1. Ukraine đánh lớn vào Thủ đô Nga. Thị trưởng báo cáo 9 máy bay điều khiển từ xa bị bắn hạ
Thị trưởng Mạc Tư Khoa Sergey Sobyanin cho biết rằng ít nhất chín máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã bị bắn hạ gần Mạc Tư Khoa trong cuộc tấn công lớn của Ukraine vào thủ đô Nga.
Sobyanin cho biết trên Telegram rằng các đội cấp cứu đang đến hiện trường nơi mảnh vỡ máy bay điều khiển từ xa rơi xuống tạo ra các đám cháy lớn gần khu vực trung tâm Thủ đô.
Các kênh Telegram của Nga, trích dẫn lời kể của cư dân, đã đưa tin về vụ nổ tại các quận Mozhaysk và Dedovsk ở Tỉnh Mạc Tư Khoa, nằm ngay phía tây ngoại ô thủ đô.
Trước đây, Ukraine đã phóng máy bay điều khiển từ xa về phía Mạc Tư Khoa nhưng không thành công trong việc tấn công các mục tiêu quân sự trong khu vực.
Vụ tấn công vào thủ đô của Nga xảy ra chỉ vài ngày sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn kỷ lục vào Kyiv, khiến một phụ nữ và đứa con mới sinh thiệt mạng và 20 người khác bị thương.
Nga đã tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào các thành phố của Ukraine trong những tháng gần đây, thường xuyên phóng hơn 500 máy bay điều khiển từ xa tấn công chỉ trong một đêm.
Đêm ngày 10 tháng 9, máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm không phận Ba Lan, buộc Không quân Ba Lan phải bắn hạ chúng lần đầu tiên kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine. Mười chín máy bay điều khiển từ xa của Nga đã được ghi nhận xâm phạm không phận Ba Lan, trong một cuộc tấn công mà các quan chức Ba Lan mô tả là “có chủ đích”.
Các hãng truyền thông Đức Spiegel và Welt đưa tin vào ngày 11 tháng 9 rằng các máy bay điều khiển từ xa của Nga bị bắn hạ được tường trình đang hướng đến Sân bay Rzeszow, một trung tâm hậu cần quan trọng để viện trợ cho Ukraine.
[Kyiv Independent: Ukrainian drones shot down while approaching Moscow, Mayor says]
2. Tổng thống Trump nói rằng cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga vào Ba Lan ‘có thể là một sai lầm’
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu với các phóng viên vào ngày 11 tháng 9 rằng cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga vào lãnh thổ Ba Lan vào đêm 10 tháng 9 “có thể là một sai lầm”, đồng thời bày tỏ sự thất vọng với tình hình này.
Khi được các phóng viên hỏi về phản ứng của ông trước vụ xâm nhập, Tổng thống Trump trả lời: “Đó có thể là một sai lầm. Nhưng dù sao đi nữa, tôi không hài lòng với bất cứ điều gì liên quan đến toàn bộ tình huống đó.”
“Nhưng hy vọng là nó sẽ kết thúc”, Tổng thống Trump nói thêm mà không bình luận thêm về vấn đề này.
Những bình luận này của Tổng thống Trump đánh dấu lần đầu tiên ông công khai phát biểu với các phóng viên về vấn đề này. Sau vụ xâm nhập, Tổng thống Trump ban đầu đã phản hồi bằng một bài đăng trên Truth Social.
“Nga đang vi phạm không phận Ba Lan bằng máy bay điều khiển từ xa sao? Chúng ta bắt đầu thôi!” Tổng thống Trump viết.
Không quân Ba Lan đã buộc phải bắn hạ ít nhất 4 máy bay điều khiển từ xa của Nga lần đầu tiên kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine. 19 máy bay điều khiển từ xa của Nga đã được ghi nhận xâm nhập vào Ba Lan vào ngày 10 tháng 9, một động thái mà các quan chức Âu Châu mô tả là nỗ lực của Nga nhằm thử thách quyết tâm của NATO.
Đánh giá của Tổng thống Trump về cuộc xâm nhập hoàn toàn trái ngược với đánh giá của các đồng minh.
Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski cáo buộc Nga cố tình vi phạm không phận Ba Lan sau khi nhiều máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Ba Lan và bị bắn hạ.
“Đêm qua, không phận Ba Lan đã bị xâm phạm 19 lần bởi các máy bay điều khiển từ xa sản xuất tại Nga. Đánh giá của không quân Ba Lan và NATO cho thấy chúng không hề đi chệch hướng, mà là bị tấn công một cách có chủ đích”, Sikorski nói trong một tuyên bố video đăng tải trên mạng xã hội.
Để đáp lại, Ba Lan đã kích hoạt Điều 4 của NATO, cho phép các quốc gia thành viên yêu cầu tham khảo ý kiến khi họ tin rằng an ninh của họ đang bị đe dọa.
Trong khi đó, các quan chức Nga đã phủ nhận mọi cáo buộc sai trái. Sau vụ việc, Bộ Quốc phòng Nga đã ra tuyên bố khẳng định Mạc Tư Khoa “không có kế hoạch tấn công” bất kỳ mục tiêu nào ở Ba Lan. Andrei Ordash, Đại biện lâm thời của Nga tại Warsaw, cũng bác bỏ cáo buộc cho rằng các máy bay điều khiển từ xa bị bắn hạ trên lãnh thổ Ba Lan có nguồn gốc từ Nga.
Sikorski bác bỏ “những lời nói dối và phủ nhận” của Mạc Tư Khoa, coi đó là “phản ứng mặc định của Liên Xô”.
Các hãng truyền thông Đức Spiegel và Welt đưa tin vào ngày 11 tháng 9 rằng các máy bay điều khiển từ xa của Nga bị bắn hạ được tường trình đang hướng đến Sân bay Rzeszow, một trung tâm hậu cần quan trọng để viện trợ cho Ukraine.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy phát biểu vào ngày 11 tháng 9 rằng phản ứng tốt nhất của Liên Hiệp Âu Châu đối với hành động xâm nhập của máy bay điều khiển từ xa Nga vào không phận của khối này sẽ là gói trừng phạt mạnh mẽ thứ 19.
Trong khi Tổng thống Trump thúc giục Liên minh Âu Châu tăng cường áp lực kinh tế lên Nga trong bối cảnh cuộc chiến đang diễn ra, thì cho đến nay Hoa Kỳ vẫn từ chối áp dụng thêm các lệnh trừng phạt đối với dầu mỏ của Nga.
[Newsweek: Russian drone incursion into Poland 'could have been a mistake,' Trump says]
3. Truyền hình nhà nước Nga chế giễu phản ứng của NATO trước máy bay điều khiển từ xa
Những người tuyên truyền của Điện Cẩm Linh đã chỉ trích phản ứng của các thành viên NATO trước việc Âu Châu lên án Mạc Tư Khoa sau khi máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm lãnh thổ Ba Lan.
Ba Lan đã viện dẫn Điều 4 của NATO để cân nhắc những việc cần làm tiếp theo sau khi nước này cho biết 19 máy bay điều khiển từ xa đã xâm phạm không phận của mình và có tới bốn chiếc bị bắn hạ.
Nhưng những người xuất hiện trên kênh Russia 1 đã chế giễu sự phản đối của quốc tế là “quá lố”.
Nghị sĩ Duma Quốc gia Nga Alexey Zhuravlyov cho biết Âu Châu đã tỏ ra yếu kém trong khi Olga Skabeyeva cho biết Tổng thống Trump quan tâm đến các thỏa thuận kinh tế với Nga hơn là trừng phạt nước này.
Khi căng thẳng giữa liên minh và Mạc Tư Khoa gia tăng, phản ứng của những người tuyên truyền chỉ ra thông điệp từ Điện Cẩm Linh rằng họ không quan tâm đến những gì Âu Châu nói và không sợ phản ứng của Âu Châu hay của Tổng thống Trump.
Trong một phân đoạn của chương trình 60 Minutes được chia sẻ bởi nhà báo và chuyên gia theo dõi nước Nga Julia Davis, người dẫn chương trình Olga Skabeyeva cho biết Tổng thống Trump đã phớt lờ câu hỏi của một nhà báo về việc liệu máy bay điều khiển từ xa ở Ba Lan có phải là hành động xâm phạm lãnh thổ hay không.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu với các phóng viên vào ngày 11 tháng 9 rằng cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga vào lãnh thổ Ba Lan vào đêm 10 tháng 9 “có thể là một sai lầm”.
Khi được các phóng viên hỏi về phản ứng của ông trước vụ xâm nhập, Tổng thống Trump trả lời: “Đó có thể là một sai lầm. Nhưng dù sao đi nữa, tôi không hài lòng với bất cứ điều gì liên quan đến toàn bộ tình huống đó.”
Skabeyeva reo vui: “Có gì xảy ra không. Không. Tuyệt đối là không.”
Bà cũng cho biết Phó Tổng thống JD Vance đã nêu rõ nếu có một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, Tổng thống Trump sẽ cởi mở với các thỏa thuận thương mại với Nga và ông không thấy lý do gì để cô lập nền kinh tế của nước này.
Vance đưa ra bình luận trên kênh truyền hình cánh hữu One America News sau khi máy bay điều khiển từ xa tiến vào Ba Lan. Vance được hỏi liệu việc nới lỏng lệnh trừng phạt và tăng cường hợp tác kinh tế có thể chấm dứt chiến tranh hay không.
Vance cho biết đây là “một trong những củ cà rốt mà chúng tôi đã ném ra ngoài” khi ông ám chỉ đến nguồn dầu mỏ, khí đốt và khoáng sản mà Nga sở hữu mà Hoa Kỳ có thể hưởng lợi.
Skabeyeva cho rằng có sự chia rẽ giữa thái độ của Hoa Kỳ đối với các lệnh trừng phạt và cách các nhà lãnh đạo Âu Châu muốn Washington tham gia vào gói cấm vận mới nhất của họ.
Vance trước đây từng nói rằng việc áp đặt lệnh trừng phạt mới đối với Nga nhằm gây áp lực buộc nhà độc tài Vladimir Putin chấm dứt chiến tranh ở Ukraine là không thể.
Zhuravlyov, một nghị sĩ theo chủ nghĩa dân tộc của đảng Rodina, người từng đưa ra lời đe dọa hạt nhân chống lại phương Tây trên truyền hình nhà nước trước đây, cho biết sau khi máy bay điều khiển từ xa bay vào Ba Lan, “toàn bộ Âu Châu đều la hét”.
Ông cho biết nếu Nga thực sự muốn gây rắc rối cho Ba Lan thì họ sẽ tấn công Rzeszow, một thành phố của Ba Lan gần biên giới Ukraine, nơi từng là trung tâm viện trợ của quân đội Hoa Kỳ và phương Tây.
Ông cho biết, máy bay điều khiển từ xa đã xâm nhập vào Ba Lan từ một địa điểm chưa được xác nhận, nhiều trong số đó là mồi nhử không gây ra mối đe dọa nào, “nhưng họ đang kêu la inh ỏi”.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Tư rằng liên minh này đoàn kết với Ba Lan và lên án “hành vi liều lĩnh” của Nga.
Nhưng Zhuravlyov cho biết liên quan đến cuộc họp sắp tới của NATO, “sẽ chẳng có gì xảy ra cả”.
Trong khi đó, Skabeyeva cho biết mục đích của việc Âu Châu “kêu ca” là thúc đẩy các lệnh trừng phạt tiếp theo đối với Nga để gây ra sự leo thang và “kéo Tổng thống Trump về phe chiến tranh”.
Zhuravlyov nói tiếp rằng các tổ chức toàn cầu đã bị mất uy tín và Nga có những liên minh riêng mà họ có thể xây dựng, đồng thời chỉ ra mối quan hệ chặt chẽ với Bắc Hàn, quốc gia đã cung cấp quân đội cho Mạc Tư Khoa trong cuộc chiến. “Tất cả chúng ta đều đoàn kết”, ông nói, “chúng ta mạnh mẽ còn họ yếu đuối”.
[Newsweek: Russian State TV Mocks NATO Response to Drones]
4. Thủ tướng Merz của Đức nói Putin cố tình nhắm vào NATO
Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết Điện Cẩm Linh cố tình khiêu khích NATO bằng cách điều máy bay điều khiển từ xa của Nga vào không phận Ba Lan.
Ông cho biết vụ việc này cho thấy hệ thống phòng không của Âu Châu cần phải được cải thiện.
“Hành động hoàn toàn liều lĩnh này của chính phủ Nga là một phần của chuỗi dài các hành động khiêu khích mà chúng ta đã chứng kiến trong nhiều tháng qua ở khu vực Baltic và trên toàn bộ sườn phía đông của NATO”, Thủ tướng Merz phát biểu vào tối Thứ Năm, 11 Tháng Chín, tại Berlin. “Đây là một mối đe dọa rất nghiêm trọng đối với hòa bình ở Âu Châu.”
Merz cho biết ông chia sẻ đánh giá của Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk rằng cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa là một hành động có chủ đích.
Ông cho biết: “Tuyên bố của chính phủ Nga rằng đây có thể coi là sự trùng hợp ngẫu nhiên hoặc tai nạn là không đáng tin. Một chiếc, hai chiếc bay lạc thì có thể tin được, cả một đoàn 19 chiếc đều bay lạc thì tôi e là rất khó tin”.
Rạng sáng thứ Tư, Ba Lan, với sự hỗ trợ của máy bay chiến đấu Hòa Lan, đã bắn hạ một loạt máy bay điều khiển từ xa của Nga, động thái dường như là một động thái của Putin nhằm thử nghiệm khả năng phòng thủ của NATO. Theo Mark Rutte, Tổng thư ký NATO, hệ thống phòng không Patriot của Đức và một máy bay do thám của Ý cũng đã được sử dụng để bắn hạ các máy bay điều khiển từ xa này.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết không có mục tiêu nào được đánh dấu để tiêu diệt ở Ba Lan, nhưng không phủ nhận cụ thể việc máy bay điều khiển từ xa Nga đã vượt qua biên giới. Thứ trưởng Quốc phòng Belarus, một chế độ độc tài đồng minh với Mạc Tư Khoa, cho biết máy bay điều khiển từ xa đã “lạc đường”.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết khoảng 19 máy bay điều khiển từ xa xâm nhập không phận Ba Lan dường như được gửi từ lãnh thổ Belarus. Theo Pistorius, những máy bay điều khiển từ xa này giống hệt loại Shahed, loại mà lực lượng Nga thường sử dụng để tấn công Ukraine. “Những máy bay điều khiển từ xa này rõ ràng đã được cố tình điều khiển theo hướng này”, ông phát biểu trước quốc hội Đức.
Merz cho biết cuộc tấn công cho thấy hệ thống phòng không của NATO ở Âu Châu cần phải được cải thiện đáng kể.
“Trước hết, tôi muốn lưu ý rằng hệ thống phòng không Âu Châu, hệ thống phòng không NATO, đã hoạt động hiệu quả, nhưng tất nhiên là chưa đủ tốt để ngăn chặn kịp thời một lượng lớn máy bay điều khiển từ xa xâm nhập không phận Ba Lan”, ông nói. “Điều này sẽ khơi mào các cuộc thảo luận trong NATO. Nó cũng sẽ khơi mào các cuộc thảo luận trong Liên minh Âu Châu.”
Thủ tướng Merz nói thêm: “Chúng tôi đang và sẽ tiếp tục quyết tâm tăng cường đáng kể khả năng sẵn sàng phòng thủ và năng lực phòng thủ của khối NATO tại Âu Châu.”
5. Máy bay điều khiển từ xa của Nga nhắm vào Sân bay Rzeszow của Ba Lan, trung tâm viện trợ chính cho Ukraine, theo báo cáo của phương tiện truyền thông
Hôm Thứ Sáu, 12 Tháng Chín, các hãng truyền thông Đức Spiegel và Welt đưa tin rằng máy bay điều khiển từ xa của Nga bị bắn hạ trên không phận Ba Lan đang hướng đến Sân bay Rzeszow, một trung tâm hậu cần quan trọng để viện trợ cho Ukraine.
Ba Lan xác nhận đã bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga trên không phận của mình vào đêm 10 tháng 9, đánh dấu lần đầu tiên NATO giao chiến với các phương tiện quân sự của Mạc Tư Khoa trên lãnh thổ của mình trong cuộc chiến toàn diện ở Ukraine.
Ít nhất 19 máy bay điều khiển từ xa đã xâm nhập không phận Ba Lan và có từ ba đến bốn chiếc bị máy bay Ba Lan và NATO bắn hạ trong vụ việc mà Warsaw lên án là hành động khiêu khích có chủ đích của Nga.
Theo Spiegel, ít nhất năm máy bay điều khiển từ xa đã tấn công vào phi trường gần biên giới Ba Lan-Ukraine, nơi có hai hệ thống phòng không Patriot của Đức.
Các máy bay chiến đấu F-35 của Hòa Lan đã được điều động sau khi nhận được cảnh báo không kích và đã chặn các máy bay điều khiển từ xa, bắn hạ ít nhất ba chiếc. Hai chiếc còn lại bị rơi mà không rõ lý do, theo Welt.
Theo Welt, vào đêm xảy ra vụ tấn công quy mô lớn, máy bay điều khiển từ xa của Nga không chỉ xâm phạm không phận Ba Lan mà còn vi phạm không phận Lithuania.
Một quan chức cao cấp của NATO nói với Welt rằng: “Dựa trên thông tin hiện có, chúng tôi tin rằng máy bay điều khiển từ xa này có khả năng đã xâm nhập không phận NATO một cách có chủ đích”.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cũng đồng tình với tuyên bố này, cho biết máy bay điều khiển từ xa của Nga đã cố tình bay theo tuyến đường này, Spiegel đưa tin.
“Chúng không cần phải bay theo hướng này để đến Ukraine. Không có bằng chứng nào cho thấy những chiếc máy bay điều khiển từ xa này vô tình bay qua lãnh thổ Ba Lan với số lượng lớn như vậy trên tuyến đường này”, Pistorius nói, đồng thời cho biết thêm rằng đây có thể là một hoạt động có chủ đích.
Sân bay Rzeszow-Jasionka nằm cách biên giới Ukraine chưa đầy 100 km (62 dặm) và vận chuyển một lượng lớn hàng hóa phương Tây đến tiền tuyến Ukraine. Đây cũng là điểm dừng chân chính của các nhà lãnh đạo nước ngoài đến Kyiv trong các chuyến thăm chính thức.
[Kyiv Independent: Zelensky, Kellogg discuss additional weaponry, increased economic pressure on Russia during visit to Kyiv]
6. Âu Châu ‘phải khẩn cấp xây dựng’ bức tường máy bay điều khiển từ xa sau khi máy bay điều khiển từ xa của Nga tiến vào Ba Lan
Một quan chức quốc phòng hàng đầu của Liên minh Âu Châu cho biết các nước NATO dọc theo sườn phía đông của liên minh cần một “bức tường máy bay điều khiển từ xa”, sau khi Ba Lan tuyên bố đã chặn được máy bay điều khiển từ xa của Nga lần đầu tiên sau hơn ba năm rưỡi chiến tranh toàn diện ở Ukraine.
Andrius Kubilius, ủy viên Âu Châu về quốc phòng và không gian, cho biết “chúng ta phải khẩn trương xây dựng” một “bức tường máy bay điều khiển từ xa” trên “toàn bộ sườn phía Đông của Liên Hiệp Âu Châu”.
Bộ chỉ huy tác chiến của Ba Lan cho biết vào sáng sớm thứ Tư, họ đã phản ứng với “vụ vi phạm không phận Ba Lan chưa từng có tiền lệ” của máy bay điều khiển từ xa Nga, gọi đây là “mối đe dọa thực sự đối với sự an toàn của công dân chúng tôi”.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết “một lượng lớn máy bay điều khiển từ xa của Nga” đã xâm nhập không phận nước này và những máy bay gây ra “mối đe dọa trực tiếp” đã bị chặn lại. Không quân Ukraine trong một tuyên bố riêng cho biết “ít nhất tám” máy bay điều khiển từ xa đã bay từ nước này vào Ba Lan.
Tusk cho biết ông đã “liên lạc thường xuyên” với Tổng thư ký NATO, Mark Rutte.
Các đợt không kích của Nga, đặc biệt là vào các địa điểm gần lãnh thổ NATO ở phía tây Ukraine, thường xuyên buộc liên minh này phải điều máy bay chiến đấu đến bảo vệ không phận Rumani và Ba Lan.
Các thành viên NATO có nghĩa vụ chung phải đáp trả các cuộc tấn công vào các quốc gia liên minh khác theo Điều 5 của hiệp ước thành lập. Cho đến nay, máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn xâm phạm không phận NATO chưa được coi là các cuộc tấn công vào liên minh.
“Một lần nữa Nga lại thử thách các quốc gia biên giới, Liên Hiệp Âu Châu và NATO”, Kubilius, cựu thủ tướng Lithuania, cho biết trong một bài đăng trên X. Mặc dù Liên Hiệp Âu Châu chủ yếu là một khối kinh tế, nhưng khối này có nhiều thành viên chung với NATO, một liên minh quân sự, và đã công bố các sáng kiến mới nhằm tăng chi tiêu quân sự ở Âu Châu.
Khi được Newsweek hỏi hôm thứ Tư về việc liệu việc máy bay điều khiển từ xa Nga xâm phạm lãnh thổ NATO có phải là một động thái cố ý của Nga hay không, Kubilius nói: “Cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine là có chủ đích. Việc sát hại người dân Ukraine là có chủ đích. Hậu quả của những hành động có chủ đích này là máy bay điều khiển từ xa ở Ba Lan.”
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết: “Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy động thái này, hướng tấn công này không phải là ngẫu nhiên”.
Ý tưởng về một “bức tường máy bay điều khiển từ xa” đã được bàn tán trong nhiều tháng, về cơ bản có nghĩa là một lá chắn phòng không nhiều lớp sử dụng các phương tiện điều khiển từ xa. Kubilius đã kêu gọi xây dựng một “bức tường máy bay điều khiển từ xa” sau khi một máy bay điều khiển từ xa từ Belarus, một đồng minh quan trọng của Nga, xâm nhập không phận Lithuania vào tháng 7.
Vẫn chưa rõ nó sẽ trông như thế nào, nhưng Bộ trưởng Nội vụ lúc bấy giờ của Lithuania, Agnė Bilotaitė, đã cho biết vào tháng 5 năm 2024 rằng một “biên giới máy bay điều khiển từ xa” sẽ được thiết lập, trải dài từ Na Uy đến Ba Lan.
Máy bay điều khiển từ xa sẽ bổ sung vào các rào cản vật lý và hệ thống giám sát để “cho phép chúng tôi tự bảo vệ mình khỏi các hành động khiêu khích từ các quốc gia thù địch”, Bilotaitė nói vào thời điểm đó. “Bức tường” này cũng sẽ sử dụng công nghệ chống máy bay điều khiển từ xa, theo truyền thông khu vực đưa tin.
Thủ tướng Ba Lan cho biết máy bay chiến đấu F-35 của Hòa Lan cũng tham gia chặn máy bay điều khiển từ xa. Máy bay Hòa Lan và Na Uy hiện đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra không phận luân phiên của NATO tại Ba Lan.
Ông cho biết thêm: “Các nỗ lực đang được tiến hành để tìm kiếm và xác định vị trí có thể xảy ra tai nạn của những đối tượng này”.
Quân đội Ba Lan yêu cầu người dân ở nhà và cho biết “những khu vực bị đe dọa nhất” là Podlaskie, phía tây Belarus, khu vực Lublin phía tây Ukraine và Mazowieckie, nơi có thủ đô Warsaw của nước này.
Quân đội cho biết người dân không nên tiếp cận hoặc chạm vào các mảnh vỡ máy bay điều khiển từ xa bị rơi vì điều này có thể “vẫn nguy hiểm”.
Không quân Ukraine cho biết Nga đã thực hiện một đợt tấn công lớn vào Ukraine trong đêm, bao gồm việc bắn 415 máy bay điều khiển từ xa, gọi tắt là UAV vào nước này. Hơn 250 trong số những máy bay điều khiển từ xa này là máy bay điều khiển từ xa ném bom Shahed do Iran thiết kế, cùng với 42 hỏa tiễn hành trình và một hỏa tiễn đạn đạo, theo Không quân Ukraine.
[Newsweek: Europe 'Must Urgently Develop' Drone Wall After Russian Drones Enter Poland]
7. Hạ viện Hoa Kỳ thông qua dự luật quốc phòng trị giá 890 tỷ đô la, bao gồm 400 triệu đô la viện trợ cho Ukraine
Hạ viện Hoa Kỳ đã thông qua dự luật chính sách quốc phòng trị giá 890 tỷ đô la vào ngày 10 tháng 9, phân bổ 400 triệu đô la cho viện trợ an ninh của Ngũ Giác Đài cho Ukraine bất chấp sự phản đối ngày càng tăng của Đảng Cộng hòa, tờ New York Times đưa tin.
Số tiền mới được phân bổ theo Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine, gọi tắt là USAI, một chương trình do Ngũ Giác Đài dẫn đầu nhằm cung cấp vũ khí cho Ukraine thông qua các hợp đồng với các công ty quốc phòng Hoa Kỳ.
Trong khi điều khoản về Ukraine phải đối mặt với sự phản đối, đề xuất của nữ dân biểu đảng Cộng hòa Marjorie Taylor Greene về việc loại bỏ hoàn toàn viện trợ cho Ukraine đã bị bác bỏ với sự phản đối của cả hai đảng.
Greene gắn sáng kiến của mình với vụ sát hại người tị nạn Ukraine 23 tuổi Iryna Zarutska tại Hoa Kỳ vào ngày 10 tháng 9, tuyên bố sẽ đưa ra các sửa đổi để ngăn chặn việc tài trợ thêm cho Ukraine.
Zarutska đã chạy trốn khỏi cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào năm 2022. Vụ sát hại cô, được ghi lại trong một đoạn video do các nhà bình luận bảo thủ phát tán, đã được sử dụng làm vũ khí ở Hoa Kỳ và Âu Châu để thúc đẩy các câu chuyện bài ngoại.
Kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã tránh tìm kiếm nguồn ngân sách mới từ Quốc hội cho Kyiv, thay vào đó thúc giục các đồng minh Âu Châu mua vũ khí do Hoa Kỳ sản xuất cho Ukraine.
“Chúng tôi không còn tham gia vào việc tài trợ cho Ukraine nữa, nhưng chúng tôi đang nỗ lực ngăn chặn chiến tranh và giết chóc ở Ukraine”, Tổng thống Trump phát biểu tại cuộc họp nội các vào cuối tháng 8.
Trong khi Ukraine tiếp tục nhận vũ khí từ Hoa Kỳ theo USAI, Tổng thống Trump vẫn chưa phê duyệt bất kỳ gói viện trợ mới nào theo một công cụ riêng biệt gọi là thẩm quyền rút vốn của tổng thống, mà người tiền nhiệm của ông, cựu Tổng thống Joe Biden, đã sử dụng rộng rãi.
Thay vào đó, Tổng thống Trump công bố sáng kiến Danh sách yêu cầu ưu tiên cho Ukraine, gọi tắt là PURL mới, một chương trình do NATO dẫn đầu theo đó các đồng minh mua vũ khí của Mỹ cho Ukraine.
Dự luật đã được thông qua với tỷ lệ 231-196 và cũng quy định tăng cường khả năng sẵn sàng của quân đội và tăng lương cho các quân nhân Hoa Kỳ.
Dự luật của Hạ viện hiện được chuyển lên Thượng viện, nơi dự kiến sẽ có thêm các cuộc đàm phán.
8. 6 câu hỏi về máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Ba Lan
Nga điều động máy bay điều khiển từ xa trên không phận Ba Lan đánh dấu sự leo thang căng thẳng với Âu Châu. Nhưng liệu Vladimir Putin có hy vọng đạt được điều gì không — và NATO sẽ phản ứng ra sao?
Vụ việc này đặt ra nhiều câu hỏi về Nga, Ba Lan và NATO — từ việc liệu Điện Cẩm Linh có ý định gửi máy bay điều khiển từ xa vào Ba Lan hay không, cho đến việc liệu Warsaw và liên minh Đại Tây Dương có thích nghi đủ với thực tế của chiến tranh máy bay điều khiển từ xa hiện đại hay không.
1. Chuyện gì đã xảy ra ở miền Đông Ba Lan?
Thủ tướng Donald Tusk phát biểu trước quốc hội Ba Lan rằng không phận Ba Lan đã bị xâm phạm 19 lần. Máy bay chiến đấu F-16 của Ba Lan và F-35 của Hòa Lan cùng các máy bay khác đã đáp trả và bắn hạ 7 máy bay điều khiển từ xa.
Nhiều mảnh vỡ máy bay điều khiển từ xa được tìm thấy trên khắp miền đông Ba Lan, trong đó có một chiếc đã đâm vào một ngôi nhà. Không có ai bị thương.
Warsaw khá rõ ràng về việc ai phải chịu trách nhiệm. “Không còn nghi ngờ gì nữa về ý định gây hấn của Nga”, Tusk nói. Warsaw đã viện dẫn Điều 4 của NATO để triệu tập một cuộc họp với các đồng minh và thảo luận về tình hình.
Một quan chức NATO cho biết: “Toàn bộ cỗ máy sẽ giải quyết việc đánh giá này”.
2. Có thể đây là một tai nạn không?
Ba Lan và các quốc gia NATO tuyến đầu khác như Rumani đã thỉnh thoảng bị máy bay điều khiển từ xa Nga tấn công trong hơn ba năm kể từ khi Điện Cẩm Linh phát động cuộc tấn công toàn diện vào Ukraine. Nhưng đây là lần đầu tiên số lượng máy bay điều khiển từ xa lớn như vậy được phát hiện trên bầu trời một quốc gia đồng minh — và cũng là lần đầu tiên máy bay điều khiển từ xa của Nga bị bắn hạ.
Những sự việc trước đó có thể được giải thích là sự việc xảy ra tình cờ, không cố ý, nhưng điều đó khó có thể xảy ra khi có quá nhiều máy bay điều khiển từ xa.
Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski cho biết: “Theo đánh giá của lực lượng không quân Ba Lan và NATO, các máy bay điều khiển từ xa này không đi lạc mà đã tấn công vào Ba Lan một cách có chủ đích.”
Quan điểm đó được nhiều nước khác ủng hộ.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết: “Chắc chắn không có lý do gì để có thể biện minh rằng đây là lỗi điều chỉnh lộ trình hoặc bất cứ điều gì tương tự”.
Fabian Hoffmann, chuyên gia về chiến lược hỏa tiễn và hạt nhân tại Đại học Oslo, cho biết vụ việc mang đầy đủ dấu hiệu của một hành động có chủ đích. “Nhìn vào đường bay, những chiếc máy bay điều khiển từ xa này đã đi theo một quỹ đạo có kiểm soát, vì vậy có vẻ như Nga đã làm điều đó một cách có chủ đích”, ông nói.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey nhấn mạnh rằng: “Có nhiều báo cáo trái chiều, và vẫn chưa có đánh giá chắc chắn nào về nguyên nhân đằng sau các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa, hay ý định của chúng. Dù mục đích là gì, chúng đều nguy hiểm, liều lĩnh và xâm phạm không phận chủ quyền của Ba Lan và NATO.”
3. Điện Cẩm Linh nói gì?
Phản ứng đầu tiên của Mạc Tư Khoa là đổ lỗi cho Ukraine.
Andrei Ordash, đại biện lâm thời của Nga tại Warsaw, phát biểu bên ngoài Bộ Ngoại giao Ba Lan: “Chúng tôi biết một điều: Những máy bay điều khiển từ xa này bay từ phía Ukraine... Không có bằng chứng nào được đưa ra để hỗ trợ cho tuyên bố rằng những máy bay điều khiển từ xa này có nguồn gốc từ Nga.”
Điện Cẩm Linh đã phản ứng vào đầu giờ chiều bằng cách nói rằng… gần như không có gì.
“Chúng tôi không muốn bình luận về vấn đề này dưới bất kỳ hình thức nào. Nó nằm ngoài phạm vi thẩm quyền của chúng tôi”, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết, theo hãng thông tấn nhà nước TASS.
Tuy nhiên, ông nói thêm, các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu và NATO cáo buộc Nga về nhiều hành vi khiêu khích khác nhau “hàng ngày. Hầu hết là không hề cố gắng đưa ra bất kỳ lập luận nào.”
Bộ Quốc phòng cuối cùng đã phản hồi bằng cách đăng tải một tuyên bố trực tuyến cho biết Nga đã tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn thành công vào “các doanh nghiệp thuộc tổ hợp công nghiệp-quân sự của Ukraine” ở miền tây Ukraine.
Bộ này cho biết thêm rằng không có mục tiêu nào được “lên kế hoạch” trên lãnh thổ Ba Lan. Bộ này cũng cho biết các máy bay điều khiển từ xa được tường trình đã xâm nhập vào Ba Lan có tầm bay tối đa không quá 700 km, ám chỉ rằng máy bay điều khiển từ xa được phóng từ Nga không thể bay tới Ba Lan.
“Tuy nhiên, chúng tôi sẵn sàng tổ chức tham khảo ý kiến với Bộ Quốc phòng Ba Lan về vấn đề này”, tuyên bố kết luận.
4. Đây có phải là một phần trong kế hoạch của Nga không?
Bất chấp những lời đe dọa không hiệu quả của Tổng thống Donald Trump đối với nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin và những nỗ lực thất bại của ông nhằm chấm dứt nhanh chóng cuộc giao tranh, Nga vẫn tăng cường hành động xâm lược Ukraine trong những tuần gần đây.
Họ đang tiến hành các cuộc tấn công ngày càng lớn hơn vào các thành phố của Ukraine. Hôm Chúa Nhật, họ đã bắn hơn 800 máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn, một trong số đó đã bắn trúng tòa nhà chính phủ Ukraine — điều chưa từng xảy ra cho đến nay trong cuộc chiến.
Nga cũng tấn công một nhà máy của Mỹ ở miền tây Ukraine. Cuối tháng 8, phái bộ ngoại giao của Liên Hiệp Âu Châu và Hội đồng Anh gần đó cũng bị tấn công ở trung tâm Kyiv.
Timothy Ash, một nhà kinh tế chuyên nghiên cứu về Trung Âu, đã viết: “Đây là thông điệp từ Mạc Tư Khoa cho thấy họ không quan tâm đến hòa bình do lực lượng trấn an của phương Tây bảo đảm và có thể không quan tâm đến giai đoạn hòa bình”.
Tướng đã nghỉ hưu Ben Hodges, cựu chỉ huy Quân đội Hoa Kỳ tại Âu Châu, không nghi ngờ gì rằng cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa là có chủ đích và cho biết điều này nhấn mạnh sở thích mạo hiểm của Putin, lưu ý rằng có khoảng 8.000 quân nhân Hoa Kỳ đang đồn trú tại Ba Lan.
Hoffmann cho rằng việc Mạc Tư Khoa sẵn sàng chấp nhận những rủi ro như vậy phản ánh cả sự yếu kém lẫn chủ nghĩa cơ hội. “Nga không hề tôn trọng Âu Châu. Và thực tế là Nga đang không thực sự mạnh, đặc biệt là về kinh tế. Đó chính xác là lý do tại sao Điện Cẩm Linh chọn leo thang căng thẳng lúc này — họ nhìn thấy một cơ hội.”
5. Điều này nói lên điều gì về khả năng sẵn sàng phòng không của Ba Lan và NATO?
Ba Lan và các đồng minh đã nhìn thấy máy bay điều khiển từ xa và đã bắn hạ một số máy bay trong số đó, nhưng đây không phải là thành công đáng kể đối với Ba Lan và NATO.
Hodges cho biết: “Đây không phải là loại nhiệm vụ mà bạn nên sử dụng máy bay F-16 và F-35”.
Phillips O'Brien, giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Đại học St. Andrews, đã viết rằng sau hơn ba năm chiến tranh, điều này cũng cho thấy NATO vẫn chưa làm đủ để chuẩn bị cho cuộc tấn công của Nga mà các nhà phân tích liên tục cảnh báo là mối đe dọa thực sự.
Ông cho biết: “Cuộc tấn công tập dượt của Nga vào Ba Lan (và đúng là như vậy) cho thấy các quốc gia trong liên minh đã không bận tâm chuẩn bị chu đáo không chỉ cho cuộc chiến trong tương lai — mà còn cho cuộc chiến mà họ đang phải đối mặt ngay lúc này”.
Ukraine, quốc gia thường xuyên bị Nga tấn công, phản ứng nhanh hơn và ít tốn kém hơn.
Ukraine cho biết họ đã chặn 386 trong số 415 máy bay điều khiển từ xa của Nga và 27 trong số 43 hỏa tiễn được phóng vào đêm thứ Ba.
6. NATO có thể phản ứng như thế nào?
Liên minh nhận thức được rằng hệ thống phòng không của mình cần được cải thiện và các sự việc xảy ra hôm thứ Tư càng củng cố thêm nhận thức đó.
Oana Lungescu, nghiên cứu viên tại Viện Nghiên cứu Royal United Services và cựu phát ngôn viên NATO, cho biết Tổng Thư ký NATO Mark Rutte “đã nói rằng NATO cần tăng gấp năm lần năng lực phòng không và phòng thủ hỏa tiễn, vì vậy đó là một ưu tiên cấp bách. Điều quan trọng nữa là tất cả các nước NATO phải làm rõ luật pháp quốc gia về việc bắn hạ máy bay xâm phạm không phận của mình.”
Hodges kêu gọi NATO tổ chức một cuộc tập trận phòng không quy mô lớn, đa quốc gia để phối hợp hiệu quả hệ thống phòng không trên tất cả các quốc gia tiền tuyến. Ông cũng khuyến nghị thay đổi quy tắc giao chiến đối với các cuộc tuần tra trên không trên Biển Baltic và Hắc Hải để cho phép máy bay NATO bắn hạ máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn của Nga.
Cuối cùng, ông cho biết NATO nên áp đặt vùng cấm bay trên miền tây Ukraine để ngăn chặn máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn của Nga tiếp cận không phận đồng minh. “Không có máy bay Nga nào bay qua Ukraine thì sẽ không có leo thang”, ông nói.
[Politico: 6 questions about Russian drones invading Poland’s airspace]
9. Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc họp về vụ máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Ba Lan
Bộ Ngoại giao Ba Lan thông báo vào ngày 11 tháng 9 rằng Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc sẽ triệu tập để thảo luận về vụ máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Ba Lan.
Động thái này diễn ra sau khi Warsaw xác nhận đã bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga trong cuộc tấn công lớn vào Ukraine vào ngày 10 tháng 9 - lần đầu tiên một thành viên NATO giao chiến với các phương tiện quân sự của Mạc Tư Khoa trên lãnh thổ của mình kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu.
Bộ này không nêu rõ thời gian diễn ra cuộc họp, cuộc họp sẽ diễn ra theo yêu cầu của Ba Lan.
Hội đồng Bảo an gồm 15 thành viên, trong đó có năm thành viên thường trực có quyền phủ quyết — Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc — cùng với 10 thành viên luân phiên.
Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski trước đó đã cáo buộc Mạc Tư Khoa cố tình xâm phạm không phận Ba Lan và cho rằng cuộc tấn công này không phải là ngẫu nhiên.
Đại sứ quán Nga tại Warsaw và Bộ Quốc phòng Nga đều phủ nhận trách nhiệm, khẳng định không có bằng chứng nào cho thấy máy bay điều khiển từ xa có nguồn gốc từ Nga.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk báo cáo có 19 vụ vi phạm không phận Ba Lan, trong đó máy bay Ba Lan và đồng minh đã bắn hạ ba hoặc bốn máy bay điều khiển từ xa.
Chính quyền địa phương Ba Lan cho biết một máy bay điều khiển từ xa đã đâm vào một ngôi nhà ở Wyryki, cách biên giới Ukraine 20 km (12 dặm), làm hư hại một mái nhà và một chiếc xe hơi.
Máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn của Nga trước đây đã xâm phạm không phận Ba Lan và các nước thành viên NATO khác, nhưng ngày 10 tháng 9 đánh dấu trường hợp bắn hạ đầu tiên được xác nhận.
Sự vi phạm chưa từng có này đã gây ra sự lên án trên khắp Âu Châu, khi các nhà lãnh đạo gọi đây là hành động khiêu khích có chủ đích.
10. ‘Đây chỉ là sự khởi đầu’ - Những người ủng hộ Ukraine tuyên bố có hoạt động phá hoại tại nhà máy phòng không của Nga
Nhóm du kích Atesh ủng hộ Ukraine tuyên bố vào ngày 11 tháng 9 rằng một tháp thông tin liên lạc tại một nhà máy phòng không ở thành phố Tula của Nga đã bị phá hủy.
“Đây là một doanh nghiệp thuộc tổ hợp công nghiệp quân sự Nga. Công ty phát triển hệ thống phòng không, pháo bắn nhanh và vũ khí hạng nhẹ. Đặc biệt, các xưởng sản xuất lắp ráp hệ thống hỏa tiễn chống tăng Kornet và hệ thống hỏa tiễn phòng không Pantsir-S”, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, giải thích như trên vào chiều Thứ Năm, 11 Tháng Chín.
Nhóm Atesh thường xuyên tiến hành các hoạt động phá hoại cơ sở hạ tầng quân sự trên lãnh thổ Ukraine bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga.
Nhóm này đã tiến hành trinh sát trước cuộc tấn công và lực lượng Ukraine trước đó đã tấn công thành công vào nhà máy, Atesh tuyên bố.
“Bây giờ chúng ta đang chuyển sang các hành động tích cực hơn và phá hủy cơ sở hạ tầng của doanh nghiệp — và đây chỉ là sự khởi đầu!”
Những tuyên bố của nhóm này không thể được Kyiv Independent xác minh một cách độc lập.
Tula nằm cách biên giới giữa Ukraine và Nga khoảng 329 km và cách Mạc Tư Khoa 174 km về phía nam.
Một ngày trước đó, nhóm Atesh tuyên bố đã tiến hành trinh sát thành công một trụ sở quân sự của Nga tại St. Petersburg.
Nhóm này tuyên bố: “Các điệp viên đã thu thập dữ liệu về đơn vị quân đội Nga 31807 tại trụ sở của Tập đoàn quân vũ trang hợp thành số 6, đơn vị hiện đang tham gia vào cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine gần Kupiansk”.
“Chúng tôi đã nghiên cứu chế độ vận hành và hệ thống an ninh của cơ sở: Có sự tuần tra tăng cường, hoạt động di chuyển của nhân sự và phương tiện đều được ghi lại. Tất cả thông tin thu được đã được chuyển cho Lực lượng Vũ trang Ukraine để tiếp tục sử dụng”.