1. Trợ lý của Putin tiết lộ chi tiết mới về cuộc gọi của Tổng thống Donald Trump
Trợ lý tổng thống Nga Yuri Ushakov đã tiết lộ những chi tiết mới về cuộc điện đàm kéo dài hai giờ giữa nhà độc tài Vladimir Putin với Tổng thống Donald Trump vào thứ Hai.
Phát biểu với hãng thông tấn nhà nước Nga Interfax, Ushakov cho biết Putin đã chia sẻ thông tin chi tiết về các cuộc tấn công của Ukraine mà Nga tuyên bố đã đẩy lùi trước lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng tại Mạc Tư Khoa vào ngày 9 tháng 5.
Cho đến khi phát biểu của Ushakov được công bố, người ta biết rất ít thông tin chi tiết về cuộc gọi hôm thứ Hai, ngoại trừ nỗ lực được cho là của Tổng thống Trump nhằm khởi xướng các cuộc đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine.
Theo Ushakov, Putin đã nói với Tổng thống Trump rằng các cơ quan an ninh Nga đã ngăn chặn “các cuộc tấn công khủng bố” gần Điện Cẩm Linh và Quảng trường Đỏ ở Mạc Tư Khoa từ ngày 6 đến ngày 7 tháng 5.
Ông tuyên bố các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn Storm Shadow của Ukraine được thực hiện trước lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng của Nga, lễ kỷ niệm thường niên của Mạc Tư Khoa về thất bại của Đức Quốc xã trong Thế chiến II.
Năm nay đánh dấu kỷ niệm 80 năm lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng. Putin thường sử dụng chúng để thể hiện sức mạnh quân sự của Nga và mời các nhà lãnh đạo nước ngoài đến dự lễ duyệt binh ở Quảng trường Đỏ.
Ushakov cho biết Ukraine muốn “đe dọa các nhà lãnh đạo nước ngoài và ngăn họ đến Mạc Tư Khoa”.
Trợ lý tổng thống cho biết, “Putin tất nhiên có chủ ý khi nhắc đến điều này với Tổng thống Trump, vì phía Ukraine đã trực tiếp đe dọa những người nước ngoài tham gia các sự kiện lễ hội”.
Ushakov cho biết: “Chủ đề này đã được thảo luận khá chi tiết trong cuộc trò chuyện hôm qua giữa hai tổng thống và đáng được đề cập đặc biệt”.
Theo Ushakov, cuộc thảo luận về các cuộc tấn công của Ukraine đã làm Tổng thống Trump hiểu rõ hơn Nga mới là quốc gia yêu chuộng hòa bình, và chính quyền Ukraine là một bọn phát xít cực kỳ hiếu chiến.
Cả bốn phi trường ở Mạc Tư Khoa đều buộc phải tạm dừng hoạt động từ ngày 6 đến ngày 7 tháng 5 vì các mối đe dọa từ máy bay điều khiển từ xa. Khoảng 60.000 người bị ảnh hưởng sau khi ít nhất 350 chuyến bay bị hủy hoặc hoãn, hãng tin độc lập Meduza bằng tiếng Nga đưa tin.
Cuộc gọi của Tổng thống Trump và Putin là một phần trong nỗ lực mới nhất của Washington nhằm chấm dứt cuộc chiến toàn diện kéo dài ba năm ở Ukraine, nhưng không mang lại bước đột phá lớn nào.
Sau cuộc gọi, Tổng thống Trump cho biết Mạc Tư Khoa và Kyiv sẽ nối lại các cuộc đàm phán trực tiếp về khả năng ngừng bắn, đồng thời một lần nữa tuyên bố Hoa Kỳ sẽ từ bỏ tiến trình này nếu các cuộc đàm phán bị đình trệ.
“Tôi nghĩ rằng điều gì đó sẽ xảy ra. Và nếu không, tôi chỉ cần lùi lại và họ sẽ phải tiếp tục,” ông nói với các phóng viên, tuy nhiên vẫn gọi các cuộc đàm phán là “có hiệu quả”.
Điện Cẩm Linh cho biết cuộc điện đàm diễn ra “thẳng thắn và thân thiện”, tiết lộ rằng hai nhà lãnh đạo đã gọi nhau bằng tên riêng và không ai muốn cúp máy trước.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu trong bài phát biểu qua video vào đêm ngày 7 tháng 5 về các cuộc tấn công của Ukraine: “Hoàn toàn đúng là bầu trời Nga - bầu trời của kẻ xâm lược - cũng đang bất ổn ngày hôm nay”.
Tổng thống Zelenskiy phát biểu vào thứ Hai: “Điều quan trọng đối với tất cả chúng ta là Hoa Kỳ không nên xa rời các cuộc đàm phán và theo đuổi hòa bình, bởi vì người duy nhất được hưởng lợi từ điều đó là Putin.”
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết: “Vladimir Putin rõ ràng vẫn đang tiếp tục câu giờ—điều đó cũng rất rõ ràng. Và vì vậy, mặc dù Nga sẵn sàng thảo luận về một bản ghi nhớ, vẫn chưa có lệnh ngừng bắn nào được nhìn thấy... Ít nhất thì đó là đánh giá của tôi. Không có mốc thời gian. Vì vậy, thật không may, người ta phải nói rằng Putin vẫn không có vẻ gì là thực sự quan tâm đến hòa bình hoặc lệnh ngừng bắn—ít nhất là không phải trong những điều kiện mà những người khác có thể chấp nhận được.”
Cựu Thủ tướng Thụy Điển Carl Bildt đã nói trên X: “Không nghi ngờ gì nữa, đây là chiến thắng của Putin khi ông ta từ chối lời kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức và thay vào đó có thể tiếp tục các hoạt động quân sự cùng lúc với việc gây áp lực lên Ukraine tại bàn đàm phán. Putin chắc chắn chỉ có ý định đàm phán về lệnh ngừng bắn khi tất cả các điều kiện của ông ta về việc hạn chế chủ quyền của Ukraine được đáp ứng.”
Theo Tổng thống Trump, các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine sẽ được nối lại “ngay lập tức”. Nhưng Điện Cẩm Linh đã nói rằng “không có thời hạn chót và không thể có bất kỳ thời hạn nào”.
[Newsweek: Putin's Aide Reveals New Details About Donald Trump Call]
2. Ba Lan sẽ xét xử nghi phạm trong âm mưu ám sát Tổng thống Zelenskiy của Nga
Hôm Thứ Tư, 21 Tháng Năm, Bộ Nội Vụ Ba Lan cho biết các công tố viên nước này đã truy tố một người đàn ông bị cáo buộc có kế hoạch hỗ trợ tình báo nước ngoài của Nga trong một nỗ lực ám sát Tổng thống Volodymyr Zelenskiy
Người bị buộc tội, được xác định là Pawel K., đã bị bắt vào ngày 17 tháng 4 năm 2024 tại Ba Lan sau cuộc điều tra chung của chính quyền Ba Lan và Ukraine. Theo thông cáo báo chí từ Văn phòng Công tố Quốc gia Ba Lan, ông có thể phải đối mặt với mức án lên tới tám năm tù.
Theo các nhà điều tra, Paweł K. đã bày tỏ mong muốn làm việc cho tình báo quân sự Nga và thiết lập liên lạc với các công dân Nga trực tiếp tham gia vào cuộc chiến ở Ukraine.
Các nhà chức trách cho biết nhiệm vụ của ông bao gồm thu thập và cung cấp thông tin về an ninh tại Sân bay Rzeszow-Jasionka ở đông nam Ba Lan.
Thông cáo báo chí cũng cho biết các hoạt động của Pawel K. “bao gồm nhiều hoạt động khác nhau, trong đó có việc hỗ trợ các cơ quan tình báo Nga lập kế hoạch ám sát... Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy”.
Ba Lan, một đồng minh trung thành của Ukraine và là điểm trung chuyển quan trọng cho viện trợ quân sự của phương Tây tới Ukraine, cho biết nước này đã trở thành mục tiêu chính cho các hoạt động gián điệp và gây bất ổn của Nga, bao gồm các vụ tấn công đốt phá và tấn công mạng.
Gần đây nhất, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đổ lỗi cho tin tặc Nga về các cuộc tấn công mạng trước cuộc bầu cử tổng thống Ba Lan vào ngày 18 tháng 5. Vào tháng 9 năm 2024, chính phủ Ba Lan cũng cáo buộc Mạc Tư Khoa và đồng minh Belarus tiến hành “cuộc chiến tranh mạng trên thực tế” nhằm vào Ba Lan.
Bên cạnh cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine, Điện Cẩm Linh còn bị cáo buộc tiến hành chiến tranh hỗn hợp, gián điệp và phá hoại trên khắp Âu Châu.
[Kyiv Independent: Poland to try suspect in alleged Russian plot to assassinate Zelensky]
3. Thủ tướng Qatar phủ nhận việc tặng máy bay cho Tổng thống Trump là hối lộ
Thủ tướng Qatar đã bảo vệ việc tặng một chiếc máy bay phản lực hạng sang cho Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, nói rằng món quà gây tranh cãi này không phải là “hối lộ” và sẽ được trao “hoàn toàn hợp pháp”.
Tổng thống Trump đã công bố trong tháng này rằng quốc gia vùng Vịnh đã đề nghị tặng ông một chiếc máy bay phản lực Boeing 747-8, từng thuộc sở hữu của hoàng gia Qatar, để sử dụng làm Không lực Một, là chuyên cơ chính thức của tổng thống. Được định giá 400 triệu đô la, “cung điện trên trời”, như người ta vẫn gọi, sẽ là một trong những món quà đắt giá nhất từ một chính phủ nước ngoài tặng một tổng thống Mỹ trong lịch sử.
“Đó là một cử chỉ tuyệt vời từ Qatar”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tuần trước. “Tôi sẽ không bao giờ là người từ chối lời đề nghị như vậy. Ý tôi là, tôi có thể là một người ngu ngốc và nói rằng, 'Không, chúng tôi không muốn một chiếc máy bay miễn phí, rất đắt tiền.'“
Đảng Dân chủ nhanh chóng lên án thỏa thuận này vì những lo ngại về đạo đức, an ninh và thậm chí là hiến pháp, trong khi một số đảng viên Cộng hòa và đồng minh trung thành của MAGA, chẳng hạn như Thượng nghị sĩ Missouri Josh Hawley, cũng lên tiếng bày tỏ sự lo ngại.
Nhưng Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman Al-Thani nhấn mạnh hôm Thứ Tư, 21 Tháng Năm, rằng khoản quyên góp này hoàn toàn hợp pháp và gọi đó là “một điều bình thường xảy ra giữa các đồng minh”.
“Tôi không biết tại sao mọi người lại coi đây là hành vi hối lộ hay Qatar đang cố gắng mua ảnh hưởng thông qua chính quyền này”, ông phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Qatar.
“Có rất nhiều tranh cãi đã nảy sinh từ điều này, cái mà tôi gọi là sự trao đổi giữa hai quốc gia,” ông nói thêm. “Câu chuyện về máy bay là một giao dịch giữa Bộ Quốc phòng với Bộ Quốc phòng về cơ bản được thực hiện với sự minh bạch hoàn toàn và rất hợp pháp.”
Chính quyền Tổng thống Trump từ lâu đã tìm cách thay thế đội bay Không lực Một đã cũ bằng một cặp máy bay Boeing 747-200B, đã hoạt động từ năm 1990.
Boeing hiện đang cải tiến hai máy bay Boeing 747 mới hơn để đáp ứng các yêu cầu cần thiết để máy bay có thể hoạt động như Không lực Một với chi phí hàng tỷ đô la, nhưng ngày hoàn thành dự án đã bị lùi lại đến năm 2027, khiến Tổng thống Trump phải lên tiếng bày tỏ sự thất vọng.
“Chúng tôi rất thất vọng vì Boeing mất quá nhiều thời gian để chế tạo một chiếc Không lực Một mới”, ông phàn nàn vào tuần trước.
Ngay cả khi Tổng thống Trump chấp nhận chiếc máy bay phản lực khổng lồ của Qatar - mà ông đã cam kết sẽ tặng cho thư viện tổng thống của mình vào cuối nhiệm kỳ - thì cũng phải mất nhiều năm và tốn hàng trăm triệu đô la để cải tiến nó để có thể phục vụ cho tổng thống.
[Politico: Qatari PM denies Trump plane gift is bribery]
4. Nhà máy bán dẫn của Nga bị tấn công trong vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa lớn của Ukraine
Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố lực lượng phòng không Nga đã chặn hơn 150 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine trong một cuộc tấn công lớn vào đêm 20 rạng sáng ngày 21 tháng 5, với nhiều nguồn tin đưa tin về các cuộc tấn công vào các mục tiêu công nghiệp.
Các vụ nổ đã được báo cáo ở các tỉnh Tula, Ryazan và Oryol, khi quan chức Ukraine Andrii Kovalenko tuyên bố rằng các cơ sở của tổ hợp công nghiệp-quân sự Nga đã bị tấn công bởi “máy bay điều khiển từ xa không xác định” ở Tỉnh Oryol.
Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov tuyên bố rằng cuộc tấn công không gây ra thiệt hại hay thương vong. Theo Konashenkov, năm mươi ba máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã bị bắn hạ trên khu vực này qua đêm.
Mục tiêu rõ ràng của cuộc tấn công là một nhà máy bán dẫn ở thị trấn Bolkhov, kênh tin tức độc lập Astra đưa tin. Kênh Telegram Supernova+ của Ukraine đã chia sẻ những gì họ tuyên bố là cảnh quay về cơ sở bị cháy và hư hại.
Các quan chức Nga không bình luận về khả năng xảy ra một cuộc tấn công vào nhà máy này. Nhà máy quan trọng này của Nga đã bị Hoa Kỳ trừng phạt từ năm ngoái vì vai trò của nhà máy này trong tổ hợp công nghiệp-quân sự của Nga.
Các lệnh hạn chế chuyến bay tạm thời được áp dụng tại các phi trường Yaroslavl, Kostroma và Kaluga.
Quân đội Ukraine chưa bình luận về những tuyên bố này, vốn không thể được xác minh độc lập.
Ukraine thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào các cơ sở công nghiệp và quân sự của Nga ở hậu phương nhằm làm suy yếu khả năng tiến hành chiến tranh toàn diện của Mạc Tư Khoa.
[Kyiv Independent: Russian semiconductor plant targeted in alleged massive Ukrainian drone attack]
5. Hung Gia Lợi tuyên bố đã vạch trần 2 “gián điệp” Ukraine trong bối cảnh cáo buộc lẫn nhau làm gián điệp
Phát ngôn nhân chính phủ Hung Gia Lợi Zoltan Kovacs tuyên bố hôm Thứ Tư, 21 Tháng Năm, rằng các cơ quan tình báo Hung Gia Lợi đã phát hiện ra hai “gián điệp” người Ukraine bị cáo buộc.
Những cáo buộc mới này làm leo thang căng thẳng ngoại giao nảy sinh từ những cáo buộc gián điệp lẫn nhau giữa Kyiv và Budapest.
Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU tuyên bố vào ngày 9 tháng 5 rằng họ đã vạch trần một mạng lưới gián điệp Hung Gia Lợi ở miền tây Ukraine, bắt giữ hai điệp viên. Để đáp trả, Hung Gia Lợi đã trục xuất hai nhà ngoại giao Ukraine, một động thái đáp trả bằng việc trục xuất từ Kyiv.
Kovacs cho biết đảng Fidesz của Hung Gia Lợi xác định hai cá nhân này là Roland Tseber và Istvan Hollo.
Trích lời của nhà lãnh đạo nhóm nghị viện Mate Kocsis, ông tuyên bố Tseber là “một sĩ quan tình báo bất hợp pháp của Ukraine”, người đã xây dựng mối quan hệ với các nhân vật đối lập để gây ảnh hưởng đến lập trường của Hung Gia Lợi về cuộc chiến của Nga.
Kocsis cũng tuyên bố Hollo là công dân Ukraine đang bị điều tra vì tìm kiếm thông tin mật của Hung Gia Lợi về chính sách năng lượng và quân sự.
Kocsis cho biết: “Hoạt động này phù hợp với hoạt động gây ảnh hưởng cổ điển nhằm làm mất uy tín của Hung Gia Lợi trên trường quốc tế và gây áp lực buộc chính phủ thay đổi chính sách đối với Ukraine”.
Ukraine chưa bình luận về những cáo buộc mới nhất.
Vào ngày 13 tháng 5, Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orban cáo buộc Ukraine can thiệp vào công việc nội bộ của Hung Gia Lợi và thông đồng với một đảng đối lập.
“ Đảng đối lập Hung Gia Lợi đã tham gia tích cực vào hoạt động đặc biệt của cơ quan mật vụ Ukraine. Một điều như vậy chưa bao giờ xảy ra trong ký ức của chúng tôi”, Orban nói, có thể ám chỉ đến đảng Tisza do nhân vật đối lập Peter Magyar lãnh đạo.
Magyar, người đã đến thăm Kyiv vào tháng 7 năm 2024 và quyên góp viện trợ nhân đạo cho Ukraine, đã định vị đảng của mình theo hướng phản đối các chính sách của Orban và tuyên bố sẽ thiết lập lại mối quan hệ của Hung Gia Lợi với phương Tây.
Orban, được coi rộng rãi là nhà lãnh đạo thân Nga nhất của Liên Hiệp Âu Châu, đã nhiều lần phản đối viện trợ quân sự cho Ukraine và cảnh báo rằng tư cách thành viên Liên Hiệp Âu Châu của Ukraine sẽ “phá hủy” Hung Gia Lợi.
Tranh chấp gián điệp xảy ra trong bối cảnh Hung Gia Lợi ngày càng bị cô lập về mặt chính trị trong Liên Hiệp Âu Châu do lập trường của nước này về cuộc chiến toàn diện đang diễn ra của Nga, hiện đã bước sang năm thứ ba.
[Kyiv Independent: Hungary claims it exposed 2 Ukrainian 'spies' amid mutual espionage accusations]
6. Thủ tướng Ý Meloni cho biết Đức Giáo Hoàng Lêô sẵn sàng tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình Ukraine tại Vatican
Hôm Thứ Tư, 21 Tháng Năm, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni cho biết Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã bày tỏ mong muốn tổ chức vòng đàm phán tiếp theo tại Vatican để đưa cuộc chiến của Nga tại Ukraine đến gần hơn với hồi kết.
Sau khi bầu ra giáo hoàng mới, một số đối tác của Ukraine, bao gồm Hoa Kỳ, đã đề xuất rằng Vatican có thể trở thành một nền tảng trung lập cho các cuộc đàm phán hòa bình tiếp theo.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cũng cho biết Kyiv đang xem xét khả năng tổ chức một cuộc họp với các phái đoàn từ Ukraine, Nga, Hoa Kỳ và Liên Hiệp Âu Châu tại Thổ Nhĩ Kỳ, Vatican hoặc Thụy Sĩ.
“Khi nhận được sự xác nhận của Đức Thánh Cha về sự sẵn sàng tổ chức các cuộc đàm phán tiếp theo giữa các bên tại Vatican, tôi đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Đức Giáo Hoàng Lêô XIV vì cam kết không ngừng của ngài đối với hòa bình”, Thủ tướng Ý nói.
Cuộc đàm phán mới nhất giữa Ukraine và Nga được tổ chức tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5, đánh dấu cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa các bên kể từ năm 2022. Cuộc đàm phán kéo dài chưa đầy hai giờ mà không đạt được đột phá.
Ukraine đã đề xuất một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và một cuộc trao đổi tù binh toàn diện. Đổi lại, Nga một lần nữa đưa ra những yêu cầu toàn diện, bao gồm việc Ukraine chấp nhận quy chế trung lập, từ bỏ yêu cầu bồi thường chiến tranh từ Mạc Tư Khoa và thừa nhận việc mất Crimea và bốn vùng phía đông bị tạm chiếm một phần.
Sau khi được bầu, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, người Mỹ đầu tiên lãnh đạo Giáo Hội Công Giáo, đã cam kết sẽ đích thân “nỗ lực hết sức để nền hòa bình này có thể được thiết lập”.
Trong bài phát biểu đầu tiên vào Chúa Nhật ngày 11 tháng 5, Đức Giáo Hoàng đã kêu gọi một “nền hòa bình đích thực và lâu dài” tại Ukraine, đồng thời nói thêm rằng ngài mang trong lòng “nỗi đau khổ của người dân Ukraine thân yêu”.
Trước đó, khi còn là giám mục của Chiclayo ở Peru, Đức Lêô XIV đã lên tiếng phản đối cuộc chiến liên tục của Nga chống lại Ukraine và lên án não trạng “đế quốc” của Nga.
Khả năng các cuộc đàm phán được tổ chức tại Vatican có nhiều trở ngại. Thứ nhất, bản thân Putin không muốn chấm dứt cuộc xâm lược. Nếu ông ta thực sự muốn có hòa bình, ông ta có thể ra lệnh ngưng tiếng súng và rút quân về nước bất cứ lúc nào. Hòa bình sẽ đến ngay lập tức. Thứ hai, Chính Thống Giáo Nga dưới sự lãnh đạo của Thượng Phụ Kirill đã theo đuổi một chính sách bài Công Giáo. Tất cả các Giáo Hội Chính Thống đều đã từng tham dự các buổi cầu nguyện chung với Công Giáo, ngoại trừ Chính Thống Giáo Nga.
Peter Anderson, một ký giả kỳ cựu chuyên về các vấn đề liên quan đến Chính Thống Giáo cho biết hôm 25 tháng 5, 2019, Đức Thánh Cha Phanxicô đã có cuộc gặp gỡ với Đức Thượng Phụ Daniel của Chính Thống Giáo Rumani. Một ngày trước đó, đại diện của Chính Thống Giáo Nga đã đến gặp Đức Thượng Phụ Daniel và bảo ngài phải tránh lặp lại một biến cố đã xảy ra vào năm 1999 khi Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đến thăm Rumani, 10 năm sau sự sụp đổ của bức tường Bá Linh. Trong chuyến tông du này, vui mừng với tự do vừa đạt được, các tín hữu Chính Thống Giáo đã tham dự các cử hành của vị Giáo Hoàng Ba Lan, và hô lớn “hiệp nhất, hiệp nhất”. Các Giám Mục và linh mục Chính Thống Giáo Rumani cũng nhiệt thành tham gia vào các cử hành của Công Giáo trong dịp này. Được sự dặn dò của Thượng Phụ Kirill, khi Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi mọi người cùng đọc kinh Lạy Cha, Thượng Phụ Daniel đã không hề nhếch mép.
Ngày 12 tháng Hai, 2016 Đức Thánh Cha Phanxicô đã có cuộc gặp gỡ lịch sử với Thượng Phụ Kirill tại phòng khánh tiết của sân bay Havana của Cuba. Peter Anderson nhấn mạnh rằng hai vị đã không cầu nguyện chung. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đề nghị cầu nguyện chung nhưng Thượng Phụ Kirill từ chối thẳng thừng.
Anderson chỉ ra rằng, Chính Thống Giáo Nga vẫn coi Công Giáo là “tà ma ngoại đạo”, việc cầu nguyện chung là không thể.
Hầu như chắc chắn rằng Thượng Phụ Kirill sẽ cản trở Putin hội đàm hòa bình với Ukraine tại Vatican vì làm như thế có thể tăng ảnh hưởng cho Giáo Hội Công Giáo.
[Kyiv Independent: Pope Leo willing to host Ukraine peace talks in Vatican, Italy's Meloni says]
7. Anh áp dụng lệnh trừng phạt mới với Nga khi các cuộc đàm phán hòa bình bị đình trệ
Anh đang nhắm vào ngành công nghiệp quốc phòng và tài chính của Nga bằng 100 lệnh trừng phạt mới, trong khi Hoa Kỳ từ chối tăng cường áp lực lên Mạc Tư Khoa.
Loạt lệnh trừng phạt mới của Vương quốc Anh được phối hợp với việc Liên Hiệp Âu Châu đưa ra gói biện pháp mới nhất chống lại Nga, trong bối cảnh các đồng minh Âu Châu đang nỗ lực duy trì hy vọng về một lệnh ngừng bắn.
Các công ty và cá nhân hỗ trợ quân đội, xuất khẩu năng lượng và nỗ lực tuyên truyền của Nga đều có tên trong danh sách do Văn phòng Đối ngoại, Khối thịnh vượng chung và Phát triển, cũng như các tổ chức tài chính giúp tài trợ cho cuộc xâm lược Ukraine công bố.
Anh cũng sẽ trừng phạt 18 tàu nữa trong “hạm đội bóng tối” vận chuyển dầu của Nga và đang thảo luận với các đối tác về việc thắt chặt giá trần đối với dầu của Nga.
Ngoại trưởng David Lammy cho biết: “Chúng tôi đã nói rõ rằng việc trì hoãn các nỗ lực hòa bình sẽ chỉ làm tăng thêm quyết tâm giúp Ukraine tự vệ và sử dụng các lệnh trừng phạt để hạn chế cỗ máy chiến tranh của Putin”.
Ông cho biết Vladimir Putin đã “phơi bày bản chất thật của một kẻ hiếu chiến” sau các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào Ukraine hôm thứ Bảy, bao gồm một cuộc tấn công vào một chiếc xe buýt ở Sumy được cho là đã giết chết chín thường dân.
Tổng thống Ukraine Vlodomyr Tổng thống Zelenskiy cáo buộc Putin “cố gắng kéo dài thời gian để tiếp tục chiến tranh” sau khi cuộc gọi giữa nhà lãnh đạo Nga và Ông Donald Trump không mang lại tiến triển nào.
Mặc dù tổng thống Hoa Kỳ nói rằng “giọng điệu và tinh thần của cuộc trò chuyện rất tuyệt vời”, Điện Cẩm Linh sau đó cho biết cả hai không thảo luận về khung thời gian cho lệnh ngừng bắn.
Trong cuộc gọi sau đó giữa Tổng thống Trump, Tổng thống Zelenskiy, Emmanuel Macron của Pháp, Giorgia Meloni của Ý, Frederich Merz của Đức và Ursula von der Leyen của Liên Hiệp Âu Châu, một sự chia rẽ rõ ràng đã xuất hiện giữa đường lối của Hoa Kỳ và Âu Châu.
Bản tường trình của Đức về cuộc gọi nêu rõ rằng Âu Châu có ý định tăng cường áp lực lên Điện Cẩm Linh thông qua các lệnh trừng phạt mới nếu Putin tiếp tục tránh đàm phán.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump nói với các phóng viên rằng ông không áp đặt lệnh trừng phạt mới vì “vẫn còn cơ hội để thực hiện điều gì đó”.
[Politico: UK hits Russia with new sanctions as peace talks stall]
8. Nga gửi 20.000 công dân mới nhập tịch đến chiến đấu ở Ukraine, quan chức cao cấp cho biết
Theo hãng thông tấn nhà nước TASS, Trưởng ban điều tra Alexander Bastrykin cho biết hôm Thứ Tư, 21 Tháng Năm, rằng các cơ quan thực thi pháp luật của Nga đã đưa 20.000 người nhập cư đã nhập tịch đến chiến đấu tại Ukraine vì không ghi danh nghĩa vụ quân sự.
Tiết lộ này báo hiệu sự đàn áp mạnh mẽ hơn đối với dân di cư của Nga khi Điện Cẩm Linh đang phải vật lộn để đáp ứng nhu cầu nhân lực tuyến đầu.
Bastrykin phát biểu tại Diễn đàn Luật pháp Quốc tế St. Petersburg rằng: “Đã có 20.000 công dân 'trẻ' của Nga, những người vì lý do nào đó không thích sống ở Uzbekistan, Tajikistan, Kyrgyzstan, đang ở tuyến đầu”.
Ông cho biết đã ra lệnh cho các điều tra viên quân sự, cảnh sát và Vệ binh Quốc gia Nga tiến hành các cuộc đột kích thường xuyên vào các khu vực nơi người di cư sinh sống để bắt những người trốn tránh ghi danh nghĩa vụ quân sự.
Bastrykin trước đó tuyên bố nhiều người nước ngoài đã bắt đầu “chậm rãi” rời khỏi Nga để tránh nghĩa vụ quân sự và mô tả việc điều động bắt buộc những công dân nhập tịch là một “chiêu trò” nhằm vào những người di cư trong khi vẫn đáp ứng các yêu cầu của hiến pháp.
Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh lực lượng Nga tiếp tục chiến dịch tuyển dụng hàng tháng từ 30.000 đến 40.000 người, theo thông tin tình báo phương Tây được tờ Wall Street Journal trích dẫn.
Với ký ức về cuộc tổng động viên một phần không được ủng hộ năm 2022 vẫn còn mới mẻ - khi hơn 261.000 người Nga chạy trốn khỏi đất nước - Điện Cẩm Linh đã tránh được một cuộc tuyển quân hàng loạt khác.
Thay vào đó, họ chuyển sang các chiến dịch tuyển quân tích cực và các ưu đãi tài chính.
Vào ngày 31 tháng 3, Putin đã ra lệnh gọi nhập ngũ vào mùa xuân cho 160.000 nam giới — đợt triệu tập nhập ngũ lớn nhất của nước này trong 14 năm qua.
Mặc dù về mặt kỹ thuật, những người lính nghĩa vụ bị cấm tham gia chiến đấu ở tiền tuyến, các nhóm nhân quyền và người thân đã báo cáo rằng nhiều người bị ép ký hợp đồng dẫn đến việc được điều động đến Ukraine.
Vào mùa hè năm 2024, các nhà lập pháp Nga đã thông qua luật cho phép chính quyền thu hồi quyền công dân của những cá nhân nhập tịch không ghi danh nghĩa vụ quân sự.
[Kyiv Independent: Russia sends 20,000 recently naturalized citizens to fight in Ukraine, top official says]
9. Lithuania đưa Belarus ra tòa án The Hague vì vũ khí hóa vấn đề di cư
Lithuania đã đệ đơn kiện Belarus lên Tòa án Công lý Quốc tế, cáo buộc nước này dàn dựng cuộc khủng hoảng di cư gây nguy hiểm đến tính mạng và vi phạm luật pháp quốc tế.
Tòa án Công lý Quốc tế, gọi tắt là ICJ cho biết trong một tuyên bố hôm Thứ Ba, 20 Tháng Năm, rằng vụ việc tập trung vào cáo buộc Belarus vi phạm Nghị định thư của Liên Hiệp Quốc về chống buôn lậu người di cư bằng đường bộ, đường biển và đường hàng không.
Lithuania cáo buộc Belarus đã vi phạm nghĩa vụ quốc tế của mình khi cho phép buôn người di cư, không bảo vệ biên giới, lơ là hợp tác với các cơ quan thực thi pháp luật và coi thường quyền của người di cư.
Lithuania lập luận rằng những hành động này đã làm suy yếu nghiêm trọng chủ quyền, an ninh và trật tự công cộng của nước này, đồng thời khiến những cá nhân dễ bị tổn thương phải chịu tổn hại đáng kể.
Bộ trưởng Tư pháp Lithuania Rimantas Mockus cho biết trong một tuyên bố: “Chính quyền Belarus phải chịu trách nhiệm trước pháp luật vì đã chỉ đạo làn sóng di cư bất hợp pháp và gây ra những vi phạm nhân quyền”.
“Chúng tôi đưa vụ việc này ra Tòa án Công lý Quốc tế để gửi đi một thông điệp rõ ràng: không quốc gia nào có thể sử dụng những người dễ bị tổn thương làm quân cờ chính trị mà không phải đối mặt với hậu quả theo luật pháp quốc tế”, ông nói thêm.
Kể từ năm 2021, căng thẳng giữa Lithuania và Belarus đã leo thang sau khi hàng ngàn người - chủ yếu từ Trung Đông và Phi Châu - vượt biên vào Lithuania, Ba Lan và Latvia từ Belarus.
Vào tháng 12 năm 2021, Liên Hiệp Âu Châu đã thông qua các biện pháp khẩn cấp cho phép các quốc gia thành viên giáp với Belarus và Nga tạm thời đình chỉ quyền tị nạn trước chiến thuật “chiến tranh hỗn hợp” của Minsk và Mạc Tư Khoa.
Theo Ủy ban Âu Châu, năm 2024, số lượng người nhập cảnh vào Liên Hiệp Âu Châu qua biên giới Belarus đã tăng 66 phần trăm so với năm 2023.
[Politico: Lithuania takes Belarus to The Hague for weaponizing migration]
10. Chính quyền Tổng thống Trump cân nhắc trục xuất gần 200.000 người Ukraine bằng tiền viện trợ nước ngoài, tờ Washington Post đưa tin
Washington có kế hoạch chi khoảng 250 triệu đô la tiền viện trợ nước ngoài để hồi hương người dân từ các khu vực xung đột đang diễn ra, bao gồm khoảng 200.000 người Ukraine và 500.000 người Haiti, tờ Washington Post đưa tin vào ngày 20 tháng 5, trích dẫn bản thảo tài liệu nội bộ mà tờ báo này có được.
Trong nhiệm kỳ tổng thống của Tổng thống Joe Biden, người Ukraine và Haiti được cấp quyền bảo vệ tạm thời, cho phép họ ở lại Hoa Kỳ nếu họ không thể trở về nước.
Với việc chính quyền Tổng thống Trump nhậm chức, Hoa Kỳ đã thắt chặt chính sách nhập cư. Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trước đây đã cam kết áp dụng luật nghiêm khắc hơn đối với người di cư và khởi động “chương trình trục xuất lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ”, nhằm mục đích trục xuất 15 đến 20 triệu người di cư khỏi đất nước.
Theo dự thảo tài liệu nội bộ, đề xuất này được chuẩn bị sau khi Bộ An ninh Nội địa ban hành tuyên bố vào ngày 5 tháng 5. Tuyên bố nêu rõ những người nhập cư tự nguyện rời khỏi Hoa Kỳ về nước sẽ đủ điều kiện nhận 1.000 đô la tiền hỗ trợ.
Theo tờ Washington Post, ngoài người Ukraine và Haiti, các tài liệu dự thảo cũng đề cập đến người Afghanistan, Palestine, Libya, Sudan, Syria và Yemen, những người có thể trở thành mục tiêu khác của chương trình trục xuất.
Tricia McLaughlin, phát ngôn nhân của Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ, đã xác minh tính xác thực của các tài liệu, nhưng mô tả chúng là “lỗi thời”. McLaughlin nói thêm rằng Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem vẫn chưa đưa ra quyết định “cuối cùng” về tình trạng được bảo vệ tạm thời cho Haiti hoặc Ukraine.
Theo dự thảo tài liệu mà tờ báo đã xem xét, Cục Dân số, Người tị nạn và Di cư, gọi tắt là PRM thuộc Bộ Ngoại giao sẽ tài trợ cho chương trình tái định cư tự nguyện bằng các khoản tiền do Quốc hội phân bổ cho các chuyến bay thuê bao hoặc vé máy bay thương mại.
Bộ Ngoại giao thừa nhận rằng họ đang hợp tác với Bộ An ninh Nội địa để cung cấp “hỗ trợ đi lại và ưu đãi tài chính” nhằm khuyến khích người di cư tự nguyện rời khỏi đất nước.
Theo WP đưa tin, đề xuất của chính quyền Tổng thống Trump đã bị chỉ trích, bao gồm cả các cựu quan chức chính phủ, những người gọi nó là vô nhân đạo và trái ngược với các lý tưởng lâu đời của Hoa Kỳ.
Theo những người phản đối kế hoạch này, chính quyền Tổng thống Trump đang buộc những người xin tị nạn phải trở về những quốc gia mà họ “có nguy cơ bị giết”. Họ cũng đặt câu hỏi liệu kế hoạch này có phải là hành vi lạm dụng nguồn tiền viện trợ nước ngoài vốn chủ yếu dùng để hỗ trợ người tị nạn và tái định cư cho họ hay không.
Vào cuối tháng Giêng, Washington đã đình chỉ việc chấp nhận đơn xin tị nạn của người Ukraine theo chương trình Uniting for Ukraine. Chương trình này cho phép tị nạn trong hai năm tại Hoa Kỳ, cũng như quyền làm việc, học tập và có bảo hiểm y tế, cùng nhiều quyền lợi khác.
Theo Liên Hiệp Quốc, có khoảng 200.000 người tị nạn Ukraine ở Hoa Kỳ.
[Kyiv Independent: Trump administration considers deporting nearly 200,000 Ukrainians using foreign aid funds, WP reports]
11. Các bộ trưởng Liên Hiệp Âu Châu ký kết gói trừng phạt mới chống lại Nga
Các Ngoại trưởng Liên Hiệp Âu Châu hôm thứ Ba đã phê duyệt vòng trừng phạt thứ 17 đối với Nga liên quan đến cuộc chiến đang diễn ra của Điện Cẩm Linh với Ukraine.
Gói này sẽ tăng gấp đôi số lượng tàu bị cấm trong cái gọi là đội tàu ngầm của Nga, đội tàu chở dầu và khí đốt được bảo dưỡng kém mà Mạc Tư Khoa sử dụng để lách mức giá dầu tối đa mà phương Tây đã thỏa thuận.
“Trong khi Putin giả vờ quan tâm đến hòa bình, nhiều lệnh trừng phạt hơn đang được thực hiện. Hành động của Nga và những người cho phép Nga phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng”, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên Hiệp Âu Châu Kaja Kallas cho biết trong một tuyên bố.
Ngoài hạm đội ngầm, Liên Hiệp Âu Châu cũng áp đặt lệnh hạn chế đối với một công ty dầu mỏ và một doanh nghiệp vận tải biển của Nga. Các doanh nhân Liên Hiệp Âu Châu cũng bị cấm kinh doanh với hơn 45 thực thể và cá nhân trong ngành công nghiệp quân sự. Một công ty nhà nước Trung Quốc đã được thêm vào danh sách này, cùng với hai công ty khác từ quốc gia đó.
Hàng chục công ty Nga và nước thứ ba sẽ phải đối mặt với lệnh kiểm soát xuất khẩu chặt chẽ hơn khi muốn mua hàng hóa Âu Châu.
Trong bối cảnh nỗ lực ngừng bắn ngày càng mạnh mẽ hơn, Liên Hiệp Âu Châu đã cân nhắc vòng trừng phạt tiếp theo, bao gồm lệnh cấm giao dịch với các công ty đứng sau đường ống dẫn khí đốt Nord Stream.
Các hạn chế này có hiệu lực từ thứ Tư, sau khi được công bố trên Công báo chính thức của Liên Hiệp Âu Châu ngày hôm nay.
[Politico: EU ministers seal fresh sanctions package against Russia]
12. Tổng thống Zelenskiy đề xuất thỏa thuận thương mại tự do với Tổng thống Trump
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã đề xuất một hiệp định thương mại tự do giữa Ukraine và Hoa Kỳ với Tổng thống Trump, Ông Andriy Yermak, chánh văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, cho biết hôm Thứ Tư, 21 Tháng Năm.
Theo Yermak, Tổng thống Zelenskiy đã đưa ra một thỏa thuận trong lá thư gửi Tổng thống Trump, bên cạnh việc đề cập đến các cơ hội hợp tác khác trong thương mại và công nghiệp quốc phòng.
“Theo đó, đây sẽ là giai đoạn tiếp theo trong các cuộc đối thoại của chúng tôi”, Yermak phát biểu trong một hội nghị ở thủ đô Ukraine.
Ông nói thêm rằng Kyiv quan tâm đến một thỏa thuận như vậy, mặc dù thực tế là Hoa Kỳ không phải là đối tác thương mại lớn nhất của Ukraine.
“Chúng tôi quan tâm đến các hiệp định thương mại tự do với tất cả các nước G7. Nghĩa là, chúng tôi có (các thỏa thuận) với Anh, Canada và Liên minh Âu Châu. Chúng tôi cũng cần Hoa Kỳ và Nhật Bản”, ông nói.
Ukraine và Hoa Kỳ đã khởi động các cuộc đàm phán ban đầu về khu vực thương mại tự do vào năm 2021.
Trước đó, Thủ tướng Denys Shmyhal cho biết Kyiv muốn thúc đẩy thương mại song phương và một thỏa thuận với Hoa Kỳ cho phép “mọi thứ ngoại trừ những trường hợp ngoại lệ cố định”.
Thương mại của Ukraine với Hoa Kỳ đã giảm trong những năm gần đây, với chỉ 874 triệu đô la xuất khẩu và 3,4 tỷ đô la nhập khẩu từ Hoa Kỳ vào năm ngoái. Nhưng hiệu ứng lan tỏa có thể là một cuộc chiến thương mại toàn cầu cũng ảnh hưởng đến Ukraine, Oleksandra Myronenko từ Trung tâm Chiến lược Kinh tế, gọi tắt là CES tại Kyiv, nói với tờ Kyiv Independent vào tháng trước.
Đầu tháng 4, Tổng thống Trump đã áp thuế 10% đối với tất cả hàng hóa của Ukraine, ngoại trừ các sản phẩm kim loại vốn đã phải chịu mức thuế 25% vào tháng 3.
[Kyiv Independent: Zelensky proposes free trade agreement to Trump, Kyiv says]