1. Ukraine dùng thuyền điều khiển từ xa phá hủy tàu ngầm Nga.
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Ba, 16 Tháng Mười Hai, Thuyền trưởng Trung Tá Dmytro Pletenchuk, phát ngôn nhân Hải Quân, cho biết trong một cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga diễn ra hôm Thứ Hai, 15 Tháng Mười Hai, Ukraine đã cho nổ tung một tàu ngầm Nga đang neo đậu tại một căn cứ hải quân được bảo vệ nghiêm ngặt.
Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU, cũng cho biết họ đã phối hợp với Hải Quân Ukraine gây hư hại nghiêm trọng cho tàu ngầm lớp 636.3 “Varshavyanka” tại căn cứ chính của nó ở cảng Novorossiysk trên Hắc Hải.
“Thuyền điều khiển từ xa Sub Sea Baby của Ukraine đã tấn công một tàu ngầm Nga. Vụ nổ đã gây hư hại nghiêm trọng cho tàu ngầm và khiến nó gần như vô hiệu hóa. Tàu ngầm này mang theo bốn bệ phóng hỏa tiễn hành trình Kalibr, loại hỏa tiễn mà Nga sử dụng để tấn công lãnh thổ Ukraine”, Trung Tá Dmytro Pletenchuk cho biết, đồng thời cung cấp video về vụ nổ làm bằng chứng.
Nếu vụ tấn công gây thiệt hại nghiêm trọng như Cơ quan An ninh SBU tuyên bố, nó sẽ gây tổn thất tài chính lớn cho quân đội Nga. “Chi phí chế tạo một tàu ngầm lớp Varshavyanka vào khoảng 400 triệu đô la. Do các lệnh trừng phạt quốc tế hiện hành, việc chế tạo một tàu ngầm tương tự có thể tiêu tốn tới 500 triệu đô la”, theo Trung Tá Dmytro Pletenchuk. Chưa rõ có thương vong nào hay không.
Vụ tấn công vào Novorossiysk là vụ việc mới nhất trong chiến dịch tấn công sâu vào lãnh thổ Nga của Ukraine nhằm vào các mục tiêu quân sự và năng lượng, hiện đang diễn ra hàng ngày. Trước đó cùng ngày, SBU đã tấn công các giàn khoan dầu của Nga ở Biển Caspi lần thứ ba, chỉ vài ngày sau khi máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công các nhà máy lọc dầu của Nga và một số tàu chở hàng thuộc hạm đội ngầm của Nga.
“Trong khi các tiến trình ngoại giao và đàm phán đang diễn ra có thể đẩy nhanh việc kết thúc chiến tranh, chúng ta không được quên rằng các cuộc tấn công của Nga vẫn tiếp diễn mỗi ngày. Putin đang sử dụng sự tàn bạo của các cuộc tấn công như một đòn bẩy trong các cuộc đàm phán”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu tại diễn đàn kinh tế Đức-Ukraine hôm thứ Hai.
Tổng thống Zelenskiy nói thêm: “Khả năng phục hồi sau các cuộc tấn công, khả năng sản xuất vũ khí và phản công, khả năng bắn hạ hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa của Nga – đó là lợi thế của chúng ta trong các cuộc đàm phán”, đồng thời kêu gọi các đối tác tiếp tục ủng hộ khả năng chống lại sự xâm lược của Nga của Ukraine.
[Politico: Ukraine blows up Russian submarine using underwater drone]
2. Tổng thống Zelenskiy vạch ra lằn ranh đỏ của Ukraine và phản bác tuyên bố của Tổng thống Trump rằng mọi người trừ Tổng thống Zelenskiy đều yêu thích kế hoạch hòa bình của Mỹ.
Trong một cuộc họp báo trực tuyến vào ngày 14 tháng 12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã trả lời các câu hỏi về các cuộc đàm phán hòa bình gián tiếp do Mỹ dẫn đầu giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa. Theo Euromaidan Press, ông đã phản hồi tuyên bố gần đây của Tổng thống Donald Trump rằng chỉ riêng Tổng thống Zelenskiy không thích kế hoạch hòa bình, trong khi nhóm của ông được tường trình rất thích nó.
“Kế hoạch này sẽ không làm hài lòng tất cả mọi người,” Tổng thống Zelenskiy nói. “Chắc chắn sẽ có nhiều sự thỏa hiệp trong một số phiên bản của kế hoạch này.”
Hội nghị thượng đỉnh Berlin sẽ thảo luận về khuôn khổ 20 điểm với các điều khoản ngừng bắn.
Tổng thống Zelenskiy đã phát biểu trước thềm các cuộc gặp với các quan chức Mỹ và Âu Châu tại Berlin vào ngày 14-15 tháng 12. Khi được hỏi liệu hội nghị thượng đỉnh có thể thay đổi tình hình hay không, ông trả lời:
“Chắc chắn rồi. Bởi vì chúng tôi sẽ xem xét kế hoạch khung 20 điểm, trong đó có đề cập đến việc ngừng bắn. Một lệnh ngừng bắn chắc chắn sẽ thay đổi tình hình an ninh trên thực địa.”
Ông đã lên kế hoạch gặp riêng Thủ tướng Đức Friedrich Merz và các nhà lãnh đạo Âu Châu khác.
Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải phục vụ lợi ích của Ukraine và ngăn chặn các cuộc tấn công trong tương lai.
“Điều quan trọng nhất là kế hoạch phải công bằng nhất có thể, chủ yếu là đối với Ukraine, bởi vì Nga đã khơi mào chiến tranh,” ông nói. “Và điều quan trọng nhất là nó phải hiệu quả, kế hoạch đó không chỉ là một tờ giấy mà phải là một bước tiến quan trọng hướng tới chấm dứt chiến tranh.”
Tổng thống Ukraine nhấn mạnh một yêu cầu không thể thương lượng:
“Sau khi ký kết thỏa thuận này, Nga không được phép có bất kỳ cơ hội nào để bắt đầu một cuộc xâm lược thứ ba chống lại người dân Ukraine.”
Tổng thống Zelenskiy giải thích chiến lược an ninh của Ukraine đã phát triển như thế nào sau khi các đối tác phương Tây ngăn chặn con đường mà Ukraine ưu tiên để đạt được sự bảo đảm an ninh từ các đồng minh.
“Ngay từ đầu, điều kiện của Ukraine — hay nói đúng hơn là mong muốn — là gia nhập NATO. Và đó là những bảo đảm an ninh thực sự,” ông nói. “Một số đối tác từ Hoa Kỳ và Âu Châu đã không ủng hộ hướng đi này.”
Ukraine hiện đang tìm kiếm sự bảo đảm song phương “tương tự như Điều 5” từ Mỹ, phản ánh điều khoản phòng thủ chung của NATO.
“Và đây đã là một sự thỏa hiệp từ phía chúng tôi rồi,” Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh, đồng thời khẳng định rằng những thỏa thuận này phải là “những bảo đảm ràng buộc về mặt pháp lý, chứ không phải là một Bản ghi nhớ Budapest,” và phải được Quốc hội Mỹ phê chuẩn.
Bản ghi nhớ Budapest là một thỏa thuận theo đó Ukraine từ bỏ kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba thế giới để đổi lấy sự bảo đảm an ninh từ Nga và Hoa Kỳ. Năm 2014, Nga xâm lược Ukraine, leo thang hành động gây hấn thành chiến tranh toàn diện vào năm 2022. Trong khi đó, dưới thời Ông Donald Trump, Hoa Kỳ đã ngừng viện trợ quân sự cho Ukraine, chuyển sang bán vũ khí và thúc đẩy một thỏa thuận được gọi là “hòa bình”.
Theo nguồn tin giấu tên từ một quan chức Mỹ, Axios cho biết Washington “sẵn sàng” cấp cho Ukraine một sự bảo đảm an ninh có tính ràng buộc pháp lý, được Quốc hội phê chuẩn, dựa trên Điều 5 của Hiệp định NATO.
Tổng thống Ukraine cho biết lập trường của Ukraine về lệnh ngừng bắn rất rõ ràng:
“Tôi tin rằng lựa chọn khả thi và công bằng nhất hiện nay là: chúng ta giữ nguyên vị trí hiện tại,” Tổng thống Zelenskiy nói. “Và điều này là đúng, bởi vì đó chính là ý nghĩa của một lệnh ngừng bắn — các bên giữ nguyên vị trí, và sau đó cố gắng giải quyết tất cả các vấn đề chung bằng con đường ngoại giao.”
Nga đã bác bỏ đường lối này. Tổng thống Zelenskiy nói: “Người Nga đáp lại rằng chúng ta phải rời khỏi Donbas nếu không họ sẽ xâm lược vùng đất này bằng mọi giá”.
Theo lời Tổng thống, Mỹ khi đó đã đề xuất một “thỏa hiệp”: lực lượng Nga sẽ không tiến vào một phần phía đông Ukraine nếu lực lượng Ukraine rút lui.
“Tôi không cho rằng điều này là công bằng,” Tổng thống Zelenskiy đáp lại, và nói thêm: “Nếu quân đội Ukraine rút lui 5-10 km chẳng hạn, thì tại sao quân đội Nga không rút lui sâu hơn vào các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm cùng khoảng cách đó?”
Ông gọi đây là “một câu hỏi chưa có lời giải. Nhưng nó rất nhạy cảm và rất nóng bỏng.”
Khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, Nga đã lợi dụng các thỏa thuận ngừng bắn trước đó theo các thỏa thuận Minsk được ký kết năm 2014 và 2015. Đến năm 2022, quân đội Ukraine đã rút khỏi nhiều khu vực tiền tuyến, và chính phủ Tổng thống Zelenskiy thậm chí đã rà phá các bãi mìn ở một số địa điểm, bao gồm cả dọc theo biên giới hành chính với Crimea. Điều này đã tạo điều kiện cho Nga nhanh chóng chiếm giữ phía nam tỉnh Kherson và góp phần bao vây Mariupol.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu trước các nhà báo tại Kyiv về đề xuất thiết lập vùng đệm Donbas trong các cuộc đàm phán hòa bình.
Tổng thống Zelenskiy cáo buộc Mạc Tư Khoa theo đuổi chiến lược tránh chi phí quân sự.
Ông nói: “Nga không muốn tiêu tốn quân số cho mục đích xâm lược khu vực phía đông của chúng ta, họ muốn chiếm các lãnh thổ ấy bằng các biện pháp chính trị, các biện pháp ngoại giao-chính trị.”
Ông dẫn chứng vụ Kupiansk như một ví dụ về việc Nga tung tin giả nhằm hỗ trợ chiến lược này.
Tổng thống Zelenskiy nói: “Gần đây tôi đã đến Kupiansk và cho mọi người thấy ai đang kiểm soát thành phố này”, đồng thời nói thêm rằng “Có rất nhiều thông tin sai lệch như vậy từ phía Nga”, và nhắn nhủ với các nhà đàm phán Mỹ: “Đừng tin tất cả những gì Nga nói”.
Mới đây, Mạc Tư Khoa tuyên bố đã chiếm được thành phố này ở tỉnh Kharkiv và bao vây lực lượng Ukraine tại đó. Tuy nhiên, vài ngày trước, Ukraine thông báo rằng quân đội của họ đã cắt đứt đường tiến công của các đơn vị Nga vào thành phố.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đọc diễn văn toàn quốc tại Kupiansk, tỉnh Kharkiv, ngày 12 tháng 12 năm 2025. Ảnh: Văn phòng Tổng thống Ukraine
Việc bổ sung Jared Kushner, con rể kiêm đại diện của Tổng thống Trump, vào nhóm đàm phán của Mỹ đã mang yếu tố kinh tế vào các cuộc đàm phán. Theo Tổng thống Zelenskiy, các cuộc đàm phán hiện nay bao gồm ba nội dung: khuôn khổ 20 điểm, tái thiết kinh tế Ukraine và an ninh hậu chiến.
Ukraine đã đáp trả bằng cách mở rộng phái đoàn của mình, bao gồm Thủ tướng, Bộ trưởng Kinh tế, Tổng Tham mưu trưởng Andrii Hnatov và các đại diện tình báo.
Kyiv đang chờ phản hồi của Mỹ về những sửa đổi kế hoạch mới nhất.
Tổng thống Zelenskiy xác nhận đã gửi những bình luận cập nhật tới Washington nhưng chưa nhận được phản hồi chính thức nào. Các quan chức quân sự đã gặp nhau tại Stuttgart, và ông Hnatov đang đi cùng nhóm đàm phán.
“Tôi nghĩ hôm nay hoặc ngày mai tôi sẽ nhận được thông tin chi tiết. Hiện tại vẫn chưa có thêm thông tin nào khác.”
Mỹ phát ngôn thay mặt Nga vì Ukraine không có liên hệ trực tiếp với Điện Cẩm Linh.
Vì Ukraine không có đối thoại trực tiếp với Mạc Tư Khoa, nên các nhà đàm phán Mỹ “đại diện cho phía Nga, nếu có thể nói như vậy, bởi vì họ truyền đạt các tín hiệu, yêu cầu, các bước thể hiện sự sẵn sàng hoặc không sẵn sàng của phía Nga”, Tổng thống Zelenskiy giải thích. Ukraine thảo luận với Washington cả về các vấn đề song phương Mỹ-Ukraine và phản ứng trước lập trường của Nga.
Đáng chú ý là, kể từ khi Tổng thống Trump bắt đầu thúc đẩy thỏa thuận hòa bình Kyiv-Mạc Tư Khoa, Nga không hề tỏ ra sẵn sàng nhượng bộ và tiếp tục khăng khăng đòi Ukraine phải đầu hàng trên thực tế.
Tổng thống Zelenskiy bày tỏ sự tin tưởng rằng áp lực có thể phát huy tác dụng:
“Nếu Mỹ thúc đẩy, nếu các đối tác thúc đẩy, và nếu Mỹ muốn chấm dứt cuộc chiến này theo cách họ đang thể hiện hôm nay ở cao cấp nhất, tôi tin rằng Nga sẽ phải nhượng bộ.”
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy bắt tay với Giáo hoàng Lêô XIV tại Castel Gandolfo, nơi Giáo hoàng cảnh báo rằng đường lối của Tổng thống Trump đe dọa liên minh Mỹ-Âu Châu.
“Thời đại hiện nay cho thấy Nga chỉ biết tôn trọng đối với sức mạnh.”
Tổng thống Zelenskiy đã đưa ra một đánh giá thẳng thắn về thực trạng địa chính trị hiện nay.
“Hôm nay chúng ta không nói về sự công bằng, mà là về sức mạnh,” ông nói. “Và thật không may, thời điểm này chỉ đòi hỏi sự tôn trọng đối với sức mạnh, chứ không phải đối với các giá trị.”
Ông nhắc lại việc luật pháp quốc tế đã không thể ngăn chặn Nga trước đó.
“Nếu chúng ta đang nói về sự công bằng và các giá trị, về việc tôn trọng luật pháp quốc tế, thì người Nga lẽ ra phải bị lên án ngay từ đầu, hơn 10 năm trước, vì hành động xâm lược lãnh thổ có chủ quyền của Ukraine. Điều đó đã không xảy ra. Nó chỉ là lời nói suông.”
Thực tế này định hình lập trường của Ukraine về việc đòi hỏi những bảo đảm có thể thực thi được.
“Ngày nay, chúng ta muốn tránh lặp lại chiến tranh sau khi lệnh ngừng bắn được thiết lập. Do đó, các bảo đảm ràng buộc về mặt pháp lý là điều bắt buộc”, Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh.
Trong suốt giai đoạn 2014-2021, Nga nổi tiếng là đã vi phạm nhiều thỏa thuận ngừng bắn trước đó theo Hiệp định Minsk.
Điều gì sẽ xảy ra nếu các cuộc đàm phán hòa bình thất bại?
“Chúng ta không thể nào nghĩ đến chuyện này được,” Tổng thống Zelenskiy nói.
Ông thừa nhận sự cần thiết của chủ nghĩa hiện thực nhưng từ chối tập trung vào các kịch bản thất bại.
“Nó giống như chạy đường dài, như một cuộc marathon. Bạn phải tự vực dậy tinh thần, tìm một con đường khác, và lại làm mọi thứ để cuộc chiến này kết thúc.”
[Europe Maidan: Zelenskyy outlines Ukraine’s red lines and pushes back on Trump’s claim that everyone but him loves US peace plan]
3. Tổng thống Zelenskiy: Mỹ đang xem xét cung cấp cho Ukraine các bảo đảm an ninh tương ứng với Điều 5 của NATO.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Hai cho biết các đặc phái viên của Mỹ đã ra tín hiệu rằng họ đang xem xét việc đưa ra cho Ukraine những bảo đảm về một thỏa thuận hòa bình trong tương lai với mức độ an ninh tương đương với Điều 5 trong liên minh NATO.
Điều 5 là nền tảng của NATO vì nó bảo đảm an ninh tập thể, quy định rằng các thành viên nên coi một cuộc tấn công vào một thành viên như thể đó là một cuộc tấn công chống lại tất cả các thành viên.
“Mỹ không đề nghị chúng tôi gia nhập NATO… nhưng điều quan trọng là Mỹ đang xem xét các bảo đảm tương tự như Điều 5. Đã có tiến triển ở đó. Tôi đã xem chi tiết từ phía quân đội và những gì tôi thấy trông khá tốt. Nhưng đó chỉ là bản dự thảo đầu tiên,” Tổng thống Zelenskiy nói.
Hai đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump, Steve Witkoff và Jared Kushner, đã tham dự một cuộc họp ngoại giao quan trọng tại Berlin hôm thứ Hai để cố gắng đạt được sự đồng thuận về lập trường chung trước bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào với Nga.
Phát biểu sau Tổng thống Zelenskiy, Thủ tướng Đức Friedrich Merz cũng hoan nghênh những cam kết từ phái đoàn Hoa Kỳ.
Ông Merz nói: “Đây thực sự là một thỏa thuận sâu rộng và có ý nghĩa quan trọng mà chúng ta chưa từng có trước đây, đó là cả Âu Châu và Mỹ đều sẵn sàng – và Tổng thống Zelenskiy đã viện dẫn Điều 5 của Hiệp ước NATO – để đưa ra những bảo đảm an ninh tương tự cho Ukraine”.
“Theo quan điểm của tôi, đây thực sự là một bước tiến lớn. Và như tôi đã nói, phía Mỹ cũng đã cam kết về mặt chính trị và, xét về lâu dài, cả về mặt pháp lý, để thực hiện điều này”, ông nói thêm.
“Người Ukraine vẫn đang cố gắng hiểu xem cơ chế bảo đảm an ninh kiểu Điều 5 này sẽ hoạt động như thế nào trên thực tế. Cho đến nay, họ vẫn đang thảo luận chi tiết, nhưng dường như ít nhất một số tiến triển đã bắt đầu diễn ra,” một quan chức cao cấp của Âu Châu nói với POLITICO với điều kiện giấu tên.
[Politico: Zelenskyy: US considers giving Ukraine security guarantees corresponding to NATO Article 5]
4. Nga điều thêm quân dự bị đến Pokrovsk trong khi Ukraine kiểm soát các quận phía bắc.
Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, Oleksandr Syrskyi, báo cáo rằng quân xâm lược Nga đang điều động thêm lực lượng dự bị đến hướng Pokrovsk.
“ Chúng tôi đang giữ vững phòng thủ khu vực Pokrovsk-Myrnograd. Một lần nữa, tôi đã đến thăm các cơ quan chỉ huy quân sự để tiếp tục chiến dịch theo hướng này trong một chuyến công tác. Tình hình vẫn khó khăn. Kẻ thù đang cố gắng gia tăng áp lực lên các vị trí phòng thủ của chúng ta, bằng cách điều thêm lực lượng dự bị đến đây”, ông viết.
Theo Syrskyi, sau khi nhận được các báo cáo, ông đã “làm rõ nhiệm vụ” cho các tư lệnh quân đoàn và các đơn vị trấn giữ tuyến phòng thủ theo hướng này. Tổng tư lệnh cho biết các bước đã được quyết định để tăng cường phòng thủ, bao gồm duy trì hoạt động của các tuyến đường hậu cần quan trọng nhằm tăng hiệu quả hỏa lực, cải thiện sự phối hợp giữa các đơn vị và cung cấp cho lực lượng phòng thủ mọi thứ cần thiết.
“Chúng tôi vẫn kiên định với chiến thuật phòng thủ chủ động. Điều này nhằm mục đích cải thiện vị trí tác chiến, tiến hành các hoạt động cục bộ để đánh bật kẻ thù khỏi một số khu vực nhất định, tạo điều kiện cho các cuộc diễn tập tiếp theo của lực lượng chúng ta”, vị lãnh đạo quân sự nhấn mạnh.
Dự án tình báo nguồn mở Deepstate của Ukraine tuyên bố rằng phía bắc Pokrovsk nằm trong vùng xám và Myrnograd cũng bị bao vây bởi vùng này từ phía tây bắc. Điều này có nghĩa là các hoạt động quân sự đang diễn ra trên lãnh thổ này – và chưa rõ ai thực sự kiểm soát nó.
Ngày 4 tháng 12, các nguồn tin của LIGA.net tại lữ đoàn thủy quân lục chiến độc lập số 38 cho biết Myrnograd hiện gần như bị lực lượng Nga bao vây hoàn toàn. Đối phương đang sử dụng nhiều bom dẫn đường, và tình hình ở khu vực này vô cùng khó khăn.
Ngày 8 tháng 12, Quân đoàn 7 thuộc Lực lượng Dù xác nhận việc rút quân của quân đội Ukraine về các tuyến phòng thủ thuận lợi hơn gần Pokrovsk và Myrnograd. Bộ chỉ huy cho biết động thái này được thực hiện nhằm bảo toàn tính mạng của binh lính phòng thủ, cải thiện hậu cần cho đơn vị và làm thẳng chiến tuyến.
Tổng tư lệnh Syrskyi báo cáo rằng vào một thời điểm mùa thu năm 2025, không có bất kỳ lực lượng Ukraine nào ở Pokrovsk. Tuy nhiên, vào giữa tháng 11, lực lượng phòng thủ đã phát động một cuộc tấn công – và hiện đang giữ vững phía bắc thành phố.
Ngày 10 tháng 12, nhóm “Phía Đông” báo cáo rằng lực lượng phòng thủ đã đẩy lùi cuộc tấn công cơ giới của Nga tại Pokrovsk, và Bộ Tổng tham mưu đã trình chiếu video về một đoàn xe quân sự Nga đang bốc cháy.
[Europe Maidan: Russians deploy fresh reserves to Pokrovsk as Ukraine holds northern districts]
5. Chủ tịch Hội đồng Âu Châu sắp nhậm chức cho biết các lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu sẽ không nghỉ lễ Giáng Sinh cho đến khi đạt được thỏa thuận về khoản tiền viện trợ cho Ukraine.
Các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu họp trong tuần này sẽ tiếp tục đàm phán cho đến khi tìm ra giải pháp cho cuộc khủng hoảng tài chính của Ukraine, Cyprus cho biết, đồng thời khẳng định vấn đề này sẽ không bị trì hoãn đến ngày 1 Tháng Giêng khi nó trở thành trọng tâm trong chương trình nghị sự lập pháp của Liên Hiệp Âu Châu.
Phó Bộ trưởng phụ trách vấn đề Liên Hiệp Âu Châu của Síp, bà Marilena Raouna, nói với POLITICO hôm thứ Hai rằng các nhà lãnh đạo “cần đưa ra một quyết định quan trọng tại Hội đồng Âu Châu sắp tới”, bắt đầu từ thứ Năm. Bà cho biết thêm, các cuộc thảo luận về cách bảo đảm Kyiv không bị thiếu tiền vào giữa năm sau đã “gặp nhiều thách thức”, nhưng “tất cả đều sẵn sàng ở lại Brussels cho đến khi chúng ta có thể đưa ra quyết định về vấn đề tài chính này”.
Các quan chức Âu Châu đã nhiều lần cảnh báo rằng các cuộc đàm phán hôm thứ Năm có thể kéo dài hàng giờ, thậm chí nhiều ngày, mới đạt được kết quả và có thể kéo dài đến cuối tuần bất chấp áp lực về lịch trình của các nhà lãnh đạo. Các quan chức cho biết, nếu không thì Ukraine sẽ hết tiền – điều mà họ sẽ không cho phép xảy ra.
Liên minh Âu Châu đang nỗ lực thống nhất một kế hoạch sử dụng các tài sản bị đóng băng của Nga để bảo lãnh khoản vay 210 tỷ euro nhằm hỗ trợ ngân sách nhà nước của Kyiv và giúp khắc phục thiệt hại do cuộc xâm lược toàn diện của Nga gây ra. Tuy nhiên, Bỉ - quốc gia nắm giữ phần lớn số tiền này - cùng với Ý, Malta và Bulgaria đã đặt ra các câu hỏi pháp lý về đề xuất này, vốn đã bị các nước thân Cẩm Linh như Hung Gia Lợi và Slovakia phản đối về nguyên tắc.
Ông Raouna nói: “Một số quốc gia thành viên đã nói rằng chúng ta cần bảo đảm tính chắc chắn về mặt pháp lý; tôi nghĩ các biện pháp bảo vệ đang được thiết lập theo hướng này. Và tôi hy vọng điều đó sẽ mở đường cho một quyết định. Tôi nghĩ chúng ta cần phải tận dụng mọi khả năng… Chúng ta cũng cần phải nhận thức được thông điệp mà việc không đạt được quyết định sẽ gửi đi.”
Các cuộc đàm phán giữa các đại sứ về khuôn khổ kỹ thuật đằng sau động thái này đã bị hủy bỏ vào Chúa Nhật và sẽ kéo dài đến khuya ngày thứ Hai, trước thềm hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo dưới sự bảo trợ của Hội đồng Âu Châu vào thứ Năm.
Bốn nhà ngoại giao nói với POLITICO rằng họ vẫn tin tưởng kế hoạch này khả thi và không có lựa chọn nào khác do các thủ đô phản đối việc vay tiền trực tiếp. Mặc dù vậy, ngày càng có nhiều lo ngại rằng việc không xem xét các lựa chọn khác sẽ dẫn đến sự chậm trễ lớn nếu kế hoạch sử dụng tài sản bị bác bỏ.
“Tôi nghĩ chúng ta đang đi đúng hướng. Tôi lạc quan một cách thận trọng rằng chúng ta sẽ có thể đạt được mục tiêu tại Hội đồng Âu Châu”, ông Raouna nói.
Từ đầu năm tới, Síp sẽ đảm nhiệm chức chủ tịch luân phiên sáu tháng của Hội đồng Liên minh Âu Châu, trao cho một trong những quốc gia nhỏ nhất trong khối một vai trò có ảnh hưởng trong việc giám sát các cuộc đàm phán ngoại giao. Cùng với Ireland, Síp là một trong hai quốc gia trung lập về quân sự đảm nhận vai trò này vào năm 2026.
[Politico: EU leaders won’t leave for Christmas until Ukraine funds agreed, says incoming Council presidency]
6. Cộng hòa Tiệp đã bàn giao đầy đủ 1,8 triệu quả đạn pháo cho Ukraine trước thời hạn.
Cựu Thủ tướng Cộng hòa Tiệp Petr Fiala đã tuyên bố hoàn thành mục tiêu cung cấp đạn dược cho Ukraine trong năm nay. Sáng kiến do Tiệp dẫn đầu đã cung cấp 1,8 triệu viên đạn cỡ lớn trong năm 2024.
“Tôi đã hứa sẽ cung cấp 1.800.000 viên đạn cỡ lớn cho lực lượng phòng thủ Ukraine trong năm nay. Tôi rất vui mừng xác nhận rằng chúng ta đã hoàn thành mục tiêu này ngày hôm nay”, Fiala nói.
Sáng kiến của Cộng hòa Tiệp, được khởi xướng vào đầu năm 2024, điều phối việc mua sắm đạn pháo 155ly và 122ly từ các quốc gia ngoài Liên minh Âu Châu. Hơn 18 quốc gia tham gia chương trình này, bao gồm Hòa Lan, Canada, Đức, Pháp và Ba Lan, mỗi quốc gia tự quyết định mức độ tài trợ và loại đạn dược của mình.
Tổng thống Petr Pavel mới đây cho biết Cộng hòa Tiệp phải tiếp tục ủng hộ Ukraine không chỉ vì lý do tư tưởng mà còn vì lý do thực tiễn. Phát biểu của ông được đưa ra trong bối cảnh các đảng phái thành lập liên minh chính phủ tiếp theo đang thảo luận về việc xem xét lại sự ủng hộ của Tiệp đối với Ukraine.
Tomio Okamura, chủ tịch Hạ viện kiêm lãnh đạo đảng SPD cực hữu, đã kêu gọi chấm dứt mọi hoạt động chuyển tiền cho Ukraine và đóng cửa sáng kiến cung cấp đạn dược cho Tiệp.
Theo dữ liệu thăm dò dư luận, phần lớn người dân Tiệp ủng hộ việc tiếp tục viện trợ nhân đạo cho Ukraine, nhưng quan điểm của họ về việc hỗ trợ người tị nạn và cung cấp vũ khí cho Kyiv vẫn còn chia rẽ.
[Europe Maidan: Czech Republic delivers full 1.8 mn ammunition target to Ukraine ahead of schedule]
7. Cộng hòa Tiệp có chính phủ cánh hữu mới, báo hiệu những rắc rối cho Ukraine.
Hôm thứ Hai, Tổng thống Tiệp Petr Pavel chính thức tuyên thệ nhậm chức cho chính phủ liên minh cánh hữu mới do tỷ phú theo chủ nghĩa dân túy Andrej Babiš lãnh đạo, chính phủ này có thể sẽ cùng với Hung Gia Lợi và Slovakia phản đối việc viện trợ cho Ukraine.
Việc bổ nhiệm này chấm dứt nhiều tuần bất ổn về việc liệu tổng thống có phê chuẩn ông Babiš làm lãnh đạo mới của Cộng hòa Tiệp hay không. Tuần trước, Pavel cho biết ông sẽ bổ nhiệm ông Babiš làm thủ tướng sau khi ông trùm này cam kết thoái vốn khỏi Agrofert, một tập đoàn nông nghiệp và là đơn vị nhận trợ cấp lớn từ Liên Hiệp Âu Châu.
Sự trở lại của ông Babiš (trước đây ông từng giữ chức Thủ tướng từ năm 2017 đến 2021) đặt ra một vấn đề nan giải mới cho Âu Châu khi họ đang phải vật lộn để tài trợ cho viện trợ cho Ukraine bị tàn phá bởi chiến tranh. Cuối tuần qua, ông Babiš đã lên tiếng phản đối đề xuất tài trợ cho Kyiv thông qua khoản vay dựa trên tài sản bị đóng băng của Nga, gia nhập danh sách ngày càng tăng các quốc gia đã bác bỏ công cụ này.
“Ủy ban Âu Châu phải tìm những cách khác để tài trợ cho Ukraine,” ông Babiš tuyên bố hôm thứ Bảy trên Facebook. “Ngân sách của chúng tôi đã cạn kiệt, và chúng tôi cần từng đồng koruna [đơn vị tiền tệ của Tiệp] để phục vụ người dân của mình.”
Nhiệm kỳ cầm quyền trước đây của tỷ phú này đã vướng phải nhiều xung đột với Brussels liên quan đến vấn đề xung đột lợi ích của ông tại Agrofert. Kể từ đó, Babiš đã đưa đảng ANO của mình nghiêng hẳn về cánh hữu, gia nhập nhóm cực hữu Nghị viện Âu Châu Patriots for Europe, và đe dọa hủy bỏ sáng kiến cung cấp đạn dược do Prague dẫn đầu, vốn đã chuyển hơn 1 triệu viên đạn đến Kyiv.
Ông Babiš đã thắng cử vào quốc hội hồi tháng 10 và sau đó đạt được thỏa thuận liên minh với đảng cực hữu Tự do và Dân chủ Trực tiếp, gọi tắt là SPD và đảng cánh hữu Người lái xe. Cả ba đảng đều cam kết giảm bớt sự hỗ trợ cho các biện pháp khí hậu như hệ thống giao dịch khí thải ETS2, và phản đối kế hoạch của Brussels về việc cấm động cơ đốt trong.
ANO sẽ nắm giữ chín chức vụ bộ trưởng trong nội các mới, bao gồm cả chức thủ tướng, trong khi đảng Motorists nắm giữ bốn chức vụ và đảng SPD nắm giữ ba chức vụ.
Phát biểu tại lễ nhậm chức, Pavel hứa sẽ theo dõi sát sao cách chính phủ mới bảo vệ các thể chế dân chủ, bao gồm truyền thông, tư pháp và lực lượng an ninh quốc gia. Trước đó, Babiš đã bày tỏ lo ngại về tự do báo chí với kế hoạch cải cách đài phát thanh truyền hình công cộng bằng cách bãi bỏ phí giấy phép và cấp ngân sách từ ngân sách nhà nước.
Tổng thống cũng lưu ý rằng các bảo đảm an ninh và kinh tế quan trọng của Cộng hòa Tiệp xuất phát từ tư cách thành viên Liên Hiệp Âu Châu và NATO.
“Đó là lý do tại sao chúng ta nên tiếp cận việc trở thành thành viên của các tổ chức này với tinh thần trách nhiệm cao nhất và trở thành những thành viên có trách nhiệm, mang tính xây dựng chứ không phải là những người từ chối,” Pavel nói.
[Politico: Czechia gets new right-wing government, signaling trouble for Ukraine]