1. Đồng minh của Tổng thống Donald Trump có kế hoạch áp dụng lệnh trừng phạt mới đối với Nga

Thượng nghị sĩ Lindsey Graham của Nam Carolina, một đồng minh trung thành của Tổng thống Trump, đang thúc đẩy một dự luật áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Nga và áp dụng thuế quan trừng phạt đối với các quốc gia mua dầu, khí đốt và uranium của Nga, tờ The Wall Street Journal đưa tin hôm thứ Tư.

Chính quyền Tổng thống Trump đã gây áp lực buộc Nga và Ukraine đạt được thỏa thuận hòa bình trong cuộc chiến đang diễn ra giữa Nga và Ukraine.

Trong một cuộc phỏng vấn với The Journal, Graham cho biết dự luật của ông đã nhận được sự ủng hộ từ hơn 60 thượng nghị sĩ tính đến thứ Tư - đạt đủ số phiếu cần thiết để vượt qua biện pháp cản trở.

Graham nói thêm rằng số lượng đồng bảo trợ sẽ đạt ít nhất 67, đủ để bác bỏ quyền phủ quyết tiềm tàng của Tổng thống Trump, người đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng trong việc thực hiện lời cam kết trong chiến dịch tranh cử là chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

Graham nói với The Journal rằng danh sách những người ủng hộ được chia đều giữa đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ, bao gồm Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune của Nam Dakota và các thành viên khác trong ban lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện.

Thượng nghị sĩ Nam Carolina cũng cho biết ông đã thông báo với tổng thống về kế hoạch của mình.

“Tôi cho ông ấy biết chúng tôi đang làm gì,” Graham nói với The Journal. “Và tôi sẽ không nói thay cho tổng thống, nhưng tôi sẽ nói rằng tôi hy vọng ông ấy sẽ thành công. Tôi khá lạc quan rằng chúng ta có thể đạt được điều đó. Nhưng chúng ta không thể để điều này kéo dài mãi mãi.”

Ngoại trưởng Marco Rubio phát biểu trên chương trình Meet the Press của đài NBC hôm Chúa Nhật rằng việc áp đặt thêm lệnh trừng phạt đối với Nga có thể dẫn đến thêm hai năm chiến tranh giữa Mạc Tư Khoa và Kyiv.

Ông cũng cho biết việc đàm phán một thỏa thuận hòa bình giữa hai nước là “phức tạp”, sau khi Tổng thống Trump ám chỉ rằng Putin có lẽ không muốn có một thỏa thuận hòa bình.

Rubio đặt câu hỏi về hiệu quả của các lệnh trừng phạt tiếp theo khi được hỏi tại sao Tổng thống Trump không áp đặt thêm lệnh trừng phạt.

Ông cho biết chính quyền “hy vọng sẽ thấy” liệu biện pháp ngoại giao có hiệu quả để đưa hai bên lại gần nhau hay không.

Ông nói thêm rằng chính quyền không muốn từ bỏ một tình huống có thể dẫn đến hòa bình và cũng không “muốn tiếp tục tốn thời gian vào những việc không thể đưa chúng ta đến đó”.

“Có lý do để lạc quan, và cũng có lý do để lo ngại”, ông nói tiếp về triển vọng của một thỏa thuận hòa bình. “Nó phức tạp và nếu đây là một cuộc chiến dễ dàng kết thúc thì nó đã được kết thúc bởi một người khác từ lâu rồi”, ông nói.

Rubio phát biểu vào cuối tuần: “Ngay khi bạn bắt đầu làm những điều như vậy, bạn đang rời xa nó, bạn đã tự đẩy mình vào thêm hai năm chiến tranh nữa và chúng tôi không muốn điều đó xảy ra”.

Ông nói thêm: “Không có quốc gia nào khác, không có thể chế hay tổ chức nào khác trên Trái đất có thể đưa hai bên này lại gần nhau, không ai khác nói chuyện với cả hai bên ngoài chúng tôi và không ai khác trên thế giới có thể khiến điều như thế này xảy ra ngoài tổng thống.”

Hoa Kỳ và Ukraine đã hoàn tất một thỏa thuận vào thứ Tư, trao cho Washington quyền tiếp cận đặc biệt đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên của Ukraine - một động thái chiến lược của Kyiv nhằm củng cố sự ủng hộ của Tổng thống Trump trong các cuộc đàm phán ngừng bắn đang diễn ra với Nga.

[Newsweek: Donald Trump Ally Plans to Put New Sanctions on Russia]

2. Quân đội Nga tham gia trận chiến trên xe buýt trường học màu vàng

Xe golf do Trung Quốc sản xuất. Xe gắn máy Belarus. Xe hơi nhỏ gọn Lada, xe tải bukhanka và xe tải GAZ-69 cổ. Xe tay ga điện dư thừa từ ngành cho thuê xe tay ga đang phát triển mạnh của Nga. Khi kho xe chiến đấu bọc thép, gọi tắt là AFV của Nga cạn kiệt, các trung đoàn và lữ đoàn Nga ở Ukraine đang chuyển sang xe dân sự để vận chuyển quân vào trận chiến.

Sự bổ sung mới nhất vào kho vũ khí gồm các phương tiện dân sự này, nhiều chiếc trong số đó được trang bị lớp giáp chống máy bay điều khiển từ xa, có lẽ là thứ hài hước nhất: một chiếc xe buýt chở học sinh.

Hôm Thứ Tư, 30 Tháng Tư, một người điều khiển máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã phát hiện một chiếc xe buýt trường học màu vàng đậu gần tiền tuyến ở Tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine, nơi diễn ra giao tranh ở phía đông.

Chiếc xe buýt có thể đã bị hỏng. Nó có thể đã bị kẹt khi cố gắng đi trên địa hình mềm đặc trưng của mùa xuân Ukraine. Ít nhất một máy bay điều khiển từ xa ném bom góc nhìn thứ nhất đã lao vào, đâm vào xe buýt và đốt cháy nó.

Với tư cách là phương tiện vận chuyển trên chiến trường, xe buýt không phải là phương tiện lý tưởng. “Xe dân sự tốt hơn đi bộ nhưng rõ ràng là không cung cấp bất kỳ sự bảo vệ hoặc hỗ trợ hỏa lực nào” cho dù có súng gắn trên xe, nhà phân tích Jakub Janovksy giải thích. “Vì vậy, các cuộc tấn công bằng xe bus thay vì xe AFV sẽ tốn kém hơn và có nhiều khả năng thất bại hơn. Chúng cũng không có khả năng vượt qua được các chiến hào, hàng rào thép gai và các chướng ngại vật chống bộ binh khác”.

Nhưng người Nga không có nhiều lựa chọn. Những tổn thất đã được xác minh của Nga trong 39 tháng kể từ khi Nga mở rộng cuộc chiến với Ukraine bao gồm 17.000 xe và các thiết bị hạng nặng khác. Con số này nhiều hơn số xe mà nhiều quân đội có trong toàn bộ kho vũ khí của họ—và nhiều hơn số xe mà ngành công nghiệp vũ khí của Nga đang bị siết chặt lệnh trừng phạt có thể sản xuất trong ba năm. Tổng sản lượng xe tăng và xe chiến đấu bộ binh mới hàng năm ở Nga không vượt quá 1.100 chiếc.

Điện Cẩm Linh đã bổ sung cho những chiếc xe mới chế tạo của mình những chiếc xe cổ thời Chiến tranh Lạnh mà các kỹ thuật viên của họ đã kéo ra từ những bãi chứa rộng lớn. Nhưng ngay cả những bãi chứa này hiện cũng đã cạn kiệt. “Rất nhiều thứ còn lại đang trong tình trạng tồi tệ”, Janovksy nói.

Do đó có xe điện, xe tay ga, xe hơi và xe buýt.

Xe buýt chiến đấu Donetsk không phải là xe buýt đầu tiên tham gia chiến tranh trong những năm gần đây. Các chiến binh Nhà nước Hồi giáo và đối thủ đáng sợ nhất của họ, lực lượng Peshmerga người Kurd, đều đã cải tiến các phương tiện dân sự để sử dụng trong chiến đấu vào những năm 2010. Nhưng có sự khác biệt lớn giữa xe buýt chiến đấu ISIS và Peshmerga và xe buýt chiến đấu của Nga. Xe buýt của ISIS và Peshmerga không chở ai cả. Nó chỉ chở bom và lao vào đối phương. Xe buýt của Nga chở đầy lính và thường được trang bị nhiều lớp giáp bổ sung để bảo vệ chúng khỏi hỏa lực của đối phương.

Người Nga thường tăng cường bảo vệ cho các xe tấn công dân sự của họ, nhưng không có bằng chứng nào cho thấy họ đã làm như vậy với xe buýt ở Donetsk. Có thể là không có thời gian. Có thể các kỹ sư lắp xe hơi và xe tải với áo giáp tự chế không sẵn sàng đối xử như vậy với một chiếc xe quá lớn như xe buýt.

Bị bỏ rơi, bất động và hoàn toàn không được bảo vệ khỏi máy bay điều khiển từ xa luôn hiện diện ở khắp mọi nơi trên tiền tuyến ở Ukraine, chiếc xe buýt của Nga trở thành mục tiêu dễ dàng.

[Forbes: Russian Troops Rolled Into Battle In A Yellow School Bus]

3. ‘Tôi không tin tưởng nhiều người’ - Tổng thống Trump đưa ra quan điểm trái ngược về ý định của Putin trong cuộc phỏng vấn về 100 ngày đầu tiên

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đưa ra nhiều đánh giá trái ngược nhau về ý định chấm dứt chiến tranh ở Ukraine của Putin trong cuộc phỏng vấn với ABC News vào ngày 29 tháng 4.

Cuộc phỏng vấn tập trung vào 100 ngày đầu tiên tại nhiệm của Tổng thống Trump, cho thấy quan điểm hoàn toàn khác biệt của Tổng thống Trump về ý định của Putin chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Trump đăng trên Truth Social rằng nhà lãnh đạo Nga có thể đang “lừa dối tôi” trong các cuộc đàm phán hòa bình.

Trong bài đăng trên Truth Social được đăng tải ngay sau cuộc gặp với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Vatican vào ngày 26 tháng 4, Tổng thống Trump cho biết “không có lý do gì để Putin bắn hỏa tiễn vào các khu vực dân sự, thành phố và thị trấn trong vài ngày qua”.

“Điều này khiến tôi nghĩ rằng có lẽ ông ấy không muốn dừng chiến tranh, ông ấy chỉ đang lợi dụng tôi và tôi phải giải quyết theo cách khác, thông qua ngân hàng hoặc các lệnh trừng phạt thứ cấp?” Tổng thống Trump nói.

Khi được hỏi về ý kiến cho rằng Putin có thể đang trì hoãn các cuộc đàm phán, Tổng thống Trump trả lời rằng điều đó “có thể xảy ra”.

“Ông ấy có thể đang dụ dỗ tôi, nhưng tôi cho rằng ông ấy muốn chấm dứt chiến tranh,” Tổng thống Trump nói trong cuộc phỏng vấn với ABC News.

Bất chấp lời đồn đoán rằng Putin có thể đang cố gắng trì hoãn các cuộc đàm phán, Tổng thống Trump sau đó đã nói thêm trong cuộc phỏng vấn với ABC rằng “ông ấy sẵn sàng ngừng giao tranh”.

“Tôi nghĩ ông ấy muốn hòa bình, đúng vậy. Tôi nghĩ ông ấy muốn thế,” Tổng thống Trump nói.

Tổng thống Trump, người đã hứa sẽ đàm phán hòa bình ở Ukraine trong vòng 100 ngày đầu tiên nhậm chức, gần đây đã ngày càng thất vọng vì ông cho rằng Mạc Tư Khoa không sẵn lòng chấm dứt cuộc chiến kéo dài ba năm.

Các quan chức Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng tuần này sẽ rất quan trọng để xác định liệu Hoa Kỳ có tiếp tục tham gia vào nỗ lực chấm dứt chiến tranh của Nga ở Ukraine hay không, trong bối cảnh Tổng thống Trump ngày càng thất vọng.

Vào ngày 28 tháng 4, Putin tuyên bố lệnh ngừng bắn kéo dài ba ngày từ ngày 8 đến ngày 11 tháng 5 để kỷ niệm 80 năm chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc xã, một động thái mà Đặc phái viên của Tổng thống Trump là Keith Kellogg coi là “vô lý”.

Khi được hỏi liệu Tổng thống Trump có tin tưởng Putin không, tổng thống Hoa Kỳ đã né tránh câu hỏi trong cuộc trao đổi căng thẳng với người phỏng vấn: “Tôi không tin tưởng nhiều người. Tôi không tin tưởng anh.”

“Ước mơ của Putin là chiếm toàn bộ đất nước Ukraine. Tôi nghĩ vì tôi, ông ấy sẽ không làm điều đó”, Tổng thống Trump kết luận.

Bất chấp các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra, Nga được cho là đã tăng cường các cuộc tấn công trong những tuần gần đây, bao gồm cả ở khu vực Sumy. Trong lệnh ngừng bắn tạm thời kéo dài ba ngày do Nga tuyên bố vào lễ Phục sinh đầu tháng này, Tổng thống Zelenskiy đã cáo buộc Mạc Tư Khoa vi phạm gần 3.000 lần từ ngày 19 tháng 4 đến ngày 21 tháng 4.

4. Chính phủ Hòa Lan công bố lệnh hạn chế giao thông trong hội nghị thượng đỉnh NATO

Chính phủ Hòa Lan sẽ áp đặt vùng cấm bay trên The Hague trong hội nghị thượng đỉnh NATO vào ngày 24-25 tháng 6, cùng với các biện pháp an ninh khác ảnh hưởng đến hầu hết các phương tiện giao thông.

Lệnh cấm bay sẽ có hiệu lực vào ngày 23 tháng 6 và áp dụng cho bán kính 16 km xung quanh thành phố, nơi “không có bất kỳ hoạt động hàng không nào được phép diễn ra, ngoại trừ vì lý do an toàn và trường hợp khẩn cấp về y tế”, chính quyền Hòa Lan cho biết hôm thứ Ba.

Cuộc họp sẽ có sự tham dự của khoảng 45 nguyên thủ quốc gia và chính phủ, bao gồm Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và nhiều nhà lãnh đạo Âu Châu, cũng như khoảng 90 Ngoại trưởng và quốc phòng.

Khoảng 8.500 người dự kiến sẽ tham dự — bao gồm 6.000 quan chức chính phủ, 2.000 nhà báo và 500 người tham gia Diễn đàn công cộng NATO bên lề hội nghị thượng đỉnh.

Tác động kết hợp của việc hạn chế không phận và việc sử dụng toàn bộ đường băng cho các chuyến bay của nhà nước sẽ làm giảm 10 phần trăm công suất của Sân bay Schiphol ở Amsterdam trong thời gian diễn ra hội nghị thượng đỉnh.

Các hạn chế trên biển cũng sẽ được áp dụng trong một khu vực cách bờ biển The Hague hơn 22 km, với quyền hạn chế tiếp cận được bảo đảm đối với ngư dân được phép và tàu du lịch trong ba ngày trước hội nghị thượng đỉnh NATO, và lệnh đóng cửa hoàn toàn đối với hoạt động vận chuyển từ 3 giờ chiều ngày 23 tháng 6 đến nửa đêm ngày 25 tháng 6.

Các hạn chế bay nhẹ hơn sẽ được áp dụng cho khu vực bên ngoài vùng cấm bay và trong bán kính 93 km tính từ địa điểm lên đỉnh núi, nơi chỉ những máy bay thương mại lớn mới được phép bay nếu có giấy phép.

Các biện pháp như vùng cấm bay và lệnh cấm vận chuyển không phải là điều hiếm gặp khi nhiều nhà lãnh đạo thế giới tụ họp tại cùng một địa điểm, như trường hợp vào ngày 26 tháng 4 để dự tang lễ của Đức Thánh Cha Phanxicô tại Thành phố Vatican, với sự tham dự của 170 phái đoàn nhà nước.

Theo chính quyền Hòa Lan, cuộc họp của NATO là hội nghị thượng đỉnh lớn nhất từng được tổ chức tại nước này.

Đây sẽ là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của NATO kể từ khi cựu Thủ tướng Hòa Lan Mark Rutte đảm nhiệm vị trí tổng thư ký của liên minh quân sự xuyên Đại Tây Dương sau sự ra đi của người tiền nhiệm Jens Stoltenberg.

5. NATO đang âm mưu ‘chiếm lấy’ thành trì Baltic của Nga, trợ lý của Putin tuyên bố

Trợ lý của Putin, Nikolai Patrushev, tuyên bố hôm thứ Ba rằng NATO đang có âm mưu chiếm Kaliningrad của Nga, một vùng đất tách biệt được bao quanh bởi các thành viên của liên minh quân sự này.

Patrushev, người trước đây từng giữ chức thư ký Hội đồng An ninh Nga, đã đưa ra bình luận này trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn Tass của Điện Cẩm Linh.

Patrushev, một trong những đồng minh thân cận nhất của Putin, trước đây đã làm việc cùng nhà lãnh đạo Nga tại KGB ở St. Petersburg. Ông là người ủng hộ nổi bật các chính sách cứng rắn của Điện Cẩm Linh và đã công khai bảo vệ quyết định của Putin về việc phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine. Thường được coi là người kế nhiệm Putin có nhiều khả năng nhất, quan điểm của Patrushev được coi là gần giống với quan điểm của trùm mafia Vladimir Putin.

Kaliningrad là một thành phố cảng chiến lược quan trọng của Nga trên bờ biển phía nam của Biển Baltic, nằm ở vùng Kaliningrad. Đây là một lãnh thổ tách biệt với phần còn lại của Nga và giáp với các thành viên NATO là Lithuania và Ba Lan.

Patrushev cáo buộc lực lượng NATO đang tích cực diễn tập để chiếm khu vực này dưới vỏ bọc là cuộc tập trận quân sự thường kỳ ở Biển Baltic.

Tháng 6 năm ngoái, khoảng 9.000 quân từ 20 quốc gia NATO đã tham gia các cuộc tập trận trong khu vực, bao gồm phát hiện tàu ngầm, rà phá thủy lôi, đổ bộ và ứng phó y tế trong các tình huống thương vong hàng loạt.

Và tuần này, cuộc tập trận tìm kiếm cứu nạn trên biển của NATO, Dynamic Mercy, đã khởi động ở Biển Baltic.

Patrushev trước đây đã cáo buộc phương Tây tìm cách cô lập Kaliningrad về mặt hậu cần.

Tass trích lời Patrushev phát biểu vào mùa thu năm ngoái: “Các nước phương Tây đang cố gắng làm phức tạp hóa việc vận chuyển hàng hóa và hành khách đến Kaliningrad ở mức độ tối đa nhằm cô lập khu vực Kaliningrad và phá vỡ các tuyến giao thông với lãnh thổ chính của Nga”.

Nhận xét của Patrushev được đưa ra vào thời điểm căng thẳng leo thang giữa Nga và phương Tây, chủ yếu do cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine. Các cơ quan tình báo phương Tây ngày càng cảnh báo về nguy cơ xung đột trực tiếp ngày càng tăng giữa Nga và NATO trong tương lai gần.

Trong khi đó, để phô trương sức mạnh, Nga đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự ngoài khơi bờ biển Kaliningrad trong những tuần gần đây, thực hành sử dụng hỏa tiễn siêu thanh để đẩy lùi một cuộc tấn công mô phỏng trên không và trên biển.

Nikolai Patrushev trả lời Tass trong một cuộc phỏng vấn được công bố vào thứ Ba: “Năm thứ hai liên tiếp, NATO tổ chức các cuộc tập trận lớn nhất trong nhiều thập niên gần biên giới của chúng tôi, nơi họ thực hành các kịch bản hành động tấn công trên một khu vực rộng lớn—từ Vilnius đến Odesa, chiếm khu vực Kaliningrad, chặn đường vận chuyển ở Biển Baltic và Hắc Hải, và các cuộc tấn công phủ đầu vào các căn cứ thường trực của lực lượng răn đe hạt nhân Nga. “

Nga và Belarus đang có kế hoạch tiến hành một cuộc tập trận chiến lược chung vào mùa thu năm nay mang tên Zapad 2025. Theo nhóm nghiên cứu Trung tâm Phân tích Chính sách Âu Châu, cuộc tập trận này dự kiến sẽ “mô phỏng một cuộc xung đột quy mô lớn với NATO và có thể sẽ bao gồm các cuộc tấn công mạng, phát tín hiệu hạt nhân và gây áp lực trên khắp Biển Baltic và Bắc Cực”.

[Newsweek: NATO Plotting 'Takeover' of Russia's Baltic Stronghold, Putin Aide Claims]

6. Von der Leyen chỉ trích Tổng thống Trump: Chúng tôi không trừng phạt hàng xóm

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen đã có nhiều lời chỉ trích Ông Donald Trump trong bài phát biểu phơi bày sự thù địch ngày càng gia tăng rằng Liên minh Âu Châu và toàn thế giới sẽ phải chịu thiệt hại do “chính sách thuế quan khó lường của chính quyền Hoa Kỳ”, với mức thuế “cao nhất trong một thế kỷ”.

Bà cho biết: “Hàng triệu người dân sẽ phải đối mặt với hóa đơn tiền tạp hóa cao hơn, thuốc men sẽ đắt hơn, chi phí đi lại sẽ đắt hơn, lạm phát sẽ tăng”.

Thuế quan của Tổng thống Trump — 10 phần trăm đối với hầu hết các quốc gia, 145 phần trăm đối với Trung Quốc và 25 phần trăm đối với thép, nhôm và xe hơi — đã làm đảo lộn thị trường toàn cầu khi ông công bố chúng vào đầu tháng. Tổ chức Thương mại Thế giới dự báo rằng thương mại toàn cầu sẽ giảm tới 1,5 phần trăm nếu Tổng thống Trump khôi phục mức thuế quan “có đi có lại” cao hơn — được định mức cho Liên Hiệp Âu Châu là 20 phần trăm — mà trước đó ông đã đình chỉ trong 90 ngày.

Mặc dù không nêu tên tổng thống Hoa Kỳ, von der Leyen đã chỉ trích những người đàn ông mạnh mẽ trên khắp thế giới trong những phát biểu có thể dễ dàng nhắm vào phong cách ngoại giao hung hăng của Tổng thống Trump hoặc, cùng lúc đó, nhắm vào Putin. “Chúng tôi không xâm lược các nước láng giềng và chúng tôi không trừng phạt họ”, bà nói.

Tổng thống Trump đã nhiều lần đe dọa sẽ sáp nhập Greenland, từ chối loại trừ khả năng sử dụng vũ lực quân sự. Ông cũng đã bày tỏ mong muốn biến Canada thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ và đã tuyên bố sẽ áp dụng các hình phạt tài chính khắc nghiệt nếu Ottawa bất chấp ông và hợp tác với Liên minh Âu Châu để áp đặt thuế quan đối phó với Hoa Kỳ

Von der Leyen nhấn mạnh sự cống hiến của Âu Châu cho tự do học thuật, khẳng định rằng “những cuộc tranh luận gây tranh cãi tại các trường đại học của chúng tôi được hoan nghênh”, trong bối cảnh chiến dịch chưa từng có của Tổng thống Trump chống lại một số trường đại học danh tiếng nhất nước ông.

Tổng thống Mỹ đã đưa ra các quy định chặt chẽ hơn và đe dọa sẽ đóng băng hoặc cắt giảm nguồn tài trợ liên bang trừ khi các tổ chức tuân thủ các yêu cầu của chính quyền ông, bao gồm cả việc xóa bỏ một số ý thức hệ.

Đến lượt mình, Âu Châu đã phát động một chiến dịch phối hợp để thu hút nhân tài người Mỹ, định vị mình là nơi ẩn náu cho các học giả chạy trốn sự đàn áp của Tổng thống Trump.

“Chúng tôi coi quyền tự do khoa học và nghiên cứu là cơ bản… chúng tôi muốn các nhà khoa học và nhà nghiên cứu từ khắp nơi trên thế giới biến Âu Châu thành ngôi nhà của họ,” von der Leyen nói. “Và biến Âu Châu trở thành ngôi nhà của sự đổi mới một lần nữa.”

Von der Leyen đã có cuộc nói chuyện ngắn với Tổng thống Trump tại Vatican trong lễ tang của Đức Thánh Cha Phanxicô vào thứ Bảy, hai bên đã đồng ý sẽ có một cuộc gặp chính thức vào một thời điểm sau đó.

[Politico: Von der Leyen slams Trump: We don’t punish neighbors]

7. Meloni của Ý cho biết thỏa thuận ngừng bắn Ngày Chiến thắng của Putin ‘là không đủ’

Thủ tướng Ý Giorgia Meloni cho biết trong một cuộc phỏng vấn với tờ Corriere della Sera nghĩa là Tin Chiều công bố hôm Thứ Tư, 30 Tháng Tư, rằng lệnh ngừng bắn kéo dài ba ngày nhân Ngày Chiến thắng của Putin là không đủ, đồng thời nhấn mạnh đến nhu cầu về một “nền hòa bình công bằng và lâu dài”.

Putin tuyên bố lực lượng Nga sẽ ngừng mọi hành động thù địch từ ngày 8 tháng 5 cho đến nửa đêm ngày 11 tháng 5 để kỷ niệm 80 năm ngày kết thúc Thế chiến II ở Âu Châu. Ukraine đáp trả bằng cách kêu gọi ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện, một đề xuất mà Mạc Tư Khoa tiếp tục bác bỏ.

Trong cuộc phỏng vấn, Meloni lên tiếng ủng hộ nỗ lực của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhằm làm trung gian hòa bình giữa Ukraine và Nga và ca ngợi sự sẵn sàng của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho một lệnh ngừng bắn vô điều kiện.

“Bây giờ, Nga phải chứng minh điều tương tự. Bởi vì lệnh ngừng bắn ba ngày do Putin công bố để kỷ niệm chiến thắng trong Thế chiến II là một điều gì đó khác biệt, và chắc chắn là không đủ,” Meloni nói.

Nhà lãnh đạo Ý cho biết hòa bình phải lâu dài và được hỗ trợ bởi các bảo đảm an ninh mạnh mẽ. Meloni nhắc lại đề xuất của bà về việc cung cấp cho Ukraine các bảo đảm dựa trên Điều 5 của NATO, ngay cả khi không có sự đồng thuận về việc Kyiv chính thức gia nhập.

“Bây giờ, một lần nữa, lại là một nỗ lực thao túng khác: vì một lý do nào đó, mọi người được cho là phải đợi đến ngày 8 tháng 5 trước khi ngừng bắn — chỉ để Putin im lặng trong cuộc diễn hành của ông ta,” Tổng thống Zelenskiy trước đây đã nói.

“Chúng tôi coi trọng mạng sống con người, không phải diễn hành. Đó là lý do tại sao chúng tôi tin rằng — và thế giới tin rằng — không có lý do gì để chờ đến ngày 8 tháng 5”, ông nói thêm. Ukraine đã cáo buộc Nga vi phạm nhiều thỏa thuận ngừng bắn trong quá khứ.

Tòa Bạch Ốc cũng đã phản ứng bằng cách kêu gọi một lệnh ngừng bắn lâu dài, với phát ngôn nhân Karoline Leavitt cho biết, “Tổng thống Trump đã nói rõ rằng ông ấy muốn thấy một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn trước tiên để chấm dứt giết chóc, chấm dứt đổ máu... Cả hai nhà lãnh đạo cần phải ngồi vào bàn đàm phán để tìm ra giải pháp.”

Tổng thống Trump ngày càng thất vọng với những nỗ lực hòa bình bị đình trệ, đe dọa sẽ rút lui nếu không đạt được tiến triển.

“Nếu Nga thực sự muốn hòa bình, họ phải ngừng bắn ngay lập tức”, Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha nói. “Tại sao phải đợi đến ngày 8 tháng 5? Nếu có thể ngừng bắn ngay bây giờ và kể từ bất kỳ ngày nào trong 30 ngày—thì đó là sự thật, không chỉ để diễn hành”.

Sybiha chỉ ra rằng một trong những khác biệt giữa người Nga và người Ukraine là thói thích diễn binh của người Nga. Ngay trong thời bình, những năm kinh tế khó khăn, Kyiv không tổ chức diễn binh. Người Nga thì trái lại, họ sẵn sàng tụ tập để diễn binh cả trong thời chiến. Cho đến nay, chỉ riêng trong vùng Donbas đã ít nhất có 8 trường hợp các đơn vị Nga tập trung diễn binh để rồi gánh chịu thương vong rất lớn khi quân Ukraine phóng hỏa tiễn hay máy bay điều khiển từ xa tấn công họ.

>>

8. Liên Hiệp Âu Châu cần quyền tự chủ về quốc phòng khi Hoa Kỳ chuyển hướng tập trung, nhà lãnh đạo Hội đồng Liên Hiệp Âu Châu cho biết

Nhà lãnh đạo Hội đồng Âu Châu António Costa phát biểu với tờ POLITICO rằng Liên Hiệp Âu Châu cần tăng cường sản xuất quốc phòng vì Washington đe dọa sẽ loại bỏ dần sự hiện diện của Mỹ tại Âu Châu.

“Chúng ta chắc chắn cần sản xuất nhiều vũ khí Âu Châu hơn để trở nên tự chủ hơn”, Costa nói. “Hoa Kỳ đã đưa ra quyết định và chúng ta nên tôn trọng rằng họ tập trung nhiều hơn vào các khu vực khác trên thế giới hơn là ở Âu Châu”.

Chủ tịch Hội đồng Âu Châu đã đưa ra những phát biểu này sau chuyến thăm nhà máy vũ khí Arsenal ở miền trung Bulgaria- nơi tuyển dụng nhiều lao động nhất cả nước với hơn 10.500 công nhân.

Costa cho biết nhà máy này là “ví dụ rất tốt” về chính sách công nghiệp quốc phòng của Âu Châu vì nó đã tạo ra việc làm và giúp ích cho nền kinh tế.

Ông nói thêm rằng chương trình Hành động An ninh cho Âu Châu, gọi tắt là SAFE do Liên Hiệp Âu Châu lên kế hoạch - chương trình sẽ cung cấp khoản vay quốc phòng lên tới 150 tỷ euro - nên được phân bổ cho các nước thành viên để bảo đảm rằng chương trình này “không chỉ tập trung vào ba hoặc bốn quốc gia lớn”.

“Chúng ta cần sử dụng khoản đầu tư này để phát triển các khu vực khác, các công ty khác và tích hợp chúng vào chuỗi giá trị của ngành công nghiệp quốc phòng chung của chúng ta”, ông nói. “Chúng ta có thể sử dụng cơ hội này để phát triển các công ty địa phương nhằm mở rộng năng lực này và hiện đại hóa các công ty này”.

9. Hoa Kỳ và Ukraine ký thỏa thuận kinh tế về khoáng sản hiếm: Những điều cần biết

Hoa Kỳ và Ukraine đã hoàn tất một thỏa thuận vào thứ Tư, trao cho Washington quyền tiếp cận đặc biệt đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên của Ukraine - một động thái chiến lược của Kyiv nhằm củng cố sự ủng hộ của Tổng thống Trump trong các cuộc đàm phán ngừng bắn đang diễn ra với Nga.

Thỏa thuận này cho phép các công ty Hoa Kỳ được ưu tiên tiếp cận các dự án đầu tư mới liên quan đến các nguồn tài nguyên quan trọng như nhôm, than chì, dầu và khí đốt tự nhiên. Các quan chức Ukraine coi thỏa thuận này là rất quan trọng để duy trì thiện chí của Tổng thống Trump khi chính quyền của ông tăng cường nỗ lực làm trung gian chấm dứt cuộc chiến do cuộc xâm lược toàn diện của Nga phát động hơn ba năm trước.

Yulia Svyrydenko, Bộ trưởng Kinh tế Ukraine, đã nói, “Thay mặt Chính phủ Ukraine, tôi đã ký Thỏa thuận về việc thành lập Quỹ đầu tư tái thiết Hoa Kỳ-Ukraine. Cùng với Hoa Kỳ, chúng tôi đang tạo ra Quỹ sẽ thu hút đầu tư toàn cầu vào đất nước chúng tôi.”

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đã đăng trên X, “Nhờ những nỗ lực không mệt mỏi của Tổng thống Trump nhằm bảo đảm một nền hòa bình lâu dài, tôi rất vui mừng thông báo về việc ký kết thỏa thuận hợp tác kinh tế lịch sử ngày hôm nay giữa Hoa Kỳ và Ukraine thành lập Quỹ đầu tư tái thiết Hoa Kỳ-Ukraine để giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế của Ukraine. An ninh kinh tế chính là an ninh quốc gia.

Ông nói thêm rằng Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ “sẽ hợp tác chặt chẽ với Chính phủ Ukraine để thành lập quỹ này và chúng tôi mong muốn nhanh chóng đưa quan hệ đối tác kinh tế lịch sử này vào hoạt động vì lợi ích của cả người dân Ukraine và Hoa Kỳ”.

[Newsweek: US and Ukraine Sign Rare-Minerals Economic Deal: What to Know]

10. Bộ trưởng Nội vụ Pháp bị chỉ trích vì phản ứng chậm trễ trong vụ đâm dao gây ra tử vong ở đền thờ Hồi giáo

Bộ trưởng Nội vụ Pháp Bruno Retailleau đang phải gánh chịu những lời chỉ trích cho rằng ông đã phản ứng chậm chạp trước vụ giết hại một người đàn ông dường như bị nhắm tới vì đức tin Hồi giáo của mình.

Aboubakar Cissé, một người Mali 23 tuổi, đã tử vong sau khi bị đâm hàng chục nhát vào thứ sáu khi đang cầu nguyện tại một đền thờ Hồi giáo ở miền nam nước Pháp. Công tố viên địa phương cho biết kẻ tấn công đã quay cảnh đâm dao, trong đó hắn hét lên “Tao đã làm thế... đồ khốn nạn Allah của mày”, nhiều hãng truyền thông Pháp đưa tin.

Retailleau, một chính trị gia cánh hữu nổi tiếng đang chạy đua để lãnh đạo đảng chính trị bảo thủ Les Républicains của Pháp, đã trả lời trên X khoảng sáu giờ sau đó để bày tỏ “sự đoàn kết với cộng đồng Hồi giáo”.

Ông đã tham dự hai sự kiện vận động tranh cử vào cuối tuần và chỉ sau đó mới đi gặp các nhà điều tra địa phương và các nhà lãnh đạo tôn giáo tại La Grande-Combe vào hôm Chúa Nhật.

Retailleau đã nhanh chóng đến thăm các địa điểm xảy ra các vụ tấn công bạo lực khác sau khi chúng xảy ra. Ví dụ, chưa đầy một ngày trước vụ tấn công đền thờ Hồi giáo vào thứ sáu ở La Grande-Combe, ông đã đến Nantes sau khi một học sinh trung học đâm chết một bạn học 15 tuổi và làm bị thương những người khác. Vụ tấn công đó xảy ra vào khoảng trưa; Retailleau đã có mặt tại hiện trường trong vòng bảy giờ.

Bộ trưởng Nội vụ bảo vệ chuyến thăm trễ của mình đến địa điểm xảy ra vụ tấn công người đàn ông Hồi giáo bằng cách trích dẫn cuộc điều tra đang diễn ra và những bất ổn dai dẳng xung quanh vụ án. Vào thứ Ba, ông đã phản pháo lại những người chỉ trích ông vì đã biến những thảm kịch thành vấn đề chính trị.

“Tôi không chấp nhận những vấn đề nghiêm trọng và đau đớn như vậy lại bị các bên hoặc hiệp hội lợi dụng để trục lợi từ nỗi bất hạnh của một gia đình. Những phương pháp này thật đáng xấu hổ và tôi sẽ không để mình bị đe dọa hoặc lợi dụng”, ông nói.

Tuy nhiên, những người chỉ trích bộ trưởng cho rằng việc thiếu tính cấp bách cho thấy có sự đối xử theo tiêu chuẩn kép - một tuyên bố mà phát ngôn nhân của chính phủ Sophie Primas đã cố gắng bác bỏ tại một cuộc họp báo vào hôm Thứ Tư, 30 Tháng Tư, đặc biệt là khi xem xét đến việc Retailleau đã nhanh chóng đến hiện trường như thế nào trong vụ đâm dao gần đây mà Tổng thống Emmanuel Macron mô tả là một hành động “khủng bố Hồi giáo”.

Vụ đâm dao này, được thực hiện bởi một công dân Algeria được mô tả là có “tiền sử tâm thần phân liệt”, xảy ra lúc 3:40 chiều. Chuyến đi của bộ trưởng nội vụ đến địa điểm xảy ra vụ tấn công đã được xác nhận chưa đầy hai giờ sau đó.

Ludovic Mendes, một thành viên Quốc hội thuộc nhóm trung dung của Macron, người gần đây đã biên soạn một báo cáo về nạn kỳ thị Hồi giáo ở Pháp, cho biết: “Khi bạn thấy Bộ trưởng Nội vụ mất bao lâu để phản hồi… điều đó tạo ra ấn tượng rằng người Pháp theo đạo Hồi không có chỗ đứng ở đất nước chúng ta”.

Những người chỉ trích Retailleau nói thêm rằng những phát biểu gay gắt của ông chỉ trích khăn trùm đầu của người Hồi giáo — ông đã hét lên “đập bỏ mạng che mặt” tại một cuộc biểu tình gần đây — đã thúc đẩy điều mà Mendes mô tả là “chủ nghĩa phân biệt chủng tộc thông thường” ở Pháp vào thời điểm số liệu thống kê chính thức cho thấy tội ác thù hận chống lại người Hồi giáo đang gia tăng. Theo số liệu của Bộ Nội vụ, các báo cáo về những vụ việc như vậy đã tăng 72 phần trăm từ Tháng Giêng đến tháng 3 năm nay so với cùng kỳ năm 2024.

Retailleau cũng bị chỉ trích từ chính phe chính trị của mình. Xavier Bertrand, chủ tịch bảo thủ của vùng Hauts-de-France phía bắc và là người ủng hộ việc Retailleau giành quyền lãnh đạo đảng, nói với BFMTV rằng ông “hoàn toàn tin tưởng” rằng bộ trưởng nội vụ nên đến thăm địa điểm tấn công “ngay lập tức”.

Bertrand cho biết: “Khi một người đàn ông bị sát hại dã man ở Pháp vì anh ta là người Hồi giáo, chúng ta phải đấu tranh chống lại điều đó… sự phẫn nộ của chúng ta không thể phụ thuộc vào hoàn cảnh”.

Kẻ tấn công bị tình nghi đã bỏ trốn khỏi hiện trường và lẩn trốn trong ba ngày trước khi đầu hàng chính quyền Ý vào thứ Hai. Công tố viên Abdelkrim Grini cho biết mặc dù động cơ có khả năng nhất là thù hận, nhưng các kịch bản khác vẫn đang được xem xét.

Luật sư của kẻ tấn công, phát biểu với các phóng viên ở Ý, cho biết thân chủ của mình “không nói bất cứ điều gì chống lại đạo Hồi hay Nhà thờ Hồi giáo” và “bối rối” trước cáo buộc rằng hành động của anh ta xuất phát từ lòng căm thù.

[Politico: French interior minister under fire for slow response to deadly Mosque stabbing]