1. Nhà máy lọc dầu Engels của Nga bốc cháy sau vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa được báo cáo ở Saratov

Một nhà máy lọc dầu ở thành phố Engels thuộc tỉnh Saratov của Nga đã chìm trong biển lửa sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào rạng sáng Thứ Sáu, 06 Tháng Sáu, các quan chức và phương tiện truyền thông Nga đưa tin.

Ukraine trước đây đã tấn công vào Kristal Plant, một nhà máy lọc dầu ở Engels cung cấp nhiên liệu cho phi trường quân sự Engels-2 của Nga. Sân bay này là một trong những căn cứ quân sự chiến lược quan trọng của đất nước. Nơi đây có các máy bay ném bom tầm xa, bao gồm máy bay Tu-95 và Tu-160 có khả năng mang vũ khí hạt nhân.

Theo kênh tin tức độc lập Telegram của Nga Astra, cư dân đã chia sẻ cảnh quay về các vụ cháy lớn bùng phát ở Engels sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa. Người dân địa phương báo cáo rằng nhà máy lọc dầu đã bị tấn công và một tòa nhà dân cư đã bị trúng đạn.

Thống đốc Saratov Roman Busargin tuyên bố rằng một vụ hỏa hoạn đã xảy ra tại một “doanh nghiệp công nghiệp” và lực lượng ứng phó khẩn cấp đã được điều động đến hiện trường. Ông cũng cho biết máy bay điều khiển từ xa đã gây thiệt hại cho một tòa nhà dân cư. Không có thương vong nào được báo cáo.

Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố rằng 174 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã bị chặn trong đêm, nhắm vào 12 khu vực trong nước Nga cũng như Crimea bị Nga tạm chiếm.

Vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa được đưa tin xảy ra sau một loạt các cuộc tấn công lớn của Ukraine nhằm vào các mục tiêu quân sự bên trong nước Nga.

Vào ngày 1 tháng 6, Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU đã phát động Chiến dịch Spiderweb hay Mạng Nhện, một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa hàng loạt táo bạo đã phá hủy 41 máy bay ném bom hạng nặng của Nga tại bốn phi trường chính trên khắp đất nước. Chiến dịch này được cho là nhắm vào các máy bay A-50, Tu-95 và Tu-22 M3 đỗ tại các căn cứ không quân Belaya, Diaghilev, Olenya và Ivanovo, gây thiệt hại khoảng 7 tỷ đô la.

Trong những ngày tiếp theo, Ukraine đã tiến hành các cuộc tấn công vào Cầu Crimea của Nga, một căn cứ quân sự ở Vladivostok xa xôi và một căn cứ hỏa tiễn ở Tỉnh Bryansk.

Nằm ở Saratov của Nga, cách tiền tuyến ở Ukraine khoảng 600 km, căn cứ Engels-2 thường xuyên là mục tiêu tấn công của Ukraine kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện. Sân bay này có ba loại máy bay ném bom chiến lược thường được sử dụng trong các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn vào Ukraine: Tu-95, Tu-22 và Tu-160.

Theo Bộ Tổng tham mưu Ukraine, một cuộc tấn công vào căn cứ không quân vào ngày 20 tháng 3 đã phá hủy 96 hỏa tiễn hành trình phóng từ trên không.

[Kyiv Independent: Russia's Engels oil refinery ablaze after reported drone attack in Saratov Oblast]

2. Ukraine chuẩn bị cho sự trả đũa của Putin

Một quan chức NATO đã nhắc lại lời cảnh báo của Tổng thống Trump rằng Vladimir Putin sẽ tìm cách trả thù cho các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào các phi trường quân sự của Nga.

Sau cuộc điện đàm với tổng thống Nga, Tổng thống Trump cho biết Putin “sẽ phải đáp trả” cuộc tấn công vào các phi trường mà Kyiv cho biết đã làm hư hại 41 máy bay, bao gồm máy bay ném bom hạng nặng và máy bay do thám A-50.

Trong khi phái viên của Tổng thống Trump cảnh báo các cuộc không kích có nguy cơ làm leo thang chiến tranh, một quan chức NATO giấu tên đã nói với tờ The Moscow Times rằng Nga sẽ có “hành động trả đũa” đối với Ukraine vì hoạt động máy bay điều khiển từ xa “Mạng nhện” của nước này.

Các chuyên gia nói với Newsweek rằng, để đáp trả, Putin có thể sẽ tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn.

Ukraine đã báo trước các cuộc tấn công vào các phi trường của Nga xa tận Siberia như một đòn giáng vào năng lực quân sự của Nga. Các kênh Telegram ủng hộ Nga đã bày tỏ sự tức giận về việc thiếu sự bảo vệ tại các địa điểm này, nhưng những bình luận của Tổng thống Trump và phái viên của ông sẽ làm tăng thêm sự mong đợi về những gì Putin sẽ làm để đáp trả.

Tổng thống Trump cho biết trong cuộc điện đàm với Putin, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về các cuộc tấn công vào máy bay của Ukraine.

Tổng thống Hoa Kỳ cho biết Putin đã nói “rất mạnh mẽ” rằng ông sẽ phải đáp trả các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Kyiv mà không nói rõ đó là gì cũng như không nêu rõ liệu ông có kêu gọi kiềm chế hay không.

Đặc phái viên của Tổng thống Trump về Ukraine và Nga, Keith Kellogg, trước đó đã nói với Fox News rằng cuộc tấn công của Ukraine vào “một phần hệ thống sinh tồn quốc gia của họ, tức là... bộ ba hạt nhân” của họ, đã làm tăng đáng kể nguy cơ leo thang.

Một quan chức liên minh nói với tờ The Moscow Times trước cuộc họp của các bộ trưởng quốc phòng NATO tại Brussels rằng Putin sẽ lợi dụng các cuộc tấn công này để biện minh cho các cuộc không kích mạnh hơn và làm đình trệ các cuộc đàm phán.

Cédomir Nestorovic, đồng giám đốc học thuật tại Viện Địa chính trị và Kinh doanh ESSEC, nói với Newsweek rằng, để đáp trả, Nga có thể tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào Ukraine, nhưng có lẽ không phải là hỏa tiễn đạn đạo tầm trung Oreshnik mà Putin từng khoe khoang, hay bất kỳ hỏa tiễn hạt nhân nào.

Aurélien Colson, từ cùng viện này, nói với Newsweek rằng phản ứng của Putin chủ yếu sẽ là quân sự, nhưng các lựa chọn của ông chỉ giới hạn ở các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa vào các thành phố của Ukraine.

Zev Faintuch, giám đốc nghiên cứu và tình báo tại công ty an ninh Global Guardian, nói với Newsweek rằng cuộc tấn công của Ukraine có thể làm chậm các cuộc ném bom trên không lớn vào các thành phố lớn của Ukraine. Tuy nhiên, cách duy nhất để đưa người Nga vào bàn đàm phán là ngăn chặn những bước tiến của họ trên chiến trường, ông nói thêm.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW hôm thứ Tư cho biết Putin đã lợi dụng cuộc gọi với Tổng thống Trump, trong đó họ cũng thảo luận về vụ tàu hỏa trật bánh ở Nga mà Mạc Tư Khoa đổ lỗi cho Kyiv, để miêu tả sai sự thật rằng Ukraine không quan tâm đến hòa bình và là một bên hành động xấu.

[Newsweek: Ukraine Braces for Putin's Retaliation]

3. Thiệt hại, gián đoạn được báo cáo sau vụ nổ trên đường ray xe lửa ở Voronezh của Nga, quan chức tuyên bố

Thống đốc khu vực Alexander Gusev tuyên bố một vụ nổ trên tuyến hỏa xa ở tỉnh Voronezh của Nga vào ngày 5 tháng 6 đã gây hư hại cho đường ray và làm gián đoạn hoạt động của xe lửa dọc theo tuyến đường.

Vụ nổ xảy ra ở một khu vực hẻo lánh giữa cộng đồng Yevdakovo và Saguny thuộc tỉnh Voronezh.

Gusev tuyên bố rằng không có ai bị thương trong vụ nổ làm gián đoạn ngay lập tức việc di chuyển của ít nhất 19 chuyến tàu chở khách và thương mại. Vụ nổ được cho là do một thiết bị nổ tự chế gây ra.

Các cơ quan tình báo Ukraine cũng như các phong trào du kích Ukraine trước đây đã tham gia vào các cuộc tấn công phá hoại hỏa xa của Nga, làm gián đoạn việc vận chuyển hàng hóa quân sự ra tiền tuyến.

Cả quân đội Ukraine lẫn phong trào du kích Atesh đều không bình luận về vụ tấn công bị cáo buộc.

Cơ quan Tình báo Quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR cho biết các máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã phá hủy ba thùng nhiên liệu của Nga trong một cuộc tấn công vào một đoàn tàu đang di chuyển qua các khu vực bị tạm chiếm của Tỉnh Zaporizhzhia vào ngày 24 tháng 5.

Đêm ngày 31 tháng 5, sau vụ sập cầu vượt, một đoàn tàu đã trật đường ray ở Tỉnh Bryansk của Nga khiến bảy người thiệt mạng và 69 người bị thương.

Tỉnh Voronezh nằm cạnh tỉnh Kharkiv của Ukraine và thường được sử dụng làm điểm xuất phát cho cuộc tấn công của Nga vào tiền tuyến cũng như thành phố Kharkiv.

[Kyiv Independent: Damage, disruptions reported following explosion on train tracks in Russia's Voronezh Oblast, official claims]

4. Trung Quốc giúp Nga dẫn đầu trong cuộc đua với Ukraine về máy bay điều khiển từ xa gây tử vong

Hôm Thứ Năm, 05 Tháng Sáu, Trung tướng Kyrylo Budanov, nhà lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự GUR của Ukraine, cho biết Nga đang bắt kịp Ukraine trong lĩnh vực sản xuất máy bay điều khiển từ xa nhờ có nguồn tài chính lớn hơn, dây chuyền sản xuất ở xa tiền tuyến và đặc biệt là sự trợ giúp từ Trung Quốc.

“Các nhà sản xuất Trung Quốc cung cấp cho họ phần cứng, thiết bị điện tử, hệ thống định vị, quang học và đo lường từ xa, động cơ, vi mạch, mô-đun bộ giải quyết, hệ thống trường ăng-ten, bảng điều khiển, định vị. Họ sử dụng cái gọi là công ty vỏ bọc, đổi tên, làm mọi cách để tránh bị kiểm soát xuất khẩu và tránh lệnh trừng phạt cho các hoạt động của họ. Tuy nhiên, về mặt chính thức, Trung Quốc tuân thủ mọi quy tắc. Tuy nhiên, chỉ là chính thức thôi”.

Bắc Kinh đã nhiều lần phủ nhận việc cung cấp bất kỳ máy bay điều khiển từ xa hoặc phụ tùng vũ khí nào cho Nga, gọi những phản kháng của Ukraine là “những lời buộc tội vô căn cứ và thao túng chính trị”. Nhưng Tướng Budanov cho biết Nga phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung cấp phụ tùng thay thế của Trung Quốc cho cả máy bay điều khiển từ xa chiến thuật và tầm xa.

Điều đó cho phép Nga làm xói mòn vị thế dẫn đầu của Ukraine trong công nghệ và sản xuất máy bay điều khiển từ xa — yếu tố giúp Ukraine tiếp tục chiến đấu vào thời điểm nước này phải chịu cảnh thiếu đạn dược và chậm giao vũ khí từ các đồng minh.

Tổng Tư Lệnh Ukraine, Đại Tướng Oleksandr Syrskyi, nhấn mạnh rằng trong năm nay, tính cho đến nay, 80 phần trăm thiệt hại về thiết bị và nhân sự của Nga là do máy bay điều khiển từ xa gây ra. Chỉ riêng trong tháng 5, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã phá hủy 89.000 mục tiêu của Nga.

Ukraine đã giành được vị trí dẫn đầu trong chiến tranh máy bay điều khiển từ xa trong những năm đầu của cuộc chiến, sản xuất tới 1 triệu máy bay điều khiển từ xa chiến thuật vào năm 2024 và đặt mục tiêu sản xuất 2,5 triệu máy bay điều khiển từ xa chiến thuật và 30.000 máy bay điều khiển từ xa tấn công tầm xa vào năm 2025.

Nhưng Nga đang bắt kịp.

Tuần trước, Tổng thống Zelenskiy trả lời các nhà báo ở Kyiv rằng Ukraine sản xuất khoảng 100 máy bay điều khiển từ xa tầm xa mỗi ngày, trong khi Nga đã có thể tăng sản lượng lên 300 máy mỗi ngày và đang hướng tới mục tiêu 500 máy.

Tướng Budanov cho biết các nhà sản xuất máy bay điều khiển từ xa của Nga đã tăng sản lượng máy bay điều khiển từ xa tầm xa từ 15.000 chiếc vào năm 2024 lên hơn 30.000 chiếc trong năm nay, cũng như lên tới 2 triệu máy bay điều khiển từ xa chiến thuật cỡ nhỏ.

“Đối phương đang sao chép kinh nghiệm của Lực lượng Phòng vệ Ukraine và đang tích cực mở rộng các đơn vị điều khiển từ xa của mình. Do đó, chúng ta phải duy trì tốc độ phát triển và liên tục tăng cường năng lực để đi trước một bước”, Tướng Oleksandr Syrskyi, chỉ huy cao cấp của quân đội Ukraine, cho biết trong một tuyên bố vào tuần trước.

Tổng thống Zelenskiy tuyên bố rằng Nga có nhiều nguồn lực tài chính hơn và cũng có thể tiếp cận công nghệ Trung Quốc, chẳng hạn như máy bay điều khiển từ xa DJI Mavic, ban đầu được phát triển cho thị trường dân sự nhưng được quân đội cả hai bên sử dụng rộng rãi trong chiến tranh.

“Chúng rất rẻ và hiệu quả, được sử dụng hàng ngày làm đạn pháo”, Tổng thống Zelenskiy cho biết, đồng thời nói thêm rằng hàng chục nhà sản xuất tại Ukraine đang nghiên cứu các phiên bản cập nhật của Mavic.

Tuy nhiên, Kyiv cho biết Trung Quốc đã hạn chế quyền tiếp cận máy bay điều khiển từ xa mới của nước này, trong khi Bắc Kinh không áp dụng bất kỳ hạn chế nào đối với Nga.

“Mavic của Trung Quốc mở cửa cho người Nga, và đóng cửa với người Ukraine. Họ chỉ đóng cửa đối với Âu Châu và Ukraine, bao gồm cả Liên Hiệp Âu Châu. Và đối với người Nga, vẫn còn cơ hội mua máy bay điều khiển từ xa trên thị trường Trung Quốc”, Tổng thống Zelenskiy nói.

Ukraine đang phản ứng bằng cách tăng cường sản xuất máy bay điều khiển từ xa đánh chặn mới phát triển, được sử dụng để bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga.

“Chúng ta đang chi rất nhiều tiền. Chúng ta đang chi nhiều hơn dự định ngày hôm nay. Bởi vì mọi người đều đang phát triển. Người Nga đang phát triển, và các công nghệ mới của chúng ta đang nổi lên. Nhưng chúng ta có một cách tích cực để thoát khỏi cuộc đua nếu chúng ta tìm được nhiều nguồn tài chính hơn”, Tổng thống Zelenskiy nói, kêu gọi các đồng minh của Kyiv đầu tư nhiều hơn vào ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine.

Ukraine cũng đang chuyển sang các phương pháp phi truyền thống như chiến dịch ngoạn mục mà nước này lén đưa máy bay điều khiển từ xa vào Nga để tấn công các phi trường có máy bay ném bom chiến thuật.

Nhưng Nga đang theo kịp.

Mạc Tư Khoa đang chuyển sang sử dụng máy bay điều khiển từ xa được điều khiển bằng cáp quang thay vì tín hiệu vô tuyến, khiến chúng miễn nhiễm với các biện pháp đối phó điện tử. Bằng cách sử dụng chúng, Điện Cẩm Linh đã có thể phá hủy phần lớn các tuyến đường hậu cần của Ukraine tại khu vực Kursk của Nga và thành công trong việc đẩy lùi hầu hết quân đội Ukraine khỏi lãnh thổ mà họ đã chiếm được trong cuộc tấn công bất ngờ vào năm ngoái.

Quân đội Ukraine từng có thể phát hiện ra máy bay điều khiển từ xa thông thường của Nga ngay khi chúng bay lên trời, nhưng điều đó khó khăn hơn nhiều với máy bay điều khiển từ xa chạy qua cáp quang. “Vì vậy, chúng tôi phải sử dụng các phương tiện âm thanh và các phương tiện khác để theo dõi những máy bay điều khiển từ xa đó”, Andriy, chỉ huy quân đội cho biết.

Nga cũng đang làm tốt hơn việc gây nhiễu máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.

“Người Nga đang mở rộng không chỉ sản xuất máy bay điều khiển từ xa mà còn cả phương tiện tác chiến điện tử vô tuyến,” Tướng Budanov cho biết, đồng thời nói thêm: “Ở mặt trận của chúng tôi, tần số vô tuyến thay đổi hai tuần một lần. Vì vậy, khi nhà nước cung cấp cho chúng tôi máy bay điều khiển từ xa, chỉ có khoảng 20 phần trăm trong số chúng có thể sử dụng được. Chúng tôi liên tục phải chi thêm tiền và thời gian để cấu hình lại những máy bay điều khiển từ xa đó.”

Nga đang sản xuất máy bay điều khiển từ xa tầm xa tại phiên bản Thung lũng Silicon của riêng mình, một khu kinh tế đặc biệt ở Alabuga, Tatarstan, nơi tập trung các dây chuyền sản xuất máy bay điều khiển từ xa Shahed của Iran, còn được gọi là Geran ở Nga. Nhà máy Kupol ở Izhevsk, cách Ukraine 1.800 km về phía đông bắc, sản xuất máy bay điều khiển từ xa Garpiya tầm xa. Ngoài ra, các dây chuyền sản xuất máy bay điều khiển từ xa lớn nằm ở khu vực Mạc Tư Khoa, Ekaterinburg, St. Petersburg và những nơi khác.

“Họ đặt mục tiêu sản xuất khoảng 30.000 máy bay điều khiển từ xa tầm xa loại đó cộng với 30.000 máy bay điều khiển từ xa mục tiêu giả mà họ sử dụng để làm suy yếu hệ thống phòng không của Ukraine vào năm 2025”, Tướng Budanov cho biết. “Đối với máy bay điều khiển từ xa FPV, người Nga đang đặt mục tiêu sản xuất tới 2 triệu chiếc vào năm 2025”.

Điều đó làm tăng áp lực lên Ukraine trong việc chống lại sự gia tăng cả về số lượng và phẩm chất máy bay điều khiển từ xa của Nga.

Ông kết luận: “Trong cuộc chiến máy bay điều khiển từ xa này, chỉ có bên năng động nhất mới giành chiến thắng”

[Kyiv Independent: China helps Russia pull ahead in lethal drone war race with Ukraine]

5. Elon Musk công khai trở mặt: Tổng thống Trump sẽ gây ra suy thoái, ám chỉ ông ta nên bị luận tội

Liên minh giữa Elon Musk và Ông Donald Trump tiếp tục tan vỡ trước công chúng khi người đàn ông giàu nhất thế giới nhắm vào chính sách kinh tế đặc trưng của tổng thống - là thuế quan - và ngụ ý rằng Tổng thống Trump nên bị cách chức.

“Thuế quan của Tổng thống Trump sẽ gây ra suy thoái trong nửa cuối năm nay,” Musk nói vào chiều Thứ Năm, 05 Tháng Sáu. Đây là lời chỉ trích lớn nhất của Musk đối với một trong những chính sách được Tổng thống Trump yêu thích nhất.

Musk cũng nhắm vào một trong những động thái chính trị bị tổng thống ghét nhất: là luận tội. Trả lời một bài đăng khác về việc ai sẽ thắng trong cuộc chiến giữa Musk và Tổng thống Trump — Musk cũng kêu gọi luận tội Tổng thống Trump và Phó Tổng thống JD Vance.

Tổng thống Trump đã bị Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát luận tội hai lần trong nhiệm kỳ đầu tiên, nhưng cả hai lần đều được Thượng viện tha bổng.

Musk — người đã liên tục chỉ trích Tổng thống Trump suốt ngày thứ năm — chưa bao giờ là người hâm mộ các kế hoạch áp thuế quan toàn diện của Tổng thống Trump, và từng công khai chế giễu Peter Navarro, một trong những gương mặt đại diện cho cuộc chiến thương mại của Tổng thống Trump, khi Musk vẫn còn là một nhân viên chính phủ.

Thuế quan được thiết lập để có tác động rất lớn đến công ty xe hơi Tesla của Musk, vì chi phí vật liệu và sản xuất ở nước ngoài tăng cao. Cổ phiếu của công ty xe hơi đã lao dốc sau thông báo về thuế quan, và cũng bị ảnh hưởng bởi sự vắng mặt ngày càng tăng của Musk khỏi công ty trong thời gian ông làm cố vấn đặc biệt của Tổng thống Trump khi lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ.

Mặc dù vậy, Musk đã gọi Tesla là công ty xe hơi “ít bị ảnh hưởng nhất” từ thuế quan, do chuỗi cung ứng bị chia cắt giữa Âu Châu, Trung Quốc và Bắc Mỹ. Nhưng Giám đốc Tesla đã không ngần ngại chỉ trích các cố vấn thương mại của Tổng thống Trump trong quá khứ — thậm chí còn gọi Navarro là “kẻ ngốc”.

Ngoài việc chỉ trích thuế quan, Musk đã dành ba ngày qua để phản đối “dự luật lớn tuyệt vời” của chính quyền, mà ông gọi là đáng “ghê tởm” và “đầy rẫy nội dung vô bổ” trong một loạt bài đăng trên X - kêu gọi các Thượng nghị sĩ Cộng hòa bác bỏ luật tài trợ khổng lồ này.

Tổng thống Trump đã phản pháo vào sáng thứ năm, nói rằng ông “thất vọng” trước những bình luận của Musk.

“Elon và tôi có mối quan hệ tuyệt vời”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục. “Tôi không biết liệu chúng tôi có còn như vậy nữa không”.

Khi trở lại các trang mạng xã hội của mình, cả hai đã gia tăng sức nóng. Những gì xảy ra sau đó là một loạt các bài đăng trên X từ tỷ phú và các bài đăng Truth Social tương ứng từ tổng thống đã nới rộng khoảng cách giữa hai người — những người chỉ mới thứ sáu tuần trước đã đứng cạnh nhau tại Phòng Bầu dục vào ngày cuối cùng của Musk tại Tòa Bạch Ốc, khi Tổng thống Trump cảm ơn ông vì sự phục vụ của ông.

Bây giờ, Tổng thống Trump nói Musk mắc “Hội chứng loạn trí Tổng thống Trump”, một lời chế giễu thường dành cho các đối thủ chính trị của ông. Ông cũng đang cân nhắc chấm dứt mọi hợp đồng của Musk với chính phủ liên bang, bao gồm cả với công ty SpaceX của ông — một trong những nhà thầu lớn nhất của NASA.

Các cuộc tấn công leo thang khi Musk ám chỉ rằng Tổng thống Trump sẽ không thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2024 nếu không có sự giúp đỡ của Musk, và rằng đảng Cộng hòa sẽ bị áp đảo về số lượng tại Quốc hội.

“Thật là vô ơn”, Musk nói, ám chỉ đến hàng trăm triệu đô la mà ông đã đổ vào các chiến dịch của Tổng thống Trump và các chiến dịch khác của Đảng Cộng hòa.

Musk đã chạy một cuộc thăm dò ở đầu nguồn cấp dữ liệu X của mình để hỏi mọi người về việc thành lập một đảng thứ ba. Ông đã đề xuất vào thứ Ba, khi ông thực hiện cú đánh lớn đầu tiên vào dự luật lớn của Đảng Cộng hòa, rằng ông có thể tài trợ cho các chiến dịch bầu cử sơ bộ và có khả năng hạ bệ những người Cộng hòa ủng hộ luật này.

Sau đó, nhà sáng lập SpaceX đã thả thứ mà ông mô tả là “quả bom thực sự lớn”. Musk ám chỉ rằng tên của Tổng thống Trump xuất hiện trong hồ sơ điều tra về tội phạm tình dục bị kết án Jeffrey Epstein và cho biết hồ sơ “chưa được công khai” để che giấu sự thật đó.

Vào tháng 2, Bộ Tư pháp đã công bố cái mà họ gọi là “giai đoạn đầu tiên” của các tài liệu liên quan đến cuộc điều tra Epstein, vốn đã trở thành nỗi ám ảnh của một số người ủng hộ tổng thống. Từ lâu, người ta đã công khai rằng Tổng thống Trump — cùng với những nhân vật nổi tiếng khác, như Bill Clinton — được nhắc đến trong các tài liệu được công bố trong các vụ kiện liên quan đến Epstein. Nhưng Tổng thống Trump không bị cáo buộc về bất kỳ hành vi sai trái nào liên quan đến Epstein.

Tổng thống Trump đã gắn lời chỉ trích của Musk về “dự luật lớn và đẹp đẽ” với việc khoản tín dụng thuế dành cho xe điện sắp kết thúc, điều này cũng sẽ giáng một đòn mạnh vào Tesla.

“Đột nhiên ông ấy gặp vấn đề, và ông ấy chỉ gặp vấn đề khi biết rằng chúng tôi sẽ cắt giảm lệnh cấm xe điện trị giá hàng tỷ đô la”, Tổng thống Trump cho biết hôm thứ năm.

Musk phủ nhận lời đóng khung của Tổng thống Trump, tái khẳng định lời chỉ trích lớn hơn của ông về chi tiêu của dự luật và khả năng nó sẽ làm tăng thêm hàng ngàn tỷ vào thâm hụt quốc gia trong 10 năm tới. Cựu cố vấn DOGE cũng bác bỏ ý kiến cho rằng ông đã quen thuộc với “hoạt động bên trong” của dự luật từ thời còn ở Tòa Bạch Ốc, gọi đó là lời nói dối.

[Politico: Musk goes scorched earth: Trump will cause recession, implies he should be impeached]

6. Liên Hiệp Âu Châu giải phóng hàng tỷ đô la tiền mặt Covid cho chi tiêu quốc phòng

Ban điều hành Liên Hiệp Âu Châu đã thông báo với các nước thành viên rằng họ có thể chuyển hướng hàng trăm tỷ euro tiền cứu trợ Covid-19 sang tài trợ cho các dự án quốc phòng, phản ánh sự thay đổi lớn về ưu tiên kể từ thời điểm xảy ra đại dịch.

Hôm Thứ Tư, 04 Tháng Sáu, Ủy ban Âu Châu đã xác nhận các quốc gia có thời gian đến tháng 8 năm 2026 để đáp ứng các mục tiêu đã thỏa thuận để nhận được khoản tài trợ lên tới 335 tỷ euro từ Cơ sở phục hồi và phục hồi, gọi tắt là RRF — và cho biết các dự án liên quan đến quốc phòng hiện sẽ đủ điều kiện nhận tài trợ.

Quay trở lại năm 2021, Ủy ban Âu Châu đã cung cấp cho các quốc gia Liên Hiệp Âu Châu bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid một khoản tiền mặt trị giá 650 tỷ euro dưới dạng các khoản vay và tài trợ cho các dự án chống biến đổi khí hậu, cải thiện số hóa và hỗ trợ các cải cách thân thiện với tăng trưởng khác được tài trợ bằng nguồn phát hành nợ cấp Liên Hiệp Âu Châu.

Đó là đỉnh cao của Thỏa thuận Xanh, trước cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine khi khí hậu là ưu tiên hàng đầu của Brussels. Theo luật RRF, 37 phần trăm quỹ sẽ được dùng để chống biến đổi khí hậu và 20 phần trăm để số hóa nền kinh tế, trong khi quốc phòng không được đề cập trong danh sách các lĩnh vực tài trợ có thể.

Nhưng bốn năm sau, khi vẫn còn khoảng một nửa số tiền RRF chưa được giải ngân, Ủy ban đã thông báo với các nước vào thứ Tư rằng các dự án quốc phòng theo kế hoạch chung của Liên Hiệp Âu Châu như chương trình truyền thông vệ tinh hiện đã đủ điều kiện.

Báo cáo cũng kêu gọi các nhà lập pháp và chính phủ đưa vào quy định của Chương trình Công nghiệp Quốc phòng Âu Châu, gọi tắt là EDIP một điều khoản cho phép các quốc gia sử dụng tiền phục hồi để đóng góp vào quỹ quốc phòng.

Kinh tế Valdis Dombrovskis phát biểu với các phóng viên rằng: “Những giải pháp thay thế này có thể giúp Cơ sở Phục hồi mang lại những lợi ích quan trọng bổ sung từ các ưu tiên chung của Âu Châu, bao gồm cả trong các lĩnh vực an ninh và quốc phòng”, đồng thời liệt kê một số lượng lớn các cách mà các quốc gia có thể thiết kế lại kế hoạch của mình.

Ý tưởng là nếu một quốc gia chuyển hướng tiền được RRF hỗ trợ để đóng góp vào các chương trình chung này, quốc gia đó có thể dễ dàng bảo đảm được nguồn tiền đó.

Khi được hỏi làm thế nào các khoản đầu tư quốc phòng có thể đóng góp vào mục tiêu xanh và kỹ thuật số của RRF, Dombrovskis cho biết các quy định hiện hành không đưa ra biện pháp cụ thể nào cho các biện pháp liên quan đến quốc phòng.

Ông nói thêm rằng kế hoạch của Tây Ban Nha đã bao gồm các biện pháp về an ninh mạng, và các quốc gia khác đã đầu tư vào khả năng sẵn sàng ứng phó khủng hoảng.

Nhưng đối với các quốc gia muốn chuyển hướng tiền, thời gian đang trở nên eo hẹp. Các chính phủ phải chứng minh rằng họ đã đạt được các mục tiêu đã thỏa thuận để nhận được tiền — và một số đã chậm trễ.

Trong nhiều tháng, các quốc gia như Ý và Tây Ban Nha, những nước hưởng lợi nhiều nhất từ các quỹ, đã vận động hành lang để hoãn thời hạn năm 2026. Cơ quan điều hành Liên Hiệp Âu Châu kiên quyết bác bỏ ý tưởng này, điều này sẽ ngụ ý mở rộng khả năng Ủy ban vay tiền trên thị trường và sẽ yêu cầu một thỏa thuận giữa các chính phủ và sự phê chuẩn của 20 quốc hội — với nguy cơ đình trệ hoàn toàn, một quan chức Liên Hiệp Âu Châu cho biết.

“Vì vậy, đây không chỉ không phải là một ý tưởng hay mà còn cực kỳ tốn kém và rất nguy hiểm”, vị quan chức này cho biết.

Ủy ban đề nghị các quốc gia bảo đảm rằng các khoản đầu tư theo kế hoạch là khả thi, nếu không sẽ “thay thế chúng bằng những thứ khả thi”, vị quan chức này cho biết.

Liên Hiệp Âu Châu liệt kê nhiều lựa chọn cho các quốc gia để bảo đảm nguồn tiền trong thông báo được công bố vào thứ Tư, bao gồm sử dụng tiền để bơm vốn vào các ngân hàng khuyến mại quốc gia hoặc chuyển tiền sang chương trình đầu tư của Liên Hiệp Âu Châu, InvestEU.

Các quốc gia cũng có thể điều chỉnh lại tham vọng của mình — ví dụ, nếu một chính phủ không thể hoàn thành việc xây dựng một bệnh viện, họ có thể hoàn thành ít nhất một phần và sử dụng các quỹ khác của Liên Hiệp Âu Châu để hoàn thành công việc — và mở rộng quy mô các dự án đã hoàn thành.

Rumani, Hung Gia Lợi và Bulgaria là những quốc gia có cả kế hoạch lớn hơn và nhiều sự chậm trễ hơn. Rumani đã yêu cầu khoản tài trợ tương đương 3 phần trăm GDP của mình.

Hung Gia Lợi vẫn chưa trình một yêu cầu thanh toán nào. Trong trường hợp của họ, việc chuyển tiền phụ thuộc vào các cải cách pháp quyền quan trọng sẽ tạo ra nhiều biện pháp bảo vệ chống tham nhũng hơn và tăng cường tính độc lập của tòa án. Budapest sẽ mất 10,4 tỷ euro.

[Politico: EU frees up billions in Covid cash for defense spending]

7. Kim Chính Ân tái khẳng định sự ủng hộ ‘vô điều kiện’ đối với cuộc chiến của Nga ở Ukraine trong chuyến thăm của Shoigu

Nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Chính Ân đã tái khẳng định sự ủng hộ hoàn toàn của đất nước đối với cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine trong cuộc gặp với Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergei Shoigu tại Bình Nhưỡng, hãng thông tấn nhà nước Bắc Hàn KCNA đưa tin vào ngày 5 tháng 6.

Kim được cho là đã nói với Shoigu rằng Bắc Hàn “ủng hộ vô điều kiện lập trường của Nga và các chính sách đối ngoại của nước này”. Ông cũng nhấn mạnh cam kết liên tục của Bình Nhưỡng đối với Thỏa thuận Đối tác Chiến lược Toàn diện năm 2024 đã ký với Mạc Tư Khoa.

Hiệp ước đó, được Kim và Putin ký vào ngày 19 tháng 6 năm 2024, cam kết cả hai nước sẽ hỗ trợ nếu một trong hai nước bị tấn công. Kim trước đó đã mô tả hiệp ước này có “bản chất hòa bình và phòng thủ”, coi đó là một sự bảo đảm an ninh chính thức giữa các đối tác lâu năm.

Trong chuyến thăm thứ hai tới Bình Nhưỡng kể từ khi được bổ nhiệm làm thư ký Hội đồng An ninh Nga, Shoigu được cho là đã thảo luận về diễn biến chiến trường ở Tỉnh Kursk của Nga, bao gồm vai trò của binh lính Bắc Hàn được điều động trong khu vực.

Theo thông cáo chính thức của Hội đồng Bảo an Nga, hai bên đã thảo luận về việc “duy trì ký ức về chiến công của những người lính Bắc Hàn”.

Các quan chức ước tính rằng có tới 12.000 quân Bắc Hàn đã được điều động tới Tỉnh Kursk của Nga kể từ mùa thu năm ngoái để chống lại cuộc xâm nhập xuyên biên giới của Ukraine được phát động vào tháng 8 năm 2024.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy trước đó đã báo cáo rằng lực lượng Bắc Hàn chiến đấu cho Nga đã chịu 4.000 thương vong, trong đó hai phần ba là binh lính thiệt mạng.

Shoigu, người từng giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng Nga cho đến khi bị cách chức vào tháng 5 năm 2024, hiện giám sát các vấn đề an ninh quốc gia với tư cách là thư ký Hội đồng An ninh Nga.

Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC đã ban hành lệnh bắt giữ Shoigu vào ngày 25 tháng 6 năm 2024 vì vai trò của ông trong việc lãnh đạo nỗ lực chiến tranh của Nga.

[Kyiv Independent: Kim Jong Un reaffirms 'unconditional' support for Russia's war in Ukraine during Shoigu visit]

8. Chính quyền Tổng thống Trump chuyển hướng công nghệ chống máy bay điều khiển từ xa từ Ukraine sang lực lượng Hoa Kỳ ở Trung Đông, WSJ đưa tin

Chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang chuyển hướng công nghệ chống máy bay điều khiển từ xa dành cho Ukraine sang cho quân đội của nước này đóng tại Trung Đông, tờ Wall Street Journal, gọi tắt là WSJ đưa tin vào ngày 4 tháng 6.

Theo WSJ, các ngòi nổ đặc biệt được sử dụng trong hệ thống hỏa tiễn đất đối không để bảo vệ chống lại các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa sẽ được chuyển hướng tới các đơn vị ở Trung Đông, khi Hoa Kỳ chuẩn bị cho cuộc xung đột với Iran cũng như các chiến binh Houthi ở Yemen.

Tuần trước, Ngũ Giác Đài đã thông báo với Quốc hội trong một thông điệp chưa từng được tiết lộ rằng việc chuyển hướng ngòi nổ được sử dụng trong Hệ thống vũ khí tiêu diệt chính xác tiên tiến đã được Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth xác định là một “vấn đề cấp bách”.

Những ngòi nổ này ban đầu được chính quyền Tổng thống Biden mua cho Ukraine.

Quyết định này được đưa ra khi Nga tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa trong những tháng gần đây, nhắm vào các thành phố trên khắp Ukraine. Vào đêm ngày 1 tháng 6, Nga đã điều động đàn máy bay điều khiển từ xa tấn công lớn nhất kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, lên tới 472 đơn vị cùng một lúc.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 4 tháng 6 rằng Nga đã phóng hơn 20.000 máy bay điều khiển từ xa về phía Ukraine kể từ đầu năm 2025.

Một nguồn tin trong cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR nói với tờ Kyiv Independent vào ngày 4 tháng 6 rằng Nga sẽ sớm có thể điều động hơn 500 máy bay điều khiển từ xa tầm xa mỗi đêm để tấn công Ukraine khi nước này tăng cường sản xuất và xây dựng các địa điểm phóng mới cho chúng.

Kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống, Tổng thống Trump đã chỉ trích việc cung cấp thêm viện trợ quân sự cho Ukraine. Hoa Kỳ đã tạm thời dừng cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine vào tháng 3 trước khi khởi động lại sau khi Kyiv đồng ý với kế hoạch ngừng bắn trong các cuộc đàm phán tại Jeddah vào ngày 11 tháng 3.

Hegseth, người được cho là đã ra lệnh tạm dừng các chuyến bay viện trợ quân sự tới Ukraine, cũng chỉ trích việc cung cấp thêm viện trợ cho Kyiv. Trước đó vào ngày 4 tháng 6, Hegseth đã không tham dự cuộc họp của Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine, đánh dấu lần đầu tiên kể từ khi bắt đầu cuộc chiến toàn diện mà Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ không tham dự.

Kể từ khi nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump bắt đầu vào tháng Giêng, không có gói viện trợ mới nào được phê duyệt.

Sau cuộc gọi vào ngày 4 tháng 6 với Putin, Tổng thống Trump cho biết Putin “sẽ phải đáp trả” cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa gần đây của Ukraine vào các phi trường quân sự.

Ukraine đã kêu gọi các đối tác đầu tư nhiều hơn vào sản xuất vũ khí và cung cấp thêm hệ thống phòng không, cụ thể là hệ thống Patriot, để giúp chống lại các cuộc tấn công trên không ngày càng gia tăng của Nga.

[Kyiv Independent: Trump administration redirecting anti-drone tech from Ukraine to US forces in Middle East, WSJ reports]

9. Ukraine, Hoa Kỳ có kế hoạch ra mắt quỹ đầu tư khoáng sản vào cuối năm

Theo Reuters, Bộ trưởng Kinh tế Ukraine Yulia Svyrydenko cho biết hôm Thứ Năm, 05 Tháng Sáu, rằng một quỹ đầu tư chung giữa Ukraine và Mỹ gắn liền với thỏa thuận khoáng sản của hai nước có thể bắt đầu hoạt động vào cuối năm 2025.

Quỹ này là thành phần cốt lõi của thỏa thuận tài nguyên khoáng sản song phương được ký kết vào ngày 30 tháng 4, trao cho Hoa Kỳ quyền tiếp cận đặc biệt vào các dự án phát triển trữ lượng khoáng sản chiến lược khổng lồ của Ukraine, bao gồm lithium, titan và các nguyên tố đất hiếm.

Vào ngày 4 tháng 6, Svyrydenko đã có cuộc gặp tại Washington với Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent và các quan chức từ Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, gọi tắt là DFC, đơn vị sẽ đóng vai trò là đối tác Hoa Kỳ trong việc quản lý quỹ.

“Chúng tôi đã thảo luận các bước rất cụ thể để đưa quỹ này vào hoạt động trong năm nay”, Svyrydenko cho biết tại Washington. Chúng tôi dự định sẽ tổ chức cuộc họp hội đồng quản trị đầu tiên của quỹ này vào tháng 7 và chúng tôi sẽ thảo luận về số vốn hạt giống để bắt đầu hoạt động quỹ này”.

Quỹ đầu tư tái thiết sẽ được DFC và Cơ quan đối tác công tư của Ukraine cùng quản lý. Mặc dù cả hai chính phủ đều giữ kín thông tin chi tiết về hoạt động, nhưng quỹ này dự kiến sẽ đóng vai trò là phương tiện dài hạn cho quá trình phục hồi sau chiến tranh của Ukraine.

Kyiv đã khởi động quỹ này vào ngày 23 tháng 5, sau nhiều tháng đàm phán gây căng thẳng quan hệ với Washington. Các cuộc đàm phán đã dẫn đến việc xóa bỏ các điều khoản gây tranh cãi mà các quan chức Ukraine lo ngại có thể cho phép khai thác tài nguyên của Ukraine.

Quốc hội Ukraine đã phê duyệt các sửa đổi cần thiết đối với Bộ luật Ngân sách vào ngày 4 tháng 6 để cho phép chuyển hướng các nguồn thu quốc gia — bao gồm tiền thuê đất, tiền cấp phép khai thác tài nguyên và doanh thu chia sẻ sản xuất — vào quỹ.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã ký thỏa thuận khoáng sản đã được phê chuẩn vào ngày 12 tháng 5. Hai thỏa thuận hoạt động bổ sung đã được ký kết vào ngày 13 tháng 5 để tạo điều kiện thuận lợi cho việc ra mắt quỹ.

Thủ tướng Denys Shmyhal trước đây từng nói rằng viện trợ quân sự trong tương lai của Hoa Kỳ có thể được tính là đóng góp vào quỹ, nhưng làm rõ rằng viện trợ trước đây sẽ không được tính.

Mặc dù thiếu sự bảo đảm an ninh rõ ràng từ Hoa Kỳ - ưu tiên hàng đầu của Kyiv - nhưng thỏa thuận này báo hiệu một giai đoạn mới trong hợp tác kinh tế Hoa Kỳ - Ukraine.

[Kyiv Independent: Ukraine, US plan to launch minerals investment fund by year's end]