1. Tổng thống Trump đe dọa Hoa Kỳ sẽ trả đũa Iran ‘ở mức độ chưa từng thấy’

Tổng thống Trump cho biết Hoa Kỳ sẽ trả đũa “ở mức độ chưa từng thấy trước đây” nếu bị Iran tấn công.

Đồng minh của Hoa Kỳ là Israel đã tấn công các cơ sở hạt nhân, các quan chức cao cấp của chế độ, các nhà lãnh đạo quân sự và các nhà khoa học hạt nhân chủ chốt ở Iran vào đêm thứ năm. Iran đã trả đũa bằng hỏa tiễn, nhưng cho đến nay dường như chưa nhắm đến các mục tiêu của Hoa Kỳ.

Các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn tiếp theo đã giết chết nhiều người, bao gồm cả thường dân, ở Iran và Israel vào đêm thứ Bảy khi cuộc xung đột diễn ra dữ dội. Vào sáng Chúa Nhật, Lực lượng Phòng vệ Israel đã kêu gọi thường dân Iran sống gần các cơ sở sản xuất vũ khí di tản.

“Hoa Kỳ không liên quan gì đến cuộc tấn công vào Iran đêm nay”, Tổng thống Trump nói vào sáng sớm Chúa Nhật. “Nếu chúng tôi bị Iran tấn công theo bất kỳ cách nào, hình thức nào, toàn bộ sức mạnh và quyền lực của Quân đội Hoa Kỳ sẽ giáng xuống các bạn ở mức độ chưa từng thấy trước đây”.

Ông nói thêm: “Tuy nhiên, chúng ta có thể dễ dàng đạt được một thỏa thuận giữa Iran và Israel, và chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu này!!!”

Ngoại trưởng Oman Badr Albusaidi cho biết các cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ và Iran dự kiến diễn ra vào hôm nay đã bị hủy bỏ.

Washington đã đàm phán với Tehran để đạt được thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Iran để đổi lấy việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt. Một cơ quan giám sát của Liên Hiệp Quốc cho biết vào cuối tháng 5 rằng Iran đã tăng kho dự trữ uranium gần cấp độ vũ khí.

Sự leo thang mạnh mẽ của Israel đã làm dấy lên lo ngại về sự bất ổn mới ở Trung Đông, thúc đẩy các nhà lãnh đạo kêu gọi kiềm chế và quay lại đàm phán.

Phát ngôn nhân Lực Lượng Phòng Vệ Israel, Trung Tá Jonathan Conricus, cho biết chỉ trong một thời gian ngắn đã có các tiến bộ trong kỹ thuật hỏa tiễn của Iran, ám chỉ sự trợ giúp của Nga. Từ 10 đến 15% số hỏa tiễn của Iran đã lọt qua được hệ thống phòng không Iron Dome của Israel gây thương vong cho ít nhất 10 người và làm hàng trăm người khác bị thương. Ông kêu gọi người Iran di tản khỏi các khu vực gần các căn cứ quân sự vì Israel sẽ phải trả đũa.

Ngay sau khi IDF ban hành lệnh di tản vào hôm Chúa Nhật, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz cho biết Israel “sẽ tấn công các địa điểm này và tiếp tục lột da con rắn Iran ở Tehran và mọi nơi, tước bỏ khả năng hạt nhân và hệ thống vũ khí của nước này”.

Theo hãng thông tấn Associated Press, cơ quan cấp cứu Magen David Adom của Israel cho biết vào Chúa Nhật rằng đã có 13 người thiệt mạng.

Đại sứ Iran tại Liên Hiệp Quốc Amir Saeid Iravani cho biết hôm thứ Bảy rằng 78 người đã thiệt mạng ở nước này và hơn 320 người bị thương, tờ Wall Street Journal đưa tin. Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Esmaeil Baqaei chỉ trích các cuộc không kích của Israel vào các khu dân cư, hãng thông tấn nhà nước Cộng hòa Hồi giáo Iran đưa tin.

[Politico: Trump threatens Iran with retaliation ‘at levels never seen before’]

2. Đường phố Iran đầy sợ hãi và thách thức dưới cuộc tấn công của Israel

Đường phố Tehran vắng vẻ bất thường vào sáng thứ Hai—không có tiếng xe cộ giờ cao điểm, không có xe buýt đông đúc—chỉ có tiếng ồn ào của sự bất ổn và sợ hãi khi cuộc xung đột giữa Israel và Iran bước sang ngày thứ tư.

Sau vài ngày Israel không kích khắp Iran và lời cảnh báo từ bộ trưởng quốc phòng Israel rằng “người dân Tehran sẽ phải trả giá”, sự hoảng loạn và sợ hãi đã bao trùm thủ đô. “Thật kinh khủng ở đây”, một cư dân nói với Newsweek, mô tả một thành phố chìm trong lo lắng nhưng không chắc chắn về những gì sẽ xảy ra tiếp theo. Người dân không cung cấp tên vì sợ bị trả thù.

Sự leo thang này mở ra một mặt trận mới trong cuộc xung đột Iran-Israel kéo dài, hiện đang đe dọa trực tiếp đến dân thường ở cả hai bên. Các trung tâm đô thị đông dân và cơ sở hạ tầng căng thẳng của Tehran khiến thành phố này đặc biệt dễ bị tấn công liên tục, làm gia tăng nỗi sợ hãi và bất ổn.

Tiếng vang của cuộc chiến tranh Iran-Iraq vào những năm 1980 càng làm sâu sắc thêm tác động tâm lý, khơi dậy ký ức về cuộc ném bom kéo dài ở thành thị.

“Mọi người đều không biết gì cả! Một số người nói rằng tình hình không thể kéo dài như thế này, một số khác tin rằng sẽ mất nhiều thời gian. Hãy xem... mọi người đều rời khỏi Tehran”, một phụ nữ trẻ ở thủ đô nói, tóm tắt nỗi sợ hãi, sự bối rối và những con đường càng lúc càng yên tĩnh hơn. Những con phố thường đông đúc xe cộ vào thứ Hai đã trở nên thông thoáng một cách đáng kinh ngạc, và một số gia đình đã bắt đầu di dời đến những thị trấn nhỏ hơn, lo sợ những gì có thể xảy ra tiếp theo.

Căng thẳng chỉ sâu sắc hơn sau lời thề leo thang của Israel. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz đã cảnh báo, “Người dân Tehran sẽ phải trả giá, và sớm thôi”, cáo buộc Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei trở thành “một kẻ giết người sợ hãi bắn vào mặt trận dân sự của Israel”.

Vào Chúa Nhật, Israel đã cảnh báo người dân Iran sống gần các địa điểm vũ khí ở Tehran phải di tản vì sự an toàn của chính họ. Trong khi đó, các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của Iran vào các thành phố của Israel vẫn tiếp tục gây ra thương vong và thiệt hại, làm dấy lên lo ngại rằng xung đột có thể leo thang hơn nữa. Israel có phần bất ngờ trước thành công của hỏa tiễn đạn đạo Iran. Ngoại trưởng Israel Gideon Sa'ar bày tỏ kinh ngạc khi có từ 10 đến 15% hỏa tiễn đạn đạo của Iran vượt qua được hệ thống phòng không Iron Dome nổi tiếng của Israel gây ra cái chết của ít nhất 14 người và làm bị thương hơn 80 người. Các quan sát viên cho rằng Nga đã giúp Iran cải tiến các hỏa tiễn của Tehran để trả công cho việc Iran viện trợ cho Nga các máy bay điều khiển từ xa Shahed.

Những vụ nổ hiện đang làm rung chuyển Tehran gợi lại nỗi đau của Chiến tranh Iran-Iraq, khi hỏa tiễn Iraq thường xuyên tấn công thành phố vào những năm 1980. “Tôi biết từ kinh nghiệm”, một người đàn ông nói, “ở trong phòng bên trong hoặc tầng hầm an toàn hơn, tránh xa các mảnh vỡ bay”. Giọng nói của ông là một phần của ký ức tập thể đang lớn dần được đánh thức bởi tiếng nổ và tiếng còi báo động. Hồi đó, các gia đình đã học cách củng cố cầu thang bằng các bao cát và tránh xa cửa sổ.

Cùng lúc đó, một tinh thần phản kháng đang lan rộng trên mạng xã hội. “Bạn có thể nói với tôi bất cứ điều gì về tội ác của chế độ Iran... nhưng điều đó không có nghĩa là tôi muốn người dân của tôi bị ném bom, bị thương, bị giết, nhà cửa của họ bị phá hủy”, một người dùng Instagram đã đăng, lặp lại quan điểm được chia sẻ rộng rãi giữa những người Iran phản đối chính phủ độc tài của Ayatollah Ali Khamenei nhưng cũng phản đối các cuộc không kích của nước ngoài vào dân thường.

[Newsweek: Iran's Streets Marked by Dread and Defiance Under Israeli Attack]

3. Israel yêu cầu Hoa Kỳ tham gia tấn công các địa điểm hạt nhân của Iran, các quan chức nói với Axios

Các quan chức Israel đã yêu cầu chính quyền Tổng thống Trump tham gia các hoạt động quân sự nhằm vào chương trình hạt nhân của Iran, bao gồm một cuộc tấn công vào cơ sở làm giàu uranium Fordow kiên cố, Axios đưa tin hôm Chúa Nhật, 15 Tháng Sáu, trích dẫn lời hai quan chức Israel.

Yêu cầu này được đưa ra khi Israel tiếp tục tấn công các mục tiêu của Iran và cảnh báo rằng họ không có khả năng phá hủy Fordow một mình. Cơ sở ngầm này, nằm sâu trong một ngọn núi, nằm ngoài tầm với của vũ khí thông thường của Israel. Tuy nhiên, lực lượng Hoa Kỳ trong khu vực có bom phá hầm trú ẩn kiên cố và máy bay ném bom cần thiết để tấn công địa điểm này.

Theo một quan chức Israel nói chuyện với Axios, Tổng thống Trump đã đề xuất trong một cuộc trò chuyện gần đây với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rằng ông sẽ cân nhắc tham gia chiến dịch nếu cần. Nhưng một quan chức Tòa Bạch Ốc đã phủ nhận tuyên bố đó.

Một quan chức Hoa Kỳ thứ hai xác nhận rằng Israel đã thúc giục Hoa Kỳ tham gia, nhưng cho biết chính quyền hiện không cân nhắc đến việc tham gia. Đại sứ Israel tại Hoa Kỳ Yechiel Leiter nói với Fox News vào ngày 13 tháng 6 rằng “toàn bộ hoạt động... thực sự phải được hoàn thành với việc loại bỏ Fordow.”

Một nguồn tin từ Israel nói với Axios rằng Hoa Kỳ đang xem xét yêu cầu này và Israel hy vọng Tổng thống Trump sẽ đồng ý.

Một viên chức cao cấp của Tòa Bạch Ốc nói với Axios vào ngày 14 tháng 6 rằng “bất cứ điều gì xảy ra ngày hôm nay đều không thể ngăn chặn được”, ám chỉ đến các cuộc tấn công của Israel. “Nhưng chúng tôi có khả năng đàm phán một giải pháp hòa bình thành công cho cuộc xung đột này nếu Iran sẵn sàng. Cách nhanh nhất để Iran đạt được hòa bình là từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân của mình”, viên chức này nói thêm.

Cho đến nay, các quan chức Hoa Kỳ vẫn khẳng định rằng hành động trả đũa của Iran không được nhắm vào lực lượng Hoa Kỳ, với lý do rằng hoạt động hiện tại của Israel không biện minh cho các cuộc tấn công vào lợi ích của Hoa Kỳ.

[Kyiv Independent: Israel asks US to join strikes on Iran’s nuclear sites, officials told Axios]

4. Israel nói mục tiêu không phải là thay đổi chế độ Iran khi Tổng thống Trump phủ quyết cuộc tấn công của Ayatollah

Ngoại trưởng Israel Gideon Sa'ar cho biết rằng mục tiêu của đất nước ông không phải là thay đổi chế độ ngay cả khi lực lượng Israel mở rộng các cuộc không kích vào Iran.

Lời thừa nhận này xuất phát từ thông tin tiết lộ rằng Tổng thống Trump đã phủ quyết kế hoạch của Israel nhằm vào Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, theo Reuters.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ để xin bình luận ngoài giờ làm việc thông thường thông qua biểu mẫu gửi.

Israel đã tấn công Iran bằng một loạt cuộc không kích vào đêm thứ năm theo giờ Hoa Kỳ, được Israel mô tả là một cuộc tấn công “phủ đầu” dựa trên “thông tin tình báo phẩm chất cao” rằng Iran sắp phát triển vũ khí hạt nhân.

Các cuộc không kích này nhằm vào nhiều mục tiêu của Iran, bao gồm quân nhân và các nhà khoa học hạt nhân, trong chiến dịch mà giới lãnh đạo Israel gọi là “Chiến dịch Sư tử trỗi dậy”.

Các cuộc không kích của Israel đã giết chết ít nhất 406 người ở Iran và làm bị thương 654 người khác, theo một nhóm nhân quyền đã theo dõi đất nước này từ lâu, Human Rights Activists có trụ sở tại Washington. Chính phủ Iran không đưa ra số liệu thương vong chung. Do Thái cho biết 14 người Israel đã thiệt mạng kể từ hôm thứ Sáu và 390 người đã bị thương, theo hãng tin Associated Press đưa tin.

Khamenei lên án các cuộc tấn công và hứa sẽ trả đũa, nói rằng Israel đã “tự chuốc lấy số phận cay đắng và đau đớn”. Theo hãng thông tấn nhà nước IRNA, quân đội Iran đã thề sẽ “đáp trả dữ dội” và bắn hàng loạt hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa vào các địa điểm và thành phố trên khắp Israel.

Các quan chức Iran luôn phủ nhận việc tìm kiếm vũ khí hạt nhân. Hoa Kỳ và Iran đã tổ chức năm vòng đàm phán liên quan đến chương trình hạt nhân của nước này, với vòng đàm phán thứ sáu dự kiến diễn ra vào Chúa Nhật nhưng cuối cùng đã không diễn ra vì Israel và Iran vẫn tiếp tục tấn công lẫn nhau.

Sa'ar nhấn mạnh rằng mục tiêu của đất nước ông không phải là buộc thay đổi chế độ ở Iran, nói rằng, “Nội các an ninh đã quyết định về các mục tiêu” và rằng thay đổi chế độ “không phải là một trong những mục tiêu”.

“Đây là quyết định của người dân Iran,” Sa'ar nói. “Chúng tôi, Israel, không coi người dân Iran là đối phương của mình. Chúng tôi có mối quan hệ tuyệt vời với Iran cho đến năm 1979 cho đến khi Cách mạng Hồi giáo nổ ra, khi một chế độ cực kỳ cuồng tín và man rợ lên nắm quyền. Và đây là những người hô vang 'Chết cho nước Mỹ,' 'Chết cho Israel.' Và họ đặt mục tiêu xóa sổ Nhà nước Israel. “

“Chúng tôi không phải là người quyết định: Đó là người dân Iran hành động hoặc làm những gì họ muốn làm,” Sa'ar nói thêm. “Chúng tôi lấy chương trình hạt nhân, chương trình hỏa tiễn đạn đạo, chương trình loại bỏ làm mục tiêu. Tất cả những thứ đó chúng tôi phải dừng lại và tạo điều kiện cho các động thái sau đó cũng có thể đạt được các mục tiêu này.”

Khi được hỏi về loại thông báo trước nào mà Hoa Kỳ nhận được về cuộc tấn công, Sa'ar cho biết Israel đã thông báo cho chính quyền Tổng thống Trump rằng “chúng tôi sẽ hành động”, điều này xảy ra sau khi Hoa Kỳ và Iran có cơ hội đạt được giải pháp ngoại giao.

Ông cáo buộc Iran chỉ muốn “lãng phí thời gian và tiếp tục” thúc đẩy các kế hoạch hạt nhân của họ “ngay cả trong khi đàm phán”.

“Iran đang trong tình trạng không tuân thủ. Họ vi phạm mọi cam kết của mình”, Sa'ar nói, lưu ý rằng Ngoại trưởng Iran đã hủy cuộc phỏng vấn với CNN, vốn sẽ diễn ra ngay sau cuộc phỏng vấn của Sa'ar.

“Sau khi tất cả các lựa chọn khác đã mất, chúng ta phải chăm lo cho an ninh và sự tồn tại của mình. Tất nhiên, chúng tôi đã thông báo với Hoa Kỳ là bạn bè và đồng minh rằng chúng tôi sẽ hoạt động”, ông nói.

Trong khi đó, Tổng thống Trump nói rằng Hoa Kỳ “không liên quan gì đến cuộc tấn công vào Iran tối nay”.

Iran cho biết họ tin rằng Hoa Kỳ có liên quan. Các quan chức Israel được cho là đã yêu cầu chính quyền Tổng thống Trump tham gia vào các nỗ lực tấn công Iran, khi chương trình hạt nhân của Iran từ lâu đã là trọng tâm quan ngại của Hoa Kỳ và Israel.

Tổng thống Trump đã nói chuyện với Rachel Scott của ABC News vào Chúa Nhật về vấn đề này, nói rằng, “Chúng tôi không liên quan đến nó. Có thể chúng tôi sẽ tham gia. Nhưng chúng tôi không tham gia vào lúc này.”

Tổng thống Trump bác bỏ kế hoạch ám sát Khamenei của Israel

Các báo cáo vào Chúa Nhật từ tờ Wall Street Journal và Reuters tiết lộ rằng Israel đã cố gắng thực hiện một kế hoạch hạ bệ Khamenei, nhưng Tổng thống Trump đã ngăn chặn điều đó. Cả hai hãng tin đều trích dẫn các quan chức cao cấp giấu tên của chính quyền Hoa Kỳ.

Một trong những nguồn tin nói với Reuters: “Người Iran đã giết một người Mỹ chưa? Chưa. Cho đến khi họ làm vậy, chúng tôi thậm chí còn không nói đến việc truy đuổi giới lãnh đạo chính trị”, nhấn mạnh mong muốn của Hoa Kỳ là giữ khoảng cách với cuộc xung đột.

Một quan chức Hoa Kỳ giấu tên nói với CNN hôm Chúa Nhật rằng Tổng thống Trump thực sự đã từ chối kế hoạch ám sát Khamenei.

Israel đã có cơ hội giết Khamenei, nhưng Tổng thống Trump phản đối kế hoạch này, điều này ngăn cản Israel theo đuổi cơ hội này. Một nguồn tin thứ hai nói với hãng tin rằng sự phản đối của Tổng thống Trump xuất phát từ mong muốn tránh một cuộc chiến tranh kéo dài và phức tạp khác ở Trung Đông.

Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong một cuộc phỏng vấn với Fox News hôm Chúa Nhật đã nói: “Có rất nhiều báo cáo sai sự thật về các cuộc trò chuyện chưa bao giờ xảy ra, và tôi sẽ không đi sâu vào vấn đề đó”.

Ông nói thêm: “Nhưng tôi có thể nói với bạn, tôi nghĩ rằng chúng ta làm những gì chúng ta cần làm, chúng ta sẽ làm những gì chúng ta cần làm. Và tôi nghĩ rằng Hoa Kỳ biết điều gì là tốt cho Hoa Kỳ.”

[Newsweek: Israel Says Goal Is Not Iran Regime Change as Trump Vetoes Ayatollah Strike]

5. Đại sứ Israel cho biết Israel không vội kết thúc cuộc chiến với Iran

Đại sứ Israel tại Hoa Kỳ cho biết Israel không muốn giới hạn hoặc nhanh chóng kết thúc cuộc chiến với Iran.

“Mục tiêu không phải là kiềm chế chiến tranh. Mục tiêu là giành chiến thắng trong cuộc chiến,” Đại sứ Yechiel Leiter phát biểu với Martha Raddatz trên chương trình “This Week” của ABC.

Những phát biểu trên truyền hình của Leiter được đưa ra gần như cùng thời điểm Tổng thống Trump kêu gọi Israel và Iran kiến tạo hòa bình: “Iran và Israel nên đạt được một thỏa thuận, và sẽ đạt được một thỏa thuận, giống như tôi đã khiến Ấn Độ và Pakistan đạt được, trong trường hợp đó là sử dụng THƯƠNG MẠI với Hoa Kỳ để đưa lý trí, sự gắn kết và sự tỉnh táo vào các cuộc đàm phán với hai nhà lãnh đạo xuất sắc, những người có thể nhanh chóng đưa ra quyết định và DỪNG LẠI!”

Tổng thống Trump nói thêm: “Chúng ta sẽ sớm có HÒA BÌNH giữa Israel và Iran! Nhiều cuộc gọi và cuộc họp hiện đang diễn ra.”

Israel đã cảnh báo trong nhiều năm về những nỗ lực của Iran nhằm phát triển vũ khí hạt nhân và có khả năng sử dụng chúng để tấn công Israel, quốc gia mà họ coi là một quốc gia lưu manh không có quyền tồn tại. Trong số những người thiệt mạng trong các cuộc tấn công đầu tiên vào tuần trước có các nhà khoa học hạt nhân và một số chỉ huy hạt nhân hàng đầu của Iran, và Leiter đã nói rõ rằng mục tiêu của họ là “vô hiệu hóa và chấm dứt ý định của Iran nhằm phá hủy Israel thông qua vũ khí hạt nhân và hỏa tiễn đạn đạo”.

Nói về Ali Khamenei, nhà lãnh đạo tối cao của Iran, Leiter cho biết Israel coi cuộc chiến này là cuộc chiến sinh tồn: “Hãy nhìn xem, 80 năm trước, chúng ta có một người đàn ông nhỏ bé có ria mép chạy khắp Âu Châu mà không ai tin khi ông ta nói rằng ông ta sẽ hủy diệt người Do Thái. Chúng ta đã mất 6 triệu người. Bây giờ chúng tôi có một Hitler mới điên cuồng chạy khắp Trung Đông và nói rằng ông ta sẽ hủy diệt chúng tôi. Chúng tôi phải tin lời ông ta nói theo đúng giá trị thực. Đó là ý định của ông ta. Ông ta nói điều đó mỗi ngày. Ông ta có một kế hoạch cụ thể để hủy diệt chúng tôi.”

Leiter cũng cho biết không ai, kể cả nhà lãnh đạo tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei, nằm ngoài danh sách mục tiêu có thể bị tấn công liên tục vào Iran.

“Tôi nghĩ công bằng mà nói thì không nên miễn trừ cho bất cứ ai đe dọa hủy diệt Israel. Nhưng chúng ta sẽ không thảo luận trực tuyến về những cá nhân cụ thể”, Leiter nói với Raddatz.

Nhưng Leiter thừa nhận rằng các cuộc phản công của Iran đang gây ra thiệt hại ở Israel và cho biết hệ thống phòng thủ của quốc gia này không thể chặn được mọi hỏa tiễn.

“Có khoảng 10 đến 15 phần trăm số hỏa tiễn đạn đạo này lọt qua được”, ông nói. “Chúng tôi đã chịu các cuộc tấn công đáng kể vào đêm qua. Chúng tôi có hơn 10 người tử vong và hàng trăm người bị thương”.

Leiter thừa nhận rằng gần đây Iran đã thủ đắc được một số kỹ thuật hỏa tiễn tiên tiến. Điều này được minh chứng tỏ tường khi một số không nhỏ hỏa tiễn Iran vượt qua được hệ thống phòng không Iron Dome rơi xuống như mưa một cách đáng sợ.

Thượng nghị sĩ Adam Schiff, phát biểu trên chương trình “Meet the Press” của NBC, đã bảo vệ hành động của Israel.

“Tôi ủng hộ những gì Israel đang làm để tự vệ,” ông nói. “Israel rõ ràng đã tính toán vào thời điểm Iran bị suy yếu do lực lượng dân quân Hezbollah và các thế lực khác của họ, chủ nghĩa khủng bố do nhà nước bảo trợ mà họ đã tham gia sau khi bị suy yếu. Tôi nghĩ họ thấy đây là thời điểm thích hợp để truy đuổi một chương trình hạt nhân đang ngày càng gần đến ngày hoàn thành. Vì vậy, tôi ủng hộ những hành động đó.”

[Politico: Israel in no rush to wrap up Iran war, ambassador says]

6. Cuộc tấn công của Israel được tường trình nhằm vào ngành khí đốt của Iran, làm ngừng sản xuất tại mỏ khí đốt lớn nhất thế giới

Iran đã tạm dừng một phần hoạt động sản xuất tại mỏ khí đốt South Pars — mỏ khí đốt lớn nhất thế giới — sau khi một cuộc không kích của Israel gây ra hỏa hoạn tại địa điểm này, hãng thông tấn bán chính thức Tasnim đưa tin hôm Chúa Nhật, 15 Tháng Sáu. Nếu được xác nhận, đây sẽ là cuộc tấn công đầu tiên của Israel nhằm vào cơ sở hạ tầng dầu khí quan trọng của Iran.

Mỏ South Pars, nằm ngoài khơi ở tỉnh Bushehr phía nam, chịu trách nhiệm cho phần lớn sản lượng khí đốt của Iran. Tehran chia sẻ mỏ này với Qatar, nơi gọi phần của mình là North Field. Một cuộc tấn công vào South Pars thể hiện sự leo thang đáng kể, diễn ra sau khi giá dầu tăng vọt 9% vào ngày 13 tháng 6 sau làn sóng tấn công đầu tiên của Israel, không nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng, Reuters đưa tin.

Israel đã tiến hành cuộc không kích chống lại Iran vào ngày 13 tháng 6, giết chết các chỉ huy và nhà khoa học và ném bom các địa điểm hạt nhân, trong nỗ lực mà nước này mô tả là nhằm ngăn chặn Tehran phát triển vũ khí hạt nhân.

Bộ Dầu mỏ Iran cho biết đám cháy do cuộc tấn công gây ra đã được dập tắt. Theo Tasnim, đám cháy bùng phát tại một trong bốn đơn vị của Giai đoạn 14 tại South Pars, làm ngừng sản xuất 12 triệu mét khối khí đốt.

Iran, quốc gia sản xuất khí đốt lớn thứ ba thế giới sau Hoa Kỳ và Nga, sản xuất khoảng 275 tỷ mét khối khí đốt mỗi năm, chiếm khoảng 6,5% sản lượng toàn cầu.

Do lệnh trừng phạt quốc tế, quốc gia này tiêu thụ phần lớn lượng khí đốt này trong nước. Qatar, quốc gia vận hành phần lớn mỏ chung với sự hỗ trợ của các công ty toàn cầu như Exxon và Shell, sản xuất 77 triệu tấn khí đốt tự nhiên hóa lỏng hàng năm, cung cấp cho cả thị trường Âu Châu và Á Châu.

[Kyiv Independent: Israel strike reportedly hits Iran’s gas sector, halting production at world’s largest field]

7. Starmer xác nhận sự gia tăng quân sự ở Trung Đông khi Âu Châu kêu gọi kiềm chế

Thủ tướng Anh Keir Starmer xác nhận Vương quốc Anh đang xây dựng lực lượng tại Trung Đông để đáp trả cuộc chiến giữa Israel và Iran — khi ông và các chính trị gia Âu Châu khác tiếp tục kêu gọi cả hai bên hạ nhiệt căng thẳng.

Phát biểu trên đường đến hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada, bắt đầu vào Chúa Nhật, ông cho biết: “Chúng tôi đang chuyển tài sản đến khu vực, bao gồm cả máy bay phản lực, và đó là để hỗ trợ dự phòng trong khu vực. Tôi sẽ sáng suốt trong mối quan hệ với các nhiệm vụ và nghĩa vụ của chúng tôi, và nhiệm vụ của tôi với tư cách là thủ tướng Vương quốc Anh.”

Starmer cho biết sau khi nói chuyện với nhiều nhà lãnh đạo thế giới, bao gồm cả Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, có những lo ngại lan rộng về sự leo thang, theo The Times. Thông báo của ông được đưa ra sau khi truyền thông Iran đưa tin rằng Tehran đã cảnh báo Hoa Kỳ, Anh và Pháp rằng họ sẽ tấn công các căn cứ quân sự và tàu hải quân của họ nếu họ chọn bảo vệ Israel trước các cuộc tấn công trả đũa của họ.

“Chúng tôi có những lo ngại lâu dài về chương trình hạt nhân của Iran và chúng tôi công nhận quyền tự vệ của Israel”, ông nói trên máy bay tới G7 vào thứ Bảy. “Nhưng tôi hoàn toàn rõ ràng rằng điều này cần phải giảm leo thang”.

Mặc dù Iran đã bắn nhiều hỏa tiễn vào Israel kể từ khi giao tranh bắt đầu vào thứ sáu, nhưng cho đến nay Hoa Kỳ và Anh vẫn chưa tuyên bố họ đã hỗ trợ đồng minh bắn hạ những hỏa tiễn này, như họ đã làm khi Iran bắn hỏa tiễn vào Israel vào năm ngoái.

Vào Chúa Nhật, Tổng thống Trump đã phủ nhận việc Hoa Kỳ tham gia vào cuộc tấn công của Israel vào Iran, trong đó Israel nhắm vào các cơ sở hạt nhân và những nhân vật chủ chốt vào thứ Sáu, gây ra phản ứng từ Tehran.

Phát biểu sau ngày giao tranh thứ ba giữa Iran và Israel, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cho biết vào cuối ngày thứ Bảy rằng các cuộc đàm phán nên được lên lịch trong tuần tới để hạ nhiệt xung đột.

“Tôi hy vọng điều đó vẫn có thể xảy ra,” Wadephul nói với ARD vào cuối ngày thứ Bảy. “Đức, cùng với Pháp và Anh đã sẵn sàng. Chúng tôi đang đề nghị Iran đàm phán ngay lập tức về chương trình hạt nhân, tôi hy vọng lời đề nghị được chấp nhận.”

Tổng thống Síp Nikos Christodoulides cho biết Iran đã yêu cầu ông chuyển lời nhắn tới nhà lãnh đạo Israel Benjamin Netayanu, và ông sẽ thực hiện việc này trong cuộc điện đàm ngày hôm nay, truyền thông Hy Lạp đưa tin.

Các nhà lãnh đạo thế giới đã nhiều lần kêu gọi kiềm chế vì lo ngại xung đột sẽ lan rộng trong khu vực vốn đã chìm trong chiến tranh gần hai năm.

Kể từ khi nhóm chiến binh Palestine Hamas tấn công Israel vào tháng 10 năm 2023, Israel đã tiến hành một cuộc chiến tranh ác liệt ở Dải Gaza và cũng tấn công mạnh mẽ vào các lực lượng ủy nhiệm thù địch được Iran hậu thuẫn ở Li Băng và Yemen, cũng như ném bom Syria sau khi chế độ ở quốc gia đó thay đổi.

Sự ủng hộ của Âu Châu dành cho Israel, vốn dường như là điều không thể nghi ngờ sau vụ tấn công khủng bố khiến hơn 1.200 người thiệt mạng, đã giảm sút trong những tháng gần đây khi tình hình nhân đạo ở Gaza lên đến mức thảm khốc.

Wadephul cho biết tình hình giữa Iran và Israel sẽ là chủ đề thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada.

Cho đến nay Tel Aviv và Tehran vẫn chưa nói chuyện trực tiếp, nhưng “trong tuần tới, chúng ta phải có nỗ lực nghiêm chỉnh từ cả hai phía để phá vỡ vòng xoáy bạo lực”, Wadephul cho biết.

[Politico: Starmer confirms military buildup in Middle East as Europe urges restraint]

8. Cuộc tấn công của Nga nhằm vào văn phòng Boeing tại Kyiv là hành động tấn công có chủ đích vào doanh nghiệp Hoa Kỳ, Financial Times đưa tin

Nga cố tình nhắm vào một tòa nhà được hãng hàng không vũ trụ và quốc phòng khổng lồ Boeing của Mỹ sử dụng trong một cuộc tấn công gần đây vào Kyiv, tờ Financial Times đưa tin hôm Thứ Hai, 16 Tháng Sáu

Đêm ngày 9 rạng sáng 10 tháng 6, lực lượng Nga đã phóng hàng trăm máy bay điều khiển từ xa và bảy hỏa tiễn trong một trong những cuộc tấn công lớn nhất vào Ukraine, gây thiệt hại cho các tòa nhà trên khắp thủ đô. Một trong những mục tiêu bao gồm văn phòng của Boeing, theo hai nhân viên Boeing, ba quan chức Ukraine và nhà lãnh đạo Phòng Thương mại Hoa Kỳ, gọi tắt là ACC tại Ukraine, người mà Financial Times đã nói chuyện.

Andy Hunder, chủ tịch ACC tại Ukraine, đại diện cho gần 700 nhà đầu tư và thành viên doanh nghiệp Hoa Kỳ và quốc tế, phát biểu với tờ Kyiv Independent rằng: “Đây không chỉ là cuộc tấn công vào Ukraine mà còn là cuộc tấn công vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Mỹ”.

“ Đây là cuộc chiến chống lại một thế giới nơi các doanh nghiệp Mỹ đang kiếm tiền và phát triển mạnh mẽ”.

Các cuộc không kích vào Kyiv diễn ra sau khi Ukraine làm Nga bất ngờ với Chiến dịch Spiderweb, trong đó hàng trăm máy bay điều khiển từ xa nhắm vào bốn căn cứ không quân ở Nga và làm hư hại hàng chục chiến binh. Mạc Tư Khoa đã hứa sẽ trả đũa.

Boeing, một trong những công ty Mỹ lớn nhất hoạt động tại Ukraine, hợp tác với công ty hàng không vũ trụ và quốc phòng Antonov của Ukraine, hai công ty đang tìm hiểu một số liên doanh và cơ hội, bao gồm cả trong lĩnh vực quốc phòng.

Boeing nói với Financial Times rằng không có nhân viên nào của hãng bị thương trong vụ tấn công và hãng vẫn tiếp tục hoạt động tại Ukraine, nơi có khoảng 1.000 nhân viên.

Antonov cũng chịu ảnh hưởng từ các cuộc tấn công của Nga, cũng như các địa điểm sản xuất quốc phòng khác. Khi Ukraine thúc đẩy sản xuất quốc phòng trong nước thay vì dựa vào hàng nhập khẩu nước ngoài, các quan chức Ukraine cho biết Mạc Tư Khoa đang cố gắng cản trở nỗ lực sản xuất vũ khí của Ukraine.

Công ty quốc phòng Đức Rheinmetall đã mở một nhà máy ở Ukraine vào tháng 10 năm ngoái để sản xuất một lô xe chiến đấu bộ binh Lynx. Mạc Tư Khoa đã đe dọa công ty này, nói rằng đây là mục tiêu hợp pháp, mặc dù Rheinmetall cho biết các cơ sở của họ được bảo vệ tốt.

Nga đã nhiều lần nhắm vào các doanh nghiệp phương Tây khác. Gần một nửa số thành viên của ACC đã có cơ sở bị hư hại hoặc phá hủy, nhưng 90% vẫn tiếp tục hoạt động tại Ukraine, Hunder cho biết.

Ông nói thêm: “Cộng đồng doanh nghiệp Mỹ vẫn ở đây, tiếp tục hoạt động và đoàn kết”.

[Kyiv Independent: Russian strike hit Boeing office in Kyiv in deliberate attack on US business, FT reports]

9. Nga chuyển 50 trẻ em Ukraine đến cái gọi là ‘trại phục hồi chức năng’ ở Kalmykia

Hôm Chúa Nhật, 15 Tháng Sáu, Trung tâm Chống thông tin sai lệch, gọi tắt là CCD của Ukraine đưa tin rằng Nga đã chuyển 50 trẻ em từ quận Antratsyt bị tạm chiếm thuộc tỉnh Luhansk đến một trại phục hồi chức năng ở Kalmykia.

Kalmykia cách Mạc Tư Khoa khoảng 1.170 km, hay 726 dặm, theo đường hàng không và biên giới phía tây cách điểm gần nhất trên biên giới Nga - Ukraine khoảng 300 km, hay 186 dặm.

Theo trung tâm này, trong khi trại “Lesnaya Skazka” (“Câu chuyện cổ tích trong rừng”) được mô tả chính thức là nơi tổ chức các hoạt động thể thao và sáng tạo, trên thực tế, nơi đây hoạt động như một địa điểm “tẩy não tư tưởng suốt ngày đêm, Nga hóa có hệ thống và nỗ lực xóa bỏ bản sắc Ukraine”.

Theo cơ sở dữ liệu quốc gia của Ukraine có tên “Trẻ em chiến tranh”, kể từ tháng 2 năm 2022, ít nhất 20.000 trẻ em Ukraine đã bị bắt cóc khỏi các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm và bị đưa đến các khu vực khác do Nga kiểm soát tại Ukraine hoặc đến chính nước Nga. Cho đến nay, chỉ có 1.359 trẻ em được trả về.

Trung tâm này so sánh trại ở Kalmykia với “Krasnaya Gvozdika” (“Hoa cẩm chướng đỏ”), một cơ sở ở Tỉnh Zaporizhzhia bị tạm chiếm, và cho biết cả hai đều không được sử dụng để giải trí mà là công cụ cho chiến lược chiến tranh của Nga.

“ Những trại này đã trở thành công cụ đồng hóa, nơi trẻ em Ukraine được dạy về lịch sử bị bóp méo, tiếp xúc với tuyên truyền của Nga và được dạy phải thể hiện lòng trung thành với chế độ Putin,” trung tâm cho biết. “Chiến tranh và thù địch được bình thường hóa, với trẻ em được đào tạo thành nguồn nhân lực cho các cuộc xung đột trong tương lai.”

Cơ quan giám sát này nhấn mạnh rằng việc tách trẻ em khỏi gia đình, văn hóa và ngôn ngữ của chúng sẽ đặt chúng dưới sự kiểm soát hoàn toàn của thế lực xâm lược - một hành vi mà cơ quan này cho là vi phạm luật nhân đạo quốc tế và là một phần trong chính sách diệt chủng rộng lớn hơn của Nga đối với Ukraine.

Để đáp trả những nỗ lực nhồi sọ trẻ em Ukraine của Nga, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với 48 cá nhân và 9 tổ chức có liên quan đến việc trục xuất trẻ em Ukraine vào ngày 10 tháng 6, theo quyết định của Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, gọi tắt là NSDC.

[Kyiv Independent: Russia transfers 50 Ukrainian children to so-called 'rehab camp' in Kalmykia, Kyiv says]