1. Khủng hoảng Ukraine có thể châm ngòi cho cuộc đối đầu ‘trực tiếp’ giữa Nga và Hoa Kỳ - Chỉ huy NORAD
Theo Ngũ Giác Đài, cuộc chiến ở Ukraine có thể leo thang thành một cuộc đối đầu trực tiếp giữa Hoa Kỳ và Nga.
Tướng Gregory Guillot, nhà lãnh đạo Bộ Tư lệnh phía Bắc Hoa Kỳ, gọi tắt là USNORTHCOM và Bộ Tư lệnh Phòng thủ Không gian Bắc Mỹ, gọi tắt là NORAD đã đưa ra cảnh báo cho Ủy ban Quân lực Thượng viện Hoa Kỳ.
Trong một tuyên bố bằng văn bản gửi tới các nhà lập pháp Hoa Kỳ, Guillot cho biết hơn ba năm sau khi cuộc xâm lược toàn diện của Nga bắt đầu, có “một số khả năng” khiến cuộc chiến có thể leo thang thành xung đột quân sự trực tiếp với Hoa Kỳ.
Bóng ma leo thang đã bao trùm cuộc chiến ở Ukraine kể từ khi Vladimir Putin phát động cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022, đặc biệt là khi Mạc Tư Khoa liên tục đưa ra các mối đe dọa hạt nhân.
Guillot cũng nhắc đến các đối thủ khác như Iran và Bắc Hàn, nhấn mạnh các vấn đề an ninh và quốc phòng đối với chính quyền Tổng thống Trump khi tìm cách chấm dứt chiến tranh ở Ukraine và chống lại các quốc gia tìm cách thách thức quân đội Hoa Kỳ trong tương lai.
Guillot đã phát biểu trước các nhà lập pháp của Ủy ban Quân vụ Thượng viện vào thứ Ba. Trong một tuyên bố bằng văn bản trình lên ủy ban, Guillot cho biết khả năng xảy ra xung đột trực tiếp giữa Hoa Kỳ và một trong những đối thủ chính của mình đang gia tăng.
Tuyên bố cho biết trong khi Trung Quốc, Nga, Bắc Hàn và Iran tìm cách tránh xung đột vũ trang với Hoa Kỳ, họ có thể cố gắng tận dụng nhận thức về sự suy yếu của phương Tây để thách thức sức mạnh của Hoa Kỳ, điều này có thể gây ra nguy cơ tính toán sai lầm.
Guillot sau đó nói rằng vào năm thứ tư kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, có một số cách khiến cuộc chiến có thể leo thang thành xung đột quân sự trực tiếp với Hoa Kỳ.
Vị tướng Hoa Kỳ cũng nhắc đến các cuộc xung đột khác có nguy cơ liên quan đến Hoa Kỳ như cuộc chiến ở Trung Đông bùng phát do cuộc tấn công của Hamas vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, đe dọa kéo Hoa Kỳ vào một cuộc xung đột trực tiếp với Iran và các lực lượng ủy nhiệm của nước này.
Guillot cho biết căng thẳng ở Eo biển Đài Loan và Biển Đông luôn tiềm ẩn nguy cơ leo thang thành xung đột vũ trang giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, với “hậu quả có thể kéo dài cả thế hệ”.
Ông cho biết sự hợp tác chiến lược giữa bốn đối thủ chính của Hoa Kỳ đã tăng trưởng đáng kể kể từ khi Chiến tranh Ukraine nổ ra, làm gia tăng nguy cơ chiến tranh với một bên có thể nhanh chóng lan rộng thành chiến tranh với liên minh đối địch.
Tướng Gregory Guillot: “Khi cuộc xâm lược tàn bạo và sai lầm của Nga vào Ukraine bước sang năm thứ tư, vẫn còn một số khả năng có thể khiến cuộc chiến leo thang thành xung đột quân sự trực tiếp với Hoa Kỳ.”
Các phương tiện truyền thông Nga đưa tin về bình luận của Guillot, được đưa ra trong bối cảnh đang có sự mong đợi về các cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, nơi mà tổng thống Volodymr Tổng thống Zelenskiy cho biết ông sẽ đến Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ năm để sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Putin, người vẫn chưa cam kết sẽ tham dự.
[Newsweek: Ukraine Crisis Could Spark 'Direct' Russia-US Confrontation—NORAD Commander]
2. Ukraine, Nga bắt đầu đàm phán hòa bình tại Istanbul lần đầu tiên kể từ năm 2022
Các đại biểu Ukraine và Nga đã bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5, đánh dấu cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa kể từ năm 2022, Sky News và hãng thông tấn nhà nước Nga TASS đưa tin.
Hãng thông tấn Nga Interfax đưa tin, trích dẫn một nguồn tin, đại diện Thổ Nhĩ Kỳ, những người chủ trì cuộc họp, dự kiến sẽ có bài phát biểu chào mừng và sau đó rời khỏi địa điểm tổ chức.
Theo Sky News, phái đoàn Ukraine có kế hoạch thảo luận về thỏa thuận ngừng bắn và cuộc gặp tiềm năng trong tương lai giữa Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Putin.
Theo hãng tin này, vào phút chót, Kyiv đã cáo buộc Mạc Tư Khoa phá hoại các cuộc đàm phán bằng cách yêu cầu một cuộc họp riêng với Ukraine mà không có sự hiện diện của các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Hoa Kỳ.
Cuộc thảo luận diễn ra sau các cuộc hội đàm giữa các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ và Ukraine trước đó trong ngày, bao gồm Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha, Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov, Chánh Văn phòng Tổng thống Andriy Yermak, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio, Đặc phái viên Hoa Kỳ Keith Kellogg và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan.
Sau khi Mạc Tư Khoa đề xuất tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình tại Thổ Nhĩ Kỳ trong tuần này, Tổng thống Zelenskiy đã đồng ý và mời Putin đến gặp mặt trực tiếp. Nhà lãnh đạo Nga đã từ chối tham dự và chỉ định trợ lý của mình, Vladimir Medinsky, dẫn đầu các cuộc đàm phán.
Nga trình bày cuộc họp này là sự tiếp nối của các cuộc đàm phán năm 2022 và nhấn mạnh đến nhu cầu giải quyết những gì họ coi là “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc chiến. Mạc Tư Khoa tuyên bố rằng tham vọng NATO của Ukraine, cũng như ngôn ngữ và luật thiểu số của nước này, là lý do đằng sau cuộc xâm lược toàn diện vào nước này.
Đổi lại, Kyiv và các đồng minh đã thúc giục Mạc Tư Khoa áp dụng lệnh ngừng bắn vô điều kiện bắt đầu từ ngày 12 tháng 5 như bước đầu tiên hướng tới các cuộc đàm phán hòa bình — một đề xuất mà Nga đã bác bỏ.
Phái đoàn Ukraine đến Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 15 tháng 5 bao gồm các quan chức cao cấp của Ukraine, trong đó có Tổng thống Zelenskiy, Sybiha, Yermak và các chỉ huy quân sự và tình báo.
Sau khi gặp người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdogan, Tổng thống Zelenskiy tuyên bố rằng một phái đoàn nhỏ hơn do Yermak và các bộ trưởng dẫn đầu sẽ đến Istanbul vào ngày 16 tháng 5 để thảo luận về khả năng ngừng bắn. Sau đó, nguyên thủ quốc gia Ukraine đã khởi hành đến Albania.
Phái đoàn Nga do Medinsky dẫn đầu bao gồm Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Galuzin, Giám đốc Tình báo Quân sự Igor Kostyukov và Thứ trưởng Quốc phòng Alexander Fomin. Danh sách này đáng chú ý là không có các chính trị gia hàng đầu của Nga, bao gồm Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov hoặc trợ lý chính sách đối ngoại của Putin, Yuri Ushakov.
Các cuộc họp riêng giữa các đại biểu Hoa Kỳ và Nga cũng diễn ra, mặc dù Rubio cho biết ông sẽ không đích thân gặp đại diện của Mạc Tư Khoa. Quan chức cao cấp của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Michael Anton được cho là đã gặp Medinsky trước các cuộc đàm phán.
“ Chúng tôi sẵn sàng ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện, như chúng tôi đã nói trước đó trong các cuộc họp tại Jeddah và Riyadh với các đối tác Mỹ của chúng tôi”, Umerov, người đã tham gia cuộc họp với các cố vấn an ninh Âu Châu và Đặc phái viên Hoa Kỳ Keith Kellogg vào đầu ngày, cho biết.
“Hòa bình chỉ có thể đạt được nếu Nga thể hiện thiện chí thực hiện các hành động cụ thể, bao gồm lệnh ngừng bắn hoàn toàn trong ít nhất 30 ngày và các bước nhân đạo, chẳng hạn như trả lại trẻ em Ukraine bị trục xuất cưỡng bức và trao đổi tù binh chiến tranh trên cơ sở 'tất cả đổi tất cả'.”
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ban đầu bày tỏ sự lạc quan về triển vọng của cuộc họp và cho biết ông có thể tham dự vào ngày 16 tháng 5 nếu có tiến triển. Sau đó, ông hạ thấp kỳ vọng, nói rằng không có khả năng có tiến triển trước khi ông gặp Putin.
“Sẽ không có chuyện gì xảy ra cho đến khi Putin và tôi gặp nhau”, tổng thống Hoa Kỳ nói với các nhà báo trên Không lực Một trước khi hạ cánh xuống Dubai trong chuyến công du Trung Đông.
Rubio cho biết rằng cấp độ của phái đoàn Nga “không phải là dấu hiệu cho thấy sẽ có bước đột phá lớn”. Tổng thống Zelenskiy lưu ý rằng Mạc Tư Khoa dường như đã cử một “phái đoàn giả mạo”.
Tổng thống Trump đã tuyên thệ sẽ làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng giữa Nga và Ukraine nhưng ngày càng lên tiếng bày tỏ sự thất vọng với những nỗ lực bị đình trệ, đổ lỗi cho cả Mạc Tư Khoa và Kyiv.
[Kyiv Independent: Ukraine, Russia start peace talks in Istanbul for first time since 2022]
3. Hơn 640.000 binh lính Nga đang chiến đấu chống lại Ukraine, Syrskyi nói
Tổng tư lệnh Ukraine Oleksandr Syrskyi cho biết vào ngày 15 tháng 5 rằng lực lượng bộ binh của Nga tham gia chiến đấu chống lại Ukraine lên tới hơn 640.000 binh sĩ.
“Mạc Tư Khoa đã biến hành động xâm lược Ukraine thành một cuộc chiến tranh tiêu hao và đang sử dụng lực lượng kết hợp lên tới 640.000 quân,” Syrskyi nói với các thành viên của Hội đồng NATO-Ukraine. “Những người lính của chúng tôi tiếp tục tiến hành một hoạt động phòng thủ hiệu quả, gây ra tổn thất đáng kể cho đối phương.”
Tổng số quân nhân Nga đánh dấu xu hướng gia tăng khi Nga tiếp tục tăng cường hoạt động ở nhiều khu vực tiền tuyến.
Tờ Financial Times đưa tin vào ngày 13 tháng 5, trích dẫn lời các quan chức tình báo Ukraine giấu tên, rằng Nga dường như đang chuẩn bị một cuộc tấn công đáng kể bất chấp các cuộc đàm phán ngừng bắn dự kiến diễn ra trong tuần này và lời kêu gọi của Kyiv cùng các đối tác về một lệnh ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày.
Vào tháng 3, Vadym Skibitskyi, phó giám đốc cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR, đã báo cáo rằng Nga đã điều động hơn 620.000 binh sĩ để chiến đấu ở Ukraine. Trong khi vào tháng 11 năm 2024, tổng số lên tới gần 580.000 binh sĩ.
Nga đã giành được nhiều thắng lợi ở miền Đông Ukraine và Tỉnh Kursk trong những tháng gần đây nhưng phải trả giá bằng thương vong nặng nề cũng như mất mát về thiết bị.
Tính đến ngày 15 tháng 5, Nga đã mất tổng cộng 970.590 quân kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, Bộ Tổng tham mưu Ukraine báo cáo. Ước tính này, về cơ bản phù hợp với ước tính của các cơ quan tình báo phương Tây, có thể bao gồm cả những người thiệt mạng, bị bắt, bị thương và mất tích.
Vào ngày 24 tháng 2, các hãng truyền thông độc lập của Nga là Meduza và Mediazona ước tính trong một báo cáo rằng khoảng 165.000 quân Nga đã thiệt mạng kể từ khi phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine, trong đó có gần 100.000 người vào năm 2024.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố vào ngày 15 tháng 2 rằng Mạc Tư Khoa đã mất khoảng 250.000 binh lính, trong đó có 20.000 người thiệt mạng chỉ trong các trận chiến ở Kursk của Nga. Mặc dù Kyiv không thường xuyên tiết lộ tổng số thương vong của quốc gia, nhưng con số đó có thể đã tăng đáng kể trong những tháng gần đây.
Trong một cuộc phỏng vấn với NBC được công bố vào ngày 16 tháng 2, Tổng thống Zelenskiy cho biết hơn 46.000 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng và 380.000 người bị thương trên chiến trường.
[Kyiv Independent: Upwards of 640,000 Russian soldiers fighting against Ukraine, Syrskyi says]
4. Macron mở ngỏ khả năng điều động vũ khí hạt nhân trên khắp Âu Châu
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết Pháp sẵn sàng thảo luận về việc điều động vũ khí hạt nhân của nước này ở những nơi khác tại Âu Châu.
Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Pháp TF1, Macron cho biết Hoa Kỳ đã có máy bay vũ trang hạt nhân ở Âu Châu. Ông nói thêm, “Chúng tôi sẵn sàng mở cuộc thảo luận này”.
Macron cho biết bất kỳ sự mở rộng nào về khả năng răn đe hạt nhân của Pháp sang các nước Âu Châu khác cũng sẽ phải tuân theo các điều kiện, bao gồm cả việc bảo đảm rằng việc sử dụng bom vẫn chỉ nằm trong tay tổng thống Pháp.
Macron cho biết: “Luôn có một chiều hướng Âu Châu coi trọng các lợi ích sống còn”.
Theo số liệu năm 2024 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm, Pháp có khoảng 280 đầu đạn hạt nhân có thể phóng từ tàu ngầm hoặc máy bay phản lực.
Macron là nhà lãnh đạo của quốc gia duy nhất sở hữu vũ khí hạt nhân trong Liên minh Âu Châu, và những bình luận của ông phản ánh sự không chắc chắn giữa các nước Âu Châu về cam kết hạt nhân của Hoa Kỳ đối với Lục địa này khi phải đối mặt với mối đe dọa từ Nga.
Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình Pháp hôm thứ Ba, Macron cho biết Hoa Kỳ có máy bay trang bị vũ khí hạt nhân ở Bỉ, Đức, Ý và Thổ Nhĩ Kỳ và Paris sẵn sàng thảo luận về biện pháp tương tự.
Bất kỳ sự mở rộng nào về khả năng răn đe hạt nhân của Pháp sang các nước Âu Châu khác đều phải tuân theo các điều kiện mà ông sẽ xác định trong những tuần và tháng tới.
Macron cho biết Liên Hiệp Âu Châu sẽ không trả tiền cho sự an ninh của những nước khác và bất kỳ quyết định nào cũng sẽ không gây tổn hại đến khả năng phòng thủ của chính khối.
Vào tháng 3, Macron đã đưa ra ý tưởng đàm phán với các đồng minh Âu Châu về cách vũ khí hạt nhân của Pháp có thể bảo vệ Lục địa này, và Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã ủng hộ triển vọng nước ông sở hữu vũ khí hạt nhân.
Các thành viên NATO khác là Ba Lan, Đan Mạch và Lithuania, đều đã bày tỏ lo ngại về mối đe dọa từ Nga, và trong những tháng gần đây đã tuyên bố rằng họ sẵn sàng chấp nhận khả năng này.
[Newsweek: Macron Open to Deploying Nuclear Weapons Across Europe]
5. Putin ‘sẽ xây dựng lại quân đội suy yếu để tấn công Nato trong HAI NĂM sau lệnh ngừng bắn ở Ukraine’ khi bạo chúa né tránh cuộc nói chuyện căng thẳng
Đô đốc Rob Bauer nhận định rằng VLADIMIR Putin có thể phát động một cuộc tấn công trực tiếp vào NATO vào năm 2027 nếu ông được phép xây dựng lại quân đội trong thời gian ngừng bắn. Đô đốc Rob Bauer là Chủ tịch thứ 33 của Ủy ban Quân sự NATO từ tháng 6 năm 2021 đến tháng 1 năm 2025. Trước đây ông từng giữ chức Tổng tư lệnh Quân Đội Hòa Lan.
Thế giới đang kêu gọi tạm dừng cuộc xung đột khốc liệt này nhưng ngày càng có nhiều lo ngại rằng điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh tương lai của Âu Châu.
Bất chấp những lo ngại ngày càng tăng, cho đến nay Putin vẫn liên tục tránh đồng ý ký kết một thỏa thuận hòa bình.
Chiêu trò mới nhất của ông là phớt lờ lời kêu gọi của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Ông Donald Trump về việc đích thân tham dự vòng đàm phán tuần này tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Danh sách đoàn đại biểu Nga tham dự đã được Cẩm Linh công bố tối Thứ Tư, 14 Tháng Năm, không có tên Putin.
Putin đã TỪ CHỐI gặp Tổng thống Zelenskiy ở Thổ Nhĩ Kỳ để đàm phán hòa bình với Ukraine mặc dù Tổng thống Trump đã đề nghị đưa bạo chúa Nga vào bàn đàm phán
Đô đốc Rob Bauer cảnh báo rằng nếu lệnh ngừng bắn cuối cùng có thể được đồng ý, Putin sẽ có thời gian để tập hợp lại và đưa ra kế hoạch tấn công mới - có thể bao gồm cả các quốc gia Âu Châu khác.
Ông đánh giá rằng Nga có thể xây dựng lại quân đội của mình đến mức đáng lo ngại sớm nhất là vào năm 2027.
Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế cho biết Putin có thể điều động quân đội của mình vào “tình trạng chiến tranh” và cố gắng thử thách Điều 5 của NATO.
Điều này có thể khiến Cẩm Linh quyết định để Ukraine yên trong quá trình phục hồi sau cuộc tấn công kéo dài ba năm rưỡi của Nga.
Thay vào đó, Putin có thể quay sang tấn công các quốc gia NATO ở vùng Baltic.
Ba Lan và các quốc gia láng giềng được đồn đoán sẽ là mục tiêu tiếp theo trong danh sách của tên bạo chúa này nếu hắn ta vượt qua được Kyiv dũng cảm.
Và những hình ảnh vệ tinh đáng lo ngại tuần này đã tiết lộ cách Putin đang lắp ráp vũ khí, quân đội và xây dựng căn cứ của Nga chỉ cách biên giới với Phần Lan 35 dặm.
IISS cảnh báo bất kỳ cuộc tấn công nào cũng có thể diễn ra trong vòng hai năm sau khi ngừng bắn.
Nhiều nỗi sợ này xuất phát từ việc Hoa Kỳ và Tổng thống Trump quyết định rút sự hỗ trợ cho NATO - khiến Âu Châu phải tự bảo vệ mình.
IISS cho biết nếu Tổng thống Trump thực sự cam kết chấm dứt tài trợ cho NATO thì Âu Châu sẽ phải tập trung vào việc thay thế nhanh chóng những tổn thất về kinh tế và nhân sự.
Bất kỳ động thái nào của người Mỹ cũng có thể khiến Âu Châu mất tới 1 ngàn tỷ đô la trong vòng 25 năm để bù đắp cho việc rút quân của Hoa Kỳ.
Hoa Kỳ cũng cung cấp 400 chiến đấu cơ, 20 tàu khu trục và khoảng 128.000 quân cho Âu Châu, tất cả đều cần được thay thế.
Tổng thống Trump đã đưa ra một số bình luận về tương lai của nước Mỹ trong NATO khi ông tuyên bố sẽ ngừng giúp đỡ những người “không đóng góp” đủ.
Ông yêu cầu tất cả các thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP – nghĩa là tăng hàng trăm tỷ bảng Anh.
Trước đây cũng có thông tin cho rằng Tổng thống Trump có thể sẽ chuyển quân khỏi Âu Châu để bảo đảm lợi ích của mình ở Á Châu.
Tờ Financial Times đưa tin Tổng thống Trump được cho là đang cân nhắc rút quân đội Hoa Kỳ khỏi vùng Baltic về khu vực Á Châu - Thái Bình Dương để đối phó với Trung Quốc đang nổi lên.
Nghiên cứu của IISS viết: “Các đồng minh Âu Châu không còn có thể cho rằng Hoa Kỳ sẽ cung cấp hỗ trợ quân sự cần thiết để bảo vệ lục địa này trước sự xâm lược của Nga”.
Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán hòa bình giữa Ukraine và Nga đã diễn ra từ Thứ Năm, 15 Tháng Năm, với các phái đoàn từ cả hai bên đã có mặt tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng thống Zelenskiy được cho là đang ở Istanbul để đàm phán nhưng Putin và Tổng thống Trump đều sẽ không tham dự mặc dù cả hai đều cho rằng họ có thể đến.
Thay vào đó, Nga đã cử một đội quân gồm nhiều nhân vật thứ yếu - bao gồm một cố vấn tổng thống, một nhà ngoại giao hàng đầu và các quan chức quân sự và tình báo cao cấp.
[The Sun: Putin ‘will rebuild depleted army to attack Nato in TWO YEARS after Ukraine ceasefire’ as tyrant dodges crunch talk]
6. ‘Chúng tôi không phản đối’ — Rubio phủ nhận việc phản đối sự tham gia của Tổng thống Zelenskiy tại hội nghị thượng đỉnh NATO
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio ngày 15 tháng 5 đã bác bỏ các báo cáo cho rằng Hoa Kỳ phản đối sự tham gia của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại hội nghị thượng đỉnh NATO sắp tới tại The Hague.
Khi được các phóng viên hỏi liệu Hoa Kỳ có phản đối sự tham gia của Tổng thống Zelenskiy hay không, Rubio trả lời: “Không, tôi không biết lý do tại sao lại như vậy”.
“ Nhiều thành viên trong số các đồng nghiệp của chúng tôi hôm nay đã nêu vấn đề mời Tổng thống Zelenskiy. Chúng tôi không phản đối điều đó,” Rubio nói với các phóng viên ở Thổ Nhĩ Kỳ. “Nhiều nhà lãnh đạo không phải là thành viên của NATO được mời đến các hội nghị của NATO — họ không tham dự cuộc họp của các nhà lãnh đạo, nhưng họ được mời đến các hội nghị.”
Nhiều hãng thông tấn Âu Châu đưa tin vào ngày 14 tháng 5, trích dẫn các nguồn tin ngoại giao giấu tên, rằng các đồng minh đã đồng ý rằng việc xoa dịu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump là ưu tiên hàng đầu và không gửi lời mời tới Ukraine.
Các quan chức NATO chưa chính thức xác nhận động thái này.
“Tôi không biết bạn lấy những báo cáo này từ đâu,” Rubio kết luận.
Tổng thống Ukraine đã tham dự mọi hội nghị thượng đỉnh của NATO kể từ tháng 2 năm 2022: trực tiếp vào năm 2024 tại Washington và năm 2023 tại Vilnius, và trực tuyến vào năm 2022.
Tổng thống Trump đã nhiều lần chỉ trích các thành viên NATO vì không đạt được mục tiêu chi tiêu quốc phòng 2% GDP của liên minh và đã thúc đẩy việc tăng mức này lên 5%. Tổng thống Hoa Kỳ cũng đã nhiều lần tuyên bố rằng Ukraine sẽ không ngay lập tức gia nhập NATO như một phần của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào đã được thỏa thuận.
[Kyiv Independent: 'We didn't oppose it' — Rubio denies opposing Zelensky's participation at NATO summit]
7. Pistorius của Đức cảnh báo có thể quay lại chế độ bắt buộc thi hành quân dịch nếu số lượng quân không đủ
Bộ trưởng Quốc phòng Boris Pistorius cảnh báo hôm Thứ Năm, 15 Tháng Năm, rằng Đức có thể quay trở lại chính sách bắt buộc thi hành quân dịch nếu có quá ít người tình nguyện tham gia quân đội.
Phát biểu trong bài phát biểu đầu tiên trước quốc hội kể từ khi chính phủ mới nhậm chức, Pistorius cho biết một chương trình tuyển quân tự nguyện mới sẽ bắt đầu trong năm nay để xây dựng lại quân đội thiếu hụt của Đức.
“Chúng tôi đã đồng ý rằng ban đầu chúng tôi sẽ dựa vào chế độ tự nguyện — một dịch vụ ban đầu là tự nguyện và nhằm mục đích khuyến khích những người trẻ tuổi phục vụ đất nước của họ,” Pistorius nói. “Và tôi nói điều này một cách khá thận trọng và trung thực: trọng tâm cũng nằm ở chữ 'ban đầu', trong trường hợp chúng tôi không thể tuyển đủ tình nguyện viên.”
Đức đã đình chỉ chính sách bắt buộc thi hành quân dịch vào năm 2011. Việc khôi phục lại sẽ đánh dấu sự đảo ngược chính sách lớn, xuất phát từ mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Nga cùng với mối lo ngại ngày càng tăng về độ tin cậy của các bảo đảm an ninh của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Trump.
Pistorius cho biết Bundeswehr /bân-đờ- via/ có khoảng 181.500 quân đang phục vụ - kém xa mục tiêu 203.000 quân vào năm 2031. Việc tuyển quân đã tăng 20 phần trăm vào đầu năm 2025, nhưng “chúng ta vẫn còn quá ít người cho những gì quân đội của chúng ta phải hoàn thành”, ông cảnh báo.
Chính phủ liên minh mới ủng hộ chiến dịch tuyển dụng. Thủ tướng Friedrich Merz đã cam kết xây dựng “quân đội mạnh nhất Âu Châu” trong bài phát biểu của ông tại Bundestag.
Pistorius nhấn mạnh rằng Đức sẽ dẫn đầu cùng với Pháp, Anh và Ba Lan, và nói thêm: “An ninh ở Âu Châu trước hết và quan trọng nhất là trách nhiệm của chính người dân Âu Châu”.
[Politico: Germany’s Pistorius warns draft may return if troop numbers fall short]
8. Đức bắt giữ 3 người bị tình nghi âm mưu đánh bom và hoạt động gián điệp cho Nga
Cảnh sát Đức đã bắt giữ ba người bị cáo buộc làm việc cho tình báo Nga để lên kế hoạch đánh bom bên trong nước Đức.
Các nghi phạm, hai nam và một nữ, đã bị bắt giữ trong các hoạt động riêng biệt tại thành phố Köln /kơn/ ở phía tây, thành phố Konstanz ở phía nam và tại Thụy Sĩ. Cả ba đều là công dân Nga và đang bị giam giữ vì tình nghi làm gián điệp và chuẩn bị hành động phá hoại.
Theo các công tố viên liên bang, nhóm này bị cáo buộc đã lên kế hoạch gửi bom bưu kiện được thiết kế để phát nổ trong quá trình vận chuyển — một chiến thuật nhằm tạo ra sự sợ hãi cho công chúng và làm suy yếu lòng tin vào cơ sở hạ tầng của Đức.
Tại một cuộc họp báo hôm thứ Tư, Bộ trưởng Nội vụ Bắc Rhine-Westphalia Herbert Reul đã trực tiếp đổ lỗi cho chính phủ Nga về âm mưu này. “Những cá nhân này đã đồng ý, chậm nhất là vào cuối tháng 3 năm 2025, sẽ thực hiện các vụ đốt phá và đánh bom vào phương tiện vận tải hàng hóa ở Đức — hành động thay mặt cho các cơ quan nhà nước Nga”, ông cho biết.
Reul gọi đây là “một sự kiện phi thường” và cảnh báo rằng vụ việc này đánh dấu “một cấp độ đe dọa hỗn hợp mới ở Bắc Rhine-Westphalia, cũng như trên khắp nước Đức”.
Reul nhấn mạnh rằng các cơ quan tình báo Nga hiện đang hành động “hung hăng hơn” và chấp nhận rủi ro lớn hơn trong các hoạt động của họ. “Họ không còn cần những điệp viên được đào tạo theo kiểu cũ nữa”, ông nói. “Những điệp viên cấp thấp được gọi như vậy - được tuyển dụng với số tiền ít ỏi - giờ đã đủ rồi”.
Ông nói thêm rằng mục tiêu của Nga không chỉ bao gồm các tổ chức chính phủ mà còn bao gồm cả “cơ sở hạ tầng quan trọng, doanh nghiệp tư nhân và từng công dân”.
Các nhà chức trách tin rằng nhóm này đã thử nghiệm âm mưu này bằng cách gửi các gói hàng có thiết bị theo dõi GPS và có ý định sử dụng thermite — một loại hóa chất dễ cháy ở nhiệt độ cực cao — làm vật liệu gây cháy chính. Kế hoạch của họ được cho là giống với một sự việc vào tháng 7 năm 2024 tại một phi trường ở thành phố Leipzig phía đông, nơi một gói hàng bốc cháy trong quá trình vận chuyển.
Các vụ bắt giữ diễn ra sau cuộc điều tra kéo dài nhiều tháng với sự tham gia của các cơ quan tình báo trong nước, cảnh sát liên bang và khu vực, và các cơ quan an ninh nhà nước.
Cả ba đều bị bắt tại hoặc gần nơi cư trú của họ. Một số thiết bị điện tử đã bị tịch thu và một người thứ tư đang bị điều tra ở nước ngoài. Không có nghi phạm nào trước đây được cơ quan thực thi pháp luật biết đến.
[Politico: Germany arrests 3 over suspected Russian bomb plot and espionage]
9. Ukraine có kế hoạch chỉ thảo luận về lệnh ngừng bắn với Nga tại các cuộc đàm phán ở Istanbul
Một phái đoàn Ukraine đã gặp phía Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ từ ngày 15 tháng 5 để thảo luận cụ thể về cách thực hiện và giám sát lệnh ngừng bắn vô điều kiện kéo dài 30 ngày do Kyiv và các đồng minh đề xuất, tờ Wall Street Journal và Suspilne đưa tin, trích dẫn nguồn tin giấu tên.
Các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine tại Istanbul đã diễn ra từ ngày 15 tháng 5, sau lời mời của Nga thay cho việc đồng ý ngừng bắn trong 30 ngày. Tổng thống Volodymyr Zelenskiy ngay lập tức đồng ý tham dự và mời Putin đến gặp trực tiếp.
Trùm mafia Vladimir Putin đã từ chối tham gia và chỉ định trợ lý của mình, Vladimir Medinsky, dẫn đầu các cuộc đàm phán. Các đại diện của Nga đã đến Istanbul vào sáng Thứ Năm, 15 Tháng Năm.
Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh chỉ họp với Putin để thảo luận về lệnh ngừng bắn vô điều kiện và trao đổi tù nhân toàn diện.
Tổng thống Zelenskiy đã có cuộc gặp gỡ với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tại Ankara.
Vào đầu tháng 3, Kyiv đã đồng ý với một chiến lược do Hoa Kỳ hậu thuẫn kêu gọi ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày. Cho đến nay, Nga đã phớt lờ mọi đề xuất ngừng bắn và vi phạm lệnh ngừng bắn của chính mình, tiếp tục các cuộc tấn công vào Ukraine.
Tổng thống Hoa Kỳ đã cam kết làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa, nhưng đã trở nên thất vọng với tiến trình bị đình trệ. Tổng thống Hoa Kỳ đã chỉ trích cả Ukraine và Nga, đổ lỗi cho họ về sự bế tắc trong các cuộc đàm phán.
[Kyiv Independent: Ukraine plans to discuss only ceasefire with Russia at Istanbul talks, media reports]
10. Bất chấp những tuyên bố tăng trưởng, nền kinh tế chiến tranh của Nga cho thấy những rủi ro sâu sắc, Reuters đưa tin
Nền kinh tế Nga đang phải đối mặt với áp lực ngày càng gia tăng do cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine và các lệnh trừng phạt của phương Tây, theo báo cáo mới từ Viện Kinh tế Chuyển đổi Stockholm, gọi tắt là SITE trình bày tại cuộc hội đàm của các bộ trưởng tài chính Liên minh Âu Châu vào ngày 13 tháng 5.
Trong khi Điện Cẩm Linh tiếp tục thể hiện sức mạnh kinh tế - trích dẫn mức tăng trưởng GDP là 4,3% vào năm 2024 - các nhà nghiên cứu của SITE đã cảnh báo rằng khả năng phục hồi rõ ràng này là sai lệch.
“Các biện pháp kích thích tài chính của nền kinh tế chiến tranh đã giúp nền kinh tế duy trì hoạt động trong ngắn hạn, nhưng việc phụ thuộc vào nguồn tài chính không minh bạch, phân bổ nguồn lực méo mó và các khoản đệm tài chính đang thu hẹp khiến nền kinh tế không bền vững trong dài hạn “, báo cáo viết, theo Reuters. “Trái ngược với những lời tường thuật của Điện Cẩm Linh, thời gian không đứng về phía Nga”.
Torbjorn Becker, người trình bày các phát hiện, đã đặt ra nghi ngờ về độ tin cậy của số liệu thống kê kinh tế của Nga. Ông đặt câu hỏi về tuyên bố của chính phủ về lạm phát 9–10%, chỉ ra tỷ lệ chính sách cao bất thường của ngân hàng trung ương là 21%. “Ngân hàng trung ương thông thường nào sẽ có tỷ lệ chính sách về cơ bản cao hơn tỷ lệ lạm phát 11,50 điểm phần trăm? Nếu bất kỳ ngân hàng trung ương nào của chúng tôi làm điều gì đó như vậy, họ sẽ mất việc vào ngày hôm sau”, Becker nói. “Nếu bạn đánh giá thấp lạm phát, thì bạn sẽ đánh giá cao các con số GDP thực tế”.
Becker cũng nêu lên mối lo ngại về thâm hụt tài chính thực sự của Nga.
Bất chấp chiến tranh, Mạc Tư Khoa đã chính thức báo cáo thâm hụt ngân sách chỉ 2% GDP hàng năm kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu. “Các con số tài chính ở Nga không thực sự tương ứng với những gì chúng tôi nghĩ rằng họ đang đưa vào nỗ lực chiến tranh”, Becker nói.
Ông lập luận rằng nếu tính cả khoản tài trợ quân sự ngoài ngân sách thông qua hệ thống ngân hàng, thì thâm hụt thực tế có thể cao gấp đôi. Ông cảnh báo rằng điều đó đang làm gia tăng rủi ro tài chính, vì các ngân hàng báo cáo mức tăng trưởng tín dụng cao bất thường. “Đây là tất cả các chỉ số mà chúng ta thường xem xét khi muốn dự đoán cuộc khủng hoảng ngân hàng”, ông nói thêm.
Ủy viên Kinh tế Âu Châu Valdis Dombrovskis ủng hộ phân tích của SITE. Dombrovskis cho biết: “Phân tích của họ nhấn mạnh sự không đáng tin cậy của số liệu thống kê của Nga và nền kinh tế Nga không hoạt động tốt như số liệu thống kê chính thức của nước này”.
“Ủy ban đồng ý rộng rãi với phân tích này và sự mong manh ngày càng tăng của nền kinh tế Nga. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của những nỗ lực liên tục của cộng đồng quốc tế nhằm hạn chế khả năng tiếp tục cuộc chiến xâm lược của Điện Cẩm Linh đối với Ukraine.”
[Kyiv Independent: Despite growth claims, Russia’s war economy shows deep risks, Reuters reports]
11. Nga sẵn sàng bắt đầu đàm phán hòa bình với Ukraine vào ngày 16 tháng 5, quan chức Nga cho biết
Một phái đoàn Nga sẽ đợi các đối tác Ukraine để bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp lúc 10 giờ sáng giờ địa phương tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5, Vladimir Medinsky, trưởng phái đoàn Nga và cố vấn của Putin cho biết.
Medinsky tuyên bố rằng họ mong đợi phái đoàn Ukraine sẽ đến dự cuộc họp vào buổi sáng. Tuy nhiên, phái đoàn Ukraine vẫn chưa công khai bày tỏ ý định của mình về thời gian diễn ra các cuộc đàm phán.
Hãng thông tấn nhà nước Nga TASS đưa tin, trích dẫn nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ, rằng các thành viên trong phái đoàn Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ tham dự cuộc họp ba bên.
Medinsky cho biết thêm rằng Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã có cuộc thảo luận vào đầu ngày 15 tháng 5 để thảo luận về việc bắt đầu các cuộc đàm phán trực tiếp.
Sau khi Mạc Tư Khoa đề xuất tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình tại Thổ Nhĩ Kỳ trong tuần này, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã đồng ý và mời Putin đến gặp mặt trực tiếp. Nhà lãnh đạo Nga đã từ chối tham dự và chỉ định trợ lý của mình, Vladimir Medinsky, dẫn đầu các cuộc đàm phán.
Phái đoàn Ukraine đến Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 15 tháng 5 bao gồm các quan chức cao cấp của Ukraine, trong đó có Tổng thống Zelenskiy, Ngoại trưởng Andrii Sybiha, đại diện của Văn phòng Tổng thống, quân đội và các cơ quan tình báo.
Tuy nhiên, sau cuộc họp kéo dài ba giờ với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, Tổng thống Zelenskiy tuyên bố rằng một phái đoàn nhỏ hơn do Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov dẫn đầu sẽ tới Istanbul để thảo luận về khả năng ngừng bắn.
Hãng thông tấn nhà nước Nga TASS đưa tin vào ngày 15 tháng 5 rằng các cuộc đàm phán sẽ bắt đầu lúc 10 giờ sáng thứ năm, một tuyên bố bị phái đoàn Ukraine bác bỏ là “tin giả”.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova sau đó tuyên bố rằng các cuộc đàm phán sẽ được tổ chức vào giữa trưa ngày 15 tháng 5, điều mà chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cũng phủ nhận.
Phát biểu với các nhà báo khi đến phi trường Ankara, Tổng thống Zelenskiy cho biết phái đoàn Ukraine là “cao cấp nhất”.
Phái đoàn Nga bao gồm Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Galuzin, Giám đốc Tình báo Quân sự Igor Kostyukov và Thứ trưởng Quốc phòng Alexander Fomin.
Danh sách này đáng chú ý là không có tên các chính trị gia hàng đầu của Nga, bao gồm Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov. Trợ lý chính sách đối ngoại của Putin, Yuri Ushakov, cũng không có tên trong danh sách.
Bình luận về khả năng bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết vào ngày 15 tháng 5 rằng các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ khó có thể mang lại tiến triển có ý nghĩa, đồng thời gọi phái đoàn cấp thấp của Nga là “không phải là dấu hiệu cho thấy sẽ dẫn đến đột phá lớn”.
Rubio cho biết tiến triển có ý nghĩa có thể chỉ đến thông qua cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin. Ý tưởng tương tự cũng được Tổng thống Trump nhắc lại vào đầu ngày.
“Điều tiếp theo phải xảy ra để có một bước đột phá là phải có sự tham gia trực tiếp của Tổng thống Trump”, Rubio nói. “Và tôi tin rằng tổng thống cũng chia sẻ đánh giá của tôi”.
[Kyiv Independent: Russia ready to begin peace talks with Ukraine on May 16, Russian official says]