1. Thái tử lưu vong của Iran dự đoán chế độ sụp đổ, mong muốn giành lại đất nước
Reza Pahlavi, người con trai lưu vong của quốc vương cuối cùng của Iran, đã nói rằng Cộng hòa Hồi giáo đang bên bờ vực sụp đổ và kêu gọi người dân Iran “đòi lại và xây dựng lại” đất nước.
Trong khi Israel tiếp tục ném bom Iran, Pahlavi, người trong nhiều thập niên đã phản đối chế độ này ở quê nhà từ nước ngoài, cho biết trong một thông điệp video trên mạng xã hội rằng Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei đã ẩn náu “như một con chuột sợ hãi”.
Nazenin Ansari, biên tập viên quản lý của Kayhan Luân Đôn, một tờ báo điện tử tiếng Ba Tư hàng tuần có trụ sở tại Luân Đôn, đã nói với Newsweek vào thứ Tư rằng những lời nói của Pahlavi sẽ được người dân Iran đồng tình vì “ông là một nhân vật đứng trên chính trường”.
Giữa lúc có nhiều đồn đoán về việc liệu Hoa Kỳ có can thiệp vào nỗ lực phá hủy năng lực hạt nhân của Cộng hòa Hồi giáo hay không, video của Pahlavi vừa là lời kêu gọi cách mạng vừa là nỗ lực trấn an người dân Iran rằng đất nước của họ sẽ không rơi vào nội chiến hay bất ổn.
Trong đoạn video dài ba phút bốn giây được đăng tải vào thứ Ba, Pahlavi cho biết Cộng hòa Hồi giáo đã đi đến hồi kết và đang trong quá trình sụp đổ.
Ông nhắc đến các báo cáo cho rằng Khamenei đã ẩn náu dưới lòng đất, nói rằng Lãnh tụ tối cao đã “mất kiểm soát tình hình” và “những gì đã bắt đầu là không thể đảo ngược”.
Ông cho biết bộ máy đàn áp của chế độ cầm quyền đang sụp đổ và một cuộc nổi dậy trên toàn quốc là cần thiết để người dân “giành lại Iran” và “chấm dứt cơn ác mộng này một lần và mãi mãi”.
Ansari nói với Newsweek rằng Pahlavi không chỉ đại diện cho một đảng phái chính trị và vì hình ảnh của ông đứng trên chính trị nên thông điệp của ông có thể đoàn kết phe đối lập của Iran.
Bà nói thêm rằng các nhân vật chính trị trong nước Iran cũng tiếp cận Pahlavi trước bất kỳ nhân vật đối lập nào khác, điều này cho thấy mức độ ảnh hưởng và mức độ nổi tiếng của ông.
Reza Pahlavi là ai?
Sinh ra tại Tehran vào ngày 31 tháng 10 năm 1960, Pahlavi là con trai lưu vong của Quốc vương Mohammad Reza Pahlavi của Iran, người đã bị lật đổ trong cuộc Cách mạng Hồi giáo năm 1979 đưa các nhà lãnh đạo giáo sĩ lên nắm quyền và dẫn đến việc thành lập Cộng hòa Hồi giáo.
Theo trang web của ông, vào năm 1978, khi 17 tuổi, ông rời Iran để tham gia khóa huấn luyện lái máy bay phản lực chiến đấu của Không quân Hoa Kỳ tại Căn cứ Không quân Reese ở Lubbock, Texas, trong thời kỳ bất ổn trước cuộc cách mạng.
Ông đã sống lưu vong từ năm 1979 và tuyên bố rằng ông không ủng hộ việc khôi phục chế độ quân chủ Iran, thay vào đó là thúc đẩy một giải pháp thay thế dân chủ, thế tục.
Nhà báo Bob Woodward của tờ Washington Post đã viết vào năm 1986 rằng Pahlavi và những người Iran lưu vong khác có sự hậu thuẫn của Cơ quan Tình báo Trung ương, gọi tắt là CIA và các báo cáo kể từ đó cũng đã cáo buộc điều này. Tuy nhiên, Pahlavi đã nói với tờ The New York Times vào năm 2009 rằng những tuyên bố như vậy là “hoàn toàn sai sự thật” và phủ nhận việc nhận được viện trợ của chính phủ Hoa Kỳ.
“Khi bạn nhìn vào Iran từ góc độ thể chế, bạn có thể thấy thể chế tôn giáo và sau đó là thể chế quân chủ về mặt lịch sử”, Ansari cho biết. “Ông ấy đại diện cho chế độ quân chủ mặc dù ông ấy không nói rằng ông ấy muốn trở lại làm vua”.
“Ông ấy là nhân vật duy nhất phản đối Cộng hòa Hồi giáo trong việc ủng hộ nền dân chủ thế tục trong suốt 46 năm qua,” Ansari cho biết. “Ông ấy nhận được rất nhiều sự ủng hộ từ những người Cộng hòa và Dân chủ tập trung vào Iran.”
Trong video của mình, tính đến thứ Tư đã nhận được hơn 5,8 triệu lượt xem, Pahlavi cho biết ông có một kế hoạch năm điểm phác thảo con đường lật đổ chế độ và thành lập một chính phủ quốc gia, cũng như lộ trình tái thiết kinh tế Iran thông qua “Dự án Thịnh vượng Iran”.
[Newsweek: Iran's Exiled Crown Prince Predicts Regime Collapse, Reclaiming of Nation]
2. Hoa Kỳ gửi máy bay phản lực F-16, F-22, F-35 tới Trung Đông trong bối cảnh xung đột Iran-Israel
Ba quan chức Mỹ nói với Reuters rằng quân đội Hoa Kỳ đang tăng cường sức mạnh không quân ở Trung Đông bằng cách điều động thêm chiến đấu cơ và kéo dài các nhiệm vụ của chiến đấu cơ hiện tại khi xung đột giữa Israel và Iran ngày càng leo thang.
Một quan chức xác nhận động thái này bao gồm việc điều động các máy bay tiên tiến như F-16, F-22 và F-35, nhằm tăng cường sự hiện diện và khả năng răn đe của quân đội Mỹ tại khu vực bất ổn này.
Hai quan chức nhấn mạnh rằng việc điều động này mang tính chất phòng thủ, lưu ý rằng các chiến đấu cơ chủ yếu được sử dụng để đánh chặn và tiêu diệt máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn đang bay tới.
Tổng thống Trump gần đây đã kêu gọi 9,4 triệu cư dân Tehran rời khỏi thủ đô và cắt ngắn một hội nghị thượng đỉnh quốc tế để quay trở lại Washington để đàm phán khẩn cấp với nhóm an ninh quốc gia của ông.
Các quan chức Iran khẳng định tình hình đang được kiểm soát và cho biết không có hướng dẫn chính thức nào được ban hành, ngay cả khi người dân ở Tehran báo cáo về tiếng còi báo động không kích thường xuyên và những cuộc chạy trốn điên cuồng để tìm nơi trú ẩn trong bối cảnh các cuộc không kích liên tục của Israel. Giao thông đã làm tắc nghẽn các con đường dẫn về phía tây ra khỏi thủ đô, và các trạm xăng bị quá tải bởi những hàng dài xe cộ.
Tổng thống Trump cho biết “Chúng tôi hiện có toàn quyền kiểm soát bầu trời Iran. Iran có các thiết bị theo dõi bầu trời và các thiết bị phòng thủ khác tốt, và rất nhiều, nhưng không thể so sánh với “đồ” do Mỹ sản xuất, hình thành và chế tạo. Không ai làm tốt hơn nước Mỹ tốt bụng.”
Tổng thống cũng cho biết Hoa Kỳ biết nơi ẩn náu của Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei nhưng không muốn giết ông ta “vào lúc này”. Tổng thống Trump cũng thúc giục Iran “ĐẦU HÀNG VÔ ĐIỀU KIỆN” khi xung đột Israel-Iran leo thang.
Tổng thống Trump phải đối mặt với một thời khắc quan trọng khi chiến dịch tấn công hỏa tiễn kéo dài năm ngày của Israel nhằm vào Iran được cho là đã gây ra thiệt hại đáng kể. Các quan chức Israel tin rằng họ sắp giáng một đòn quyết định vào cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran — đặc biệt là nếu Hoa Kỳ cung cấp hỗ trợ tiên tiến, chẳng hạn như đạn phá hầm trú ẩn kiên cố hoặc hỗ trợ quân sự trực tiếp.
Tổng thống Trump đã bày tỏ sự thất vọng với việc Iran từ chối đạt được thỏa thuận kiềm chế tham vọng hạt nhân của nước này. Phát biểu trên Không lực Một, Tổng thống Trump cho biết ông không còn muốn đàm phán nữa.
Israel đã phát động chiến dịch không kích lớn nhất từ trước đến nay chống lại Iran vào thứ sáu, tuyên bố Tehran đang tiến gần đến việc phát triển vũ khí hạt nhân. Iran đã bác bỏ cáo buộc này, khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình và trích dẫn các quyền của họ theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân, cho phép làm giàu uranium cho mục đích dân sự.
Số người chết chính thức của Iran vẫn là 224, nhưng nhóm Human Rights Activists có trụ sở tại Washington báo cáo ít nhất 452 trường hợp tử vong liên quan đến cuộc tấn công của Israel. Tổ chức này cho biết họ xác minh thông tin bằng cách kiểm tra chéo các báo cáo địa phương từ bên trong Iran với một mạng lưới các nguồn mà họ duy trì bên trong nước này.
Trong cuộc leo thang gần đây giữa Israel và Iran, 24 người được báo cáo đã thiệt mạng ở Israel do các cuộc không kích của Iran.
Tổng thống Trump ngày càng định hình cuộc xung đột này như một cuộc xung đột đòi hỏi phản ứng cứng rắn của Hoa Kỳ. Những phát biểu của ông trùng với việc tái định vị các tàu chiến và máy bay của Hoa Kỳ trong khu vực, báo hiệu sự sẵn sàng phản ứng nếu căng thẳng leo thang hơn nữa.
F-16 Fighting Falcon là máy bay phản lực chiến đấu đa năng, linh hoạt được sử dụng rộng rãi bởi Hoa Kỳ và các lực lượng đồng minh. Được biết đến với sự nhanh nhẹn và chi phí tương đối thấp, F-16 vượt trội trong cả chiến đấu không đối không và không đối đất. Lần đầu tiên được giới thiệu vào những năm 1970, nó đã trải qua nhiều lần nâng cấp và vẫn là thành phần cốt lõi của sức mạnh không quân Hoa Kỳ.
F-22 Raptor và F-35 Lightning II là chiến đấu cơ tàng hình thế hệ thứ năm được thiết kế cho các hoạt động chiến đấu tiên tiến. F-22, được tối ưu hóa để thống trị trên không, cung cấp tốc độ và khả năng cơ động vô song nhưng không còn được sản xuất nữa. F-35, với các biến thể dành cho Không quân, Hải quân và Thủy quân Lục chiến, kết hợp khả năng tàng hình, hợp nhất cảm biến và tấn công chính xác, khiến nó trở thành một tài sản quan trọng cho các hoạt động chung hiện đại.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey cho biết chiến đấu cơ của Anh mới được công bố điều động tới Trung Đông đã bắt đầu đến khu vực này. Phát biểu tại một hội nghị quốc phòng ở Luân Đôn, Healey nhấn mạnh rằng “lực lượng bảo vệ hiện đang ở mức cao nhất” và mô tả động thái này là cần thiết để “bảo vệ nhân sự của chúng tôi, trấn an các đối tác của chúng tôi và củng cố nhu cầu cấp thiết về việc giảm leo thang”.
Thủ tướng Keir Starmer đã tuyên bố vào cuối tuần rằng Vương quốc Anh sẽ gửi thêm các tài sản quân sự, bao gồm máy bay phản lực Typhoon và máy bay tiếp nhiên liệu trên không, để ứng phó với căng thẳng gia tăng. Healey không tiết lộ địa điểm cụ thể của các đợt điều động máy bay.
Reuters đưa tin hôm thứ Hai rằng Hoa Kỳ đang di chuyển một số lượng lớn máy bay tiếp dầu đến Âu Châu và điều động một Hàng Không Mẫu Hạm đến Trung Đông, mở rộng các lựa chọn quân sự cho Tổng thống Trump trong bối cảnh căng thẳng gia tăng trong khu vực.
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth mô tả các đợt điều động này là phòng thủ, nhằm bảo vệ lực lượng Hoa Kỳ khỏi sự trả đũa tiềm tàng của Iran hoặc các đồng minh khu vực của nước này. Vào thứ Ba, một quan chức quốc phòng thứ tư của Hoa Kỳ nói với Reuters rằng Ngũ Giác Đài cũng đang cân nhắc việc gửi thêm tàu chiến của Hải quân có khả năng đánh chặn hỏa tiễn đạn đạo đến Đông Địa Trung Hải.
Hoa Kỳ duy trì sự hiện diện quân sự đáng kể ở Trung Đông, với gần 40.000 quân đồn trú trên khắp khu vực cùng với các hệ thống phòng không, chiến đấu cơ và tàu chiến có khả năng phát hiện và đánh chặn hỏa tiễn của đối phương.
[Newsweek: US Sending F-16, F-22, F-35 Jets to Middle East Amid Iran-Israel Conflict]
3. Macron cảnh báo sử dụng bạo lực để thay đổi chế độ ở Iran sẽ gây ra ‘hỗn loạn’
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phản đối việc lật đổ chế độ Iran bằng vũ lực khi ông cảnh báo về những tác động có thể gây bất ổn trên khắp Trung Đông.
“Sai lầm lớn nhất hiện nay là cố gắng thay đổi chế độ ở Iran thông qua các biện pháp quân sự vì điều đó sẽ dẫn đến hỗn loạn”, Macron nói với các phóng viên vào ngày cuối cùng của hội nghị thượng đỉnh G7 tại Canada, đồng thời cảnh báo rằng “không ai có thể nói trước điều gì sẽ xảy ra tiếp theo”.
“Chúng tôi không bao giờ ủng hộ các hành động gây mất ổn định khu vực”, ông nói thêm.
Phát biểu của Macron được đưa ra trong bối cảnh lo ngại về khả năng Hoa Kỳ tham gia chiến dịch quân sự của Israel ở Iran ngày càng gia tăng. Chiến dịch này bắt đầu vào cuối tuần trước và đã làm tê liệt các địa điểm hạt nhân của Iran và giết chết nhiều quan chức cao cấp của chính quyền.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thực sự đang cân nhắc lựa chọn đó. Trên đường trở về Hoa Kỳ vào tối qua, Tổng thống Trump cho biết ông muốn “kết thúc thực sự” cho cuộc xung đột và rằng ông “không quá muốn đàm phán”.
Macron cho rằng những thay đổi chế độ bằng các biện pháp cưỡng bức do Hoa Kỳ và các đồng minh NATO thực hiện ở Iraq và Libya là những sai lầm trong quá khứ và không nên lặp lại vì chúng đã gây ra tình trạng bất ổn chính trị chết người sau đó.
“Chúng ta không thấy được hậu quả chung của việc này trong khu vực và những nơi khác sao? Có ai nghĩ rằng những gì đã làm ở Iraq năm 2003 là một ý tưởng hay không? Có ai nghĩ rằng những gì đã làm ở Libya trong thập niên trước là một ý tưởng hay không? Không,” Macron nói, lưu ý rằng các quốc gia trong khu vực không cần “hỗn loạn”.
Tổng thống Trump trước đó đã chỉ trích Macron vì cho rằng nhà lãnh đạo Hoa Kỳ sẽ rời G7 sớm để hoàn tất lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran. Tổng thống Trump nói rằng tổng thống Pháp “luôn sai” và ông không đàm phán lệnh ngừng bắn.
Macron cho biết ông không cảm thấy bị xúc phạm bởi lời chỉ trích của Tổng thống Trump và gọi bình luận của ông là “một sự việc không may”.
“Điều đó không làm tôi xúc động”, Macron nói, đồng thời nhấn mạnh rằng Tổng thống Trump “đã có một số lời rất thân thiện” dành cho ông trong suốt thời gian còn lại của hội nghị thượng đỉnh và rằng mối quan hệ của họ rất tốt.
Tuy nhiên, Tổng thống Pháp vẫn khẳng định Tổng thống Trump đã nói với ông rằng ông đang nỗ lực đưa ra một lệnh ngừng bắn và cho rằng Tổng thống Trump có thể đã thay đổi quyết định trong thời gian chờ đợi.
“Chắc chắn đã có sự thay đổi quan điểm. Nhưng tôi không chịu trách nhiệm về sự thay đổi quan điểm của chính quyền Hoa Kỳ”, Macron nói.
[Politico: Macron warns violent Iran regime change would trigger ‘chaos’]
4. Tổng thống Trump nói rằng Iran đã đưa ra yêu cầu Tòa Bạch Ốc ‘rất muộn’
Tổng thống Trump cho biết Iran đã liên lạc với ông và đề xuất một cuộc gặp tại Tòa Bạch Ốc trong bối cảnh các cuộc tấn công đang diễn ra của Israel. Tổng thống Trump đã yêu cầu Iran đầu hàng vô điều kiện về vấn đề hạt nhân.
“Tôi đã nói là đã rất muộn rồi, bạn biết đấy. Tôi đã nói là đã rất muộn để nói chuyện”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên vào sáng thứ Tư. “Tôi không biết, có một sự khác biệt lớn giữa bây giờ và một tuần trước, đúng không? Sự khác biệt lớn”.
Tổng thống Trump nói tiếp: “Họ thậm chí còn đề nghị họ đến Tòa Bạch Ốc.” Ông gọi yêu cầu này là “dũng cảm” vì “không dễ để họ thực hiện”.
Israel đã phát động Chiến dịch “Rising Lion” hay “Sư Tử Trỗi Dậy” vào thứ sáu, ngày 13 tháng 6 và đã nhắm vào hàng chục địa điểm quân sự và hạt nhân ở Iran. Nó cũng đã tiêu diệt nhiều nhà lãnh đạo quân sự và tình báo Iran, cũng như một số nhà khoa học hạt nhân hàng đầu.
Tổng thống Trump đang cân nhắc Hoa Kỳ tham gia cùng Israel trong cuộc tấn công Iran. Ông nói rằng Iran không bao giờ được phép sở hữu vũ khí hạt nhân. Tehran phủ nhận việc nuôi dưỡng tham vọng như vậy và nói rằng chương trình hạt nhân của họ là vì năng lượng dân sự. Họ đã cảnh báo Hoa Kỳ về chiến tranh nếu can thiệp vào Israel.
“Tôi không biết nó sẽ kéo dài bao lâu nữa”, Tổng thống Trump nói về cuộc xung đột hiện tại. “Họ hoàn toàn không có khả năng phòng thủ. Họ không có bất kỳ hệ thống phòng không nào cả”.
Khi được hỏi về thông điệp của mình gửi tới Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, người đã tuyên bố đất nước của ông sẽ không đầu hàng, Tổng thống Trump trả lời: “Chúc may mắn.”
Khamenei, trong bài phát biểu trước toàn quốc vào thứ Tư, đã cảnh báo Hoa Kỳ “về hậu quả của việc tham gia chiến tranh, vì Hoa Kỳ sẽ phải chịu thiệt hại nghiêm trọng nếu quyết định làm như vậy. Chiến tranh sẽ đáp trả bằng chiến tranh, ném bom bằng ném bom, và tấn công bằng tấn công.”
“Những người thông minh hiểu rõ Iran, người dân và lịch sử của nước này không bao giờ nói với quốc gia này bằng ngôn ngữ đe dọa, bởi vì người Iran không thể đầu hàng”, ông nói thêm.
Tổng thống Trump cho biết sự kiên nhẫn của ông với Iran “đã cạn kiệt, đó là lý do tại sao chúng tôi đang làm những gì chúng tôi đang làm”. Ông cho biết ông đã đưa ra cho Iran một “tối hậu thư cuối cùng”, nhưng không cung cấp thêm chi tiết về những gì cần thực hiện.
“Họ có 60 ngày, 60 ngày dài, rất nhiều thời gian. Và họ đã phạm sai lầm, thành thật mà nói, họ đã phạm sai lầm”, Tổng thống Trump nói, sau khi thúc giục Iran trong nhiều tuần để đưa ra một thỏa thuận mới về vấn đề hạt nhân.
“Quốc gia của họ đang bị tàn phá. Quá nhiều người đã chết, những người không nên chết. Thật là một điều rất đáng buồn.”
Tổng thống Trump cho biết ông nói chuyện với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu “mỗi ngày”.
“Ông ấy là một người tốt”, Tổng thống Trump nói và nói thêm rằng Netanyahu, người có quyền lãnh đạo bị lung lay bởi tình hình chính trị bất ổn và bê bối tham nhũng, đã “bị đất nước đối xử rất bất công”.
[Newsweek: Trump Says Iran Made 'Very Late' White House Request]
5. Nhà máy hóa chất của Nga ngừng hoạt động sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine
Nhà máy hóa chất Nevinnomyssk Azot - một trong những nhà sản xuất phân đạm và amoniac lớn nhất của Nga và là nhà cung cấp chính cho tổ hợp công nghiệp-quân sự của Điện Cẩm Linh - đã ngừng sản xuất, Thống đốc Stavropol Vladimir Vladimirov, cho biết như trên hôm Thứ Tư, 18 Tháng Sáu.
Ông cáo buộc rằng nhà máy hóa chất đã phải ngừng sản xuất do hậu quả trực tiếp của các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine. Cuộc tấn công — được Bộ Tổng tham mưu Ukraine xác nhận — nhắm vào hai cơ sở công nghiệp quân sự lớn ở Nga, bao gồm nhà máy Nevinnomyssk Azot ở Stavropol Krai. Cơ sở này được cho là cung cấp nguyên liệu thô và phụ tùng cho sản xuất vũ khí và nhiên liệu của Nga.
Nevinnomyssk Azot là một trong những nhà sản xuất phân bón amoniac và nitơ hàng đầu của Nga và là nơi có dây chuyền sản xuất metyl axetat và axit axetic có độ tinh khiết cao duy nhất của đất nước. Theo dữ liệu nguồn mở, nơi này cũng vận hành cơ sở sản xuất melamine đầu tiên của Nga.
Theo Andrii Kovalenko, nhà lãnh đạo Trung tâm Chống thông tin sai lệch của Ukraine tại Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia, nhà máy này sản xuất tới một triệu tấn amoniac và hơn một triệu tấn amoni nitrat hàng năm và là “một yếu tố quan trọng trong tổ hợp công nghiệp-quân sự của Nga”.
Kovalenko lưu ý rằng amoni nitrat là thành phần chính của thuốc nổ và đạn pháo. Ông nói thêm rằng nhà máy cũng tổng hợp các hóa chất sử dụng kép như melamin, axit axetic, methanol và kali nitrat — tất cả đều thường được sử dụng trong sản xuất súng phóng lựu, mìn và thuốc nổ hỏa tiễn.
Từ năm 2024, nhà máy này cũng sản xuất phân bón hòa tan trong nước, theo ông, đã được điều chỉnh để phục vụ nhu cầu hóa chất quân sự trong cuộc chiến của Nga tại Ukraine.
Nhà máy hóa chất này là một phần của Tập đoàn EuroChem, thuộc sở hữu của tỷ phú người Nga Andrey Melnichenko, người hiện đang bị Canada, Liên minh Âu Châu, Nhật Bản và Vương quốc Anh trừng phạt.
[Kyiv Independent: Russian chemical plant halts operations after Ukrainian drone strike]
6. Đường ra khỏi Tehran bị đóng vì “kẹt xe nghiêm trọng”
Một tuyến đường chính ra khỏi Tehran đã bị đóng từ ngày Thứ Năm, 19 Tháng Sáu, khi các phương tiện giao thông ùn tắc trên đường sau cảnh báo của Israel và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump yêu cầu mọi người rời khỏi thủ đô.
Trong khi Israel tiếp tục ném bom Iran, cảnh sát giao thông của Cộng hòa Hồi giáo này cho biết xa lộ Chalus đã bị đóng cửa qua đêm do lưu lượng giao thông đông đúc trước khi được mở lại vào sáng thứ Tư và sau đó lại bị đóng lại vào hôm Thứ Năm trong vài giờ.
Người dân thủ đô đã phải rời bỏ thành phố kể từ khi Israel bắt đầu không kích vào tuần trước, nhằm vào quân đội và giới lãnh đạo tình báo Iran mà nước này cho là đang phát triển bom hạt nhân, mặc dù Iran phủ nhận khả năng này.
Tình trạng tắc đường cùng với sự gián đoạn lớn trong các dịch vụ ngân hàng và internet trong nước khiến người dân Iran thêm hoảng loạn.
Xa lộ Chalus là tuyến đường chính nối Tehran với khu vực Biển Caspi. Tuyến đường này chỉ được phép lưu thông một chiều ra ngoài vào đêm thứ Ba, Đại tá Ahmad Karami Asad, nhà lãnh đạo Cảnh sát giao thông Farajah, cho biết, theo Tasnim News, một cơ quan truyền thông nhà nước.
Xa lộ 49, dẫn vào xa lộ Chalus, cũng đặc biệt tắc nghẽn và Asad đã kêu gọi người lái xe tuân thủ luật lệ giao thông và hợp tác với cảnh sát.
Các video trên mạng xã hội và lời kể của nhân chứng tuần này cho thấy cảnh tượng giao thông ùn tắc trên các tuyến đường chính ra khỏi Tehran khi mọi người cố gắng rời khỏi thành phố.
Hình ảnh được hãng thông tấn AFP xác minh cho thấy giao thông bị kẹt trên một xa lộ chính hướng bắc từ Tehran trong bối cảnh mọi người đang cố gắng di chuyển đến những khu vực ít bị ảnh hưởng bởi các cuộc tấn công của Israel.
Cuộc di cư diễn ra ngay sau khi Tổng thống Trump kêu gọi mọi người di tản khỏi Tehran trong bối cảnh Israel không kích các cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran.
Vào thứ Hai, Israel cũng đã ban hành cảnh báo di tản cụ thể tới người dân ở phía bắc thủ đô, bao gồm Quận 3, nơi có các đại sứ quán và tòa nhà chính phủ.
Chính quyền đã mở các trạm tàu điện ngầm và trường học làm nơi trú ẩn tạm thời khỏi cuộc ném bom và nhiều cửa hàng vẫn đóng cửa, việc phân phối nhiên liệu bắt đầu diễn ra với những hàng dài người xếp hàng tại các trạm xăng.
[Newsweek: Road Out of Tehran Closed Over 'Heavy Traffic']
7. Tổng thống Zelenskiy đến hội nghị thượng đỉnh G7 vài giờ sau khi Tổng thống Trump rời đi
Theo một nhà báo của tờ Kyiv Independent có mặt tại đây, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã đến Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G7 tại Canada vào ngày 17 tháng 6 trước ngày cuối cùng của hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G7.
Tổng thống Zelenskiy được Thủ tướng Canada Mark Carney chào đón tại Kananaskis, Alberta, nơi hội nghị thượng đỉnh đang diễn ra.
“Chúng tôi cần nhiều hơn từ các đồng minh của mình... Chúng tôi sẵn sàng đàm phán hòa bình... Nhưng để làm được điều này, chúng tôi cần áp lực”, Tổng thống Ukraine cho biết.
Tổng thống Ukraine dự kiến sẽ gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại hội nghị thượng đỉnh. Tuy nhiên, cuộc gặp không diễn ra vì Tổng thống Trump đã rời hội nghị thượng đỉnh sớm do căng thẳng leo thang ở Trung Đông.
Phát ngôn nhân Tòa Bạch Ốc Caroline Leavitt xác nhận Tổng thống Trump đã rời khỏi hội nghị thượng đỉnh sớm, với lý do căng thẳng đang diễn ra giữa Israel và Iran.
Tổng thống Zelenskiy đã mong có cuộc gặp trực tiếp lần thứ ba với Tổng thống Trump, sự kiện có thể báo hiệu tương lai mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy, cũng như cung cấp cái nhìn sâu sắc về cam kết của Hoa Kỳ trong việc hỗ trợ Ukraine.
Vào tháng 2, Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump đã có cuộc gặp đầu tiên, cuộc gặp đã leo thang thành một cuộc tranh cãi gay gắt, với việc Tổng thống Trump và Phó Tổng thống JD Vance chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine vì những gì họ mô tả là “thiếu lòng biết ơn đối với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ”.
Cuộc gặp thứ hai giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy tại Vatican vào tháng 4 đã dẫn đến việc tổng thống Hoa Kỳ nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn ở Ukraine và thậm chí đe dọa áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga.
Trong tháng kể từ cuộc gặp trực tiếp cuối cùng của họ, căng thẳng giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy lại gia tăng. Mặc dù đã đưa ra một số lời đe dọa, Tổng thống Trump vẫn chưa thực hiện việc gây thêm áp lực kinh tế lên Mạc Tư Khoa.
Trước hội nghị thượng đỉnh, các nhà lãnh đạo Âu Châu đã thúc giục các nước G7 áp đặt lệnh trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với Mạc Tư Khoa để bảo đảm lệnh ngừng bắn trong cuộc chiến chống lại Ukraine.
“Để đạt được hòa bình thông qua sức mạnh, chúng ta phải gây thêm áp lực lên Nga để bảo đảm lệnh ngừng bắn thực sự, đưa Nga vào bàn đàm phán và chấm dứt cuộc chiến này. Các biện pháp trừng phạt là rất quan trọng để đạt được mục đích đó”, Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen phát biểu vào ngày 15 tháng 6 tại một cuộc họp báo có sự tham dự của một nhà báo Kyiv Independent.
Tổng thống Zelenskiy vẫn dự kiến sẽ tham dự các cuộc họp theo lịch trình với các nhà lãnh đạo G7 khác.
Trong cuộc họp kín có sự tham dự của tờ Kyiv Independent vào ngày 13 tháng 6, Tổng thống Zelenskiy cho biết ưu tiên của ông là nói chuyện với Tổng thống Trump về các lệnh trừng phạt đối với Nga, các cuộc đàm phán hòa bình, mua vũ khí và hợp tác kinh tế Mỹ-Ukraine.
“Chúng ta có thể thực hiện những bước tiến triển — nhưng chúng ta cần có ý chí chính trị của tổng thống Hoa Kỳ, nếu ông ấy muốn,” Tổng thống Zelenskiy phát biểu vào ngày 13 tháng 6.
Trong bối cảnh lo ngại gia tăng xung quanh cam kết chấm dứt chiến tranh của Tổng thống Trump, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth gần đây đã tuyên bố rằng Ngũ Giác Đài sẽ cắt giảm kinh phí hỗ trợ quân sự cho Ukraine trong ngân sách quốc phòng năm 2026.
Canada, quốc gia giữ chức chủ tịch G7 năm 2025, đã mời Tổng thống Zelenskiy tham dự hội nghị thượng đỉnh, đánh dấu cuộc họp G7 lần thứ tư của tổng thống Ukraine kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện nổ ra vào năm 2022.
[Kyiv Independent: Zelensky arrives at G7 summit hours after Trump departs]
8. Tổng thống Trump nói về cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân của Iran: ‘Tôi có thể làm. Tôi có thể không làm.’
Tổng thống Trump hôm thứ Tư đã đề cập đến quyết định tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran khi Israel và Iran bước vào ngày thứ sáu xung đột.
“Tôi có thể làm điều đó, tôi có thể không làm điều đó”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên bên ngoài Tòa Bạch Ốc. “Ý tôi là không ai biết tôi sẽ làm gì”.
“Iran đang gặp rất nhiều rắc rối, và họ muốn đàm phán. Và tôi đã nói, 'Tại sao các người không đàm phán với tôi trước khi có tất cả những cái chết và sự tàn phá này? Tại sao các người không đàm phán?' Tôi đã nói với mọi người, 'Tại sao các người không đàm phán với tôi hai tuần trước? Các người có thể làm tốt. Các người sẽ có một đất nước.'“
Tổng thống Trump đã phải vật lộn với việc liệu Hoa Kỳ có nên tham gia cùng Israel tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran hay không.
Khi được hỏi về ý nghĩa của lời kêu gọi “ĐẦU HÀNG VÔ ĐIỀU KIỆN!” giữa một số bài đăng về Iran, Tổng thống Trump đã nói vào thứ Tư. “Điều đó có nghĩa là tôi đã chịu đựng đủ rồi. Được rồi, tôi đã chịu đựng đủ rồi. Tôi từ bỏ. Không còn nữa.”
Tổng thống Trump cho biết ông vừa nói chuyện với một nhà lãnh đạo Iran - mặc dù không nêu rõ là ai - và người giấu tên này đã đề xuất một chuyến thăm của Iran tới Tòa Bạch Ốc.
“Tôi đã nói là đã quá muộn để nói rồi”, Tổng thống Trump nói. “Có một sự khác biệt lớn giữa bây giờ và một tuần trước, đúng không? Sự khác biệt lớn”.
Tổng thống cảnh báo rằng sự kiên nhẫn của ông với Iran “đã cạn kiệt, đó là lý do tại sao chúng tôi phải làm những gì chúng tôi đang làm”.
Tổng thống Trump đã họp với nhóm an ninh quốc gia của mình vào thứ Ba để thảo luận về các kế hoạch sắp tới. Trong một bài đăng trên Truth Social tập trung vào Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei, ông viết rằng Hoa Kỳ biết vị trí của ông ta nhưng không có kế hoạch “đưa ông ta ra ngoài tức là giết ông ta!, ít nhất là không phải bây giờ.”
[Politico: Trump on strike of Iranian nuclear site: ‘I may do it. I may not do it.’]
9. Frederiksen của Đan Mạch hành động để giữ Greenland tránh xa khỏi nanh vuốt của Tổng thống Trump
Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen cho biết Copenhagen sẵn sàng đầu tư nhiều hơn vào Greenland khi Đan Mạch đang cố gắng ngăn chặn nỗ lực của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhằm chiếm hòn đảo Bắc Cực này.
Kể từ khi trở lại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Trump đã nhiều lần bày tỏ mong muốn tiếp quản Greenland, một vùng lãnh thổ tự trị có vị trí chiến lược của Đan Mạch với trữ lượng lớn khoáng sản đất hiếm — và ông đã từ chối loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để chiếm lấy nơi này.
“Chúng tôi sẵn sàng đầu tư nhiều hơn vào sự phát triển của xã hội Greenland,” Frederiksen phát biểu trong cuộc họp báo chung hôm thứ Ba với các nhà lãnh đạo Greenland và Faroe.
Bà nói thêm: “Đây có thể là các hải cảng và cũng có thể là một loại cơ sở hạ tầng quan trọng khác có ý nghĩa về quốc phòng và quân sự, nhưng cũng có thể được sử dụng cho mục đích du lịch hoặc khai thác nguyên liệu thô”.
Greenland có phong trào độc lập mạnh mẽ và đã dần giành được quyền tự chủ trong nhiều thập niên. Tuy nhiên, người dân Greenland thích Đan Mạch hơn Hoa Kỳ và ít người nghĩ rằng hòn đảo này đã sẵn sàng giành độc lập ngay lập tức.
Các nhà lãnh đạo Âu Châu - gần đây nhất là Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người đã đến thăm hòn đảo này vào Chúa Nhật - đã nhiều lần lên án những lời đe dọa của Tổng thống Trump, nói rằng Greenland không phải là thứ để giành giật.
Vào tháng 5, Ngoại trưởng Greenland Vivian Motzfeldt trả lời tờ POLITICO rằng bà muốn tăng cường mối quan hệ “song phương” với Liên Hiệp Âu Châu, đặc biệt là trong việc phát triển các nguồn tài nguyên khoáng sản quan trọng của Liên Hiệp Âu Châu.
[Politico: Denmark’s Frederiksen moves to keep Greenland out of Trump’s clutches]
10. Các đồng minh NATO ‘chưa chuẩn bị’ cho chiến tranh, cố vấn quốc phòng hàng đầu của Anh cảnh báo
Grace Cassy, cố vấn cho đợt đánh giá quốc phòng của chính phủ Anh, nói với POLITICO rằng Anh vẫn còn “nhiều việc phải làm” trong việc áp dụng công nghệ quân sự tiên tiến.
Một thành viên trong nhóm đánh giá quốc phòng cao cấp của chính phủ Anh đã cảnh báo rằng Anh và các đồng minh phương Tây đang hành động quá chậm chạp trong việc áp dụng các công nghệ quân sự mới.
Đánh giá quốc phòng chiến lược, một đánh giá độc lập quan trọng về các mối đe dọa lớn nhất mà Vương quốc Anh phải đối mặt, đã nhấn mạnh rất nhiều vào nhu cầu của Anh là phải “sẵn sàng chiến đấu” thông qua việc đầu tư vào các năng lực tiên tiến, đạn dược và vũ khí tầm xa.
Trong khi các bộ trưởng chấp nhận tất cả các khuyến nghị của mình, Thủ tướng Anh Keir Starmer đã từ chối đặt ra mốc thời gian chi 3 phần trăm GDP của đất nước cho quốc phòng, mà các chuyên gia cho rằng sẽ là mức tối thiểu cần thiết để thực hiện toàn bộ đánh giá.
Grace Cassy, một nhà đầu tư vào các công ty khởi nghiệp về an ninh và là cựu cố vấn của cựu Thủ tướng Tony Blair, là một trong sáu chuyên gia bên ngoài được chọn để giúp chỉ đạo SDR.
Bà nói với POLITICO rằng cuộc chiến ở Ukraine đã đóng vai trò trung tâm trong cách những người đánh giá xem xét công nghệ chiến trường mới.
Cả hai bên đều đã nhanh chóng thích nghi để điều động máy bay điều khiển từ xa, cảm biến và hệ thống gây nhiễu — Kyiv bắt đầu từ điểm yếu về năng lực thông thường, và Mạc Tư Khoa bị hạn chế về những gì họ có thể mua được do các lệnh trừng phạt quốc tế.
Tuần trước, Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã cảnh báo rằng Nga có thể sẵn sàng sử dụng vũ lực chống lại NATO trong vòng năm năm. | Alessandro di Meo/EFE qua EPA
“Có một cuộc chiến để duy trì lợi thế thường khá ngắn ngủi”, bà nói. “Các chu kỳ đổi mới cực kỳ ngắn”.
Bà nói thêm rằng điều này đặc biệt đúng với máy bay điều khiển từ xa, khi tần số cạnh tranh có thể có nghĩa là “bạn có thể bay nó trong một ngày, nhưng có thể một tuần sau thì không”.
“SDR nêu rõ rằng chúng ta còn phải đi một chặng đường dài trước khi có thể sẵn sàng chiến đấu theo cách đó”, bà cảnh báo.
Cụ thể, Cassy đã trích dẫn các quy trình mua sắm chậm chạp đang kìm hãm Vương quốc Anh cùng với sự ác cảm cố hữu đối với rủi ro và sự phụ thuộc quá mức vào một số ít nhà cung cấp quốc phòng lớn.
SDR khuyến nghị thời hạn ba tháng để đưa công nghệ mới nhất vào sử dụng, nhằm theo kịp tốc độ của chiến tranh hiện đại.
Cassy, đồng sáng lập CyLon Ventures, cho biết bài học này là bắt buộc đối với toàn liên minh, nhấn mạnh: “Nếu chúng ta tăng chi tiêu lên 5 phần trăm [cho quốc phòng] vào ngày mai, nhưng vẫn giữ thói quen cũ, chúng ta sẽ không chuẩn bị cho tương lai”.
“Chúng ta trong NATO — không chỉ Vương quốc Anh mà mọi quốc gia thành viên NATO khác — cần phải thay đổi để chi tiêu số tiền mới đó hiệu quả hơn”.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã kêu gọi tất cả các quốc gia thành viên cam kết nhiều tiền hơn cho quốc phòng của chính họ, cảnh báo vào tuần trước rằng Nga có thể sẵn sàng sử dụng vũ lực chống lại NATO trong vòng năm năm.
Nhưng Cassy cho biết các loại tấn công khác trong “vùng xám” — chẳng hạn như các cuộc tấn công mạng và các mối đe dọa đối với cơ sở hạ tầng quốc gia quan trọng — thậm chí còn cấp bách hơn.
“Chúng ta đã tham gia hàng ngày vào một cuộc đấu tranh dưới ngưỡng chiến tranh thông thường đó, điều này thực sự đòi hỏi chúng ta phải đầu tư đúng mức vào các biện pháp phòng thủ rộng hơn”.
[Politico: NATO allies ‘not prepared’ for war, top UK defense adviser warns]
11. Reuters đưa tin nhóm Hoa Kỳ được thành lập để gây áp lực với Nga đã bị chính quyền Tổng thống Trump giải tán
Reuters đưa tin hôm Thứ Tư, 18 Tháng Sáu, rằng Tòa Bạch Ốc đã giải tán một nhóm công tác của chính phủ Hoa Kỳ chuyên xây dựng các chiến lược gây áp lực buộc Nga tham gia đàm phán hòa bình và chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Các quan chức được hãng tin này trích dẫn cho biết thỏa thuận này được thành lập vào mùa xuân năm nay nhưng ngày càng trở nên không còn liên quan vì rõ ràng là Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump không muốn gây bất kỳ áp lực cụ thể nào lên Mạc Tư Khoa trong các cuộc đàm phán hòa bình.
“Nó mất đà vào cuối vì tổng thống không có mặt. Thay vì làm nhiều hơn, có lẽ ông ấy muốn làm ít hơn”, một quan chức giấu tên cho biết.
Trong khi Ukraine và Hoa Kỳ tiếp tục thúc đẩy lệnh ngừng bắn vô điều kiện, Nga vẫn duy trì các yêu cầu tối đa và bác bỏ mọi đề xuất như vậy.
Đồng thời, lực lượng này đã leo thang các cuộc tấn công vào thường dân Ukraine, giết chết ít nhất 15 người và làm bị thương hàng chục người khác trong vụ tấn công mới nhất vào Kyiv vào đêm ngày 17 tháng 6.
Tổng thống Trump đã bày tỏ sự thất vọng với thái độ ngoan cố và bạo lực ngày càng gia tăng của Mạc Tư Khoa nhưng vẫn chưa áp đặt bất kỳ lệnh trừng phạt mới nào đối với Nga.
Vào ngày 1 tháng 6, khi phát biểu tại Canada trước hội nghị thượng đỉnh G7, Tổng thống Trump cho biết việc cấm Nga tham gia G8 vì cuộc xâm lược Ukraine năm 2017 là một “sai lầm”.
Theo Reuters, nhóm làm việc gồm các quan chức từ Hội đồng An ninh Quốc gia, Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính, Ngũ Giác Đài và cộng đồng tình báo đã bị suy yếu trong một cuộc thanh trừng nhân sự cách đây khoảng ba tuần.
Tổng thống Trump đã cam kết “chấm dứt chiến tranh” khi ông được bầu làm tổng thống Hoa Kỳ lần thứ hai, nhưng chỉ sau năm tháng nhậm chức, thế giới đã trở nên bạo lực hơn nhiều.
Ngoài việc Nga leo thang tấn công vào Ukraine, Israel và Iran hiện đang sa lầy vào một cuộc xung đột đe dọa hơn nữa đến sự ổn định ở Trung Đông.
[Kyiv Independent: US group designed to pressure Russia disbanded by Trump administration, Reuters reports]