1. Cầu Crimea bị đánh bom dữ dội

Trong cuộc họp báo bất thường tại trung tâm báo chí Kyiv chiều Thứ Ba, 03 Tháng Sáu, theo giờ địa phương, vào thời điểm Việt Nam sắp bước qua ngày Thứ Tư, 04 Tháng Sáu, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết Cơ quan an ninh Ukraine, gọi tắt là SBU, đang tiến hành một chiến dịch đặc biệt khác nhằm vào Cầu Kerch của Nga tới Crimea.

Đại Úy Yusov thông báo SBU đã tiến hành một cuộc tấn công dưới nước khiến công trình này “bị hư hỏng” và công bố video về vụ nổ, đây là cuộc tấn công thứ ba vào Cầu Crimea kể từ khi cuộc chiến toàn diện của Nga bắt đầu vào năm 2022.

Tính đến tối thứ Ba, cuộc tấn công vẫn đang diễn ra, các kênh Telegram địa phương và các blogger quân sự ủng hộ Điện Cẩm Linh đưa tin.

Cầu Crimea là tuyến đường tiếp tế và vận chuyển quan trọng của lực lượng Nga cũng như là biểu tượng cho sự xâm lược của Nga đối với bán đảo mà Putin đã sáp nhập bất hợp pháp vào năm 2014.

Tuyên bố của SBU về cuộc tấn công cầu Crimea diễn ra chỉ 48 tiếng đồng hồ sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn nhằm vào lực lượng hàng không chiến lược của Nga vào ngày 1 tháng 6.

Đại Úy Yusov cho biết các đặc vụ của họ đã đặt mìn ở các trụ đỡ dưới nước của cây cầu trong một hoạt động được lên kế hoạch trong nhiều tháng, kích nổ thiết bị đầu tiên vào lúc 4:44 giờ theo giờ địa phương hôm thứ Ba.

Một thuyền điều khiển từ xa của hải quân tấn công vào cây cầu gây ra vụ nổ thứ hai ngay sau vụ nổ ban đầu.

SBU cho biết họ đã “làm hư hại nghiêm trọng” những trụ đỡ đó bằng chất nổ, có sức công phá tương đương với 1100 kg thuốc nổ TNT. “Trên thực tế, cây cầu đang trong tình trạng hư hỏng, không thể sử dụng được”, SBU cho biết.

Kênh Rybar, có liên kết với Bộ Quốc phòng Nga, đưa tin rằng quân đội Ukraine đã tấn công cây cầu Crimea, có thể bằng cách sử dụng thuyền điều khiển từ xa di chuyển chậm Marichka hoặc Toloka.

Rybar cho biết các vụ nổ đã đánh trúng một trong những trụ cầu, tạm thời làm dừng giao thông.

Kênh Crimea Wind Telegram đưa tin về một “vụ nổ mạnh” mới gần Kerch vào khoảng 3 giờ chiều, trong khi các máy bay trực thăng Nga vần vũ trên bầu trời bắn hạ bất cứ thứ gì tình nghi đang di chuyển dưới nước. Các kênh địa phương đưa tin rằng một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa mới đang diễn ra vào buổi chiều và cây cầu đã bị đóng lại.

Cây cầu trị giá 4 tỷ đô la này nhằm khẳng định việc Điện Cẩm Linh sáp nhập Crimea bất hợp pháp và đã bị hư hại trong hai cuộc tấn công trước đó của Ukraine vào tháng 10 năm 2022 và tháng 7 năm 2023, mặc dù cả hai cuộc tấn công đều không thể khiến cây cầu ngừng hoạt động.

Mikhail Khodorkovsky, một nhà hoạt động đối lập người Nga cho biết, cuộc tấn công diễn ra chỉ vài giờ sau khi tuyên truyền viên của Điện Cẩm Linh trên TV, Vladimir Solovyov, nạt ngang một người khách tham gia chương trình “Buổi tối với Solovyov” phát hình trực tiếp vào tối Thứ Hai, 02 Tháng Sáu.

Anh này nói rằng chúng ta phải cảnh giác vì người Ukraine có nhiều quỷ kế có thể tấn công cầu Kerch. Solovyov nạt ngang, bảo anh ta câm đi vì tấn công vào cầu Crimea sẽ là cơ sở cho chúng ta sử dụng vũ khí hạt nhân.

Theo Khodorkovsky, sau cú Trân Châu Cảng nhục nhã, thêm cú cầu Crimea đáng xấu hổ này, trùm mafia Vladimir Putin vẫn sẽ không dám dùng đến vũ khí hạt nhân, dù là hạt nhân chiến thuật. “Cầu Crimea có thể không sụp đổ ngay vì cú tấn công mới nhất này, nhưng huyền thoại về sức mạnh răn đe của vũ khí hạt nhân Nga đã sụp đổ.”

Tưởng cũng nên biết thêm: Mikhail Khodorkovsky, từng là người giàu nhất nước Nga trước khi lên tiếng chống lại Vladimir Putin và thành lập nhóm Open Russia, nghĩa là nước Nga cởi mở, với chủ trương thân phương Tây. Ông bị tịch thu tài sản và bị bỏ tù từ năm 2003 cho đến khi được Putin ân xá vào này 20 Tháng Mười Hai, 2013, sau một thập niên tù tội. Ông hiện đang sống lưu vong ở Luân Đôn và thành lập Trung tâm Dossier nhằm điều tra các nguồn tài sản của Putin, không do Putin trực tiếp đứng tên nhưng do các tình nhân của ông ta đứng tên.

[Newsweek: Crimea Bridge Hit by Explosion]

2. ‘Trân Châu Cảng’ của Nga: Putin chịu ‘tổn thất nghiêm trọng’ trong cuộc đối đầu với NATO

Các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa có quy mô lớn và được phối hợp của Ukraine vào máy bay giá trị cao của Nga vào Chúa Nhật đã gây ra một đòn mạnh vào một bộ phận quân đội Mạc Tư Khoa vốn tương đối không bị tổn hại trong cuộc chiến ở Ukraine.

Nhưng chúng cũng có thể có lợi cho NATO đang vội vã chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh có thể xảy ra với Nga, một đối thủ có sức mạnh không quân đáng kể.

Tổng thư ký NATO Mark Rutte, nhận định trong cuộc họp Bucharest Nine tại Vilnius hôm Thứ Hai, 02 Tháng Sáu, rằng “Nga đã phải chịu tổn thất nghiêm trọng về sức mạnh tấn công, không chỉ đối với Ukraine mà còn đối với toàn bộ NATO”.

Hôm Chúa Nhật, Ukraine đã đồng loạt tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào một số căn cứ không quân lớn của Nga, bao gồm cả ở Siberia, cách biên giới Ukraine chưa đầy 3.000 dặm, trong một cuộc tấn công được lên kế hoạch tỉ mỉ khiến các nhà phân tích sửng sốt.

Kyiv cho biết họ đã gây thiệt hại khoảng 7 tỷ đô la cho Mạc Tư Khoa, phá hủy hơn một phần ba Hàng Không Mẫu Hạm hỏa tiễn hành trình chiến lược của nước này. Các cuộc tấn công nhanh chóng được gọi là 'Trân Châu Cảng' của Nga, ám chỉ đến các cuộc tấn công (ngược lại, không có lý do) của Nhật Bản vào Hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ tại căn cứ quân sự Hawaii vào cuối năm 1941.

Nhà lãnh đạo cơ quan an ninh SBU của Ukraine, Trung tướng Vasyl Malyuk, cho biết hôm thứ Hai rằng Kyiv đã thổi bay 41 máy bay, bao gồm cả máy bay ném bom chiến lược Tu-95 và Tu-22 mà Nga thường xuyên sử dụng để bắn hỏa tiễn tầm xa vào Ukraine.

Ukraine cũng bắn hạ ít nhất một máy bay do thám A-50, Tướng Malyuk cho biết. Máy bay do thám A-50 hiếm có này là một tài sản đắt đỏ và khan hiếm đối với Nga, trước đây đã bị Ukraine tấn công thành công.

Mạc Tư Khoa không thể thay thế máy bay Tu-95 và Tu-22 mà Ukraine đã tấn công, vì chúng không còn được sản xuất nữa. Khả năng tấn công tầm xa, chính xác của Nga “đã bị giáng một đòn thực sự và điều này sẽ khiến cả Âu Châu và Hoa Kỳ an toàn hơn trong trường hợp xảy ra chiến tranh với Nga”, Tổng thống Lithuania nhận xét, và nhấn mạnh rằng Ukraine thật sự rất cần thiết đối với liên minh NATO. “Họ đã làm được những điều ít ai làm được,” ông nói.

Trong khi cuộc chiến ở Ukraine đã gây thiệt hại nặng nề cho lực lượng trên bộ của Nga thì phần lớn sức mạnh quân sự của Mạc Tư Khoa, bao gồm phần lớn lực lượng không quân, vẫn gần như không bị ảnh hưởng.

Tướng Christopher Cavoli, tư lệnh hàng đầu của Hoa Kỳ tại Âu Châu, cho biết vào tháng 4 năm ngoái rằng Nga chỉ mất 10 phần trăm lực lượng không quân kể từ đầu năm 2022.

Tờ The Economist đưa tin hôm Chúa Nhật rằng Điện Cẩm Linh có thể chỉ có tổng cộng chưa đến 90 máy bay Tu-22, Tu-95 và Tu-160.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW có trụ sở tại Hoa Kỳ đã đánh giá vào Chúa Nhật rằng các cuộc tấn công hôm Chúa Nhật “ít nhất có thể tạm thời hạn chế khả năng tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn tầm xa của Nga vào Ukraine”.

Các quan chức NATO ngày càng lên tiếng báo động về khả năng Nga sẽ tiến hành một số hình thức tấn công vào liên minh, thường cho rằng khả năng Mạc Tư Khoa tiến hành một chiến dịch sẽ tăng lên nếu lệnh ngừng bắn được bảo đảm ở Ukraine.

Oleksandr Merezhko, chủ tịch ủy ban đối ngoại của quốc hội Ukraine, cho biết các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào Chúa Nhật đã có “tác động to lớn”, có thể khiến Tổng thống Trump “suy nghĩ nghiêm chỉnh” về lập trường đàm phán của Kyiv.

Merezhko chia sẻ với tờ Newsweek: “Chỉ trong một động tác, chúng tôi đã làm được điều hoàn toàn không thể tin được”.

Chiến dịch này là một lợi ích cho tinh thần đồng thời chứng minh Kyiv “không phải là gánh nặng cho NATO”, Merezhko nói thêm. Ukraine là “lá chắn cho NATO”, ông nói.

Các quan chức Ukraine đã nhiều lần tuyên bố rằng họ chiến đấu không chỉ vì Ukraine mà còn để ngăn chặn Nga tiến xa hơn về phía tây vào lãnh thổ của liên minh.

[Newsweek: Russia's 'Pearl Harbor': Putin Dealt 'Serious Loss' in Stand Off with NATO]

3. Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Johnson ủng hộ dự luật của Thượng viện nhằm thắt chặt lệnh trừng phạt đối với Nga

Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Mike Johnson đã lên tiếng ủng hộ một dự luật do Thượng viện hậu thuẫn nhằm tăng cường lệnh trừng phạt đối với Nga vào ngày 2 tháng 6, tờ New York Post đưa tin.

Một nhóm thượng nghị sĩ lưỡng đảng Hoa Kỳ đã tuyên bố vào cuối tháng 5 rằng họ sẵn sàng bỏ phiếu cho dự luật trừng phạt Nga nếu các cuộc đàm phán hòa bình về chiến tranh Nga-Ukraine không sớm tiến triển.

Dự luật được trình lên Thượng viện vào đầu tháng 4 sẽ áp đặt các hình phạt mới đối với Nga và áp thuế 500% đối với hàng nhập khẩu từ các quốc gia mua dầu, sản phẩm dầu mỏ, khí đốt tự nhiên hoặc uranium của Nga.

“Có nhiều thành viên Quốc hội muốn chúng ta trừng phạt Nga mạnh mẽ nhất có thể”, Johnson nói. “Và tôi là người ủng hộ điều đó”.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông vẫn chưa áp đặt lệnh trừng phạt mới đối với Nga vì ông tin rằng một thỏa thuận hòa bình có thể nằm trong tầm tay.

Ông cho biết: “Nếu tôi nghĩ mình sắp đạt được thỏa thuận, tôi không muốn làm hỏng mọi chuyện bằng cách làm như vậy”, nhưng cũng nói thêm rằng ông đã chuẩn bị hành động nếu Mạc Tư Khoa tiếp tục trì hoãn.

Nga và Ukraine đã tổ chức vòng đàm phán thứ hai tại Istanbul vào ngày 2 tháng 6. Kyiv đã đưa ra một đề xuất hòa bình được cho là bao gồm khả năng nới lỏng lệnh trừng phạt đối với Mạc Tư Khoa, cùng với các điều khoản khác.

Điều kiện mà Ukraine đưa ra là các lệnh trừng phạt sẽ tự động được gia hạn nếu thỏa thuận ngừng bắn bị phá vỡ.

Sau vòng đàm phán mới, Nga đã đề xuất lệnh ngừng bắn có giới hạn trong hai đến ba ngày tại các khu vực tiền tuyến cụ thể để thu hồi thi thể của những người lính đã hy sinh, trong khi vẫn tiếp tục phớt lờ lời kêu gọi ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày của Ukraine được các đối tác phương Tây hỗ trợ.

[Kyiv Independent: US House Speaker Johnson backs Senate bill to toughen sanctions on Russia]

4. Giờ đen tối nhất của hàng không Nga kể từ Thế chiến II được phát sóng trên kênh tin tức truyền hình dài 40 giây

Đài truyền hình do Điện Cẩm Linh kiểm soát đã dành chưa đầy một phút đưa tin về vụ việc được mô tả là vụ phá hủy máy bay quân sự của Nga lớn nhất trong một ngày kể từ Thế chiến II.

Theo đánh giá về phạm vi đưa tin của kênh truyền hình độc lập Agentstvo, hai kênh truyền hình nhà nước ở Nga chỉ đề cập đến cuộc đột kích bằng máy bay điều khiển từ xa táo bạo của Ukraine trong các chương trình dài 40 giây.

Tuy nhiên, các kênh Telegram thân Nga đổ lỗi cho chính quyền đã không bảo vệ đầy đủ các cơ sở quân sự khỏi sự kiện được gọi là “Trân Châu Cảng của Nga”, ám chỉ cuộc tấn công của Nhật Bản vào Hawaii vào ngày 7 tháng 12 năm 1941.

Sự so sánh với Thế chiến thứ II không dừng lại ở đó.

John Spencer từ Viện Chiến tranh Hiện đại cho biết trên Substack rằng Chúa Nhật đánh dấu sự phá hủy lớn nhất trong một ngày đối với máy bay quân sự của Nga kể từ Chiến dịch Barbarossa năm 1941 khi Đức phát động cuộc xâm lược bất ngờ vào Liên Xô.

Điện Cẩm Linh kiểm soát chặt chẽ thông điệp truyền thông nhà nước về cuộc chiến mà nước này khởi xướng ở Ukraine, nhưng các blogger người Nga trên Telegram lại đưa ra góc nhìn thẳng thắn hơn nhiều về tình hình thù địch.

Quy mô hoạt động của Ukraine, nhắm vào bốn phi trường xa biên giới tới tận Irkutsk ở Siberia, và so sánh với những gì Mạc Tư Khoa phải đối mặt trong Thế chiến II, sẽ là một đòn giáng mạnh vào Vladimir Putin.

Agentsvo cho biết Kênh 1 và kênh Russia 1 chỉ dành 40 giây cho một trong những hoạt động táo bạo nhất trong cuộc chiến tranh toàn diện.

Người thuyết trình đọc tuyên bố của Bộ Quốc phòng rằng máy bay điều khiển từ xa đã tấn công các phi trường ở các khu vực Murmansk, Irkutsk, Ivanovo, Ryazan và Amur - khu vực sau không được các nguồn tin của Ukraine đề cập.

Tại hai khu vực đầu tiên, các phát thanh viên truyền hình Nga đưa tin rằng “một số thiết bị hàng không” đã bốc cháy, nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết nào khác.

Theo Agentstvo, sự im lặng tương đối vẫn tiếp diễn vào sáng thứ Hai khi không có kênh nào đưa tin trong chương trình phát sóng của họ lúc 9 giờ sáng, mặc dù các hãng thông tấn nhà nước TASS và RIA Novosti đã bắt đầu đưa tin về các cuộc tấn công sau khi Bộ Quốc phòng ra tuyên bố.

Các blogger quân sự Nga thẳng thắn và có tính chỉ trích hơn. Phóng viên chiến trường Alexander Kots đã đăng trên Telegram rằng có một vấn đề đang diễn ra với việc bảo vệ các cơ sở chiến lược của Nga.

Một kênh Telegram khác là “Military Informant” cho biết cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào các căn cứ của Nga “chỉ là vấn đề thời gian”.

Kênh “Novorossiya Militia” cho biết không rõ tại sao các cơ quan bảo vệ hàng không chiến lược của Nga lại không chuẩn bị cho một cuộc tấn công như vậy. Trong khi đó, Alexey Zhivov viết, “Một 'Trân Châu Cảng của Nga' đã xảy ra, và tương lai của đất nước và nền văn minh của chúng ta phụ thuộc vào cách chúng ta phản ứng với nó.”

Yuriy Boyechko, Tổng giám đốc điều hành và Nhà sáng lập của Hope for Ukraine, trả lời tờ Newsweek vào thứ Hai rằng thành công của cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine cho thấy Kyiv “có một số quân át chủ bài trong tay”.

[Newsweek: Russian Aviation's Darkest Hour Since WWII Gets 40-Second TV News Slot]

5. Ukraine được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO, Tổng thống Zelenskiy nói

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết trong cuộc họp báo hôm Thứ Ba, 03 Tháng Sáu, rằng đã được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO sắp tới tại The Hague từ ngày 24 đến ngày 25 tháng 6.

“Chúng tôi đã được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO. Tôi nghĩ điều này rất quan trọng”, Tổng thống Zelenskiy nói, đồng thời cho biết thêm rằng ông đã có cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte trong hội nghị thượng đỉnh Bucharest Nine và các nước Bắc Âu tại Vilnius vào ngày 2 tháng 6.

“Bây giờ, Ngoại trưởng Andrii Sybiha sẽ nói chuyện với các đồng nghiệp của mình về cơ sở hạ tầng và những kết quả tiềm năng có thể phát sinh từ hội nghị thượng đỉnh này tại The Hague.”

Tổng thống Zelenskiy không nêu rõ ai sẽ đại diện cho Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh hoặc liệu ông có đích thân tham dự sự kiện này hay không.

Tuyên bố này được đưa ra sau những đồn đoán rằng các đồng minh đã quyết định không mời Ukraine tham dự hội nghị thượng đỉnh thường niên do sự phản đối từ chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio sau đó đã phủ nhận những tuyên bố này, và Hòa Lan cho biết họ sẽ hoan nghênh sự tham dự của Tổng thống Zelenskiy.

Tại hội nghị thượng đỉnh NATO trước đó ở Washington năm 2024, Tổng thống Zelenskiy là một sự hiện diện nổi bật, giao lưu trực tiếp với các nhà lãnh đạo đồng minh. Năm nay, giọng điệu có vẻ thận trọng hơn khi các thành viên NATO cân nhắc cách giải quyết tương lai của Ukraine trong liên minh trong bối cảnh những câu hỏi mới về cam kết của Hoa Kỳ.

Tổng thống Trump đã tuyên bố rằng Ukraine đã kích động chiến tranh bằng cách theo đuổi tư cách thành viên NATO, một câu chuyện thường được tuyên truyền của Nga sử dụng để biện minh cho cuộc xâm lược toàn diện năm 2022. Ông cũng ra hiệu về kế hoạch giảm sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ tại Âu Châu và đã miễn cưỡng cung cấp hỗ trợ quân sự mới cho Kyiv.

Các báo cáo trước đó cho rằng thông cáo năm nay có thể không đề cập trực tiếp đến cả Nga và Ukraine — trái ngược với các hội nghị thượng đỉnh trước đây khi Ukraine chiếm ưu thế trong chương trình nghị sự.

[Kyiv Independent: Ukraine invited to NATO summit, Zelensky says]

6. Nga tấn công Kharkiv bằng hỏa tiễn đạn đạo, máy bay điều khiển từ xa, làm bị thương ít nhất 6 người, bao gồm cả trẻ em

Nga đã tấn công thành phố Kharkiv vào đêm qua bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn đạn đạo, làm bị thương ít nhất sáu người, bao gồm một trẻ em, chính quyền địa phương đưa tin vào sáng sớm ngày 2 tháng 6.

Thống Đốc khu vực Kharkiv, Oleh Syniehubov, đưa tin, các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào quận Kholodnohirskyi của thành phố đã làm sáu người bị thương, bao gồm một bé trai 7 tuổi.

Syniehubov cho biết hai hỏa tiễn đạn đạo của Nga cũng nhắm vào quận Kyivskyi. Một trong những hỏa tiễn này đã đánh trúng một con đường “chỉ cách một trường học địa phương vài chục mét”. Hỏa tiễn còn lại đánh trúng một khu vực gần các tòa nhà cao tầng, làm vỡ cửa sổ và làm hư hại mặt tiền.

“Thật là kỳ diệu khi không có thương vong nào”, Syniehubov nói.

Theo Syniehubov, một số ngôi nhà, một doanh nghiệp dân sự và các phương tiện đã bị hư hại trong cuộc tấn công.

Trước đó trong ngày, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã cảnh báo rằng Nga có thể đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công hàng loạt khác nhằm vào Ukraine sau chiến dịch thành công của Kyiv chống lại máy bay quân sự Nga.

“Ngay cả trước khi bắt đầu chiến dịch này, chúng tôi đã có thông tin tình báo về việc Nga chuẩn bị một cuộc tấn công lớn khác”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong bài phát biểu buổi tối.

“Và điều rất quan trọng đối với tất cả mọi người là không được bỏ qua các cảnh báo trên không. Đêm qua, có gần 500 máy bay điều khiển từ xa của Nga, máy bay điều khiển từ xa tấn công. Mỗi tuần, họ tăng số lượng đơn vị cho mỗi cuộc tấn công. Bây giờ họ cũng đã chuẩn bị hỏa tiễn hành trình Kalibr từ Hàng Không Mẫu Hạm trên biển.”

Nga đã liên tục tiến hành các cuộc tấn công trên không quy mô lớn vào Ukraine trong những ngày gần đây.

Thành phố Kharkiv và khu vực xung quanh đã bị tấn công dữ dội vào đêm hôm trước trong một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga. Nga đã phóng gần 500 máy bay điều khiển từ xa vào Ukraine, phá vỡ kỷ lục trước đó về số lượng máy bay điều khiển từ xa được bắn trong một đêm.

Tỉnh Kharkiv ở đông bắc Ukraine là mục tiêu thường xuyên của các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn, máy bay điều khiển từ xa và bom lượn của Nga. Nga thường xuyên tấn công các khu dân cư đông đúc ở thành phố Kharkiv, đánh trúng các tòa nhà dân cư và cơ sở hạ tầng dân sự.

[Kyiv Independent: Russia attacks Kharkiv with ballistic missiles, drones, injuring at least 6, including child]

7. Tổng thống Zelenskiy nói ông sẵn sàng gặp Putin, Tổng thống Trump ở Thổ Nhĩ Kỳ

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết vào ngày 2 tháng 6 rằng Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch tạo điều kiện cho một cuộc họp giữa các nhà lãnh đạo Nga và Ukraine tại Ankara hoặc Istanbul. Phát biểu với các phóng viên cùng ngày, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy bày tỏ sự sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán như vậy.

“Tôi đã có cuộc trò chuyện với Tổng thống Erdoğan của Thổ Nhĩ Kỳ. Và thực sự, ông ấy đã gửi một tín hiệu, hỏi tôi sẽ cảm thấy thế nào về một cuộc gặp của bốn nhà lãnh đạo: ông ấy, Tổng thống Hoa Kỳ, Putin và tôi. Tôi nói với ông ấy rằng tôi ủng hộ một cuộc gặp ở cấp độ các nhà lãnh đạo, bởi vì tôi có ấn tượng rằng sẽ không có lệnh ngừng bắn nếu không có cuộc gặp của chúng tôi”, Tổng thống Zelenskiy nói trong một cuộc họp báo.

Bình luận của tổng thống được đưa ra sau vòng đàm phán hòa bình khác giữa Ukraine và Nga tại Istanbul vào ngày 2 tháng 6, nơi các bên đã đồng ý về một cuộc trao đổi tù binh chiến tranh mới nhưng không đạt được lệnh ngừng bắn.

Các cuộc đàm phán do các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ chủ trì diễn ra sau vòng đàm phán đầu tiên vào ngày 16 tháng 5. Cuộc họp đầu tiên kết thúc với một thỏa thuận về cuộc trao đổi tù binh lớn nhất trong chiến tranh, nhưng không có tiến triển cụ thể nào hướng tới một thỏa thuận hòa bình.

Trong khi đó, Tòa Bạch Ốc cho biết Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cũng sẵn sàng nhận lời mời từ người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ để tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình ba bên tại Thổ Nhĩ Kỳ với các nhà lãnh đạo Nga và Ukraine.

“Tổng thống đã nói rằng ông ấy sẵn sàng chấp nhận nếu cần thiết, nhưng ông ấy muốn cả hai nhà lãnh đạo và cả hai bên cùng ngồi vào bàn đàm phán”, Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt trả lời các phóng viên khi được hỏi về đề xuất của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.

Trợ lý Tổng thống Nga Vladimir Medinsky cho biết vào ngày 2 tháng 6, sau cuộc đàm phán ngày 2 tháng 6, Nga cũng đề xuất lệnh ngừng bắn tạm thời trong hai đến ba ngày tại các khu vực cụ thể ở tiền tuyến để có thời gian thu hồi thi thể những người lính đã hy sinh.

Tổng thống Zelenskiy chỉ trích đề xuất của Nga về lệnh ngừng bắn cục bộ kéo dài 2–3 ngày để thu hồi thi thể của những người lính đã hy sinh, đồng thời nói thêm rằng “họ (phía Nga) hiện không coi lệnh ngừng bắn là như vậy”.

“Như họ đã nói về lệnh ngừng bắn, họ đã sẵn sàng cho lệnh ngừng bắn 2–3 ngày để thu hồi những người chết từ chiến trường. Tôi nghĩ họ là những kẻ ngốc, bởi vì, về cơ bản, lệnh ngừng bắn có nghĩa là không có người chết.”

“Bạn có thể thấy thái độ của họ. Đối với họ, đây chỉ là một sự tạm dừng ngắn ngủi trong cuộc chiến,” tổng thống nói thêm.

[Kyiv Independent: Zelensky says he's ready to meet with Putin, Trump in Turkey]

8. Cuộc không kích của Nga vào trung tâm thành phố Sumy khiến ít nhất 3 người thiệt mạng và khoảng 20 người bị thương, chính quyền cho biết

Theo chính quyền Ukraine, lực lượng Nga đã tấn công trung tâm thành phố Sumy ở đông bắc Ukraine vào ngày 3 tháng 6, khiến ít nhất ba người thiệt mạng và khoảng 25 người khác bị thương, trong đó có một trẻ vị thành niên.

Theo các báo cáo sơ bộ, Nga đã tiến hành năm cuộc tấn công vào Sumy bằng hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt.

“Người Nga đã phát động một cuộc tấn công tàn bạo vào Sumy — nhắm trực tiếp vào thành phố và các đường phố bình thường bằng pháo phản lực. Đây là một cuộc tấn công hoàn toàn có chủ đích vào dân thường,” Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đưa ra lập trường trên hôm Thứ Ba, 03 Tháng Sáu.

Trong số những người bị thương có một thanh niên 17 tuổi, và chính quyền mô tả tình trạng của nhiều nạn nhân là nghiêm trọng.

Vụ tấn công được cho là đã đốt cháy hai chiếc xe, phá hủy hoàn toàn chúng. Một cơ sở y tế và các tòa nhà dân cư cũng bị hư hại.

Theo Tổng thống Zelenskiy, ít nhất một trong những quả đạn mà Nga sử dụng trong cuộc tấn công vào Sumy đã không phát nổ, xuyên thủng bức tường của một tòa nhà chung cư cao chín tầng.

Ông nói thêm: “Điều đó nói lên tất cả những gì chúng ta cần biết về cái gọi là 'mong muốn' chấm dứt cuộc chiến này của Nga”, đồng thời kêu gọi Hoa Kỳ và Âu Châu tăng cường áp lực lên Mạc Tư Khoa.

Vụ tấn công xảy ra chỉ một ngày sau khi Nga và Ukraine tổ chức vòng đàm phán thứ hai tại Istanbul vào ngày 2 tháng 6, tập trung vào một cuộc trao đổi tù nhân mới, nhưng một lần nữa không đạt được đột phá trong nỗ lực hòa bình. Nó cũng xảy ra trong bối cảnh Ukraine đã mở một cuộc tấn công lớn được mô tả như vụ Trân Châu Cảng của Nga, phá hủy 41 máy bay ném bom và phóng hỏa tiễn hành trình của chế độ Mạc Tư Khoa.

Nga đề xuất lệnh ngừng bắn có giới hạn trong hai đến ba ngày tại các khu vực tiền tuyến cụ thể để thu hồi thi thể của những người lính đã hy sinh, trong khi vẫn tiếp tục phớt lờ lời kêu gọi ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày của Ukraine được các đối tác phương Tây hỗ trợ.

Tỉnh Sumy, giáp với Nga ở phía bắc, đã liên tục trở thành mục tiêu tấn công và pháo kích của Nga kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu vào năm 2022. Khu vực này gần đây đã chứng kiến các cuộc giao tranh mới khi lực lượng Nga tăng cường hoạt động dọc theo biên giới đông bắc.

Vào cuối tháng 5, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết Nga đang tập trung 50.000 quân gần Tỉnh Sumy, nhằm mục đích tạo ra vùng đệm rộng 10 km trong khu vực.

Vài giờ sau vòng đàm phán hòa bình đầu tiên giữa Nga và Ukraine vào ngày 16 tháng 5, Nga đã tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào Tỉnh Sumy, khiến chín người thiệt mạng và bảy người khác bị thương.

[Kyiv Independent: Russian strike on downtown Sumy kills at least 3, injures around 20, authorities say]

9. Na Uy sẽ giúp Ukraine bù đắp khoản thiếu hụt khí đốt 1 tỷ euro, Tổng thống Zelenskiy nói

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố sau cuộc gặp với Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store tại Vilnius vào ngày 2 tháng 6 rằng Na Uy sẽ giúp Ukraine trang trải khoản thâm hụt khí đốt có thể lên tới một tỷ euro, hay 1,08 tỷ đô la.

“Chúng tôi đã thảo luận về các vấn đề quan trọng đối với Ukraine hiện nay. Tôi đã nhận được tín hiệu tích cực từ ông ấy. Điều này liên quan đến khí đốt: nếu chúng ta phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt vào mùa đông, chúng ta có thể trông chờ vào khối lượng phù hợp không? Hôm nay, tôi đã nhận được sự hỗ trợ từ Jonas (Gahr Store)”, Tổng thống Zelenskiy nói.

Lực lượng Nga thường xuyên tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, dẫn đến tình trạng thiếu điện và nhiệt trên khắp cả nước. Nga đã tấn công 34 cơ sở của Ukrgasvydobuvannya, nhà sản xuất khí đốt lớn nhất Ukraine và là một phần của Tập đoàn Naftogaz của nhà nước, vào mùa đông năm ngoái, dẫn đến mất gần 50% sản lượng khí đốt, công ty báo cáo vào ngày 21 tháng 4.

“Chúng tôi đã đồng ý rằng chúng tôi sẽ tìm kiếm cơ hội để bù đắp mọi khoản thâm hụt có thể phát sinh nếu mọi thứ không được khôi phục (cơ sở hạ tầng sản xuất khí đốt của Ukraine bị ảnh hưởng bởi các cuộc tấn công của Nga), nếu chúng tôi không thể cung cấp đầy đủ khí đốt cho người dân của mình “, Tổng thống Zelenskiy cho biết như trên hôm Thứ Ba, 03 Tháng Sáu.

“Và do đó có một khối lượng phù hợp. Chúng tôi đã tìm thấy một nửa, nhưng chúng tôi đã mất một nửa khác. Tôi sẽ nói theo cách này: chúng ta đang nói về một khối lượng trị giá một tỷ euro — đó là những gì tôi đang thảo luận với thủ tướng Na Uy.”

Hai nhà lãnh đạo cũng đã thảo luận về việc tiếp tục hỗ trợ cho Kyiv, bao gồm tăng cường khả năng phòng không của nước này, khuyến khích đầu tư trực tiếp vào ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine, đặc biệt là sản xuất máy bay điều khiển từ xa và tăng cường áp lực lên Nga.

Theo Viện Kiel, Na Uy đứng thứ 11 trên thế giới về số lượng viện trợ dành cho Ukraine, cho đến nay đã cung cấp hơn 4,5 tỷ đô la hỗ trợ nhân đạo, tài chính và quân sự.

Vào ngày 20 tháng 5, Thái tử Haakon của Na Uy đã đến Ukraine để gặp Tổng thống Zelenskiy, đánh dấu chuyến thăm đầu tiên của một thành viên hoàng gia Na Uy trong thời kỳ Nga xâm lược.

[Kyiv Independent: Norway to help Ukraine cover 1 billion euro gas shortfall, Zelensky says]

10. Anh công bố chi hàng tỷ đô la cho quốc phòng trong bối cảnh lo ngại về Nga

Anh sẽ chi ít nhất 3 tỷ bảng Anh cho vũ khí tầm xa, cơ sở nhà ở và nhà máy vũ khí khi nước này tìm cách phục hồi ngành công nghiệp quốc phòng và chuẩn bị cho một cuộc xung đột tiềm tàng với Nga.

Luân Đôn sẽ xây dựng sáu nhà máy sản xuất đạn dược mới, khởi động lại việc đóng tàu cho hải quân và cam kết lắp đặt lá chắn phòng thủ hỏa tiễn mới như một phần của đợt đánh giá quốc phòng lớn sẽ được công bố vào thứ Hai. Luân Đôn cũng được cho là đang xem xét mua chiến binh của Mỹ có khả năng phóng vũ khí hạt nhân chiến thuật.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey cho biết chiến lược mới được thiết kế để gửi “thông điệp tới Mạc Tư Khoa” khi nước này tiếp tục tiến hành chiến tranh ở Ukraine. “Đây là nước Anh đứng sau việc củng cố Quân đội của chúng tôi nhưng cũng củng cố cơ sở công nghiệp của chúng tôi, và đây là một phần trong sự sẵn sàng chiến đấu của chúng tôi nếu cần thiết”, ông nói thêm.

“Chúng ta đang bị đe dọa trực tiếp bởi các quốc gia có lực lượng quân sự tiên tiến, vì vậy chúng ta phải sẵn sàng chiến đấu và giành chiến thắng”, Thủ tướng Anh Keir Starmer phát biểu trong một bài bình luận trên tờ Sun trước khi chiến lược được công bố.

Đánh giá quân sự toàn diện diễn ra trong bối cảnh Âu Châu đang thúc đẩy mạnh mẽ hơn nhằm khôi phục các lĩnh vực quốc phòng đang cạn kiệt của các quốc gia khi các tướng lĩnh cao cấp cảnh báo rằng Nga có thể phát động một cuộc xung đột quy mô lớn trên lục địa vào cuối thập niên này. Tại Brussels, Liên Hiệp Âu Châu đã công bố kế hoạch mở khóa tới 800 tỷ euro cho chi tiêu quân sự mới.

Các đồng minh NATO hiện đang tranh luận về việc tăng cam kết chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP trước hội nghị thượng đỉnh thường niên của liên minh quân sự này vào cuối tháng này, một phần là để đáp lại những lời chỉ trích liên tục từ Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rằng các quốc gia không đóng góp đủ tiền.

Vào thứ Bảy, Healey cam kết Vương quốc Anh sẽ dành 3 phần trăm sản lượng kinh tế cho quốc phòng vào năm 2034, tương đương với hơn 10 tỷ bảng Anh chi tiêu mới mỗi năm.

Là một phần trong chiến lược mới, chính phủ Lao động trung tả của Anh sẽ cam kết chi 1,5 tỷ bảng Anh để nâng cấp khẩn cấp cơ sở quân sự, hỗ trợ mua sắm 7.000 vũ khí tầm xa do Anh sản xuất và chi thêm 1,5 tỷ bảng Anh cho “các nhà máy sản xuất đạn dược và năng lượng” mà họ cho biết sẽ tạo ra 1.800 việc làm trên khắp cả nước.

Theo báo cáo, chương trình này cũng sẽ đề xuất thiết lập một chương trình giám sát dưới nước để bảo vệ chống lại các mối đe dọa đối với cơ sở hạ tầng quan trọng dưới nước và đưa lực lượng bảo vệ nội địa tình nguyện trở lại để bảo vệ cơ sở hạ tầng như phi trường khỏi máy bay điều khiển từ xa hoặc các cuộc tấn công bất ngờ khác.

Bản phân tích dài 130 trang do nhóm do cựu tổng thư ký NATO George Robertson đứng đầu biên soạn chủ yếu tập trung vào mối nguy hiểm “trước mắt và cấp bách” do Nga gây ra, nhưng cũng dự kiến sẽ mô tả Trung Quốc là một “thách thức tinh vi và dai dẳng”.

[Politico: UK announces billions in fresh defense splurge amid worries about Russia]

11. ‘Những kẻ ngốc’ — Tổng thống Zelenskiy chỉ trích đề xuất của Nga về lệnh ngừng bắn ngắn hạn để thu hồi thi thể những người lính đã hy sinh

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy chỉ trích đề xuất của Nga về lệnh ngừng bắn cục bộ kéo dài 2-3 ngày để thu hồi thi thể của những người lính đã hy sinh, phát biểu trong cuộc họp báo trực tuyến ngày 2 tháng 6 có sự tham dự của tờ Kyiv Independent.

Trợ lý Tổng thống Nga Vladimir Medinsky cho biết vào ngày 2 tháng 6 rằng Nga đã đề xuất lệnh ngừng bắn tạm thời trong hai đến ba ngày tại các khu vực cụ thể ở tiền tuyến để thu hồi thi thể những người lính đã hy sinh. Medinsky, nhà lãnh đạo phái đoàn của Mạc Tư Khoa tham dự các cuộc đàm phán hòa bình tại Istanbul, đã đưa ra tuyên bố này trong một cuộc họp báo sau vòng đàm phán thứ hai với Ukraine.

“Họ chỉ không thấy lệnh ngừng bắn như vậy vào lúc này,” Tổng thống Zelenskiy nói về đề xuất của Nga. “Như họ đã nói về lệnh ngừng bắn, họ sẵn sàng ngừng bắn trong 2–3 ngày để thu hồi những người đã chết khỏi chiến trường. Tôi nghĩ họ là những kẻ ngốc, bởi vì, về cơ bản, lệnh ngừng bắn có nghĩa là không có người chết.”

“Bạn có thể thấy thái độ của họ. Đối với họ, đây chỉ là một sự tạm dừng ngắn ngủi trong cuộc chiến,” tổng thống nói thêm.

“Đó là lý do tại sao chúng tôi thực sự muốn các đối tác Hoa Kỳ của chúng tôi thúc đẩy một gói trừng phạt thông qua Thượng viện với các bước quyết định — để gây áp lực buộc người Nga ngừng bắn bằng các lệnh trừng phạt mạnh mẽ. Họ không hiểu bất kỳ cách nào khác vào lúc này.”

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump Tổng thống Trump cho biết vào ngày 28 tháng 5 rằng Hoa Kỳ sẽ sớm biết liệu Putin có nghiêm chỉnh về việc chấm dứt chiến tranh hay không. Nếu không, ông cảnh báo, Washington sẽ “phản ứng hơi khác một chút”.

Tổng thống Hoa Kỳ cho biết ông vẫn chưa áp đặt lệnh trừng phạt mới đối với Nga vì ông tin rằng một thỏa thuận hòa bình có thể nằm trong tầm tay. “Nếu tôi nghĩ rằng tôi sắp đạt được một thỏa thuận, tôi không muốn làm hỏng nó bằng cách làm như vậy”, ông nói, nhưng nói thêm rằng ông đã chuẩn bị hành động nếu Mạc Tư Khoa tiếp tục trì hoãn.

Đề xuất chính thức của Ukraine, được Kyiv Independent có được vào ngày 2 tháng 6, cho rằng một số lệnh trừng phạt hiện hành đối với Nga có thể được dỡ bỏ trong trường hợp ngừng bắn hoàn toàn. Tuy nhiên, kế hoạch bao gồm một điều kiện quan trọng: các lệnh trừng phạt sẽ được tự động khôi phục nếu Nga vi phạm các điều khoản ngừng bắn.

[Kyiv Independent: 'Idiots' — Zelensky slams Russia’s proposal for brief truce to retrieve fallen soldiers' bodies]

12. Ứng cử viên bảo thủ Nawrocki giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Ba Lan với tỷ lệ sít sao

Karol Nawrocki, một người theo chủ nghĩa dân tộc cánh hữu được đảng đối lập Luật pháp và Công lý (PiS) ủng hộ, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Ba Lan.

Theo Ủy ban Bầu cử Quốc gia Ba Lan, Nawrocki đã giành được 50,89% số phiếu bầu trong cuộc bầu cử vòng hai vào ngày 1 tháng 6, đánh bại đối thủ theo chủ nghĩa tự do của mình là Thị trưởng Warsaw Rafal Trzaskowski. Trzaskowski giành được 49,11% số phiếu bầu.

Cuộc bầu cử được theo dõi chặt chẽ này được coi là một bước ngoặt trong quỹ đạo chính trị của Ba Lan, bao gồm cả đường lối của nước này đối với quan hệ Ba Lan-Ukraine. Nawrocki, được biết đến với phong cách chính trị “Tổng thống Trumpian”, đã bị chỉ trích vì lặp lại những câu chuyện ủng hộ Nga do ông phản đối tư cách thành viên NATO của Ukraine.

Vào đầu đêm, cuộc bầu cử của Ba Lan được cho là quá sít sao để có thể tuyên bố, với các cuộc thăm dò ý kiến cử tri cho thấy Trzaskowski và Nawrocki gần như ngang nhau. Các cuộc thăm dò ban đầu cho thấy Trzaskowski dẫn trước một cách sít sao, trong khi các cuộc thăm dò gần đây hơn lại lật ngược kết quả có lợi cho Nawrocki.

Trzaskowski, người có chiến dịch tranh cử tập trung vào việc ủng hộ các cải cách dân chủ của Thủ tướng Donald Tusk, là người đầu tiên tuyên bố chiến thắng sau khi cuộc thăm dò ý kiến ban đầu cho thấy ông sẽ giành được chiến thắng sít sao.

Cuộc thăm dò ý kiến cử tri do Ipsos thực hiện cho đài truyền hình Polsat cho thấy Trzaskowski, thuộc đảng cầm quyền Liên minh Công dân, gọi tắt là KO, giành chiến thắng với tỷ lệ sít sao là 50,3%.

“Chúng ta đã thắng,” Trzaskowski nói với các thành viên đảng sau khi kết quả thăm dò ý kiến cử tri đầu tiên được công bố. “Tôi sẽ tập hợp mọi người lại với nhau, tôi sẽ xây dựng, tôi sẽ là tổng thống của tất cả người Ba Lan. Tôi sẽ là tổng thống của các bạn.”

Tuy nhiên, một cuộc thăm dò sau đó đã đảo ngược kết quả, cho thấy Nawrocki dẫn trước với 50,7%. Phát biểu với những người ủng hộ mình, Nawrocki cũng tuyên bố chiến thắng.

Trong khi Ba Lan có hệ thống nghị viện trong đó thẩm quyền của tổng thống chủ yếu mang tính nghi lễ, tổng thống Ba Lan vẫn có thể phủ quyết luật do quốc hội đề xuất.

Hơn nữa, tổng thống đóng vai trò chủ chốt trong các vấn đề đối ngoại và là tổng tư lệnh quân đội. Các tổng thống Ba Lan trong lịch sử đặc biệt tích cực trong việc định hình chính sách phương Đông.

Mặc dù cả hai ứng cử viên đều đồng ý về một số vấn đề nhất định - chẳng hạn như tăng chi tiêu quốc phòng và hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến chống lại cuộc xâm lược toàn diện của Nga - nhưng họ lại bất đồng quan điểm về khả năng Ukraine gia nhập NATO.

Trzaskowski ủng hộ việc Ukraine gia nhập NATO, trong khi Nawrocki đã ký một bản tuyên bố tám điểm bao gồm cam kết sẽ ngăn cản Kyiv gia nhập liên minh.

Mặc dù Trzaskowski được coi là “ủng hộ Ukraine” hơn, cả hai ứng cử viên tổng thống đều có lập trường nhắm vào người tị nạn Ukraine. Các chiến dịch thông tin sai lệch của Nga cũng nhắm vào cuộc bầu cử, đặc biệt là khuếch đại tình cảm chống Ukraine ở Ba Lan.

Các ứng cử viên cũng bất đồng quan điểm về một số vấn đề xã hội quan trọng, làm nổi bật sự chia rẽ sâu sắc trong chính trường và xã hội Ba Lan nói chung.

[Kyiv Independent: Conservative candidate Nawrocki wins Polish presidential election by narrow margin]