1. Nga thả bom 500kg vào trung tâm mua sắm ở tỉnh Donetsk — làm 2 người thiệt mạng, và làm bị thương 27 người
Các quan chức khu vực đưa tin vào ngày 16 tháng 7 rằng lực lượng Nga đã thả một quả bom trên không nặng 500 kg xuống thành phố Dobropillia ở Tỉnh Donetsk, khiến ít nhất hai người thiệt mạng và 27 người khác bị thương.
Vadym Filashkin, Thống đốc khu vực Donetsk, cho biết vụ tấn công nhắm vào một trung tâm mua sắm ở trung tâm thành phố. Vụ nổ đã làm hư hại 54 tòa nhà của các cơ sở y tế và giáo dục, 304 căn nhà và tám phương tiện vận chuyển.
Theo các quan chức, một đám cháy đã bùng phát sau vụ tấn công và các đội cấp cứu đã được điều động đến để dập tắt đám cháy.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy lên án vụ tấn công, gọi đó là “hành động khủng bố ngu ngốc, khủng khiếp của Nga” thiếu “logic quân sự”. Ông cũng gửi lời chia buồn tới gia đình những người bị ảnh hưởng.
Vụ tấn công vào Dobropillia diễn ra chỉ hai ngày sau khi Tổng thống Mỹ Ông Donald Trump đưa ra một thông báo “quan trọng”, cam kết sẽ áp đặt mức thuế quan “nghiêm khắc” đối với Nga trong vòng 50 ngày trừ khi đạt được thỏa thuận hòa bình. Tối hậu thư 50 ngày này là hạn chót mới nhất trong một loạt hạn chót mà Tổng thống Trump đã đề xuất để chấm dứt chiến tranh — bao gồm các mốc thời gian 24 giờ, hai tuần và 100 ngày.
Cho đến nay, những tối hậu thư như vậy đã tỏ ra không hiệu quả vì Nga vẫn tiếp tục tấn công Ukraine thường xuyên, gây ra hậu quả tàn khốc cho dân thường trên khắp cả nước.
[Kyiv Independent: Russia drops 500-kg bomb on shopping center in Donetsk Oblast — killing 2, injuring 27]
2. Điện Cẩm Linh chế giễu thời hạn 50 ngày của Tổng thống Trump - và Putin ‘không hề nao núng’ ‘có thể yêu cầu NHIỀU lãnh thổ Ukraine hơn bất chấp đe dọa trừng phạt’
Điện Cẩm Linh đã chế giễu thời hạn hòa bình 50 ngày của Tổng thống Donald Trump và giờ đây có thể yêu cầu thêm lãnh thổ Ukraine thay vì hạ vũ khí.
Các nguồn tin cho biết bất kể những đe dọa của Tổng thống Trump, Vladimir Putin sẽ tiếp tục khủng bố người dân Ukraine trong suốt thời gian bảy tuần.
Putin dường như cũng không hề nao núng trước lời đe dọa trừng phạt của Tổng thống Trump và quyết định trang bị cho Ukraine vũ khí tầm xa trị giá hàng tỷ đô la
Hôm thứ Hai, Tổng thống Trump tuyên bố sẽ áp thuế 100% đối với Nga nếu Mạc Tư Khoa không đạt được thỏa thuận hòa bình với Ukraine trong vòng 50 ngày.
Bác bỏ tối hậu thư của Tổng thống, Ngoại trưởng Nga cho biết: “Tất nhiên chúng tôi muốn hiểu lý do đằng sau tuyên bố này - 50 ngày.
“Trước đây là 24 giờ, trước đây là 100 ngày, chúng tôi đã trải qua tất cả những điều này và chúng tôi thực sự muốn hiểu điều gì thúc đẩy Tổng thống Hoa Kỳ.”
Lavrov cho rằng động thái của Tổng thống Trump chỉ đơn giản là do “áp lực khiếm nhã từ Liên Hiệp Âu Châu”.
Các nguồn tin thân cận với hoạt động nội bộ của Điện Cẩm Linh cho biết Putin sẽ không chấm dứt chiến tranh dưới áp lực từ phương Tây và tin rằng nền kinh tế đủ mạnh để vượt qua bất kỳ biện pháp kinh tế bổ sung nào.
Ông cũng tin rằng quân đội của mình chiếm ưu thế trên chiến trường - và sẽ có thể đối phó với các loại vũ khí tầm xa “hàng đầu” mà Tổng thống Trump dự định cung cấp.
Một nguồn tin cho biết, tục ngữ của Nga có câu: “Ăn thì phải có sự thèm ăn”, nghĩa là ông ta có thể sẽ tiếp tục chiếm đất cho đến khi chiến tranh chấm dứt.
Giải thích suy nghĩ của nhà độc tài, một người khác nói: “Putin nghĩ rằng không ai thực sự tham gia nghiêm chỉnh với ông về các chi tiết của hòa bình ở Ukraine - kể cả người Mỹ - nên ông sẽ tiếp tục cho đến khi đạt được điều mình muốn.”
Nguồn tin cho biết, bất chấp nhiều cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Putin và các chuyến thăm ngoại giao tới Nga, Putin cảm thấy vẫn chưa có cuộc thảo luận chi tiết nào về kế hoạch hòa bình.
Họ nói thêm: “Putin coi trọng mối quan hệ với Tổng thống Trump và đã có những cuộc thảo luận tốt đẹp với Steve Witkoff, nhưng lợi ích của nước Nga vẫn được đặt lên trên hết.”
Trong khi đó, cựu Tổng thống Nga Dmiitry Medvedev đã chế giễu trên X rằng: “Tổng thống Trump đưa ra tối hậu thư mang đầy kịch tính cho Điện Cẩm Linh.
Cả thế giới rùng mình, chờ đợi hậu quả.
“Âu Châu hiếu chiến đã thất vọng. Nga không quan tâm.”
Tờ Financial Times và The Washington Post cũng đưa tin rằng Tổng thống Trump đã khuyến khích Tổng thống Ukraine Zelenskiy trong một cuộc điện thoại để tấn công sâu hơn vào bên trong nước Nga nhằm gia tăng áp lực lên Putin.
Theo các nguồn tin giấu tên được các tờ báo trích dẫn, ông dường như đã hỏi liệu Ukraine có thể “tấn công Mạc Tư Khoa” để “khiến Putin cảm nhận được nỗi đau chiến tranh”.
Câu trả lời của Tổng thống Zelenskiy rất nhanh chóng và trực tiếp: “Chắc chắn rồi. Chúng tôi có thể nếu các ông cung cấp vũ khí cho chúng tôi.”
Sự thờ ơ của Putin thể hiện rõ chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Trump đưa ra tối hậu thư khi ông phát động một cuộc tấn công tàn khốc mới vào các thành phố của Ukraine từ Kharkiv đến Zaporizhzhia và Sumy.
Tại tỉnh Sumy, máy bay điều khiển từ xa của Nga đã làm sáu người bị thương, bao gồm một sinh viên 19 tuổi và một bé gái 14 tuổi, khi chúng tấn công một trường đại học.
Một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn riêng biệt ở Shostka đã làm một thiếu niên khác bị thương và phá hủy một cơ sở y tế.
Tổng thống Trump đã có cuộc phỏng vấn bất ngờ với BBC vào tối thứ Hai, khi ông nói rằng ông “thất vọng nhưng vẫn chưa xong việc với” Putin.
Ông cũng nhắc lại sự ủng hộ mới của mình dành cho NATO và bày tỏ sự tôn trọng đối với Nhà vua và Ngài Keir Starmer trước chuyến thăm cấp nhà nước tới Vương quốc Anh vào tháng 9.
Tổng thống Trump - lần đầu tiên - công khai nói về khó khăn của ông khi tin tưởng Putin, người đã ngăn chặn bốn nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm chấm dứt cuộc tắm máu kéo dài 40 tháng ở Ukraine.
Tổng thống nói: “Tôi đã nghĩ mình đã đạt được thỏa thuận bốn lần.
“Tôi vẫn chưa xong với hắn ta, tôi thất vọng về hắn ta. Chúng tôi cứ tưởng đã thỏa thuận xong bốn lần rồi mà khi về nhà lại phát hiện hắn ta vừa tấn công một viện dưỡng lão hay gì đó ở Kyiv…
“Vậy thì rốt cuộc chuyện đó là sao?”
Tổng thống Trump, người từng gọi NATO là “lỗi thời”, nói với BBC rằng quan điểm của ông đã thay đổi.
“ Không. Tôi nghĩ NATO hiện đang trở thành điều ngược lại,” ông nói, bởi vì các thành viên “đang tự trả hóa đơn của mình.”
[The Sun: Kremlin mocks Trump’s 50-day deadline – and ‘unfazed’ Putin ‘may demand MORE Ukrainian territory over sanctions threat’]
3. Máy bay do thám NATO áp sát Nga
Theo dữ liệu chuyến bay, máy bay trinh sát của Mỹ và Anh đã bay từ Anh về phía Nga, tiếp cận nước này từ hai phía trong cùng một ngày.
Một bản đồ của Newsweek cho thấy lộ trình của các máy bay trong bối cảnh căng thẳng giữa NATO và Mạc Tư Khoa.
Vào thứ Hai, máy bay RC-135W của Không quân Hoàng gia Anh, gọi tắt là RAF đã bay từ căn cứ ở Anh và bay vòng ngoài khơi bờ biển thành phố Murmansk của Nga trước khi quay trở lại.
Sự việc xảy ra cùng ngày với máy bay RC-135V của Không quân Hoa Kỳ, gọi tắt là USAF rời một căn cứ khác ở Anh và bay vòng quanh vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga, giáp với các thành viên NATO ở sườn phía đông là Lithuania và Ba Lan. Không có dấu hiệu nào cho thấy không phận Nga đã bị xâm phạm.
Máy bay do Boeing chế tạo này thu thập thông tin tình báo tín hiệu và có phi hành đoàn gồm hơn 30 người, bao gồm các sĩ quan tác chiến điện tử và nhân viên tình báo.
Các phi vụ mới nhất diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mạc Tư Khoa và khối này sau khi máy bay Nga bay lượn trên không phận NATO và Hoa Kỳ cùng liên minh này cam kết sẽ cung cấp thêm viện trợ quân sự cho Ukraine để chống lại hành động xâm lược của Putin.
Dữ liệu từ Flightradar24, được Newsweek lập bản đồ, cho thấy chiếc RAF RC-135W cất cánh từ căn cứ RAF tại Waddington, Lincolnshire, Anh lúc 8:11 sáng thứ Hai.
Máy bay bay qua Na Uy, Thụy Điển và Phần Lan trước khi rẽ về phía đông nam hướng tới Nga.
Lộ trình của nó đưa nó qua Biển Barents và gần như song song với Murmansk, thành phố cảng Bắc Cực của Nga, trước khi nó quay trở lại Vương quốc Anh dọc theo bờ biển Scandinavia và hạ cánh tại Waddington lúc 6:38 chiều.
Cũng vào thứ Hai, máy bay RC-135V Rivet Joint của Không quân Hoa Kỳ, được xác định bằng mã hiệu “JAKE17”, đã cất cánh lúc 7:08 sáng từ Mildenhall, Suffolk, nằm xa hơn về phía nam nước Anh.
Chiếc máy bay đã thực hiện chuyến bay kéo dài bảy giờ qua Hòa Lan, Đức, Ba Lan và Lithuania trước khi bay vòng quanh Kaliningrad, vùng lãnh thổ tách rời của Nga, nơi sẽ là tiền tuyến của bất kỳ hành động thù địch nào giữa Mạc Tư Khoa và liên minh.
Chỉ vài ngày trước, máy bay trinh sát và thu thập thông tin tình báo của Không quân Hoa Kỳ đã bay vòng quanh Kaliningrad sau khi bay qua Âu Châu và ba quốc gia Baltic.
Rivet Joint thường bay quanh sườn phía đông của NATO và cũng ở rìa Hắc Hải gần Crimea do Nga kiểm soát, nơi Mạc Tư Khoa đã xâm lược từ Ukraine vào năm 2014.
Olli Suorsa, phó giáo sư về an ninh nội địa tại Học viện Rabdan ở Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, trước đây đã nói với Newsweek rằng phi đội RC-135 của Không quân Hoa Kỳ “đang chịu áp lực lớn trong thời gian gần đây” do nhu cầu thu thập thông tin tình báo tín hiệu tại biên giới Hoa Kỳ-Mexico, Đông Á, Đông Âu và Trung Đông.
Không quân Hoàng gia Anh, gọi tắt là RAF vận hành phi đội Rivet Joint của riêng mình, thường xuyên điều máy bay trinh sát bay quanh Kaliningrad và sườn phía đông rộng lớn của NATO. Cuối tháng trước, các máy bay này đã bay qua lại Hắc Hải sau khi bay vòng quanh Kaliningrad.
[Newsweek: NATO Spy Planes Make Pincer Move Over Russia]
4. Trung Quốc cam kết hỗ trợ Nga nhiều hơn trong bối cảnh Tổng thống Trump đe dọa áp thuế
Trung Quốc cam kết tăng cường liên minh với Nga sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đe dọa áp đặt mức thuế “nghiêm khắc” đối với các đối tác thương mại của Mạc Tư Khoa trừ khi đạt được thỏa thuận hòa bình về Ukraine trong vòng 50 ngày, tờ Telegraph đưa tin hôm Thứ Tư, 16 Tháng Bẩy.
Sau cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tại Bắc Kinh vào ngày 15 tháng 7, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố rằng lòng tin lẫn nhau giữa hai nước đã “sâu sắc hơn” và kêu gọi cả hai bên “tăng cường hỗ trợ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương”.
Ông Tập ca ngợi mối quan hệ đối tác này là “hình mẫu cho một kiểu quan hệ quốc tế mới”.
Tin tức này xuất hiện chỉ một ngày sau khi Tổng thống Trump cảnh báo sẽ áp thuế 100% đối với Nga nếu Putin không đồng ý ký thỏa thuận hòa bình ở Ukraine trong vòng 50 ngày.
Trong cuộc họp báo với Tổng thư ký NATO Mark Rutte vào ngày 14 tháng 7, Tổng thống Trump đã bày tỏ sự thất vọng của mình khi nói rằng, “Tôi đã nói chuyện với Putin rất nhiều về việc thực hiện điều này, rồi sau đó hỏa tiễn lại được phóng vào Kyiv hoặc một thành phố nào đó khác.”
Trong những tuần gần đây, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa trên khắp Ukraine, gây thương vong cho dân thường và phá hủy cơ sở hạ tầng.
Đáp lại lời đe dọa của Tổng thống Trump, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết vào ngày 15 tháng 7 rằng cảnh báo của Hoa Kỳ là “khá nghiêm trọng”, nhưng nói thêm rằng Mạc Tư Khoa cần thời gian để đánh giá tuyên bố này.
Bất chấp tuyên bố liên tục của Trung Quốc về sự trung lập trong cuộc chiến Nga-Ukraine, sự hỗ trợ của Trung Quốc đối với nền kinh tế và ngành công nghiệp quốc phòng của Nga đã đưa Bắc Kinh trở thành một trong những đối tác quan trọng nhất của Mạc Tư Khoa.
Theo ủy viên trừng phạt của Ukraine, Vladyslav Vlasiuk, Trung Quốc đã trở thành nhà cung cấp hàng đầu các phụ tùng sử dụng kép trong sản xuất vũ khí của Nga, giúp Mạc Tư Khoa tránh được các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Các quan chức Ukraine đã báo cáo tìm thấy các bộ phận do Trung Quốc sản xuất trong những chiếc máy bay điều khiển từ xa loại Shahed bị bắn hạ được sử dụng trong các cuộc tấn công của Nga, bao gồm cả cuộc tấn công vào Kyiv vào ngày 4 tháng 7.
“Vai trò của Trung Quốc đang gia tăng”, Vlasiuk phát biểu vào ngày 7 tháng 7, đồng thời nói thêm rằng Bắc Kinh có khả năng sao chép một số công nghệ của Mỹ và đã tăng cường xuất khẩu các vật liệu quan trọng sang Nga.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với năm công ty Trung Quốc có liên quan đến việc cung cấp phụ tùng máy bay điều khiển từ xa, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia.
Đầu tháng này, tờ South China Morning Post đưa tin Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã nói với quan chức Liên Hiệp Âu Châu Kaja Kallas rằng Bắc Kinh “không thể để Nga thua cuộc chiến”, lo ngại rằng thất bại của Nga sẽ khiến Hoa Kỳ chuyển sự tập trung sang Trung Quốc.
Ông Vương đã bác bỏ cáo buộc hỗ trợ quân sự cho Nga, cho rằng sự hỗ trợ của Trung Quốc là “không gây chết người”.
Vào tháng 4, Tổng thống Zelenskiy tuyên bố rằng các công dân Trung Quốc đã được phát hiện chiến đấu cùng lực lượng Nga ở Donetsk và cáo buộc Bắc Kinh, cùng với Iran và Bắc Hàn, đã cung cấp vũ khí cho Mạc Tư Khoa.
Trong bối cảnh mối quan hệ ngày càng gắn kết giữa Bắc Kinh và Mạc Tư Khoa, Tập Cận Bình và Putin dự kiến sẽ gặp nhau vào tháng 9 tại hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải ở Trung Quốc.
Vào tháng 6, Bloomberg đưa tin rằng Tổng thống Trump đang giảm bớt áp lực lên Trung Quốc vì nước này ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Nga, chuyển trọng tâm của chính quyền ông sang các khía cạnh khác của mối quan hệ Mỹ-Trung.
[Kyiv Independent: China pledges deeper support for Russia amid Trump tariff threats]
5. Các lệnh trừng phạt của Quốc hội bị tạm dừng khi Tổng thống Trump đe dọa áp thuế ‘nghiêm khắc’ lên Nga
Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune cho biết hôm 14 tháng 7 rằng Thượng viện có thể sẽ trì hoãn việc thông qua một gói trừng phạt đáng kể nhắm vào các đối tác thương mại của Nga. Quyết định này được đưa ra sau tuyên bố của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rằng ông sẵn sàng hành động đơn phương vào cuối mùa hè này nếu Putin không đạt được thỏa thuận hòa bình với Ukraine.
“Nghe có vẻ như hiện tại tổng thống đang cố gắng tự mình thực hiện một số việc này”, Thune nói với các phóng viên, theo Politico. “Nếu đến một lúc nào đó tổng thống kết luận rằng điều đó hợp lý và mang lại giá trị cũng như đòn bẩy mà ông ấy cần trong các cuộc đàm phán để thông qua dự luật, thì chúng tôi sẽ thực hiện. Chúng tôi sẽ sẵn sàng.”
Tổng thống Trump đã đưa ra lời đe dọa trực tiếp về việc áp đặt “thuế quan thứ cấp” lên tới 100% đối với các quốc gia tiếp tục giao thương với Nga. Thông báo này được đưa ra trong cuộc họp với Tổng Thư ký NATO Mark Rutte. “Chúng tôi sẽ áp dụng thuế quan thứ cấp nếu không đạt được thỏa thuận (hòa bình Nga-Ukraine) trong vòng 50 ngày”, Tổng thống Trump nói. Ông nhấn mạnh sức mạnh của chúng, tuyên bố: “Thuế quan thứ cấp rất, rất mạnh mẽ”.
Dự luật của Thượng viện, do Thượng nghị sĩ Lindsey Graham và Richard Blumenthal soạn thảo và nhận được 85 người đồng bảo trợ, sẽ cho phép Tổng thống Trump áp đặt mức thuế quan thứ cấp thậm chí còn cao hơn, ít nhất là 500 phần trăm, đối với hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia như Trung Quốc, Brazil và Ấn Độ vẫn duy trì giao thương với Nga.
Dự luật này cũng bao gồm việc cho phép Tổng thống Trump tăng thuế đối với các mặt hàng nhập khẩu còn lại của Hoa Kỳ từ Nga lên ít nhất 500 phần trăm, mặc dù động thái này có thể sẽ không có tác động tức thời vì các lệnh trừng phạt hiện hành đã hạn chế đáng kể hoạt động thương mại với Mạc Tư Khoa.
Thune cho rằng lời đe dọa của Tổng thống Trump có thể khiến Thượng viện không cần phải thông qua dự luật Graham-Blumenthal ngay lập tức. “Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức có thể... phối hợp chiến lược với Tòa Bạch Ốc, rõ ràng là với Hạ viện”, Thune giải thích. “Vì vậy, chúng tôi sẽ chuẩn bị sẵn sàng để điều động ngay lập tức.”
Hành động về luật trừng phạt tại Hạ viện dường như cũng khó có thể xảy ra sau những phát biểu của Tổng thống Trump.
Trong một tuyên bố chung, Thượng nghị sĩ Graham và Blumenthal đã hoan nghênh cả lời đe dọa áp thuế của Tổng thống Trump lẫn kế hoạch bán vũ khí do Mỹ sản xuất cho NATO để Ukraine sử dụng sau này. Tuy nhiên, họ nhấn mạnh: “Búa tạ cuối cùng để chấm dứt cuộc chiến này sẽ là thuế quan đối với các quốc gia, như Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil, những nước đang hỗ trợ cỗ máy chiến tranh của Putin bằng cách mua dầu khí giá rẻ của Nga.” Họ làm rõ mục tiêu cuối cùng của mình: “Mục tiêu không phải là thêm thuế quan và trừng phạt — mục tiêu là lôi kéo Putin đến bàn đàm phán hòa bình.”
Tổng thống Trump có tiền lệ áp thuế, bao gồm mức thuế 10% đối với hàng nhập khẩu trên toàn cầu và các mức thuế bổ sung đối với Trung Quốc kể từ khi nhậm chức. Trước đây, ông cũng đã đe dọa các đối tác thương mại khác, chẳng hạn như Ấn Độ và Brazil, bằng các mức thuế “có đi có lại” mới để gây áp lực lên nhiều vấn đề khác nhau. Đầu năm nay, Tổng thống Trump đã ám chỉ sẽ áp thuế phụ 25% đối với các nước nhập khẩu dầu từ Venezuela, một lời đe dọa mà ông vẫn chưa hành động, làm dấy lên nghi ngờ về việc thực hiện lời cảnh báo mới nhất của ông với Putin.
Thương mại giữa Mỹ và Nga đã sụt giảm mạnh trong những năm gần đây, từ khoảng 53 tỷ đô la năm 2021 xuống còn 5,5 tỷ đô la năm ngoái. Sự sụt giảm mạnh này là hậu quả trực tiếp của các lệnh trừng phạt do chính quyền Tổng thống Biden và Quốc hội áp đặt sau cuộc xâm lược toàn diện của Putin vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Các biện pháp này bao gồm lệnh cấm nhập khẩu dầu mỏ của Nga và chấm dứt “quan hệ thương mại bình thường vĩnh viễn” với Mạc Tư Khoa, cho phép chính quyền Tổng thống Biden áp đặt mức thuế cao hơn bình thường đối với hàng hóa Nga. Hoa Kỳ cũng hợp tác với các đồng minh để thực hiện một loạt biện pháp kiểm soát xuất khẩu nhằm hạn chế khả năng tiếp cận của Nga đối với chất bán dẫn và các mặt hàng công nghệ quan trọng khác.
Năm 2024, Hoa Kỳ chỉ nhập khẩu 2,5 tỷ đô la hàng hóa từ Nga, giảm đáng kể so với mức 23,3 tỷ đô la năm 2021. Phần lớn sự sụt giảm này bắt nguồn từ lệnh cấm của Hoa Kỳ đối với dầu của Nga, vốn trước đây chiếm khoảng 60% tổng lượng dầu nhập khẩu từ Nga.
[Kyiv Independent: Congressional sanctions on hold as Tổng thống Trump threatens Russia with 'severe' tariffs]
6. Nhóm cực đoan được thành lập ở Mỹ tuyên bố hạ sát đại tá an ninh Ukraine tại Kyiv
Chi nhánh Ukraine của tổ chức cực đoan cánh hữu Mỹ có tên gọi là White Phoenix hay Phượng Hoàng Trắng đã nhận trách nhiệm về vụ ám sát Đại tá Ivan Voronych của Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU tại Kyiv hôm 10 Tháng Bẩy.
Voronych là sĩ quan SBU cao cấp nhất được biết đến đã thiệt mạng tại Kyiv trong một vụ ám sát có chủ đích kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện của Nga bắt đầu.
Trong một tuyên bố, chi nhánh địa phương — được gọi là Phượng Hoàng Trắng — đã ca ngợi “đồng chí” của mình về vụ ám sát đại tá SBU hôm 10 tháng 7 tại quận Holosiivskyi của Kyiv. Các nguồn tin trong lĩnh vực chống khủng bố coi tuyên bố của nhóm này là đáng tin cậy, tờ Guardian đưa tin.
Voronych bị bắn nhiều phát và tử vong tại chỗ. SBU sau đó thông báo đã tiêu diệt hai nghi phạm người Nga bị cáo buộc - một nam và một nữ - liên quan đến vụ giết người.
Theo các nhà điều tra, hai người này đã nhận được lệnh từ Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB theo dõi mọi hoạt động của Voronych và sau đó được hướng dẫn đến một kho vũ khí chứa một khẩu súng có bộ giảm thanh.
Được thành lập vào năm 2018 bởi cựu nhà thầu Ngũ Giác Đài Rinaldo Nazzaro, nhóm Phượng Hoàng Trắng này cổ súy cho chủ nghĩa da trắng thượng đẳng và tư tưởng tân Quốc xã. Nó đã bị Hoa Kỳ, Anh và Úc liệt vào danh sách tổ chức khủng bố.
Nazzaro đã sống ở Nga từ năm 2019 và liên tục phủ nhận cáo buộc hợp tác với tình báo Nga, mặc dù các quan chức và phương tiện truyền thông phương Tây vẫn quyết liệt cho rằng có mối liên hệ này. Cơ quan tình báo nước ngoài của Đức, gọi tắt là BND, khẳng định rằng Phượng Hoàng Trắng là nhóm “lính đánh thuê” cho cơ quan tình báo nước ngoài của Nga, thường được biết rộng rãi là SVR; tương tự như nhóm Wagner là “lính đánh thuê” cho Bộ Quốc phòng Nga.
Phượng Hoàng Trắng đã sử dụng các ứng dụng nhắn tin được mã hóa và mạng lưới tuyên truyền để tuyển dụng trên toàn cầu. Chi nhánh tại Ukraine của nó được tường trình cung cấp các ưu đãi tài chính cho các cuộc tấn công vào cá nhân và cơ sở hạ tầng quan trọng.
[Kyiv Independent: US-founded extremist group claims killing of Ukrainian security service colonel in Kyiv]
7. Phần Lan cấm người Nga và người Belarus mua bất động sản vì lo ngại an ninh
Một luật mới của Phần Lan cấm công dân Nga và Belarus mua bất động sản đã có hiệu lực vào ngày 15 tháng 7, một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm tăng cường an ninh quốc gia của Phần Lan trong bối cảnh Nga ngày càng có lập trường hung hăng trong khu vực.
Biện pháp này được Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan Antti Hakkanen công bố. Được Quốc hội Phần Lan thông qua vào tháng 4, luật này cho phép Bộ Quốc phòng chặn các giao dịch bất động sản liên quan đến công dân từ các quốc gia bị coi là mối đe dọa an ninh tiềm tàng.
“Tôi vô cùng vui mừng khi luật này cuối cùng đã được ban hành và có hiệu lực từ hôm nay. Luật này nhằm tăng cường an ninh Phần Lan và chuẩn bị cho mọi phương tiện gây ảnh hưởng”, Hakkanen nói.
Ông nói thêm rằng “cuộc cải cách quan trọng” này đáng lẽ phải được đưa ra sớm hơn, thậm chí trước khi Nga xâm lược toàn diện Ukraine vào năm 2022.
Theo luật, chính phủ Phần Lan đã xác định Nga và Belarus là những quốc gia áp dụng quy định mới. Việc chỉ định này được thực hiện thông qua một nghị quyết của chính phủ sau khi luật được thông qua.
Trước đây, chính quyền Phần Lan chỉ có thể chặn việc mua bất động sản của công dân Nga trên cơ sở từng trường hợp cụ thể, nếu Bộ Quốc phòng xác định giao dịch đó gây ra mối đe dọa đối với an ninh quốc gia. Luật mới đơn giản hóa và củng cố quy trình đó bằng cách đưa ra lệnh cấm toàn diện.
Diễn biến mới nhất này bổ sung vào một loạt các biện pháp an ninh quốc gia mà Phần Lan đã áp dụng kể từ khi Nga xâm lược Ukraine. Năm ngoái, Phần Lan đã đóng cửa biên giới với Nga, cáo buộc Mạc Tư Khoa tiến hành một “chiến dịch hỗn hợp” bằng cách đẩy người xin tị nạn về phía lãnh thổ Phần Lan. Gần đây hơn, nước này đã rút khỏi một hiệp ước quốc tế về chống mìn, một lần nữa viện dẫn mối đe dọa từ Nga.
[Kyiv Independent: Finland bans Russians, Belarusians from buying property over security concerns]
8. Sau khi bác bỏ lệnh ngừng bắn, Nga kêu gọi phương Tây ‘gây áp lực’ buộc Ukraine phải đàm phán
Nga đang kêu gọi Hoa Kỳ và các nước khác gây áp lực buộc Ukraine nối lại đàm phán trực tiếp sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố sẽ áp đặt mức thuế quan thứ cấp “nghiêm khắc” đối với Nga trừ khi Mạc Tư Khoa đồng ý chấm dứt chiến tranh với Ukraine trong vòng 50 ngày.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov phát biểu tại cuộc họp báo ngày 16 tháng 7: “Nhiều tuyên bố đã được đưa ra, nhiều lời lẽ thất vọng đã được thốt ra, nhưng chúng tôi hy vọng rằng áp lực đang được gây ra đối với phía Ukraine”.
“Hiện tại, dường như phía Ukraine coi mọi lời ủng hộ không phải là tín hiệu hòa bình, mà là tín hiệu cho việc tiếp tục chiến tranh”, ông Peskov nói. Nhận xét này đã bỏ qua thực tế là Nga đã phát động cuộc xâm lược toàn diện và tiếp tục đẩy mạnh xâm lược thêm lãnh thổ Ukraine.
Vòng đàm phán trực tiếp cuối cùng giữa Nga và Ukraine diễn ra vào ngày 2 tháng 6 tại Istanbul, sau cuộc họp trước đó vào ngày 16 tháng 5, sau hơn ba năm không có cuộc đàm phán trực tiếp nào.
Ukraine đề xuất lệnh ngừng bắn 30 ngày, nhưng Nga đã bác bỏ và thay vào đó thúc đẩy lệnh ngừng bắn cục bộ trong 2-3 ngày để thu hồi thi thể binh sĩ đã hy sinh. Không có thỏa thuận nào được đạt được.
Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov cho biết vào ngày 26 tháng 6 rằng Ukraine muốn có một cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Putin tại vòng đàm phán tiếp theo.
Putin cho đến nay vẫn từ chối tham gia trực tiếp, ủy quyền cho các quan chức cấp dưới, mặc dù Tổng thống Zelenskiy đã bày tỏ sự sẵn sàng cho các cuộc đàm phán trực tiếp và áp lực ngày càng tăng từ Hoa Kỳ
Thứ trưởng Ngoại giao thứ nhất của Ukraine Sergiy Kyslytsya trước đó đã nói với tờ Kyiv Independent rằng các cuộc họp ở Istanbul không thực sự có thể được gọi là đàm phán do đường lối cứng nhắc, giống như ra tối hậu thư của Nga.
Trích dẫn ba nguồn tin giấu tên thân cận với Điện Cẩm Linh, Reuters đưa tin vào ngày 15 tháng 7 rằng Putin vẫn quyết tâm theo đuổi cuộc chiến cho đến khi phương Tây đồng ý giải quyết theo các điều khoản của ông.
[Kyiv Independent: After rejecting ceasefire, Russia calls on West to 'pressure' Ukraine toward negotiations]
9. Robot chiến đấu trên mặt đất mới của Ukraine đang tấn công trên chiến trường với số lượng ngày càng tăng
Các chuyên gia cho biết việc Ukraine sử dụng xe mặt đất điều khiển từ xa, gọi tắt là UGV đã tăng tốc trong những tháng gần đây. Đó là một sự phát triển có thể giúp giảm bớt áp lực cho bộ binh khi Kyiv đang phải vật lộn với các vấn đề tuyển quân và tổn thất đang diễn ra.
Nhiệm vụ chiến đấu đầu tiên được xác nhận của UGV — thường được gọi là robot chiến đấu trên mặt đất — diễn ra vào tháng 12 năm 2024, khi Lữ đoàn Đặc nhiệm sử dụng một chiếc ở tỉnh Kharkiv. Đây là lần đầu tiên một UGV nội địa tham gia vào một chiến dịch chiến trường toàn diện.
Các diễn biến đã diễn ra nhanh chóng và dày đặc kể từ tuần trước, lực lượng Ukraine lần đầu tiên đã bắt giữ quân đội Nga mà không cần sử dụng bộ binh, chỉ dựa vào máy bay điều khiển từ xa và hệ thống robot trên mặt đất.
Jakub Janovsky, một nhà phân tích của Oryx, một nhóm nghiên cứu tình báo và quốc phòng nguồn mở của Hòa Lan, nói với tờ Kyiv Independent rằng: “Tác động lớn nhất của họ có thể là Ukraine cuối cùng sẽ cần ít quân hơn ở tiền tuyến”.
“Và ít người hơn trong các vai trò hỗ trợ — hậu cần, di tản thương vong và mọi thứ giúp tiền tuyến hoạt động.”
Ukraine đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực ngày càng gia tăng khi Nga vượt mặt về số lượng tuyển quân hàng tháng. Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết hồi tháng 5 rằng Nga huy động khoảng 40.000 đến 45.000 quân mỗi tháng. Ukraine chỉ quản lý được 25.000 đến 27.000 quân.
Mặc dù mất hơn một triệu quân kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, theo số liệu từ Kyiv, Nga vẫn tiếp tục thu hút tân binh bằng những ưu đãi tài chính khổng lồ.
Ukraine đã mở rộng chế độ tuyển quân và đưa ra các ưu đãi mới, nhưng tình trạng thiếu hụt vẫn còn. Điều này gây thêm áp lực lên bộ binh và làm tăng giá trị của các phương tiện điều khiển từ xa, gọi tắt là UGV có thể đảm nhận các nhiệm vụ rủi ro cao.
Xe mặt đất điều khiển từ xa, gọi tắt là UGV là gì?
UGV là loại robot điều khiển từ xa, hoạt động trên mặt đất, được chế tạo để thực hiện các nhiệm vụ quân sự mà không gây nguy hiểm trực tiếp cho binh lính.
Chúng có nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau, từ xe chở quân nhỏ gọn có bánh xích đến xe thiết giáp nặng hơn. Hầu hết đều là xe mô-đun, nghĩa là chúng có thể được trang bị dụng cụ, cảm biến, vũ khí hoặc thiết bị y tế tùy theo nhiệm vụ.
Mặc dù không hoạt động độc lập, UGV mở rộng khả năng của quân đội trên chiến trường bằng cách đóng vai trò là lực lượng hỗ trợ di động và nhân lên sức mạnh ở những khu vực có nguy cơ cao.
Một số mẫu được trang bị súng máy hạng nhẹ hoặc chất nổ. Một số khác chở đạn dược, lương thực hoặc nước qua địa hình hiểm trở, nơi quân lính có nguy cơ cao.
Xe y tế UGV đưa người bị thương ra khỏi khu vực tiền tuyến, một nhiệm vụ thường quá nguy hiểm đối với lực lượng y tế hoặc bộ binh.
Mặc dù ngày càng hiện diện nhiều hơn và có tính hữu dụng đã được chứng minh, những cỗ máy này không tự động và không thể thay thế hoàn toàn cho quân đội.
“Để chỉ huy một UGV, bạn cần có một cả một nhóm người trong khi để chỉ huy một UAV bạn chỉ cần một người là đủ”, Đại úy Oleksandr Yabchanka, chỉ huy của tiểu đoàn Da Vinci Wolves, nói với tờ Kyiv Independent
“Cho đến nay, chúng tôi không cắt giảm nhân sự mà chỉ giảm thiểu rủi ro.” Ông nói thêm rằng UGV đang giúp đảm nhiệm một số nhiệm vụ nguy hiểm nhất, giúp quân đội giữ vững vị trí an toàn hơn.
10. Chính quyền Nga kêu gọi tăng thuế khẩn cấp để cứu ngân sách quốc gia
Cuộc họp của Vladimir Putin với các quan chức cao cấp của Nga hôm Thứ Tư, 16 Tháng Bẩy, đã đưa ra cảnh báo rằng Mạc Tư Khoa cần phải khẩn trương huy động thêm tiền vì doanh thu từ dầu khí đang giảm sút và triển vọng kinh tế ngày càng xấu đi tiếp tục gây áp lực lên ngân sách liên bang.
Họ cảnh báo rằng tình hình tài chính của Nga đang trở nên nghiêm trọng hơn và cần có những bước đi ngay lập tức để ổn định tình hình. “Chúng ta cần sử dụng mọi nguồn lực sẵn có để tăng nguồn thu”, tuyên bố cho biết, theo tờ Moscow Times.
Họ đề xuất một bước đi có thể là giảm số lượng miễn thuế. Những khoản miễn thuế này hiện chiếm khoảng một phần ba ngân sách liên bang. Cuộc họp cũng chỉ ra vấn đề phổ biến về việc làm ngầm – tức là công việc không khai báo thường được trả bằng tiền mặt - để trốn thuế và đóng góp xã hội. Chính quyền Nga ước tính tổng số tiền lương không khai báo này lên tới khoảng 10 ngàn tỷ rúp hay 112 tỷ đô la mỗi năm, gây thiệt hại lớn cho nhà nước.
Cuộc họp cũng chỉ trích sự do dự trong việc thúc đẩy các nỗ lực tư nhân hóa. Putin lập luận rằng việc bán một số tài sản nhà nước có thể cung cấp nguồn tiền rất cần thiết để bù đắp thâm hụt ngân sách.
Theo Bộ Tài chính, doanh thu dầu khí của Nga đã giảm 17% trong nửa đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù tổng doanh thu tăng nhẹ - 3% - nhưng lạm phát đồng nghĩa với việc thu nhập thực tế đang giảm. Trong khi đó, chi tiêu chính phủ tăng vọt 20%, tạo ra mức thâm hụt 3,7 ngàn tỷ rúp hay 41 tỷ đô la - gấp sáu lần so với năm ngoái.
Để bù đắp khoản thâm hụt này, Điện Cẩm Linh đã rút tiền từ Quỹ Tài sản Quốc gia. Tuy nhiên, tài sản thanh khoản của quỹ, vốn ở mức 120 tỷ đô la trước khi Nga xâm lược Ukraine, đã giảm xuống chỉ còn 52,6 tỷ đô la tính đến ngày 1 tháng 7. Các nhà kinh tế Nga đã cảnh báo rằng quỹ sẽ cạn kiệt hoàn toàn vào năm tới nếu giá năng lượng vẫn ở mức thấp.
Nền kinh tế Nga có thể chịu thêm một đòn giáng nữa khi Liên minh Âu Châu lên kế hoạch áp đặt thêm các lệnh trừng phạt. Đề xuất hạ giá trần dầu thô của Nga từ 60 đô la xuống 47 đô la một thùng cũng có thể tác động đáng kể đến ngân khố của Điện Cẩm Linh, khiến ngân sách quốc gia này thiệt hại thêm 1,5 ngàn tỷ rúp hay 19,2 tỷ đô la mỗi năm.
Để ứng phó, các quan chức Nga được tường trình đang cân nhắc việc cắt giảm ngân sách liên bang. Theo ước tính, chính phủ có thể cần cắt giảm chi tiêu từ 1,5 đến 1,6 ngàn tỷ rúp hay từ 19 đến 20 tỷ đô la nếu giá dầu tiếp tục ở mức thấp và các quy định ngân sách hiện hành được điều chỉnh giảm.
[Kyiv Independent: Russian authorities call for urgent tax increase to save national budget]
11. Công ty khởi nghiệp Ukraine cho biết máy bay điều khiển từ xa của họ có thể tự hoạt động vào cuối năm nay nhờ AI
Được trang bị vòng đầu tư mới từ phương Tây, công ty khởi nghiệp về máy bay điều khiển từ xa tự động của Ukraine Fourth Law đang trình chiếu những cảnh quay mới khi đặt mục tiêu trở thành công ty đầu tiên đạt được mục tiêu mới nhất của chiến tranh máy bay điều khiển từ xa: tự động hoàn toàn.
Yaroslav Azhnyuk, người sáng lập và giám đốc điều hành công ty Fourth Law, phát biểu với tờ Kyiv Independent rằng: “Khi chúng ta nói về quyền tự chủ hoàn toàn, tôi nghĩ chúng ta chắc chắn sẽ thấy những cuộc biểu tình đơn lẻ vào cuối năm nay”.
Khả năng tự chủ cao hơn của máy bay điều khiển từ xa có thể cho phép Ukraine hoạt động ở những khu vực tiềm ẩn nguy cơ chiến tranh điện tử của Nga và giúp bù đắp bất lợi về nhân lực. Do đó, đây đã trở thành một trong những mặt trận được theo dõi chặt chẽ nhất về công nghệ quân sự kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu.
Hiện tại, Azhnyuk tin rằng Ukraine vẫn dẫn đầu trong việc phát triển máy bay điều khiển từ xa tự động.
“Có lẽ tôi không biết hết mọi thứ, nhưng từ những gì chúng ta đã thấy, (người Nga) đang ở vị trí mà chúng ta đã ở cách đây một năm”, ông nói.
Những cảnh quay mới từ Fourth Law cho thấy một số mục tiêu chặng cuối đặc biệt hiệu quả mà Azhnyuk cho biết là bước đầu tiên trong năm bước trên con đường phát triển máy bay điều khiển từ xa có thể tự thực hiện nhiệm vụ mà không cần phi công.
Nhiều máy bay điều khiển từ xa hiện có sử dụng tính năng tấn công chặng cuối, tương tự như tính năng tự động lấy nét trên máy ảnh. Trong phiên bản hiện tại, các mô-đun trí tuệ nhân tạo TFL-1 của Fourth Law Fourth Law sử dụng mạng lưới nơ-ron để xác định mục tiêu của Nga, và bao gồm một số tính năng mà Azhnyuk khẳng định người Nga chưa từng thấy trước đây.
Azhnyuk cho biết: “Chúng tôi thực sự có thể xác định một phương tiện cụ thể và theo dõi ranh giới của nó, sau đó bay vào giữa phương tiện đó, thay vì chỉ cố gắng thu thập một nhóm pixel rồi hy vọng rằng khi chúng tôi đến gần phương tiện hơn, nhóm pixel đó sẽ nằm ở đâu đó như trung tâm của phương tiện”.
Các mô-đun hiện có giá thành khoảng 70 đô la cho một máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất, gọi tắt là FPV và Azhnyuk cho biết hiện đã có hàng ngàn mô-đun như vậy ở tuyến đầu, bao gồm cả Lữ đoàn bộ binh cơ giới độc lập số 58.
“Bản thân nhu liệu này ít nhiều mang tính độc lập và có thể dễ dàng chuyển từ FPV sang máy bay cánh cố định và thậm chí từ máy bay cánh cố định sang hỏa tiễn — và đó là điều chúng tôi dự định làm”, ông nói.
Azhnyuk cũng điều hành Odd Systems, một nhà sản xuất phụ tùng máy bay điều khiển từ xa mà ông thành lập cùng với Fourth Law vào cuối năm 2023. Công ty khởi nghiệp lớn đầu tiên của ông là Petcube, một công ty được Y Combinator hậu thuẫn, chuyên sản xuất camera để chủ chó có thể tương tác từ xa với thú cưng của họ.
Cụm công nghiệp quốc phòng Brave1 của chính phủ Ukraine gần đây đã giới thiệu một “máy bay điều khiển từ xa mẹ” chạy bằng AI. Nhà lãnh đạo Brave1, Natalia Kushnerska, đã giới thiệu hơn 200 phát triển dựa trên AI trên chiến trường tính đến tháng 2.
[Kyiv Independent: Ukrainian startup says its drones could work on their own by year’s end, thanks to AI]