1. Đồng minh của Putin đưa ra cảnh báo về vũ khí hạt nhân và ‘Chiến tranh toàn cầu mới’

Theo hãng thông tấn TASS của Nga, nhà lãnh đạo liên minh quân sự do Nga đứng đầu, Imangali Tasmagambetov, đã cảnh báo rằng thế giới đang phải đối mặt với “nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh toàn cầu mới” do tình hình bất ổn gần đây và sự phổ biến vũ khí hạt nhân giữa các cường quốc.

Căng thẳng thế giới gia tăng kể từ khi Putin quyết định xâm lược Ukraine vào đầu năm 2022. Lãnh đạo Điện Cẩm Linh đã nhiều lần coi vũ khí hạt nhân của quốc gia này là mối đe dọa ngầm trong suốt cuộc xung đột, nhưng các quan chức đã tăng cường những cảnh báo đó khi Hoa Kỳ theo đuổi mục tiêu chấm dứt xung đột.

Tổng thống Trump đã nói trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024 rằng ông sẽ chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine “trong 24 giờ” sau khi nhậm chức, nhưng gần 100 ngày trong nhiệm kỳ thứ hai của ông, những nỗ lực đó dường như còn lâu mới là hồi kết. Tổng thống Trump thậm chí còn cảnh báo rằng ông có thể từ bỏ hoàn toàn các nỗ lực ngoại giao của mình nếu không sớm đạt được thỏa thuận.

Ngoại trưởng Marco Rubio hôm thứ Tư đã đột ngột rút khỏi các cuộc thảo luận với Kyiv và các quan chức Âu Châu sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy chỉ trích nặng nề các báo cáo cho rằng Hoa Kỳ sẽ tìm cách nhượng bộ lãnh thổ để đạt được thỏa thuận hòa bình.

Tuần này, Tasmagambetov, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể, gọi tắt là CSTO, đã phát biểu tại một hội nghị ở Bảo tàng Trung ương Quân đội Nga tại Mạc Tư Khoa, nơi ông nêu lên những lo ngại về một cuộc xung đột mới trên toàn thế giới.

“Giai đoạn chuyển tiếp hiện tại mang theo nguy cơ bùng nổ một cuộc chiến tranh toàn cầu mới. Chúng ta biết rằng vũ khí hạt nhân và xu hướng gần như phổ biến hướng tới leo thang quân sự khiến chiến tranh thế giới thứ ba trở thành một khả năng thực sự”, Tasmagambetov nói.

“Điều này khiến cho việc phân tích tiềm năng xung đột trong thế giới hiện đại trở nên kịp thời và quan trọng - không chỉ đối với nghiên cứu học thuật mà còn đối với thực tiễn chính trị quốc tế.”

CSTO là một tổ chức bao gồm các quốc gia thuộc Liên Xô cũ là Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Nga và Tajikistan, được thành lập lần đầu tiên vào năm 1992, nhưng được định dạng lại thành CSTO vào năm 2002.

Tasmagambetov nói về nhận thức sâu sắc của liên minh về những thách thức an ninh trong bối cảnh an ninh quốc tế hiện nay. Ông nói rằng “nhiệm vụ thiêng liêng của chúng ta là đấu tranh để bảo tồn ký ức lịch sử của chúng ta, chống lại mọi nỗ lực bóp méo các sự kiện của những năm đó, hạ thấp tầm quan trọng của chiến công vĩ đại của nhân dân Liên Xô”.

“Trong bối cảnh phức tạp ngày nay của những thay đổi địa chính trị sâu sắc, các quốc gia thành viên CSTO đang cùng nhau ứng phó với nhiều thách thức an ninh, củng cố tình anh em quân sự và tinh chỉnh các cơ chế hợp tác để chống lại các mối đe dọa chung”, Tasmagambetov cho biết. “Theo nghĩa này, tổ chức này là người thừa kế xứng đáng cho những truyền thống đã giúp nhân dân Liên Xô đạt được Chiến thắng vĩ đại”.

“Chiến thắng vĩ đại” của Liên Xô ám chỉ đến thất bại của Đức Quốc xã trong Thế chiến II, sự kiện mà Nga kỷ niệm hàng năm bằng ngày lễ Ngày Chiến thắng.

Putin đã cáo buộc Ukraine có các thành phần Đức Quốc xã và sử dụng điều đó như một phần biện minh cho việc xâm lược đất nước này. Ông đã nhiều lần tuyên bố cuộc xâm lược là một nhiệm vụ “phi phát xít hóa” ở Ukraine, gợi lại ký ức về Ngày Chiến thắng để cố gắng tập hợp quốc gia của mình ủng hộ sự nghiệp của mình.

Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergei Shoigu hôm thứ năm đã nói với TASS: “...trong trường hợp các quốc gia nước ngoài thực hiện các hành động không thân thiện gây ra mối đe dọa đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Liên bang Nga, đất nước chúng tôi coi việc áp dụng các biện pháp đối xứng và không đối xứng cần thiết để ngăn chặn các hành động như vậy và ngăn chặn chúng tái diễn là hợp pháp.”

[Newsweek: Putin Ally Issues Warning on Nuclear Weapons and 'New Global War']

2. Tổng thống Trump nói ‘Tôi nghĩ chúng ta đã có thỏa thuận với cả hai nước’, Nga và Ukraine

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết vào ngày 23 tháng 4 rằng ông tin rằng một thỏa thuận giữa Nga và Ukraine nhằm chấm dứt chiến tranh của Nga đã đạt được.

“Tôi nghĩ chúng tôi đã đạt được thỏa thuận với cả hai bên, tôi hy vọng họ sẽ thực hiện”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục.

Tổng thống Trump đã nhiều lần đề xuất làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình giữa Ukraine và Nga với những nhượng bộ mà Kyiv chưa đưa ra. Hoa Kỳ được cho là đang cân nhắc việc công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với Crimea.

Tổng thống Trump lưu ý rằng Tổng thống Volodymyr Zelenskiy “khó” đối phó hơn, nhưng “không sao cả”.

“Tôi nghĩ rằng đối phó với Zelenskiy có thể dễ dàng hơn. Cho đến nay, mọi chuyện vẫn khó khăn hơn”, Tổng thống Trump tuyên bố.

Ông cho biết Hoa Kỳ đã đạt được thỏa thuận với Nga và phải đạt được thỏa thuận với Ukraine, mặc dù trong cùng bài phát biểu, ông tuyên bố rằng Hoa Kỳ đã có “thỏa thuận với cả hai”.

“Tôi nghĩ chúng ta đã có thỏa thuận với Nga. Chúng tôi phải có thỏa thuận với Zelenskiy,” Tổng thống Trump nói.

Trước đó vào ngày 23 tháng 4, Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance cho biết Hoa Kỳ đã đưa ra một “đề xuất rất rõ ràng” cho Ukraine và Nga về một thỏa thuận hòa bình.

Vance lặp lại cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể từ bỏ nỗ lực hòa bình nếu cả hai bên từ chối giải quyết một thỏa thuận hòa bình. Các quan chức Tòa Bạch Ốc đã cảnh báo rằng Washington sẽ từ bỏ nỗ lực hòa bình nếu không sớm đạt được thỏa thuận.

Mạc Tư Khoa đã cho thấy dấu hiệu không muốn tiến tới thỏa thuận hòa bình với Ukraine. Chính quyền Nga đã liệt kê các yêu cầu tối đa trong các cuộc đàm phán ngừng bắn với Ukraine và Hoa Kỳ

Ukraine đã đồng ý với lệnh ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất, tuyên bố vào ngày 11 tháng 3 rằng Kyiv đã sẵn sàng nếu Nga cũng đồng ý với các điều khoản. Cho đến nay, Mạc Tư Khoa đã từ chối.

Vào ngày 23 tháng 4, Tổng thống Zelenskiy tái khẳng định rằng Ukraine nhấn mạnh vào “lệnh ngừng bắn ngay lập tức, toàn diện và vô điều kiện”.

“Đó là đề xuất do Hoa Kỳ đưa ra vào ngày 11 tháng 3 năm nay — và nó hoàn toàn hợp lý,” Tổng thống Zelenskiy cho biết.

[Kyiv Independent: Trump: 'I think we have a deal with both,' Russia, Ukraine]

3. Tổng thống Trump từ chối trả lời liệu ông có muốn Ukraine công nhận Crimea là của Nga hay không

Khi bị các phóng viên hỏi dồn vào ngày 23 tháng 4, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã từ chối trả lời liệu ông có muốn Ukraine công nhận Crimea bị tạm chiếm là lãnh thổ của Nga hay không, thay vào đó ông kêu gọi chấm dứt thù địch.

“Tôi chỉ muốn thấy chiến tranh kết thúc, tôi không quan tâm”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên. “Nếu cả hai đều vui vẻ, cả hai đều ký một thỏa thuận, tôi không thiên vị ai. Tôi không muốn có bất kỳ thiên vị nào. Tôi muốn có một thỏa thuận được thực hiện”.

Trước đó cùng ngày, Tổng thống Trump tuyên bố trong bài đăng trên nền tảng mạng xã hội Truth Social của mình rằng Hoa Kỳ không ép buộc Ukraine công nhận Crimea là của Nga, sau các báo cáo cho biết một kế hoạch hòa bình của Hoa Kỳ bao gồm việc Hoa Kỳ chính thức công nhận việc Mạc Tư Khoa sáp nhập Crimea bất hợp pháp.

“Không ai yêu cầu Zelenskiy công nhận Crimea là Lãnh thổ của Nga, nhưng nếu ông ấy muốn Crimea, tại sao họ không chiến đấu vì nó cách đây 11 năm khi nó được trao trả cho Nga mà không cần một phát súng nào?” Tổng thống Trump viết vào ngày 23 tháng 4.

Tổng thống Zelenskiy tái khẳng định vào ngày 22 tháng 4 rằng Ukraine sẽ không bao giờ công nhận quyền kiểm soát Crimea của Nga.

“Không có gì để nói cả. Điều này vi phạm Hiến pháp của chúng tôi. Đây là lãnh thổ của chúng tôi, lãnh thổ của người dân Ukraine,” Tổng thống Zelenskiy phát biểu tại một cuộc họp báo ở Kyiv.

“Ukraine sẽ luôn hành động theo Hiến pháp của mình và chúng tôi hoàn toàn tin tưởng rằng các đối tác của chúng tôi — đặc biệt là Hoa Kỳ — sẽ hành động theo các quyết định mạnh mẽ của họ”, một tuyên bố khác của Tổng thống Zelenskiy vào ngày 23 tháng 4 nêu rõ.

Kaja Kallas, phó chủ tịch Ủy ban Âu Châu, và cũng là Đại diện cấp cao của Liên Hiệp Âu Châu về chính sách đối ngoại và an ninh cũng phản bác ý kiến nhượng Crimea cho Nga; cảnh báo rằng việc tưởng thưởng cho bọn xâm lược không mang lại hòa bình nhưng khích lệ thêm các cuộc chiến cướp bóc đất đai.

Trong khi Tổng thống Trump dường như coi đề xuất này là điều mà Ukraine có thể từ chối, đáng chú ý là ông không phủ nhận rằng Hoa Kỳ có thể tiến hành chính thức công nhận Crimea là lãnh thổ của Nga, điều mà Nga đã mong muốn trong nhiều năm.

Việc công nhận việc sáp nhập sẽ mâu thuẫn với chính sách lưỡng đảng kéo dài một thập niên của Hoa Kỳ và nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc năm 2014, trong đó 100 quốc gia thành viên tuyên bố việc chiếm giữ là bất hợp pháp.

Tuyên bố của Tổng thống Trump rằng Crimea đã bị chiếm mà không cần vũ lực là sai. Trong cuộc sáp nhập của Nga năm 2014, quân đội Nga có vũ trang mặc quân phục không phù hiệu đã chiếm giữ các tòa nhà chính phủ Ukraine, các cơ sở quân sự và các căn cứ bị phong tỏa.

[Kyiv Independent: Trump declines to say whether he wants Ukraine to recognize Crimea as Russian]

4. Shoigu đe dọa Âu Châu bằng vũ khí hạt nhân nếu Nga phải đối mặt với ‘hành động không thân thiện’

Nga có quyền sử dụng vũ khí hạt nhân nếu phải đối mặt với “hành động không thân thiện”, Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergei Shoigu tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn nhà nước TASS vào ngày 24 tháng 4.

Shoigu cho biết Mạc Tư Khoa đang “theo dõi chặt chẽ” “hoạt động chuẩn bị quân sự” của các nước Âu Châu khi họ tìm cách tăng cường chi tiêu và sản xuất quốc phòng trước bối cảnh Hoa Kỳ đang giảm sự hiện diện quân sự trên lục địa này.

“Trong trường hợp các quốc gia nước ngoài có hành động thù địch đe dọa đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Liên bang Nga, đất nước chúng tôi coi việc áp dụng các biện pháp đối xứng và không đối xứng cần thiết để ngăn chặn các hành động đó và ngăn chặn chúng tái diễn là hợp pháp”, ông nói.

Ông nói thêm: “Răn đe hạt nhân được thực hiện chống lại các quốc gia và liên minh quân sự coi Nga là đối thủ tiềm tàng, sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt hoặc có năng lực chiến đấu đáng kể của các lực lượng đa năng”.

Shoigu cũng cho biết bất kỳ lực lượng gìn giữ hòa bình nào của Âu Châu được điều động tới Ukraine để giám sát lệnh ngừng bắn cũng sẽ bị Điện Cẩm Linh coi là hành động khiêu khích.

Ông cho biết: “Các chính trị gia sáng suốt ở Âu Châu hiểu rằng việc thực hiện một kịch bản như vậy có thể dẫn đến một cuộc đụng độ trực tiếp giữa NATO và Nga và sau đó là Thế chiến III”.

Vào tháng 11 năm 2024, Nga đã cập nhật chính sách răn đe hạt nhân chính thức của mình. Theo những thay đổi, Điện Cẩm Linh có quyền sử dụng vũ khí hạt nhân để đáp trả hành động xâm lược chống lại chính mình hoặc đồng minh thân cận nhất của mình là Belarus, ngay cả khi cuộc tấn công liên quan đến vũ khí phi hạt nhân.

Nga đã nhiều lần đưa ra lời đe dọa hạt nhân chống lại Ukraine và phương Tây kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu vào tháng 2 năm 2022. Những lời đe dọa này đã không thành hiện thực và Nga vẫn tiếp tục tiến hành cuộc chiến tranh toàn diện mà không sử dụng đến kho vũ khí hạt nhân của mình.

Tuyên bố này được đưa ra sau khi Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance lặp lại cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể từ bỏ các nỗ lực hòa bình nếu cả hai bên từ chối chấp nhận “đề xuất rất rõ ràng”, bao gồm cả việc công nhận các vùng lãnh thổ tạm thời bị tạm chiếm là của Nga.

Ukraine đã đồng ý từ bỏ vũ khí hạt nhân sau khi ký Bản ghi nhớ Budapest năm 1994, trong đó nước này cũng tham gia Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Đổi lại, Kyiv nhận được sự bảo đảm an ninh từ các cường quốc, bao gồm Hoa Kỳ, Anh và Nga. Những bảo đảm này đã không ngăn chặn được hành động xâm lược của Mạc Tư Khoa vào năm 2014 ở Crimea và Donbas và cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào năm 2022.

Bản ghi nhớ Budapest đã bị giới lãnh đạo Ukraine ngày nay chỉ trích gay gắt vì thiếu sự bảo đảm an ninh vững chắc.

[Kyiv Independent: Shoigu threatens Europe with nuclear weapons if Russia is faced with 'unfriendly actions']

5. Video cho thấy hỏa tiễn KN-23 của Bắc Hàn gây ra vụ nổ lớn

Một đoạn video do một quan chức Ukraine chia sẻ cho thấy khoảnh khắc hỏa tiễn KN-23 của Bắc Hàn do quân đội Nga phóng đi tấn công vào Kyiv trong một cuộc tấn công ban đêm.

Ít nhất tám người đã thiệt mạng và hơn 80 người bị thương sau khi máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn tấn công thủ đô Ukraine.

Anton Gerashchenko, cựu cố vấn của Bộ trưởng Nội vụ Ukraine đã chia sẻ đoạn phim từ hãng tin Reuters cho thấy cảnh vũ khí dường như rơi xuống thành phố.

Mối quan hệ giữa Nga và Bắc Hàn ngày càng bền chặt hơn trong bối cảnh cuộc chiến của Vladimir Putin ở Ukraine.

Bình Nhưỡng được cho là đã cung cấp cho Nga hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, pháo tự hành và thậm chí cả quân đội để sử dụng trong cuộc xung đột đang diễn ra, nhưng cho đến nay, nước này vẫn phủ nhận việc đó.

Vào tháng 12, Ukraine và Nam Hàn cũng cho biết Bình Nhưỡng đã điều động khoảng 10.000 đến 12.000 quân nhân tới miền Nam nước Nga để chiến đấu với lực lượng Ukraine.

“Kyiv đêm qua trong một cuộc tấn công kết hợp của Nga. Reuters đưa tin rằng một hỏa tiễn đạn đạo KN-23 của Bắc Hàn đã bắn trúng tòa nhà dân cư ở Kyiv, trích dẫn nguồn tin riêng của Reuters,” Gerashchenko cho biết trên X.

Một nguồn tin quân sự Ukraine nói với Reuters hôm thứ Năm rằng một hỏa tiễn đạn đạo KN-23 (KN-23A) của Bắc Hàn là một trong những vũ khí được Mạc Tư Khoa sử dụng trong cuộc tấn công của mình. Nguồn tin cho biết hỏa tiễn này đã bắn trúng một tòa nhà dân cư ở quận Sviatoshynskyi.

Theo Reuters, hỏa tiễn KN-23 (KN-23A) mang theo đầu đạn nặng tới một tấn.

“Đã có sự phá hủy. Cuộc tìm kiếm những người còn mắc kẹt dưới đống đổ nát vẫn đang tiếp tục”, Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine cho biết trên Telegram.

“Thật không may, có sự tàn phá đáng kể,” Tổng thống Zelenskiy nói trên X. “Các hoạt động cấp cứu đang diễn ra và đống đổ nát của các tòa nhà dân cư đang được dọn dẹp. Tính đến thời điểm này, hơn 80 người đã bị thương trên khắp Ukraine. Mọi người đều đang nhận được sự hỗ trợ cần thiết.”

Vụ tấn công xảy ra khi nỗ lực làm trung gian hòa đàm chấm dứt chiến tranh của Tổng thống Trump gặp phải nhiều trở ngại.

Tổng thống Trump đã chỉ trích Tổng thống Zelenskiy vào thứ Tư sau khi ông này công khai chỉ trích một thành phần cốt lõi trong đề xuất ngừng bắn được Washington đưa tin, bao gồm cả nhượng bộ lãnh thổ.

Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết ông sẽ không chấp nhận yêu cầu của Nga về việc công nhận hợp pháp việc sáp nhập Crimea. Bán đảo Hắc Hải đã bị Nga sáp nhập vào năm 2014, nhưng được quốc tế công nhận là của Ukraine.

“Ukraine sẽ không công nhận hợp pháp việc xâm lược Crimea,” Tổng thống Zelenskiy nói với các phóng viên vào thứ Ba. “Điều đó trái với hiến pháp của chúng tôi.”

Tổng thống Trump đã lên tiếng trên Truth Social vào thứ Tư, gọi những phát biểu của Tổng thống Zelenskiy là “rất có hại cho các cuộc đàm phán hòa bình với Nga”.

“ Những tuyên bố mang tính kích động như của Tổng thống Zelenskiy khiến cho việc giải quyết cuộc chiến này trở nên khó khăn đến vậy. Ông ta chẳng có gì để khoe khoang! Tình hình của Ukraine đang rất tồi tệ—Ông ta có thể có Hòa bình hoặc có thể chiến đấu thêm ba năm nữa trước khi mất toàn bộ Đất nước,” ông viết.

[Newsweek: Video Shows Alleged North Korean KN-23 Missile Causing Massive Explosion]

6. Tổng thống Zelenskiy đăng Tuyên bố Crimea của Hoa Kỳ năm 2018 trong bối cảnh chính sách của Tổng thống Trump thay đổi

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết Ukraine sẽ luôn hành động theo Hiến pháp của mình, chia sẻ tuyên bố năm 2018 của Hoa Kỳ lên án sự xâm lược của Nga đối với Crimea và tái khẳng định toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

Mặc dù Tổng thống Zelenskiy không đề cập rõ ràng, tuyên bố này dường như ám chỉ đến việc Hoa Kỳ được tường trình đang đề xuất công nhận về mặt pháp lý quyền kiểm soát của Nga đối với bán đảo phía nam Ukraine, nơi Nga đã xâm lược từ năm 2014, như một phần của thỏa thuận hòa bình tiềm năng.

Mike Pompeo, Ngoại trưởng Hoa Kỳ trong chính quyền Tổng thống Trump đầu tiên, đã phát biểu trong Tuyên bố Crimea vào tháng 7 năm 2018 rằng: “Nga, thông qua cuộc xâm lược Ukraine năm 2014 và nỗ lực sáp nhập Crimea, đã tìm cách phá hoại nguyên tắc quốc tế nền tảng được các quốc gia dân chủ chia sẻ: không quốc gia nào có thể thay đổi biên giới của quốc gia khác bằng vũ lực”.

“Cùng với các đồng minh, đối tác và cộng đồng quốc tế, Hoa Kỳ phản đối nỗ lực sáp nhập Crimea của Nga và cam kết duy trì chính sách này cho đến khi toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine được khôi phục.”

Nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chứng kiến ông áp dụng chính sách thân thiện hơn với Nga khi ông tìm cách khôi phục quan hệ song phương và làm trung gian cho hòa bình ở Ukraine.

Đề xuất hòa bình mới nhất của Washington được cho là không chỉ bao gồm sự công nhận về mặt pháp lý đối với việc sáp nhập Crimea mà còn chấp nhận trên thực tế việc Nga xâm lược một số khu vực Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson.

Tổng thống Zelenskiy trước đó đã loại trừ khả năng chính thức nhượng lại bất kỳ lãnh thổ nào cho Nga, sau đó Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã bỏ qua các cuộc đàm phán hòa bình tại Luân Đôn với các quan chức Ukraine và Âu Châu vào ngày 23 tháng 4.

Tòa Bạch Ốc cũng chỉ trích mạnh mẽ tuyên bố của Tổng thống Zelenskiy về Crimea, nói rằng “không ai yêu cầu Tổng thống Zelenskiy công nhận Crimea là lãnh thổ của Nga”.

Cuộc họp tại Luân Đôn vẫn diễn ra ở cấp độ kỹ thuật, với các đại biểu Ukraine – nhà lãnh đạo Văn phòng Tổng thống Andriy Yermak, Ngoại trưởng Andrii Sybiha và Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov – nhấn mạnh nhu cầu ngừng bắn là bước đi cần thiết đầu tiên hướng tới một thỏa thuận hòa bình.

“Cảm xúc đã lên cao ngày hôm nay. Nhưng thật tốt khi năm quốc gia đã gặp nhau để mang lại hòa bình gần hơn. Ukraine, Hoa Kỳ, Anh, Pháp và Đức,” Tổng thống Zelenskiy nói.

“Chúng tôi biết ơn các đối tác. Ukraine sẽ luôn hành động theo Hiến pháp của mình và chúng tôi hoàn toàn chắc chắn rằng các đối tác của chúng tôi, đặc biệt là Hoa Kỳ, sẽ hành động theo các quyết định mạnh mẽ của mình.”

[Kyiv Independent: Zelenskiy posts 2018 US Crimea Declaration amid Trump's policy shifts]

7. Sau cuộc tấn công kinh hoàng của Nga vào Kyiv, Vance đăng lại lời tố cáo Tổng thống Zelenskiy

Sau cuộc tấn công hỏa tiễn ồ ạt của Nga vào Kyiv khiến ít nhất tám người thiệt mạng, Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance đã chia sẻ lại bài đăng vào ngày 24 tháng 4 lên án Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và cáo buộc ông là trở ngại chính cho hòa bình ở Ukraine.

Các quan chức Ukraine cho biết trong vụ tấn công hàng loạt ở Kyiv, tám người đã thiệt mạng và 77 người bị thương, trong đó có ít nhất sáu trẻ em.

Thị trưởng Kyiv Vitali Klitschko cho biết ba mươi mốt người vẫn đang phải nằm bệnh viện, đồng thời cho biết thêm rằng hoạt động cấp cứu đang được tiến hành để giải cứu những nạn nhân mắc kẹt dưới đống đổ nát.

Tại thời điểm viết bài, Vance vẫn chưa lên án hoặc bình luận trực tiếp về cuộc tấn công.

Bài đăng của Vance trên X là ảnh chụp màn hình bài đăng trên Truth Social của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho rằng Tổng thống Zelenskiy là trở ngại chính đối với hòa bình ở Ukraine sau khi ông tái khẳng định rằng Ukraine sẽ không bao giờ công nhận hợp pháp quyền kiểm soát Crimea của Nga.

“ Tuyên bố của Tổng thống Zelenskiy hôm nay sẽ chẳng làm gì ngoài việc kéo dài ‘bãi chiến trường’, và không ai muốn điều đó! Chúng ta đang rất gần với một thỏa thuận, nhưng người đàn ông ‘không còn lá bài nào để chơi’ cuối cùng cũng nên thực hiện nó,” Tổng thống Trump viết trong bài đăng được Vance chia sẻ lại.

“Tôi mong muốn có thể giúp Ukraine và Nga thoát khỏi tình trạng hỗn loạn hoàn toàn này, tình hình sẽ không bao giờ xảy ra nếu tôi là Tổng thống!”

Cuộc tấn công vào Kyiv diễn ra chỉ vài giờ sau khi Điện Cẩm Linh yêu cầu Ukraine công nhận hoàn toàn tuyên bố chủ quyền của Nga đối với bốn tỉnh của Ukraine mà Nga xâm lược một phần, và Crimea mà Mạc Tư Khoa xâm lược hoàn toàn, giữ vị thế trung lập đối với Ukraine và chấm dứt mọi sự hỗ trợ quân sự của phương Tây.

Vance cho biết trong chuyến thăm Ấn Độ vào ngày 23 tháng 4 rằng Hoa Kỳ đã trao một “đề xuất rất rõ ràng” cho cả Kyiv và Mạc Tư Khoa. Vance cảnh báo rằng trừ khi hai bên tiến lên, Washington có thể từ bỏ các nỗ lực hòa giải của mình.

Hoa Kỳ đã đàm phán với Ukraine và Nga để đàm phán chấm dứt chiến tranh của Nga chống lại Ukraine. Một cuộc không kích của Nga vào Sumy vào ngày 13 tháng 4 đã giết chết 35 người và làm bị thương 119 người. Một cuộc không kích khác của Nga vào Kryvyi Rih vào ngày 4 tháng 4 đã giết chết 20 người, bao gồm chín trẻ em, và làm bị thương hơn 70 người.

Ukraine đã đồng ý với lệnh ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất và tuyên bố vào ngày 11 tháng 3 rằng Kyiv sẵn sàng nếu Nga cũng đồng ý với các điều khoản.

[Kyiv Independent: After Russia's deadly attack on Kyiv, Vance reposts denunciation of Zelensky]

8. Macron gọi báo cáo về cuộc bầu cử đột xuất mới là ‘hoàn toàn vô nghĩa’

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thực sự muốn thế giới biết rằng ông không có kế hoạch tổ chức bầu cử sớm.

Phát biểu với các phóng viên trong chuyến đi tới Madagascar, Macron đã trực tiếp trả lời một báo cáo được lan truyền rộng rãi trên Bloomberg vào thứ Ba rằng ông đang cân nhắc khả năng giải tán quốc hội sớm nhất là vào mùa thu.

“Tôi thấy một trong những đồng nghiệp của ông đã viết hoàn toàn vô nghĩa. Bloomberg không nghiêm chỉnh khi viết như vậy”, Macron nói. “Tôi chưa bao giờ nói như vậy, cũng chưa bao giờ cân nhắc đến điều đó”.

Bình luận của tổng thống Pháp được đưa ra một ngày sau khi văn phòng của ông có động thái bất thường là công khai bác bỏ báo cáo của Bloomberg rằng các cuộc bầu cử mới đang được cân nhắc.

Tuần trước, POLITICO đưa tin rằng tin đồn trong Quốc hội bắt đầu lan truyền rằng bên trong Điện Elysée đang diễn ra các cuộc thảo luận về việc có nên triệu tập các cuộc bầu cử bất thường mới trong những tháng tới hay không. Tổng thống Pháp bị cấm theo hiến pháp không được giải tán quốc hội nhiều hơn một lần một năm và sẽ giành lại quyền làm như vậy vào mùa hè.

Trong khi quan điểm chính thức - mà dịch vụ báo chí của Điện Elysée nhắc lại với POLITICO - là tổng thống không có ý định kêu gọi bầu cử mới trước cuộc đua tổng thống tiếp theo, dự kiến diễn ra vào năm 2027, một số đồng minh của Macron đã khuyên ông không nên loại trừ bất cứ điều gì để ông có thể thực hiện được mối đe dọa về một cuộc bỏ phiếu bất thường khác.

Cơ quan lập pháp Pháp đã gần như bế tắc kể từ khi Macron làm cả nước ngạc nhiên - bao gồm cả các thành viên trong phe của ông và Thủ tướng Gabriel Attal khi đó - bằng cách giải tán Quốc hội vào mùa hè năm ngoái. Quyết định này dẫn đến một quốc hội treo, mà Macron đã giải quyết trong các bình luận của mình với các phóng viên vào thứ năm.

“Chúng tôi biết sự chia rẽ tồn tại trong đời sống chính trị của chúng tôi. Tôi sẽ cố gắng tạo ra sự đồng thuận nhiều nhất có thể để hành động”, Macron nói.

[Politico: Macron calls report on new snap elections ‘complete nonsense’]

9. Tổng thống Trump cử đặc phái viên đưa ra yêu cầu mới quan trọng với Putin: Báo cáo

Những người hiểu rõ về các cuộc đàm phán nói với Bloomberg News rằng Hoa Kỳ có ý định gây áp lực để Nga chính thức thừa nhận quyền của Ukraine trong việc duy trì ngành công nghiệp quân sự và quốc phòng của riêng mình như một yếu tố cốt lõi trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào trong tương lai giữa Mạc Tư Khoa và Kyiv.

Chính quyền Tổng thống Trump đã bắt đầu cảm thấy căng thẳng và thất vọng khi cố gắng đạt được thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine. Tổng thống Trump đã hứa trong chiến dịch tranh cử năm 2024 rằng sẽ chấm dứt xung đột trong vòng 24 giờ sau khi nhậm chức, nhưng gần 100 ngày sau khi nhậm chức lần thứ hai, ông đã ám chỉ rằng ông sẽ bỏ cuộc trừ khi sớm đạt được thỏa thuận.

Gần đây nhất, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã chỉ trích chính quyền về các báo cáo cho rằng các nhà đàm phán sẽ tìm kiếm nhượng bộ về lãnh thổ từ Kyiv - một ranh giới đỏ mà Tổng thống Zelenskiy đã nhiều lần nhấn mạnh rằng đất nước của ông sẽ không vượt qua.

Theo Bloomberg, đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff dự kiến sẽ nêu vấn đề về quyền duy trì quân đội riêng của Ukraine với Putin trong các cuộc thảo luận sắp tới của họ.

Ukraine và các đồng minh Âu Châu nhấn mạnh rằng Kyiv phải có khả năng trang bị và điều động quân đội đầy đủ, nhưng Putin sẽ phải nhượng bộ về mục tiêu phi quân sự hóa Ukraine.

Tuy nhiên, điều này sẽ tạo ra sự thay đổi đáng kể trong đường lối đàm phán của Hoa Kỳ, cho đến gần đây vẫn tạo ấn tượng là tìm cách xoa dịu Nga để đưa Putin và nhóm của ông vào bàn đàm phán. Bây giờ, chính quyền dường như đang cố gắng tìm kiếm sự nhượng bộ từ cả hai bên.

Những nhượng bộ tiềm năng khác được đề cập trong báo cáo của Bloomberg bao gồm việc trả lại cơ sở hạt nhân Zaporizhzhia, nơi Hoa Kỳ sẽ kiểm soát và quản lý để bảo đảm tính trung lập (mặc dù các chi tiết vẫn chưa rõ ràng và có thể thay đổi), và Hoa Kỳ cũng sẽ tìm kiếm sự bảo đảm rằng Ukraine có thể đi qua sông Dnipro, và đất đai bị Nga tạm chiếm ở Kharkiv sẽ được trả lại cho Ukraine.

Putin đã nhấn mạnh việc công nhận các vùng Luhansk, Zaporizhzhia, Donetsk và Kherson là của Nga sau khi chiếm các vùng này vào giai đoạn đầu của cuộc xâm lược ngày 24 tháng 2 năm 2022.

Trong khi đó, Hoa Kỳ vẫn tiếp tục tranh cãi với các đồng minh Âu Châu về viễn cảnh hậu chiến tiềm tàng có thể trông như thế nào, với Anh và Pháp đang tìm cách thành lập một “lực lượng trấn an” có thể giúp bảo vệ sự ổn định quân sự của Ukraine. Hoa Kỳ chưa cam kết đóng góp cho lực lượng như vậy, và Nga đã nói rõ rằng họ sẽ không chấp nhận quân đội NATO ở Ukraine.

Ngoài ra, các báo cáo cho biết Hoa Kỳ sẽ xem xét công nhận Crimea - bị Nga chiếm vào năm 2014 - là lãnh thổ của Nga đã làm căng thẳng mối quan hệ giữa chính quyền Tổng thống Trump và Ukraine. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đột ngột rút khỏi các cuộc đàm phán ở Luân Đôn sau khi Ukraine tuyên bố rõ ràng rằng họ không muốn công nhận Crimea là lãnh thổ của Nga.

Nhưng Tổng thống Trump đã kêu gọi Nga ngừng các cuộc tấn công vào các mục tiêu ở Kyiv và Ukraine, thừa nhận rằng chúng gây trở ngại cho các cuộc đàm phán vào thời điểm quan trọng khi chính quyền cảm thấy rằng một thỏa thuận có thể sắp hoàn tất.

“Tôi không hài lòng với các cuộc tấn công của Nga vào KYIV. Không cần thiết, và thời điểm rất tệ. Vladimir, DỪNG LẠI! 5000 binh lính mỗi tuần đang chết. Hãy HOÀN THÀNH Thỏa thuận Hòa bình!” Tổng thống Trump đã đăng trên nền tảng Truth Social của mình vào thứ năm.

[Newsweek: Trump Sends Envoy To Make Major New Demand of Putin: Report]

10. Nga dự kiến các cuộc đàm phán ở Luân Đôn sẽ sụp đổ nhưng các đồng minh đã thể hiện sự đoàn kết, Tổng thống Zelenskiy nói

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy phát biểu vào ngày 24 tháng 4 rằng Nga dự kiến cuộc đàm phán hòa bình diễn ra ngày hôm trước tại Luân Đôn sẽ trở thành một vụ tai tiếng lớn, nhưng thay vào đó, Ukraine và các đồng minh đã thể hiện cam kết chung trong việc nỗ lực hướng tới hòa bình.

Cuộc họp ở Luân Đôn diễn ra sau hội nghị thượng đỉnh ở Paris vào ngày 17 tháng 4, nơi các quan chức cao cấp trong chính quyền Tổng thống Trump đã phác thảo một đề xuất hòa bình gây tranh cãi cho các đại biểu Ukraine và Âu Châu.

Kế hoạch này được cho là bao gồm việc Hoa Kỳ công nhận việc Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và lệnh cấm Ukraine gia nhập NATO — hai yêu cầu chính của Điện Cẩm Linh.

“Hôm qua, đã có một cuộc họp ở Luân Đôn và các nước Âu Châu đã có mặt, bao gồm Ukraine, Anh, Pháp, Đức và Hoa Kỳ,” Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong một cuộc họp báo ở Nam Phi vào ngày 24 tháng 4.

“Nó không dễ dàng, nhưng nó mang tính xây dựng. Nó kết thúc không phải bằng những bất đồng, mà bằng mong muốn làm việc nhiều hơn nữa.”

Tổng thống Zelenskiy tái khẳng định rằng Ukraine sẽ không đàm phán về toàn vẹn lãnh thổ của mình dưới áp lực.

“ Nga không thích liên minh xung quanh Ukraine, vì Ukraine, nếu đơn độc, sẽ là mục tiêu dễ dàng hơn cho Nga,” ông nói. “Ngay cả trong những ngày đầu của cuộc chiến, khi chúng tôi gần như đã ở cuối sợi dây thừng, chúng tôi vẫn xoay xở để sống sót. Tin tôi đi, chúng tôi giờ đã mạnh hơn nhiều rồi.”

Theo Reuters, Kyiv đã đệ trình một tài liệu cho các đối tác Âu Châu vào ngày 22 tháng 4 tái khẳng định rằng họ sẽ không tham gia đàm phán về các vấn đề lãnh thổ cho đến khi đạt được “lệnh ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện”.

Tuyên bố này được cho là đã khiến Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio và Đặc phái viên Steve Witkoff rút khỏi hội nghị thượng đỉnh ở Luân Đôn, hạ cấp cuộc họp ban đầu được dự định là cuộc họp cấp bộ trưởng.

Bất chấp sự vắng mặt của họ, Bộ Ngoại giao Anh cho biết vào ngày 23 tháng 4 rằng đã đạt được “tiến triển đáng kể” và nhấn mạnh cam kết thống nhất đối với mục tiêu đã nêu của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về “hòa bình công bằng và lâu dài”.

Trong khi đó, Tổng thống Trump đã phủ nhận cáo buộc cho rằng Hoa Kỳ đang gây áp lực để Ukraine chấp nhận công nhận Crimea là lãnh thổ của Nga.

“Không ai yêu cầu Tổng thống Zelenskiy công nhận Crimea là Lãnh thổ của Nga”, ông viết trên Truth Social vào ngày 23 tháng 4, đồng thời gọi lập trường cứng rắn của Tổng thống Zelenskiy là “có hại cho các cuộc đàm phán hòa bình”.

Một ngày sau cuộc đàm phán, Nga đã tiến hành các cuộc không kích chết người vào Kyiv trong bối cảnh các nỗ lực ngoại giao đang diễn ra, khiến 8 thường dân thiệt mạng và 77 người bị thương.

Đáp lại, Tổng thống Trump viết vào ngày 24 tháng 4 rằng ông “không hài lòng với các cuộc không kích của Nga vào Kyiv”.

Ông thúc giục Putin “dừng lại” và “thực hiện thỏa thuận hòa bình”, nhưng không lên án vụ tấn công hoặc đe dọa hậu quả.

Ukraine đã đồng ý với lệnh ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất và tuyên bố vào ngày 11 tháng 3 rằng Kyiv sẵn sàng nếu Nga cũng đồng ý với các điều khoản.

Cho đến nay, Mạc Tư Khoa vẫn từ chối.

[Kyiv Independent: Russia expected London talks to collapse but allies showed unity, Zelensky says]