trải nghiệm hoàn toàn mới (Tiếng Phạn: loka) dựa trên ý định của một người—một không gian được vun đắp thông qua lối sống đạo đức, trí tuệ và lòng trắc ẩn. Nhà thần học Phật giáo John Makransky, cùng những người khác, đã khám phá ra nền tảng màu mỡ của sự chồng chéo và khác biệt giữa tầm nhìn tâm linh của Thánh Augustinô và tầm nhìn của nhiều nhà tư tưởng Phật giáo khác.

Hơn nữa, bản sắc châu Phi của Thánh Augustinô thách thức các giả định lấy châu Âu làm trung tâm về nguồn gốc của Ki-tô giáo. Sự thay đổi tinh tế này trong nhận thức—hướng tới một Giáo hội có nguồn gốc bao gồm châu Phi và tương lai hướng về phía nam—đồng điệu với việc Phật giáo tập trung lại châu Á trong diễn ngôn tâm linh hoàn cầu, ngay cả khi sự tập trung lại đó đã chảy qua các con tàu phương Tây.

Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà bài phát biểu nhậm chức của Đức Giáo Hoàng Leo nhấn mạnh đến giải trừ quân bị và xây dựng hòa bình. Khi lặp lại lời chỉ trích nhất quán của Giáo hoàng Phanxicô về chủ nghĩa quân phiệt và buôn bán vũ khí—một vấn đề cũng nằm ở cốt lõi của Phật giáo dấn thân đương đại—Giáo hoàng Leo đã liên kết mình với một mệnh lệnh đạo đức bao trùm các truyền thống tôn giáo. Cụm từ “không còn chiến tranh nữa”, được nói ra chỉ vài ngày sau đó, đã mở rộng lời kêu gọi đó đến các cường quốc trên thế giới, ám chỉ đến các cuộc xung đột ở Gaza, Ukraine và biên giới Ấn Độ-Pakistan. (BBC News)

Tuy nhiên, với tất cả những lời hứa của mình, Đức Giáo Hoàng Leo XIV vẫn là một ẩn số ở nhiều khía cạnh. Không giống như người tiền nhiệm của mình, người thường được chụp ảnh đang ôm các nhà sư Phật giáo và nói chuyện trực tiếp với khán giả liên tôn, Giáo hoàng Leo vẫn chưa đưa ra một tầm nhìn cụ thể cho mối quan hệ Công Giáo-Phật giáo. Việc thiếu kinh nghiệm ngoại giao chính thức của ngài có thể có nghĩa là ít cử chỉ lớn lao hơn trên trường quốc tế, nhưng điều này cũng có thể cho phép các sáng kiến mục vụ có cơ sở hơn.

Trong thời đại chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa giáo phái và khủng hoảng sinh thái đang trỗi dậy, cả Phật tử và người Công Giáo đều phải đối diện với những lời kêu gọi cấp bách để hiện thực hóa những lời dạy cao cả nhất của họ. Những người theo đạo Phật có thể tìm thấy mục tiêu chung với Giáo hoàng Leo trong việc bảo vệ quyền tự do tôn giáo, ủng hộ người nghèo và giải quyết tình trạng khẩn cấp về khí hậu. Các diễn đàn hợp tác, chẳng hạn như cuộc gặp gỡ giữa chủ nghĩa thần bí Tê-rê-sa và các truyền thống Phật giáo trong đối thoại liên tôn, được tổ chức tại Avila, Tây Ban Nha và thu hút các học giả từ khắp nơi trên thế giới, bao gồm một số học giả từ Hồng Kông, có thể tìm thấy năng lực mới dưới sự lãnh đạo của Đức Giáo Hoàng Leo.

Hơn nữa, cam kết của Đức Giáo Hoàng Leo đối với sự giản dị và chăm sóc mục vụ có thể tạo được tiếng vang với các tăng đoàn Phật giáo đang điều hướng quá trình hiện đại hóa và sự mệt mỏi của các thể chế. Như Justin Whitaker của BDG đã lưu ý trong một bài viết năm 2020 về các hoạt động của Phật giáo và Ki-tô giáo hướng đến sự hòa hợp xã hội: "Khi mức độ thoải mái về vật chất của chúng ta tăng lên, thì các bức tường xung quanh chúng ta cũng tăng theo, ngăn cách chúng ta với những người có thể không đồng tình. Tuy nhiên, chính việc thực hành các truyền thống của chúng ta, khi chính chúng ta bước ra khỏi sự ồn ào của cuộc sống thường ngày, hướng chúng ta đến sự kết nối và mối quan tâm sâu sắc dành cho nhau."

Trong nhiều truyền thống Phật giáo, sự xuất hiện của một nhà lãnh đạo tinh thần mới sẽ được đáp lại bằng một khoảng thời gian kiên nhẫn cảnh giác. Điều tương tự cũng có thể đúng với Đức Giáo Hoàng Leo. Sức hút của ngài có thể trầm lắng hơn Đức Giáo Hoàng Phanxicô, cử chỉ của ngài điềm đạm hơn, nhưng điều đó không nên bị nhầm lẫn với sự thụ động. Giống như sự tĩnh lặng của một hồ nước trên núi ẩn chứa chiều sâu và sự sống bên dưới bề mặt, những thông điệp ban đầu của Đức Giáo Hoàng Leo cho thấy một triều đại giáo hoàng hướng đến việc lắng nghe, chữa lành và xây dựng cầu nối.

Đối với những người theo đạo Phật, đặc biệt là những người tham gia vào các sáng kiến liên tôn hoặc hoạt động vì công lý xã hội, lời mời gọi rất rõ ràng: hãy quan sát, tham gia và đón nhận khoảnh khắc này bằng sự tò mò và quan tâm.

Như Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã từng nói trong chuyến thăm Sri Lanka năm 2015: "Sự tôn thờ Chúa đích thực không mang lại kết quả là sự phân biệt đối xử, thù hận và bạo lực, mà là sự tôn trọng tính thánh thiêng của sự sống, tôn trọng phẩm giá và tự do của người khác, và cam kết yêu thương vì phúc lợi của tất cả mọi người". (The Guardian) Liệu Đức Giáo Hoàng Leo có lặp lại những cam kết như vậy một cách rõ ràng trong các hành động liên tôn của riêng mình hay không vẫn còn phải chờ xem.

Nhưng với tư cách là những người theo đạo Phật cam kết vì hạnh phúc hoàn cầu, chúng ta nên ghi nhớ những lời của vị giáo hoàng mới. Chúng ta hãy tìm kiếm "một nền hòa bình không vũ trang và giải trừ vũ khí". Đó là một nền hòa bình xứng đáng với mọi truyền thống.
Hội thảo Phật giáo - Kitô giáo lần thứ tám khai mạc tại Campuchia tập trung vào hòa bình và hòa giải.

Hội thảo Chuyên đề Phật Giáo-Kitô Giáo Lần Thứ Tám tại Thủ đô Phnom Penh của Campuchia

Như thế, tạp chí Buddhistdoor Global dường như hơi dè dặt về chủ trương của Đức Leo đối với Phật Giáo. Nhưng chỉ sau hơn hai tuần từ ngày chính thức khai mạc thừa tác vụ Phêrô, Đức Leo XIV đã bật đèn xanh để Bộ Đối thoại Liên Tôn của Tòa Thánh tổ chức Cuộc Hội thảo Chuyên đề Phật Giáo-Kitô Giáo Lần Thứ Tám tại Thủ đô Phnom Penh của Campuchia.

Justin Whitaker của Buddhistdoor Global, ngày 27 tháng 5 năm 2025, đánh đi bản tin sau đây (Nguyên bản tại địa chỉ: https://www.buddhistdoor.net/news/eighth-buddhist-christian-colloquium-opens-in-cambodia-with-focus-on-peace-and-reconciliation).

Hội thảo Chuyên đề Phật giáo - Kitô giáo lần thứ tám khai mạc tại Campuchia ngày hôm nay, quy tụ khoảng 150 nhà lãnh đạo tôn giáo, học giả và tu sĩ từ 16 quốc gia để thúc đẩy hòa bình, hòa giải và hợp tác liên tôn. Sự kiện quốc tế này được tổ chức tại Phnom Penh từ ngày 27 đến ngày 29 tháng 5, do Bộ Đối thoại Liên tôn của Tòa thánh, Hội đồng Giám mục Campuchia và một số trường đại học Phật giáo và cộng đồng tu viện trên khắp cả nước đồng tổ chức.

Với chủ đề “Phật tử và Kitô hữu cùng nhau hành động vì hòa bình thông qua hòa giải và phục hồi”, hội thảo này nhằm thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai truyền thống và xem xét tiềm năng của giáo lý và thực hành tôn giáo để giải quyết tình trạng bạo lực và chia rẽ hiện nay.

Theo một tuyên bố do văn phòng báo chí của Vatican đưa ra: “Trong một thế giới bị tàn phá bởi xung đột và bạo lực, hội thảo này là lời nhắc nhở kịp thời về sức mạnh của tôn giáo không chỉ trong việc ngăn chặn bạo lực mà còn thúc đẩy sự chữa lành, hòa giải và phục hồi”. (Vatican News)

Những người tham gia bao gồm đại diện của Liên đoàn các Hội đồng Giám mục Châu Á (FABC), các đại biểu Phật giáo từ khắp Châu Á và khách mời từ các khu vực khác. Sự kiện này tạo không gian cho cuộc đối thoại về các văn bản thiêng liêng, các hoạt động tâm linh và những trải nghiệm sống góp phần vào bất bạo động và xây dựng hòa bình.

Vatican đã tổ chức một loạt các cuộc họp liên tôn này kể từ đầu những năm 1990, nhấn mạnh đến nhu cầu hành động chung và liên đới về mặt tinh thần. Hội thảo này dựa trên đà phát triển của cuộc họp trước đó được tổ chức tại Bangkok vào ngày 13–16 tháng 11 năm 2023. Sự kiện đó tập trung vào "chữa lành nhân loại và Trái đất đang bị tổn thương", và kết thúc bằng cam kết tăng cường hợp tác cơ sở giữa cộng đồng Phật giáo và Kitô giáo.

Quyết định tổ chức cuộc họp năm nay tại Campuchia đặc biệt mang tính biểu tượng. Đất nước này phải gánh chịu di sản đau khổ to lớn dưới chế độ Khmer Đỏ (1975–79), trong đó gần hai triệu người đã thiệt mạng, bao gồm phần lớn các tu sĩ của đất nước. Năm nay, hội thảo tôn vinh ký ức và công trình của Đức Maha Ghosananda, một nhà sư Phật giáo Campuchia nổi tiếng và là người ủng hộ hòa bình, người đã trở nên nổi tiếng với các cuộc đi bộ Dhammayatra hay hòa bình hàng năm trên khắp Campuchia vào những năm 1990. Maha Ghosananda được cả nước và quốc tế kính trọng vì những nỗ lực xây dựng lại Phật giáo Campuchia và thúc đẩy hòa giải thông qua chủ nghĩa bất bạo động về mặt tinh thần.

“Được tổ chức tại một vùng đất ghi dấu di sản của Đức Maha Ghosananda, cuộc gặp gỡ quốc tế này sẽ khám phá cách các văn bản thiêng liêng, giáo lý tâm linh và những trải nghiệm sống có thể mang lại sự chữa lành và hy vọng”, Bộ Đối thoại Liên Tôn tuyên bố. (Vatican News)

Các nhà lãnh đạo Kitô giáo tại hội thảo bao gồm đại diện của Giáo Hội Công Giáo Campuchia và Liên đoàn các Hội đồng Giám mục Châu Á, những tổ chức đã hỗ trợ các sáng kiến liên tôn trên khắp khu vực. Những người tham gia Phật giáo bao gồm các nhà sư và học giả từ các truyền thống Theravada, Mahayana và Vajrayana, phản ảnh sự đa dạng của Phật giáo ở Châu Á.

Mặc dù có sự ủng hộ mạnh mẽ từ các nhà lãnh đạo tôn giáo đối với việc tiếp tục đối thoại, nhưng vẫn còn nhiều thách thức. Một số nhà quan sát đã lưu ý đến khó khăn trong việc chuyển thiện chí liên tôn thành hành động cụ thể trên thực tế. Tuy nhiên, các biến cố như cuộc hội thảo chuyên đề đóng vai trò như một cam kết rõ ràng đối với sự hòa hợp tôn giáo.

Khi Cuộc Hội thảo Chuyên đề Phật giáo - Cơ đốc giáo lần thứ tám tiếp tục, những người tham gia sẽ tham gia các bài giảng, thảo luận nhóm và đối thoại nhóm nhỏ tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ giữa hai tôn giáo. Một tuyên bố chung cuối cùng dự kiến sẽ được công bố khi biến cố kết thúc, nêu ra những hiểu biết chính và các hành động được đề xuất cho sự hợp tác giữa Phật giáo và Kitô giáo trong những năm tới.

97 phần trăm dân số Campuchia theo đạo Phật, chủ yếu theo truyền thống Theravada. Kitô giáo vẫn là tôn giáo thiểu số, với cộng đồng Công Giáo ước tính có 75,000 tín đồ, chủ yếu là những người gốc Việt. Bất chấp sự khác biệt về số lượng, các nhà lãnh đạo của cả hai truyền thống đều nhấn mạnh đến các cam kết đạo đức chung và tiềm năng hợp tác về mặt tinh thần.

Tuyên bố cuối cùng của cuộc Hội thảo Chuyên đề Phật giáo – Kitô giáo lần thứ tám (Phnom Penh, 27–29 tháng 5 năm 2025), 30.05.2025

Hội thảo Phật giáo - Kitô giáo lần thứ tám
Phật tử và Kitô hữu cùng nhau hành động vì hòa bình thông qua hòa giải và phục hồi
tại Trung tâm mục vụ Công Giáo, Phnom Penh, Campuchia,27-29 tháng 5 năm 2025

Tuyên bố cuối cùng

Bộ Đối thoại Liên tôn, phối hợp với Đại học Phật giáo Preah Sihanouk Raja và Giáo Hội Công Giáo tại Vương quốc Campuchia, đã triệu tập Hội thảo Chuyên đề Phật giáo - Kitô giáo lần thứ tám tại Phnom Penh từ ngày 27-29 tháng 5 năm 2025. Biến cố được tổ chức với chủ đề “Phật tử và Kitô hữu cùng nhau hành động vì hòa bình thông qua hòa giải và phục hồi”.

Tập hợp khoảng 150 người tham dự Phật tử và Kitô hữu từ Campuchia, Hồng Kông, Ấn Độ, Ý, Nhật Bản, Lào, Malaysia, Mông Cổ, Myanmar, Singapore, Hàn Quốc, Sri Lanka, Đài Loan, Thái Lan, Việt Nam, Hoa Kỳ và Tòa thánh—cùng với hai đại diện từ Liên đoàn các Hội đồng Giám mục Châu Á—Hội thảo là minh chứng cho mong muốn chung về hòa bình và sự hiểu biết lẫn nhau. Lễ khai mạc được vinh danh với sự hiện diện của Bộ trưởng Bộ Tôn giáo và Lễ nghi của Vương quốc Campuchia và các nhà lãnh đạo tôn giáo khác tại Campuchia.

Khi biến cố sắp kết thúc, những người tham dự muốn bày tỏ những tình cảm và quyết tâm sau đây:

Chúng tôi, những người tham dự Phật tử và Kitô hữu, đã gặp nhau tại Phnom Penh—một vùng đất được định hình sâu sắc bởi lời chứng từ bi của Đức Maha Ghosananda—để suy gẫm về các bản văn thánh thiêng, giáo lý tâm linh và những trải nghiệm sống của chúng tôi như nguồn chữa lành và hy vọng cho một thế giới bị chia cắt bởi bạo lực, bất công và bóc lột.

Trong những ngày này, chúng tôi đã cầu nguyện, đến thăm các địa điểm thờ phượng của nhau, học tập và gặp gỡ nhau trong tinh thần tôn trọng lẫn nhau và hữu nghị. Các cuộc trò chuyện của chúng tôi được đánh dấu bằng sự lắng nghe chăm chú và khám phá ra túi khôn chung: cả hai truyền thống đều kêu gọi sự chuyển hóa của trái tim và xã hội thông qua lòng trắc ẩn và sự thật.

"Hận thù không chấm dứt bằng hận thù, mà chỉ bằng tình yêu; đây là luật vĩnh cửu" (Dhammapada 5). Rút ra từ truyền thống Phật giáo, chúng tôi được truyền cảm hứng từ các thực hành Metta (lòng yêu thương), Karuna (lòng trắc ẩn) và sự tách biệt chánh niệm - những con đường nuôi dưỡng sự bình yên nội tâm và thúc đẩy sự hòa hợp trong xã hội. Cuộc sống và chứng tá của vô số Phật tử, đặc biệt là Đức Maha Ghosananda - được tôn kính là "Gandhi của Campuchia" - nhắc nhở chúng ta rằng ngay cả những vết thương đau đớn nhất trong lịch sử cũng có thể được chuyển hóa thông qua lòng trắc ẩn, túi khôn và khả năng phục hồi tinh thần.

"Phước cho những người xây dựng hòa bình, vì họ sẽ được gọi là con của Chúa" (Mát-thêu 5:9). Từ truyền thống Kitô giáo, chúng tôi tìm thấy sức mạnh trong lời kêu gọi tha thứ và hòa giải của Tin mừng. Lời mời gọi của Chúa Giêsu yêu kẻ thù của mình và đáp trả bạo lực bằng lòng thương xót tiếp tục hướng dẫn những nỗ lực của Kitô giáo hướng tới hòa bình và công lý. Chứng tá bền bỉ của những người tử vì đạo và những người gìn giữ hòa bình, những người đã kiên định với đức tin giữa đau khổ và bất công, làm phong phú thêm tầm nhìn chung của chúng tôi về khả năng phục hồi dựa trên hy vọng và tình yêu.

Cùng nhau, chúng tôi khẳng định rằng:

● Hòa giải không phải là xóa bỏ ký ức mà là quá trình dũng cảm nói lên sự thật, chữa lành và khôi phục các mối quan hệ;
● Khả năng phục hồi được nuôi dưỡng bằng sức mạnh bên trong, bắt nguồn từ đức tin và được duy trì bởi các cộng đồng bảo vệ phẩm giá của mỗi người;
● Xây dựng hòa bình đòi hỏi phải giải quyết những nguyên nhân sâu xa hơn của xung đột—nghèo đói, suy thoái môi trường, bất công xã hội và sự phủ nhận quyền con người;
● Các truyền thống tôn giáo tương ứng của chúng tôi cung cấp các nguồn lực đạo đức và tinh thần sâu sắc để đối diện với những thách thức ngày nay bằng lòng trắc ẩn, lòng dũng cảm và hy vọng.

Chúng tôi nhận ra vai trò thiết yếu của giáo dục trong việc đào tạo các thế hệ mới về các giá trị bất bạo động, đối thoại và hợp tác liên tôn. Chúng tôi cũng khẳng định trách nhiệm của các nhà lãnh đạo tôn giáo và cộng đồng trong việc hiện thực hóa hòa giải theo những cách thiết thực: bằng cách sát cánh cùng những người đau khổ, thúc đẩy công lý và vun đắp hòa bình nội tâm.

Khi chúng tôi trở về nhà và khu vực của mình, chúng tôi mang theo:

● Một cam kết mới để cùng nhau bước đi như những người bạn và người bạn đồng hành về mặt tinh thần;
● Một sự trân trọng sâu sắc hơn đối với truyền thống và túi khôn của nhau;
● Một quyết tâm chung là trở thành công cụ của hòa bình, chữa lành và hy vọng trong một thế giới bị tổn thương.

Với lòng biết ơn chân thành đến người dân Campuchia—đặc biệt là Đại diện Tông tòa Phnom Penh, các nhà lãnh đạo Phật giáo, chính quyền quốc gia và các nhà tổ chức khác—vì lòng hiếu khách hào phóng của họ, và để tưởng nhớ đến tất cả những người đã phải chịu đựng và tiếp tục vượt lên nghịch cảnh thông qua khả năng phục hồi, chúng tôi dành tặng những thành quả của Hội thảo này cho sự phát triển của một thế giới nơi hòa bình không chỉ là sự vắng bóng của xung đột. Chúng tôi hình dung hòa bình là sự hiện diện tích cực của tình yêu, công lý và tình đoàn kết bền chặt của con người.

Chúng tôi cam kết hiện thực hóa những hiểu biết sâu sắc và cam kết nảy sinh từ những ngày này thông qua đối thoại liên tục và sự hợp tác cụ thể trong các cộng đồng và khu vực tương ứng của chúng tôi.

Những người tham gia Hội thảo Chuyên đề Phật giáo-Thiên chúa giáo lần thứ tám
Phnom Penh, ngày 29 tháng 5 năm 2025.

 

Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với EWTN News, Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein suy gẫm về nhiều thập niên phục vụ dưới thời các Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, Francis và Leo XIV.



Thực vậy, Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein, thư ký riêng lâu năm của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI và cựu Tổng quản Phủ Giáo hoàng dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đã có cuộc trò chuyện vào ngày 13 tháng 6 với Rudolf Gehrig của EWTN News và CNA Deutsch, đối tác tin tức tiếng Đức của CNA, về vai trò ngoại giao hiện tại của ngài với tư cách là sứ thần tòa thánh tại Litva và nhiều thập niên kinh nghiệm của ngài tại Vatican.

Trong đoạn trích này từ một cuộc phỏng vấn sâu rộng, Đức Tổng Giám Mục Gänswein đã chia sẻ những ấn tượng bản thân và suy gẫm về con đường hiểu biết lẫn nhau dẫn đến sự hòa giải của ngài với Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Ngài cũng mô tả tâm trạng ở Rome sau cuộc bầu cử Đức Giáo Hoàng Leo XIV và tái khẳng định sự cống hiến của ngài để bảo tồn di sản của Đức Benedict XVI, gọi đó vừa là trách nhiệm vừa là sứ mệnh mục vụ liên tục.

Rudolf Gehrig (EWTN News): Thưa Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein, chào mừng ngài đến với phòng thu Vatican của EWTN tại Rome. … Ngài đã có cơ hội gặp Đức Giáo Hoàng mới một vài lần. Ấn tượng đầu tiên của ngài là gì?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Ấn tượng đầu tiên của tôi không phải là từ tuần này, mà là từ buổi tối ngài được giới thiệu tại Loggia Ban Phép Lành — hay đúng hơn là khi ngài tự giới thiệu. Ấn tượng đầu tiên là đáng ngạc nhiên và rất tích cực. Không chỉ vì ngài lại mặc khăn choàng và mũ mozetta, mà đơn giản là vì cách ngài thể hiện bản thân. Và điều ngạc nhiên đầu tiên tất nhiên là việc Hồng Y Phó tế công bố tên của ngài. Đó là dấu hiệu đầu tiên cho thấy những điều sắp xảy ra và chắc chắn khiến nhiều người ngạc nhiên, một số khác thì không. Tôi phải nói rằng, tôi không quá ngạc nhiên về sự lựa chọn tên của ngài.

EWTN News: Ngài đã có linh cảm nào rằng đó sẽ là Hồng Y Prevost không?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Không hề. Tôi phải thú nhận rằng tôi biết Cha Prevost từ thời Đức Giáo Hoàng Benedict. Ngài đã ở đó hai lần — một lần khi Đức Giáo Hoàng Benedict đến thăm mộ Thánh Augustinô ở Pavia năm 2009, và một lần khi một bản sao của bức ảnh Đức Mẹ Genazzano, Madre del Buon Consiglio (Đức Mẹ Chỉ Bảo Đàng Lành), được cung hiến trong khu vườn Vatican. Việc này do Đức Giáo Hoàng Benedict thực hiện, và Cha Tổng quyền, Cha Prevost, cũng có mặt. Ngài ở đây cho đến năm 2013, và sau đó Đức Giáo Hoàng Phanxicô bổ nhiệm ngài làm giám mục ở Peru. Khi ngài trở lại và bắt đầu [tại Bộ các Giám mục], đó là vào đầu tháng 1 năm 2023, khi thời gian của tôi đã hết.

EWTN News: Hôm nay, ngày 13 tháng 6, đúng 36 ngày kể từ khi Đức Giáo Hoàng Leo XIV bước lên loggia và tự giới thiệu mình là Giáo hoàng mới. Ngài đã ở đây khá lâu rồi và ngài biết rõ Vatican từ bên trong. Ngài nhận thấy những thay đổi lớn nhất nào?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Ngay tại Vilnius, tôi phải nói rằng, tôi đã nhận thấy bầu không khí thay đổi. Bạn biết đấy, bầu không khí luôn là thứ gì đó rất chủ quan, nhưng nó có ý nghĩa. Tôi đã đến [Rome] vào thứ Bảy tuần trước và tôi cũng nhận thấy điều đó ở đây. Tôi từng sống ở Santa Marta, và như tôi đã đề cập, tôi biết một chút về nơi này. Cũng có một bầu không khí ở đây, thật nhẹ nhõm. Đó là một bầu không khí bình yên và cởi mở. Vì vậy, tôi có ấn tượng rằng các cuộc gặp gỡ chỉ đơn giản là vui vẻ, thân thiện và cũng bình yên từ bên trong, theo một cách nào đó.

EWTN News: Vậy đây là bầu không khí cũng có thể cảm nhận được ở thành phố Rome khi ngài trở lại đây bây giờ — ngài có thể xác nhận điều đó không?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Vâng. Trên hết, tôi có thể xác nhận rằng tất cả các sứ thần trên thế giới đã đến... và họ báo cáo những điều tương tự hoàn toàn độc lập với nhau. Vì vậy, về mặt này, đó không phải là một cảm giác rất chủ quan, mà là một điều gì đó rõ ràng và hữu hình trên khắp các quốc gia và châu lục khác nhau.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô

EWTN News: Là thư ký riêng của Đức Giáo Hoàng Benedict, ngài cũng đã trải nghiệm gần gũi với ngôi vị giáo hoàng. Sau đó, ngài cũng là Tổng quản Phủ Giáo hoàng trong bảy năm dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã qua đời vào ngày 21 tháng 4. Ngài vẫn có thể nói lời tạm biệt với ngài ấy chứ? Dù sao, hai người đã có một thời gian dài bên nhau.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Đúng vậy, không phải lúc nào cũng dễ dàng. Không phải mọi thứ đều như báo chí đưa tin — rằng đó là một "cuộc cãi vã" lớn. Không, điều đó không đúng. Có một số khó khăn, một số căng thẳng, nhưng chúng đã được giải quyết vào tháng 1 năm 2024.

Tại sao lại là vào tháng 1? Tôi đã đến Rome vào đúng ngày giỗ đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, vào ngày 31 tháng 12 năm 2023. Thánh lễ được cử hành tại Bàn thờ Ngai Tòa, và hai ngày sau, tôi đã có một cuộc gặp gỡ ngắn với Đức Giáo Hoàng Phanxicô cùng với các bản ghi nhớ. Và đó là thời điểm của quá trình nới lỏng, có thể nói như vậy.

Việc sau đó tôi được bổ nhiệm làm sứ thần tại các nước vùng Baltic chắc chắn là một trong những thành quả của việc này. Nhưng điều quan trọng đối với tôi bây giờ là bản thân tôi muốn đến thăm ngài. Ngôi mộ của [Đức Phanxicô] — và tôi đã có thể làm điều đó. Tôi thậm chí còn gặp linh mục trưởng của Nhà thờ Đức Bà Cả, tình cờ là một linh mục người Litva, Hồng Y [Rolandas] Makrickas. Ngài chào đón tôi, và tôi cũng có thể cầu nguyện cho Đức Giáo Hoàng Phanxicô tại ngôi mộ của ngài. Điều đó đã hoàn tất sự hòa giải.

EWTN News: Vậy là ngài có thể chia tay trong hòa bình?

ĐứcTổng giám mục Gänswein: Vâng. Không phải là chúng tôi đã chia tay trong một cuộc chiến và bây giờ ngài không còn [ở bên chúng ta] nữa và sự hòa giải đã quá muộn. Không, không phải như vậy. Tôi cũng đã có buổi tiếp kiến đầu tiên với tư cách là sứ thần vào tháng 11 năm ngoái, năm 2024, và buổi tiếp kiến đó cũng rất thân mật. Vì vậy, [cuộc họp vào] tháng 1 năm 2024, sau đó là cuộc bổ nhiệm làm sứ thần vào tháng 6 năm 2024, và sau đó là buổi tiếp kiến đầu tiên với tư cách là sứ thần năm tháng sau đó — đó là một quá trình ba bước cũng mang lại cho tôi sự bình yên nội tâm một lần nữa.

EWTN News: Nhưng ngài ngạc nhiên ra sao khi việc bổ nhiệm làm sứ thần này diễn ra cách đây một năm, vào tháng 6 năm 2024? Bởi vì dù sao, ngài là một kiểu “người thay đổi nghề nghiệp”.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Đúng vậy. Vì vậy, đối với tôi, đó là một bất ngờ lớn. Rõ ràng, Đức Thánh Cha đã nói chuyện với nhân viên của mình và sau đó muốn giúp tôi thoát khỏi tình huống mà chính ngài đã đặt tôi vào, có thể nói như vậy. Và với sự giúp đỡ của Chúa Thánh Thần, và với nhiều kỹ năng của con người, giải pháp hoặc nhiệm vụ này đã đến với tôi. Có người đã từng nói với tôi: Đừng bao giờ nắm lấy một chức vụ hoặc kéo nó bằng tóc, nhưng nếu một chức vụ tự xuất hiện, hãy nắm lấy gáy của nó. Nói cách khác, bản thân tôi đã không tự mình nộp đơn xin một chức vụ— nó đến với tôi từ Vatican.

EWTN News: Nhưng cũng có sự chăm sóc mục vụ liên quan đến chức vụ của ngài chứ? Ngài vẫn là một tổng giám mục, một linh mục. Vậy ngài vẫn liên lạc với các tín hữu “bình thường” chứ?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Tôi tìm kiếm sự tiếp xúc. Một đại sứ, một sứ thần, là một mục tử trong những gì ngài làm, ngay cả trong các mối quan hệ với những đồng nghiệp khác. Ngài vẫn là một linh mục, một giám mục, như ngài phải làm. Tôi cũng nhận thấy điều đó ở nhiều người. Chúng tôi [các đại sứ] không chỉ là người Công Giáo; còn có những người không phải là Ki-tô hữu. Điều quan trọng là trong mỗi cuộc gặp gỡ với một người, điều gì đó thực sự tốt đẹp hoặc đặc trưng của Ki-tô giáo sẽ xuất hiện.

Đức Giáo Hoàng Benedict XVI

EWTN News: Nhưng mọi người nhìn nhận ngài ra sao? Ý tôi là với tư cách là "bộ mặt của người bạn đồng hành của Đức Giáo Hoàng Benedict" và là người cũng đã phục vụ trong một thời gian dài tại Vatican dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô, ngài hẳn là người khá nổi tiếng.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Đó là một lợi thế — đặc biệt là thời gian tôi làm thư ký của Đức Giáo Hoàng Benedict. Tôi là [thư ký của ngài] không chỉ trong thời gian ngài còn hoạt động, mà còn cho đến hơi thở cuối cùng của cuộc đời ngài. Đó là 20 năm, chắc chắn để lại dấu ấn.

EWTN News: Sau đây là câu hỏi cuối cùng của tôi. Bây giờ chúng ta đã nói rất nhiều về công việc mới của ngài, chỉ để quay lại với Đức Benedict ở phần cuối. Ngài có thực sự khó chịu khi có lẽ ngài sẽ luôn bị hạ xuống thành thư ký riêng của vị giáo hoàng vĩ đại này trong suốt quãng đời còn lại của mình không?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Không, đó là một thực tại — một thực tại đã định hình cuộc đời tôi trong một thời gian dài và mang đến cho nó một hướng đi khác. Bạn không thể lên kế hoạch cho điều đó. Và nếu Chúa đã giao cho tôi nhiệm vụ này, thì tôi vui vẻ chấp nhận nó.

Đức Benedict không còn ở giữa chúng ta như khi ngài ở giữa chúng ta về mặt thể lý. Ngài ở giữa chúng ta theo một cách khác, nhưng chúng ta không được để món quà tuyệt vời này, di sản của ngài, bị lãng phí. Đó là một trong những mục tiêu trong cuộc sống của tôi — rằng tôi giúp đỡ, nhiều nhất có thể và ở bất cứ nơi nào tôi có thể, để đề cao kho báu này. Điều đó không làm tôi khó chịu theo bất cứ cách nào.

Những người tôi không quen nói chuyện với tôi như thể chúng ta vẫn đang ở thời của Đức Benedict, có thể nói như vậy. Thật đáng yêu. Tất nhiên, đôi khi cũng có một chút thách thức. Nó đòi hỏi sự kiên nhẫn. Nhưng đó là một hình thức chăm sóc mục vụ — và điều này phải được chấp nhận. Tôi đã chấp nhận nó, và tôi vui mừng tiếp tục con đường này.

 

Charles Collins, giám đốc điều hành của tạp chí mạng Crux, ngày 17 tháng 6 năm 2025, tường trình rằng: Đức Giáo Hoàng Leo khuyên các giám mục nên nhận thức được những thách thức do AI gây ra.

Phát biểu trước một nhóm giám mục, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã cảnh cáo về những thách thức do trí tuệ nhân tạo, kỹ thuật sinh học và phương tiện truyền thông xã hội tạo ra trong thế giới ngày nay.

Phát biểu trước các giám mục Ý, Đức Giáo Hoàng cho biết những diễn biến này, cùng với nền kinh tế dữ kiện, "đang biến đổi sâu sắc nhận thức và trải nghiệm của chúng ta về cuộc sống".

"Trong viễn cảnh này, phẩm giá của con người có nguy cơ bị san phẳng hoặc lãng quên, thay thế bằng các chức năng, tính tự động, mô phỏng", ngài phát biểu vào ngày 17 tháng 6.

"Nhưng con người không phải là một hệ thống thuật toán: Con người là một sinh vật, một mối quan hệ, một mầu nhiệm", ngài giải thích.

“Do đó, tôi muốn bày tỏ niềm hy vọng: Hành trình của các Giáo hội tại Ý sẽ bao gồm, trong sự cộng sinh nhất quán với vị trí trung tâm của Chúa Giêsu, tầm nhìn nhân học như một công cụ thiết yếu của sự phân định mục vụ. Nếu không có sự suy nghĩ sống động về con người - trong tính hữu hình, trong sự dễ bị tổn thương, trong sự khao khát vô hạn và khả năng gắn kết của nó - đạo đức sẽ bị giảm xuống thành một quy tắc và đức tin có nguy cơ trở nên vô hình”, Đức Leo nói.

Đặc biệt, ngài kêu gọi các giám mục “nuôi dưỡng một nền văn hóa đối thoại”.

“Thật tuyệt vời khi tất cả các thực tại giáo hội - giáo xứ, hiệp hội và phong trào - đều là không gian để lắng nghe giữa các thế hệ, để đối đầu với các thế giới khác nhau, để chăm sóc lời nói và các mối quan hệ. Bởi vì chỉ khi có sự lắng nghe thì sự hiệp thông mới có thể nảy sinh, và chỉ khi có sự hiệp thông thì sự thật mới trở nên đáng tin cậy. Tôi khuyến khích các anh em tiếp tục trên con đường này”, Đức Giáo Hoàng nói.

Đức Leo trích dẫn lời của vị tiền nhiệm ngài là Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, người đã mô tả Giáo hội tại Ý vào năm 2006 là “một thực tại rất sống động, […] nơi duy trì sự hiện diện rộng rãi giữa những người ở mọi lứa tuổi và điều kiện” và nơi “các truyền thống Kitô giáo thường vẫn còn bám rễ và tiếp tục đơm hoa kết trái”.

Đức Leo cho biết rằng tuy nhiên, cộng đồng Kitô giáo tại Ý “từ lâu đã phải đối diện với những thách thức mới, liên quan đến chủ nghĩa thế tục, một sự bất mãn nhất định với đức tin và cuộc khủng hoảng nhân khẩu học”.

Sau đó, Đức Leo trích dẫn lời Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người đã nói: “Chúng ta được yêu cầu phải đủ can đảm để tránh trở nên quen thuộc với những tình huống đã ăn sâu bén rễ đến mức có vẻ bình thường hoặc không thể vượt qua”.

Đức Leo cho biết Đức Phanxicô nói rằng lời tiên tri không đòi hỏi nước mắt, mà là những lựa chọn can đảm, vốn là đặc điểm của một cộng đồng giáo hội thực sự: “Chúng dẫn đến việc để bản thân bị ‘làm phiền’ bởi các sự kiện và con người và đắm mình vào các tình huống của con người, được thúc đẩy bởi tinh thần chữa lành của các Mối Phúc”, Đức Phanxicô từng nói thế.

“Mối quan hệ với Chúa Kitô kêu gọi chúng ta phát triển trọng tâm mục vụ về chủ đề hòa bình. Thật vậy, Chúa sai chúng ta vào thế giới để mang theo cùng một món quà của Người: ‘Bình an cho anh em!’, và trở thành người sáng tạo ra nó trong cuộc sống hàng ngày. Tôi đang nghĩ đến các giáo xứ, khu phố, khu vực trong nước, vùng ngoại vi đô thị và hiện sinh,” Đức Leo nói với các giám mục.

“Ở đó, nơi các mối quan hệ giữa con người và xã hội trở nên khó khăn và xung đột hình thành, có lẽ là tinh tế, một Giáo hội có khả năng hòa giải phải làm cho mình trở nên hữu hình. Thánh tông đồ Phaolô thúc giục chúng ta, “Nếu có thể, về phần anh em, hãy sống hòa thuận với mọi người” [Rm 12:18]; đó là lời mời giao phó một phần trách nhiệm hữu hình cho mỗi người. Do đó, tôi hy vọng rằng mọi giáo phận có thể thúc đẩy các con đường giáo dục về bất bạo động, các sáng kiến hòa giải trong các cuộc xung đột tại địa phương và các dự án chào đón biến nỗi sợ hãi người khác thành cơ hội để gặp gỡ,” Đức Giáo Hoàng nói tiếp.

“Mong rằng mỗi cộng đồng trở thành ‘ngôi nhà hòa bình’, nơi người ta học cách xoa dịu sự thù địch thông qua đối thoại, nơi công lý được thực hành và lòng tha thứ được trân trọng. Hòa bình không phải là một không tưởng về mặt tinh thần: đó là một con đường khiêm nhường, được tạo nên từ những cử chỉ hàng ngày đan xen giữa sự kiên nhẫn và lòng can đảm, lắng nghe và hành động, và đòi hỏi ngày nay, hơn bao giờ hết, sự hiện diện cảnh giác và sáng tạo của chúng ta,” ngài nói.

Ngài nói với các giám mục hãy hướng đến ngày mai với sự thanh thản và đừng sợ “những lựa chọn can đảm.”

“Không ai có thể ngăn cản anh em gần gũi với mọi người, chia sẻ cuộc sống, đồng hành với những người thấp kém nhất, phục vụ người nghèo. Không ai có thể ngăn cản anh em rao giảng Tin Mừng, và đó là Tin Mừng mà chúng ta được sai đến để mang đến, bởi vì đó là điều mà tất cả chúng ta, trước hết, cần để sống tốt và hạnh phúc,” Đức Leo nói.

“Hãy chăm lo để các tín hữu giáo dân, được nuôi dưỡng bằng Lời Chúa và được đào tạo theo học thuyết xã hội của Giáo hội, trở thành những người chủ chốt trong công cuộc truyền giáo tại nơi làm việc, trong trường học, bệnh viện, trong môi trường xã hội và văn hóa, trong nền kinh tế và chính trị”, ngài nói.

 

 

Giáo xứ Phát Diệm Gp Saigon: Hồng ân Bí tích – Ơn thánh lan tỏa trong cộng đoàn

XEM HÌNH

Vào lúc 17g00, Chúa nhật ngày 15.6.2025 – lễ kính Chúa Ba Ngôi, cộng đoàn Giáo xứ Phát Diệm hân hoan chào đón Đức Giám Mục Phụ Tá Giuse Bùi Công Trác về thăm mục vụ, chủ sự Thánh lễ và trao ban Bí tích Thánh Thể lần đầu cho 39 em thiếu nhi cùng Bí tích Thêm sức cho 35 em tại thánh đường giáo xứ. Cùng đồng tế với Đức Cha có linh mục chánh xứ Giuse Phạm Đình Đại, linh mục phó xứ Giuse Bùi Kim Ngọc Thanh và quý cha thân quen. Hiệp dâng Thánh lễ còn có sự hiện diện của quý tu sĩ nam nữ, Hội đồng Mục vụ giáo xứ, quý phụ huynh, các em thiếu nhi và đông đảo cộng đoàn dân Chúa.

Ngay từ sớm, khuôn viên thánh đường đã rộn ràng tiếng cười nói xen lẫn sự hồi hộp, mong chờ của các em thiếu nhi trong trang phục trắng tinh khôi. Niềm vui hiện rõ trên khuôn mặt các bậc phụ huynh và cộng đoàn – bởi hôm nay là ngày các em chính thức được đón nhận hồng ân đức tin qua hai Bí tích cao trọng của Hội Thánh.

Đúng 17 giờ, tiếng trống và tiếng nhạc vang lên nhẹ nhàng nhưng trang nghiêm, mở đầu cho đoàn rước tiến vào thánh đường. Trong tiếng hát du dương của bài ca nhập lễ, đoàn rước từ từ tiến lên cung thánh: dẫn đầu là Thánh giá nến cao, tiếp đến là các em thiếu nhi trong trang phục trắng tinh khôi – những tâm hồn đơn sơ sắp được lãnh nhận hồng ân các Bí tích. Tiếng bước chân khẽ khàng của các em hòa cùng tiếng hát trầm bổng khiến không gian nhà thờ trở nên thánh thiêng và đầy cảm xúc.

Theo sau các em là quý tu sĩ, Hội đồng Mục vụ giáo xứ, các em lễ sinh, quý cha đồng tế, và cuối cùng là Đức Giám Mục Phụ Tá Giuse – vị chủ chăn được cộng đoàn đón chào bằng ánh mắt chan chứa niềm vui và lòng biết ơn. Từng bước tiến là lời tuyên xưng đức tin sống động, mở ra một Thánh lễ đầy ân sủng và hồng ân lan tỏa khắp cộng đoàn.Sau phần ca nhập lễ, linh mục chánh xứ Giuse thay lời cộng đoàn giáo xứ bày tỏ niềm vui được Đức Giám Mục Phụ Tá Giuse hiện diện, đồng thời trân trọng mời gọi cộng đoàn dành một tràng pháo tay thật lớn để chào đón Đức Cha – như một dấu chỉ hiệp thông và lòng biết ơn sâu sắc của đoàn chiên dành cho vị mục tử.Tiếp đó, cha chánh xứ long trọng giới thiệu các em thiếu nhi đã hoàn tất chương trình giáo lý, chuẩn bị tâm hồn sốt sắng và đủ điều kiện để lãnh nhận các Bí tích.

Trong tâm tình tạ ơn, ngài mời gọi cộng đoàn cùng hiệp ý cầu nguyện để các em luôn sống trọn vẹn trong ân sủng và tình yêu của Thiên Chúa.

Trong phần phụng vụ Lời Chúa, Đức cha Giuse chia sẻ cách gần gũi và sinh động về mầu nhiệm Ba Ngôi – trung tâm đức tin của người Kitô hữu. Ngài đặc biệt nhấn mạnh ý nghĩa thiêng liêng của hai Bí tích mà các em sắp lãnh nhận. Đức Cha nói: “Bí tích Thánh Thể là cao trọng nhất vì ban chính Chúa Giêsu – nguồn mạch mọi ơn phúc. Các con được rước Chúa lần đầu hôm nay là bước ngoặt thiêng liêng trong hành trình đức tin. Còn Bí tích Thêm Sức, qua việc lãnh nhận Chúa Thánh Thần, sẽ giúp các con trưởng thành và can đảm sống chứng tá Tin Mừng trong đời sống hằng ngày.”

Đan xen trong bài giảng là những vần thơ ngắn gọn, súc tích nhưng thấm đẫm tâm tình mục tử. Bằng lối diễn giảng vừa sâu sắc vừa gần gũi, Đức Cha khéo léo gửi gắm đến từng thành phần trong cộng đoàn những nhắn nhủ chân thành:

“Bổn phận cha mẹ là gì?
Thứ nhất công lao nuôi dạy, giúp cho con khôn lớn mỗi ngày
Thứ hai kiến thức đủ đầy, chuẩn bị nghề nghiệp mai rày nuôi thân
Thứ ba đức tin vững mạnh, giúp con nên nhân chứng giữa đời
Tuân theo luật Chúa mà thôi, cùng luật Giáo hội sáng ngời yêu thương.”

Với hình thức hỏi đáp nhẹ nhàng và uyển chuyển, Đức Cha mời gọi cộng đoàn cùng suy tư và xác tín lại bổn phận Kitô hữu của mình. Các em thiếu nhi, phụ huynh, người đỡ đầu, các tu sĩ, Hội đồng Mục vụ… – tất cả đều được đánh động và mời gọi sống trọn ơn gọi Kitô hữu trong gia đình, giáo xứ và xã hội.

Đỉnh cao của Thánh lễ là nghi thức trao ban các Bí tích – những giây phút linh thiêng và chan chứa ân sủng. Trước hết, trong bầu khí trang nghiêm, 35 em thiếu nhi đã sốt sắng tiến lên lãnh nhận Bí tích Thêm Sức. Với ánh mắt trong sáng và lòng tin yêu, các em lần lượt đón nhận ấn tín Chúa Thánh Thần qua nghi thức đặt tay và xức dầu của vị Giám mục. Lời nguyện "Hãy nhận lấy ấn tín ơn Chúa Thánh Thần" vang lên như dấu ấn thiêng liêng ghi khắc vào tâm hồn các em – chính thức đánh dấu bước trưởng thành trong đời sống đức tin, mời gọi các em can đảm sống và làm chứng cho Tin Mừng giữa đời.

Sau đó, trong phần phụng vụ Thánh Thể, 39 em đã hân hoan rước Mình Thánh Chúa lần đầu tiên – khoảnh khắc thiêng liêng mà các em đã mong chờ, chuẩn bị và khát khao. Lần đầu tiên đón Chúa Giêsu Thánh Thể – Đấng là nguồn sống và là lương thực thiêng liêng – trở thành một mốc son thiêng liêng mở ra hành trình sống đạo đầy ý nghĩa trong đời sống Kitô hữu. Từng cử chỉ phụng vụ – từ việc đặt tay, xức dầu cho đến việc trao Mình Thánh Chúa – đều diễn ra trong bầu khí trang trọng, sốt mến. Không chỉ là hồng ân cá nhân dành cho các em, nhưng còn là niềm vui của cả cộng đoàn – khi chứng kiến thế hệ trẻ lớn lên trong đức tin, sẵn sàng bước vào hành trình sống đạo với lòng nhiệt thành và vững vàng.

Thánh lễ khép lại trong niềm vui và tâm tình cảm tạ. Tiếng hát tạ lễ vang lên như lời nguyện chúc, như lời sai đi. Xin cho các em luôn trung thành với hồng ân đã lãnh nhận, bước đi trong ánh sáng đức tin và trở thành những chứng nhân sống động của tình yêu Thiên Chúa giữa lòng đời.

 

Khuôn mặt tấm bánh Thánh Thể Chúa Kitô

Hằng năm Giáo hội Công giáo mừng kính mầu nhiệm Mình Máu Thánh Chúa Giesu Kitô ngày Thứ Năm Tuần Thánh, ngày Chúa Giêsu thiết lập Bí Tích Thánh Thể, và vào sau lễ mừng kính Chúa Ba ngôi.

Rồi khi khôn lớn lúc còn tuổi thiếu niên, từ ngày xưng tội rước lễ lần đầu người Công giáo chúng ta hầu như hằng ngày, hay hằng tuần đón nhận Tấm Bánh Thánh Thể Chúa Giêsu trong suốt dọc đời sống.

Tấm bánh đó không làm cho bao tử no đầy, nhưng là lương thực cho tâm hồn đức tin.

Tấm Bánh đó cũng không làm tăng sức lực cho bắp thịt gân cốt, nhưng mang đến hiệu qủa sức mạnh tinh thần thêm an tâm vững chí.

Tấm Bánh đó cũng không hóa giải mọi lo âu trong cuộc sống cơm áo hằng ngày trong đời sống, nhưng mang đến niềm an ủi cho tâm hồn trong những khi gặp lo âu sầu khổ.

Vậy có thể dùng hình ảnh gì diễn tả khuôn mặt mầu nhiệm sự ẩn chứa trong Tấm Bánh Thánh Thể Chúa Giêsu?

Có thể dùng nhiều hình ảnh, những ví dụ khác nhau trong thiên nhiên làm việc này. Nhưng hình ảnh bông hoa hồng có lẽ gần gũi, cùng cụ thể sống động hơn cho diễn tả mầu nhiệm này. Vì đâu đâu cũng có hoa hồng.

Chúa Giêsu, khi cầm tấm bánh biến thành thân xác mình như lương thực của ăn để lại cho những người tin theo Chúa, muốn trối lại tình yêu của Người cụ thể trong tấm bánh Thánh Thể, trước khi hy sinh chịu khổ hình chết trên thánh gía. Ngài đã hy sinh vì tình yêu cho con người.

Cây hoa hồng nào cũng có gai nhọn, không ý tứ đụng chạm vào nó có thể bị thương chảy máu nơi tay hay chân. Với tình yêu cũng thế, đẹp, nhưng cũng dễ bị gây thương tổn, bị làm cho thất vọng. Chúa Giêsu đã chứng tỏ tình yêu của Người bằng gía máu hy sinh chịu chết.

Cánh hoa hồng nào cũng có chiếc năm lá bao bọc xung quanh. Mầu xanh lá cây là mầu biểu hiệu của niềm hy vọng. Chúng ta, vì thế luôn có niềm hy vọng: tình yêu mạnh hơn sự đau khổ, hơn sự cay đắng thất vọng. Một nụ cười thân yêu, một lời nói thân thiện tình người, lời khuyến khích cổ vũ tinh thần mang đến cho nhau sự phấn khởi mới vươn lên.

Từ cánh hoa hồng phát tỏa hương thơm dịu mát tỏa lan trong một không gian. Tấm bánh Thánh Thể Chúa Giêsu chiếu tỏa hương niềm an ủi cho không gian tâm hồn đức tin người đón nhận.

Một vị Thừa Sai bên Ấn độ hỏi Thánh Gandhi, làm thế nào để truyền giáo có hiệu qủa tốt. Thánh Gandhi trả lời: „ Các bạn hãy nghĩ đến mầu nhiệm bí ẩn của cánh hoa hồng. Tất cả mọi người yêu thích hoa hồng, bởi vì hoa hồng tỏa hương thơm dịu mát. Cũng thế, các Bạn hãy nỗ lực chiếu tỏa hương thơm của mình ra đi!“

Bên dưới mỗi cánh hoa hồng có năm cánh lá bao bọc kết lại như hình một chiếc chén hứng đựng những cánh hoa. Năm cánh lá này nâng đỡ hoa hồng từ khi bông hoa nhú nở cho tới khi hoa tàn úa khô héo, dù trời nắng hay mưa hay gía lạnh tuyết rơi. Hình ảnh này nói lên sự trung thành. Nơi con người chúng ta, một tình yêu chân thành luôn gắn bó với nhau, cho dù có phải trải qua sóng gío khó khăn, khủng hoảng.

Thiên Chúa hằng trung thành với con người cùng yêu mến họ, cho dù con người có khi quên Ngài, hay quay lưng lại với Ngài.

Khi cánh hoa tàn héo, không còn tươi nở, cũng không phải lúc là hết chấm dứt đâu. Trái lại, hạt giống hoa rơi xuống khỏi cánh hoa. Từ hạt giống đó nẩy sinh sức sống mới.

Sự chết, ai cũng hãi hùng lo sợ, nhưng không phải là hết, là tiếng nói sau cùng. Trong Tấm Bánh Thánh Thể Chúa Giêsu chúng ta tiếp nhận có sức sống tình yêu của Ngài. Sức sống ơn tha thứ củng cố tâm hồn đức tin. Sức sống đó tựa như hạt mầm cho sự sống mới nảy sinh.

Trong “Chuyện cậu hoàng tử nhỏ “ kể lại: khi Cậu Hòang tử trở lại gặp chú chó Sói, cậu ta nói với chó Sói: Đơn giản thôi. Đây là điều bí ẩn của tôi. Người ta chỉ có thể nhìn bằng trái tim tâm hồn tốt rõ ràng hơn, những gì căn bản thâm sâu ẩn khuất với đôi con mắt thường!“

Cũng vậy với mầu nhiệm Tấm Bánh Thánh Thể Chúa Giêsu: Trí khôn hiểu biết con người chúng ta không bao giờ hiểu thấu đáo tình yêu Chúa đã trở nên thật bé nhỏ thu gọn trong một tấm bánh to bằng đồng tiến cắc hay to như đầu ngòn tay cái của ta. Không kính hiển vi nào có thể phóng to nhìn phân tích được tình yêu Chúa Giêsu ẩn chứa trong tấm bánh đó.

Điều căn bản thâm sâu ẩn khuất với con mắt thường của con người. Nhưng chỉ cón thể suy niệm quan sát bằng con mắt trái tim tâm hồn niềm tin Tấm bánh Thánh Thể. Và từ đó có ý niệm về tình yêu Thiên Chúa.

Về mối tương quan liên kết giữa mầu nhiệm Bí tích Thánh Thể và Giáo hội Chúa ở trần gian, đức cố giáo hoàng Benedictô 16., ngày xưa khi còn là Hồng Y Giuse Ratzinger đã có suy tư:

“Thánh giáo phụ Augustino trong đêm mừng Chúa sống lại đã nói cùng các anh chị em tân tòng về Bí tích Thánh Thể như sau: „ Những gì anh chị em lãnh nhận phải được trình bày rõ ràng. Tôi muốn mời gọi anh chị em cùng nghe một đoạn ngắn của Thánh Tông đồ suy luận về Bí tích thần linh: Chúng ta chỉ có một tấm Bánh, và tất cả chúng ta chia sẻ cùng một tấm Bánh ấy, nên tuy nhiều người, chúng ta cũng chỉ là một thân thể. (1 cor. 10, 17). Ðiều này tóm gọn tất cả. Lời nào thêm vào, không được chú ý kể tới.“

Thánh Tông đồ Phaolo đã tóm tắt trong những lời đó toàn thể mầu nhiệm mà chúng ta lãnh nhận. Không nhiều lời biện chứng, nhưng những lời đó nói lên chiều sâu cùng trọng lượng gói ghém tất cả. Những lời này làm sáng tỏ trọng tâm của Bí tích Thánh Thể: Qua Bí tích Thánh Thể, Chúa Giêsu đã xây dựng biến đổi thân xác mình thành một tấm Bánh duy nhất, thành một thân thể duy nhất cho con người chúng ta. Nội dung của Bí tích Thánh Thể là sự liên kết mọi người tín hữu Chúa Kitô lại trong một tấm Bánh và một thân thể. Bí tích Thánh Thể là sức sống nuôi dưỡng giúp Giáo hội triển nở. Giáo hội là Cộng đoàn Bí tích Thánh Thể. Cộng đoàn Thánh Thể đó không đơn giản là một dân tộc, nhưng từ nhiều dân tộc trong lòng Giáo hội làm thành một dân tộc nơi một bàn ăn, do Chúa dọn sẵn cho.

Giáo hội, như thế có thể nói, là một mạng lưới cộng đoàn Bí tích Thánh Thể. Cộng đoàn này luôn được liên kết trong một thân thể mà chúng ta lãnh nhận. (Joseph Cardinal Ratzinger, Gott ist uns nah, Eucharistie des Lebens. Augsburg, Sankt Ulrich 2005, 2. Auflage, tr. 121-122.)

Lễ kính Thánh Thể Chúa Kitô

Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long

 

1. Cuộc không kích của Israel đánh trúng Đài truyền hình Nhà nước Iran đang phát sóng trực tiếp

Hôm Thứ Ba, 17 Tháng Sáu, phát ngôn nhân Lực Lượng Phòng Vệ Israel, Trung Tá Jonathan Conricus, cho biết Israel đã thiết lập được ưu thế trên không trên toàn bộ Thủ đô Tehran của Iran. Trong bối cảnh đó, một cuộc không kích của Israel đã đánh trúng đài truyền hình nhà nước Iran trong một chương trình phát sóng trực tiếp tối thứ Hai, làm gia tăng căng thẳng vốn đã bất ổn giữa hai đối thủ khu vực. Cuộc tấn công diễn ra trong bối cảnh một loạt các cuộc tấn công trả đũa đã giết chết hàng trăm người ở cả hai quốc gia kể từ khi bùng nổ chiến sự vào cuối tuần trước, khi Israel phát động một cuộc tấn công phủ đầu vào năng lực hạt nhân của Iran.

Vụ nổ đã làm gián đoạn chương trình phát trực tiếp trên Đài truyền hình Cộng hòa Hồi giáo Iran, gọi tắt là IRINN, do Đài phát thanh Cộng hòa Hồi giáo Iran, gọi tắt là IRIB, thuộc sở hữu nhà nước điều hành, khi người dẫn chương trình đang phát biểu.

Trong đoạn video này cô ta nói rằng “Bọn Zionist đang chuốc lấy thảm họa đau đớn. Xin nhắc lại bọn Zionist đang chuốc lấy thảm họa đau đớn, một phần số thê thảm khi dám tấn công Cộng Hòa Hồi Giáo Iran. Âm thanh của sự xâm lược vào quê hương chúng ta…” Cô ta chưa nói hết câu thì đài truyền hình bị trúng bom ném từ máy bay của Israel.

Người xem thấy trường quay phủ đầy bụi và mảnh vỡ, và người dẫn chương trình bỏ chạy khi màn hình phía sau cô chuyển sang màu đen. Có tiếng một người đàn ông hét lớn “Nadim em ở đâu.” Nadim là tên của người nữ xướng ngôn viên. Tiếng hét của người đàn ông khiến nhiều người Iran tự hỏi trên các mạng xã hội không biết người nữ xướng ngôn viên còn sống hay đã chết.

Theo Trung Tá Jonathan Conricus, ngay trước bình minh vào thứ Hai, Iran đã phát động một đợt tấn công hỏa tiễn mới vào Israel, khiến còi báo động không kích trên khắp cả nước. Các dịch vụ khẩn cấp báo cáo có ít nhất tám người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương.

Đây là ngày thứ tư của các cuộc tấn công trực tiếp giữa hai nước, bắt đầu từ cuộc pháo kích của Israel nhằm vào chương trình hạt nhân của Tehran. Các cuộc trao đổi trong suốt cuối tuần đã làm dấy lên nỗi lo sợ về một cuộc chiến tranh khu vực rộng lớn hơn và nguy hiểm hơn.

Chính quyền Iran xác nhận rằng trường quay đã bị tấn công ngay sau khi Israel ban hành cảnh báo di tản cho miền bắc Tehran, nơi đặt trụ sở của tổ hợp truyền hình này.

Trước đó trong ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz đã cảnh báo rằng “cơ quan tuyên truyền và kích động của Iran đang trên đường biến mất”. Lực lượng Phòng vệ Israel, gọi tắt là IDF cũng tấn công vào một căn cứ quân sự ở phía tây Tehran, với các cảnh quay xác nhận các cuộc không kích.

Trước khi tấn công đài truyền hình, quân đội Israel đã đưa ra cảnh báo bằng tiếng Ba Tư cho người dân Quận 3 ở Tehran - một khu phố giàu có với các tòa nhà chính phủ quan trọng và trụ sở IRIB - kêu gọi họ di tản ngay lập tức.

Phát ngôn nhân của IDF Avichay Adraee cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội: “Trong những giờ tới, quân đội Israel sẽ hoạt động trong khu vực”.

Để đáp trả, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran đã đưa ra cảnh báo tương tự tới công dân Israel, tuyên bố rằng cư dân Tel Aviv nên chuẩn bị cho sự trả đũa tiếp theo. Iran đã phóng nhiều loạt hỏa tiễn đạn đạo trong những ngày gần đây.

Bạo lực đã gây ra tổn thất ngày càng lớn cho dân thường. Các quan chức Iran cho biết ít nhất 224 người đã thiệt mạng ở nước này kể từ thứ sáu, và hơn 1.200 người bị thương, nhiều người trong số họ bị tấn công vào các cơ sở quân sự và chính phủ. Các nhóm nhân quyền đã đưa ra số người chết thậm chí còn cao hơn.

Tại Israel, ít nhất 24 người đã chết kể từ thứ sáu và hơn 500 người bị thương. Tại thành phố Petah Tikva ở miền trung, năm người đã thiệt mạng khi hỏa tiễn Iran tấn công một tòa nhà dân cư.

[Newsweek: Israeli Airstrike Hits Iran State TV Live on Air]

2. Tổng thống Zelenskiy lên án cuộc tấn công hàng loạt của Nga, bác bỏ ý tưởng Putin có thể đóng vai trò trung gian hòa bình Israel và Iran

Hôm Thứ Hai, 16 Tháng Sáu, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã lên án cuộc tấn công hàng loạt mới nhất của Nga vào Ukraine, gọi các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng là “một sự phỉ nhổ vào mọi nỗ lực mà cộng đồng quốc tế đang cố gắng thực hiện để chấm dứt cuộc chiến này”.

Trước đó trong ngày, Nga đã nhắm vào thành phố Kremenchuk ở Poltava bằng một cuộc tấn công kết hợp bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa, gây thiệt hại cho các cơ sở năng lượng và nông nghiệp. Cuộc tấn công có sự tham gia của gần 200 máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn, bao gồm cả hỏa tiễn hành trình và hỏa tiễn đạn đạo. Cuộc tấn công diễn ra ngay sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin.

Trong bài phát biểu ban đêm, Tổng thống Zelenskiy cho biết cuộc tấn công vào Kremenchuk là “được lên kế hoạch một cách có chủ đích và phản bội nhằm vào cơ sở hạ tầng dân sự của chúng ta” và rằng Nga có ý định phá hủy các cơ sở năng lượng.

“Đây là hành động trả đũa của Nga trước mọi nỗ lực mà cộng đồng quốc tế đang cố gắng thực hiện để chấm dứt cuộc chiến này,” Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong bài phát biểu ban đêm.

“Nó xảy ra ngay sau cuộc trò chuyện giữa Putin và Tổng thống Trump. Sau khi người Mỹ yêu cầu chúng tôi không tấn công các cơ sở năng lượng của Nga. Cùng lúc Putin cố gắng thể hiện mình là người trung gian cho Trung Đông... Mức độ hoài nghi thật đáng kinh ngạc.”

Sau cuộc gọi với Putin, Tổng thống Trump tuyên bố ông sẽ “cởi mở” để tổng thống Nga đóng vai trò trung gian trong cuộc xung đột đang leo thang nhanh chóng giữa Israel và Iran. Tổng thống Zelenskiy bác bỏ ý tưởng Putin - người đã tiến hành chiến tranh với Ukraine trong hơn 10 năm và không có động thái nào hướng tới lệnh ngừng bắn lâu dài – có thể đóng vai trò là người gìn giữ hòa bình.

Tổng thống Zelenskiy nói rằng Putin “chính là chiến tranh”, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế không nên tin vào “sự thao túng và lời nói dối của Nga”.

Ngoại trưởng Gideon Sa'ar đã bày tỏ kinh ngạc trước những tiến bộ vượt bậc trong một thời gian ngắn của hỏa tiễn Iran. Từ 10 đến 15% hỏa tiễn đạn đạo của Iran đã chọc thủng hệ thống phòng không Iron Dome của Israel khiến 14 người chết hơn 80 người bị thương. Tuy không chính thức nói ra, nhưng các quan chức Israel đã bóng gió cho rằng chính Nga đã giúp Iran làm được điều đó.

Tổng thống Zelenskiy cũng cảnh báo rằng Nga có thể đang lên kế hoạch tấn công thêm vào ngành năng lượng của Ukraine, bao gồm cả cơ sở hạ tầng năng lượng hạt nhân. Theo tổng thống, các cơ quan tình báo Ukraine đã thu thập được bằng chứng về mối đe dọa của Nga và chia sẻ thông tin với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA và chính quyền Tổng thống Trump.

“Nga đang lên kế hoạch tấn công thêm vào ngành năng lượng của chúng ta — những cuộc tấn công có thể ít được thế giới chú ý vào lúc này vì mọi sự chú ý đều đổ dồn vào tình hình ở Trung Đông,” ông nói.

Trong suốt cuộc chiến toàn diện, Nga đã cố gắng phá vỡ lưới điện của Ukraine thông qua các cuộc tấn công có mục tiêu vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Sau khi bác bỏ đề xuất của Hoa Kỳ về lệnh ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày vào tháng 3, thay vào đó, Mạc Tư Khoa đã đồng ý ngừng bắn trong một tháng đối với các cuộc tấn công năng lượng.

Sau đó, Nga đã vi phạm lệnh ngừng bắn một phần, kết thúc vào tháng 4. Điện Cẩm Linh tiếp tục từ chối lời kêu gọi ngừng bắn vô điều kiện.

[Kyiv Independent: 'Spit in the face' — Zelensky condemns Russia's mass attack, dismisses idea of Putin as peacemaker]

3. Dự đoán của Netanyahu: Nếu ám sát Ali Khamenei của Iran chuyện gì sẽ diễn ra

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu với ABC News hôm thứ Hai rằng việc nhắm vào Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei, sẽ chấm dứt cuộc xung đột đang diễn ra giữa Israel và Iran, thay vì làm nó leo thang.

Ngoài ra, Netanyahu nói với Fox News vào Chúa Nhật rằng sự thay đổi chế độ ở Tehran “chắc chắn có thể là kết quả” của các cuộc không kích của Israel nhằm vào Iran. Nhà lãnh đạo Israel mô tả chính phủ Iran là “rất yếu”.

Sự leo thang mới nhất giữa các đối thủ Trung Đông nổ ra vào cuối tuần trước sau khi Israel tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào các chỉ huy quân sự hàng đầu của Iran, các cơ sở làm giàu uranium và các nhà khoa học hạt nhân—những hành động mà nước này mô tả là cần thiết để ngăn chặn đối thủ lâu năm của mình tiến tới vũ khí hạt nhân, thứ mà Israel coi là mối đe dọa hiện hữu. Tuy nhiên, Iran khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình.

Phát biểu của Netanyahu được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Israel Gideon Sa'ar phát biểu trên CNN vào Chúa Nhật rằng mục tiêu của đất nước ông không phải là thay đổi chế độ ngay cả khi lực lượng Israel mở rộng các cuộc không kích vào Iran.

Bình luận của Netanyahu và Sa'ar được đưa ra sau khi có thông tin cho rằng Tổng thống Trump đã phủ quyết kế hoạch của Israel muốn ám sát Khamenei vì lo ngại động thái này sẽ làm gia tăng căng thẳng.

Netanyahu phản bác với Jonathan Karl của ABC News rằng: “Điều này sẽ không làm leo thang xung đột, mà sẽ chấm dứt xung đột”.

Quân đội Israel thông báo hôm thứ Hai rằng họ đã phá hủy hơn 120 bệ phóng hỏa tiễn đất đối đất ở miền trung Iran—khoảng một phần ba tổng kho vũ khí của Iran—cùng với hai chiến đấu cơ F-14 được cho là dùng để nhắm vào máy bay Israel. Họ cũng đã bắn trúng nhiều bệ phóng ngay trước khi chúng bắn hỏa tiễn đạn đạo về phía Israel.

Chiến đấu cơ của Israel cũng nhắm vào 10 trung tâm chỉ huy tại Tehran do Lực lượng Quds điều hành. Quds là cánh tinh nhuệ của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran chịu trách nhiệm về các hoạt động quân sự và tình báo bên ngoài biên giới Iran. Phát ngôn nhân quân đội Israel Đề đốc Daniel Hagari cho biết các cuộc không kích này là “một đòn giáng sâu sắc và toàn diện vào mối đe dọa của Iran”.

Để đáp trả, Iran đã phóng hàng trăm hỏa tiễn và tuyên bố sẽ trả đũa thêm cuộc tấn công của Israel vào cơ sở hạ tầng quân sự và hạt nhân của nước này, mà các quan chức Iran cho biết đã khiến ít nhất 224 người thiệt mạng kể từ thứ Sáu.

Theo chính quyền Israel, 24 người đã thiệt mạng và hơn 500 người bị thương bên trong Israel sau khi Iran phóng hơn 370 hỏa tiễn và điều động hàng trăm máy bay điều khiển từ xa trong cuộc tấn công trả đũa.

Đại sứ Hoa Kỳ Mike Huckabee cho biết trên X rằng một hỏa tiễn được cho là đã rơi xuống gần lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Tel Aviv, gây ra thiệt hại nhỏ về mặt cấu trúc do vụ nổ. Ông xác nhận rằng không có nhân viên Hoa Kỳ nào bị thương.

[Newsweek: Netanyahu's Prediction on How Targeting Iran's Ali Khamenei Would Play Out]

4. Tổng thống Trump ám chỉ không có thêm lệnh trừng phạt nào của Hoa Kỳ đối với Nga tại hội nghị thượng đỉnh G7

Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ không áp dụng thêm lệnh trừng phạt với Nga tại hội nghị thượng đỉnh G7, nói rằng Âu Châu nên “làm điều đó trước” và rằng “các lệnh trừng phạt khiến chúng ta tốn rất nhiều tiền”.

Liên Hiệp Âu Châu và Vương quốc Anh đều thúc đẩy các lệnh trừng phạt phối hợp hơn đối với chế độ của Vladimir Putin tại cuộc họp của các nhà lãnh đạo do Canada đăng cai, nhưng cho đến nay, tổng thống Hoa Kỳ vẫn từ chối tham gia vào hành động mới.

Khi được POLITICO hỏi hôm thứ Hai rằng liệu ông có thống nhất với Âu Châu về các lệnh trừng phạt mới liên quan đến cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 của Nga hay không, Tổng thống Trump nói rằng “Âu Châu đang nói vậy, nhưng họ vẫn chưa thực hiện”.

“Chúng ta hãy xem họ làm điều đó trước đã,” ông nói với các phóng viên trong buổi họp báo chung với Thủ tướng Anh Keir Starmer.

Ông nói thêm: “Khi tôi trừng phạt một quốc gia, Hoa Kỳ sẽ phải tốn rất nhiều tiền — một số tiền khổng lồ.

“Không chỉ là, hãy ký một văn bản. Bạn đang nói về hàng tỷ và hàng tỷ đô la. Các biện pháp trừng phạt không dễ dàng như vậy. Nó không chỉ là một con đường một chiều.”

Tổng thống cho biết ông muốn tiếp tục thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình đang bị đình trệ trước khi áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt đối với Nga.

Liên Hiệp Âu Châu đang kêu gọi giảm giá trần dầu của Nga - một lệnh trừng phạt quan trọng đối với Putin - từ 60 đô la xuống còn 45 đô la.

Biện pháp này sẽ tiếp tục làm cho tổng thống Nga cạn kiệt nguồn thu để chiến đấu chống lại Ukraine. Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen cho biết vào Chúa Nhật: “Chúng ta phải gây thêm áp lực lên Nga để bảo đảm lệnh ngừng bắn thực sự, đưa Nga vào bàn đàm phán và chấm dứt cuộc chiến này, các lệnh trừng phạt là rất quan trọng để đạt được mục đích đó”.

Các quan chức Anh cho biết Starmer cũng ủng hộ việc thúc đẩy mức giá dầu thấp hơn, mặc dù thủ tướng Anh chưa nói rõ điều này trước công chúng.

Hôm thứ Hai, Starmer khẳng định Nga “không nắm giữ mọi lợi thế” trong cuộc chiến chống lại Ukraine — một động thái rõ ràng nhằm chỉ trích Tổng thống Trump.

Thủ tướng Anh cho biết các nhà lãnh đạo đồng cấp của ông “nên tận dụng thời điểm này để tăng cường áp lực kinh tế và cho Tổng thống Putin thấy rằng việc chứng minh rằng ông thực sự nghiêm chỉnh về hòa bình là vì lợi ích của ông ấy — và của Nga.”

Quyết định của Starmer khi nhắc đến câu công kích khét tiếng của Tổng thống Trump đối với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy từ cuộc họp căng thẳng tại Tòa Bạch Ốc ngày 28 tháng 2 của họ — rằng ông “không có quân bài” — có thể được coi là một nỗ lực dụ dỗ tổng thống hành động. Tuy nhiên, Phố Downing số 10 đã phản đối lại lời mô tả đó.

Starmer đưa ra bình luận vào đêm Thứ Hai khi thông báo ông và các nhà lãnh đạo khác có kế hoạch công bố lệnh trừng phạt mới đối với Nga vào Thứ Ba tại hội nghị thượng đỉnh Canada. Tuy nhiên, Số 10 từ chối cung cấp thông tin chi tiết về nội dung của gói.

Tổng thống Trump đã công khai chỉ trích Putin nhiều hơn trong những tuần trước khi tổng thống Nga liên tiếp tấn công dân thường trên khắp Ukraine.

Sáu nhà lãnh đạo G7 khác cũng sẽ cố gắng thuyết phục Tổng thống Trump ký một tuyên bố chung về việc hạ nhiệt xung đột Israel-Iran.

Starmer, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni và Thủ tướng Canada Mark Carney đã gặp nhau bên lề hội nghị thượng đỉnh vào tối Chúa Nhật để thảo luận về xung đột và các vấn đề khác.

Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại hội nghị thượng đỉnh vào thứ Hai rằng “Iran sẽ không chiến thắng trong cuộc chiến này và họ nên đàm phán, và họ nên đàm phán ngay lập tức, trước khi quá muộn.”

[Politico: Trump hints at no more US sanctions on Russia at G7 summit]

5. Anh tin tưởng Tổng thống Trump sẽ ủng hộ AUKUS

Keir Starmer tin tưởng rằng hiệp ước tàu ngầm AUKUS trị giá 176 tỷ bảng Anh vẫn sẽ được tiếp tục bất chấp việc các quan chức của chính quyền Tổng thống Donald Trump xem xét lại chương trình hạt nhân ba bên.

Starmer nói với các nhà báo trên đường đến hội nghị thượng đỉnh G7 từ ngày 15 đến 17 tháng 6 tại Canada rằng “không có gì lạ khi một chính phủ mới tiến hành đánh giá” mặc dù Anh và Úc lo ngại rằng tổng thống Hoa Kỳ có thể phá hoại thỏa thuận.

AUKUS, được đồng ý lần đầu tiên vào năm 2021 dưới thời Tổng thống Joe Biden, theo đó Hoa Kỳ sẽ cung cấp công nghệ cho Anh và Úc để chế tạo tàu ngầm hạt nhân.

Tuần trước, người ta đã xác nhận rằng Elbridge Colby, thứ trưởng phụ trách chính sách quốc phòng của Tổng thống Trump, đang chỉ đạo cuộc đánh giá chương trình này.

Trong khi Ngoại trưởng Marco Rubio công khai ủng hộ AUKUS, một số người trong chính quyền Tổng thống Trump tin rằng nước Mỹ không có đủ năng lực công nghiệp để thực hiện thỏa thuận theo hình thức hiện tại.

Khi được hỏi liệu ông có tự tin Tổng thống Trump sẽ bật đèn xanh cho chương trình này không, Starmer trả lời: “Tôi nghĩ là có. Đây là một dự án thực sự quan trọng. Vì vậy, tôi không nghi ngờ gì rằng điều này sẽ tiến triển.”

Ông nói thêm: “Chúng tôi hoàn toàn cam kết với điều đó. Không có gì lạ khi một chính phủ mới lại xem xét một dự án như thế.

“Tất nhiên, chúng tôi đã xem xét vấn đề này khi chúng tôi vào chính phủ, chúng tôi đã nhờ Stephen Lovegrove, cựu cố vấn an ninh quốc gia, xem xét và họ đang tự mình đánh giá.”

Thủ tướng Úc Anthony Albanese, người tham dự G7 với tư cách là nhà lãnh đạo khách mời, cho biết ông sẽ gặp Tổng thống Trump bên lề hội nghị thượng đỉnh Canada để thảo luận về AUKUS.

Starmer cũng dự kiến sẽ nói chuyện với Albanese và Tổng thống Trump về thỏa thuận này.

[Politico: UK confident Trump will back AUKUS]

6. Hoa Kỳ điều động Hàng Không Mẫu Hạm USS Nimitz trong xung đột Iran-Israel

Hàng Không Mẫu Hạm USS Nimitz của Hải quân Hoa Kỳ đã rời Biển Đông vào sáng thứ Hai, hủy chuyến ghé cảng theo kế hoạch ở miền trung Việt Nam vì tàu đổi hướng về phía tây hướng tới Trung Đông.

Cùng lúc đó, hơn 30 máy bay tiếp nhiên liệu trên không của Không quân Hoa Kỳ đã cất cánh từ các căn cứ của Hoa Kỳ, hướng về phía đông qua Đại Tây Dương. Các quan chức đã mô tả một số hoạt động này là thường lệ hoặc liên quan đến các cuộc tập trận của NATO ở Âu Châu. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phủ nhận bất kỳ sự tham gia trực tiếp nào của Hoa Kỳ vào các cuộc không kích của Israel chống lại Iran và nhấn mạnh rằng sự hỗ trợ của Hoa Kỳ cho Israel chỉ giới hạn ở các biện pháp phòng thủ.

Việc tái định vị các tài sản quân sự của Hoa Kỳ diễn ra khi xung đột Israel-Iran bước vào ngày thứ tư, sau khi Israel tấn công lãnh thổ Iran vào tuần trước. Iran đáp trả bằng các cuộc tấn công hỏa tiễn vào các thành phố của Israel, với thương vong dân sự được báo cáo ở cả hai bên. Hoa Kỳ đang di chuyển lực lượng để bảo vệ nhân sự của mình và chuẩn bị cho khả năng leo thang khi xung đột ngày càng sâu sắc.

USS Nimitz dự kiến sẽ ghé thăm thành phố Đà Nẵng, Việt Nam vào cuối tuần này. Tuy nhiên, buổi tiếp tân chính thức được lên lịch vào ngày 20 tháng 6 đã bị hủy do “yêu cầu hoạt động khẩn cấp”, theo Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội. Hàng Không Mẫu Hạm này gần đây đã hoàn thành các hoạt động an ninh hàng hải ở Biển Đông như một phần trong những gì Hạm đội Thái Bình Dương Hoa Kỳ mô tả là “sự hiện diện thường lệ của Hải quân tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”.

Sau khi hủy bỏ, dữ liệu theo dõi tàu xác nhận tàu đang di chuyển về phía tây hướng tới Trung Đông. Bản đồ cho thấy vị trí được xác nhận mới nhất của Nimitz.

Trong khi đó, hơn 30 máy bay tiếp nhiên liệu trên không KC-135 và KC-46 đã rời khỏi các căn cứ của Hoa Kỳ vào sáng sớm thứ Hai, băng qua Đại Tây Dương, theo dữ liệu từ Flightradar24.com. Những máy bay tiếp nhiên liệu như vậy được yêu cầu tiếp nhiên liệu cho máy bay tham gia các cuộc tấn công xa đất nước của họ, chẳng hạn như máy bay phản lực của Israel tấn công Iran.

Tuy nhiên, các quan chức Hoa Kỳ tuyên bố rằng các tàu chở dầu có thể tham gia vào một cuộc tập trận theo lịch trình của NATO tại Âu Châu. Bộ Ngoại giao đã chỉ thị cho các nhà ngoại giao Hoa Kỳ trấn an các chính phủ sở tại rằng Hoa Kỳ không hỗ trợ các hoạt động không quân của Israel tại Iran và không cung cấp bất kỳ hỗ trợ tiếp nhiên liệu nào cho máy bay của Israel. Bộ này cũng nhấn mạnh rằng sự hỗ trợ của Hoa Kỳ cho Israel vẫn chỉ giới hạn ở các biện pháp phòng thủ.

Tại một cuộc họp báo hôm thứ Hai, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi cáo buộc Hoa Kỳ đồng lõa trong cuộc tấn công của Israel vào Iran, nói rằng, “các nhà hoạch định chính sách Hoa Kỳ là một phần của hành động xâm lược này.” Ông cho biết các cuộc tấn công đã sử dụng vũ khí do Hoa Kỳ cung cấp và gọi cuộc tấn công là vi phạm các chuẩn mực quốc tế. Araghchi nói thêm rằng sự tham gia của Washington đã “thực tế khiến” các cuộc đàm phán với Tehran trở nên vô nghĩa và thúc giục Hoa Kỳ thừa nhận hành động xâm lược.

[Newsweek: US Deploys Aircraft Carrier USS Nimitz Over Iran-Israel Conflict]

7. ‘Người Nga nói dối về mọi thứ’ — Ukraine chỉ trích những tuyên bố của Điện Cẩm Linh sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa khác vào Kyiv

Ukraine cáo buộc Nga “nói dối về mọi thứ” sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa khác vào Kyiv khiến hai người bị thương vào đêm ngày 16 tháng 6, đồng thời cho biết cuộc tấn công một lần nữa bác bỏ tuyên bố của Điện Cẩm Linh rằng chỉ có các mục tiêu quân sự mới bị nhắm tới.

Thị trưởng Vitali Klitschko cho biết cuộc không kích đã tấn công Rusanivka Gardens, một khu dân cư riêng ở Quận Dniprovskyi của thủ đô, tạo ra một hố bom gần nhà dân và làm bị thương một người đàn ông 20 tuổi và một người phụ nữ.

“Người Nga nói dối về mọi thứ. Khi họ tuyên bố đã tấn công các mục tiêu quân sự, thực ra họ đang nhắm vào nhà cửa và người dân của chúng tôi,” ông cho biết.

“Đây là một chiến thuật khủng bố có chủ đích.”

Klitschko cho biết người đàn ông bị thương đã được đưa vào bệnh viện trong tình trạng nghiêm trọng, trong khi người phụ nữ đang được điều trị ngoại trú.

Klitschko cho biết: “Thật kỳ diệu là đã tránh được thiệt hại và thương vong đáng kể”.

Bất chấp sự phủ nhận của Mạc Tư Khoa, Nga đã nhiều lần tấn công vào các khu vực dân sự trong suốt cuộc chiến toàn diện của mình. Vào ngày 8 tháng 7 năm 2024, một trong những cuộc không kích chết người nhất vào Kyiv đã giết chết 33 người và làm bị thương 121 người khác, bao gồm cả bệnh nhân tại Ohmatdyt, bệnh viện nhi lớn nhất Ukraine.

Bộ Quốc phòng Nga vẫn tiếp tục khẳng định họ chỉ nhắm vào cơ sở hạ tầng quân sự, bác bỏ các báo cáo về thương vong của dân thường là “hoàn toàn sai sự thật”. Mô hình phá hủy trên khắp các thành phố như Kharkiv và Kherson cho thấy dân thường thường là mục tiêu chính.

Mạc Tư Khoa đã phóng 138 máy bay điều khiển từ xa vào Ukraine trong đêm, bao gồm cả máy bay điều khiển từ xa loại Shahed do Iran thiết kế. Không quân Ukraine báo cáo rằng hệ thống phòng không đã chặn được 125 máy bay trong số đó, trong khi 41 máy bay khác đã biến mất khỏi radar — có khả năng được sử dụng làm mồi nhử để chế ngự hệ thống phòng không.

Cuộc tấn công diễn ra khi Nga tăng cường chiến dịch không kích chống lại Ukraine và tiếp tục bác bỏ các đề xuất ngừng bắn do phương Tây hậu thuẫn. Kyiv, nằm dọc theo Sông Dnipro ở trung tâm phía bắc của đất nước, vẫn là một trong những thành phố bị tấn công nhiều nhất trong cuộc chiến.

[Kyiv Independent: 'Russians lie about everything' — Ukraine hits out at Kremlin claims after yet another drone strike on Kyiv]

8. Ba Lan, Tiệp sẽ rút công dân khỏi Israel

Ba Lan và Tiệp tuyên bố di tản công dân của họ khỏi Israel vì căng thẳng với Iran tiếp tục leo thang.

Sau khi Israel tấn công các cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran vào thứ sáu, ngày 13 tháng 6, hai nước đã liên tục tiến hành các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa. Theo các cơ quan chức năng của họ, tính đến tối Chúa Nhật, ít nhất 14 người ở Israel và 224 người ở Iran đã thiệt mạng trong các cuộc không kích.

Bộ Ngoại giao Ba Lan tuyên bố sẽ di tản khoảng 200 công dân bằng xe buýt đến Jordan, nơi họ sẽ bay tới Warsaw.

“Chúng tôi ước tính rằng chúng tôi sẽ sẵn sàng trong vòng vài chục giờ. Việc di tản sẽ liên quan đến khách du lịch và người Ba Lan đang ở lại Israel trong một thời gian ngắn”, Ngoại trưởng Ba Lan cho biết như trên.

Bộ Ngoại giao Tiệp cho biết 70 công dân đã lên đường đến một quốc gia láng giềng, nơi họ sẽ bay về nước. Ngoại trưởng Tiệp Jan Lipavský, từ chối nêu tên quốc gia mà họ sẽ bay đến, với lý do an ninh.

Ông cho biết chuyến bay đầu tiên chủ yếu dành cho phụ nữ và trẻ em, trong khi các chuyến bay di tản khác có thể diễn ra trong tương lai. Những công dân Tiệp khác đã tự rời đi.

Trong khi các nước Liên Hiệp Âu Châu khác ban hành khuyến cáo du lịch không nên đến Israel, Ba Lan là nước đầu tiên di tản công dân của mình. Họ sẽ đi xe buýt đến Jordan và sau đó bay đến Warsaw. Không phận Israel vẫn đóng cửa.

Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei, phát biểu hôm thứ sáu rằng “chế độ Do Thái đã tự chuẩn bị cho mình một số phận cay đắng và đau đớn”. Sau các cuộc tấn công trả đũa của Iran, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, Israel Katz, đã cảnh báo rằng “Tehran sẽ bị thiêu rụi” nếu tiếp tục các cuộc tấn công.

Các nhà lãnh đạo Âu Châu kêu gọi “kiềm chế” và giải quyết xung đột bằng biện pháp ngoại giao, nhưng đại sứ Israel tại Hoa Kỳ hôm Chúa Nhật đã phản đối lời kêu gọi hòa bình, nói rằng: “Mục tiêu không phải là kiềm chế chiến tranh. Mục tiêu là giành chiến thắng trong chiến tranh”.

[Politico: Poland, Czechia to pull citizens from Israel]

9. Hình ảnh vệ tinh cho thấy sự mở rộng tại 5 địa điểm hạt nhân của Nga gần Âu Châu

Đài truyền hình Thụy Điển SVT đưa tin vào ngày 16 tháng 6, trích dẫn Bộ trưởng Quốc phòng Pål Jonson và các hình ảnh mới thu được từ Planet Labs, cho thấy Nga đã mở rộng và hiện đại hóa ít nhất năm cơ sở liên quan đến hạt nhân gần biên giới Âu Châu trong những năm gần đây.

Một trong những diễn biến đáng chú ý nhất là ở Kaliningrad, nơi nghi là nơi cất giữ vũ khí hạt nhân đã trải qua quá trình tái thiết đáng kể.

Hình ảnh chụp vào tháng 5 năm 2025 cho thấy việc bổ sung hàng rào ba lớp, các tòa nhà mới và thiết bị liên lạc tiên tiến. Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski trước đó đã nói rằng có thể lưu trữ tới 100 đầu đạn hạt nhân chiến thuật tại địa điểm này.

Kaliningrad, một vùng đất quân sự tách biệt của Nga nằm giữa Ba Lan và Lithuania, là mối quan ngại chính của NATO vì nơi này có hệ thống hỏa tiễn tiên tiến và cơ sở hạ tầng hạt nhân đang mở rộng.

Jonson cho biết căn cứ Osipovichi ở Belarus, một cơ sở lưu trữ hạt nhân cũ của Liên Xô, cũng đang được cải tạo. Hình ảnh vệ tinh cho thấy các cơ sở phòng không mới và một nền tảng tải hàng hiện đại cho hậu cần hỏa xa.

Tại Novaya Zemlya, một quần đảo xa xôi ở Bắc Cực từ lâu đã gắn liền với các cuộc thử nghiệm hạt nhân thời Liên Xô, một số tòa nhà mới đã xuất hiện, củng cố vai trò là địa điểm tiềm năng cho các hoạt động thử nghiệm trong tương lai.

Theo hình ảnh, trên Bán đảo Kola, gần biên giới với Phần Lan và Na Uy, Nga đã xây dựng khoảng 50 hầm chứa hỏa tiễn đạn đạo phóng từ tàu ngầm và xây dựng một cầu tàu chuyên dụng để đưa những hỏa tiễn này lên tàu ngầm.

Jonson nhấn mạnh rằng Stockholm đang “theo dõi chặt chẽ” năng lực hạt nhân của Nga. Thụy Điển chính thức gia nhập NATO vào tháng 3 năm 2024 sau nhiều năm không liên kết, với lý do chính là các mối đe dọa ngày càng gia tăng của Nga.

Điện Cẩm Linh đã nhiều lần sử dụng các mối đe dọa hạt nhân để gây áp lực với Ukraine và các nước phương Tây kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022.

[Kyiv Independent: Satellite images show expansion at 5 Russian nuclear sites near Europe]

10. Macron thúc giục Tổng thống Trump sử dụng ảnh hưởng để dập tắt chiến tranh ở Ukraine và Iran

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kêu gọi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sử dụng ảnh hưởng của mình để mang lại hòa bình cho Ukraine và Trung Đông.

Trong chuyến đi tới Greenland, Macron cho biết Hoa Kỳ có vai trò quan trọng trong việc giải quyết “hai cuộc xung đột lớn”, bao gồm việc ủng hộ các lệnh trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với Nga và gây áp lực lên Israel.

Khi nói đến Ukraine, Macron cho biết, các cuộc thảo luận của G7 bắt đầu vào Chúa Nhật tại Canada cũng nên hướng tới mục tiêu “đạt được lệnh ngừng bắn nhanh nhất có thể”.

“Theo quan điểm của tôi, vấn đề là liệu Tổng thống Trump có sẵn sàng đưa ra các lệnh trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với Nga hay không” nếu Mạc Tư Khoa không tôn trọng lệnh ngừng bắn do Hoa Kỳ đề xuất, Macron phát biểu trong cuộc họp báo với Thủ tướng Đan Mạch Mette Fredriksen và Thủ tướng Greenland Jens-Frederik Nielsen.

Macron cũng cho rằng Tổng thống Trump có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hạ nhiệt cuộc xung đột bất ngờ giữa Israel và Iran.

“Về vấn đề này, Hoa Kỳ thực sự có khả năng đưa mọi người trở lại bàn đàm phán,” Macron nói.

Tổng thống Pháp cho rằng “sự phụ thuộc của Israel vào vũ khí và đạn dược của Mỹ mang lại cho Hoa Kỳ khả năng đàm phán”.

Sau khi Israel tấn công vào chương trình hạt nhân và cơ quan lãnh đạo quân sự của Iran vào thứ năm, cảnh báo rằng quốc gia này có thể sắp phát triển bom hạt nhân, Iran đã bắn hỏa tiễn đáp trả và một số hỏa tiễn đã thực sự gây ra kinh hoàng cho Israel khi một số không nhỏ vượt qua được hệ thống phòng không Iron Dome rơi xuống như mưa một cách đáng sợ. Thương vong của dân chúng không cao vì họ đã chạy xuống các hầm tránh bom. Tuy nhiên, khung cảnh đổ nát trên mặt đất được báo chí Israel mô tả là rất kinh hoàng. Trong chương trình hợp tác giữa Nga và Iran, người Nga đã cung cấp cho Iran các kỹ thuật hỏa tiễn tiên tiến để đổi lấy sự trợ giúp của Iran trong cuộc xâm lược Ukraine.

Các đợt tấn công trả thù của Israel diễn ra sau đó. Đại sứ Iran tại Liên Hiệp Quốc cho biết 78 người đã thiệt mạng và hơn 320 người bị thương, trong khi các cuộc phản công của Iran đã giết chết ít nhất ba người ở Israel và làm bị thương khoảng 70 người, theo cơ quan y tế Israel.

Sự leo thang giữa hai đối thủ lâu năm trong khu vực đã đặt ra câu hỏi về nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm đạt được một thỏa thuận hạt nhân mới với Iran. Ngoại trưởng Oman Badr Albusaidi cho biết các cuộc đàm phán ban đầu được lên lịch vào Chúa Nhật giữa Hoa Kỳ và Israel tại Oman sẽ không còn diễn ra nữa.

[Politico: Macron urges Trump to use weight to defuse wars in Ukraine and Iran]

 

1. Israel tuyên bố đã ‘loại bỏ’ Tổng Tham Mưu Trưởng mới nhất của Iran

Hôm Thứ Ba, 17 Tháng Sáu, phát ngôn nhân Lực Lượng Phòng Vệ Israel, Đề Đốc Daniel Hagari, cho biết Israel đã “loại bỏ” một trong những chỉ huy quân sự hàng đầu của Iran.

“Lần thứ hai trong vòng 5 ngày—IDF đã loại bỏ Tổng tham mưu trưởng thời chiến của Iran, chỉ huy quân sự hàng đầu của chế độ này”

“Ali Shadmani, quan chức quân sự cao cấp nhất của Iran và là cố vấn quân sự thân cận nhất của Khamenei, đã thiệt mạng trong một cuộc không kích của lực lượng không quân Israel, gọi tắt là IAF ở trung tâm Tehran, sau khi nhận được thông tin tình báo chính xác.”

Shadmani vừa được bổ nhiệm làm nhà lãnh đạo Bộ tư lệnh trung ương Khatam al-Anbiya của Iran cách đây chỉ năm ngày, sau các cuộc không kích trước đó của Israel đã tiêu diệt phần lớn giới lãnh đạo quân sự Iran. Ông thay cho Thiếu tướng Mohammad Bagheri, Tổng Tham Mưu Trưởng Iran bị giết vào ngày 13 Tháng Sáu.

Israel cho biết chiến dịch chống lại Iran của họ nhằm mục đích làm suy yếu năng lực phát triển vũ khí hạt nhân của Iran. Các cuộc tấn công của họ đã đánh vào các cơ sở làm giàu uranium và cơ sở hạ tầng hỏa tiễn. Iran đã đáp trả bằng hơn 370 hỏa tiễn và hàng trăm máy bay điều khiển từ xa nhắm vào các thành phố của Israel. Vào thứ Ba, những tiếng nổ mới đã được nghe thấy ở miền bắc Israel khi cuộc xung đột không có dấu hiệu lắng dịu.

Israel đã tăng cường tấn công trên không vào cơ sở hạ tầng quân sự và hạt nhân của Iran vào thứ Ba.

Tổng thống Trump trước đó đã đưa ra lời cảnh báo nghiêm khắc tới người dân Tehran, kêu gọi di tản ngay lập tức.

“IRAN KHÔNG THỂ CÓ VŨ KHÍ HẠT NHÂN”, Tổng thống Trump cho biết vào tối thứ Hai. “Mọi người nên di tản khỏi Tehran ngay lập tức!” Tổng thống đã cắt ngắn sự tham gia của mình tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada, trở về Washington sớm. Tuy nhiên, ông phủ nhận rằng việc ra đi của mình có liên quan đến các cuộc đàm phán ngừng bắn, nêu lý do “lớn hơn thế nhiều”, mà không đưa ra thêm chi tiết.

Khu trung tâm Tehran bắt đầu vắng tanh vào sáng thứ Ba. Nhiều cửa hàng đã đóng cửa, và Grand Bazaar lịch sử—thường là trung tâm thương mại sầm uất—vẫn đóng cửa. Việc đóng cửa như vậy trước đây chỉ xảy ra trong thời kỳ biểu tình chống chính phủ dữ dội hoặc đỉnh điểm của đại dịch COVID-19.

Giao thông ra khỏi Tehran bị đình trệ, đặc biệt là trên các tuyến đường hướng về phía tây tới Biển Caspi, một điểm đến phổ biến trong thời kỳ bất ổn. Hàng dài người xếp hàng tại các trạm xăng trên khắp thành phố.

Tại Tehran, chính phủ Iran vẫn khẳng định tình hình vẫn trong tầm kiểm soát, bất chấp những dấu hiệu hoảng loạn ngày càng gia tăng của công chúng. Đài truyền hình quốc gia Iran đã bị đánh sập khiến cho tình hình trở nên hoảng loạn.

Lời cảnh báo của Tổng thống Trump đánh dấu một lời kêu gọi trực tiếp hiếm hoi đến một dân tộc nước ngoài từ một nhà lãnh đạo Hoa Kỳ đương nhiệm. Việc không giải thích thêm về nhận xét của ông về việc ông trở về Washington sớm— “Lớn hơn nhiều so với điều đó”—để lại chỗ cho sự suy đoán về khả năng can thiệp quân sự rộng rãi hơn hoặc các động thái ngoại giao đằng sau hậu trường. Dân Iran không có nhiều thời gian để tìm hiểu đó là chuyện gì. Chuyện quan trọng nhất bây giờ là bỏ chạy trước khi không còn đường để bỏ chạy. Cảnh xe cộ nối đuôi nhau nằm bất động, binh lính cởi đồng phục bỏ chạy cùng gia đình cho thấy chế độ chắc khó tồn tại được lâu. Trên các mạng xã hội, người Iran bất đồng chính kiến với chế độ đã bỏ chạy ra nước ngoài kêu gọi đây là thời điểm bằng vàng để lật đổ tên bạo chúa Ayatollah Ali Khamenei.

[Newsweek: Israel Says It Has 'Eliminated' Iran's New Top Military Commander]

2. Iran tăng cường truy tìm điệp viên Mossad trong khi Israel tấn công dữ dội

Chính quyền Iran tuyên bố bắt giữ một số nghi phạm là điệp viên Mossad của Israel kể từ khi Israel tấn công các địa điểm quân sự và hạt nhân cũng như hành quyết một điệp viên từng bị kết án, với lý do họ đang tiến hành các cuộc đột kích nhằm chống lại các mối đe dọa tình báo nước ngoài bên trong nước này, truyền thông nhà nước Iran đưa tin.

Thông báo về các nỗ lực tăng cường chống lại gián điệp nước ngoài được đưa ra sau khi Iran chịu đòn nặng nề từ lực lượng Israel, khi quân Do Thái loại bỏ các lãnh đạo quân sự cao cấp cũng như một số nhà khoa học hạt nhân và tấn công quân đội, chương trình hạt nhân và một số địa điểm chính thức khác của Iran.

Trong mấy ngày qua cũng xảy ra các vụ nổ xe bom tại Thủ đô Tehran. Các lực lượng dân chủ Iran hoạt động để lật đổ chính quyền độc tài của Ayatollah Ali Khamenei nhằm đưa Iran đến một chế độ dân chủ đã nhận trách nhiệm về các vụ đặt bom. Tuy nhiên, chính quyền Iran vẫn cả quyết rằng các vụ nổ xe bom là do các điệp viên Mossad gây ra.

Hai điệp viên Mossad bị cáo buộc đã bị bắt tại Tehran và bị phát hiện sở hữu một lượng lớn thuốc nổ và thiết bị bay điều khiển từ xa, Hãng thông tấn Cộng hòa Hồi giáo, gọi tắt là IRNA đưa tin hôm Thứ Ba, 17 Tháng Sáu. Tại tỉnh Alborz, cảnh sát cho biết hai người đã bị bắt một ngày trước đó và bị cáo buộc sản xuất thuốc nổ.

Trong khi đó, vào Chúa Nhật, một người đàn ông được xác định là Esmaeil Fekri đã bị treo cổ. Bị bắt vào năm 2023, Fekri bị buộc tội cố gắng truyền thông tin về vị trí chiến lược và chi tiết nhân sự khi giao tiếp với các đặc vụ Mossad, hãng thông tấn này đưa tin. Ít nhất hai người nữa đã bị hành quyết vì những cáo buộc gián điệp tương tự vào năm 2025, hãng thông tấn này cho biết.

Các điệp viên Mossad được điều động bên trong Iran đã cài đặt máy bay điều khiển từ xa chứa chất nổ và tiến hành các cuộc tấn công chính xác vào hệ thống phòng thủ hỏa tiễn gần Tehran để dọn đường cho máy bay phản lực của Israel trước các cuộc tấn công gần đây, một số phương tiện truyền thông trích dẫn lời các quan chức an ninh Israel giấu tên cho biết. Trong khi đó, tờ The Wall Street Journal đưa tin rằng các điệp viên đã tuồn các bộ phận cho hàng trăm máy bay điều khiển từ xa bốn cánh quạt chứa chất nổ và đạn dược điều khiển từ xa vào Iran trong nhiều tháng, theo những người trong cuộc.

Vài ngày trước cuộc tấn công của Israel, Iran cho biết họ đã có được các tài liệu mật về chương trình hạt nhân của Israel, với Bộ trưởng Quốc phòng Chuẩn tướng Aziz Nasirzadeh cho biết động thái này chứng minh “ưu thế tình báo” của Iran so với Israel và ca ngợi “khả năng xâm nhập” của Iran.

“ Chiến thắng rực rỡ này... không chỉ phá vỡ huyền thoại bịa đặt về Mossad mà còn phá hủy lớp vỏ bọc giả tạo của cấu trúc an ninh của chế độ Zionist nham hiểm, giáng thêm một đòn mạnh nữa vào quyền bá chủ rỗng tuếch của chế độ này,” IRNA trích lời ông. Iran đã không công bố các tài liệu như đã đe dọa.

[Newsweek: Iran Escalates Hunt for Mossad Spies Under Israeli Attack]

3. Tổng thống Trump kêu gọi người dân Iran di tản khỏi Tehran và rời G7 sớm, viện dẫn cuộc khủng hoảng Trung Đông

Tổng thống Trump đã đưa ra cảnh báo vào tối Thứ Hai, yêu cầu “mọi người” ở Tehran “di tản ngay lập tức” khỏi thành phố. Tổng thống Hoa Kỳ cũng đã rời hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada sớm để giải quyết cuộc khủng hoảng leo thang nhanh chóng giữa Israel và Iran và được tường trình đã triệu tập một cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia khi ông hạ cánh tại Washington, DC

Tuần trước, Israel đã tiến hành một số cuộc không kích vào Iran, gây ra sự leo thang nghiêm trọng nhất từ trước đến nay trong cuộc xung đột kéo dài giữa hai nước.

Cả hai nước đã bắn hỏa tiễn vào nhau kể từ khi Israel lần đầu tấn công Iran vào sáng thứ Sáu theo giờ địa phương, trong đó Iran phải chịu phần lớn chi phí kể từ đó.

Các cuộc không kích của Israel đã chặt đầu giới lãnh đạo quân sự và tình báo của Iran và nhắm vào các địa điểm hạt nhân quan trọng và các nhà khoa học, giết chết hơn 224 người kể từ thứ sáu. Các quan chức Israel cho biết 24 người ở Israel đã thiệt mạng và ít nhất 500 người bị thương do các cuộc tấn công trả đũa của Iran.

Tổng thống Trump cho biết: “IRAN nên ký 'thỏa thuận' mà tôi bảo họ ký. Thật đáng xấu hổ và lãng phí mạng sống con người. Nói một cách đơn giản, IRAN KHÔNG THỂ CÓ VŨ KHÍ HẠT NHÂN. Tôi đã nói đi nói lại điều đó! Mọi người nên di tản ngay lập tức khỏi Tehran!”

Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt đã nói rằng tổng thống Hoa Kỳ sẽ rời hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada sớm hơn dự kiến.

“Tổng thống Trump đã có một ngày tuyệt vời tại G7, thậm chí còn ký một thỏa thuận thương mại lớn với Vương quốc Anh và Thủ tướng Keir Starmer,” Leavitt cho biết. “Nhiều điều đã đạt được, nhưng vì những gì đang diễn ra ở Trung Đông, Tổng thống Trump sẽ rời đi tối nay sau bữa tối với các nguyên thủ quốc gia.”

Sau khi rời khỏi hội nghị thượng đỉnh, Tổng thống Trump sẽ ngay lập tức đến Washington, DC và nói rằng Hội đồng An ninh Quốc gia nên chuẩn bị tại Phòng Tình hình, theo Lawrence Jones của Fox News. CNN cũng xác nhận báo cáo của Jones.

Ngũ Giác Đài cũng đăng một bản cập nhật trên X sau bài đăng của Tổng thống Trump nói rằng: “Lực lượng Hoa Kỳ đang duy trì tư thế phòng thủ và điều đó không thay đổi. Chúng tôi sẽ bảo vệ quân đội Hoa Kỳ và lợi ích của chúng tôi.”

Tổng thống Trump đã bị cuốn vào cuộc giằng co giữa phe cô lập của phong trào MAGA và những người theo đường lối cứng rắn về chính sách đối ngoại kể từ khi Israel tiến hành các cuộc tấn công vào thứ năm tuần trước. Các quan chức Israel hiện tại và trước đây cũng đã thúc đẩy Hoa Kỳ tham gia vào cuộc xung đột, với cựu bộ trưởng quốc phòng Israel Yoav Gallant nói với CNN vào thứ hai rằng Tổng thống Trump “có lựa chọn để thay đổi Trung Đông và ảnh hưởng đến thế giới”.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết thay đổi chế độ ở Iran không phải là mục tiêu của ông, nhưng ông cho biết “chắc chắn” có thể là kết quả của các cuộc không kích của Israel, đồng thời nói thêm rằng chính phủ Iran “rất yếu”.

Bình luận của Netanyahu được đưa ra sau khi Gideon Sa'ar, Ngoại trưởng Israel, cho biết hôm Chúa Nhật rằng đất nước ông không nhắm đến mục tiêu thay đổi chế độ, ngay cả khi lực lượng Israel mở rộng cuộc tấn công chống lại Iran. Netanyahu cũng đề cập đến báo cáo hôm thứ Hai rằng Tổng thống Trump đã phủ quyết một cuộc tấn công của Israel nhằm vào Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei vì lo ngại rằng nó sẽ làm leo thang thêm xung đột Israel-Iran.

Netanyahu nói với Jonathan Karl của ABC News rằng một cuộc tấn công như vậy sẽ “không làm leo thang xung đột mà sẽ chấm dứt xung đột”.

[Newsweek: Trump Urges Evacuation Of Tehran And Leaves G7 Early, Citing Mideast Crisis]

4. ‘Một cuộc tấn công tàn bạo’ — Cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa lớn của Nga tấn công Kyiv, làm 15 người thiệt mạng, và làm bị thương ít nhất 114 người

Ít nhất 15 người đã thiệt mạng và 114 người khác bị thương sau cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa của Nga vào Kyiv vào đêm ngày 17 tháng 6.

Trong cuộc tấn công kéo dài gần chín giờ, lực lượng Mạc Tư Khoa đã phóng một số lượng lớn máy bay điều khiển từ xa tấn công kamikaze, cũng như hỏa tiễn hành trình và hỏa tiễn đạn đạo vào thủ đô của Ukraine.

Các nhà báo độc lập của Kyiv có mặt tại hiện trường đã đưa tin về âm thanh của máy bay điều khiển từ xa, hỏa tiễn và nhiều tiếng nổ trong suốt đêm.

Phát ngôn nhân của lực lượng không quân Ukraine, Đại Tá Yurii Ihnat, xác nhận rằng Nga đã phóng 472 vũ khí trên không trong đêm, bao gồm gần 280 máy bay điều khiển từ xa tấn công loại Shahed và hai hỏa tiễn đạn đạo Kinzhal. Cuộc tấn công chủ yếu nhắm vào Kyiv.

Lực lượng phòng không Ukraine được cho là đã phá hủy 428 mục tiêu trên không, bao gồm 239 máy bay điều khiển từ xa Shahed và 15 hỏa tiễn hành trình Kh-101. Lực lượng phòng không cũng đã đánh chặn được một hỏa tiễn Kinzhal, trong khi một hỏa tiễn khác được cho là đã mất khỏi radar theo dõi.

Theo báo cáo mới nhất, đã có 15 người thiệt mạng và ít nhất 114 người bị thương.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy gọi vụ tấn công này là “một trong những vụ tấn công kinh hoàng nhất nhằm vào Kyiv”, cho biết hơn 440 máy bay điều khiển từ xa và 32 hỏa tiễn đã được phóng đi khắp Ukraine chỉ sau một đêm.

“Những cuộc tấn công như vậy là chủ nghĩa khủng bố thuần túy”, ông nói trong một tuyên bố trên phương tiện truyền thông xã hội. “Và toàn thế giới, Hoa Kỳ và Âu Châu cuối cùng phải phản ứng như các xã hội văn minh phản ứng với những kẻ khủng bố”.

Tổng thống Zelenskiy xác nhận thiệt hại đã được báo cáo tại tám quận của Kyiv, và lực lượng cấp cứu vẫn đang tìm kiếm những người sống sót dưới đống đổ nát của một khu chung cư bị phá hủy.

Trong một video được đăng trên Telegram, Thị trưởng Kyiv Vitali Klitschko cho biết bom chùm đã được tìm thấy ở một khu vực của thành phố. Sau đó, ông nói thêm rằng ngày 18 tháng 6 sẽ là ngày chính thức để tang ở Kyiv.

Trước đó, ít nhất 18 người đã bị thương tại quận Solomianskyi của thành phố sau khi vụ tấn công gây ra hỏa hoạn tại một tòa nhà dân cư năm tầng, theo Tymur Tkachenko, nhà lãnh đạo Cơ quan Quản lý Quân sự Thành phố Kyiv. Sáu nạn nhân đã được đưa vào bệnh viện vào thời điểm đó, Tkachenko báo cáo vào khoảng 5:30 sáng giờ địa phương.

Tkachenko cho biết vụ tấn công đã phá hủy một phần của một tòa nhà chung cư cao tầng khác trong khu vực. Các nhân viên cấp cứu đang có mặt tại hiện trường và nạn nhân có thể bị mắc kẹt dưới đống đổ nát.

Tính đến 3 giờ sáng giờ địa phương, thiệt hại do cuộc tấn công của Nga đã được ghi nhận tại 12 địa điểm trên khắp các quận Solomianskyi, Sviatoshynskyi, Darnytskyi, Dniprovskyi, Podilskyi và Obolonskyi của Kyiv. Những người ứng cứu đầu tiên đã được điều động đến các địa điểm xảy ra cuộc tấn công.

Trong cuộc tấn công vào thủ đô, một công dân Hoa Kỳ 62 tuổi đã tử vong tại quận Solomianskyi trong một tòa nhà đối diện nơi các nhân viên y tế đang hỗ trợ những người bị thương, Klitschko đưa tin. Nhân viên y tế xác nhận cái chết sinh học.

Ngoại trưởng Andrii Sybiha cũng lên án vụ tấn công, gọi đây là “cuộc tấn công lớn và tàn bạo” được cố tình thực hiện trùng với hội nghị thượng đỉnh G7.

“Putin cố tình làm như vậy... Ông ấy gửi đi tín hiệu hoàn toàn thiếu tôn trọng đến Hoa Kỳ và các đối tác khác đã kêu gọi chấm dứt vụ giết người,” Sybiha nói. “Chỉ có những bước đi mạnh mẽ và áp lực thực sự lên Mạc Tư Khoa mới có thể chứng minh ông ấy sai.”

Một trường mẫu giáo ở quận Darnytskyi đã bị hư hại, Tkachenko cho biết. Không có thương vong nào được báo cáo tại địa điểm này. Một tòa nhà dân cư ở quận Sviatoshynskyi cũng bị hư hại.

Các tầng trên của các tòa nhà dân cư ở quận Solomianskyi và Shevchenkivskyi cũng bị hư hại.

Một ký túc xá tại Học viện Hàng không Kyiv đã bị máy bay điều khiển từ xa tấn công trong cuộc tấn công, hãng tin Suspilne đưa tin. Máy bay điều khiển từ xa đã tấn công tầng 10 của học viện và làm vỡ cửa sổ của ba tòa nhà khác.

Bên ngoài thủ đô, các cuộc tấn công cũng gây thiệt hại và làm bị thương dân thường ở các thị trấn Kyiv. Theo chính quyền khu vực, ít nhất một phụ nữ bị thương và nhiều ngôi nhà bị hư hại.

Lực lượng Nga cũng tấn công một đoàn tàu chở ngũ cốc của Hỏa xa Ukraine (Ukrzaliznytsia). Một số toa tàu bị lật, tạm thời dừng hoạt động và ngũ cốc từ các toa tàu bị tấn công tràn ra ngoài. Ukrzaliznytsia cho biết thiệt hại sẽ được “sửa chữa nhanh chóng” và giao thông hỏa xa sẽ không bị ảnh hưởng.

Cuộc tấn công diễn ra sau một loạt các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào đêm ngày 16 tháng 6 nhắm vào Kyiv, bao gồm cả thủ đô và các thị trấn xung quanh. Tại quận Obukhiv, một người đàn ông 60 tuổi đã bị thương, theo chính quyền khu vực.

Các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine đã tăng cường vào tháng 5 và tháng 6, khi Mạc Tư Khoa tiến hành một số cuộc không kích phá kỷ lục nhằm vào Kyiv và các thành phố khác.

[Kyiv Independent: 'A brutal strike' — Massive Russian missile and drone attack hits Kyiv, killing 15, injuring at least 114]

5. Nga cáo buộc Anh phá hoại kế hoạch hợp tác với Hoa Kỳ tại ‘Hồ NATO’

Nga cáo buộc Anh hợp tác với Ukraine trong kế hoạch dàn dựng hành động khiêu khích liên quan đến tàu Mỹ ở Biển Baltic.

Hôm Thứ Ba, 17 Tháng Sáu, Sergey Naryshkin, Giám đốc cơ quan tình báo nước ngoài của Nga, gọi tắt là SVR cho biết ông ta biết về một âm mưu leo thang xung đột ở Ukraine bằng một hoạt động ở nơi được gọi là “Hồ NATO” do vị trí của nó được bao quanh bởi các thành viên liên minh.

Tuyên bố này không đưa ra bằng chứng nào cho những tuyên bố của mình và Mạc Tư Khoa thường bị cáo buộc đưa ra thông tin sai lệch để che đậy các hoạt động của chính mình.

Nichita Gurcov, nhà phân tích cao cấp về Âu Châu và Trung Á của ACLED (Dữ liệu về sự kiện và vị trí xung đột vũ trang) nói với Newsweek rằng các hoạt động gây bất ổn bị nghi ngờ của Nga dường như đang gia tăng trở lại trên khắp Âu Châu sau một thời gian lắng dịu vào đầu năm 2025.

Biển Baltic được mệnh danh là “Hồ NATO” sau khi Thụy Điển và Phần Lan gia nhập liên minh. Các quốc gia xung quanh vùng nước này đã cáo buộc Mạc Tư Khoa gia tăng các hành động phá hoại trong khu vực, và cảnh báo của tình báo Nga có thể gây ra lo ngại về các hành động xâm lược tiếp theo.

Sergey Naryshkin cáo buộc chính phủ của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy có ý định tăng cường hoạt động phá hoại và khủng bố chống lại Nga để đảo ngược các vấn đề mà lực lượng Kyiv phải đối mặt trên chiến trường và chống lại sự mệt mỏi vì chiến tranh trong người dân Ukraine.

Tuyên bố cho biết các hoạt động phối hợp của Kyiv và các đồng minh đứng sau các cuộc tấn công vào hỏa xa ở khu vực Bryansk và Kursk của Nga, cũng như các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào các phi trường của Nga vào ngày 1 tháng 6, được gọi là Chiến dịch Spiderweb.

Theo Sergey Naryshkin, kế hoạch sắp tới của Kyiv là leo thang xung đột ở Ukraine, phá vỡ các cuộc đàm phán Nga-Mỹ và thuyết phục Tòa Bạch Ốc cung cấp thêm viện trợ quân sự cho Kyiv.

Sergey Naryshkin cũng cho biết Cơ quan An ninh Ukraine và Tổng cục Tình báo của Bộ Quốc phòng đã được giao nhiệm vụ cùng các cơ quan đặc biệt của Âu Châu “tăng cường chuẩn bị một loạt các hành động khiêu khích đẫm máu mới”.

Một kịch bản được đề xuất sẽ liên quan đến một kế hoạch do Ukraine đứng đầu nhằm dàn dựng một cuộc tấn công ngư lôi được cho là của Nga vào một tàu Hải quân Hoa Kỳ không rõ tên, tàu này sẽ phát nổ ở “khoảng cách an toàn” và bị đổ lỗi cho Mạc Tư Khoa.

Một kịch bản khác là Ukraine và Anh có kế hoạch hợp tác với các nước Bắc Âu chưa xác định để tìm kiếm các quả mìn neo do Nga sản xuất ở Biển Baltic, mà họ có thể đổ lỗi cho Mạc Tư Khoa vì cố gắng phá hoại các tuyến đường biển quốc tế.

Tuyên bố của Sergey Naryshkin không đưa ra bằng chứng nào cho những tuyên bố của mình, nhưng nó có thể làm dấy lên mối lo ngại về ý định của Mạc Tư Khoa trong khu vực.

Ilja Iljin, phó chỉ huy lực lượng bảo vệ bờ biển Phần Lan, trả lời tờ Politico vào tháng 4 rằng Biển Baltic đã ghi nhận ít nhất sáu vụ phá hoại nghi ngờ kể từ năm 2022, với 11 tuyến cáp ngầm được biết đến bị ngắt kể từ năm 2023 và các tàu chở dầu có liên quan đến Mạc Tư Khoa bị cáo buộc có liên quan.

Trong khi đó, Gurcov từ ACLED nói với Newsweek rằng các nỗ lực gây bất ổn và tấn công vào các quốc gia ủng hộ Ukraine của Nga đã giảm vào đầu năm 2025, có thể liên quan đến việc Nga thử nghiệm áp lực ngoại giao của Hoa Kỳ đối với Ukraine và các đồng minh của nước này.

Nhưng sau sự lắng dịu này, đã có sự gia tăng các hoạt động gây mất ổn định của Nga bị nghi ngờ trên khắp Âu Châu, bao gồm các sự việc ở Biển Baltic. Chúng cũng bao gồm các âm mưu đốt phá và phá hoại bị ngăn chặn.

[Newsweek: Russia Accuses UK of Sabotage Plans With US In 'NATO Lake']

6. Lindsey Graham muốn Tổng thống Trump dốc “Toàn lực” với Iran khi Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Quốc họp

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham của Nam Carolina đã kêu gọi thay đổi chế độ ở Iran, nói rằng Tổng thống Trump nên “dốc toàn lực” giúp Israel chống lại mối đe dọa hạt nhân từ Iran.

Hôm thứ sáu, Israel đã tiến hành các cuộc tấn công vào thủ đô Tehran của Iran trong những gì họ gọi là một “cuộc tấn công phủ đầu” và cảnh báo người dân nước này về các cuộc ném bom trả đũa từ Iran.

Căng thẳng quân sự giữa hai nước đã leo thang nhanh chóng trong những ngày gần đây; 224 người ở Iran đã thiệt mạng do các cuộc tấn công của Israel vào cơ sở hạ tầng hạt nhân và quân sự của Iran, trong khi 24 người ở Israel đã thiệt mạng và ít nhất 500 người bị thương do các cuộc tấn công trả đũa của Iran.

Trong khi nói chuyện với Sean Hannity của Fox News vào tối Thứ Hai về các cuộc tấn công, Graham đã nói, một phần, “Vì vậy, đây là nhiệm vụ trong tầm tay. Thưa Tổng thống Trump, hãy tham gia hết mình trong việc giúp Israel loại bỏ mối đe dọa hạt nhân. Nếu họ cần được cung cấp bom cho Israel, hãy cung cấp bom. Nếu họ cần bay máy bay, hãy thực hiện các hoạt động chung với Israel. Nhưng đây là câu hỏi lớn hơn, thế giới sẽ không tốt hơn sao nếu các giáo sĩ Ayatollah biến mất và thay thế bằng điều gì đó tốt hơn? Iran sẽ không tốt hơn sao?”

Graham cũng nói, “Không ai có thể nói rằng Tổng thống Trump không cố gắng tìm kiếm hòa bình liên quan đến Ukraine-Nga và Israel-Iran. Ông ấy đã nỗ lực hết sức và tôi đánh giá cao điều đó. Tuy nhiên, bạn phải có những đối tác sẵn lòng để tạo ra hòa bình. Iran đã chơi trò cũ với kẻ xấu. Chúa phù hộ Israel, Chúa phù hộ Hoa Kỳ và Chúa phù hộ Tổng thống Trump.”

Israel đã tiến hành các cuộc không kích vào Iran sau khi Hoa Kỳ dường như đã đạt được bế tắc trong các cuộc đàm phán hạt nhân với Tehran và Bộ trưởng Quốc phòng nước này, Tướng Aziz Nasirzadeh, cảnh báo rằng Iran có thể tấn công các căn cứ của Mỹ nếu các cuộc đàm phán hoàn toàn đổ vỡ hoặc nếu tình hình thù địch tiếp tục gia tăng.

Hoa Kỳ đã theo dõi chặt chẽ kể từ khi các cuộc không kích bắt đầu, nhiều quan chức cho biết lực lượng Mỹ đang trong tư thế “phòng thủ” phòng trường hợp căng thẳng leo thang hơn nữa.

Trong một dấu hiệu khác cho thấy tình hình nhạy cảm ở Trung Đông, hôm thứ Hai, Tổng thống Trump tuyên bố rằng ông sẽ cắt ngắn chuyến đi tới hội nghị thượng đỉnh nhóm bẩy cường quốc trên thế giới, thường được gọi là G7, ở Canada, nói rằng ông phải “quay lại sớm” ở Washington, DC, “vì những lý do quan trọng”.

Nhiều hãng truyền thông bao gồm Fox News và CNN đưa tin rằng Tổng thống Trump đã triệu tập một cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia tại Phòng Tình hình khi ông trở lại Tòa Bạch Ốc.

[Newsweek: Lindsey Graham Wants Trump to Go 'All In' on Iran as Security Council Meets]

7. Nga phản ứng với phát biểu của Netanyahu về sự thay đổi chế độ Iran

Hôm Thứ Ba, 17 Tháng Sáu, Điện Cẩm Linh đã đưa ra phản ứng trước những phát biểu của Thủ tướng Israel Netanyahu về khả năng thay đổi chế độ Iran, lên án những “hành động” dẫn đến căng thẳng leo thang giữa hai quốc gia Trung Đông.

Netanyahu nói với Fox News vào Chúa Nhật rằng sự thay đổi chế độ ở Tehran “chắc chắn có thể là kết quả” của các cuộc không kích của Israel nhằm vào Iran. Nhà lãnh đạo Israel mô tả chính phủ Iran là “rất yếu”.

Phát biểu tại một cuộc họp báo, Dmitry Peskov, phát ngôn nhân của Putin, đã được hỏi về bình luận của Netanyahu.

“Chúng tôi chắc chắn đã thấy tuyên bố này, chúng tôi đã nghe và đọc nó”, Peskov nói. Điện Cẩm Linh lên án “những hành động dẫn đến sự leo thang căng thẳng nguy hiểm như vậy” ở Trung Đông, phát ngôn nhân của Putin cho biết thêm, theo Hãng thông tấn Tass.

Putin đã nói chuyện với các nhà lãnh đạo của cả Iran và Israel vào thứ sáu và lên án hành động của Israel. Nga đã có mối quan hệ phức tạp với Iran trong những thập niên gần đây, nhưng quốc gia Trung Đông này đã thể hiện sự ủng hộ của mình đối với Nga trong cuộc chiến với Ukraine trong ba năm qua.

Peskov đã phát biểu với các phóng viên sau khi Putin cảnh báo về những hậu quả khôn lường sau một cuộc tấn công vào Iran nhằm dẫn đến sự thay đổi chế độ ở nước này, là điều mà một số người ở Hoa Kỳ đã kêu gọi.

Israel đã tiến hành một loạt các cuộc không kích trên khắp Iran vào sáng sớm thứ Sáu, nhắm vào các cơ sở hạt nhân và cơ sở hạ tầng quân sự, đánh dấu sự leo thang căng thẳng giữa hai nước và làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến tranh toàn diện trong khu vực.

Putin kêu gọi nối lại đàm phán giữa hai nước đồng thời nói rằng những lo ngại xung quanh khả năng hạt nhân của Iran nên được giải quyết thông qua các con đường chính trị và ngoại giao.

Trong khi đó, Israel khẳng định rằng họ không tìm cách thay đổi chế độ của Iran thông qua các cuộc không kích. Đại sứ Israel tại Mạc Tư Khoa, Simona Halperin, phát biểu trong một cuộc họp báo rằng “chỉ người dân Iran mới có thể quyết định họ muốn chế độ nào”.

Sự ủng hộ của Nga đối với Iran trái ngược với Hoa Kỳ ủng hộ Israel, nhưng Tổng thống Trump cũng kêu gọi các nước thực hiện một thỏa thuận. Hoa Kỳ đã gửi một Hàng Không Mẫu Hạm đến khu vực vào thứ Hai, nhưng Bộ trưởng Quốc phòng Marco Rubio khẳng định rằng điều này là để bảo vệ quân đội Hoa Kỳ chứ không phải để bảo vệ đất nước khỏi sự can dự.

[Newsweek: Russia Reacts to Netanyahu's Remarks on Iranian Regime Change]

8. Tổng thống Trump nói ông “cởi mở” để Putin làm trung gian giữa Israel và Iran

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông đang xem xét người đồng cấp Nga Vladimir Putin là người có khả năng làm trung gian hòa giải giữa Israel và Iran.

“Vâng, tôi sẽ cởi mở với điều đó,” Tổng thống Trump nói, như được trích dẫn bởi phóng viên Rachel Scott của ABC trên X. “Ông ấy đã sẵn sàng. Ông ấy đã gọi cho tôi về điều đó. Chúng tôi đã nói chuyện rất lâu về điều đó. Chúng tôi đã nói về điều này nhiều hơn là về tình hình của ông ấy. Đây là điều tôi tin rằng sẽ được giải quyết.”

Kể từ ngày 13 tháng 6, Israel đã thực hiện một số cuộc không kích lớn vào Iran, đặc biệt là các cơ sở hạt nhân và các nhà khoa học của nước này. Chính phủ Israel biện minh cho cuộc tấn công bằng cách nói rằng Tehran đang trên bờ vực tạo ra bom hạt nhân.

Tình hình ngày càng leo thang khi Iran trả đũa bằng cách tấn công Tel Aviv và các mục tiêu khác ở Israel.

Có báo cáo cho biết Israel đã tiếp cận chính quyền Tổng thống Trump để yêu cầu đóng vai trò tích cực hơn trong các cuộc không kích.

Scott cho biết Tổng thống Trump phủ nhận Hoa Kỳ đang tích cực tham gia vào cuộc xung đột Israel-Iran.

“ Chúng tôi không tham gia vào việc này,” ông nói, như Scott trích dẫn. “Có thể chúng tôi sẽ tham gia. Nhưng chúng tôi không tham gia vào lúc này.”

Tổng thống Trump dường như mong muốn sớm thấy được một thỏa thuận giữa Israel và Iran.

“Iran và Israel nên đạt được một thỏa thuận, và sẽ đạt được một thỏa thuận, giống như tôi đã khiến Ấn Độ và Pakistan đạt được”, Tổng thống Trump nói vào ngày 15 tháng 6. “Chúng ta sẽ sớm có HÒA BÌNH giữa Israel và Iran!”

Chính phủ Ukraine đã lên án Iran là nhà cung cấp vũ khí chính cho Nga — đáng chú ý nhất là máy bay điều khiển từ xa tấn công sâu Shahed.

Bộ Ngoại giao Ukraine cho biết vào ngày 13 tháng 6: “Chúng tôi muốn nhắc nhở các bạn rằng chế độ Iran ủng hộ Nga trong cuộc chiến tranh xâm lược phi pháp chống lại Ukraine và cung cấp cho Mạc Tư Khoa vũ khí để giết người Ukraine”.

[Kyiv Independent: Trump says he's 'open to' Putin mediating between Israel, Iran]

9. Nga đưa ra cảnh báo hạt nhân về xung đột Israel-Iran - ‘Cực kỳ nguy hiểm’

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov đã đưa ra cảnh báo vào thứ Hai liên quan đến các vấn đề tiềm ẩn tại nhà máy điện hạt nhân Bushehr do các cuộc tấn công liên tục của Israel nhằm vào Iran, nói rằng tình hình “cực kỳ nguy hiểm”.

Israel đã tiến hành các cuộc tấn công vào Iran vào sáng sớm thứ Sáu khi họ huy động Chiến dịch Rising Lion, một nỗ lực mà các quan chức Israel cho biết là được thiết kế để ngăn chặn một cuộc tấn công được cho là đã lên kế hoạch của Iran và phá vỡ khả năng hạt nhân của Tehran. Israel và Hoa Kỳ đều lo ngại về việc liệu Iran có thể đang chế tạo vũ khí hạt nhân hay không.

Nga là đồng minh quan trọng của Iran trên trường thế giới.

Cuộc tấn công đánh dấu sự leo thang trong căng thẳng lâu dài giữa hai nước, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn, đặc biệt là về khả năng can thiệp của Hoa Kỳ, quốc gia có căn cứ quân sự trong khu vực. Các tác động ngoại giao và kinh tế của cuộc tấn công đã lan rộng khắp toàn cầu vào thứ Sáu.

Ryabkov đã cảnh báo về tình hình trong bài phát biểu đầu tiên được Hãng thông tấn Tass của Nga đưa tin.

“Tất nhiên, tình hình cực kỳ nguy hiểm. Cho đến nay, chưa có thiệt hại nghiêm trọng nào xảy ra—theo các nguồn tin và thông tin chúng tôi thu thập được từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA—nhưng đây chỉ là sự trùng hợp may mắn. Rủi ro vẫn còn quá cao”, Ryabkov nói.

Ông cho biết “cuộc đối đầu quân sự cần phải chấm dứt để ổn định tình hình”.

Ryabkov cũng nói với Tass rằng Nga đang “phân tích mọi nguồn thông tin có sẵn” liên quan đến cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran.

Nga đã đóng vai trò trong việc xây dựng nhà máy Bushehr, nằm trên Vịnh Ba Tư. CBS News đưa tin nhà máy này được cung cấp nhiên liệu bằng uranium sản xuất tại Nga, không phải Iran. Nhà máy này không bị tấn công hay bị ảnh hưởng bởi các cuộc tấn công gần đây, Tổng giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi cho biết trong bản cập nhật về tình hình tại Iran cho Hội đồng Thống đốc IAEA.

Grossi cho biết tổ chức này đang theo dõi tình trạng các cơ sở hạt nhân của Iran và mức độ phóng xạ tại “các địa điểm liên quan” trên khắp cả nước.

Mức độ phóng xạ tại cơ sở hạt nhân Natanz “vẫn không thay đổi và ở mức bình thường”, cho thấy “không có tác động phóng xạ bên ngoài nào đối với dân số hoặc môi trường từ sự kiện này”, ông nói. Tuy nhiên, IAEA đã tuyên bố rằng đã có ô nhiễm bên trong nhà máy.

Theo Điện Cẩm Linh, Putin đã thảo luận về vụ tấn công với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian vào thứ sáu tuần trước.

Ông nhấn mạnh “tầm quan trọng của việc nối lại các cuộc đàm phán và giải quyết mọi vấn đề liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran chỉ thông qua các biện pháp chính trị và ngoại giao” trong cuộc gọi với Netanyahu.

[Newsweek: Russia Issues Nuclear Warning on Israel-Iran Conflict—'Extremely Dangerous']

10. Tổng thống Trump đến hội nghị thượng đỉnh G7 trước cuộc họp quan trọng với Tổng thống Zelenskiy

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đến Canada để tham dự Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo nhóm bẩy cường quốc trên thế giới, thường được gọi là G7, vào cuối ngày 15 tháng 6.

Sự xuất hiện của Tổng thống Trump diễn ra trước cuộc gặp cao cấp dự kiến của ông với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy vào ngày 17 tháng 6 tại Kananaskis, Alberta.

Canada, quốc gia giữ chức chủ tịch G7 năm 2025, đã mời Tổng thống Zelenskiy tham dự hội nghị thượng đỉnh kéo dài 3 ngày, đánh dấu Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G7 lần thứ tư của Tổng thống Zelenskiy kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện nổ ra vào năm 2022.

Sau cuộc gặp trực tiếp đầu tiên thảm họa giữa hai nhà lãnh đạo tại Phòng Bầu dục vào tháng 2 — trong đó Tổng thống Trump và Phó Tổng thống JD Vance chỉ trích Tổng thống Zelenskiy vì những gì họ mô tả là “thiếu lòng biết ơn đối với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ” — cuộc gặp thứ hai tại Vatican đã dẫn đến việc Tổng thống Trump nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn với Nga và thậm chí đe dọa áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga.

Trong tháng kể từ cuộc gặp trực tiếp cuối cùng của họ, căng thẳng giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy lại gia tăng. Mặc dù đã đưa ra một số lời đe dọa, Tổng thống Trump vẫn chưa thực hiện việc gây thêm áp lực kinh tế lên Mạc Tư Khoa.

Trong cuộc họp kín có sự tham dự của tờ Kyiv Independent vào ngày 13 tháng 6, Tổng thống Zelenskiy cho biết ưu tiên của ông là nói chuyện với Tổng thống Trump về các lệnh trừng phạt đối với Nga, các cuộc đàm phán hòa bình, mua vũ khí và hợp tác kinh tế Mỹ-Ukraine.

Cuộc gặp thứ ba được mong đợi có thể báo hiệu tương lai mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy, cũng như cung cấp cái nhìn sâu sắc về cam kết của Hoa Kỳ trong việc hỗ trợ Ukraine.

Trong bối cảnh lo ngại gia tăng xung quanh cam kết chấm dứt chiến tranh của Tổng thống Trump, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth gần đây đã tuyên bố rằng Ngũ Giác Đài sẽ cắt giảm kinh phí hỗ trợ quân sự cho Ukraine trong ngân sách quốc phòng năm 2026.

Vào ngày 12 tháng 6, Tổng thống Zelenskiy chỉ trích sự thiếu khẩn trương của Washington xung quanh các lệnh trừng phạt, cho rằng Nga đang “nói dối Tổng thống Trump”. Ông nói rằng chiến lược của Putin là duy trì ảo tưởng về đối thoại mà không bao giờ cam kết ngừng bắn.

“Chúng ta có thể thực hiện những bước tiến triển — nhưng chúng ta cần có ý chí chính trị của tổng thống Hoa Kỳ, nếu ông ấy muốn,” Tổng thống Zelenskiy phát biểu vào ngày 13 tháng 6.

[Kyiv Independent: Trump arrives at G7 summit ahead of high-stakes meeting with Zelensky]

11. HUR xác định tàu chở dầu của Nga trốn lệnh trừng phạt dầu mỏ bằng cách chuyển giao bất hợp pháp gần Hy Lạp, Síp

Cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đưa tin vào ngày 16 tháng 6 rằng một tàu chở dầu lớp Aframax của Nga không được bảo hiểm đã tiến hành chuyển dầu trái phép từ tàu này sang tàu khác ở vùng biển quốc tế gần Hy Lạp và Síp kể từ tháng 7 năm 2024.

Theo hãng tin này, con tàu hoạt động mà không có bảo hiểm của phương Tây này là một phần trong đội tàu ngầm đang mở rộng của Nga được sử dụng để lách lệnh trừng phạt của G7 và Liên Hiệp Âu Châu đối với hoạt động xuất khẩu dầu của Nga.

HUR cho biết những vụ chuyển giao như vậy “gây ra mối đe dọa cho môi trường, cho phép kẻ xâm lược che giấu nguồn gốc dầu, trốn tránh sự kiểm soát quốc tế và bảo đảm nguồn cung cho các nước thứ ba để lách lệnh trừng phạt”.

Ukraine đã xác định tàu chở dầu này là IMO 9247443 và liệt kê nó trên nền tảng Chiến tranh và Trừng phạt, cùng với 159 tàu chở dầu khác được cho là thuộc hạm đội ngầm của Nga và 55 thuyền trưởng tham gia vào các hoạt động vi phạm lệnh trừng phạt.

Bất chấp giá trần và các hạn chế của phương Tây, Nga vẫn tiếp tục hưởng lợi từ xuất khẩu dầu khí, vốn vẫn là nguồn thu quan trọng. Theo ước tính của HUR, khoảng một phần ba số lợi nhuận đó dự kiến sẽ tài trợ cho cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine vào năm 2025.

Vào tháng 5, Liên Hiệp Âu Châu đã phê duyệt gói trừng phạt thứ 17, nhắm vào gần 200 tàu của đội tàu ngầm. Bộ Tài chính Hoa Kỳ trước đó đã trừng phạt hơn 180 tàu chở dầu, chiếm gần một nửa lượng dầu vận chuyển ngoài khơi của Nga.

Trong khi chính quyền Tổng thống Biden gia tăng áp lực lên hoạt động buôn bán dầu mỏ của Nga vào đầu năm 2024, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã từ chối áp đặt các lệnh trừng phạt mới, bất chấp việc Mạc Tư Khoa tiếp tục từ chối đồng ý ngừng bắn.

[Kyiv Independent: HUR identifies Russian tanker evading oil sanctions with illegal transfers near Greece, Cyprus]