Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với EWTN News, Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein suy gẫm về nhiều thập niên phục vụ dưới thời các Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, Francis và Leo XIV.



Thực vậy, Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein, thư ký riêng lâu năm của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI và cựu Tổng quản Phủ Giáo hoàng dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đã có cuộc trò chuyện vào ngày 13 tháng 6 với Rudolf Gehrig của EWTN News và CNA Deutsch, đối tác tin tức tiếng Đức của CNA, về vai trò ngoại giao hiện tại của ngài với tư cách là sứ thần tòa thánh tại Litva và nhiều thập niên kinh nghiệm của ngài tại Vatican.

Trong đoạn trích này từ một cuộc phỏng vấn sâu rộng, Đức Tổng Giám Mục Gänswein đã chia sẻ những ấn tượng bản thân và suy gẫm về con đường hiểu biết lẫn nhau dẫn đến sự hòa giải của ngài với Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Ngài cũng mô tả tâm trạng ở Rome sau cuộc bầu cử Đức Giáo Hoàng Leo XIV và tái khẳng định sự cống hiến của ngài để bảo tồn di sản của Đức Benedict XVI, gọi đó vừa là trách nhiệm vừa là sứ mệnh mục vụ liên tục.

Rudolf Gehrig (EWTN News): Thưa Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein, chào mừng ngài đến với phòng thu Vatican của EWTN tại Rome. … Ngài đã có cơ hội gặp Đức Giáo Hoàng mới một vài lần. Ấn tượng đầu tiên của ngài là gì?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Ấn tượng đầu tiên của tôi không phải là từ tuần này, mà là từ buổi tối ngài được giới thiệu tại Loggia Ban Phép Lành — hay đúng hơn là khi ngài tự giới thiệu. Ấn tượng đầu tiên là đáng ngạc nhiên và rất tích cực. Không chỉ vì ngài lại mặc khăn choàng và mũ mozetta, mà đơn giản là vì cách ngài thể hiện bản thân. Và điều ngạc nhiên đầu tiên tất nhiên là việc Hồng Y Phó tế công bố tên của ngài. Đó là dấu hiệu đầu tiên cho thấy những điều sắp xảy ra và chắc chắn khiến nhiều người ngạc nhiên, một số khác thì không. Tôi phải nói rằng, tôi không quá ngạc nhiên về sự lựa chọn tên của ngài.

EWTN News: Ngài đã có linh cảm nào rằng đó sẽ là Hồng Y Prevost không?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Không hề. Tôi phải thú nhận rằng tôi biết Cha Prevost từ thời Đức Giáo Hoàng Benedict. Ngài đã ở đó hai lần — một lần khi Đức Giáo Hoàng Benedict đến thăm mộ Thánh Augustinô ở Pavia năm 2009, và một lần khi một bản sao của bức ảnh Đức Mẹ Genazzano, Madre del Buon Consiglio (Đức Mẹ Chỉ Bảo Đàng Lành), được cung hiến trong khu vườn Vatican. Việc này do Đức Giáo Hoàng Benedict thực hiện, và Cha Tổng quyền, Cha Prevost, cũng có mặt. Ngài ở đây cho đến năm 2013, và sau đó Đức Giáo Hoàng Phanxicô bổ nhiệm ngài làm giám mục ở Peru. Khi ngài trở lại và bắt đầu [tại Bộ các Giám mục], đó là vào đầu tháng 1 năm 2023, khi thời gian của tôi đã hết.

EWTN News: Hôm nay, ngày 13 tháng 6, đúng 36 ngày kể từ khi Đức Giáo Hoàng Leo XIV bước lên loggia và tự giới thiệu mình là Giáo hoàng mới. Ngài đã ở đây khá lâu rồi và ngài biết rõ Vatican từ bên trong. Ngài nhận thấy những thay đổi lớn nhất nào?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Ngay tại Vilnius, tôi phải nói rằng, tôi đã nhận thấy bầu không khí thay đổi. Bạn biết đấy, bầu không khí luôn là thứ gì đó rất chủ quan, nhưng nó có ý nghĩa. Tôi đã đến [Rome] vào thứ Bảy tuần trước và tôi cũng nhận thấy điều đó ở đây. Tôi từng sống ở Santa Marta, và như tôi đã đề cập, tôi biết một chút về nơi này. Cũng có một bầu không khí ở đây, thật nhẹ nhõm. Đó là một bầu không khí bình yên và cởi mở. Vì vậy, tôi có ấn tượng rằng các cuộc gặp gỡ chỉ đơn giản là vui vẻ, thân thiện và cũng bình yên từ bên trong, theo một cách nào đó.

EWTN News: Vậy đây là bầu không khí cũng có thể cảm nhận được ở thành phố Rome khi ngài trở lại đây bây giờ — ngài có thể xác nhận điều đó không?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Vâng. Trên hết, tôi có thể xác nhận rằng tất cả các sứ thần trên thế giới đã đến... và họ báo cáo những điều tương tự hoàn toàn độc lập với nhau. Vì vậy, về mặt này, đó không phải là một cảm giác rất chủ quan, mà là một điều gì đó rõ ràng và hữu hình trên khắp các quốc gia và châu lục khác nhau.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô

EWTN News: Là thư ký riêng của Đức Giáo Hoàng Benedict, ngài cũng đã trải nghiệm gần gũi với ngôi vị giáo hoàng. Sau đó, ngài cũng là Tổng quản Phủ Giáo hoàng trong bảy năm dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã qua đời vào ngày 21 tháng 4. Ngài vẫn có thể nói lời tạm biệt với ngài ấy chứ? Dù sao, hai người đã có một thời gian dài bên nhau.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Đúng vậy, không phải lúc nào cũng dễ dàng. Không phải mọi thứ đều như báo chí đưa tin — rằng đó là một "cuộc cãi vã" lớn. Không, điều đó không đúng. Có một số khó khăn, một số căng thẳng, nhưng chúng đã được giải quyết vào tháng 1 năm 2024.

Tại sao lại là vào tháng 1? Tôi đã đến Rome vào đúng ngày giỗ đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, vào ngày 31 tháng 12 năm 2023. Thánh lễ được cử hành tại Bàn thờ Ngai Tòa, và hai ngày sau, tôi đã có một cuộc gặp gỡ ngắn với Đức Giáo Hoàng Phanxicô cùng với các bản ghi nhớ. Và đó là thời điểm của quá trình nới lỏng, có thể nói như vậy.

Việc sau đó tôi được bổ nhiệm làm sứ thần tại các nước vùng Baltic chắc chắn là một trong những thành quả của việc này. Nhưng điều quan trọng đối với tôi bây giờ là bản thân tôi muốn đến thăm ngài. Ngôi mộ của [Đức Phanxicô] — và tôi đã có thể làm điều đó. Tôi thậm chí còn gặp linh mục trưởng của Nhà thờ Đức Bà Cả, tình cờ là một linh mục người Litva, Hồng Y [Rolandas] Makrickas. Ngài chào đón tôi, và tôi cũng có thể cầu nguyện cho Đức Giáo Hoàng Phanxicô tại ngôi mộ của ngài. Điều đó đã hoàn tất sự hòa giải.

EWTN News: Vậy là ngài có thể chia tay trong hòa bình?

ĐứcTổng giám mục Gänswein: Vâng. Không phải là chúng tôi đã chia tay trong một cuộc chiến và bây giờ ngài không còn [ở bên chúng ta] nữa và sự hòa giải đã quá muộn. Không, không phải như vậy. Tôi cũng đã có buổi tiếp kiến đầu tiên với tư cách là sứ thần vào tháng 11 năm ngoái, năm 2024, và buổi tiếp kiến đó cũng rất thân mật. Vì vậy, [cuộc họp vào] tháng 1 năm 2024, sau đó là cuộc bổ nhiệm làm sứ thần vào tháng 6 năm 2024, và sau đó là buổi tiếp kiến đầu tiên với tư cách là sứ thần năm tháng sau đó — đó là một quá trình ba bước cũng mang lại cho tôi sự bình yên nội tâm một lần nữa.

EWTN News: Nhưng ngài ngạc nhiên ra sao khi việc bổ nhiệm làm sứ thần này diễn ra cách đây một năm, vào tháng 6 năm 2024? Bởi vì dù sao, ngài là một kiểu “người thay đổi nghề nghiệp”.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Đúng vậy. Vì vậy, đối với tôi, đó là một bất ngờ lớn. Rõ ràng, Đức Thánh Cha đã nói chuyện với nhân viên của mình và sau đó muốn giúp tôi thoát khỏi tình huống mà chính ngài đã đặt tôi vào, có thể nói như vậy. Và với sự giúp đỡ của Chúa Thánh Thần, và với nhiều kỹ năng của con người, giải pháp hoặc nhiệm vụ này đã đến với tôi. Có người đã từng nói với tôi: Đừng bao giờ nắm lấy một chức vụ hoặc kéo nó bằng tóc, nhưng nếu một chức vụ tự xuất hiện, hãy nắm lấy gáy của nó. Nói cách khác, bản thân tôi đã không tự mình nộp đơn xin một chức vụ— nó đến với tôi từ Vatican.

EWTN News: Nhưng cũng có sự chăm sóc mục vụ liên quan đến chức vụ của ngài chứ? Ngài vẫn là một tổng giám mục, một linh mục. Vậy ngài vẫn liên lạc với các tín hữu “bình thường” chứ?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Tôi tìm kiếm sự tiếp xúc. Một đại sứ, một sứ thần, là một mục tử trong những gì ngài làm, ngay cả trong các mối quan hệ với những đồng nghiệp khác. Ngài vẫn là một linh mục, một giám mục, như ngài phải làm. Tôi cũng nhận thấy điều đó ở nhiều người. Chúng tôi [các đại sứ] không chỉ là người Công Giáo; còn có những người không phải là Ki-tô hữu. Điều quan trọng là trong mỗi cuộc gặp gỡ với một người, điều gì đó thực sự tốt đẹp hoặc đặc trưng của Ki-tô giáo sẽ xuất hiện.

Đức Giáo Hoàng Benedict XVI

EWTN News: Nhưng mọi người nhìn nhận ngài ra sao? Ý tôi là với tư cách là "bộ mặt của người bạn đồng hành của Đức Giáo Hoàng Benedict" và là người cũng đã phục vụ trong một thời gian dài tại Vatican dưới thời Đức Giáo Hoàng Phanxicô, ngài hẳn là người khá nổi tiếng.

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Đó là một lợi thế — đặc biệt là thời gian tôi làm thư ký của Đức Giáo Hoàng Benedict. Tôi là [thư ký của ngài] không chỉ trong thời gian ngài còn hoạt động, mà còn cho đến hơi thở cuối cùng của cuộc đời ngài. Đó là 20 năm, chắc chắn để lại dấu ấn.

EWTN News: Sau đây là câu hỏi cuối cùng của tôi. Bây giờ chúng ta đã nói rất nhiều về công việc mới của ngài, chỉ để quay lại với Đức Benedict ở phần cuối. Ngài có thực sự khó chịu khi có lẽ ngài sẽ luôn bị hạ xuống thành thư ký riêng của vị giáo hoàng vĩ đại này trong suốt quãng đời còn lại của mình không?

Đức Tổng Giám Mục Gänswein: Không, đó là một thực tại — một thực tại đã định hình cuộc đời tôi trong một thời gian dài và mang đến cho nó một hướng đi khác. Bạn không thể lên kế hoạch cho điều đó. Và nếu Chúa đã giao cho tôi nhiệm vụ này, thì tôi vui vẻ chấp nhận nó.

Đức Benedict không còn ở giữa chúng ta như khi ngài ở giữa chúng ta về mặt thể lý. Ngài ở giữa chúng ta theo một cách khác, nhưng chúng ta không được để món quà tuyệt vời này, di sản của ngài, bị lãng phí. Đó là một trong những mục tiêu trong cuộc sống của tôi — rằng tôi giúp đỡ, nhiều nhất có thể và ở bất cứ nơi nào tôi có thể, để đề cao kho báu này. Điều đó không làm tôi khó chịu theo bất cứ cách nào.

Những người tôi không quen nói chuyện với tôi như thể chúng ta vẫn đang ở thời của Đức Benedict, có thể nói như vậy. Thật đáng yêu. Tất nhiên, đôi khi cũng có một chút thách thức. Nó đòi hỏi sự kiên nhẫn. Nhưng đó là một hình thức chăm sóc mục vụ — và điều này phải được chấp nhận. Tôi đã chấp nhận nó, và tôi vui mừng tiếp tục con đường này.