1. Putin nói ông ta sẵn sàng gặp Tổng thống Zelenskiy nếu phương Tây ‘ngừng thúc đẩy’ Ukraine chiến đấu
Nhà độc tài Vladimir Putin cho biết Nga muốn chấm dứt chiến tranh ở Ukraine “càng sớm càng tốt”, tốt nhất là thông qua các biện pháp hòa bình, và sẵn sàng tiếp tục đàm phán - với điều kiện là Kyiv và các đồng minh phương Tây sẵn sàng tham gia.
Phát biểu tại một cuộc họp bàn tròn với các biên tập viên hàng đầu của các hãng thông tấn quốc tế lớn, Putin cho biết thêm rằng ông ta sẵn sàng gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và “Nga không quan tâm ai đại diện cho Ukraine trong các cuộc đàm phán, nhưng nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận cuối cùng nào cũng phải có chữ ký của các cơ quan có thẩm quyền hợp pháp.”
Điện Cẩm Linh từ lâu đã tìm cách miêu tả Tổng thống Zelenskiy là “bất hợp pháp” trong nỗ lực làm mất uy tín của Kyiv. Phát ngôn nhân của Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết Putin, người đã cai trị nước Nga trong hơn 20 năm, đã sẵn sàng đàm phán với Tổng thống Zelenskiy, nhưng “các khía cạnh pháp lý liên quan đến tính hợp pháp của ông” phải được xem xét.
Các đồng minh của Ukraine nhìn chung đã bỏ qua luận điệu tuyên truyền này cho đến khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump dường như đồng tình với quan điểm của Điện Cẩm Linh khi tuyên bố rằng Tổng thống Zelenskiy là một “diễn viên hài thành công khiêm tốn” trở thành “nhà độc tài” và “từ chối tổ chức bầu cử”.
Ukraine đã không tổ chức bầu cử trong suốt cuộc xâm lược toàn diện của Nga vì những cuộc bầu cử bị cấm theo luật thiết quân luật, được ban bố vào ngày 24 tháng 2 năm 2022, chỉ vài giờ sau khi chiến tranh bắt đầu. Luật pháp Ukraine cũng quy định rằng các cuộc bầu cử phải an toàn, bình đẳng và không bị gián đoạn—những điều kiện không thể đáp ứng được trong bối cảnh Nga liên tục tấn công dân thường và cơ sở hạ tầng quan trọng.
Putin cũng nói với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 14 tháng 6 rằng Mạc Tư Khoa sẵn sàng tổ chức vòng đàm phán hòa bình mới với Kyiv sau ngày 22 tháng 6, sau khi hoàn tất việc trao đổi tù binh và binh lính tử trận.
Khi được hỏi liệu ông có sẵn lòng nói chuyện với Thủ tướng Đức Friedrich Merz hay không, Putin cho biết “nếu Thủ tướng liên bang muốn gọi điện và nói chuyện, tôi đã nói điều này nhiều lần rồi - chúng tôi không từ chối bất kỳ cuộc tiếp xúc nào”.
“Và chúng tôi luôn cởi mở với điều này… Họ đã dừng lại, hãy để họ tiếp tục. Chúng tôi cởi mở với họ,” Putin nói, đồng thời nói thêm rằng tuy nhiên, ông đặt câu hỏi về vai trò của Đức như một bên trung gian trong cuộc chiến tranh Nga-Ukraine: “Tôi nghi ngờ liệu Đức có thể đóng góp nhiều hơn Hoa Kỳ như một bên trung gian trong các cuộc đàm phán của chúng tôi với Ukraine hay không. Một bên trung gian phải trung lập. Và khi chúng ta thấy xe tăng Đức và xe tăng chiến đấu Leopard trên chiến trường… và bây giờ Cộng hòa Liên bang đang cân nhắc cung cấp hỏa tiễn Taurus để tấn công vào lãnh thổ Nga… — tất nhiên, những chuyện như thế khiến những câu hỏi lớn nảy sinh.”
[Kyiv Independent: Putin says he's ready to meet Zelensky if West 'stops pushing' Ukraine to fight]
2. Tổng thống Trump bị chỉ trích vì gật đầu với vai trò trung gian của Putin: “Thật đáng kinh ngạc”
Cựu thủ tướng Ukraine nói với Newsweek rằng ông “ngạc nhiên” khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump coi Putin là người trung gian cho các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt các cuộc không kích của Israel và Iran.
Tổng thống Trump cho biết vào cuối tuần rằng ông sẽ “cởi mở” với khả năng nhà lãnh đạo Điện Cẩm Linh sẽ tham gia với tư cách là người hòa giải cho các cuộc đàm phán giữa Iran và Israel. Putin “đã sẵn sàng”, Tổng thống Trump nói với một phóng viên ABC vào Chúa Nhật. “Ông ấy đã gọi cho tôi về điều đó”.
Theo trợ lý Điện Cẩm Linh Yuri Ushakov, lãnh đạo Điện Cẩm Linh đã nói với Tổng thống Trump rằng Nga sẵn sàng “tham gia vào các nỗ lực hòa giải có thể” với Israel và Iran.
Trong một động thái dường như làm nguội đi sự nhiệt tình của mình trong việc đưa nhà lãnh đạo Điện Cẩm Linh vào các cuộc không kích ở Trung Đông, Tổng thống Trump đã nói với giới truyền thông vào thứ Tư: “Vladimir, trước tiên chúng ta hãy làm trung gian cho Nga — ông có thể lo về điều này sau.”
Tổng thống Trump đã cam kết chấm dứt chiến tranh ở Ukraine chỉ trong vòng 24 giờ, nhưng sáu tháng sau nhiệm kỳ thứ hai, đảng Cộng hòa đã không thể khiến Nga ký lệnh ngừng bắn. Ukraine đã đồng ý với đề xuất của Hoa Kỳ vào tháng 3.
Tổng thống Trump đã theo đuổi mục tiêu làm tan băng quan hệ với Điện Cẩm Linh và đích thân khen ngợi Putin, người đã phát động cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào nước láng giềng vào tháng 2 năm 2022. Nhưng khi Mạc Tư Khoa tăng cường các cuộc tấn công thường gây chết người vào các thành phố của Ukraine và tiến trình hướng tới một thỏa thuận bị đình trệ, những lời chỉ trích của Tổng thống Trump đối với nhà lãnh đạo Nga ngày càng gay gắt.
Arseniy Yatsenyuk, người từng giữ chức thủ tướng Ukraine trong hai nhiệm kỳ từ năm 2014 đến năm 2016, chia sẻ với Newsweek rằng: “Thành thật mà nói, tôi rất ngạc nhiên khi Tổng thống Trump thậm chí còn cân nhắc đến lựa chọn để Putin làm người trung gian”.
“Làm sao Putin có thể làm trung gian nếu ông ấy có hiệp ước phòng thủ an ninh với Iran?” Yatsenyuk nói.
Tháng trước, Tehran đã phê chuẩn quan hệ đối tác chiến lược kéo dài hai thập niên với Mạc Tư Khoa, đưa hai quốc gia thường được xếp vào nhóm “trục ma quỷ” lại gần nhau hơn. Cụm từ này hiện được sử dụng để chỉ Nga, Bắc Hàn và Iran.
Iran đã cung cấp cho Nga máy bay điều khiển từ xa ném bom Shahed, còn được gọi là máy bay điều khiển từ xa kamikaze, gọi tắt là UAV từ lâu đã đe dọa các thành phố của Ukraine.
Mặc dù di chuyển chậm, Shaheds—và loại máy bay tương đương do Nga sản xuất trong nước, máy bay điều khiển từ xa Geran—rất khó để hệ thống phòng không quá tải của Ukraine phát hiện.
Máy bay điều khiển từ xa được biết đến với tiếng vo ve đặc trưng, thấp và có thể mang theo đầu đạn có thể vỡ hoặc phát nổ khi UAV bay đến mục tiêu.
Mùa thu năm ngoái, các quan chức Hoa Kỳ và Âu Châu nói với tờ The Wall Street Journal rằng Tehran đã chuyển giao hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn cho Mạc Tư Khoa.
Nga cũng đã nhận được một lượng lớn đạn dược và hỏa tiễn đạn đạo từ Bắc Hàn, quốc gia năm ngoái đã trở thành quốc gia đầu tiên bên ngoài hai quốc gia đang có chiến tranh đưa quân ra tiền tuyến.
Tình báo quân sự Ukraine đầu tháng này cho biết Nga đã đồng ý giúp Bắc Hàn thiết lập các địa điểm trên bán đảo bị chia cắt để sản xuất máy bay điều khiển từ xa Shahed, điều này sẽ làm thay đổi đáng kể các mối đe dọa mà các quốc gia như Nam Hàn sẽ phải đối mặt.
Yatsenyuk cho biết Putin là “người cộng tác với chế độ Iran”.
Hôm thứ sáu 13 Tháng Sáu, Israel đã tiến hành những gì họ mô tả là các cuộc tấn công “phủ đầu” vào các địa điểm và nhân sự quan trọng của Iran có liên quan đến chương trình hạt nhân của Tehran, cũng như các cơ sở hỏa tiễn đạn đạo và các cơ sở quân sự khác của nước này. Iran đã đáp trả bằng các đợt tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn đạn đạo.
Cả Israel và Hoa Kỳ đều nói rằng họ không thể chấp nhận một Iran có vũ khí hạt nhân. Tehran nói rằng chương trình của họ là hòa bình, nhưng các quan chức của họ đã công khai thảo luận về khả năng vũ khí hóa các địa điểm hạt nhân.
Chính quyền Israel cho biết 24 người đã thiệt mạng tại Israel và hơn 800 người bị thương kể từ thứ Sáu. Bộ Y tế Iran cho biết đầu tuần này rằng 224 người đã thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel, trong khi một nhóm nhân quyền có trụ sở tại Hoa Kỳ đưa ra con số tử vong của cả quân đội và dân thường tại Iran là 585 tính đến thứ Tư.
Tổng thống Trump cho biết hôm thứ Tư rằng Iran đang tìm kiếm một “thỏa thuận”, phát biểu này được đưa ra ngay sau khi lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khameini, tuyên bố Iran sẽ gây ra cho Hoa Kỳ “tổn hại không thể khắc phục” nếu Washington tham gia các hoạt động của Israel.
Có nhiều đồn đoán xung quanh việc liệu tổng thống đảng Cộng hòa có cho phép Hoa Kỳ tham gia vào cuộc xung đột hay không.
Câu hỏi đang được đặt ra là liệu Tổng thống Trump có điều động máy bay ném bom tàng hình B-2 của Hoa Kỳ, được trang bị bom phá hầm trú ẩn kiên cố, để nhắm vào cơ sở hạt nhân Fordow của Iran hay không. Cơ sở này, được xây dựng dưới một ngọn núi cách Tehran khoảng 100 dặm, không chịu bất kỳ thiệt hại nào trong các cuộc không kích của Israel trên khắp đất nước, các nhà quan sát cho biết.
Máy bay B-2 mang theo bom GBU-57/B nặng 30.000 pound, còn được gọi là Máy bay xuyên phá vũ khí hạng nặng, được coi là lựa chọn khả thi duy nhất để tấn công địa điểm này.
Sergey Ryabkov, Thứ trưởng Ngoại giao Nga, cho biết hôm thứ Tư rằng sự can dự của quân đội Hoa Kỳ sẽ “làm mất ổn định toàn bộ tình hình”.
[Kyiv Independent: Trump Slammed for Nod to Putin Mediator Role: “Astonished”]
3. Netanyahu thề sẽ trả thù và tăng cường tấn công sau khi Iran tấn công bệnh viện Israel
Một hỏa tiễn của Iran đã tấn công một bệnh viện lớn ở phía nam Israel vào thứ năm, khiến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cam kết “đáp trả toàn bộ giá trị” bằng tiền của Tehran.
Cuộc tấn công vào bệnh viện có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng sau một tuần chứng kiến Israel giết hại các quan chức cao cấp của chế độ Iran và tấn công các địa điểm nguyên tử trong khi Tehran đáp trả bằng hàng loạt hỏa tiễn đạn đạo.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz đáp lại: “Thủ tướng và tôi đã chỉ thị cho Lực lượng Phòng vệ Israel tăng cường cường độ tấn công vào các mục tiêu chiến lược ở Iran và các mục tiêu của chính phủ ở Tehran để loại bỏ các mối đe dọa đối với Nhà nước Israel và làm suy yếu chế độ của giáo sĩ này”.
Khi Trung Đông đang trên bờ vực của một cuộc chiến tranh tàn khốc khác, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang nghiêm chỉnh cân nhắc tham gia cuộc tấn công của Israel vào Iran. Quân đội Hoa Kỳ sở hữu hỏa lực mà Israel cần để nhắm vào một cơ sở hạt nhân ngầm quan trọng.
Sáng thứ năm, bệnh nhân và nhân viên đã trốn trong các hầm trú ẩn tại Trung tâm Y tế Soroka ở miền nam Israel, nơi cuộc tấn công của Iran gây ra thiệt hại đáng kể, theo tờ The Times of Israel.
“Chúng tôi sẽ đòi những kẻ bạo chúa ở Tehran phải trả giá xứng đáng,” Netanyahu tuyên bố vào sáng Thứ Năm, 19 Tháng Sáu, để đáp trả các cuộc không kích của Iran.
Trong khi đó, theo đài truyền hình nhà nước Iran, Israel đã tấn công lò phản ứng nước nặng Arak của Iran vào sáng thứ năm.
Nước nặng được sử dụng ở Arak giúp làm mát lò phản ứng hạt nhân nhưng cũng tạo ra plutonium như một sản phẩm phụ, có thể được sử dụng để sản xuất vũ khí hạt nhân. Theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 hiện đã bị hủy bỏ, Iran đã đồng ý thiết kế lại cơ sở này để giảm bớt lo ngại về phổ biến vũ khí hạt nhân.
Theo phương tiện truyền thông nhà nước Iran, “hoàn toàn không có nguy cơ bức xạ nào” và cơ sở đã được di tản trước cuộc tấn công. Trước đó vào sáng sớm Thứ Năm, 19 Tháng Sáu, Phát ngôn nhân Lực Lượng Phòng Vệ Israel, Chuẩn Tướng Effie Defrin, đã cảnh báo trên phương tiện truyền thông xã hội tiếng Ba Tư, kêu gọi người dân di tản khỏi thành phố Arak.
Theo Chuẩn Tướng Effie Defrin, Iran đã phóng khoảng 30 hỏa tiễn đạn đạo vào Israel vào sáng thứ năm. Các hỏa tiễn khác đã bắn trúng các căn nhà ở miền trung Israel, khiến ba người bị thương nghiêm trọng.
Các chính trị gia Âu Châu đã kêu gọi cả hai nước kiềm chế; tuy nhiên, những nỗ lực ngoại giao của họ cho đến nay vẫn chưa mang lại nhiều kết quả.
[Politico: Netanyahu vows revenge and steps up attacks after Iran strikes Israeli hospital]
4. Kallas cho biết Putin ‘không đáng tin cậy’ trong tư cách là người trung gian, thúc giục Liên Hiệp Âu Châu thắt chặt hạn mức dầu của Nga sau cuộc tấn công chết người ở Kyiv
Putin “không thể đáng tin cậy” trong việc làm trung gian hòa bình ở Trung Đông trong khi vẫn tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công tàn bạo vào dân thường, Đại diện cao cấp của Liên Hiệp Âu Châu Kaja Kallas cho biết, sau cuộc không kích ồ ạt của Nga vào Kyiv khiến ít nhất 21 người thiệt mạng và hơn 130 người bị thương.
“Rõ ràng, Putin không phải là người có thể nói về hòa bình khi chúng ta chứng kiến những hành động như thế này,” Kallas nói trong một cuộc họp báo tại Brussels. “Ông ấy không phải là người hòa giải thực sự có thể được xem xét. Nga không thể là người hòa giải nếu họ không thực sự tin vào hòa bình.”
Nga đã tìm cách định vị mình là một bên trung gian tiềm năng trong cuộc xung đột leo thang giữa Israel và Iran. Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết vào ngày 17 tháng 6 rằng Israel dường như không muốn chấp nhận lời đề nghị làm trung gian của Nga.
Tổng thống Trump cho biết vào ngày 15 tháng 6 rằng Putin đã bày tỏ mong muốn giúp làm trung gian giữa Tel Aviv và Tehran — một ý tưởng đã bị Pháp bác bỏ. Các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu cũng đã đặt câu hỏi về sự trung lập của Mạc Tư Khoa do mối quan hệ quân sự sâu sắc với Iran, quốc gia đã cung cấp cho Nga máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn được sử dụng trong các cuộc tấn công vào Ukraine.
Kallas cũng chỉ ra vai trò của Iran trong việc tạo điều kiện cho các cuộc tấn công của Nga. “Iran đã giúp Nga thực hiện các cuộc tấn công này... sự hợp tác của họ đang phát huy tác dụng trong vấn đề này”, bà nói.
Kallas thúc giục Liên minh Âu Châu tiếp tục thúc đẩy việc hạ giá dầu thô của Nga, ngay cả khi không có sự hỗ trợ của Hoa Kỳ, đồng thời cảnh báo rằng căng thẳng ở Trung Đông có thể đẩy giá dầu lên cao và thúc đẩy doanh thu của Nga.
“Toàn bộ ý tưởng về giá dầu trần là để hạ giá xuống,” Kallas nói. “Chúng ta không nên rơi vào tình huống mà cuộc khủng hoảng ở Trung Đông làm tăng giá dầu và khiến Nga kiếm được nhiều tiền hơn… điều đó có nghĩa là họ có thể tài trợ cho cỗ máy chiến tranh của mình ở quy mô lớn hơn.”
Lời cảnh báo của bà được đưa ra sau khi giá dầu toàn cầu tăng vọt vào ngày 13 tháng 6, sau cuộc tấn công của Israel vào Iran làm dấy lên lo ngại về một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn. Giá dầu thô Brent và Nymex tăng hơn 10% trước khi ổn định ở mức cao hơn khoảng 7,5%, với Brent ở mức 74,50 đô la một thùng và Nymex ở mức 73,20 đô la, BBC đưa tin.
Sự gia tăng này đe dọa làm suy yếu những nỗ lực của phương Tây nhằm hạn chế doanh thu thời chiến của Nga, vốn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu dầu mỏ.
Trước đó, Kallas cho biết Liên Hiệp Âu Châu có thể hành động độc lập để hạ trần giá dầu, lưu ý rằng phần lớn dầu thô của Nga chảy qua vùng biển do Âu Châu kiểm soát.
“Ngay cả khi người Mỹ không tham gia, chúng tôi vẫn có thể làm được và tạo ra tác động”, bà nói.
Nhận xét của bà được đưa ra khi Liên Hiệp Âu Châu đang thực hiện gói trừng phạt thứ 18 nhắm vào các lĩnh vực năng lượng, ngân hàng và quốc phòng của Nga. Gói thứ 17 có hiệu lực vào ngày 20 tháng 5. Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen cho biết các biện pháp mới sẽ tiếp tục nhắm vào các chuỗi cung ứng duy trì chiến tranh của Nga.
Kallas phát biểu vài giờ sau một trong những cuộc tấn công chết chóc nhất của Nga vào Kyiv kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện. Cuộc tấn công kéo dài gần chín giờ chứng kiến Mạc Tư Khoa bắn 472 vũ khí trên không, bao gồm hơn 280 máy bay điều khiển từ xa Shahed và nhiều hỏa tiễn hành trình và hỏa tiễn đạn đạo.
Không quân Ukraine báo cáo đã đánh chặn 428 mục tiêu, nhưng một số hỏa tiễn đã bắn trúng các tòa nhà dân cư, bao gồm một tòa nhà chung cư chín tầng ở quận Solomianskyi, nơi 16 người thiệt mạng.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy gọi vụ tấn công này là “một trong những vụ tấn công kinh hoàng nhất vào Kyiv” và một lần nữa kêu gọi các nhà lãnh đạo phương Tây hành động quyết đoán.
[Kyiv Independent: Putin 'cannot be trusted' as mediator, Kallas says, urges EU to tighten Russian oil cap after deadly Kyiv strike]
5. Nga cảnh báo Hoa Kỳ về Iran
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov đã cảnh báo Hoa Kỳ rằng viện trợ quân sự trực tiếp cho Israel có thể gây bất ổn nghiêm trọng cho Trung Đông.
Tuyên bố của ông vào thứ Tư được đưa ra trong bối cảnh khu vực này đang phải đối mặt với cuộc chiến trên không đang leo thang giữa Iran và Israel.
Xung đột đang diễn ra giữa Iran và Israel đang diễn ra trong bối cảnh thù địch lâu đời và cạnh tranh chiến lược ở Trung Đông. Bất kỳ sự can thiệp nào của Hoa Kỳ, một đồng minh quan trọng của Israel, đều có thể làm gia tăng xung đột. Lập trường của Nga về mối đe dọa đối với Iran, quốc gia mà nước này có mối quan hệ chiến lược chặt chẽ, báo hiệu mối quan ngại toàn cầu gia tăng về khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh lớn hơn có thể nhấn chìm các quốc gia láng giềng và làm gián đoạn nguồn cung cấp năng lượng toàn cầu.
Thứ trưởng Ngoại giao Ryabkov đã cảnh báo rõ ràng rằng Hoa Kỳ không nên cung cấp hỗ trợ quân sự trực tiếp cho Israel hoặc thậm chí cân nhắc những “lựa chọn đầu cơ” như vậy, cảnh báo rằng làm như vậy “sẽ làm mất ổn định toàn bộ tình hình”, theo hãng thông tấn Interfax của Nga. Tuyên bố của ông phản ánh mối quan ngại của Mạc Tư Khoa về cuộc xung đột đang vượt khỏi tầm kiểm soát và ảnh hưởng đến lợi ích của Nga ở Trung Đông, nơi mà Nga có quan hệ đối tác chiến lược và sự hiện diện quân sự.
Ngoài ra, Sergei Naryshkin, nhà lãnh đạo cơ quan tình báo nước ngoài của Nga, gọi tắt là SVR, mô tả tình hình là “nghiêm trọng”, cho thấy sự báo động sâu sắc của Mạc Tư Khoa về môi trường an ninh đang xấu đi.
Trong khi đó, Putin, người đã ký hiệp ước đối tác chiến lược với Iran vào đầu năm nay, đã thúc giục cả hai bên ngừng thù địch. Sự can thiệp của ông làm nổi bật vai trò kép của Nga là đối tác thân cận của Iran và là một bên tham gia chính trong ngoại giao khu vực, nỗ lực ngăn chặn leo thang trong khi vẫn duy trì ảnh hưởng.
Xung đột ngay lập tức nổ ra sau khi Israel tiến hành một cuộc không kích bất ngờ vào thứ sáu tuần trước nhằm vào các cơ sở hạt nhân, các nhà khoa học cao cấp và các chỉ huy quân sự hàng đầu của Iran. Nga lên án các cuộc không kích này là vô cớ và bất hợp pháp, gọi chúng là sự leo thang đe dọa đến sự ổn định của khu vực. Để đáp trả, Iran đã bắn hỏa tiễn và điều động máy bay điều khiển từ xa vào các mục tiêu của Israel, làm gia tăng các cuộc tấn công qua lại.
Tổng thống Trump đã công khai cân nhắc một số lựa chọn, bao gồm cả việc tham gia cùng Israel trong các cuộc tấn công vào các địa điểm hạt nhân của Iran. Vào thứ Ba, Tổng thống Trump đã đề xuất Iran nên “đầu hàng”, kêu gọi “đầu hàng vô điều kiện” từ Tehran. Ông cũng đã suy ngẫm trên mạng xã hội về việc giết Lãnh tụ tối cao của Iran Ali Khamenei nhưng đã làm rõ, “Chúng tôi sẽ không giết ông ta, ít nhất là không phải bây giờ.”
Trước đó, Khamenei đã lên án những lời đe dọa của Tổng thống Trump là “thô tục”, tuyên bố Iran “không thể đầu hàng” và cảnh báo rằng “bất kỳ hành động quân sự nào chắc chắn cũng sẽ phải gánh chịu những hậu quả không thể đảo ngược”.
[Newsweek: Russia Warns US Over Iran]
6. ‘Làm ơn giúp tôi Vladimir, hãy làm trung gian cho Nga trước’ — Tổng thống Trump chỉ trích Putin về đề nghị của Israel và Iran
Sau những lời chỉ trích dữ dội của các đồng minh tiếp theo tuyên bố của Tổng thống Trump rằng ông cởi mở với khả năng Putin làm trung gian hòa giải cho cuộc chiến đang diễn ra giữa Israel và Iran, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông đã từ chối lời đề nghị làm trung gian hòa giải cuộc xung đột đang leo thang giữa Israel và Iran của Putin.
“Tôi đã nói chuyện với ông ấy ngày hôm qua, và, bạn biết đấy, ông ấy thực sự đã đề nghị giúp làm trung gian. Tôi nói, hãy giúp tôi một việc. Hãy tự làm trung gian cho mình,” Tổng thống Trump nói với các phóng viên. “Chúng ta hãy làm trung gian cho Nga trước, được chứ? Tôi nói, Vladimir, chúng ta hãy làm trung gian cho Nga trước. Bạn có thể lo về điều này sau.”
Ngay sau tuyên bố của Tổng thống Trump, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết tổng thống Mỹ đang nói “nghĩa bóng” khi nhắc đến cuộc trò chuyện với Putin, theo hãng thông tấn nhà nước Nga TASS.
Peskov nói thêm rằng: “Cuộc sống ngày nay quá bận rộn đến nỗi việc nhìn lại nhiều ngày cũng giống như nhìn lại ngày hôm qua”, ngụ ý rằng không có cuộc trò chuyện nào như vậy vào ngày 17 tháng 6.
Bình luận của Tổng thống Trump được đưa ra chỉ vài ngày sau khi ông nói rằng ông “cởi mở” với ý tưởng Putin làm trung gian giữa Israel và Iran, gây ra sự chỉ trích từ các đồng minh của Hoa Kỳ. Vào ngày 15 tháng 6, Tổng thống Trump tuyên bố Putin đã “sẵn sàng” và đã thảo luận về khả năng này trong một cuộc điện thoại gần đây.
Putin, đang tăng cường hợp tác quân sự với Tehran, đã có cuộc nói chuyện riêng với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian vào ngày 13 tháng 6. Ông lên án các cuộc không kích của Israel vào Iran và đề nghị Nga làm trung gian hòa giải.
Những cuộc tấn công đó, được Israel mô tả là “phủ đầu”, bao gồm 200 chiến đấu cơ và 330 quả đạn nhắm vào các địa điểm quân sự và hạt nhân của Iran. Iran đáp trả bằng các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn vào các thành phố của Israel, bao gồm cả Tel Aviv, khiến ít nhất năm công dân Ukraine thiệt mạng vào ngày 14 tháng 6.
Lời đề nghị làm trung gian của Putin đã bị một số nhà lãnh đạo phương Tây bác bỏ.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết Nga “không thể là người hòa giải” vì cuộc chiến của nước này với Ukraine. Kaja Kallas, phó chủ tịch Ủy ban Âu Châu, và cũng là Đại diện cấp cao của Liên Hiệp Âu Châu về chính sách đối ngoại và an ninh cũng đồng tình với quan điểm đó, phát biểu vào ngày 17 tháng 6 rằng Putin “không thể được tin tưởng để làm trung gian hòa bình” trong khi vẫn tiếp tục gây chiến với thường dân Ukraine.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết vào ngày 17 tháng 6 rằng Israel dường như không muốn chấp nhận sự làm trung gian của Mạc Tư Khoa. Israel chưa công khai bình luận về lời đề nghị này.
Ukraine, quốc gia là mục tiêu của hàng ngàn máy bay điều khiển từ xa Shahed do Iran sản xuất và hỏa tiễn cung cấp cho Nga, đã cảnh báo rằng Tehran là “nguồn gốc của các vấn đề” ở cả khu vực và toàn cầu.
Bất chấp lời chỉ trích mới nhất của Tổng thống Trump về tham vọng làm trung gian của Putin, tổng thống Hoa Kỳ vẫn tiếp tục từ chối áp đặt thêm lệnh trừng phạt đối với Mạc Tư Khoa, ngay cả khi Điện Cẩm Linh từ chối đồng ý ngừng bắn trong cuộc chiến với Ukraine.
[Kyiv Independent: 'Do me a favor Vladimir, mediate Russia first' — Trump roasts Putin over Israel, Iran offer]
7. Putin nói rằng người Mỹ ‘rất’ đồng ý với ông
Putin tuyên bố nhiều người ở Hoa Kỳ đồng tình với quan điểm “truyền thống” của Nga về gia đình, giới tính và văn hóa, cho thấy sự ủng hộ đối với các giá trị này đang ngày càng tăng ở phương Tây.
Putin đã trò chuyện với chuyên gia tuyên truyền người Nga Pavel Zarubin, người dẫn chương trình Mạc Tư Khoa. Cẩm Linh. Putin trên kênh truyền thông nhà nước Russia-1.
Những phát biểu của tổng thống Nga khuếch đại nỗ lực liên tục của Nga nhằm khẳng định vị thế đạo đức cao trong các cuộc tranh luận văn hóa toàn cầu, tự coi mình là người bảo vệ “các giá trị truyền thống” trái ngược với những gì họ mô tả là sự suy thoái đạo đức của phương Tây. Điện Cẩm Linh từ lâu đã lên án các chính sách tự do về quyền LGBTQ+, bản dạng giới và quyền tự do sinh sản, sử dụng những vấn đề này để biện minh cho sự chia rẽ về mặt ý thức hệ của mình với phương Tây.
Trong thập niên qua, Điện Cẩm Linh đã biến “các giá trị truyền thống” thành một phần cốt lõi trong bản sắc dân tộc của mình, thể hiện Nga là nước vượt trội hơn so với những gì họ mô tả là sự xói mòn các chuẩn mực gia đình và văn hóa ở phương Tây. Khung ý thức hệ này đặc biệt nhấn mạnh vào việc bác bỏ các chính sách tự do liên quan đến bản dạng giới, quyền LGBTQ+ và quyền tự do sinh sản.
Cuộc phỏng vấn giữa Putin với Zarubin được hãng thông tấn Tass của Điện Cẩm Linh đăng tải, trong đó nêu rằng nhà lãnh đạo đã nói với ông rằng “nhiều người ở phương Tây, bao gồm cả Tây Âu và Mỹ, chia sẻ quan điểm của Nga về các giá trị truyền thống”.
“Tôi đã luôn nói với nhiều người, kể cả những người ở phương Tây, rằng chúng ta có rất nhiều người chia sẻ quan điểm của mình, và có rất nhiều người như vậy ở Tây Âu và ở Mỹ, bao gồm cả Bắc Mỹ,” tổng thống cho biết.
Putin cho biết ông hy vọng “lập trường cởi mở, trung thực và rõ ràng” của Nga về các vấn đề gia đình, giới tính và văn hóa sẽ “ủng hộ những người có cùng suy nghĩ với chúng tôi”.
Ông cho biết những thay đổi chính trị ở Hoa Kỳ - có thể ám chỉ đến cuộc bầu cử Tổng thống Trump - đã đánh dấu một bước ngoặt trong nước. “Những người chia sẻ các giá trị của Nga cũng bắt đầu thể hiện chúng”, Putin nói.
Putin cho biết: “Khi những người có cùng suy nghĩ như chúng ta về vấn đề này lên nắm quyền - không có gì là hoàn toàn giống nhau - nhưng họ nhìn chung chia sẻ những giá trị chung của con người, thì tất nhiên, đây là động lực to lớn đối với những người dân trên toàn thế giới vốn đang ngồi ở phía sau và chỉ im lặng về việc họ không muốn đối mặt với đường lối toàn trị này từ phía những người theo chủ nghĩa toàn cầu tự do, họ cũng đã bắt đầu bày tỏ quan điểm của mình một cách không sợ hãi, kể cả trên chính trường”.
“Cái gọi là chủ nghĩa tự do toàn cầu này, như tôi đã nói, đã tự nó tồn tại lâu hơn, theo tôi. Nó đã chuyển từ chủ nghĩa tự do sang chủ nghĩa toàn trị.”
Một cuộc khảo sát trên 500 nhà khoa học chính trị cho thấy phần lớn tin rằng Hoa Kỳ đang nhanh chóng chuyển từ nền dân chủ tự do sang một hình thức chuyên chế nào đó.”
Steven Levitsky của Harvard cảnh báo rằng Hoa Kỳ đã “trượt vào một hình thức chuyên chế nào đó”.
“Nó tương đối nhẹ so với một số loại khác. Chắc chắn là có thể đảo ngược được, nhưng chúng ta không còn sống trong một nền dân chủ tự do nữa”, ông nói với NPR.
Tổng thống cũng cho biết Nga phải dựa vào các giá trị truyền thống của mình để bảo tồn bản sắc, nếu không “chúng ta sẽ đơn giản biến mất”.
“Nga sẽ mất đi bản sắc của mình và điều này cực kỳ nguy hiểm xét về tương lai của đất nước”, Putin nói thêm.
Nga sẽ tiếp tục thúc đẩy các giá trị truyền thống của mình trong nước. Là một phần của nỗ lực này, Nga đã đưa ra luật vào tháng 11 áp dụng các khoản tiền phạt cho những gì mà các hãng tin tức mô tả là “tuyên truyền công khai về ý tưởng tự nguyện lựa chọn không sinh con”.
Vào ngày 1 tháng 9, một lệnh từ cơ quan quản lý viễn thông Nga Roskomnadzor sẽ có hiệu lực, theo đó cấm “chủ nghĩa không con”, các phương tiện truyền thông địa phương đưa tin.
[Newsweek: Putin Says Americans 'Galore' Agree With Him]
8. Tổng thống Zelenskiy hoan nghênh sự ủng hộ của G7 khi hội nghị thượng đỉnh không mang lại đột phá mạnh mẽ cho Ukraine
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết hội nghị thượng đỉnh G7 đã mang lại những kết quả cụ thể cho Ukraine, bao gồm tăng cường hỗ trợ quân sự, các đợt viện trợ mới bằng tài sản bị đóng băng của Nga và các lệnh trừng phạt bổ sung nhằm vào các nguồn lực chiến tranh của Nga.
“Điều quan trọng là các đối tác của chúng tôi không chỉ sẵn sàng hỗ trợ quốc phòng của chúng tôi ngay bây giờ mà còn cùng nhau xây dựng lại Ukraine sau khi chiến tranh kết thúc. Tôi cảm ơn tất cả những người giúp chúng tôi chống lại sự xâm lược của Nga và cùng với Ukraine xây dựng một kiến trúc an ninh vững mạnh cho tương lai”, ông nói thêm như trên.
Thủ tướng Canada Mark Carney đã công bố một gói hỗ trợ mới cho Ukraine vào đầu ngày, bao gồm hai tỷ đô la Canada, hay 1,5 tỷ đô la Mỹ, viện trợ quân sự và hơn hai tỷ đô la Canada, hay 1,6 tỷ đô la Mỹ, cho vay để tái thiết. Gói này cũng bao gồm tài trợ cho máy bay điều khiển từ xa, đạn dược, xe thiết giáp và các lệnh trừng phạt mới nhắm vào doanh thu năng lượng và trốn tránh lệnh trừng phạt của Nga.
Thủ tướng Anh Keir Starmer cũng đã công bố một loạt các biện pháp nhằm tăng áp lực lên Putin, người vẫn tiếp tục bác bỏ lời kêu gọi ngừng bắn vô điều kiện ở Ukraine. “30 mục tiêu tấn công vào các lĩnh vực tài chính, quân sự và năng lượng của Nga để đáp trả hành động xâm lược liên tục của Putin”, tuyên bố của chính phủ Anh nêu rõ. Các lệnh trừng phạt mới cũng “đàn áp mạnh hơn nữa hạm đội ngầm của Putin”, nhắm vào 20 tàu chở dầu của ông.
Starmer nói thêm rằng ông “mạnh mẽ” ủng hộ việc thắt chặt giá trần đối với dầu thô của Nga để cắt giảm thêm doanh thu năng lượng của Điện Cẩm Linh.
Tuy nhiên, các quốc gia G7 đã phải vật lộn để đưa ra lập trường thống nhất về cuộc chiến ở Ukraine sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump lên tiếng ủng hộ Putin và kêu gọi Nga được tái gia nhập nhóm. Nga đã bị trục xuất khỏi G8 sau cuộc xâm lược Crimea năm 2014.
Tổng thống Trump rời hội nghị thượng đỉnh sớm một ngày để giải quyết xung đột Israel-Iran từ Washington. Ông Trump rời đi mà không gặp Tổng thống Zelenskiy, người hy vọng có một cuộc trò chuyện riêng để thúc đẩy các lệnh trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với Nga.
Tổng thống Zelenskiy đã cắt ngắn chuyến thăm Canada của mình và đang chuẩn bị quay trở lại Kyiv trong khi các cuộc đàm phán G7 vẫn đang diễn ra. Ông đã lên lịch đến Calgary để tham dự các sự kiện và họp báo với cộng đồng người Ukraine lưu vong, một nguồn tin cho biết với một nhà báo Kyiv Independent tại hiện trường, nhưng những kế hoạch đó đã bị hủy bỏ sau một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn chết người của Nga vào Kyiv và những thay đổi trong chương trình nghị sự của hội nghị thượng đỉnh.
Tổng thống Zelenskiy sau đó cho biết ông đã nói với các nhà lãnh đạo G7 rằng “ngoại giao hiện đang trong tình trạng khủng hoảng” và kêu gọi các đồng minh tiếp tục gây áp lực với Tổng thống Trump “sử dụng ảnh hưởng thực sự của mình” để giúp chấm dứt chiến tranh.
[Kyiv Independent: Zelensky welcomes G7 support as summit delivers no strong breakthrough for Ukraine]