1. Tình báo quân sự cho biết Ukraine phá hủy đoàn tàu chở nhiên liệu của Nga ở vùng lãnh thổ bị tạm chiếm
Hôm Thứ Hai, 26 Tháng Năm, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, gọi tắt là HUR, Đại Úy Andriy Yusov cho biết các máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã phá hủy ba toa nhiên liệu của Nga trong một cuộc tấn công vào một đoàn tàu đang di chuyển qua các khu vực bị tạm chiếm của Tỉnh Zaporizhzhia vào hôm 24 tháng 5.
Theo Đại Úy Yusov vụ tấn công đã nhấn chìm đoàn tàu trong biển lửa.
“Ít nhất ba toa nhiên liệu đã bị phá hủy. Tuyến hỏa xa cung cấp cho lực lượng xâm lược Nga tại các vùng lãnh thổ tạm thời bị tạm chiếm của Tỉnh Zaporizhia và Crimea đã bị gián đoạn”, ông nói.
[Kyiv Independent: Ukraine destroys Russian fuel train in occupied territory, military intelligence says]
2. Cơ sở sản xuất máy bay điều khiển từ xa của Nga, nhà máy hóa chất bị tấn công trong vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine
Hôm Thứ Hai, 26 Tháng Năm, kênh tin tức độc lập Astra của Nga đưa tin rằng lực lượng phòng không Nga đã khai hỏa chống lại máy bay điều khiển từ xa gần địa điểm sản xuất máy bay điều khiển từ xa ở Yelabuga thuộc Cộng hòa Tatarstan của Nga, trong khi một số máy bay điều khiển từ xa khác tấn công một nhà máy hóa chất ở Tỉnh Ivanovo.
Các cuộc tấn công được cho là nhằm vào các cơ sở công nghiệp của Nga diễn ra trong bối cảnh Mạc Tư Khoa tăng cường các cuộc không kích vào các thành phố của Ukraine, bao gồm cả Kyiv.
Người dân địa phương đã báo cáo hỏa lực phòng không và máy bay điều khiển từ xa bay qua thành phố Yelabuga vào ngày 25 tháng 5, các kênh Telegram của Astra và Baza viết. Cái gọi là Đặc Khu kinh tế Alabuga có một nhà máy sản xuất máy bay điều khiển từ xa loại Shahed và đã nhiều lần bị lực lượng Ukraine tấn công trong suốt cuộc chiến toàn diện.
Người ta không rõ liệu cơ sở này, nằm cách biên giới Nga-Ukraine khoảng 1.000 km, hay 600 dặm, có bị thiệt hại gì trong vụ tấn công ngày 25 tháng 5 hay không.
Tại Ivanovo, chính quyền địa phương báo cáo đã chặn được một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa ở thị trấn Kineshma, với các mảnh vỡ máy bay điều khiển từ xa rơi xuống khu công nghiệp. Không có thương vong nào được báo cáo.
Máy bay điều khiển từ xa nhắm vào Nhà máy hóa chất Dmitrievsky của thị trấn, Astra đưa tin, trích lời người dân. Cơ sở này sản xuất các thành phần cho vũ khí của Nga, cụ thể là hỏa tiễn, quan chức Ukraine Andrii Kovalenko cho biết.
Kineshma nằm cách biên giới Nga-Ukraine khoảng 750 km, hay 470 dặm.
Ít nhất 10 vụ nổ cũng được báo cáo tại Tula của Nga trong đêm. Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố lực lượng của họ đã bắn hạ 148 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng giờ địa phương ngày 25 tháng 5 đến 8 giờ sáng ngày 26 tháng 5.
Một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine cũng được cho là nhắm vào Mạc Tư Khoa vào ngày 25 tháng 5, chính quyền địa phương tuyên bố. Các phi trường ở Mạc Tư Khoa, Nizhnekamsk và Kaluga đã tạm thời ngừng hoạt động, chính quyền Nga cho biết.
Quân đội Ukraine vẫn chưa bình luận về các cuộc tấn công và tờ Kyiv Independent không thể xác minh những tuyên bố do các quan chức Nga đưa ra.
[Kyiv Independent: Russian drone production site, chemical plant targeted in alleged Ukrainian drone strike]
3. Tổng thống Zelenskiy nói rằng sự im lặng của Hoa Kỳ ‘khuyến khích Putin’ sau cuộc tấn công lớn của Nga
Sau vụ tấn công chết người vào đêm Chúa Nhật, 25 Tháng Năm, Tổng thống Zelenskiy đã kêu gọi tăng cường lệnh trừng phạt đối với Nga và nói thêm rằng “Sự im lặng của nước Mỹ và sự im lặng của những nước khác trên thế giới chỉ khuyến khích Putin hơn nữa”.
“Nếu không có áp lực thực sự mạnh mẽ lên giới lãnh đạo Nga, sự tàn bạo này không thể dừng lại. Các biện pháp trừng phạt chắc chắn sẽ giúp ích”, Tổng thống Zelenskiy nói trong diễn từ gởi quốc dân đồng bào tối Chúa Nhật, 25 Tháng Năm.
“Thế giới biết tất cả những điểm yếu của nền kinh tế Nga. Có thể ngăn chặn chiến tranh, nhưng chỉ thông qua áp lực cần thiết đối với Nga. Putin phải bị buộc phải nghĩ không phải về việc phóng hỏa tiễn, mà là về việc chấm dứt chiến tranh.”
Tổng thống Trump chưa bình luận công khai về các cuộc tấn công diễn ra vào đêm 24 và 25 tháng 5.
Các quan chức Nga và Ukraine đã gặp nhau tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5 trong cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa hai nước sau ba năm, nhưng đã rời đi mà không đạt được thỏa thuận về lệnh ngừng bắn.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov xác nhận rằng Mạc Tư Khoa không quan tâm đến việc đồng ý ngừng bắn ở Ukraine, ông nói vào ngày 21 tháng 5 rằng Nga “không muốn điều này nữa”.
[Kyiv Independent: US silence 'encourages Putin', Zelensky says after massive Russian attack]
4. Tổng thống Trump nói Putin ‘hoàn toàn phát điên!’
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump gọi Vladimir Putin là “hoàn toàn ĐIÊN” và nói rằng nhà lãnh đạo Nga “đang giết rất nhiều người một cách vô ích, và tôi không chỉ nói đến những người lính”.
Các bình luận cho thấy lập trường của Tổng thống Trump đối với Điện Cẩm Linh đang cứng rắn hơn khi nỗ lực làm trung gian chấm dứt chiến tranh với Nga của ông đang chững lại mà không có đột phá nào trong tầm nhìn. Phát biểu của ông được đưa ra sau khi Nga phát động một cuộc tấn công lớn vào Ukraine vào cuối tuần, ném máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn vào 30 thành phố và làng mạc và giết chết ít nhất 12 người, trong đó có ba trẻ em.
“Hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa đang được bắn vào các thành phố ở Ukraine, không vì lý do gì cả,” Tổng thống Trump nói vào tối Chúa Nhật. “Tôi luôn nói rằng ông ấy muốn TẤT CẢ Ukraine, không chỉ một phần của nó, và có lẽ điều đó đang chứng minh là đúng, nhưng nếu ông ấy làm vậy, nó sẽ dẫn đến sự sụp đổ của Nga! “
Lời chỉ trích của Tổng thống Trump đối với tổng thống Nga làm dấy lên viễn cảnh rằng tâm trạng chống Putin đã thay đổi trong chính quyền Hoa Kỳ, ban đầu đã có đường lối thông cảm hơn với lập trường của Mạc Tư Khoa trong cuộc chiến. Tổng thống Trump đã nhiều lần đổ lỗi cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy vì đã bắt đầu cuộc xung đột và kéo dài nó, mặc dù chính Putin đã phát động một cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022.
Oleksandr Merezhko, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Quốc Hội Ukraine, than thở rằng “Phải mất rất nhiều thời gian để thuyết phục Tổng thống Trump về một sự thật hiển nhiên là Putin xua quân xâm lược Ukraine, chứ không phải điều ngược lại.”
Cuộc tấn công dữ dội cuối tuần qua vào Ukraine, chỉ một tuần sau khi Tổng thống Trump và Putin có cuộc điện đàm kéo dài hai giờ để thảo luận về lệnh ngừng bắn 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất, dường như đã khiến tổng thống Mỹ tức giận hơn.
“Tôi luôn có mối quan hệ rất tốt với Vladimir Putin của Nga, nhưng có chuyện gì đó đã xảy ra với ông ấy,” Tổng thống Trump nói.
Nhưng trong khi bài đăng của Tổng thống Trump chỉ trích gay gắt Putin, ông cũng một lần nữa nhắm vào Tổng thống Zelenskiy, người từ lâu đã là nơi trút bầu tâm sự chính của ông về cuộc chiến. Tổng thống Trump nói rằng Tổng thống Zelenskiy “không giúp ích gì cho đất nước của mình bằng cách đưa ra các tuyên bố. Mọi thứ ông ta nói ra đều gây ra vấn đề, tôi không thích điều đó, và tốt hơn là nên dừng lại”.
Trước đó, tổng thống Ukraine đã nói trong một bài đăng trên X rằng “thế giới có thể nghỉ cuối tuần, nhưng chiến tranh vẫn tiếp diễn, bất kể cuối tuần hay ngày thường. Điều này không thể bị bỏ qua. Sự im lặng của nước Mỹ, sự im lặng của những người khác trên thế giới chỉ khuyến khích Putin.”
Tổng thống Trump, người đã cam kết chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong “24 giờ” trước khi được bầu làm tổng thống, đã phải vật lộn với nhiệm vụ to lớn đó. Phát biểu của Tổng thống Trump hôm Chúa Nhật diễn ra sau nhiều lần đe dọa từ tổng thống và các quan chức chính quyền khác về việc từ bỏ đàm phán ngừng bắn.
Tổng thống Trump dường như lại đưa ra viễn cảnh đó vào Chúa Nhật khi nói rằng: “Đây là cuộc chiến của Tổng thống Zelenskiy, Putin và Tổng thống Biden, không phải của 'Tổng thống Trump', tôi chỉ đang giúp dập tắt những đám cháy lớn và xấu xí, bùng phát do sự vô năng và lòng căm thù.”
[Politico: Trump says Putin ‘has gone absolutely CRAZY!’]
5. Nga đang mất lợi thế trên chiến trường trong cuộc chiến với Ukraine
Tờ Washington Post, đưa tin vào ngày 25 tháng 5, trích dẫn lời các quan chức và chuyên gia quân sự Hoa Kỳ, Âu Châu và Ukraine, rằng Nga đang mất lợi thế trên chiến trường trong cuộc chiến với Ukraine.
Trong khi những khó khăn về quân sự của Nga có thể là cơ hội để các đồng minh của Ukraine gây áp lực lên Mạc Tư Khoa với hy vọng bảo đảm lệnh ngừng bắn, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã lùi bước trước các nỗ lực trừng phạt quốc tế và dường như ngày càng không muốn thách thức Putin.
Nhiều quan chức giấu tên đã nói với tờ Washington Post rằng Mạc Tư Khoa đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng về vũ khí và nhân lực, khiến thời điểm thích hợp để tăng cường áp lực đã chín muồi.
Richard Barrons, cựu lãnh đạo Bộ Tư lệnh Lực lượng Liên hợp Vương quốc Anh, cho biết: “Nga vẫn đang dần dần chiếm giữ một số vùng lãnh thổ, nhưng với cái giá quá đắt”.
Một quan chức an ninh Ukraine nói với tờ Washington Post rằng Nga không thể giành được nhiều lợi thế mặc dù có lợi thế đáng kể về mặt quân số và rằng sự tiến quân chậm lại có thể một phần là do cuộc tấn công của Ukraine vào Tỉnh Kursk, nhằm mục đích chuyển hướng nguồn lực quân sự của Nga khỏi tiền tuyến.
“Nga không thể chiếm được bất kỳ vùng đất nào, và tình hình này diễn ra khá thường xuyên kể từ khi cuộc phản công của Ukraine kết thúc”, vị quan chức này cho biết, ám chỉ đến nỗ lực của Ukraine nhằm chiếm lại các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm vào năm 2023.
“Mặc dù họ vẫn có ưu thế gấp ba lần về quân số — và thậm chí có thể còn lớn hơn về hệ thống vũ khí — nhưng vẫn chưa đủ.”
Các chuyên gia phương Tây cũng tính toán rằng kho vũ khí xe tăng của Nga có khả năng sẽ cạn kiệt trong vài tháng tới, tờ Washington Post đưa tin.
Jack Watling, nghiên cứu viên cao cấp về chiến tranh trên bộ tại Viện Các lực lượng thống nhất Hoàng gia Anh ở Luân Đôn, nói với tờ Washington Post rằng: “Quân đội Nga có thể tiếp tục chiến đấu, nhưng... lực lượng này sẽ ngày càng mất khả năng cơ giới hóa theo thời gian và điều đó đặt ra mốc thời gian về việc họ có thể duy trì cách thức hoạt động hiện tại trong bao lâu”.
Đề cập đến tổn thất xe tăng của Nga ở Ukraine — Tổng Tư Lệnh Ukraine, Đại Tướng Oleksandr Syrskyi, tuyên bố 1.159 'bị trúng đạn' kể từ đầu năm
Barrons cũng cho biết Nga đang cạn kiệt cơ hội tiến hành các cuộc tấn công lớn ở Ukraine.
Ông cho biết: “Rất khó có khả năng quân đội Nga hiện có đủ trang thiết bị, nhân lực, đào tạo và hậu cần để tiến hành một cuộc tấn công phá vỡ phòng tuyến của Ukraine và — ngay cả khi họ làm được — họ vẫn có thể khai thác tình hình ngay lập tức”.
Các quan chức cho biết, trước những trở ngại này, việc phối hợp gây áp lực chống lại Nga có thể hiệu quả hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ những ngày đầu của cuộc chiến tranh toàn diện.
Theo báo cáo hồi tháng 5 của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Hoa Kỳ, gọi tắt là DIA, Putin vẫn tự tin vào khả năng của Nga trong việc bảo đảm “chiến thắng cuối cùng” ở Ukraine, bao gồm cả việc xâm lược toàn bộ bốn khu vực của Ukraine.
Sự tự tin này được phản ánh trong chiến lược kéo dài đàm phán hòa bình của Nga trong khi leo thang các cuộc tấn công chết người vào Ukraine. Tổng thống Trump thậm chí còn thừa nhận, chỉ vài ngày sau cuộc điện đàm kéo dài hai giờ với nhà lãnh đạo Nga, rằng Putin không quan tâm đến hòa bình vì ông tin rằng mình đang chiến thắng trong cuộc chiến.
Một quan chức cao cấp của Âu Châu nói với tờ Washington Post rằng: “Putin tin rằng thời gian đang đứng về phía ông, và Ukraine đang phải chịu tổn thất nhanh hơn Nga”.
Nhưng một số quan chức cho rằng Putin có thể đang dựa vào các báo cáo từ cấp dưới đánh giá thấp những khó khăn ngày càng gia tăng của Nga để đưa ra sự tự tin của mình.
Một quan chức cao cấp của Âu Châu cho biết: “Tôi nghĩ họ đánh giá quá cao thành công hiện tại của Nga”.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy gọi việc Putin liên tục trì hoãn tiến trình hòa bình là “sự chế nhạo đối với toàn thế giới” trong bài phát biểu ngày 23 tháng 5.
“Và chắc chắn đã đến lúc phải gây thêm áp lực lên Nga”, ông nói.
[Kyiv Independent: Russia losing battlefield edge in war against Ukraine, WP reports]
6. Trung Quốc cung cấp hóa chất, thuốc súng, phụ tùng cho các nhà máy quân sự của Nga, giám đốc Cơ quan Tình báo Đối ngoại Ukraine cho biết
Trong cuộc họp báo hôm Thứ Hai, 26 Tháng Năm, nhà lãnh đạo Cơ quan Tình báo nước ngoài của Ukraine Oleh Ivashchenko cho biết Bắc Kinh đang cung cấp “hóa chất đặc biệt, thuốc súng và các thành phần” cho 20 cơ sở sản xuất công nghiệp quân sự của Nga.
“Chúng tôi đã xác nhận dữ liệu về 20 nhà máy ở Nga”
Trung Quốc đã tăng cường quan hệ với Nga kể từ khi Điện Cẩm Linh phát động cuộc chiến toàn diện với Ukraine, trở thành nhà cung cấp hàng đầu cho Mạc Tư Khoa các loại hàng hóa có mục đích sử dụng kép giúp củng cố ngành công nghiệp quốc phòng của Nga.
Ivashchenko cho biết tính đến đầu năm 2025, 80% phụ tùng điện tử quan trọng được sử dụng trong máy bay điều khiển từ xa của Nga có nguồn gốc từ Trung Quốc. Cơ quan Tình báo Đối ngoại của Ukraine cũng đã ghi nhận ít nhất năm trường hợp Trung Quốc cung cấp thiết bị và phụ tùng thay thế để phục vụ cho ngành hàng không quân sự của Nga.
Trong khi Trung Quốc tự định vị mình là một bên trung gian tiềm năng trong cuộc chiến, họ đồng thời chỉ trích Hoa Kỳ và các đồng minh vì đã “làm trầm trọng thêm” cuộc chiến bằng cách cung cấp vũ khí cho Ukraine. NATO đã dán nhãn Trung Quốc là “bên tiếp tay quyết định” cho hành động xâm lược của Nga.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố vào ngày 17 tháng 4 rằng Trung Quốc đang cung cấp vũ khí cho quân đội Nga. Tuyên bố của ông đánh dấu lần đầu tiên Kyiv xác nhận rằng Bắc Kinh ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Nga bằng cách cung cấp vũ khí.
Trong chuyến thăm Mạc Tư Khoa của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để tham dự lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng vào đầu tháng này, hai nước đã đồng ý “tăng cường phối hợp để phản đối quyết liệt chính sách 'kiềm chế kép' của Washington đối với Nga và Trung Quốc”.
Hai nước cũng cam kết “góp phần thiết lập hòa bình tại Ukraine”, đồng thời giải quyết “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc chiến - ám chỉ đến cách diễn đạt cực đoan thường được Nga sử dụng để biện minh cho cuộc xâm lược toàn diện của mình.
Vào ngày 22 tháng 4, Kyiv đã trình lên Bắc Kinh bằng chứng cho thấy công dân và công ty Trung Quốc đã tham gia vào cuộc chiến toàn diện của Nga chống lại Ukraine, điều mà Trung Quốc bác bỏ là “những lời buộc tội vô căn cứ và thao túng chính trị”.
[Kyiv Independent: China supplying Russian military factories with chemicals, gunpowder, components, Ukraine's Foreign Intelligence chief says]
7. Ủy viên quốc phòng Liên Hiệp Âu Châu nhận định: ‘Nga không thể thắng trong cuộc chiến này’,
Ủy viên Quốc phòng Âu Châu Andrius Kubilius cho biết trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình LRT được công bố vào ngày 26 tháng 5 rằng Nga không thể giành chiến thắng trong cuộc chiến ở Ukraine, đồng thời nhấn mạnh rằng Âu Châu phải ngừng dựa vào Hoa Kỳ để bảo đảm tình hình vẫn tiếp diễn.
Trong cuộc phỏng vấn, Kubilius cho biết Liên Hiệp Âu Châu phải sẵn sàng bảo vệ Ukraine và chính mình dù có hay không có sự hậu thuẫn của Washington.
Trong khi sự hỗ trợ của Hoa Kỳ rất quan trọng, Kubilius cho biết an ninh lâu dài của Liên Hiệp Âu Châu phụ thuộc vào sức mạnh chiến lược và công nghiệp của chính khối này, đặc biệt là khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ám chỉ rằng ông có thể từ bỏ các nỗ lực hòa bình nếu không đạt được tiến triển.
Kubilius cho biết: “450 triệu người Âu Châu không nên cầu xin 340 triệu người Mỹ bảo vệ Âu Châu khỏi 140 triệu người Nga không thể đối đầu với 38 triệu người Ukraine”.
Kubilius cho biết Âu Châu đã viện trợ cho Ukraine ngang bằng với Hoa Kỳ - khoảng 60 tỷ euro, hay 68 tỷ đô la, trong ba năm qua, bao gồm cả Vương quốc Anh và Na Uy - nhưng vẫn còn do dự trong việc chịu trách nhiệm hoàn toàn về kết quả của cuộc chiến.
Những phát hiện gần đây từ Viện Kinh tế Thế giới Kiel cũng báo cáo rằng tổng viện trợ - quân sự và dân sự - mà Âu Châu phân bổ cho Ukraine kể từ năm 2022 thực sự vượt quá viện trợ của Hoa Kỳ là 23 tỷ euro, hay 26 tỷ đô la.
“Hỗ trợ hàng năm là khoảng 20 tỷ euro, hay 23 tỷ đô la, cho mỗi bên. Hai mươi tỷ ở phía Âu Châu và 20 tỷ ở phía Mỹ chỉ chiếm chưa đến 0,1% GDP cho cả hai bên”, Kubilius lưu ý. “Chúng tôi đang chi 3% hoặc 3,5% cho quốc phòng của chính mình, và chúng tôi đang chi ít hơn 0,1% cho quốc phòng của Ukraine”.
Âu Châu phải chuẩn bị cho một thế giới mà sự tham gia của Hoa Kỳ vào quốc phòng của mình suy yếu, Kubilius lập luận. Trong khi ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tránh một “cuộc ly hôn hỗn loạn” với Washington, ông cho biết Liên Hiệp Âu Châu phải phát triển một chính sách quốc phòng rõ ràng và độc lập.
“Sẽ tệ hơn nhiều nếu không chuẩn bị hoặc ly hôn trong giận dữ và hỗn loạn với người Mỹ”, ông nói. “Tốt hơn là chúng ta nên đưa ra một kế hoạch rõ ràng về những gì chúng ta muốn từ người Mỹ trong thập niên tới, tránh hỗn loạn, hơn là liên tục cầu xin họ ở lại và hoàn toàn không chuẩn bị rồi phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng toàn diện”.
Kubilius cho biết điều này bao gồm việc phát triển ngành công nghiệp quốc phòng riêng của Liên Hiệp Âu Châu.
Kubilius lưu ý rằng: “Cho đến nay, khi người Âu Châu mua vũ khí, chỉ có 20% lượng vũ khí họ mua đến từ ngành công nghiệp Âu Châu, trong khi hơn 65% đến từ Hoa Kỳ”.
Khi được hỏi liệu Liên Hiệp Âu Châu có kế hoạch gì nếu Hoa Kỳ rút lại sự hỗ trợ cho Ukraine không, Kubilius cho biết Âu Châu không bất lực. Theo ông, một khoản vay trị giá 150 tỷ euro, hay 170 tỷ đô la, của Liên Hiệp Âu Châu có thể cung cấp các kênh mới để tăng cường năng lực quân sự và lĩnh vực quốc phòng của Ukraine — nếu các quốc gia thành viên sẵn sàng hành động.
“Vâng, Ukraine cần sự hỗ trợ. Vâng, sự hỗ trợ đó có thể đến từ Liên minh Âu Châu cùng với Hoa Kỳ. Nếu không có Hoa Kỳ, chúng ta cũng cần phải suy nghĩ về cách chúng ta sẽ thực hiện điều đó”, ông nói. “Không có cách nào khác”.
Trong khi các cuộc đàm phán ngừng bắn bị đình trệ và các nỗ lực ngoại giao của Hoa Kỳ cho thấy ít tiến triển - bao gồm cả cuộc điện đàm gần đây giữa Tổng thống Trump với Putin, trong đó không đưa ra cam kết nào về lệnh ngừng bắn - Ukraine đã tiếp tục kêu gọi thêm viện trợ từ Âu Châu, đặc biệt là về phòng không.
[Kyiv Independent: 'Russia is not winning this war,' EU defense commissioner says]
8. Người Nga ‘chế giễu’ Hoa Kỳ và tiến trình hòa bình bằng các cuộc tấn công mới nhất vào Ukraine, Liên Hiệp Âu Châu nhận định
Sau vụ tấn công chết người của Nga vào đêm 25 tháng 5, Kaja Kallas, phó chủ tịch Ủy ban Âu Châu, và cũng là Đại diện cấp cao của Liên Hiệp Âu Châu về chính sách đối ngoại và an ninh đã mô tả các cuộc tấn công này là sự chế giễu những nỗ lực ngoại giao hướng tới hòa bình.
“Người Nga đang không ngừng gia tăng áp lực. Gia tăng khủng bố đối với thường dân. Các cuộc tấn công ngày càng dữ dội và thường xuyên hơn. Họ cười nhạo thế giới!!! Họ chế giễu Hoa Kỳ và chế giễu mọi nỗ lực ngoại giao hướng tới hòa bình. Có hòa bình không? Hòa bình nào?”
Theo Không quân Ukraine, Nga đã phóng 69 hỏa tiễn và 298 máy bay điều khiển từ xa trong đêm ngày 25 tháng 5. Bộ trưởng Nội vụ Ihor Klymenko cho biết cuộc tấn công đã giết chết 12 người, trong đó có ba trẻ em, và làm bị thương hơn 60 người.
“Thế giới sẽ phản ứng thế nào trước hành động khủng bố và khiêu khích rõ ràng của Putin? Trước sự chế giễu của ông ta về bất kỳ cuộc thảo luận ngừng bắn nào? Putin rõ ràng đang theo đuổi mục tiêu đã nêu của mình, giết người Ukraine và buộc Ukraine phải khuất phục. Thật đáng buồn, ngôn ngữ duy nhất mà ông ta hiểu là ngôn ngữ của vũ lực, “ Kallas nói.
Đáp lại các cuộc tấn công, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, đã kêu gọi tăng cường lệnh trừng phạt đối với Nga và nói thêm rằng sự im lặng từ Hoa Kỳ và các nước khác “khuyến khích Putin”.
Đại diện từ Ukraine và Nga đã gặp nhau gần đây tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5, cho cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa hai nước trong ba năm. Mặc dù nhóm Ukraine đã thúc đẩy lệnh ngừng bắn vô điều kiện, các cuộc thảo luận đã dừng lại mà không có bất kỳ tiến triển rõ ràng nào hướng tới mục tiêu này.
Theo Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Serhiy Kyslytsia, người tham dự các cuộc đàm phán với tư cách là thành viên của phái đoàn Ukraine, Nga “dứt khoát” bác bỏ đề nghị của Thổ Nhĩ Kỳ.
Sau khi các cuộc đàm phán kết thúc, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov xác nhận vào ngày 21 tháng 5 rằng Mạc Tư Khoa không quan tâm đến việc đồng ý ngừng bắn ở Ukraine, nói rằng Nga “không muốn điều này nữa”.
Để đáp lại các cuộc tấn công của Nga vào ngày 24 và 25 tháng 5, Phái bộ Giám sát Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc tại Ukraine, gọi tắt là HRMMU đã đưa ra tuyên bố “lên án” làn sóng tấn công chết người mới này.
Danielle Bell, Trưởng phòng HRMMU cho biết: “Với ít nhất 78 người được báo cáo đã thiệt mạng hoặc bị thương trên khắp cả nước, vụ tấn công đêm qua là minh chứng bi thảm cho nguy cơ tử vong dai dẳng đối với dân thường khi sử dụng vũ khí hạng nặng ở các khu vực thành thị, kể cả những nơi xa tiền tuyến”.
“Đây là một trong những tổn thất to lớn về người mà cuộc chiến này tiếp tục gây ra cho dân thường, với nhiều gia đình trên khắp đất nước hiện đang phải đau buồn vì mất mát của họ.”
Kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, Nga thường xuyên sử dụng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa để tấn công cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine.
[Kyiv Independent: Russians 'mock' US and peace process with latest attacks on Ukraine, EU says]
9. Tổng thống Trump gia hạn cho Liên minh Âu Châu về việc tăng thuế quan
Tổng thống Trump tuyên bố hôm Chúa Nhật rằng ông sẽ gia hạn cho Liên minh Âu Châu về mốc thời gian để đạt được thỏa thuận nhằm tránh mức thuế quan 50 phần trăm của ông - lùi thời hạn đến ngày 9 tháng 7 thay vì 1 Tháng Sáu.
Thông báo của Tổng thống Trump được đưa ra sau cuộc điện đàm với chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen.
Thuế quan được ấn định có hiệu lực vào đầu tháng 6. “Tôi đã đồng ý gia hạn — ngày 9 tháng 7 năm 2025 — Tôi rất vinh dự khi được làm như vậy. Chủ tịch Ủy ban cho biết các cuộc đàm phán sẽ bắt đầu nhanh chóng,” Tổng thống Trump nói.
Liên minh Âu Châu hiện đang phải đối mặt với mức thuế quan 10 phần trăm giống như các nước khác, nhưng mức thuế này dự kiến sẽ tăng lên 20 phần trăm vào đầu tháng 7 nếu không đạt được thỏa thuận trong thời hạn 90 ngày trước đó của Tổng thống Trump.
Von der Leyen cho biết hôm Chúa Nhật rằng họ đã có một “cuộc gọi tốt” nhưng Liên Hiệp Âu Châu sẽ cần đến tháng 7 để làm trung gian cho một thỏa thuận tốt với Tổng thống Trump. Bà chia sẻ sự lạc quan về việc thúc đẩy các cuộc đàm phán để kịp thời hạn.
“Liên Hiệp Âu Châu và Hoa Kỳ chia sẻ mối quan hệ thương mại quan trọng và chặt chẽ nhất thế giới”, bà nói. “Âu Châu sẵn sàng thúc đẩy các cuộc đàm phán một cách nhanh chóng và quyết đoán”.
Liên minh Âu Châu đã có giọng điệu cứng rắn hơn trong những ngày gần đây khi thảo luận về tình hình đàm phán với tổng thống Mỹ.
Ủy ban Âu Châu “vẫn sẵn sàng làm việc một cách thiện chí. Thương mại Liên Hiệp Âu Châu-Hoa Kỳ là vô song và phải được hướng dẫn bởi sự tôn trọng lẫn nhau, chứ không phải là đe dọa. Chúng tôi sẵn sàng bảo vệ lợi ích của mình”, nhà lãnh đạo thương mại Liên Hiệp Âu Châu Maroš Šefčovič cho biết hôm thứ Sáu trong một bài đăng trên phương tiện truyền thông xã hội, sau cuộc gọi với Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick.
Brussels dự kiến sẽ thảo luận về các đề xuất mới nhất của Liên Hiệp Âu Châu mà họ đã gửi vào tuần trước trong cuộc gọi hôm thứ Sáu và nghe phản hồi về cuộc họp tiềm năng giữa Šefčovič và Greer được ấn định vào đầu tháng 6 tại Paris. Nhưng lời đe dọa mới nhất của Tổng thống Trump đã làm giảm triển vọng của một cuộc thảo luận hiệu quả.
[Politico: Trump grants extension to European Union on tariff hike]
10. Hòa Lan ủng hộ sự hiện diện của Tổng thống Zelenskiy tại hội nghị thượng đỉnh NATO sắp tới
Hôm Thứ Hai, 26 Tháng Năm, Bộ trưởng Quốc phòng Hòa Lan Ruben Brekelmans cho biết ông muốn Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO tại The Hague vào tháng tới, tờ báo Hòa Lan NRC đưa tin.
Hãng thông tấn ANSA của Ý đưa tin đầu tháng này rằng Hoa Kỳ phản đối sự tham gia của Tổng thống Zelenskiy, trích dẫn các nguồn tin ngoại giao giấu tên. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã phủ nhận những tuyên bố này.
Theo NRC, Brekelmans cho biết trong lần xuất hiện trên chương trình truyền hình WNL op Zondag của Hòa Lan rằng: “Chúng tôi đang xem xét làm thế nào để có thể giành được một ghế trong chương trình cho Tổng thống Zelenskiy và những người Ukraine khác”.
“Đối với Hòa Lan, Tổng thống Zelenskiy được chào đón tại mọi cuộc họp.”
Trong khi vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Zelenskiy có được phép phát biểu tại phiên họp toàn thể với tất cả 32 đồng minh NATO hay không, Brekelmans không loại trừ các hình thức thay thế.
“Nó cũng có thể ở một hình thức khác. Liệu điều đó có diễn ra trong phiên họp với Tổng thống Trump hay không, tôi không biết”, ông nói thêm.
Tại hội nghị thượng đỉnh NATO trước đó ở Washington năm 2024, Tổng thống Zelenskiy là một sự hiện diện nổi bật, giao lưu trực tiếp với các nhà lãnh đạo đồng minh. Năm nay, giọng điệu có vẻ thận trọng hơn khi các thành viên NATO cân nhắc cách giải quyết tương lai của Ukraine trong liên minh trong bối cảnh những câu hỏi mới về cam kết của Hoa Kỳ.
Tổng thống Trump tuyên bố rằng Ukraine đã kích động chiến tranh bằng cách theo đuổi tư cách thành viên NATO, một luận điệu thường được bộ máy tuyên truyền của Nga sử dụng để biện minh cho cuộc xâm lược toàn diện năm 2022.
Hội nghị thượng đỉnh ngày 24-25 tháng 6 tại The Hague sẽ là hội nghị đầu tiên do Tổng thư ký NATO Mark Rutte chủ trì. Theo các quan chức NATO đã nói chuyện với Radio Free Europe/Radio Liberty, Rutte sẽ cần phải điều hướng bối cảnh chính trị tế nhị và quản lý kỳ vọng của Tổng thống Trump.
Các đồng minh NATO cũng có khả năng sẽ công bố một cam kết chung mới nhằm tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP – một bước nhảy vọt đáng kể so với mục tiêu hiện tại là 2%. Trong số đó, 3,5% sẽ dành cho vũ khí và pháo binh, với 1,5% được phân bổ cho an ninh mạng và cơ sở hạ tầng quân sự, theo Radio Free Europe/Radio Liberty.
Để giảm thiểu bất đồng nội bộ, hội nghị thượng đỉnh được cho là đã được rút ngắn từ ba ngày xuống còn hai ngày. Các cuộc thảo luận dự kiến sẽ tập trung vào chi tiêu quốc phòng và tăng cường cơ sở công nghiệp quốc phòng.
Đáng chú ý là thông cáo năm nay có thể không đề cập trực tiếp đến cả Nga và Ukraine — trái ngược với các hội nghị thượng đỉnh trước đây, nơi Ukraine chiếm ưu thế trong chương trình nghị sự. Một quan chức NATO nói với RFE/RL rằng việc đề cập đến Ukraine có thể mở ra cánh cửa cho các tranh chấp nội bộ và một thông điệp nhạt nhẽo.
Vào năm 2024, Liên minh đã thông qua Hiệp ước Ukraine, một khuôn khổ an ninh dài hạn được tất cả 32 thành viên NATO ký kết. Hiệp ước này, được xây dựng dựa trên tuyên bố G7 năm 2023 tại Vilnius, nêu rõ các cam kết đào tạo lực lượng Ukraine, cung cấp viện trợ quân sự và kinh tế, và phản ứng chung trong trường hợp Nga tái xâm lược.
[Kyiv Independent: Netherlands backs Zelensky's presence at upcoming NATO summit]
11. Cuộc trao đổi tù nhân lớn nhất từ trước đến nay giữa Ukraine và Nga bị chỉ trích vì thiếu các chiến binh Azov và dân thường
Khi Kyiv hoàn tất cuộc trao đổi tù binh lớn nhất trong cuộc chiến vào ngày 25 tháng 5, trao đổi 1.000 tù binh chiến tranh Ukraine lấy 1.000 người Nga, một số người đã lên tiếng trên mạng xã hội chỉ trích chính quyền vì thiếu các chiến binh Azov và dân thường.
Đại tá Denys Prokopenko, chỉ huy Lữ đoàn Vệ binh Quốc gia Azov, mô tả cuộc trao đổi này là một “sự chế giễu” do sự vắng mặt các chiến binh từ Lữ đoàn Azov.
Trước đây, chính quyền Ukraine từng nói rằng Nga đã phản đối yêu cầu trả lại chiến binh Azov trong các cuộc trao đổi trước đó.
Xã hội Ukraine đã tập hợp lại để ủng hộ những chiến binh Azov bị bắt, những người đã bảo vệ Nhà máy thép Azovstal ở Mariupol trong cuộc bao vây thành phố cảng của Nga vào năm 2022. Trận chiến, một trong những trận chiến tàn khốc nhất của toàn bộ cuộc chiến, được cho là đã giúp Quân đội Ukraine có thời gian chuẩn bị và nhận được viện trợ quân sự quốc tế để chống lại cuộc xâm lược của Nga trong giai đoạn đầu của cuộc chiến.
Những người bảo vệ Azovstal đã được lệnh đầu hàng lực lượng Nga bao vây sau gần hai tháng liên tục bắn phá nhà máy bị bao vây. Trong khi hàng trăm chiến binh này đã được thả kể từ năm 2022, hàng trăm người khác vẫn bị giam cầm.
Prokopenko cho biết Ukraine cần phải thay đổi chiến thuật của mình, ông viết, “Có những lựa chọn, chúng ta chỉ cần thích nghi và bắt đầu tìm kiếm những cách thức và cấu hình mới. Bởi vì không một chiến binh Azov nào trong số 1.000 người được trao đổi là điều đáng xấu hổ cho toàn bộ nhà nước của chúng ta.”
Riêng nhà văn kiêm nhà báo Stanislav Aseyev chỉ trích cuộc trao đổi trên Facebook vì không đề cập đến những thường dân đã bị giam cầm hơn tám năm.
“Danh sách các con tin mà tôi đã trao cho Tổng thống Zelenskiy vào Tháng Giêng năm 2020 vẫn chỉ là danh sách”, Aseyev viết.
“Phần lớn những người này đang ở trong trại giam an ninh tối đa thứ 32 tại Makiivka, nơi họ được đưa đến sau khi bị cách ly và từ các nhà tù khác. Một số người trong số họ đã tích cực giúp đỡ các dịch vụ đặc biệt của chúng tôi”, ông nói thêm. “Tôi không biết có ai trong lịch sử của cuộc chiến 11 năm này đã ở trong tù lâu hơn họ không”, ông nói thêm.
Đáp lại sự thất vọng xuất hiện trên mạng xã hội, Andriy Yusov, phó giám đốc Trụ sở điều phối đối xử với tù binh chiến tranh, nói với Suspilne rằng cuộc trao đổi được thực hiện theo “danh sách chung”, với cả Nga và Ukraine quyết định tù binh chiến tranh nào họ sẽ trao trả.
“Ukraine đang đấu tranh cho từng công dân của mình. Chúng tôi đang làm việc trong điều kiện cực kỳ khó khăn giữa cuộc xâm lược toàn diện, và đồn trú Mariupol vẫn là một trong những ưu tiên hàng đầu cho việc hồi hương,” Yusov nói thêm.
Sau cuộc trao đổi, Tổng thống Zelenskiy đã cam kết sẽ “đưa toàn thể người dân của chúng ta trở về từ nơi bị Nga giam cầm”.
Ukraine từ lâu đã ủng hộ một cuộc trao đổi “tất cả đổi lấy tất cả”, nhưng cho đến nay Nga vẫn bác bỏ đề xuất này.
Cuộc trao đổi tù nhân kéo dài ba ngày đã được Ukraine và Nga đàm phán tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5, trong cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa hai nước trong vòng ba năm.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố vào ngày 23 tháng 5 rằng Mạc Tư Khoa sẽ chuyển các điều khoản hòa bình tới Kyiv ngay sau khi hoàn tất trao đổi tù nhân.
Trong khi danh sách các điều kiện của Mạc Tư Khoa vẫn chưa được tiết lộ, Nga đã nhiều lần nhắc lại các yêu cầu tối đa, bao gồm cả việc Ukraine phải chấp nhận mất Crimea và bốn khu vực phía đông.
[Kyiv Independent: Largest-ever Ukrainian-Russian prisoner swap comes under fire for lacking Azov fighters, civilians]