1. Tờ Moscow Times đưa tin: Điện Cẩm Linh bịa đặt câu chuyện về vụ Putin suýt tử nạn vì máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công máy bay trực thăng chở ông ta
Hôm Thứ Bẩy, 31 Tháng Năm, Tờ Moscow Times đưa tin, trích dẫn bốn nguồn tin từ chính phủ Nga, rằng tuyên bố trực thăng của Putin là “tâm chấn” của một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tại Tỉnh Kursk là bịa đặt bởi Bộ Quốc Phòng Nga.
Một chỉ huy quân đội Nga tuyên bố vào ngày 20 tháng 5 rằng trực thăng của Putin đã bị máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công tại Tỉnh Kursk của Nga, khi Putin thực hiện chuyến thăm đầu tiên được biết đến tới khu vực này kể từ khi Mạc Tư Khoa tuyên bố giành lại được khu vực này.
“Chúng tôi vừa tham gia vào trận chiến phòng không vừa bảo đảm an ninh không phận cho chuyến bay trực thăng của tổng thống”, Đại Tá Yury Dashkin, chỉ huy một sư đoàn phòng không, được hãng thông tấn Nga RBC trích dẫn vào ngày 25 tháng 5, cho biết “Chiếc trực thăng thực sự là tâm điểm của phản ứng trước cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn”.
Nhiều nguồn tin tại Điện Cẩm Linh nói với tờ Moscow Times rằng Bộ Quốc phòng Nga đã phổ biến câu chuyện này cho các phương tiện truyền thông nhà nước Nga như một cách để khiến Putin xuất hiện như thể ông “chia sẻ mối nguy hiểm” của cuộc chiến, trong nỗ lực thu hút sự ủng hộ cho tổng thống Nga bằng cách miêu tả ông như là người tham gia chặt chẽ hơn vào cuộc chiến. Tuy nhiên, câu chuyện của Bộ Quốc Phòng Nga vấp phải những chỉ trích của ngay cả Điện Cẩm Linh vì câu chuyện ngụy tạo có quá nhiều sơ hở và không được dân chúng Nga đón nhận. Từ lâu rồi, Vladimir Putin không sử dụng máy bay trực thăng để di chuyển. Cho nên, câu chuyện vấp phải sự nghi ngờ của công chúng.
Bất chấp những cáo buộc này, chuyến thăm của Putin tới Tỉnh Kursk đã được tiến hành trong bí mật, và truyền thông nhà nước Nga đưa tin về chuyến đi chỉ sau khi kết thúc, theo tờ Moscow Times.
“Bản thân Tổng thống Putin đang phải chịu đựng, đấu tranh và thậm chí mạo hiểm mạng sống của mình. Những vấn đề của các bạn là chuyện nhỏ. Các bạn phải nghiến răng chịu đựng”, một quan chức chính phủ nói với tờ Moscow Times, khi mô tả động cơ của Điện Cẩm Linh đằng sau việc dàn dựng này.
Câu chuyện được cho là bịa đặt này xuất hiện khi Kyiv tăng cường tấn công Mạc Tư Khoa, phóng hàng trăm máy bay điều khiển từ xa kamikaze của Ukraine về phía thủ đô Nga. Các cuộc tấn công đã gây ra sự gián đoạn đáng kể cho giao thông hàng không.
Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã buộc ít nhất 218 phi trường trên khắp nước Nga phải đóng cửa tạm thời kể từ ngày 1 tháng Giêng, hãng tin độc lập Novaya Gazeta Europe của Nga đưa tin vào ngày 14 tháng 5, trích dẫn dữ liệu từ cơ quan hàng không nhà nước Rosaviatsia của Nga.
Trong chuyến thăm Kursk, Putin đã gặp Quyền Thống đốc Alexander Khinshtein, nhà lãnh đạo các thành phố địa phương và các thành viên của các tổ chức tình nguyện. Ông cũng đã đến thăm Nhà máy điện hạt nhân Kursk, dịch vụ báo chí của Điện Cẩm Linh cho biết. Ngày chính xác của chuyến thăm không được tiết lộ.
Ukraine đã phát động một cuộc tấn công xuyên biên giới vào Kursk vào tháng 8 năm 2024, đánh dấu cuộc xâm lược quy mô lớn đầu tiên vào lãnh thổ Nga của các lực lượng nước ngoài kể từ Thế chiến II. Chiến dịch này nhằm phá vỡ một cuộc tấn công đã được lên kế hoạch của Nga vào Sumy lân cận và kéo lực lượng Nga ra khỏi Donetsk đang bị bao vây.
[Newsweek: Kremlin fabricated story on Putin’s near-miss with Ukrainian drones, Moscow Times reports]
2. Ukraine tấn công căn cứ đơn vị tinh nhuệ của Nga ở Vladivostok cách biên giới gần 7.000km
Cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đứng sau vụ nổ gần Vịnh Desantnaya ở Vladivostok, Nga hôm Thứ Sáu, 30 Tháng Năm, được tường trình đã gây thiệt hại cho quân nhân và thiết bị.
Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, xác nhận như trên trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Bẩy, 31 Tháng Năm.
Chiến dịch Vladivostok là cuộc xâm nhập xa nhất của Ukraine vào lãnh thổ Nga - cách biên giới Ukraine khoảng 6.800 km.
Theo Đại Úy Yusov, hai vụ nổ xảy ra vào sáng sớm tại địa điểm đồn trú của Tiểu đoàn Dù biệt lập số 47 thuộc Lữ đoàn Thủy quân lục chiến Cận vệ biệt lập số 155 của Nga.
Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến 155 đã tích cực tham gia vào cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine, bao gồm các trận chiến ở Mariupol và Vuhledar ở Tỉnh Donetsk, cũng như các hoạt động ở Tỉnh Kursk của Nga.
Phương tiện truyền thông địa phương đưa tin có hai tiếng nổ lớn, sau đó là lệnh đóng cửa đường tạm thời và xe cứu thương xuất hiện trong khu vực, nhưng không đề cập đến thương vong và thiệt hại của căn cứ quân sự.
Vịnh Desantnaya nằm ở Vladivostok thuộc vùng Viễn Đông của Nga, cách biên giới Nga-Bắc Hàn khoảng 185 km, hay 114 dặm.
[Kyiv Independent: Ukraine attacks elite Russian unit base nearly 7,000km away in Vladivostok, source claims]
3. Các quan chức từ Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Đức sẽ tham dự các cuộc đàm phán hòa bình Ukraine-Nga, Kellogg cho biết
Các cố vấn an ninh từ Hoa Kỳ, Anh, Pháp và Đức sẽ tham dự các cuộc đàm phán hòa bình đã được lên kế hoạch giữa Ukraine và Nga vào ngày 2 tháng 6, đặc phái viên của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về Ukraine, Keith Kellogg, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với ABC News vào ngày 29 tháng 5.
“Chúng tôi sẽ có cái mà chúng tôi gọi là E3. Đó là các cố vấn an ninh quốc gia từ Đức, Pháp và Anh... Khi chúng tôi ở Luân Đôn, họ đã giúp chúng tôi soạn thảo một bản điều khoản cho Ukraine,” Kellogg nói.
Ukraine và Nga đã tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5, nơi cả hai bên đồng ý trao đổi tù nhân 1.000 đổi 1.000. Các cuộc đàm phán hòa bình phần lớn không có kết quả, với việc Mạc Tư Khoa nhắc lại các yêu cầu tối đa và cử một phái đoàn gồm các quan chức cấp thấp hơn.
“Những gì họ đang làm với hỏa tiễn đạn đạo, với hỏa tiễn Iskander bắn vào các thành phố như Kyiv, hoặc sử dụng máy bay điều khiển từ xa bắn vào Kyiv... Khi họ làm điều đó vào ngày hôm kia, đó là hành vi vi phạm trực tiếp cái gọi là giao thức Geneva,” Kellogg nói, nhắc lại những tuyên bố trước đó.
Vào ngày 19 tháng 5, Tổng thống Trump đã có cuộc điện đàm kéo dài hai giờ với Putin, trong đó Nga tái khẳng định việc từ chối ngừng bắn hoàn toàn trong cuộc chiến với Ukraine.
“Ông ta đang giết rất nhiều người... Tôi không biết chuyện quái gì đã xảy ra với Putin, tôi đã biết ông ta từ lâu rồi”, Tổng thống Trump nói vào ngày 25 tháng 5. Trong cùng tuyên bố, Tổng thống Trump nói với các nhà báo rằng các lệnh trừng phạt đối với Nga có thể được đưa ra thảo luận trong bối cảnh Nga liên tục gia tăng các cuộc tấn công.
Bất chấp các cuộc đàm phán hòa bình ở Thổ Nhĩ Kỳ, Nga vẫn tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn vào Ukraine.
Bất chấp các cuộc đàm phán hòa bình gần đây, Mạc Tư Khoa đã từ chối lệnh ngừng bắn và thay vào đó nhấn mạnh sẽ cung cấp cho Ukraine bản ghi nhớ về đề xuất hòa bình.
Nga vẫn chưa đưa ra đề xuất này cho Ukraine mặc dù đã ám chỉ sẽ làm như vậy sau khi các cuộc đàm phán hòa bình kết thúc vào ngày 16 tháng 5. Kyiv vẫn chưa chính thức tuyên bố sẽ tham dự các cuộc đàm phán hòa bình tiếp theo dự kiến diễn ra vào ngày 2 tháng 6 tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngày 27 tháng 5, Kellogg đã chỉ trích cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev vì những bình luận ám chỉ đến mối đe dọa của Thế chiến III, gọi chúng là “thiếu thận trọng” và “không phù hợp với một cường quốc thế giới”.
“Tổng thống Trump... đang nỗ lực để chấm dứt cuộc chiến này và chấm dứt việc giết chóc. Chúng tôi đang chờ nhận được Bản ghi nhớ của Nga... mà các ông đã hứa cách đây một tuần. Hãy ngừng bắn ngay bây giờ,” Kellogg nói.
“Việc giết hại bừa bãi phụ nữ và trẻ em vào ban đêm tại nhà của họ là hành vi vi phạm rõ ràng các Nghị định thư Geneva năm 1977 được thiết kế để bảo vệ những người vô tội. Những cuộc tấn công này thật đáng xấu hổ”, Kellogg phát biểu vào ngày 25 tháng 5, sau các cuộc tấn công của Nga vào Kyiv.
[Kyiv Independent: Officials from US, UK, France, Germany to attend Ukraine-Russia peace talks, Kellogg says]
4. Điện Cẩm Linh cho biết Putin đồng ý gặp Tổng thống Zelenskiy, Tổng thống Trump nếu đàm phán hòa bình đạt được tiến triển
Putin “về cơ bản đồng ý” gặp gỡ Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết hôm Thứ Sáu, 30 Tháng Năm, theo hãng thông tấn nhà nước Nga TASS.
Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh các hoạt động ngoại giao đang được tiến hành để lên lịch cho vòng đàm phán hòa bình tiếp theo tại Istanbul, dự kiến diễn ra vào ngày 2 tháng 6.
Peskov nhấn mạnh rằng một hội nghị thượng đỉnh cao cấp sẽ đòi hỏi những kết quả cụ thể từ các cuộc đàm phán giữa phái đoàn Nga và Ukraine.
“Tổng thống Putin đã nhiều lần nói rằng ông về cơ bản ủng hộ các cuộc tiếp xúc cao cấp, điều này chắc chắn là cần thiết”, Peskov nói. “Nhưng chúng phải được chuẩn bị, và trước tiên, phải đạt được kết quả trong các cuộc đàm phán giữa các phái đoàn”.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan cho biết vào ngày 30 tháng 5 rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ sẵn sàng tổ chức một cuộc họp có thể có giữa ba nhà lãnh đạo, với sự tham gia của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan. Tuyên bố của Fidan được đưa ra sau chuyến thăm của ông tới cả Kyiv và Mạc Tư Khoa.
Tổng thống Zelenskiy trước đó đã mời Putin đến Istanbul để đàm phán trực tiếp vào ngày 16 tháng 5, đề xuất một định dạng ba bên với Tổng thống Trump để thúc đẩy các nỗ lực hòa bình. Putin đã từ chối tham dự, cử một phái đoàn cấp thấp do trợ lý tổng thống Vladimir Medinsky dẫn đầu.
Các cuộc đàm phán ở Istanbul đã kết thúc mà không có thỏa thuận về lệnh ngừng bắn hoặc giải pháp chính trị rộng rãi hơn, mặc dù các bên đã đồng ý về cuộc trao đổi tù binh lớn nhất trong cuộc chiến tranh toàn diện.
Mạc Tư Khoa đã bác bỏ những lời kêu gọi liên tục của Kyiv về lệnh ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện, bất chấp áp lực quốc tế ngày càng gia tăng. Thay vào đó, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công trên không trên khắp Ukraine và được cho là đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công mùa hè mới.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov xác nhận vào ngày 29 tháng 5 rằng Mạc Tư Khoa có kế hoạch trình bày một bản dự thảo “biên bản ghi nhớ ngừng bắn” tại cuộc họp ngày 2 tháng 6 tại Istanbul. Ông nói thêm rằng nhóm của Medinsky sẽ sẵn sàng giải thích nội dung của nó cho phái đoàn Ukraine.
Chánh văn phòng của Tổng thống Zelenskiy, Andriy Yermak, cho biết vào ngày 29 tháng 5 rằng Kyiv sẵn sàng đàm phán nhưng yêu cầu Nga chia sẻ bản ghi nhớ trước cuộc họp.
Điện Cẩm Linh đã nhiều lần công kích tính hợp pháp của Tổng thống Zelenskiy với tư cách là tổng thống, chỉ ra rằng nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông ban đầu dự kiến kết thúc vào ngày 20 tháng 5 năm 2024.
Hiến pháp Ukraine cấm bầu cử trong thời gian thiết quân luật, có hiệu lực kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện của Nga bắt đầu vào năm 2022. Do đó, nhiệm kỳ của Tổng thống Zelenskiy đã được gia hạn, điều mà các luật sư về hiến pháp cho rằng là được phép theo luật pháp Ukraine.
Tổng thống Trump, người đã có cuộc điện đàm kéo dài hai giờ với Putin vào ngày 19 tháng 5 và đang thúc đẩy để làm trung gian cho một thỏa thuận ngừng bắn, đã ủng hộ ý tưởng về một hội nghị thượng đỉnh cao cấp. Putin và Tổng thống Zelenskiy chỉ gặp nhau một lần — vào tháng 12 năm 2019, trong các cuộc đàm phán theo Định dạng Normandy tại Paris.
[Kyiv Independent: Putin in favor of meeting Zelensky, Trump if progress is made in peace talks, Kremlin says]
5. Keith Kellogg chỉ ra rằng Vladimir Putin có lý.
Điện Cẩm Linh cho biết hôm thứ sáu rằng Mạc Tư Khoa rất vui vì Hoa Kỳ hiểu được lý do tại sao họ ghét việc NATO mở rộng về phía đông.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết Putin đã “liên tục truyền đạt lập trường của Nga về việc không thể chấp nhận được sự mở rộng về phía đông của NATO”, đồng thời nói thêm rằng Washington dường như đã lưu ý đến lập trường này.
Tuyên bố của Peskov được đưa ra sau phát biểu của đặc phái viên của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Ukraine, Keith Kellogg, rằng Putin đã đúng khi lo ngại về sự mở rộng của NATO.
“Đó là mối quan ngại chính đáng. Chúng tôi đã nói điều đó nhiều lần. Chúng tôi đã nói rằng, với chúng tôi, việc Ukraine gia nhập NATO không nằm trong phạm vi thảo luận”, Kellogg nói với ABC News vào thứ năm.
Theo Reuters, Putin được cho là yêu cầu một thỏa thuận hòa bình với Ukraine bao gồm một cam kết bằng văn bản về việc ngăn chặn sự mở rộng của NATO. Peskov, khi nói chuyện với các nhà báo, đã đồng ý rằng nhận xét của Kellogg có thể được coi là kết quả của các cuộc đàm phán bí mật giữa Nga và Hoa Kỳ.
Kellogg thừa nhận rằng điều này không chỉ tác động đến Ukraine, quốc gia đã nhiều lần khẳng định nguyện vọng gia nhập liên minh quân sự xuyên Đại Tây Dương, mà còn tác động đến các quốc gia như Georgia và Moldova.
“Và đó là một trong những vấn đề mà Nga sẽ nêu ra... Họ cũng đang nói về Georgia, họ đang nói về Moldova, họ đang nói - rõ ràng là - về Ukraine. Và chúng tôi đang nói, 'Được rồi, hãy giải quyết vấn đề này một cách toàn diện,'“ Kellogg nói.
Tiếp theo những phát biểu của Kellogg, Ngoại trưởng Tiệp Jan Lipavský đã nói: “Việc mở rộng NATO là vì những âu lo an ninh đối với Nga. Không có chiến tranh nào xảy ra ở nơi Nga giáp ranh với các nước NATO. Có chiến tranh ở nơi khác.”
Cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine đã thúc đẩy cả Thụy Điển và Phần Lan tìm kiếm — và cuối cùng là đạt được — tư cách thành viên NATO.
Tổng thống Tiệp Petr Pavel nói với POLITICO tuần trước rằng “thật ra thì không thực tế, trong một khoảng thời gian ngắn” khi Ukraine được mời gia nhập NATO nhưng lại vấp phải sự phản đối của chính quyền Tổng thống Trump, Hung Gia Lợi và Slovakia. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng các đồng minh “không nên từ bỏ ý tưởng này”, vì việc Kyiv gia nhập NATO sẽ củng cố liên minh rất nhiều.
Chính phủ Ukraine vẫn chưa phản hồi tuyên bố của Kellogg cho đến sáng Thứ Bẩy, 31 Tháng Năm.
[Politico: Vladimir Putin’s got a fair point, Keith Kellogg indicates.]
6. Tổng thống Zelenskiy, Erdogan thảo luận về cuộc đàm phán hòa bình được đề xuất vào ngày 2 tháng 6 trong cuộc gọi điện thoại
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan vào ngày 30 tháng 5 để thảo luận về vòng đàm phán hòa bình tiếp theo giữa Ukraine và Nga, dự kiến diễn ra vào ngày 2 tháng 6 tại Istanbul.
“Cả hai chúng tôi đều đồng ý rằng một cuộc họp như vậy không thể và không nên vắng mặt”, Tổng thống Zelenskiy nói trên phương tiện truyền thông xã hội sau cuộc gọi. “Phải có lệnh ngừng bắn để tiến xa hơn tới hòa bình. Các vụ giết người phải dừng lại”.
Cuộc gọi điện thoại diễn ra chỉ vài ngày trước cuộc họp được đề xuất, vòng đàm phán trực tiếp thứ hai giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa kể từ năm 2022. Phiên họp đầu tiên, được tổ chức tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5, đã kết thúc mà không đạt được thỏa thuận về lệnh ngừng bắn nhưng lại dẫn đến cuộc trao đổi tù binh lớn nhất trong cuộc chiến.
“ Việc trao đổi tù nhân là một thành tựu quan trọng của cuộc họp đó, nhưng thật không may, đó là thành tựu duy nhất”, Tổng thống Zelenskiy nói, ám chỉ đến vòng đàm phán đầu tiên.
Trong cuộc gọi, các nhà lãnh đạo cũng thảo luận về khả năng đàm phán hòa bình bốn bên bao gồm Ukraine, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Hoa Kỳ.
Trước đó trong ngày 30 tháng 5, Tổng thống Zelenskiy bày tỏ sự hoài nghi rằng vòng đàm phán tiếp theo sẽ không mang lại bất kỳ kết quả nào do những gì ông mô tả là sự không hành động cố ý của Mạc Tư Khoa.
Ông Andriy Yermak, chánh văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, cho biết vào ngày 29 tháng 5 rằng Kyiv sẵn sàng đàm phán nhưng yêu cầu Nga chia sẻ bản ghi nhớ ngừng bắn trước cuộc họp.
“Để cuộc họp có ý nghĩa, cần phải hiểu chương trình nghị sự của cuộc họp và chuẩn bị tốt cho các cuộc đàm phán. Thật không may, Nga đang làm mọi thứ có thể để bảo đảm rằng cuộc họp tiếp theo có thể không có kết quả”, Tổng thống Zelenskiy nói vào đầu ngày.
Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov cho biết vào ngày 28 tháng 5 rằng Ukraine đã chia sẻ bản ghi nhớ của riêng mình, trong đó bao gồm lệnh ngừng bắn hoàn toàn trên bộ, trên không và trên biển, sẽ được các đối tác quốc tế giám sát, theo tờ New York Times.
Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vasily Nebenzya ngày 30 tháng 5 tái khẳng định rằng Mạc Tư Khoa sẽ chỉ xem xét ngừng bắn nếu Ukraine ngừng huy động quân đội và ngừng nhận viện trợ quân sự nước ngoài.
Bất chấp sự bế tắc, trong một bản thông báo riêng về cuộc gọi, Văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã kêu gọi các cuộc đàm phán được nối lại “mà không có bất kỳ sự chậm trễ nào nữa”.
“Tuyên bố rằng việc thảo luận về khả năng ngừng bắn trong vòng đàm phán thứ hai dự kiến diễn ra tại Istanbul sẽ mở đường cho hòa bình”, tuyên bố từ văn phòng của Erdogan viết.
Reuters đưa tin rằng những yêu cầu rộng hơn của nhà độc tài Vladimir Putin bao gồm cam kết bằng văn bản từ NATO về việc ngừng mở rộng, dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt và công nhận tình trạng trung lập của Ukraine.
[Kyiv Independent: Zelensky, Erdogan discuss proposed June 2 peace talks in phone call]
7. ‘Chúng tôi chỉ làm việc cho Serbia’ — Vucic phủ nhận tuyên bố của Mạc Tư Khoa về việc các công ty Serbia cung cấp đạn dược cho Ukraine
Hôm Thứ Sáu, 30 Tháng Năm, Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic đã bác bỏ cáo buộc của tình báo nước ngoài Nga, gọi tắt là SVR rằng các doanh nghiệp quốc phòng Serbia đang làm việc cho Ukraine, và vẫn tiếp tục cung cấp đạn dược cho Ukraine, bất chấp tuyên bố trung lập của Belgrade.
“Ngành công nghiệp quốc phòng Serbia đang cố gắng bắn sau lưng Nga”, tuyên bố của cơ quan này viết.
Chính phủ Serbia vẫn duy trì mối quan hệ hữu nghị với Nga dưới thời Vucic, người trước đây đã phủ nhận cáo buộc Serbia cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Belgrade đã định vị mình là nước trung lập trong cuộc chiến Nga-Ukraine, nỗ lực cân bằng vị thế là ứng cử viên Liên Hiệp Âu Châu với mối quan hệ lâu dài với Mạc Tư Khoa.
Tình báo Nga cáo buộc các công ty Serbia chuyển vũ khí cho Ukraine thông qua các bên trung gian thứ ba, cụ thể là các nước NATO như Tiệp, Ba Lan và Bulgaria.
Báo cáo khẳng định: “Gần đây, các lựa chọn kỳ lạ liên quan đến các quốc gia Phi Châu cũng đã được sử dụng cho mục đích này”.
Theo báo cáo tình báo, đóng góp của Serbia lên tới “hàng trăm ngàn quả đạn pháo cho hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt và pháo lựu, cũng như một triệu khẩu súng nhỏ”.
Vucic đã phủ nhận những cáo buộc do tình báo Nga đưa ra, nói rằng một số tuyên bố là không đúng sự thật.
“Ví dụ, họ nói đúng là có một hợp đồng với Cộng hòa Tiệp. Nhưng không có sự cho phép nào được đưa ra và không có hỏa tiễn nào được chuyển giao” cho Ukraine, Vucic nói với hãng tin RTS của Serbia.
“Chúng tôi đã thành lập một nhóm công tác, cùng với các đối tác Nga, để xác minh sự thật... chúng tôi chỉ làm việc vì Serbia,” ông nói thêm.
Tờ Financial Times đưa tin vào tháng 6 năm 2024 rằng lượng đạn dược trị giá 855 triệu đô la của Serbia đã được chuyển gián tiếp đến Ukraine.
[Kyiv Independent: 'We only work for Serbia' — Vucic denies Moscow's claims of Serbian companies supplying ammunition to Ukraine]
8. Tổng thống Zelenskiy nghi ngờ các cuộc đàm phán ngày 2 tháng 6 sẽ mang lại kết quả khi Nga giữ nguyên kế hoạch ngừng bắn
Hôm Thứ Bẩy, 31 Tháng Năm, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy bày tỏ sự hoài nghi rằng vòng đàm phán hòa bình tiếp theo giữa Ukraine và Nga, dự kiến diễn ra vào ngày 2 tháng 6 tại Istanbul, sẽ không mang lại bất kỳ kết quả nào do những gì ông mô tả là sự không hành động cố ý của Mạc Tư Khoa.
“Người Nga đã không thể đưa ra cái gọi là 'bản ghi nhớ' trong hơn một tuần, mà họ đã hứa sẽ chuẩn bị ngay sau cuộc trao đổi 1.000 đổi 1.000,” Tổng thống Zelenskiy cho biết. “Ukraine chưa nhận được bất kỳ tài liệu nào từ họ.”
Tuyên bố này được đưa ra chỉ vài ngày trước cuộc họp được đề xuất, vòng đàm phán trực tiếp thứ hai giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa kể từ năm 2022. Phiên họp đầu tiên, được tổ chức tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5, đã kết thúc mà không đạt được thỏa thuận về lệnh ngừng bắn nhưng lại dẫn đến cuộc trao đổi tù binh lớn nhất trong cuộc chiến.
Chánh văn phòng của Tổng thống Zelenskiy, Andriy Yermak, cho biết vào ngày 29 tháng 5 rằng Kyiv sẵn sàng đàm phán nhưng yêu cầu Nga chia sẻ bản ghi nhớ trước cuộc họp.
“ Để cuộc họp có ý nghĩa, cần phải hiểu chương trình nghị sự của cuộc họp và chuẩn bị tốt cho các cuộc đàm phán. Thật không may, Nga đang làm mọi thứ có thể để bảo đảm rằng cuộc họp tiếp theo có thể không có kết quả”, Tổng thống Zelenskiy nói thêm.
Phái đoàn của Mạc Tư Khoa do trợ lý tổng thống Vladimir Medinsky dẫn đầu sẽ trình bày bản ghi nhớ ngừng bắn tại Istanbul và sẵn sàng cung cấp các giải thích rõ ràng, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết vào ngày 29 tháng 5.
Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov cho biết vào ngày 28 tháng 5 rằng Ukraine đã chia sẻ bản ghi nhớ của riêng mình, trong đó bao gồm lệnh ngừng bắn hoàn toàn trên bộ, trên không và trên biển, sẽ được các đối tác quốc tế giám sát, theo tờ New York Times.
Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vasily Nebenzya ngày 30 tháng 5 tái khẳng định rằng Mạc Tư Khoa sẽ chỉ xem xét ngừng bắn nếu Ukraine ngừng huy động quân đội và ngừng nhận viện trợ quân sự nước ngoài.
Reuters đưa tin rằng những yêu cầu rộng hơn của nhà độc tài Vladimir Putin bao gồm cam kết bằng văn bản từ NATO về việc ngừng mở rộng, dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt và công nhận tình trạng trung lập của Ukraine.
Bất chấp sự bế tắc, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan cho biết Ankara vẫn sẵn sàng tổ chức các cuộc đàm phán sắp tới.
Fidan đã gặp cả hai bên trong các chuyến thăm tới Kyiv và Mạc Tư Khoa và cho biết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ ủng hộ một hội nghị thượng đỉnh tiềm năng có sự tham gia của Tổng thống Zelenskiy, Putin và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, với sự tham dự của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.
Theo phát ngôn nhân Dmitry Peskov, Điện Cẩm Linh cho biết Putin “về cơ bản ủng hộ” cuộc gặp với Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump, nhưng nhấn mạnh rằng nền tảng phải được đặt ra thông qua các cuộc đàm phán thành công giữa các phái đoàn.
Ukraine tiếp tục yêu cầu ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện. Cho đến nay, Mạc Tư Khoa đã từ chối, tăng cường các cuộc tấn công trên không trên khắp Ukraine trong khi được cho là đang chuẩn bị một cuộc tấn công mùa hè mới.
[Kyiv Independent: Zelensky doubts June 2 talks will yield results as Russia withholds ceasefire plan]
9. Ukraine chỉ trích Nga vì trì hoãn đàm phán hòa bình trước cuộc họp thứ hai theo kế hoạch
Các quan chức Ukraine cáo buộc Nga trì hoãn các cuộc đàm phán hòa bình trước thềm cuộc đàm phán thứ hai được đề xuất tại Istanbul.
Hôm Thứ Bẩy, 31 Tháng Năm, Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha đã tái khẳng định cam kết của Ukraine về việc tiếp tục các cuộc họp tại Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng cho biết Kyiv vẫn đang chờ bản ghi nhớ mà Nga đã hứa về phác thảo khuôn khổ ngừng bắn tiềm năng của Mạc Tư Khoa, điều mà Ukraine đang mong đợi trước các cuộc đàm phán.
“Chúng tôi cũng đang chờ bản ghi nhớ từ phía Nga, như đã thông báo. Chúng tôi đang chờ đợi trước”, Sybiha phát biểu tại một cuộc họp báo chung ở Kyiv với Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan. “Điều này cũng đã được hứa với phía Mỹ”, Sybiha nói.
Điện Cẩm Linh hôm thứ Tư đã đề xuất tổ chức cuộc họp Nga-Ukraine lần thứ hai tại Istanbul vào ngày 2 tháng 6. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết Mạc Tư Khoa sẽ trình bày bản ghi nhớ về việc khắc phục “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc xung đột tại cuộc họp vào thứ Hai.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Năm cho biết Putin đang sử dụng chiến thuật trì hoãn.
“Nga đang kéo dài chiến tranh và làm mọi cách có thể để lừa dối các quốc gia vẫn đang cố gắng gây ảnh hưởng đến Mạc Tư Khoa bằng lời nói thay vì áp lực”, Tổng thống Zelenskiy nói trong một bài phát biểu qua video hôm thứ Năm. “Lời nói không có tác dụng với Mạc Tư Khoa”, ông nói thêm.
Ukraine vẫn chưa cam kết chắc chắn sẽ tham gia cuộc đàm phán ngày 2 tháng 6.
Các quan chức Ukraine nhấn mạnh rằng việc xem bản ghi nhớ hòa bình của Nga trước vòng đàm phán tiếp theo là rất quan trọng để cuộc họp diễn ra hiệu quả. Trước đó, Nga đã hứa sẽ gửi danh sách các vị trí đàm phán của mình nhưng vẫn chưa thực hiện.
Các quan chức Ukraine cho biết họ đã đệ trình một bản ghi nhớ nêu rõ tầm nhìn của Kyiv về hòa bình cho cả Hoa Kỳ và Nga. Keith Kellogg, đặc phái viên Hoa Kỳ tại Ukraine, đã xác nhận việc nhận được tài liệu của Ukraine, gọi nó là “khá tốt” và “hợp lý”.
Sau vòng đàm phán đầu tiên tại Istanbul hồi đầu tháng này không đạt được nhiều tiến triển hướng tới hòa bình, Nga đã leo thang nỗ lực chiến tranh, tiến hành nhiều cuộc tấn công lớn vào Ukraine và tiến hành một cuộc tấn công mới ở đông bắc Ukraine.
Sau vòng đàm phán đầu tiên không thành công và Nga leo thang căng thẳng, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ra tín hiệu rằng ông đang mất kiên nhẫn với Putin và bắt đầu nghi ngờ thiện chí hòa bình của Mạc Tư Khoa.
“Tôi luôn có mối quan hệ rất tốt với Vladimir Putin của Nga, nhưng có chuyện gì đó đã xảy ra với ông ấy. Ông ấy đã hoàn toàn PHÁT ĐIÊN!” Tổng thống Trump đã nói vào đầu tuần này.
Kellogg cho biết hôm thứ Năm rằng Hoa Kỳ, Pháp, Đức và Anh sẽ cử cố vấn an ninh của họ tới Istanbul vào thứ Hai để tham dự vòng đàm phán thứ hai giữa Ukraine và Nga.
[Kyiv Independent: Ukraine slams Russia for stalling peace talks ahead of planned second meeting]
10. Tình báo quân sự Ukraine cho biết: Dân Nga phàn nàn rằng các khu vực biên giới không thể ở được khi Điện Cẩm Linh thúc đẩy vùng đệm
Theo một cuộc gọi bị cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR chặn lại và đăng tải hôm Thứ Sáu, 30 Tháng Năm, người dân ở các khu vực của Nga dọc biên giới Ukraine phàn nàn rằng khu vực này ngày càng không thể ở được do các hành động của chính phủ trong bối cảnh Mạc Tư Khoa đang cố gắng thiết lập một “vùng đệm”.
Putin tuyên bố vào ngày 22 tháng 5 rằng ông đã ra lệnh cho quân đội bắt đầu tạo ra một “vùng đệm an ninh” dọc theo biên giới của các tỉnh Kursk, Bryansk và Belgorod.
Trong cuộc gọi, một cư dân của Belgorod của Nga tuyên bố rằng chính quyền đã cắt khí đốt dọc theo biên giới. Phát ngôn nhân dự đoán rằng các cuộc di tản bắt buộc sẽ diễn ra khi điều kiện sống trở nên tồi tệ hơn.
“Nói tóm lại, rõ ràng là họ sẽ đuổi mọi người ra khỏi khu vực biên giới và tạo ra một vùng xám”, một cá nhân giấu tên cho biết.
“Khu vực xám” là những khu vực dọc biên giới và tiền tuyến nơi có sự kiểm soát không rõ ràng hoặc bị tranh chấp.
Người dân phát biểu trong cuộc gọi dự đoán rằng khu vực này sẽ bị quân sự hóa mạnh mẽ đến mức bị phân chia khỏi phần còn lại của khu vực.
“Cứ để họ lập thị trấn tạm thời, khu vực và thế là xong. Họ thậm chí còn rào nó bằng dây thép gai nữa”, người dân nói.
Tỉnh Belogorod của Nga, giáp với các tỉnh Sumy, Kharkiv và Luhansk của Ukraine, thường xuyên được sử dụng làm nơi tập kết cho các cuộc tấn công của Nga vào lãnh thổ Ukraine. Các quan chức Nga cũng cáo buộc Kyiv liên tục tiến hành các cuộc tấn công vào khu vực này và thành phố Belgorod kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Ukraine đã tiến hành một cuộc tấn công quy mô nhỏ vào Tỉnh Belgorod vào cuối tháng 3, đánh dấu hoạt động xuyên biên giới thứ hai của Kyiv trên lãnh thổ Nga sau cuộc tấn công Kursk vào tháng 8 năm 2024.
Theo Cơ quan Biên phòng Nhà nước, lực lượng Nga hiện đang tập trung dọc biên giới để chuẩn bị cho một cuộc tấn công có thể xảy ra vào Tỉnh Sumy của Ukraine.
Mạc Tư Khoa đã nhiều lần bày tỏ kế hoạch tạo ra vùng đệm giữa Ukraine và Nga trong khu vực.
Bạo lực leo thang dọc biên giới Sumy đã gây ra cuộc di tản dân sự hàng loạt, với hàng chục ngàn người dân Ukraine được lệnh phải rời bỏ nhà cửa.
[Kyiv Independent: Russians complain border regions uninhabitable as Kremlin pushes for buffer zone, Ukraine's military intelligence says]