22. Một chút cần thiết cũng không nên ảnh hưởng đến sự hoàn mỹ của bản thân chúng ta, nhưng nên đem tất cả những thứ ấy quy về Thiên Chúa.

(Thánh Thánh Francis de Sales)

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức")

-----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

67. OAN KHIÊN NÊN KHÔNG TRẮNG NỔI

Trần Câu Sơn đã sáu mươi tuổi nhưng râu tóc thì không có một sợi trắng. Người bạn là Cầu Văn Đạt nói đùa:

- “Nếu lấy tuổi tác làm tiêu chuẩn để so sánh, thì tóc râu của anh có thể nói là ôm nổi oan mà khuất phục”.

Họ Trần kinh ngạc hỏi duyên cớ, Cầu trả lời:

- “Chúng nó chịu đựng oan khiên nên không trắng nổi đó”.

(Tiếu tiếu lục)

Suy tư 67:

Con người ta khi đến tuổi bốn, năm mươi trở lên thì tóc đã muối tiêu rồi, sáu mươi tuổi mà tóc vẫn còn đen thì là điều kỳ lạ hoặc là do nhuộm đen mà có, chứ không ai chịu oan ức mà tóc đen cả...

Đời sống tâm linh của người Ki-tô hữu cũng thế, sống đạo đã gần hết đời người rồi mà vẫn không cải thiện được tính hư nết xấu của mình thì đúng là chuyện lạ, chuyện lạ là vì từng giây phút trong cuộc đời họ đều nhận lãnh được ơn hoán cải của Thiên Chúa ban cho qua hoàn cảnh sống, qua việc làm, qua thánh lễ, qua việc lãnh nhận các bí tích.v.v...

Không cải thiện đời sống tội lỗi của mình là do nơi mình, chứ không thể oán trách Thiên Chúa sao bất công và hà khắc với mình...

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)

----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

Khi ấy, Đức Giê-su đang nói, thì có một ông Pha-ri-sêu mời Người đến nhà dùng bữa. Tới nơi, Người liền vào bàn ăn. 38 Thấy vậy, ông Pha-ri-sêu lấy làm lạ vì Người không rửa tay trước bữa ăn. 39 Nhưng Chúa nói với ông ấy rằng : “Này, nhóm Pha-ri-sêu các người, bên ngoài chén đĩa, thì các người rửa sạch, nhưng bên trong các người thì đầy những chuyện cướp bóc, gian tà. 40 Thật là ngốc ! Đấng làm ra cái bên ngoài lại đã không làm ra cái bên trong sao? 41 Tốt hơn, hãy bố thí những gì ở bên trong, thì bấy giờ mọi sự sẽ trở nên trong sạch cho các người.”

Đó là Lời Chúa

 

TRÓI BUỘC
“Thật là ngốc!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Thật khó để tưởng tượng Chúa Giêsu gọi ai đó là “ngốc”, nhưng thực sự, trong Tin Mừng hôm nay, Ngài đã nói như thế với một biệt phái. Với ông, luật thay vì giải thoát, lại ‘trói buộc’ và làm cho người ta ra ngốc nghếch!

Người biệt phái mời Chúa Giêsu dùng bữa; và ông trách Ngài không rửa tay. Nhân cơ hội này, Ngài cho biết, ông ấy giả hình; ông “theo ‘tôn giáo trang điểm’, giả vờ xuất hiện theo một cách thức ‘vui mắt’ nào đó, đang khi bên trong - như Ngài nói - là ngôi mộ đầy xương người chết và mọi thứ ô uế!” - Phanxicô.

Lời Chúa chất vấn chúng ta về những gì có thể ‘trói buộc’ đời sống mình. Nhiều khi, chúng ta vô tình biến điều sai trái thành ‘giá trị’, chỉ để che giấu tội kiêu ngạo, ích kỷ và tự phụ. Tệ hơn, chúng ta cố ‘phổ quát hoá’ những lệch lạc ấy, biến đạo đức thành một sự điều chỉnh cho phù hợp xu hướng xã hội, miễn sao không bị lạc lõng hay bị loại trừ. Và như thế, dù giá phải trả là sự tăm tối của tâm hồn, chúng ta vẫn tự trấn an, “Ai mà chẳng như thế!”. “Chúng ta đã học cách mài giũa thói xấu của mình cho đến khi chúng sáng lên như nhân đức!” - Søren Kierkegaard.

Phaolô mạnh mẽ tố cáo thái độ biệt phái này. Họ là “Những người lấy sự bất chính mà giam hãm chân lý” - và quyết liệt hơn cả Chúa Giêsu - “Đầu óc họ suy luận viển vông và tâm trí ngu si của họ hoá ra mê muội. Họ khoe mình khôn ngoan, nhưng đã trở nên điên rồ!” - bài đọc một. “Khi đạo đức bị uốn cong cho hợp tiện nghi, thì sự thật là điều đầu tiên bị hy sinh!” - C. S. Lewis.

Thế kỷ XVIII, triết gia người Pháp - Jean-Jacques Rousseau như một hiện tượng. Ông kiêu ngạo đến mức thách thức, “Trước nhan Chúa, ai dám nói, ‘Tôi tốt hơn Rousseau!’”. Trước khi chết, ông tự tôn, “Ôi hạnh phúc! Một người không có lý do gì để hối hận hay tự trách mình!”; “Tôi trả lại linh hồn trong sáng cho Chúa như khi nó xuất phát từ Ngài; hãy để nó hạnh phúc với Ngài!”. Trong các tác phẩm, ông cổ vũ ngoại tình, tán dương tự tử. Hơn hai mươi năm sống xa hoa, ngông cuồng và duy ngã, những đứa con ngoài giá thú của ông đều bị vứt bỏ nơi viện mồ côi. Ông trở thành biểu tượng của một con người phô trương, bội bạc, giả hình và phạm thượng!

Anh Chị em,

“Thật là ngốc!”. Hẳn Chúa Giêsu sẽ nói với Jean-Jacques Rousseau và cũng có thể nói với bạn và tôi như thế. Hãy lắng nghe, đừng cảm thấy xúc phạm! Đó là những lời yêu thương nhất. Chúa Giêsu muốn chúng ta làm sạch chiếc cốc tâm hồn. Hãy để những lời này tiết lộ những gì cần ‘tháo cởi’. Đó có thể là lòng kiêu hãnh vốn đã làm chệch hướng và ‘trói buộc’ các thực hành nội tâm và cách giữ luật Chúa. “Sự thật khó đối diện nhất là sự thật lột mặt nạ những ‘nhân đức’ của ta!” - Thomas Merton. Đừng làm ngơ; hãy mở lòng và khiêm tốn đón nhận! Nhờ đó, bạn và tôi trở nên công chính và có thể cùng “Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa” - Thánh Vịnh đáp ca!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, nếu hôm nay con nghe Chúa nói, “Thật là ngốc!”, cho con biết mỉm cười đáp lại, ‘Vâng, con ngốc thật; nhưng ít ra con vẫn còn đủ khôn để nghe Ngài!’”, Amen.

(Tgp. Huế)

 

Hãng tin CNA, ngày 13 tháng 10 năm 2025, tường trình:

Ngày 13 tháng 10 năm 1917 đánh dấu lần hiện ra cuối cùng của Đức Mẹ tại Fátima và là ngày mà hàng ngàn người đã chứng kiến phép lạ mặt trời nhảy múa — một phép lạ đã phá vỡ niềm tin phổ biến vào thời điểm đó co rằng Thiên Chúa không còn hiện hữu nữa.

Marco Daniel Duarte, một nhà thần học và giám đốc bảo tàng Đền thánh Fátima, đã chia sẻ với CNA về tác động của phép lạ mặt trời trong những ngày đó ở Bồ Đào Nha.

Nếu ai đó mở sách triết học trong thời kỳ đó, có lẽ họ sẽ đọc được điều gì đó tương tự như khái niệm mà triết gia người Đức Friedrich Nietzsche đã đưa ra, người đã mạnh dạn khẳng định vào cuối những năm 1800 rằng "Thiên Chúa đã chết".

Ngoài ra, vào năm 1917, Bồ Đào Nha và phần lớn thế giới đã bị cuốn vào chiến tranh. Khi Thế chiến thứ nhất hoành hành khắp châu Âu, Bồ Đào Nha thấy mình không thể duy trì sự trung lập ban đầu và đã gia nhập lực lượng Đồng minh. Hơn 220,000 thường dân Bồ Đào Nha đã chết trong chiến tranh, hàng ngàn người chết vì thiếu lương thực và hàng ngàn người khác chết vì cúm Tây Ban Nha.

Vài năm trước đó, một cuộc cách mạng đã dẫn đến việc thành lập Đệ nhất Cộng hòa Bồ Đào Nha vào năm 1910 và một hiến pháp tự do mới đã được soạn thảo dưới ảnh hưởng của Hội Tam Điểm, nhằm dẹp bỏ đức tin khỏi đời sống công cộng. Các nhà thờ và trường học Công Giáo bị chính quyền tịch thu, và việc mặc trang phục giáo sĩ ở nơi công cộng, rung chuông nhà thờ và cử hành các lễ hội tôn giáo công cộng đều bị cấm. Từ năm 1911 đến năm 1916, gần 2,000 linh mục, tu sĩ nam nữ đã bị các nhóm chống Kitô giáo sát hại.

Đây chính là bối cảnh mà vào năm 1917, một người phụ nữ được cho là Đức Mẹ Đồng Trinh Maria đã hiện ra với ba trẻ chăn cừu — Lucia dos Santos, 10 tuổi, và hai anh chị em họ Francisco và Jacinta Marto, 9 và 7 tuổi — trên một cánh đồng ở Fátima, Bồ Đào Nha, mang theo lời yêu cầu đọc kinh Mân Côi, dâng lễ hy sinh cầu nguyện cho các tội nhân, và một bí mật liên quan đến số phận của thế giới.

Để chứng minh rằng những lần hiện ra là có thật, người phụ nữ đã hứa với các em rằng trong lần hiện ra cuối cùng trong sáu lần hiện ra, bà sẽ ban cho một dấu hiệu để mọi người tin vào những lần hiện ra và thông điệp của bà. Những gì xảy ra vào ngày hôm đó — ngày 13 tháng 10 năm 1917 — được gọi là "Phép lạ Mặt trời", hay "ngày mặt trời nhảy múa".

Theo nhiều lời kể khác nhau, một đám đông khoảng 70,000 người - cả những người tin và những người hoài nghi - đã tụ tập để chứng kiến phép lạ được hứa hẹn: Bầu trời mưa bỗng quang đãng, mây tan, và mặt đất, vốn ẩm ướt và lầy lội vì mưa, giờ đã khô ráo. Một tấm màn trong suốt phủ lên mặt trời, giúp dễ dàng nhìn thấy, và những ánh sáng nhiều màu trải dài khắp cảnh quan. Sau đó, mặt trời bắt đầu quay tròn trên bầu trời, và có lúc dường như hướng về phía trái đất trước khi trở lại vị trí của nó trên bầu trời.

Sự kiện kinh hoàng này là một sự mâu thuẫn trực tiếp và rất thuyết phục đối với các chế độ vô thần thời bấy giờ, bằng chứng là tờ báo đầu tiên đưa tin về phép lạ trên toàn trang nhất lại là một tờ báo chống Công Giáo, thuộc Hội Tam Điểm ở Lisbon có tên là O Seculo.

Duarte nói: Phép lạ mặt trời được người dân hiểu là "dấu ấn, sự đảm bảo rằng ba đứa trẻ đó thực sự đã nói sự thật". Ngay cả ngày nay, “Fátima khiến mọi người thay đổi tri nhận về Thiên Chúa”, vì “một trong những thông điệp quan trọng nhất của những lần hiện ra là ngay cả khi ai đó đã xa rời Thiên Chúa, Thiên Chúa vẫn hiện diện trong lịch sử nhân loại và không từ bỏ nhân loại”.

 

Michael Quinn (*) của tạp chí America, ngày 9 tháng 10 năm 2025, tâm sự:

Cầu nguyện là một cuộc trò chuyện với Thiên Chúa, nhưng tôi không nghe thấy bất cứ lời nào. Đó chẳng phải là vấn đề sao?

Đối với tôi thì đúng là như vậy. Tôi đã dành 17 năm trong môi trường giáo dục Công Giáo, và cầu nguyện vẫn là một mầu nhiệm. Tôi có một cảm nhận tâm linh mơ hồ. Tôi thích là người Công Giáo. Tôi yêu thi ca. Nhưng ngay lúc đó, nhắm mắt lại, chắp tay lại, tôi cảm thấy bồn chồn và không tự nhiên. Những suy nghĩ của tôi quay cuồng, không liên quan và không phù hợp. Rồi tôi phán xét suy nghĩ của mình và xoáy sâu vào chúng cho đến khi tôi nói lời cảm ơn chung chung, nhờ giúp đỡ và tiếp tục.

Thường thì tôi bỏ cuộc.

Tất nhiên, cầu nguyện rất khó chịu. Tôi sinh năm 1996 và lớn lên trong thế giới kỹ thuật số. Tôi là một đứa trẻ chập chững biết đi trên chiếc iMac. Tâm trạng hồi cấp hai của tôi được phát sóng qua trạng thái AIM. Điện thoại di động của tôi đã ở trong vòng 6 mét gần người tôi gần hai thập niên.

Tôi chưa bao giờ ở một mình. Luôn có một thiết bị, một màn hình, một bài hát hay một podcast. Những thứ đó tồn tại như một sự giải tỏa cho những khó chịu bên trong: những cảm xúc thất thường, những ký ức tự hồi tưởng, những hối tiếc. Bạn phải làm gì với chúng khi bạn phải tiếp tục ngày sống của mình?

Sự thông minh của internet hiện đại nằm ở chỗ nó khai thác mong muốn hiểu biết, mong muốn có câu trả lời của con người. Khi não tôi dao động về sự bất định - trong suy nghĩ, trong cảm xúc - tôi với lấy điện thoại. Thế hệ của tôi là thế hệ đầu tiên có thể nhìn vào màn hình để thoát khỏi bất cứ sự khó chịu xã hội nhỏ nào. Khi bạn cảm thấy điều gì đó không thoải mái, bạn sẽ tìm đến internet. Đó chính là câu trả lời.

Tất nhiên, những lo lắng về ảnh hưởng của kỹ thuật mới đối với giới trẻ đã có từ trước cả internet. Nhà thần học Hans Urs von Balthasar đã nói về truyền hình như sau: “Ai cũng biết rằng nó có sức hấp dẫn [như thế nào] đối với giới trẻ, những người bị tấn công bởi vô số hình ảnh hỗn loạn lướt qua màn hình, không còn khả năng đặt câu hỏi về ý nghĩa của cuộc sống.”

Internet là một cỗ máy giải phóng thế giới khỏi thế giới mầu nhiệm. Chúng ta lên Instagram để tìm hiểu về ngoại hình; TikTok để mua gì, ăn gì; X để nói về những điều nên nói. Còn lại, hãy tìm kiếm trên Google. Mọi thứ kỹ thuật số chúng ta tạo ra đều hướng đến một mục đích chung: Ngừng đặt câu hỏi.

Vậy bạn sẽ làm gì khi gặp phải một vấn đề không có lời giải đáp? Giả sử bạn 26 tuổi, vẫn phụ thuộc tài chính vào cha mẹ, và một ngày nọ ở Pennsylvania, cha bạn qua đời trong phòng ngủ. Sáng hôm sau, mẹ bạn tìm thấy ông và hét lên, và bạn bỏ đi. Rồi hai năm sau, mọi chuyện đã được giải quyết, bạn học cách tự chi trả, mọi người đều khen bạn là một người con ngoan, và bạn nhìn ra cửa sổ mà không hiểu sao mình lại rơi vào hoàn cảnh này.

Trong thực tế, bạn nhầm cành cây với những vết nứt. Khi nhìn thấy người khác đi cùng cha mẹ, bạn tức giận. Bạn mất kiểm soát. Bạn không thể nói chuyện một cách thành thật. Cảm xúc dâng trào trong bạn; có một cơn lốc xoáy trong đám rối thần kinh mặt trời của bạn. Nó không thể được giải quyết. Âm thầm tôn thờ thần tượng của sự lo lắng, bạn lang thang khắp thế gian. Bạn chờ đợi điều tồi tệ tiếp theo, điều mà bạn chắc chắn sẽ xảy ra khi bình minh ló dạng.

Đây chính là tình cảnh của tôi trong Mùa Chay vừa qua, khi mọi thứ kết thúc, tôi quyết tâm cầu nguyện. Tôi gặp một vấn đề không lời giải đáp, và tôi đã từ bỏ lời khuyên của người khác. Tôi đã thử mọi cách khác nhau—thuốc an thần, rượu, danh tiếng trên mạng, các nhóm đọc James Joyce.

Vào Thứ Tư Lễ Tro, tại một buổi lễ thưa thớt người tham dự ở Brooklyn, tôi đã nhận tro cốt và bắt đầu lại. Trong 40 ngày, tôi đã cầu nguyện.

Bằng cách nào? Đầu tiên, tôi thử lập danh sách: Đây là những điều tôi biết ơn, đây là những điều tôi đang vật lộn; xin hãy giúp đỡ. Đây là nền tảng. Tôi lùi lại một bước và nhìn lại cuộc đời mình, vòng xoáy của những thử thách và điều tốt đẹp mà tôi đã vượt qua. Tôi thừa nhận mình không đơn độc.

Nhưng điều này có thể khiến lời cầu nguyện trở nên khá hời hợt. "Lạy Chúa, con cảm ơn Chúa vì đã cho con chó; Ngài có thể cho con một buổi phỏng vấn xin việc được không?" Việc cầu xin Chúa ban ơn chẳng có gì là huyền bí.

Vậy nên tôi đã viết ra vài lời cầu nguyện: Tôi cầu nguyện cho người bệnh, người nghèo khó, người bị giam cầm, cầu xin hòa bình. Tôi đưa ra những suy tư ngắn ngủi về bản chất thế giới, bạo lực, bất công, và vị trí của tôi trong đó. Một lần nữa, điều này là tốt. Nhưng sự cao cả của nó—bản chất triết học, sự bất khả hữu—khiến tôi cảm thấy mình như một nghệ sĩ biểu diễn. Nó không chân thực. Nó không có trái tim.

“Trái tim cũng là nơi của sự chân thành,” Đức Phanxicô viết trong thông điệp cuối cùng của mình, “Dilexit Nos,” “nơi mà sự lừa dối và ngụy trang không có chỗ đứng. Nó thường chỉ ra những ý định thực sự của chúng ta, những gì chúng ta thực sự nghĩ, tin và mong muốn, những ‘bí mật’ mà chúng ta không nói với ai: nói tóm lại, là sự thật trần trụi về chính mình.”

Liệu tôi có thể đến cầu nguyện trong tình trạng trần trụi không? Với con người tôi? Cái tôi nặng trĩu, sự bực bội, tính nghệ thuật, triết học, tính Philadelphia, tính nữ, hay chính tôi? Điều gì đang ngăn cản tôi? Rằng tôi cảm thấy mình không xứng đáng. Lời cầu nguyện đó là một điều gì đó thần linh, chứ không phải của con người.

Nếu tôi phải giả vờ trước mặt Chúa, chẳng phải tôi cũng phải giả vờ ở khắp mọi nơi sao? Tôi đã đầu hàng. Tôi đã từ bỏ việc cầu nguyện đúng đắn. Tôi đã làm dấu thánh giá. và nói như chính mình, bằng tiếng địa phương, bằng giọng điệu của tôi. Tôi hình dung ra người bạn lắng nghe gần nhất. Tôi lang thang và tô vẽ, tôi chào đón Thiên Chúa vào cuộc đời đầy u ám của mình.

Đáp lại, tôi nghe thấy gì? Chỉ là tiếng xe phanh gấp ở đèn đỏ trên Đại lộ Flushing. Tôi nghe thấy sự im lặng, và sự im lặng được tạo nên từ những gì: luồng không khí, tiếng lá cây xào xạc, tiếng động cơ, tiếng chim hót. Khi tôi bịt tai để tìm kiếm thứ gì đó yên tĩnh hơn, tôi nghe thấy tiếng mạch máu mình đang chảy.

Câu trả lời cho những lời cầu nguyện của chúng ta đến trong những hoàn cảnh thay đổi của cuộc sống: điều gì xảy ra với chúng ta, điều gì không xảy ra, điều gì người khác nói với chúng ta, điều gì trái tim chúng ta mách bảo. Nhưng những tín hiệu này rất đa dạng và phong phú. Hiếm khi có người lạ trên phố ngăn bạn lại và nói: "Đừng nộp đơn vào những vị trí tuyển dụng ngẫu nhiên bạn tìm thấy trên LinkedIn nữa mà hãy tận dụng mạng lưới đại học của mình." Cũng hiếm khi trái tim bạn mách bảo bạn điều đó. Chúng ta được sinh ra để lắng nghe câu trả lời của Thiên Chúa trong môi trường đầy biến động của cuộc sống, phân biệt chúng với sự tình cờ hay trùng hợp ngẫu nhiên, diễn giải chúng và hành động theo chúng. Nhưng bằng cách nào? Thật khó. Thời hiện đại không khuất phục được trái tim trước những điều hữu ích và tốt đẹp. Tệ hơn nữa, những dấu hiệu tôi biết - bầu trời xanh ngắt, những con bạch tuộc nhồi bông có thể đảo ngược, Coca-Cola ăn kiêng - chỉ là những thứ phù phiếm đối với bạn. Việc đào sâu đời sống tâm linh của tôi đồng nghĩa với việc từ bỏ ý nghĩ cho rằng tôi sẽ nhìn thấy cùng một thế giới với mọi người khác. Tôi từ bỏ việc mong đợi người khác hiểu mình. Tôi chấp nhận một vốn từ vựng riêng, vượt ra ngoài ngôn ngữ lời nói. Vốn từ vựng này được tạo thành từ những từ ngữ bằng một ngôn ngữ mà chỉ thế giới mới có thể nói và chỉ tôi mới có thể hiểu. Tôi bước vào cuộc trò chuyện với cuộc sống.

Để nghe được những gì Chúa Thánh Thần đang nói với bạn, bạn phải tắt điện thoại. Hãy ra ngoài. Hành động, hành động liên tục, hành động không hoàn hảo. Đặt mình vào xung đột, hòa mình vào thế giới. Hãy đi, đi, đi.

Vậy nên có lẽ câu hỏi tôi đặt ra đã sai. Giờ tôi biết bạn không thể cầu nguyện, bạn chỉ có thể là một người cầu nguyện. Đây là một hành động theo thói quen, sự tồn tại của nó phụ thuộc vào sự lặp lại của nó. Tôi đã học cách ngồi im lặng.

Việc tĩnh lặng tâm trí không khiến bạn trở nên ngu ngốc, thiếu thông tin. Thực tế, ngược lại. Một nhà trị liệu tuyệt vời từng nói với tôi: "Tại sao lúc nào bạn cũng phải suy nghĩ?" Suy nghĩ là một hành động của tâm trí mà bạn sử dụng để đạt được mục đích. Nếu bạn đang làm điều gì khác, hãy im lặng. Điều bạn cần nhận ra, bạn sẽ nhận ra. Biết được điều này được gọi là đức tin.

Mọi người đã hỏi tôi: Ông ước mình đã làm gì khác đi khi cha ông còn sống? Tôi ước mình không quá sợ hãi khi là chính mình.

Khi nói đến những cuộc trò chuyện với cha tôi - ông là một vận động viên chèo thuyền đẳng cấp thế giới; tôi là một diễn viên sân khấu - tôi đã cố gắng nói những điều mà tôi nghĩ sẽ khiến ông vui vẻ, hứng thú hoặc cười. Giờ đây, tôi nhận ra mục đích của một cuộc trò chuyện không phải là làm hài lòng người khác. Mục đích của cuộc trò chuyện là thể hiện bản thân, một cách chân thực, nhân bản, trong giới hạn cho phép của xã hội, để bạn không sống trong ước mơ mình đã nói điều gì khác.

Tôi đã dành nhiều năm sống trong ước mơ mình đã nói điều gì khác. Tôi sống trong quá khứ. Tôi điên rồ, tôi đã thử nghiệm lời nói của người khác và quyết định xem nó có làm tôi hài lòng hay không. Liệu người này có đủ thông minh, hay đủ hài hước; Liệu họ có hiểu tôi và những gì tôi nói không? Kết quả là, tôi đã bỏ lỡ bất cứ điều gì mọi người nói với tôi. Ngay cả những người tôi yêu thương. Những người yêu thương tôi.

Một ngày nọ, bạn chạm vào bắp chân lạnh ngắt của bố mẹ và nói với người điều phối rằng hô hấp nhân tạo chẳng có ích gì. Bạn biết rằng bố đang cố gắng nói với bạn điều gì đó mà không cần lời nói, nhưng bạn không biết đó là gì. Tôi đang nói rằng trong mỗi cái chết là một thông điệp chỉ bạn hiểu, bằng một ngôn ngữ chỉ bạn nói.

Cầu nguyện là một cuộc trò chuyện. Từ tiếng Latin conversatio - "một cách sống", hoặc tiếng Anh trung đại conversacioun - "một nơi mà người ta trú ngụ".

Cầu nguyện là một vùng đất. Nó nằm giữa vật chất và phi vật chất. Nó có kích thước khoảng một chiếc lá. Nó chứa đầy cảm xúc và suy nghĩ, những tiếng ríu rít của trái tim, ánh sáng rơi trên bề mặt và những rãnh vân tay bạn gặp nhau. Nó chân thực như ngày tồi tệ nhất của bạn. Đây là một nơi trú ngụ luôn theo bạn, bất biến theo thời gian, đơn giản là như vậy.

Nó giống như, ừm, internet vậy.

Chúng ta có thể đến thăm với tư cách là người nước ngoài, người sử dụng, khách khứa, hồn ma, hoặc chúng ta có thể đến thăm với tư cách là chính mình. Nhưng cách duy nhất để biết điều đó là phải đến đó.

⸺

(*) Michael Quinn là một nhà văn sinh ra ở Philadelphia. Vở kịch "The River East" của ông đã lọt vào danh sách rút gọn cho Giải thưởng Kịch nghệ Yale năm 2024. Ông tốt nghiệp Đại học Boston.

 

Elise Ann Allen của tạp chí Crux, ngày 13 tháng 10, 2025, viết:

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV kêu gọi tất cả các tín hữu trên toàn thế giới hỗ trợ các hoạt động truyền giáo ở nước ngoài của Giáo hội bằng cách cung cấp giáo lý và các dịch vụ cơ bản cho những người đang gặp khó khăn.

Trong một thông điệp video được công bố hôm thứ Hai, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV mong đợi Chúa Nhật Truyền giáo Thế giới lần thứ 99 – Chúa Nhật tới, ngày 19 tháng 10 – một dịp mà “toàn thể Giáo hội cùng nhau cầu nguyện, đặc biệt cho các nhà truyền giáo và cho công việc tông đồ của họ được đơm hoa kết trái”.

Chủ đề của Chúa Nhật Truyền giáo Thế giới năm nay là “Những nhà truyền giáo mang hy vọng đến giữa các dân tộc” – một chủ đề đặt sự kiện thường niên này trong khuôn khổ rộng lớn hơn của Năm Thánh Hy vọng 2025 hiện đang diễn ra trên toàn thế giới.

Trong thông điệp video hôm thứ Hai, Đức Giáo Hoàng Leo đã trực tiếp gửi lời đến các giáo xứ Công Giáo, nói rằng lời cầu nguyện và sự hỗ trợ của họ cho các sứ mệnh “sẽ giúp lan truyền Tin Mừng, cung cấp các chương trình mục vụ và giáo lý, giúp xây dựng các nhà thờ mới, và chăm sóc sức khỏe cũng như nhu cầu giáo dục của anh chị em chúng ta tại các vùng truyền giáo.”

“Chúng ta hãy một lần nữa cam kết thực hiện nhiệm vụ ngọt ngào và vui tươi là mang Chúa Giêsu Kitô, Niềm Hy Vọng của chúng ta đến tận cùng trái đất,” Đức Giáo Hoàng Leo nói, và cảm ơn người Công Giáo vì “mọi điều anh chị em sẽ làm để giúp tôi giúp đỡ các nhà truyền giáo trên khắp thế giới.”

Đức Giáo Hoàng Leo đã phục vụ nhiều năm với tư cách là linh mục truyền giáo và giám mục tại Peru, nơi ngài “tận mắt chứng kiến đức tin, lời cầu nguyện và lòng quảng đại được biểu lộ trong Ngày Thế giới Truyền giáo có thể biến đổi toàn bộ cộng đồng như thế nào.”

Được Đức Giáo Hoàng Piô XI thiết lập vào năm 1926 như một ngày cầu nguyện cho các sứ mệnh truyền giáo ở nước ngoài, Ngày Thế giới Truyền giáo được cử hành hàng năm trong Giáo Hội Công Giáo như một dịp để Giáo hội đổi mới cam kết của mình đối với các nỗ lực truyền giáo, do các Hội Truyền giáo Giáo hoàng điều phối.

Các Hội Truyền giáo Giáo hoàng chính thức là một phần của Bộ Truyền giáo của Vatican và được quản lý bởi Bộ Truyền giáo Đầu tiên và các Giáo hội Địa phương Mới.

Toàn bộ tháng Mười được dành riêng cho công cuộc truyền giáo của Giáo hội và các nhà truyền giáo (cùng với việc đặc biệt dành riêng cho kinh Mân Côi trong tháng Mười).

Mặc dù số lượng tín hữu Công Giáo đang giảm dần trên khắp thế giới phương Tây, nhưng người Công Giáo ở các quốc gia phương Tây vẫn đóng góp phần lớn hỗ trợ tài chính cho các dự án của Giáo hội tại các vùng truyền giáo truyền thống, nơi Công Giáo đang phát triển mạnh mẽ và ơn gọi đang gia tăng đến mức nhiều giáo xứ, ngay cả ở phương Tây, hiện đang được các linh mục từ Châu Phi và Châu Á hỗ trợ.

Trong buổi tiếp kiến các Hội Truyền giáo Giáo hoàng vào ngày 22 tháng 5, Đức Giáo Hoàng Leo đã nhắ lại công việc truyền giáo của mình tại Peru và bày tỏ lòng biết ơn đối với công việc phục vụ "không thể thiếu" mà các Hiệp Hội dành cho Giáo hội và những nỗ lực truyền giáo của Giáo hội trên toàn thế giới. Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã phục vụ với tư cách là một nhà truyền giáo ở miền bắc Peru trong dòng Augustinô của ngài, đầu tiên là chưởng ấn của giáo hạt Chulucanas trong một năm vào năm 1985, và sau đó là người đứng đầu nhà đào tạo Augustinô và là cha sở của hai nhà thờ ở Trujillo từ năm 1988 đến năm 1999.

Sau đó, ngài trở lại Peru, đầu tiên là giám quản tông tòa của Giáo phận Chiclayo vào năm 2014 và sau đó là giám mục của giáo phận này, từ năm 2015 đến năm 2023, khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô triệu tập ngài đến Rôma để lãnh đạo Bộ Giám mục.

Việc bầu chọn Đức Giáo Hoàng Lêô, với nhiều thập niên kinh nghiệm làm nhà truyền giáo nước ngoài, diễn ra sau nhiều lời kêu gọi của Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người tiền nhiệm của ngài, về một Giáo hội truyền giáo tràn ngập những “môn đệ truyền giáo”.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã công khai nói về mong muốn trở thành một nhà truyền giáo ở Nhật Bản giống như rất nhiều anh em Dòng Tên trước đây của ngài và đã áp dụng ngôn ngữ truyền giáo ngay từ đầu triều đại giáo hoàng của mình.

Trong tông huấn đầu tiên của mình, Evangelii Gaudium, được công bố chỉ vài tháng sau khi được bầu làm Giáo hoàng vào năm 2013, Đức Phanxicô đã bắt đầu kêu gọi người Công Giáo trên khắp thế giới trở thành những nhà truyền giáo. Ngài nói: “Nhờ phép rửa tội, tất cả các thành viên của dân Chúa đã trở thành những môn đệ truyền giáo.”

Ngài nói: “Mỗi Kitô hữu đều là một nhà truyền giáo trong phạm vi họ đã gặp gỡ tình yêu của Thiên Chúa nơi Chúa Giêsu Kitô: chúng ta không còn nói rằng chúng ta là ‘môn đệ’ và ‘nhà truyền giáo’, mà đúng hơn, chúng ta luôn là ‘môn đệ truyền giáo’”.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói rằng Giáo hội phải trở thành “một cộng đồng các môn đệ truyền giáo” đi ra và thực hiện bước đầu tiên trong công cuộc truyền giáo, tham gia và hỗ trợ những người đang gặp khó khăn.

Ngài nói: “Bản thân Giáo hội là một môn đệ truyền giáo; Giáo hội cần phát triển trong việc diễn giải lời mặc khải và trong sự hiểu biết chân lý.”

Ngài nói điều này cũng hàm ý sự đồng hành về mặt tinh thần và mục vụ, và rằng “điều này rõ ràng khác biệt với mọi loại đồng hành xâm nhập hay sự tự thể hiện mình cách biệt lập. Các môn đệ truyền giáo đồng hành với sứ mệnh“Các tông đồ truyền giáo.”

Mặc dù lời kêu gọi của Đức Giáo Hoàng Phanxicô về việc làm tông đồ truyền giáo nhằm mục đích truyền cảm hứng cho người Công Giáo tham gia và trở thành “những nhà truyền giáo” tại địa phương của họ, nhưng đó là động lực để làm như vậy với tinh thần của những nhà truyền giáo đã ra đi và phục vụ.

Lời mời gọi của Đức Leo về việc hỗ trợ các hoạt động truyền giáo ở nước ngoài, xét đến nền tảng truyền giáo của chính ngài, mang một sức nặng khác, và có thể mang lại niềm hứng khởi mới cho cả những đóng góp tài chính của các tín hữu cho các hoạt động truyền giáo ở nước ngoài của Giáo hội, cũng như lời kêu gọi rộng lớn hơn của vị tiền nhiệm về việc làm tông đồ truyền giáo.

 

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV kêu gọi mọi giáo xứ: 'Hãy tham gia vào Ngày Chúa Nhật Truyền Giáo Thế Giới'

Coi Video
Trong một thông điệp video, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV kêu gọi mọi giáo xứ Công Giáo hãy tham gia Ngày Chúa Nhật Truyền Giáo Thế Giới, ngày 19 tháng 10, đồng thời nhắc lại lòng quảng đại của ngày hôm đó đã cụ thể hóa và duy trì các công việc tốt đẹp của các nhà truyền giáo trên toàn thế giới, như ngài đã tận mắt chứng kiến khi phục vụ tại Peru.

(Tin Vatican - Deborah Castellano Lubov)

"Tôi kêu gọi mọi giáo xứ Công Giáo trên thế giới hãy tham gia Chúa Nhật Truyền Giáo Thế Giới", Đức Giáo Hoàng Lêô XIV nhấn mạnh trong thông điệp video nhân dịp Chúa Nhật Truyền Giáo Thế Giới.

Chúa Nhật Truyền Giáo Thế Giới được tổ chức hàng năm vào Chúa Nhật áp chót của tháng Mười. Năm nay, sự kiện sẽ diễn ra vào ngày 19 tháng 10 với chủ đề "Những nhà truyền giáo mang hy vọng đến cho các dân tộc".

Video mở đầu bằng việc Đức Thánh Cha nhắc lại rằng vào Chúa Nhật Truyền Giáo Thế Giới hàng năm, toàn thể Giáo hội cùng nhau cầu nguyện, đặc biệt cho các nhà truyền giáo và cho công việc tông đồ của họ được thành quả.

"Khi tôi phục vụ với tư cách là một linh mục truyền giáo và Giám mục ở Peru," Đức Giáo Hoàng Lêô minh họa, "tôi đã tận mắt chứng kiến đức tin, lời cầu nguyện và lòng quảng đại được thể hiện trong Chúa Nhật Truyền giáo Thế giới có thể biến đổi toàn bộ cộng đồng như thế nào."

Vì vậy, ngài đã giao cho tất cả các giáo xứ Công Giáo một số hoạt động cụ thể.

"Tôi kêu gọi mọi giáo xứ Công Giáo trên thế giới hãy tham gia Chúa Nhật Truyền giáo Thế giới," Đức Giáo Hoàng Lêô nói, và nhấn mạnh, "Lời cầu nguyện và sự hỗ trợ của anh chị em sẽ giúp lan truyền Phúc Âm, cung cấp các chương trình mục vụ và giáo lý, giúp xây dựng các nhà thờ mới và chăm sóc sức khỏe cũng như nhu cầu giáo dục của anh chị em chúng ta trong các vùng truyền giáo."

"Lời cầu nguyện và sự hỗ trợ của anh chị em sẽ giúp lan truyền Phúc Âm, cung cấp các chương trình mục vụ và giáo lý, giúp xây dựng các nhà thờ mới và chăm sóc sức khỏe cũng như nhu cầu giáo dục của anh chị em chúng ta trong các vùng truyền giáo."

"Ngày 19 tháng 10 này, khi chúng ta cùng nhau suy ngẫm về ơn gọi rửa tội của mình là 'những nhà truyền giáo của hy vọng giữa các dân tộc'," Đức Giáo Hoàng khuyến khích, "chúng ta hãy một lần nữa dấn thân vào nhiệm vụ cao quí và vui tươi là mang Chúa Giêsu Kitô, Niềm Hy vọng của chúng ta đến tận cùng trái đất."

Đức Thánh Cha kết thúc bài giảng bằng lời cảm ơn các giáo xứ trên toàn thế giới vì tất cả những gì họ đã làm để giúp ngài hỗ trợ các nhà truyền giáo trên khắp thế giới và ban Phép Lành Tòa Thánh.

 

Xem hình ảnh

Thứ Bảy ngày 11 tháng 10 vừa qua, khoảng 240+ hội viên hội Bảo Trợ Ơn Gọi DCCT đã tề tựu tại Tu Viện Thánh Gioan Neumann, 3912 S Ledbetter Dr, Dallas TX, để tham dự Đại Hội Bảo Trợ Ơn Gọi DCCT Hải Ngoại năm 2025.

Đây là buổi đại hội thứ 1 của 3 buổi đại hội liên tiếp nhau, bắt đầu là ở Dallas như đã nói trên, kế tiếp là ở Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, 3417 W. Little York Rd, Houston vào ngày 12 tháng 10 và sẽ kết thúc ở Tu viện Mẹ Hằng Cứu Giúp, 2458 Atlantic Ave, Long Beach, Nam Cali vào ngày 18 tới đây.

Sau buổi họp đại hội lúc 10g là Thánh Lễ kính thánh Giêrado, vị quan thầy của hội, trong thánh lễ có nghi thức làm phép bánh Thánh Giêrado, nổi tiếng là có phép màu giúp cho các bà mẹ đang mang thai được mẹ tròn con vuông, nhưng nhiều người khác có những chứng bệnh hiểm nghèo cũng đã nhận được đặc ân này qua việc dùng bánh thánh của Thánh Nhân.

Và sau Thánh Lễ là một cuộc liên hoan mừng lễ diễn ra tại sân sau của tu viện. Bữa tiệc được các chi hội vùng Dallas-Ft Worth khoản đãi qua các món ăn thơm ngon. Các tiết mục trình diễn qua các tu sinh của nhà dòng, qua các em thiếu nhi và thanh thiếu niên từ các giáo xứ quanh vùng và thêm vào là nhiều đóng góp khác của các nam nữ nghệ sĩ trong vùng.

Đặc biệt năm nay, ngòai cha Bề trên Giám Phụ Tỉnh Đa Minh Nguyễn Phi Long, còn có Cha Joseph Ivel Mendanha, C.Ss.R., General Consultor (Tổng Cố vấn DCCT) từ Roma sang tham dự.

Cũng cần nói thêm là chi hội bào trợ DCCT ở Arlington vừa có thêm một phó tế vĩnh viễn, mới chịu chức vài tuần trước, là thày Nguyễn Thắng. Thày "sáu" Thắng đã giúp lễ và cùng phu nhân là “cô bảy” Ngân duyên dáng, tham dự trọn buổi liên hoan sau đó.

 

1. Quân đội Ukraine tuyên bố giải phóng thị trấn ở tỉnh Zaporizhzhia

Quân đội Ukraine đã giải phóng thị trấn Mali Shcherbaky ở tỉnh Zaporizhzhia, Tiểu đoàn tấn công độc lập số 24 “Aidar” của Ukraine cho biết như trên hôm Thứ Hai, 13 Tháng Mười.

Theo tuyên bố, các đơn vị của Tiểu đoàn Aidar, cùng với Trung đoàn tấn công độc lập số 33 đã kéo cờ Ukraine lên Mali Shcherbaky vào hôm Chúa Nhật, 12 Tháng Mười.

“ Thị trấn nằm dưới sự kiểm soát của Lực lượng Phòng vệ Ukraine”, đồng thời công bố đoạn phim được tường trình ghi lại cảnh binh lính Ukraine có mặt trong làng.

Mali Shcherbaky nằm trong khu vực Orikhiv thuộc tỉnh Zaporizhzhia, đông nam Ukraine. Quân đội Nga đã tiến về thị trấn này vào đầu mùa hè. Kể từ đó, nó vẫn nằm trong vùng xám tranh chấp hoặc nằm dưới sự kiểm soát của Nga, theo nhóm giám sát chiến trường nguồn mở DeepState.

Đầu tháng 9, Tổng tư lệnh Oleksandr Syrskyi cho biết lực lượng Nga đã lên kế hoạch phát động một cuộc tấn công lớn theo hướng Zaporizhzhia nhưng quân đội Ukraine đã ngăn chặn hoạt động này.

Hiện nay, Mạc Tư Khoa chiếm khoảng 70% diện tích tỉnh Zaporizhzhia, nhưng thủ phủ của khu vực này, Zaporizhzhia, vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine.

Trong tháng qua, lực lượng Ukraine đã đẩy lùi quân đội Nga, những người đã tiến được 15-20 km về phía xa lộ chiến lược Dobropillia–Kramatorsk, gần thành phố đang tranh chấp Pokrovsk.

Trong khi đó, lực lượng Nga vẫn tiếp tục tiến vào tỉnh Dnipropetrovsk lân cận mặc dù Syrskyi gọi sự hiện diện của quân đội Nga ở đó chỉ mang tính “tuyên bố”.

[Kyiv Independent: Ukraine liberates village in Zaporizhzhia Oblast, military claims]

2. Tổng thống Donald Trump bay tới Israel và tuyên bố: ‘Chiến tranh đã kết thúc’

Tổng thống Trump đã tới Israel và Ai Cập để giám sát việc trao đổi con tin khi Giai đoạn một của thỏa thuận hòa bình với Hamas sắp hoàn tất.

Phát biểu với các phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một, Tổng thống Trump nói: “Chiến tranh đã kết thúc, các bạn hiểu điều đó mà.”

Tổng thống cũng đã nói chuyện với các phóng viên trước khi lên máy bay, nói với họ rằng “mọi người đều rất hào hứng về khoảnh khắc này” và gọi đây là “một sự kiện rất đặc biệt”.

“Và các nước Hồi giáo và Ả Rập cũng đang reo hò - tất cả mọi người đều reo hò cùng một lúc, điều này chưa từng xảy ra trước đây. Thông thường, nếu có một nước reo hò thì nước kia lại không”, Tổng thống Trump nói, đồng thời cho biết thêm rằng “được tham gia là một vinh dự”.

“Đây sẽ là điều chưa từng xảy ra trước đây”, Tổng thống Trump nói.

[Newsweek: Donald Trump Flies to Israel and States: ‘The War Is Over’]

3. Don Bacon của Đảng Cộng hòa cho biết Hegseth đang ngăn cản Tổng thống Trump tấn công Nga tầm xa

Dân biểu Đảng Cộng hòa Nebraska Don Bacon cáo buộc Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth “thường xuyên” ngăn chặn việc Tổng thống Trump cho phép Ukraine tấn công tầm xa vào Nga.

Ukraine đã tìm kiếm sự cho phép của Tổng thống Trump để sử dụng vũ khí tầm xa của Mỹ nhằm tấn công các mục tiêu sâu bên trong nước Nga, chẳng hạn như các căn cứ không quân và nhà máy đang hỗ trợ cuộc xâm lược của Mạc Tư Khoa, nhằm gây áp lực lớn hơn lên Điện Cẩm Linh để đạt được hòa bình.

Nhưng Hoa Kỳ vẫn thận trọng khi cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa chống lại Nga, vì lo ngại điều này có thể khiến xung đột leo thang ngoài tầm kiểm soát và có nguy cơ gây ra một cuộc chiến tranh trực tiếp giữa Nga và NATO.

Tổng thống Trump đã cố gắng chấm dứt chiến tranh ở Ukraine nhưng ông ngày càng thất vọng với việc Putin tiếp tục và gia tăng căng thẳng xung đột, ngay cả sau khi hai nhà lãnh đạo gặp nhau tại Alaska vào ngày 15 tháng 8. Trong một sự thay đổi đáng kể so với lập trường trước đó, Tổng thống Trump đã viết trên nền tảng Truth Social của mình vào ngày 23 tháng 9 rằng ông nghĩ Ukraine, với sự giúp đỡ của các đồng minh NATO ở Âu Châu, có thể giành lại lãnh thổ bị Nga chiếm giữ.

“Tòa Bạch Ốc đã cho phép Ukraine tấn công tầm xa vào Nga. Nhưng Ngũ Giác Đài thường xuyên ngăn chặn”, Bacon, một chuẩn tướng Không quân đã nghỉ hưu và là thành viên của Ủy ban Quân vụ Hạ viện, đã đăng trên X.

“Ai là Tổng Tư lệnh? Đảng Cộng hòa chỉ trích Tổng thống Biden vì đã ngăn chặn các cuộc tấn công tầm xa của Ukraine. Vậy mà… Bộ trưởng Quốc phòng Hegseth cũng đang làm điều tương tự. Chúng tôi muốn tự do chiến thắng.”

Bacon đã chia sẻ một đoạn clip về Đặc phái viên của Tổng thống Trump về Ukraine, Tướng Keith Kellogg, nói rằng “mọi người nên làm theo những gì tổng thống nói” vì ông ấy đã được bầu và là “Tổng tư lệnh, theo Hiến pháp, và mọi người đều phải tuân theo”.

Kellogg, người xuất hiện trên chương trình “The Sunday Briefing” của Fox News, được người dẫn chương trình Jacqui Heinrich yêu cầu làm rõ liệu Tổng thống Trump có cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa chống lại Nga hay không.

“Tôi nghĩ rằng sau khi đọc những gì ông ấy đã nói, và đọc những gì Phó Tổng thống Vance đã nói, cũng như Ngoại trưởng Rubio, câu trả lời là có. Hãy tận dụng khả năng đánh sâu. Không có nơi nào gọi là nơi trú ẩn cả,” Kellogg nói.

Ukraine từ lâu đã kháng cáo lệnh hạn chế sử dụng vũ khí tầm xa của Hoa Kỳ.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Hai đã nhắc lại lời kêu gọi gây thêm áp lực lên Nga để chấm dứt chiến tranh.

“Trong những tuần này, trong khi Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đang diễn ra, Nga thực sự đã tận dụng từng ngày, từng giờ để tấn công Ukraine,” Tổng thống Zelenskiy phát biểu trên X. “Họ đã bác bỏ mọi đề xuất hòa bình chân chính và xứng đáng chịu áp lực thực sự mạnh mẽ.”

[Newsweek: GOP’s Don Bacon Says Hegseth Blocking Trump on Long-Range Russia Strikes]

4. Hoa Kỳ giúp Ukraine tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga, Financial Times đưa tin

Tờ Financial Times, đưa tin vào ngày 12 tháng 10, trích dẫn lời các quan chức Ukraine và Mỹ giấu tên, rằng Hoa Kỳ đã hỗ trợ Ukraine tiến hành các cuộc tấn công vào các địa điểm năng lượng của Nga trong nhiều tháng.

Các cuộc tấn công của Ukraine vào các cơ sở dầu mỏ của Nga đã tăng cường đáng kể vào mùa hè này, làm gián đoạn hoạt động và làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nhiên liệu trên toàn quốc.

Theo tờ báo, tình báo Hoa Kỳ đã cung cấp cho Kyiv dữ liệu tấn công vào các nhà máy lọc dầu lớn và cơ sở hạ tầng của Nga nằm xa tiền tuyến.

Sự hỗ trợ của Mỹ được tường trình bao gồm việc giúp lập kế hoạch tuyến bay, thời gian, độ cao và chiến thuật cho máy bay điều khiển từ xa của Ukraine, cho phép chúng trốn tránh hệ thống phòng không của Nga.

Các nguồn tin nói với Financial Times rằng Hoa Kỳ tham gia vào mọi giai đoạn lập kế hoạch tác chiến, mặc dù Kyiv vẫn kiểm soát việc lựa chọn mục tiêu, với việc Washington tư vấn về các điểm yếu của mục tiêu.

Theo nguồn tin của Financial Times, động thái này cũng là một phần trong nỗ lực phối hợp nhằm làm suy yếu nền kinh tế của Putin và gây áp lực buộc ông phải ngồi vào bàn đàm phán.

Theo tờ Financial Times, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công ít nhất 16 trong số 38 nhà máy lọc dầu của Nga kể từ tháng 8 năm 2025, khiến kim ngạch xuất khẩu dầu diesel xuống mức thấp nhất kể từ năm 2020.

Kyiv đã thúc giục các đối tác phương Tây thắt chặt lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng của Nga, với lý do rằng việc cắt giảm doanh thu từ dầu mỏ của Mạc Tư Khoa sẽ làm suy yếu thêm khả năng tài trợ cho cuộc xâm lược Ukraine.

Cả Hoa Kỳ và Ukraine đều chưa chính thức bình luận về những báo cáo này.

Vào cuối tháng 9, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ủng hộ các cuộc tấn công của Ukraine vào các cơ sở năng lượng của Nga, trong khi Mạc Tư Khoa tiếp tục các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine và tiếp tục tấn công các khu vực dân sự.

Một số cơ quan truyền thông đưa tin vào tháng 7 rằng Tổng thống Trump đã hỏi Tổng thống Zelenskiy một tháng trước đó liệu Kyiv có thể tấn công Mạc Tư Khoa hoặc St. Petersburg nếu được cung cấp vũ khí tầm xa của Mỹ hay không. Tổng thống Zelenskiy được tường trình đã trả lời rằng một cuộc tấn công như vậy có thể thực hiện được nếu Mỹ cung cấp vũ khí cần thiết.

Tin tức này xuất hiện khi Tổng thống Trump dường như đang cân nhắc việc chuyển hỏa tiễn hành trình Tomahawk cho Ukraine, điều này sẽ tăng cường khả năng tấn công các mục tiêu quân sự của Nga của Kyiv.

[Kyiv Independent: US helps Ukraine target Russian energy infrastructure, FT reports]

5. Tổng thống Trump kêu gọi Quốc hội điều tra vụ luận tội “lừa đảo” năm 2019 về Ukraine

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói vào ngày 12 tháng 10 kêu gọi khôi phục cuộc điều tra về thủ tục luận tội năm 2019 đối với ông.

“ Vụ lừa đảo luận tội (của tôi!) ở Ukraine là một trò lừa bịp bất hợp pháp lớn hơn nhiều so với Watergate,” Tổng thống Trump nói.

Tổng thống Trump đã cáo buộc Dân biểu Adam Schiff, khi đó là phó chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện, về tội tham nhũng và gian dối trong quá trình điều tra, và ông kêu gọi Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền khác mở lại vụ án.

Adam 'Schiffty' Schiff thật là bất lương và tham nhũng. Quá nhiều luật lệ và nghi thức đã bị vi phạm, và đơn giản là bị phá vỡ!!!”

Phiên tòa luận tội tập trung vào cuộc điện thoại giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Volodymyr Zelenskiy vào năm 2019, trong đó Tổng thống Trump bị cáo buộc giữ lại viện trợ quân sự nhằm gây áp lực buộc Tổng thống Zelenskiy điều tra Hunter Tổng thống Biden, con trai của Tổng thống Joe Biden.

Vào thời điểm đó, Tổng thống Zelenskiy cho biết cuộc gọi điện thoại là “bình thường”. Sau đó, khi cuộc điều tra đang diễn ra, Tổng thống Zelenskiy nói, “Tôi xin lỗi, nhưng tôi không muốn dính líu” đến cuộc bầu cử Hoa Kỳ.

Tổng thống Trump đã từng cảm ơn Tổng thống Zelenskiy vì giữ khoảng cách với cuộc điều tra luận tội.

Tổng thống Trump phủ nhận các cáo buộc, mô tả chúng là có động cơ chính trị. Thượng viện cuối cùng đã tha bổng ông, cho phép ông tiếp tục tại vị.

[Kyiv Independent: Trump calls on Congress to investigate 2019 “hoax” impeachment over Ukraine]

6. ‘Khoảnh khắc rất bi thảm’ - Mạc Tư Khoa lo ngại về khả năng cung cấp hỏa tiễn Tomahawk cho Ukraine

Khả năng cung cấp hỏa tiễn Tomahawk của Hoa Kỳ cho Ukraine đã làm dấy lên “mối quan ngại cực độ” tại Điện Cẩm Linh, nơi cảnh báo rằng cuộc chiến đã đạt đến “thời điểm rất kịch tính” với căng thẳng leo thang từ mọi phía.

Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết: “Chủ đề về Tomahawk là vấn đề cực kỳ đáng quan ngại” và nói thêm rằng “Đây thực sự là thời điểm rất kịch tính khi căng thẳng đang leo thang từ mọi phía”.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đề cập đến vấn đề này vào ngày 6 tháng 10, nói rằng ông cần biết mục đích sử dụng hỏa tiễn của Ukraine trước khi đồng ý cung cấp, vì ông không muốn leo thang chiến tranh. Tuy nhiên, ông cũng cho biết ông đã “đại khái đưa ra quyết định” về vấn đề này.

Tomahawk là hỏa tiễn hành trình tầm xa, cận âm, được thiết kế cho các cuộc tấn công chính xác. Với tầm bắn từ 1.600 đến 2.500 km, nó sẽ cho phép Kyiv tấn công các mục tiêu xa tới tận Siberia.

Trong khi đó, Peskov nhấn mạnh những gì ông gọi là tác động nghiêm trọng của tầm bắn này, lưu ý rằng một số phiên bản cũ hơn của hỏa tiễn này có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, theo Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Hoa Kỳ.

“Hãy tưởng tượng: một hỏa tiễn tầm xa được phóng đi và đang bay, và chúng ta biết rằng nó có thể mang đầu đạn hạt nhân. Liên bang Nga nên nghĩ gì? Nga nên phản ứng thế nào? Các chuyên gia quân sự ở nước ngoài nên hiểu điều này”, ông Peskov nói.

Putin trước đây đã cảnh báo rằng việc cung cấp những hỏa tiễn này sẽ là “một giai đoạn leo thang mới về phẩm chất”, khẳng định rằng chúng không thể được sử dụng nếu không có sự tham gia trực tiếp của quân nhân Hoa Kỳ.

Cuộc đối đầu leo thang này là cuộc xung đột đẫm máu nhất ở Âu Châu kể từ Thế chiến thứ hai, khi các quan chức Nga coi đây là một cuộc xung đột “nóng” với phương Tây. Putin coi cuộc chiến này là một điểm then chốt bắt nguồn từ những gì ông mô tả là sự sỉ nhục của phương Tây đối với Nga sau năm 1991, trong khi Ukraine và các đồng minh lên án đó là một hành động chiếm đoạt đất đai theo kiểu đế quốc.

[Kyiv Independent: 'Very dramatic moment' — Moscow concerned over possible Tomahawk missiles supplies to Ukraine]

7. Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump gọi điện lần thứ hai trong 2 ngày, thảo luận về khả năng phòng không và tầm xa của Ukraine

Hôm Thứ Hai, 13 Tháng Mười, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 12 tháng 10 ông đã nói chuyện với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump lần thứ hai trong hai ngày.

Tổng thống Zelenskiy mô tả cuộc điện đàm gần đây là “rất hiệu quả”. Theo ông, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về hỗ trợ phòng không và các cuộc tấn công tầm xa, trong bối cảnh Nga tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

“Tổng thống Trump nắm rõ mọi thông tin đang diễn ra”, Tổng thống Zelenskiy nói.

Cuộc gọi trước đó giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump diễn ra vào ngày 11 tháng 10. Hai bên đã thảo luận về các cuộc tấn công của Nga vào lưới điện của Ukraine, các thỏa thuận tăng cường phòng không của Ukraine và nỗ lực hòa bình của Hoa Kỳ ở Trung Đông.

Tổng thống Zelenskiy cho biết cuộc gọi thứ hai tập trung vào các vấn đề cụ thể đã được lên kế hoạch trong cuộc gọi trước đó và hai nhà lãnh đạo đã “xem xét mọi khía cạnh của tình hình”.

Tin tức này xuất hiện trong bối cảnh có báo cáo rằng Hoa Kỳ đã giúp Ukraine tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga trong nhiều tháng bằng cách cung cấp dữ liệu mục tiêu cho Kyiv.

Cuộc gọi giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump ngày 11 tháng 10 cũng liên quan đến khả năng cung cấp hỏa tiễn hành trình Tomahawk cho Ukraine, điều này sẽ tăng cường khả năng tấn công các mục tiêu quân sự của Nga của Kyiv, theo Axios.

Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong bài phát biểu buổi tối ngày 12 tháng 10 rằng: “Chúng tôi thấy và nghe rằng Nga lo ngại người Mỹ có thể cung cấp cho chúng tôi hỏa tiễn Tomahawk, điều này báo hiệu rằng loại áp lực này có thể có hiệu quả trong việc đạt được hòa bình”.

Vẫn chưa rõ liệu có quyết định nào được đưa ra về vấn đề này trong các cuộc thảo luận hay không.

Vào ngày 6 tháng 10, Tổng thống Trump cho biết ông đã “đưa ra quyết định” về việc có cung cấp hỏa tiễn Tomahawk cho Ukraine hay không, nhưng muốn “tìm hiểu xem họ đang làm gì với chúng”.

[Kyiv Independent: Zelensky, Trump hold second phone call in 2 days, discuss Ukraine's air defense, long-range capabilities]

8. Lindsey Graham nói rằng ‘chủ quyền của Palestine’ là điều có thể

Giữa cuộc chiến Israel-Hamas, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đảng viên Cộng hòa đến từ Nam Carolina, đã chỉ ra rằng hòa bình ở Trung Đông có thể đạt được trong cuộc phỏng vấn trên chương trình Meet the Press của NBC News với Kristen Welker vào Chúa Nhật.

“Lệnh ngừng bắn đang đến gần. Một cơn bão hòa hoàn hảo cho hòa bình đang hình thành ở Trung Đông. Nhưng liệu Hamas có giải giáp vũ khí hay không, liệu có thể kiểm soát được Gaza sau lệnh ngừng bắn mà tất cả chúng ta đều có thể chấp nhận hay không vẫn là một câu hỏi rất lớn”, ông Graham nói, đồng thời lưu ý rằng mặc dù có thể có một con đường cho một Palestine độc lập, có chủ quyền, nhưng điều đó đòi hỏi phải đáp ứng các điều kiện then chốt.

Tuy nhiên, vị thượng nghị sĩ cũng nhấn mạnh rằng ông “không tin tưởng Hamas nhiều hơn mức tôi có thể tin tưởng họ”.

Tổng thống Trump hôm thứ Năm tuyên bố Hamas, một nhóm chiến binh Palestine, và Israel đã đồng ý về giai đoạn đầu tiên trong kế hoạch hòa bình 20 điểm của ông với một thỏa thuận ngừng bắn cho Gaza, làm dấy lên hy vọng về một kết thúc lâu dài hơn cho hai năm chiến tranh tàn khốc bắt đầu khi Hamas tấn công Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, khiến 1.200 người thiệt mạng và 251 người khác bị bắt làm con tin. Trong khi đó, theo Bộ Y tế Gaza, hơn 67.000 người Palestine đã thiệt mạng trong cuộc tấn công của Israel.

Quân đội Israel cho biết lệnh ngừng bắn có hiệu lực vào trưa giờ địa phương hôm thứ Sáu, khi các lực lượng rút lui để kiểm soát khoảng một nửa lãnh thổ và người Palestine di tản đã trở về những gì còn sót lại của nhà cửa. Việc thực thi lệnh ngừng bắn đánh dấu sự khởi đầu của một khoảng thời gian đếm ngược 72 giờ, trong đó Hamas phải trả lại 20 con tin mà Israel tin là vẫn còn sống. Israel dự kiến sẽ thả 250 tù nhân Palestine và 1.700 người Gaza bị giam giữ sau vụ tấn công ngày 7 tháng 10.

Bình luận của Graham phản ánh cuộc tranh luận đang diễn ra về khả năng giải quyết vấn đề hai nhà nước và các yêu cầu về an ninh của Israel cũng như quyền tự quyết của người Palestine.

Trong buổi phỏng vấn trên chương trình Meet the Press, Welker nói với thượng nghị sĩ rằng “Kế hoạch 20 điểm của Tổng thống Trump mở ra cánh cửa cho nhà nước Palestine, nhưng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã nói, 'Chúng tôi kiên quyết phản đối nhà nước Palestine' ngay cả sau khi ký kế hoạch”, và sau đó hỏi, “Liệu Israel có cần chấp nhận giải pháp hai nhà nước để bất kỳ nền hòa bình nào có thể tồn tại lâu dài không?”

[Newsweek: Lindsey Graham Says ‘Sovereign Palestine’ Possible]

9. ‘Qatar là bước ngoặt’: Cuộc ném bom Doha của Israel đã châm ngòi cho tiến trình hòa bình như thế nào

Chuyến đi Trung Đông sắp tới của Tổng thống Trump là đỉnh cao của năm tuần ngoại giao đang diễn ra sôi nổi vào thời điểm triển vọng hòa bình dường như đã bị phá vỡ.

Sau khi Israel ném bom Doha vào đầu tháng 9, Qatar, những bên trung gian hàng đầu giữa Israel và Hamas, đã muốn rút khỏi tiến trình hòa bình, một quan chức cao cấp của Tòa Bạch Ốc giấu tên cho biết để mô tả những nỗ lực ngoại giao.

Tổng thống Trump, người có mối quan hệ lâu dài với Qatar, đã đưa ra lời chỉ trích gay gắt đến bất ngờ về cuộc tấn công của Israel và sẽ sớm đưa ra lời bảo đảm an ninh chưa từng có để chứng minh cho lời hứa của mình rằng sẽ không có chuyện tương tự xảy ra nữa.

Tổng thống Trump đã dang rộng cành ô liu công khai của mình song song với hoạt động tiếp cận riêng tư của chính quyền ông tới Qatar và các nước Ả Rập khác.

Trong các cuộc thảo luận đó, các quan chức Hoa Kỳ đã đưa ra lập luận rằng vụ tấn công Doha là cơ hội để gây thêm áp lực lên Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

“Tổng thống đã trở nên thẳng thắn và rõ ràng hơn nhiều, và nhu cầu về một thỏa thuận hòa bình trở nên cấp thiết hơn sau vụ tấn công Doha”, một quan chức cao cấp của Tòa Bạch Ốc cho biết. “Điều này cho phép tổng thống gây áp lực tối đa lên Israel, và ông ấy đã làm được. Và nó thực sự đã buộc Israel phải chấp nhận hòa bình.”

Việc Tổng thống Trump gia tăng áp lực lên Israel trong năm tuần qua -- bao gồm cả việc thúc giục Netanyahu gọi điện xin lỗi Qatar từ Phòng Bầu dục -- cho thấy rõ vị tổng thống đã thay đổi lập trường về cuộc chiến ở Gaza kể từ khi nhậm chức. Chỉ trong vài tháng, ông đã chuyển từ việc đề xuất giải tỏa Gaza để nhường chỗ cho bất động sản giá cao và bật đèn xanh cho Israel san phẳng lãnh thổ này, sang yêu cầu Lực lượng Phòng vệ Israel rút quân và thả hàng ngàn tù nhân Palestine để đổi lấy 20 con tin Israel.

“Cuộc tấn công bất thành của Israel vào Qatar chính là bước ngoặt”, một nguồn tin thân cận với Tòa Bạch Ốc giấu tên cho biết. “Tổng thống Trump đã tận dụng điều này làm đòn bẩy, không chỉ khiến Bibi xin lỗi Thủ tướng Qatar mà còn gây áp lực buộc ông ta phải chấm dứt chiến tranh.”

Kế hoạch hòa bình 20 điểm vẫn giúp Israel đạt được nhiều mục tiêu của mình. Các con tin còn lại sẽ được trở về nhà và kế hoạch bao gồm một nhiệm vụ là phi cực đoan hóa Gaza và cho phép một chính quyền không có Hamas cai trị - hai yếu tố quan trọng trong yêu cầu của Israel. Tuy nhiên, kế hoạch này cũng ân xá cho các phần tử khủng bố Hamas và Israel sẽ không còn quyền kiểm soát Dải Gaza.

Vào cuối tháng, Tổng thống Trump đã gặp gỡ các nhà lãnh đạo Ả Rập và Hồi giáo bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc và hứa rằng ông sẽ không để Israel sáp nhập Bờ Tây.

Một quan chức cao cấp của Tòa Bạch Ốc cho biết: “Đó là một khoảnh khắc thực sự quan trọng khác trong căn phòng khi diễn ra các cuộc thảo luận chính đáng về chi tiết của một kế hoạch hòa bình”.

Tổng thống Trump đã nói rằng một “nền hòa bình vĩnh cửu” có thể sắp đạt được nhưng tâm trạng bên trong Tòa Bạch Ốc lại ôn hòa hơn khi các quan chức chủ chốt thừa nhận rằng bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào cũng mong manh.

Tổng thống không có ý định có mặt khi các con tin Israel được thả, một khoảnh khắc chắc chắn sẽ rất xúc động. Tình trạng của các con tin có thể làm bùng phát căng thẳng trong thỏa thuận hòa bình vốn đã mong manh, nhưng hai năm bị giam cầm đã giúp một số người có cái nhìn tỉnh táo hơn về thực tế những gì sắp xảy ra.

“Thỏa thuận này đã được hoàn tất cách đây 10 ngày,” một cựu quan chức Bộ Ngoại giao từng phục vụ trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump và được giấu tên để thảo luận về thỏa thuận hòa bình cho biết. “Mười ngày là không đủ thời gian để biến những con người bên bờ vực chết đói, bị giam cầm dưới lòng đất suốt hai năm, thành những con người khỏe mạnh.”

Tổng thống Trump dự kiến sẽ phát biểu trước Quốc hội Israel vào thứ Hai sau chuyến dừng chân ngắn ngủi tại Ai Cập. Chuyến thăm của ông diễn ra trong bối cảnh cả những người chỉ trích lẫn ủng hộ ở Israel đều ca ngợi nỗ lực của ông trong việc đưa các con tin trở về nhà và chấm dứt cuộc chiến kéo dài hai năm, nhưng chính quyền và các đồng minh của Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng vẫn còn nhiều điều có thể xảy ra sai sót.

“Con tin là hình ảnh tức thời duy nhất về cơ hội chính trị đáng hài lòng ở đây”, Jonathan Conricus, cựu phát ngôn viên của Lực lượng Phòng vệ Israel, gọi tắt là IDF và là thành viên cao cấp tại Quỹ Bảo vệ Dân chủ, cho biết. “Sau đó, sẽ là một thời gian dài đàm phán, hoạt động quân sự, những vòng vo và nhiều thứ tẻ nhạt, chi tiết, mà tôi không hoàn toàn chắc chắn rằng tổng thống muốn tham gia. Và việc xây dựng quốc gia là một công việc hỗn loạn và tốn kém tài nguyên.”

[Politico: 'Qatar was the turning point': How Israel's bombing of Doha ignited a peace process]

10. Tư lệnh Hải quân cho biết Hòa Lan sẽ bàn giao tàu săn mìn cho Ukraine

Hòa Lan gần đây đã chuyển giao một tàu săn mìn lớp Alkmaar cho Ukraine, Tư lệnh Hải quân Oleksii Neizhpapa thông báo vào ngày 12 tháng 10.

Theo Neizhpapa, tàu thứ hai cùng loại dự kiến sẽ được bàn giao vào cuối năm 2025, trong khi quá trình đào tạo thủy thủ đoàn đã được tiến hành.

Tàu Alkmaar là tàu dò mìn thiết kế ba bên do Hòa Lan, Pháp và Bỉ cùng phát triển. Nó được sử dụng để phát hiện và rà phá mìn biển bằng sonar và các phương tiện điều khiển từ xa.

Việc chuyển giao diễn ra trong bối cảnh thủy lôi vẫn là mối đe dọa lớn ở Hắc Hải. Kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022, hàng trăm quả thủy lôi đã được thả xuống, gây nguy hiểm cho cả tàu dân sự và tàu quân sự.

Các tàu săn mìn là đóng góp quan trọng cho an ninh Hắc Hải và đóng vai trò chủ chốt trong việc bảo vệ các tuyến đường thương mại quan trọng và xuất khẩu nông sản từ các cảng của Ukraine vẫn đang bị đe dọa bởi các cuộc tấn công của Nga vào hoạt động vận chuyển thương mại.

Nhiều quốc gia cũng đã đóng góp vào nỗ lực rà phá bom mìn của Ukraine thông qua việc cung cấp thiết bị và đào tạo.

[Kyiv Independent: Netherlands delivers minehunter ship to Ukraine, Navy commander says]

11. NATO hạ thấp mối đe dọa từ Nga sau khi đóng cửa đường biên giới

Chính phủ Estonia cho biết các báo cáo về căng thẳng gia tăng ở biên giới với Nga là “phóng đại”, sau khi chính quyền nước này đóng cửa một con đường đi qua lãnh thổ Nga trong thời gian ngắn.

Estonia, giống như các quốc gia NATO khác nằm ở sườn phía đông của liên minh, lo ngại về mối đe dọa mà Điện Cẩm Linh có thể gây ra hơn nhiều so với các quốc gia xa Nga về mặt địa lý. Tháng trước, Tallinn cho biết ba máy bay chiến đấu của Nga, có khả năng mang hỏa tiễn hạt nhân tiên tiến, đã xâm phạm không phận Estonia trong 12 phút. Mạc Tư Khoa phủ nhận việc máy bay MiG-31 xâm phạm không phận NATO khi đang trên đường đến vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga.

Vụ việc xảy ra ngay sau khi ước tính có khoảng 20 máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm nhập vào lãnh thổ Ba Lan, một thành viên NATO. Cả Warsaw và Tallinn đều kích hoạt Điều 4 của NATO, trong đó các quốc gia thành viên cùng nhau thảo luận “bất cứ khi nào, theo ý kiến của bất kỳ bên nào, toàn vẹn lãnh thổ, độc lập chính trị hoặc an ninh của bất kỳ bên nào bị đe dọa”.

“Những báo cáo cho rằng tình hình ở biên giới Estonia-Nga đang trở nên căng thẳng là bị phóng đại”, Ngoại trưởng Tallinn, Margus Tsahkna, cho biết trong một tuyên bố đăng trên mạng xã hội hôm Chúa Nhật. Ông nói rằng Nga “đang hành động quyết đoán và rõ ràng hơn trước, nhưng tình hình vẫn trong tầm kiểm soát”.

Bộ trưởng Tsahkna cho biết các quan chức Estonia hôm thứ Sáu đã phát hiện “bảy quân nhân Nga có vũ trang” ở phía Nga trên một con đường ở đông nam Estonia, nơi đang di chuyển vào lãnh thổ Nga. Chính quyền Estonia đã tạm thời dừng giao thông trên đường để tránh “mọi sự việc tiềm ẩn”, Bộ trưởng cho biết.

Mảnh đất nhỏ hình nêm của Nga, nhô ra khỏi Estonia, được gọi là Saatse Boot, và con đường dài khoảng 800 mét cắt vào lãnh thổ Nga. Du khách có thể lái xe qua Saatse Boot mà không cần dừng lại, nhưng không được phép đi chệch khỏi đường, đi bộ hoặc dừng lại trên lãnh thổ Nga.

Cảnh sát và biên phòng Estonia cho biết họ đã đóng cửa khẩu Saatse Boot vào thứ Sáu sau khi lính biên phòng phát hiện một “đơn vị quân nhân Nga đông hơn bình thường”. Hình ảnh và clip ngắn về một nhóm binh sĩ Nga có vũ trang, hầu hết đều đeo khẩu trang, đã được lan truyền rộng rãi trên mạng.

Bộ trưởng Nội vụ Estonia Igor Taro trả lời tờ Postimees hôm thứ Bảy rằng quân đội Nga dường như đã rời khỏi khu vực. Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga qua email để xin bình luận.

Tuyến đường này là một “dị thường lịch sử”, Tsahkna nói. Ông cho biết con đường sẽ đóng cửa trong tương lai và một tuyến đường mới đang được xây dựng.

[Newsweek: NATO State Plays Down Russia Threat After Closing Border Road]

12. Đài Loan ra mắt ‘Vòm’ phòng thủ hỏa tiễn chống lại Trung Quốc

Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức hôm thứ sáu đã công bố một mạng lưới phòng không nhiều lớp mới, được gọi là “T-Dome”, khi chính phủ của ông đẩy nhanh quá trình phát triển các hệ thống phòng thủ nội địa trong bối cảnh áp lực quân sự ngày càng tăng từ Trung Quốc.

Trung Quốc tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình và đã tăng mạnh hoạt động quân sự quanh hòn đảo này, bao gồm bảy cuộc tập trận quy mô lớn trong năm năm qua, nhằm gây áp lực lên chính quyền Đảng Dân tiến của Lai.

Để đáp lại, Đài Bắc đã kéo dài thời gian quân dịch bắt buộc từ bốn tháng lên một năm, tăng cường mua vũ khí từ nhà cung cấp hàng đầu là Hoa Kỳ và tăng nhẹ chi tiêu quốc phòng - những biện pháp đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các nhà lập pháp đối lập.

Newsweek đã liên hệ với Bộ ngoại giao Đài Loan và Trung Quốc qua email để yêu cầu bình luận.

Trong bài phát biểu nhân dịp Quốc khánh Đài Loan, Tổng thống Lại Thanh Đức cho biết: “Chúng tôi sẽ đẩy nhanh tiến độ xây dựng T-Dome, thiết lập hệ thống phòng không vững chắc với nhiều lớp phòng thủ, khả năng phát hiện cao cấp và đánh chặn hiệu quả, đồng thời tạo ra mạng lưới an toàn để bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân”.

Ông nói thêm rằng sáng kiến này sẽ kết hợp trí tuệ nhân tạo và các công nghệ tiên tiến khác để xây dựng một “hệ thống chiến đấu phòng thủ thông minh”, được thiết kế để tăng cường khả năng răn đe theo chiến lược chiến tranh bất đối xứng của Đài Loan - chiến lược tập trung vào việc phòng thủ chống lại kẻ thù lớn hơn bằng độ chính xác và khả năng cơ động thay vì sự ngang bằng về quân sự.

Đài Loan, tên chính thức là Trung Hoa Dân Quốc, đã tự trị kể từ năm 1949 sau khi đại lục bị lực lượng cộng sản xâm lược. Ngày nay, Đài Loan hoạt động như một quốc gia có chủ quyền trên thực tế với quân đội, chính phủ dân cử và quan hệ đối ngoại riêng, mặc dù Bắc Kinh khẳng định Đài Loan vẫn là một phần của Trung Quốc.

Tổng thống Lại Thanh Đức cho biết chi tiêu quốc phòng của Đài Loan hiện ở mức khoảng 2,5% GDP nhưng sẽ vượt quá 3% vào năm tới và đạt 5% vào năm 2030. Một số quan chức chính quyền Tổng thống Trump đã thúc giục Đài Bắc phân bổ tới 10% GDP cho quốc phòng, một đề xuất mà Đài Loan đã phản đối.

Bất chấp những khoản đầu tư gần đây, khoảng cách quân sự với Trung Quốc vẫn tiếp tục gia tăng khi Bắc Kinh tiếp tục mở rộng kho vũ khí hỏa tiễn khổng lồ và tiến hành các cuộc xâm nhập gần như hàng ngày qua Eo biển Đài Loan - trước đây là ranh giới trên thực tế được cả quân đội Đài Loan và Trung Quốc tôn trọng.

Bài phát biểu của Tổng thống Lại Thanh Đức được đưa ra một ngày sau khi Bộ Quốc phòng Đài Loan công bố Báo cáo Quốc phòng Quốc gia năm 2025, trong đó cho biết năm nay chứng kiến tần suất và thời gian hoạt động của các chuyến bay quân sự Trung Quốc tại Eo biển Đài Loan cao nhất. Từ tháng 2 đến tháng 8, tổng số phi vụ của PLA đã vượt quá 495, một con số chưa từng có trong cùng kỳ năm 2023 hoặc 2024.

Trong bảy tháng đó, số chuyến bay qua đường trung tuyến eo biển Đài Loan dao động từ 278 đến 325 chuyến mỗi tháng. Năm 2024, chỉ có tháng 7 và tháng 8 đạt mức tương tự; năm 2023, không có tháng nào có mức độ hoạt động như vậy.

Bộ trưởng Quốc phòng Khưu Quốc Chính (Chiu Kuo-cheng, 邱国正) được trích dẫn trong báo cáo rằng: “Quân đội phải duy trì tinh thần 'sẵn sàng chiến đấu mọi lúc, chiến đấu khi cần thiết', tập trung vào việc xây dựng năng lực chiến tranh bất đối xứng và tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu chung”.

[Newsweek: Taiwan Unveils Missile Defense ‘Dome’ Against China]

 

1. Những người ủng hộ Ukraine phá hoại cơ sở hạ tầng hỏa xa ở tỉnh Rostov của Nga, nhóm này tuyên bố

Những người ủng hộ Ukraine phá hoại cơ sở hạ tầng hỏa xa ở tỉnh Rostov của Nga, nhóm này tuyên bố

Ảnh chụp màn hình đám cháy bùng phát sau một hoạt động phá hoại được tường trình do các thành viên của phong trào du kích Atesh thực hiện tại tỉnh Rostov, Nga.

Nhóm du kích Atesh đã phá hoại cơ sở hạ tầng hỏa xa ở Tỉnh Rostov của Nga, làm gián đoạn hoạt động hậu cần của Nga, nhóm này tuyên bố trong bài đăng trên Telegram vào ngày 12 tháng 10.

Atesh cho biết các đặc vụ của nhóm này đã phá hủy một tủ điều khiển giao thông trên tuyến hỏa xa gần thị trấn Novocherkassk. Quân đội Nga được tường trình sử dụng tuyến hỏa xa này để vận chuyển quân nhân và thiết bị.

Nhóm này cho biết hoạt động phá hoại đã làm gián đoạn các tuyến tiếp tế của Nga, tạo ra “phản ứng dây chuyền chậm trễ” trong việc vận chuyển tới tiền tuyến phía nam.

Phong trào Atesh thường xuyên thực hiện các cuộc tấn công phá hoại trên lãnh thổ Nga và các khu vực bị Nga tạm chiếm ở Ukraine.

Các du kích quân đã báo cáo một vụ tấn công tương tự vào tuyến hỏa xa dẫn đến một nhà máy hàng không vũ trụ ở thành phố Smolensk của Nga vào tháng 9. Vài ngày trước đó, một tháp thông tin liên lạc tại một nhà máy phòng không ở thành phố Tula của Nga đã bị phá hủy, Atesh tuyên bố vào ngày 11 tháng 9.

Tỉnh Rostov của Nga nằm dọc biên giới Ukraine-Nga và giáp với các tỉnh Luhansk và Donetsk bị Nga tạm chiếm. Do nằm gần tiền tuyến, khu vực này thường xuyên là mục tiêu tấn công của Ukraine.

[Kyiv Independent: Pro-Ukrainian partisans sabotage railway infrastructure in Russia's Rostov Oblast, group claims]

2. Hơn 135.000 binh sĩ Nga thiệt mạng ở Ukraine được xác định qua cuộc điều tra của truyền thông

Hãng truyền thông độc lập của Nga Mediazona, phối hợp với BBC tiếng Nga, đã xác nhận danh tính của 135.100 quân nhân Nga thiệt mạng ở Ukraine.

Báo cáo mới nhất của cơ quan truyền thông này bao gồm giai đoạn từ ngày 24 tháng 2 năm 2022 đến ngày 9 tháng 10 năm 2025. Kể từ lần cập nhật cuối cùng vào cuối tháng 9, đã có thêm 2.485 quân nhân Nga được xác nhận là đã thiệt mạng.

Các nhà báo lưu ý rằng con số thực tế có thể cao hơn đáng kể vì thông tin đã được xác minh của họ đến từ các nguồn công khai như cáo phó, bài đăng của người thân, hoạt động trồng cây tưởng niệm cộng đồng, báo cáo của phương tiện truyền thông khu vực, tuyên bố từ chính quyền địa phương, thông báo của các nhà thờ, cùng nhiều nguồn khác.

Theo các phương tiện truyền thông, số người chết được báo cáo hiện bao gồm 38.200 tình nguyện viên, 18.450 tù nhân được tuyển mộ và 15.200 binh sĩ được huy động. Hơn 5.800 sĩ quan cũng được xác nhận đã thiệt mạng.

Vào tháng 8, Mediazona, hợp tác với kênh truyền thông độc lập Meduza của Nga, đã công bố một báo cáo ước tính rằng có khoảng 220.000 người Nga đã thiệt mạng trong cuộc chiến giữa nước này với Ukraine — mặc dù con số đó đã tăng lên kể từ đó.

Độ tuổi trung bình của những người lính tử trận là 35.

Mạc Tư Khoa và Kyiv hiếm khi chính thức báo cáo tổn thất của mình. Ukraine ước tính tổng số thương vong của Nga trong cuộc chiến toàn diện đã vượt quá 1 triệu người.

Trong cuộc họp báo với các phóng viên vào ngày 12 tháng 8, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố rằng tổn thất của Nga lớn hơn khoảng ba lần so với Ukraine, nhưng không nêu rõ tổng số tổn thất.

Bất chấp tổn thất nặng nề, Nga vẫn có thể tiến quân ở tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine, nhờ bù đắp được thương vong bằng lính hợp đồng mới. Đổi lại, Kyiv đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt là ở các đơn vị bộ binh trấn giữ tiền tuyến.

Tính đến ngày 11 tháng 10, Bộ Tổng tham mưu Ukraine ước tính Nga đã mất 1.121.570 quân tại Ukraine kể từ khi chiến tranh bắt đầu vào ngày 24 tháng 2 năm 2022. Những con số này phần lớn phù hợp với ước tính của các cơ quan tình báo phương Tây.

Tạp chí này đã công bố danh sách đầy đủ các thương vong được xác định lần đầu tiên vào tháng 2, đánh dấu ba năm kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine. Theo cơ quan truyền thông, các tình nguyện viên đã nhập và xác minh thủ công từng hồ sơ để tránh việc nhập trùng lặp vào cơ sở dữ liệu.

[Kyiv Independent: Over 135,000 Russian soldiers killed in Ukraine identified by media investigation]

3. Tổng thống Zelenskiy nói Tổng thống Trump có thể ‘gây áp lực buộc Putin ngừng chiến’ sau thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết ông hy vọng Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump có thể sử dụng chiến thuật gây áp lực tương tự như ông đã áp dụng khi làm trung gian cho lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas để thúc đẩy Nga hướng tới hòa bình ở Ukraine.

“Tôi chúc mừng ông ấy vì tôi nghĩ đây là một thành công lớn của Hoa Kỳ và thành công lớn của ông ấy, của Tổng thống Trump, sự tham gia của chính ông ấy vào tiến trình này,” Tổng thống Zelenskiy nói với Fox News vào ngày 12 tháng 10. “Nó gửi tín hiệu cho chúng tôi và hy vọng rằng với áp lực như vậy mà Tổng thống Trump đã sử dụng ở Trung Đông để tạo ra hòa bình, tôi hy vọng rằng ông ấy sẽ sử dụng những công cụ tương tự nhiều hơn nữa để gây áp lực buộc Putin phải chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.”

Tổng thống Zelenskiy cho biết ông đã nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Trump, trong đó nhà lãnh đạo Hoa Kỳ thừa nhận cuộc chiến ở Ukraine “khó khăn hơn” do quy mô của nó và tầm ảnh hưởng của Nga. Tổng thống Ukraine nhấn mạnh rằng Kyiv rất cần “phòng không thực sự” và khả năng tấn công tầm xa. “Chúng tôi biết ơn các đối tác nhưng chừng đó là chưa đủ... chúng tôi đã nói về Tomahawk và những thứ khác”, ông nói.

Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thắt chặt các biện pháp trừng phạt đối với nền kinh tế Nga để cắt đứt nguồn tài chính cho nỗ lực chiến tranh. “Đầu tiên là trừng phạt và thuế quan”, Tổng thống Zelenskiy nói. “Nếu Hoa Kỳ áp đặt tất cả các biện pháp trừng phạt lên Nga, trước hết là lĩnh vực năng lượng, và dĩ nhiên là lĩnh vực ngân hàng, thì họ sẽ không có cơ hội lách lệnh trừng phạt.”

Nhà lãnh đạo Ukraine hoan nghênh sự tham gia của Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ Melania Trump trong nỗ lực bảo đảm trẻ em Ukraine bị trục xuất về Nga được hồi hương. Ông cho biết khoảng 19.000 trẻ em đã được đưa về, nhưng cho đến nay mới chỉ có khoảng 1.600 trẻ được đưa trở về. “Đây là bước tiến lớn đầu tiên”, Tổng thống Zelenskiy nói và cho biết thêm rằng Ukraine rất biết ơn sự hỗ trợ của Hoa Kỳ và các nước khác.

Khi được hỏi liệu ông có cân nhắc đề cử Tổng thống Trump cho Giải Nobel Hòa bình hay không, Tổng thống Zelenskiy trả lời: “Nếu ông ấy gây áp lực và ngăn cản Putin, nếu ông ấy đưa Putin vào bàn đối thoại... tất nhiên, chúng tôi sẽ đề cử ông ấy và chúng tôi sẽ tự hào chúc mừng ông ấy.”

Trên chiến trường, Tổng thống Zelenskiy cho biết Nga đã không đạt được những bước tiến đáng kể và thay vào đó đang dùng đến “khủng bố năng lượng”. Ông cũng cảnh báo rằng các cuộc xâm nhập gần đây của máy bay điều khiển từ xa và máy bay phản lực Nga vào không phận NATO dường như là những cuộc thử nghiệm có chủ đích. “Tôi nghĩ đây là những bước đi thành công của Putin, cách gây áp lực lên Âu Châu”, ông nói. “Đó là một cuộc thử nghiệm... và điều này rất nguy hiểm cho Ba Lan, các nước Baltic và các nước khác.”

[Kyiv Independent: Zelensky says Trump could 'pressure Putin to stop war' following Gaza ceasefire agreement]

4. Nga đã phóng hơn 3.100 máy bay điều khiển từ xa, 92 hỏa tiễn, gần 1.360 quả bom trên không vào Ukraine trong một tuần, Tổng thống Zelenskiy nói

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 12 tháng 10 rằng quân đội Nga đã phóng hơn 3.100 máy bay điều khiển từ xa, khoảng 1.360 quả bom lượn và 92 hỏa tiễn các loại vào Ukraine trong tuần qua.

Trong nỗ lực mới nhằm phá vỡ mạng lưới năng lượng của Ukraine trước mùa đông, Nga đã thực hiện một số cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào các cơ sở năng lượng và khí đốt trong tuần này.

Một cuộc tấn công đêm 10/10 đã gây ra tình trạng mất điện trên quy mô lớn ở nhiều khu vực. Cơ sở hạ tầng dân sự cũng bị ảnh hưởng, gây ra thương vong ở các tỉnh Kyiv, Zaporizhzhia và Dnipropetrovsk.

Tổng thống Zelenskiy cho biết Nga đang tăng cường các cuộc tấn công khi sự chú ý của toàn cầu chuyển sang Trung Đông, nơi Israel và Hamas tuần này đã đồng ý về giai đoạn đầu tiên của kế hoạch hòa bình do Hoa Kỳ làm trung gian.

“Đó chính xác là lý do tại sao không thể cho phép giảm bớt áp lực”, tổng thống nói. “Các biện pháp trừng phạt, thuế quan và hành động chung chống lại những người mua dầu của Nga - những người tài trợ cho cuộc chiến này - đều phải được đặt lên bàn thảo luận.”

Đầu tuần này, Tổng thống Zelenskiy đã cảnh báo rằng công dân Nga sẽ phải chịu cảnh mất điện nếu Mạc Tư Khoa cố gắng gây ra tình trạng này cho Ukraine.

Một cuộc tấn công của Ukraine đã gây thiệt hại cho các cơ sở năng lượng tại thành phố Belgorod của Nga vào ngày 5 tháng 10, khiến gần 40.000 cư dân không có điện.

Theo Financial Times, Ukraine cũng đã tăng cường các cuộc tấn công vào các nhà máy lọc dầu của Nga, tấn công ít nhất 16 trong số 38 cơ sở của Nga kể từ tháng 8 năm 2025. Các cuộc tấn công đã đẩy xuất khẩu dầu diesel xuống mức thấp nhất kể từ năm 2020.

[Kyiv Independent: Russia launched over 3,100 drones, 92 missiles, nearly 1,360 aerial bombs against Ukraine in a week, Zelensky says]

5. Lecornu bổ nhiệm chính phủ Pháp mới sau khi tái bổ nhiệm

Thủ tướng Pháp Sébastien Lecornu đã công bố chính phủ tiếp theo của mình vào tối Chúa Nhật, chỉ hai ngày sau khi được tái bổ nhiệm.

Nội các mới bao gồm cả công chức và chính trị gia, bao gồm một số người được bổ nhiệm trong nỗ lực thành lập chính phủ đầu tiên của Lecornu tuần trước. Sự phẫn nộ về thành phần của chính quyền đó đã thúc đẩy vị thủ tướng 39 tuổi này đệ đơn từ chức chỉ sau 14 giờ, đẩy nước Pháp vào khủng hoảng.

Trong số những người được giữ lại có Bộ trưởng Tư pháp Gérald Darmanin, Bộ trưởng Ngân sách Amélie de Montchalin và Ngoại trưởng Jean-Noël Barrot, là những người theo đường lối trung dung đã giữ chức vụ từ đầu năm nay. Roland Lescure, một đồng minh của Tổng thống Emmanuel Macron, người từng được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính trong chính phủ thất bại của Lecornu, cũng sẽ tiếp tục tại vị.

Ông Lescure đang đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là thông qua ngân sách cho năm tới trong khi vẫn phải cắt giảm thâm hụt chi tiêu công khổng lồ của Pháp, điều đang gây lo ngại cho thị trường tài chính và các tổ chức quốc tế. Ông Lecornu dự kiến sẽ công bố kế hoạch ngân sách cho năm tới vào thứ Hai, và sẽ trình bày các ưu tiên chính sách của mình trong bài phát biểu trước Quốc hội Pháp trong những ngày tới.

Catherine Vautrin, ứng cử viên Đảng Bảo thủ, từng giữ chức Bộ trưởng Y tế và Lao động dưới thời cựu Thủ tướng François Bayrou, sẽ là tân Bộ trưởng Quân đội. Hai ứng cử viên Đảng Bảo thủ Annie Genevard và Rachida Dati - người sẽ tranh cử thị trưởng Paris vào năm tới - sẽ tiếp tục giữ chức Bộ trưởng Nông nghiệp và Bộ trưởng Văn hóa. Đảng này cho biết trong một tuyên bố vào tối Chúa Nhật rằng việc họ tham gia chính phủ đồng nghĩa với việc cả ba không còn có thể tuyên bố mình là thành viên của Đảng Cộng hòa bảo thủ. Tuyên bố cho biết ban lãnh đạo đảng đã bỏ phiếu phản đối việc tham gia chính phủ Pháp tiếp theo vào thứ Sáu tuần trước.

Cảnh sát trưởng Paris Laurent Nuñez sẽ đảm nhiệm chức Bộ trưởng Nội vụ, vị trí trước đây do lãnh đạo đảng Bảo thủ Bruno Retailleau, người không có tên trong chính phủ mới, đảm nhiệm. Cựu giám đốc công ty hỏa xa quốc doanh SNCF của Pháp, Jean-Pierre Farandou, sẽ đảm nhiệm chức Bộ trưởng Lao động.

“Một chính phủ hoạt động theo sứ mệnh đã được bổ nhiệm để lập ngân sách cho nước Pháp trước cuối năm nay. Tôi muốn cảm ơn những người phụ nữ và nam giới đã tự nguyện cam kết với chính phủ này, gạt bỏ lợi ích cá nhân và đảng phái của họ sang một bên “, Lecornu viết trong một bài đăng trên X. “Chỉ có một điều quan trọng: lợi ích của đất nước.”

Chính phủ này sẽ tồn tại được bao lâu vẫn còn phải chờ xem.

Đảng cực hữu Tập hợp Quốc gia và đảng cực tả Nước Pháp Bất khuất đã tuyên bố rõ ràng rằng họ sẽ bỏ phiếu bác bỏ chính phủ. Cả hai đảng này cùng nhau nắm giữ hơn một phần ba số ghế trong Quốc hội Pháp, cơ quan quyền lực hơn trong Hạ viện.

Đảng Xã hội, với sự ủng hộ ngầm sẽ là chìa khóa cho sự tồn tại của chính phủ Lecornu, đã chỉ ra rằng họ sẽ quyết định có nên lật đổ chính phủ mới hay không dựa trên các đề xuất cụ thể của Lecornu, đặc biệt là về khả năng đình chỉ cải cách lương hưu gây tranh cãi do Macron thông qua.

[Politico: Lecornu names new French government after reappointment]

6. Đe dọa áp thuế 100% của Tổng thống Trump khiến Bắc Kinh phản đối

Chính phủ Trung Quốc đã có động thái đáp trả mạnh mẽ lời đe dọa của Tổng thống Trump hôm thứ Sáu về việc áp thuế 100% lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc nhằm đáp trả lệnh hạn chế xuất khẩu đất hiếm mới của Bắc Kinh. Trong phản ứng chính thức đầu tiên trước lời cảnh báo này, hôm Chúa Nhật, Bắc Kinh đã ra tín hiệu sẽ trả đũa bất kỳ mức thuế mới nào mà chính quyền Tổng thống Trump có thể áp đặt lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Bắc Kinh bác bỏ những lo ngại của Tổng thống Trump về các hạn chế mà họ công bố tuần trước - sẽ chặn xuất khẩu ngay cả những mặt hàng có chứa một lượng nhỏ đất hiếm của Trung Quốc vốn rất cần thiết cho các nhà sản xuất Hoa Kỳ - là “một trường hợp điển hình của 'tiêu chuẩn kép'“. Bắc Kinh cũng cho biết lệnh cấm xuất khẩu là một phản ứng chính đáng đối với những gì họ mô tả là các hạn chế thương mại “phân biệt đối xử” của chính quyền Tổng thống Trump đối với các mặt hàng bao gồm cả chất bán dẫn cao cấp.

“Việc đe dọa áp đặt thuế quan cao bất cứ lúc nào không phải là cách đúng đắn để hợp tác với Trung Quốc”, phát ngôn nhân Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố hôm Chúa Nhật. “Lập trường của Trung Quốc về các cuộc chiến thuế quan vẫn nhất quán: chúng tôi không muốn chiến đấu, nhưng chúng tôi không sợ chiến đấu”. Phát ngôn nhân cho biết Bắc Kinh sẵn sàng đáp trả bằng “các biện pháp tương ứng” chưa được nêu rõ nếu Tổng thống Trump thực hiện lời đe dọa của mình.

Tổng thống Trump đã công bố mức thuế 100% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc - một mức tăng đáng kể so với mức thuế trung bình hiện tại là 55% đối với những mặt hàng này - trong một bài đăng gay gắt trên Truth Social vào thứ Sáu, trong đó ông chỉ trích động thái hạn chế xuất khẩu đất hiếm và các công nghệ liên quan của Bắc Kinh là “hoàn toàn chưa từng có trong Thương mại Quốc tế và là một sự ô nhục về mặt đạo đức trong quan hệ với các quốc gia khác”. Tổng thống Trump cho biết mức tăng thuế sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 11 cùng với các hạn chế xuất khẩu mới chưa được nêu rõ đối với “bất kỳ và tất cả các nhu liệu quan trọng”.

Trong một bài đăng trước đó trên Truth Social cùng ngày, Tổng thống Trump đã lên án các hạn chế thương mại của Trung Quốc là “nham hiểm và thù địch”, đồng thời chỉ trích Bắc Kinh vì đã làm đảo lộn mối quan hệ Mỹ-Trung mà ông từng tuyên bố là “rất tốt” trong sáu tháng qua. Ông cũng ám chỉ động thái của Bắc Kinh sẽ làm hỏng cuộc gặp được mong đợi từ lâu với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị thượng đỉnh APEC tại Nam Hàn vào cuối tháng này, một lời đe dọa mà ông đã rút lại trong cuộc họp báo sau đó cùng ngày.

Lời lẽ của Tổng thống Trump phản ánh mối quan ngại của chính quyền về quyền lực mà Bắc Kinh nắm giữ thông qua sự thống trị toàn cầu của mình đối với chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng, từ khai thác đến chế biến.

Những vật liệu này — thường được gọi là nam châm đất hiếm — là thành phần chủ chốt trong sản xuất mọi thứ, từ xe điện đến thiết bị quét y tế. Sự thống trị của Bắc Kinh trong chuỗi cung ứng đất hiếm đặc biệt gây lo ngại cho ngành công nghiệp quốc phòng Hoa Kỳ, vốn cần khoáng sản do Trung Quốc cung cấp để sản xuất mọi thứ, từ đạn dược, vũ khí chính xác đến thiết bị nhìn đêm quân sự. Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã đề cập đến điểm yếu này bằng cách tuyên bố tuần trước rằng các hạn chế xuất khẩu nhằm mục đích ngăn chặn “người dùng quân sự ở nước ngoài” tiếp cận công nghệ đất hiếm của nước này.

Bắc Kinh khẳng định biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm là phản ứng hợp lý trước những động thái gần đây của chính quyền Tổng thống Trump nhằm gây tổn hại đến nền kinh tế Trung Quốc.

“Chỉ trong hơn 20 ngày, Hoa Kỳ đã liên tục áp dụng một loạt các biện pháp hạn chế mới đối với Trung Quốc”, phát ngôn nhân Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết. “Các hành động của Hoa Kỳ đã gây tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của Trung Quốc và làm suy yếu nghiêm trọng bầu không khí cho các cuộc đàm phán kinh tế và thương mại song phương.”

Diễn biến mới nhất trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung mà Tổng thống Trump đã khơi mào vào tháng 2 với việc áp đặt thuế quan liên quan đến vai trò của Trung Quốc trong nạn lạm dụng thuốc opioid ở Mỹ đã làm tổn hại đến mối quan hệ thương mại song phương vốn đã căng thẳng vài tuần trước thời hạn chót là ngày 10 tháng 11 cho một thỏa thuận giữa Mỹ và Trung Quốc nhằm khôi phục khả năng dự đoán cho các mối liên kết đó.

Đầu năm nay, hai nước đã đồng ý giảm thuế suất lên tới hơn ba chữ số, nhưng Mỹ vẫn tiếp tục từ chối cho Trung Quốc tiếp cận các chip máy tính tinh vi nhất do lo ngại chúng có thể mang lại lợi ích cho tổ hợp công nghiệp-quân sự của Bắc Kinh. Trung Quốc đã đáp trả bằng một loạt các biện pháp trả đũa thương mại phi thuế quan và cắt giảm mua đậu nành Mỹ để củng cố vị thế đàm phán của mình trong các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra. Những căng thẳng này đã lan sang lĩnh vực vận tải biển khi Bắc Kinh tuyên bố hôm thứ Sáu rằng họ sẽ đáp trả kế hoạch tăng phí cảng đối với các tàu chở hàng do Trung Quốc sở hữu và vận hành của chính quyền Tổng thống Trump, có hiệu lực từ thứ Ba.

Mối đe dọa về việc nối lại các biện pháp thuế quan trả đũa và các biện pháp khác có thể gây tổn hại đến thương mại Mỹ-Trung sẽ khiến các nhà vận chuyển và bán lẻ lo ngại trước thềm mùa mua sắm lễ hội và làm dấy lên lo ngại về một đợt tăng lạm phát mới do thuế quan tăng cao. Điều này cũng đặt ra nghi ngờ về tính hữu ích của bốn cuộc họp cao cấp kể từ tháng 5 giữa Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Phó Thủ tướng Trung Quốc He Lifeng nhằm khôi phục sự ổn định cho mối quan hệ Mỹ-Trung.

Tổng thống Trump dường như đã giải quyết những lo ngại đó — khiến S&P giảm hơn 2% vào thứ Sáu, ngày tồi tệ nhất kể từ tháng Tư — trong một bài đăng trên Truth Social hôm Chúa Nhật. “Đừng lo lắng về Trung Quốc, mọi chuyện sẽ ổn thôi! Chủ tịch Tập Cận Bình đáng kính vừa trải qua một khoảnh khắc tồi tệ”, Tổng thống Trump nói. “Hoa Kỳ muốn giúp Trung Quốc, chứ không phải làm hại họ!!!”

Lời bảo đảm đó có thể sẽ không được Bắc Kinh chấp nhận.

“Thỏa thuận đình chiến thuế quan đã chính thức kết thúc, nhường chỗ cho một động lực mới của sự gián đoạn chắc chắn lẫn nhau”, Craig Singleton, nghiên cứu viên cao cấp về Trung Quốc tại tổ chức nghiên cứu Quỹ Bảo vệ Dân chủ, gọi tắt là FDD có quan điểm cứng rắn ở Washington, nhận định. “Mỗi bên sẽ tiếp tục thử nghiệm xem họ có thể vũ khí hóa sự phụ thuộc kinh tế đến mức nào mà không gây ra hậu quả không thể kiểm soát.”

[Politico: Trump’s 100% tariff threat sparks defiance from Beijing]

7. Nga cắt điện nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia khỏi lưới điện Ukraine để thử nghiệm đường truyền của Nga khi tình trạng mất điện kéo dài gần 3 tuần, Kyiv cho biết

Trong một động thái chưa từng có, Nga đã cố tình cắt đứt kết nối giữa Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, gọi tắt là ZNPP bị tạm chiếm và lưới điện Ukraine để thử nghiệm khả năng tích hợp vào mạng lưới của Nga, Ngoại trưởng Andrii Sybiha cho biết vào ngày 12 tháng 10.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Âu Châu, đã phải ngừng hoạt động trong gần ba tuần kể từ cuối tháng 9, gây ra mối đe dọa đối với an toàn hạt nhân.

Quân đội Nga được tường trình đã tấn công đường dây điện vào ngày 23 tháng 9, cắt đứt kết nối của nhà máy với lưới điện Ukraine. Hậu quả là nhà máy buộc phải sử dụng máy phát điện diesel dự phòng để duy trì các chức năng an toàn quan trọng và cung cấp điện.

“Đây không chỉ là hành vi cố ý đánh cắp một cơ sở hạt nhân hòa bình của Ukraine. Các hành động trái phép của Rosatom (tập đoàn năng lượng hạt nhân nhà nước) của Nga còn vi phạm các giao thức an toàn hạt nhân được quốc tế công nhận, trái với giấy phép của Ukraine và trực tiếp đe dọa một sự việc hạt nhân”, Sybiha phát biểu trên X.

Bộ trưởng cho biết Nga phải dừng các cuộc tấn công vào nhà máy và cho phép sửa chữa đường dây điện để chấm dứt tình trạng mất điện. Ông cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế công nhận hành động của Mạc Tư Khoa là bất hợp pháp và “cực kỳ nguy hiểm”, đồng thời thúc giục Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA gây áp lực lên Nga.

Khi lo ngại về một cuộc khủng hoảng tiềm tàng tại nhà máy gia tăng, IAEA cho biết vào ngày 6 tháng 10 rằng nhóm của họ đã nghe thấy “một số loạt pháo kích đến và đi từ gần địa điểm này”.

Sau khi truyền thông nhà nước Nga đổ lỗi cho Quân đội Ukraine về các cuộc tấn công, Bộ Ngoại giao Ukraine đã tuyên bố vào ngày 6 tháng 10 rằng đây là “một hành động khiêu khích có chủ đích của Nga”.

Nhà máy Zaporizhzhia đã nằm dưới sự xâm lược của Nga kể từ tháng 3 năm 2022. Sáu lò phản ứng của nhà máy đã ngừng hoạt động một tháng sau khi Mạc Tư Khoa xâm lược, nhưng cơ sở này vẫn cần điện để duy trì làm mát và ngăn ngừa sự việc hạt nhân.

Ukraine tiếp tục yêu cầu Nga rút quân khỏi nhà máy và thiết lập khu vực phi quân sự xung quanh cơ sở này, một đề xuất mà Nga đã nhiều lần bác bỏ.

[Kyiv Independent: Russia cuts Zaporizhzhia nuclear plant from Ukrainian grid to test Russian link as blackout nears 3 weeks, Kyiv says]

8. Putin nới lỏng các quy định trợ cấp nhiên liệu khi các cuộc tấn công của Ukraine tấn công các nhà máy lọc dầu của Nga

Putin đã ký sắc lệnh nới lỏng các hạn chế về trợ cấp nhiên liệu cho các nhà máy lọc dầu trong nước, bảo đảm sự hỗ trợ liên tục của nhà nước trong bối cảnh các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn của Ukraine làm gián đoạn ngành công nghiệp dầu mỏ của nước này.

Những thay đổi, được công bố vào ngày 12 tháng 10, cho phép các nhà máy lọc dầu tiếp tục nhận được khoản thanh toán của chính phủ ngay cả khi giá bán buôn xăng và dầu diesel vượt quá ngưỡng quy định theo các quy định hiện hành. Biện pháp này sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 10 đến ngày 1 tháng 5 năm 2026.

Trợ cấp nhiên liệu nhằm mục đích duy trì nguồn cung xăng và dầu diesel cho thị trường nội địa Nga khi xuất khẩu có lợi nhuận cao hơn. Cho đến nay, các khoản trợ cấp của nhà nước bị giới hạn khi giá bán buôn tăng hơn 10% so với giá ngưỡng đối với xăng hoặc 20% đối với dầu diesel.

Theo số liệu chính thức, Nga đã giải ngân 1,8 ngàn tỷ rúp (22 tỷ đô la) tiền trợ cấp nhiên liệu vào năm 2024, nhưng số tiền chi trả đã giảm xuống còn 716 tỷ rúp (8 tỷ đô la) trong chín tháng đầu năm 2025.

Sự suy giảm này trùng hợp với các cuộc tấn công dữ dội của Ukraine kể từ tháng 8, gây thiệt hại cho nhiều nhà máy lọc dầu, một nguồn thu quan trọng duy trì nỗ lực chiến tranh của Mạc Tư Khoa, cắt giảm hoạt động chế biến dầu thô và gây ra tình trạng tăng giá nhiên liệu trong nước.

Vào ngày 11 tháng 10, máy bay điều khiển từ xa do Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU điều hành đã tấn công một nhà máy lọc dầu ở Cộng hòa Bashkortostan của Nga, gây ra vụ nổ và hỏa hoạn, một nguồn tin trong cơ quan này cho biết với tờ Kyiv Independent.

Theo nguồn tin, cuộc tấn công nhằm vào nhà máy Bashnafta-UNPZ ở Ufa, một trong những trung tâm lọc dầu lớn nhất của Nga, cung cấp nhiên liệu và chất bôi trơn cho Quân đội Nga.

Cuộc tấn công vào cơ sở này, nằm cách tiền tuyến ở Ukraine khoảng 1.400 km, đánh dấu cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa thứ ba của SBU vào Bashkortostan trong tháng qua.

[Kyiv Independent: Putin eases fuel subsidy rules as Ukrainian strikes hit Russian refineries]

9. Nga đã tấn công cơ sở hạ tầng hỏa xa của Ukraine 300 lần kể từ tháng 8, một quan chức cho biết

Phó Thủ tướng phụ trách Tái thiết Oleksii Kuleba cho biết vào ngày 12 tháng 10 rằng lực lượng Nga đã thực hiện gần 300 cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng Hỏa xa Ukraine (Ukrzaliznytsia) kể từ đầu tháng 8.

Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng hỏa xa của Ukraine khi mùa thu đến, dẫn đến tình trạng chậm trễ và hủy chuyến tàu ngày càng tăng.

Kuleba cho biết: “Mỗi ngày, tuyến hỏa xa đều khôi phục được cơ sở hạ tầng trong vòng trung bình bốn giờ sau một cuộc tấn công — và tiếp tục hoạt động ngay trong ngày hôm đó”.

Các quan chức cho biết kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, 221 công nhân hỏa xa đã bị thương và 37 người khác thiệt mạng khi đang làm nhiệm vụ.

Cũng có một số trường hợp Nga tấn công vào các chuyến tàu chở khách, gây thương vong cho dân thường. Một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa hai lần của Nga vào một nhà ga hỏa xa ở tỉnh Sumy vào ngày 4 tháng 10 đã khiến một người thiệt mạng và ít nhất 30 người khác bị thương, bao gồm ba trẻ em.

Dmytro Zhmailo, một chuyên gia quân sự và giám đốc điều hành Trung tâm An ninh và Hợp tác Ukraine, cho rằng sự gia tăng các cuộc tấn công vào hệ thống hỏa xa của Ukraine có thể liên quan đến các thỏa thuận cung cấp vũ khí gần đây với các đối tác phương Tây.

Sự gia tăng các cuộc tấn công của Nga trùng hợp với việc phê duyệt các lô hàng vũ khí đầu tiên theo Danh sách yêu cầu ưu tiên của Ukraine, gọi tắt là PURL, một cơ chế cho phép các thành viên NATO khác tài trợ cho các chuyến hàng vũ khí của Hoa Kỳ tới Ukraine.

[Kyiv Independent: Russia has pounded Ukraine's rail infrastructure 300 times since August, official says]