Artur Kluz của tờ First Things có bài nhận định nhan đề “Why the Church Must Lead the Tech Age?”, nghĩa là “Tại sao Giáo hội phải dẫn đầu thời đại công nghệ?”.
Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.
Tòa Thánh duy trì quan hệ ngoại giao với 184 quốc gia, sử dụng thẩm quyền đặc biệt của mình để hòa giải xung đột và vận động cho hòa bình. Trong một thế giới ngày càng bị chi phối bởi căng thẳng địa chính trị, vai trò của công nghệ trong việc xây dựng hòa bình chưa bao giờ quan trọng hơn lúc này, từ công nghệ vũ trụ và máy bay điều khiển từ xa đến dữ liệu không gian địa lý và trí tuệ nhân tạo. Hơn nữa, các cuộc chiến tư tưởng diễn ra ngay trong thế giới kỹ thuật số. Tuy nhiên, việc đạt được hòa bình không chỉ là vấn đề dữ liệu—mà còn là vấn đề ý chí, trí tuệ và lòng dũng cảm. Vì vậy, việc truyền giáo cho các doanh nhân công nghệ nên là một ưu tiên cấp bách của Giáo Hội Công Giáo. [Người Việt Công Giáo chúng ta hiểu rất rõ điều này vì đã có những kinh nghiệm vẫn còn rất mới khi nhiều Linh Mục và Giám Mục bị giả giọng trong một chiêu trò cực kỳ khốn nạn nhằm kiếm tiền trên nỗi đau của Hội Thánh Chúa– chú thích của người dịch]
Đức Giáo Hoàng Lêô XIV lo ngại về những thay đổi này, cho biết ngài dự định sử dụng chức vụ của mình để thúc đẩy sự hiểu biết của Công Giáo về lao động và con người nhằm ứng phó với sự gia tăng nhanh chóng của công nghệ và các cuộc xung đột toàn cầu đang diễn ra. Là một người đã dành cả sự nghiệp trong ngành công nghệ, tôi có một vài ý tưởng về cách các doanh nhân công nghệ có thể hỗ trợ Đức Giáo Hoàng Lêô XIV trong triều Giáo Hoàng công nghệ của ngài, và cách ngài có thể truyền tải kho tàng giáo lý Công Giáo đến các nhà lãnh đạo công nghệ.
Nhiệm vụ cấp bách của Giáo Hội Công Giáo không chỉ đơn thuần là mời các doanh nhân công nghệ, nhà đổi mới sáng tạo hoặc nhà đầu tư công nghệ đến tham dự các hội nghị của Vatican về AI và các thách thức công nghệ. Thay vào đó, Giáo hội nên tìm cách truyền giáo cho họ, dạy họ tôn trọng phẩm giá con người và thấm nhuần sự trân trọng truyền thống phương Tây. Nếu không có những nền tảng này, các doanh nhân công nghệ có nguy cơ trở thành mối đe dọa cho Kitô giáo thay vì trở thành những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa, và có khả năng định hình tương lai nhân loại.
Để thành công trong sứ mệnh quan trọng này, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV cần một nhóm doanh nhân công nghệ đáng tin cậy – một nhóm ít người được tuyển chọn kỹ lưỡng, được chọn lọc dựa trên trí tuệ, tầm nhìn và sự chính trực của họ. Theo thời gian, nhóm này thậm chí có thể phát triển thành một tổ chức hiệp sĩ mới, mô phỏng theo Hiệp sĩ Malta, Dòng Mộ Thánh, hay thậm chí là Hiệp sĩ Đền Thánh, tập hợp các nhà lãnh đạo giáo dân ưu tú để phục vụ đức tin và lợi ích chung. Các thành viên không nên bị thúc đẩy bởi danh vọng hay tiền bạc, mà bởi đức hạnh và một bộ quy tắc ứng xử. Đức Giáo Hoàng cần được bao quanh bởi những nhà lãnh đạo có khả năng cung cấp kiến thức độc đáo, hiểu biết sâu sắc về các công nghệ đột phá, chuyên môn kỹ thuật, mạng lưới ảnh hưởng và tư duy hướng tới tương lai.
Xét đến quy mô và tính phức tạp của các cuộc xung đột hiện đại, Vatican cũng cần đưa ra lời kêu gọi khẩn cấp về các công cụ mới để giúp điều chỉnh chính sách ngoại giao của mình cho phù hợp với thế giới hiện đại. Sự điều chỉnh này phải bao gồm việc thúc đẩy PeaceTech—một lĩnh vực do các doanh nhân tiên phong xây dựng các công nghệ nhằm cứu sống con người; ngăn chặn bạo lực; dự đoán, hòa giải và giám sát xung đột; và giảm thiểu đau khổ cho con người. Ngày nay, trí tuệ nhân tạo dự báo xung đột, cho phép can thiệp sớm và hỗ trợ các cuộc đàm phán hòa bình bằng cách phân tích các mô hình, mô phỏng kết quả, phát hiện thông tin sai lệch và thu hẹp khoảng cách văn hóa. Máy bay điều khiển từ xa được hỗ trợ bởi AI phát hiện và vô hiệu hóa mìn, bảo vệ cộng đồng khỏi những nguy cơ tiềm ẩn của chiến tranh. Các nền tảng dữ liệu hướng dẫn người dân dễ bị tổn thương qua các khu vực khủng hoảng, ngăn chặn nạn buôn người và nhanh chóng cung cấp viện trợ nhân đạo. Hình ảnh vệ tinh và hình ảnh dưới lòng đất tiên tiến xác định các nguồn nước và khoáng sản ở các khu vực dễ xảy ra xung đột, giảm bớt căng thẳng về tài nguyên, tạo điều kiện cho các nỗ lực cứu trợ và hỗ trợ tái thiết bền vững—trực tiếp cứu sống con người và thúc đẩy hòa bình.
Để hiện thực hóa tầm nhìn trên, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV nên cân nhắc việc thành lập một chức vụ mới tại Vatican: Bộ trưởng Công nghệ. Chức vụ này không chỉ điều phối sự tham gia toàn cầu của Giáo hội vào những thay đổi công nghệ theo giáo huấn xã hội Công Giáo mà còn tích cực sử dụng các công nghệ mang tính chuyển đổi để củng cố công cuộc truyền giáo toàn cầu, bảo vệ truyền thống thiêng liêng và nâng cao các nỗ lực ngoại giao và xây dựng hòa bình của Vatican.
Như Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã khẳng định: “Đừng sợ công nghệ mới! Chúng nằm trong số những điều kỳ diệu… mà Chúa đã đặt để cho chúng ta sử dụng.”
Các doanh nhân công nghệ có tiềm năng trở thành những tông đồ mới, hỗ trợ công cuộc truyền giáo toàn cầu cũng như những nỗ lực của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV trong việc giải quyết các thách thức công nghệ và xây dựng hòa bình. Tuy nhiên, để khai phá tiềm năng này, họ cần một la bàn đạo đức. Giáo Hội Công Giáo mang một trách nhiệm cấp bách là dẫn dắt sự đổi mới bằng cách chia sẻ trí tuệ bắt nguồn từ truyền thống thiêng liêng - nhấn mạnh đến phẩm giá con người, tinh thần quản lý và các đức tính cốt lõi. Quyền lực mà không có đức hạnh sẽ sụp đổ, và đổi mới mà không có truyền thống sẽ thất bại.
Source:First Things