1. Quân đội Ukraine bắt giữ hàng chục tù nhân Nga trong các trận phản công ở Pokrovsk

Lực lượng Ukraine tấn công để giành lại vùng đất đã mất ở khu vực chiến lược Pokrovsk trong những tuần qua đã bắt được hàng chục tù binh, Tổng Tư Lệnh Ukraine, Đại Tướng Oleksandr Syrskyi, cho biết như trên trong cuộc phỏng vấn được công bố hôm Thứ Bẩy, 13 Tháng Chín.

Ông cho biết các nhóm đặc nhiệm thuộc lực lượng bộ binh Dù và vệ binh quốc gia Ukraine đã xác nhận việc bắt giữ ít nhất 69 quân xâm lược Nga trong chiến đấu xung quanh Pokrovsk kể từ đầu tháng 9. Trước đó, trong tháng 8, hơn 100 quân nhân Nga đã bị bắt làm tù binh bởi các đơn vị này.

Vào cuối tháng 7, trong một cuộc tấn công xâm nhập bất ngờ, lực lượng bộ binh Nga đã tạo ra một khu vực nhô ra dài 15 km trên lãnh thổ do Ukraine kiểm soát gần thị trấn Dobropillia, đe dọa trung tâm hậu cần và liên lạc chính Pokrovsk. Đầu năm 2025, Điện Cẩm Linh đã tuyên bố thành phố này là mục tiêu chính cho các cuộc tấn công mùa xuân và mùa hè của Nga.

Một lực lượng phản công hùng mạnh do ban lãnh đạo Quân đội Ukraine, gọi tắt là AFU tập hợp đã giành lại khoảng hai phần ba diện tích đã mất. AFU được tường trình đã gây ra hơn 1.000 thương vong cho quân Nga và bao vây những binh sĩ Nga còn sống sót trong các khu vực nhỏ. Ước tính quy mô của lực lượng Nga bị mắc kẹt dao động từ vài trăm đến vài ngàn người.

Các đơn vị chủ lực của Ukraine tham gia phản công vào điểm nhô Dobropillia bao gồm: Quân đoàn “Azov” số 1 và Lữ đoàn “Rubezh” số 4 của Vệ binh Quốc gia; Lữ đoàn Dù số 79 và 82, 92 và Lữ đoàn Cơ giới số 93 được trang bị vũ khí hạng nặng. Tất cả đều là những đơn vị chiến đấu dày dạn kinh nghiệm với thành tích chiến đấu xuất sắc.

Ba đơn vị bộ binh tinh nhuệ nhỏ hơn – Trung đoàn Bộ binh Tấn công số1, 210 và 425 – cũng đã tham chiến ở khu vực Dobpropillia, đặc biệt là các đơn vị tạo thành mũi nhọn phản công. Trong một bài phân tích ngày 7 tháng 9, nhóm phân tích Defense Politics Asia đã gọi sự gia tăng đột biến số lượng tù binh Nga bị Ukraine bắt giữ trong tháng Tám và đầu tháng Chín là “một sự gia tăng đáng kinh ngạc”.

Vụ bắt giữ tù binh chiến tranh Nga lớn nhất được xác nhận của Ukraine xảy ra trong cuộc xâm lược lãnh thổ Liên bang Nga vào tháng 8 năm 2024, khiến lực lượng biên phòng Nga và lực lượng phòng vệ địa phương được điều động đến khu vực này bất ngờ. Khoảng 250 lính Nga đã bị bắt làm tù binh trong tháng giao tranh đầu tiên, theo các báo cáo vào thời điểm đó.

Những tù binh chiến tranh Nga bị bắt trong cuộc giao tranh quanh Dobropillia cho biết họ đã làm theo lệnh xâm nhập vào lãnh thổ Ukraine bằng đường bộ theo nhóm từ 10 đến 50 người, sau đó cố thủ và chờ quân tiếp viện, thường là trong tầng hầm của một tòa nhà.

Theo Tướng Syrskyi, báo cáo từ các đơn vị cho biết hầu hết binh sĩ Nga bị bắt vào tháng 8 và đầu tháng 9 đều là quân nhân chuyên nghiệp, tuổi từ 20-30, mặc dù một số ít ở độ tuổi từ 40 đến 60. Hầu hết là công dân Liên bang Nga, nhưng ít nhất ba người trong nhóm bị Azov bắt giữ là công dân Ukraine sống trên lãnh thổ bị Nga tạm chiếm và, theo lời khai của họ, đã bị cưỡng bức nhập ngũ. Hai người nói rằng họ đã từng bị lực lượng Ukraine bắt giữ, trao đổi và bị bắt làm tù binh lần thứ hai. Ba người lính bị bắt, trong lời khai với Trung đoàn Bộ binh Tấn công 425, cho biết họ là thành viên của cơ quan tình báo GRU của Liên bang Nga.

Một binh sĩ Nga được xác định là Sergei Nesterenko, Lữ đoàn Súng trường Cơ giới 110, trong một cuộc phỏng vấn dài hôm Thứ Sáu, 12 Tháng Chín, do Trung đoàn Tấn công 425 “Skala” của Ukraine công bố cho biết anh ta là cư dân của khu vực Crimea bị Nga tạm chiếm và gia nhập quân đội Nga vì thất nghiệp, nợ nần và nợ thuế. Theo lời khai của anh ta, máy bay điều khiển từ xa ném bom của Ukraine đã làm anh ta bị thương và giết chết đồng đội khi họ đang bám theo một tuyến đường tấn công dọc theo một con đường nhựa. Anh ta nói rằng hầu hết đồng đội của anh ta đều không sống sót sau khi đi vào vị trí của quân đội Ukraine.

Một đoạn video của quân đội Ukraine công bố ngày 25 tháng 8 về các tù binh chiến tranh Nga tiềm năng đã ghi nhận Tiểu đoàn Tấn công 253 “Arey” đã bắt giữ 11 binh sĩ khác thuộc Lữ đoàn 110 của Nga. Các tù binh Nga cho biết họ đến từ các vùng Penza, Volgorad, Perm, Kursk, Orenburg và Kamchatka của Nga. Người lớn tuổi nhất cho biết anh ta sinh năm 1962. Hai binh sĩ cho biết họ đến từ các thành phố Mariupol và Makiievka, thuộc lãnh thổ Ukraine bị Nga tạm chiếm. Tất cả đều khai rằng họ đang bảo vệ nơi ẩn náu tại làng Volodymyrivka gần Pokrovsk thì bị máy bay điều khiển từ xa và pháo binh tấn công, sau đó Lữ đoàn 253 đã tấn công vào vị trí của họ.

Một người lính Nga bị Lữ đoàn Vệ binh Quốc gia số 3 “Spartan” bắt giữ trong một cuộc phỏng vấn video được công bố hôm thứ Năm đã được xác định là một cư dân 49 tuổi ở Tây Nam nước Nga. Anh ta cho biết mình tình nguyện phục vụ trong quân đội Nga vì nợ ngân hàng 35.000 đô la tiền vay mua nhà, và vì anh ta đã say xỉn vào thời điểm quyết định ký hợp đồng. Được điều động đến khu vực Pokrovsk, anh ta được lệnh cùng một đội tấn công tiến vào ban đêm và chiếm giữ các vị trí trong một khu rừng - cuộc tấn công đã thất bại sau khi máy bay điều khiển từ xa phát hiện ra nhóm này, khiến nhiều binh sĩ tử trận và bị thương do đạn cối, pháo binh và máy bay điều khiển từ xa FPV.

Người lính Nga cho biết quyết định tham gia cuộc xâm lược Ukraine của Nga là điều đáng tiếc, và anh đã “xin lỗi” vợ và mẹ vợ, những người mà anh đã không nói chuyện kể từ cuộc xâm lược Ukraine đầu tiên của Nga vào năm 2014.

[Kyiv Post: Ukraine Troops Capture Dozens of Russian Prisoners in Pokrovsk Counterattack Battles]

2. Sự hiện diện của đặc phái viên Hoa Kỳ Kellogg bảo vệ Kyiv ‘không tệ hơn Patriots’, Tổng thống Zelenskiy nói, thúc giục viện trợ của Hoa Kỳ

Hôm Thứ Bẩy, 13 Tháng Chín, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy nhận xét rằng sự hiện diện của Đặc phái viên Hoa Kỳ Keith Kellogg tại Kyiv mang lại khả năng bảo vệ phòng không cho Ukraine “không tệ hơn Patriot”, đồng thời lưu ý rằng lực lượng Nga không tấn công thủ đô khi Kellogg có mặt tại đây.

Kellogg đã đến Kyiv trong chuyến thăm chính thức vào ngày 11 tháng 9.

Phát biểu tại cuộc họp Chiến lược Âu Châu Yalta thường niên, Tổng thống Zelenskiy cho biết không giống như các chuyến thăm của các nhà lãnh đạo quốc gia hoặc tổ chức quốc tế khác, lực lượng Nga đã tránh tung ra các cuộc tấn công hàng loạt vào Kyiv trong thời gian Kellog ở lại.

“Mỗi lần ngài ở đây, thưa Tướng quân, chúng tôi có thể ngủ thêm một chút. Chúng tôi muốn ngài đi thăm tất cả các thành phố của Ukraine”, Tổng thống Zelenskiy nói, đồng thời cho biết Kyiv sẵn sàng cấp quyền công dân và một căn nhà cho Kellogg nếu những điều đó khiến Nga ngừng các cuộc không kích.

Kellogg, một trong những phụ tá thân cận nhất của Tổng thống Trump về chính sách Ukraine, cũng có mặt tại Kyiv vào ngày 24 tháng 8 để tham dự Ngày Độc lập lần thứ 34 của Ukraine và gặp gỡ các quan chức cao cấp như một phần của nỗ lực hòa bình đang diễn ra.

Câu nói đùa về việc Kellogg “bảo vệ” Kyiv khỏi các cuộc không kích đã trở nên phổ biến ở Ukraine. Bất cứ khi nào tin tức về chuyến thăm của ông xuất hiện, người dân Kyiv lại nói đùa rằng cuối cùng họ cũng có thể mong đợi vài ngày ngủ không bị gián đoạn.

Tổng thống Zelenskiy cho biết Washington có ảnh hưởng đặc biệt đối với Mạc Tư Khoa, kêu gọi Mỹ điều động thêm nhiều hệ thống phòng không để bảo vệ Ukraine và các nước láng giềng.

Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào Ukraine trong những tuần gần đây bất chấp nỗ lực chấm dứt chiến tranh của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, bao gồm các cuộc đàm phán hòa bình với Putin ở Alaska vào tháng trước.

Trong một trong những cuộc không kích hàng loạt gần đây nhất, máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm không phận Ba Lan. Ba Lan xác nhận đã bắn hạ một số máy bay này vào đêm 10 tháng 9 — lần đầu tiên một thành viên NATO giao chiến với các phương tiện quân sự của Mạc Tư Khoa trên lãnh thổ của mình kể từ khi cuộc chiến tranh quy mô lớn bắt đầu.

Sau vụ việc, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết Warsaw đã yêu cầu tham khảo ý kiến với các đồng minh NATO theo Điều 4.

Tổng thống Trump đã đưa ra viễn cảnh về một phản ứng cứng rắn hơn từ Hoa Kỳ, tuyên bố vào ngày 7 tháng 9 rằng ông đã sẵn sàng áp dụng một giai đoạn trừng phạt mới và có kế hoạch sẽ nói chuyện với Putin “rất sớm”.

Trong khi chính quyền đã đe dọa áp đặt các hình phạt nặng nề đối với hoạt động xuất khẩu dầu của Nga, họ phần lớn đã kiềm chế không áp đặt các lệnh trừng phạt mới kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức vào tháng Giêng, ngoại trừ thuế quan thứ cấp đối với dầu nhập khẩu từ Nga của Ấn Độ vào tháng 8.

Tổng thống Zelenskiy cảnh báo rằng nếu không có áp lực mạnh mẽ và phối hợp từ phương Tây, Mạc Tư Khoa sẽ tiếp tục chiến dịch tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn.

“Cỗ máy chiến tranh của Nga chỉ dừng lại khi hết nhiên liệu. Và Putin sẽ tự mình dừng nó lại khi ông ấy cảm thấy nguồn lực cho chiến tranh đang cạn kiệt”, ông nói.

[Kyiv Independent: US envoy Kellogg's presence shields Kyiv 'no worse than Patriots,' Zelensky says, urges US aid]

3. Chiến binh Georgia ủng hộ Ukraine đối mặt với nguy cơ bị dẫn độ sang Nga sau khi bị bắt tại Armenia

Theo các phương tiện truyền thông đưa tin, một công dân Georgia 29 tuổi bị Mạc Tư Khoa truy nã vì chiến đấu cho phe Ukraine đã bị bắt giữ tại Armenia và phải đối mặt với việc dẫn độ về Nga.

Giorgi Kinoiani đã tình nguyện chiến đấu chống lại Nga trong Quân đoàn Georgia sau khi cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine bắt đầu vào tháng 2 năm 2022.

Vào tháng 10 năm 2024, ông đã bị một tòa án ở Donetsk bị Nga tạm chiếm tuyên án vắng mặt 7 năm tù vì “hoạt động lính đánh thuê”, theo hãng tin Civil.ge của Georgia.

Theo Ban tiếng Georgia của RFE/RL, Kinoiani đã bị giam giữ tại biên giới Armenia vào ngày 3 tháng 9 và bị tòa án Armenia ra lệnh bắt giữ trong 40 ngày.

Anh trai của Kinoiani, Vako Kinoiani, nói với hãng tin rằng lính biên phòng Armenia đã bắt giữ anh trai anh ngay tại chỗ vì có thông báo trên máy tính của họ rằng chính quyền Nga đang yêu cầu bắt giữ anh.

Trong khoảng thời gian 40 ngày, Bộ Tư pháp Armenia được tường trình sẽ quyết định liệu ông có bị trục xuất về Nga hay không.

Phát ngôn nhân của Bộ Nội vụ Armenia đã xác nhận vụ bắt giữ với Ban tiếng Armenia của RFE/RL và cho biết chính quyền địa phương đã thông báo cho Nga về vụ bắt giữ Kinoiani.

Phát ngôn nhân cho biết: “Vào ngày 3 tháng 9, Giorgi Kinoiani, người đang bị Liên bang Nga điều tra quốc tế về tội danh hoạt động lính đánh thuê, đã được tìm thấy tại trạm kiểm soát biên giới Gogavan [giữa Georgia và Armenia]”.

“Viện Kiểm sát trưởng, Bộ Tư pháp cũng như người khởi xướng cuộc tìm kiếm đều đã được thông báo về việc phát hiện ra người bị truy nã”, ông kết luận.

Ngược lại, vào thứ Hai, Bộ Ngoại giao Georgia nói với hãng tin Civil.ge của Georgia rằng đại sứ quán nước này tại Armenia chưa được thông báo về vụ bắt giữ Kinoiani của Armenia.

Vako Kinoiani lo ngại tính mạng của anh trai mình sẽ bị đe dọa nếu bị dẫn độ sang Nga. Phát biểu với Đài Phát thanh Tự do Georgia (RFE/RL), ông nói: “Trong trường hợp bị dẫn độ, ai cũng biết điều gì có thể xảy ra. Trường hợp tốt nhất là có nguy cơ bị đối xử vô nhân đạo. Tôi còn lo hơn nữa.”

Theo các nhóm nhân quyền quốc tế, các tù nhân chiến tranh do Nga giam giữ từng chiến đấu cho Ukraine thường xuyên báo cáo bị tra tấn, bạo lực tình dục, đánh đập và lạm dụng tâm lý.

Theo hãng tin độc lập Novaya Gazeta của Nga, chính quyền Armenia trước đây đã từ chối bàn giao những công dân Nga bị cáo buộc đào ngũ hoặc trốn tránh nghĩa vụ quân sự, gần đây nhất là trường hợp đào ngũ của Semyon Subbotin, 25 tuổi.

Quân đoàn Georgia, một đơn vị quân đội chủ yếu gồm các tình nguyện viên người Georgia và do Mamuka Mamulashvili chỉ huy, đã bị Nga chỉ định là một tổ chức khủng bố vào tháng 6 năm 2024.

Vào tháng 7 năm 2024, Mamulashvili cho biết Cơ quan An ninh Nhà nước Georgia, gọi tắt là SSS đã đưa khoảng 300 chiến binh từ Quân đoàn Quốc gia Georgia chiến đấu cho Kyiv chống lại Mạc Tư Khoa vào danh sách truy nã.

[Kyiv Post: Georgian Fighter for Ukraine Faces Extradition to Russia After Arrest in Armenia]

4. ‘Tôi sẽ không bảo vệ bất kỳ ai’ - Tổng thống Trump nói vài ngày sau khi Ba Lan bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông “sẽ không bảo vệ bất kỳ ai” khi được hỏi về cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa mới nhất của Nga vào Ba Lan trong một cuộc phỏng vấn với Fox News vào ngày 12 tháng 9

Trước đó, vào đêm 10 tháng 9, 19 máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm không phận Ba Lan trong một cuộc tấn công quy mô lớn vào Ukraine. Quân đội Warsaw đã bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa, đánh dấu lần đầu tiên một quốc gia NATO giao tranh với máy bay điều khiển từ xa của Nga kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào năm 2022.

Tổng thống Trump được hỏi ông sẽ làm gì với Putin sau các báo cáo về vụ máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm nhập vào Ba Lan.

“Tôi sẽ không bênh vực ai cả, nhưng thực tế là các máy bay điều khiển từ xa đã bị tấn công và rớt xuống. Nhưng dù sao thì chúng cũng không nên đến gần Ba Lan”, Tổng thống Trump nói.

Khi được hỏi liệu sự kiên nhẫn của ông với Putin có sắp cạn kiệt không, tổng thống Hoa Kỳ trả lời: “Đúng vậy, nó sắp cạn kiệt nhanh chóng”.

Khi được hỏi về việc siết chặt trừng phạt Putin sẽ như thế nào, Tổng thống Trump cho biết đường lối của ông sẽ bao gồm “áp dụng các biện pháp trừng phạt mạnh tay đối với các ngân hàng và liên quan đến dầu mỏ cũng như thuế quan”.

Mặc dù nhiều lần đặt ra thời hạn để Putin đồng ý ngừng bắn hoặc tham gia các cuộc đàm phán hòa bình, và đưa ra nhiều lời đe dọa sẽ thắt chặt lệnh trừng phạt đối với Nga nếu ông từ chối, chính quyền Tổng thống Trump vẫn chưa đưa ra bất kỳ biện pháp mới nào để gây áp lực với Mạc Tư Khoa.

“Thật đáng kinh ngạc. Khi Putin muốn làm điều đó, Tổng thống Zelenskiy lại không làm. Khi Tổng thống Zelenskiy muốn làm điều đó, Putin lại không làm. Giờ đây, Tổng thống Zelenskiy muốn làm điều đó và Putin lại là một dấu hỏi”, Tổng thống Trump nói thêm, đề cập đến khả năng đàm phán hòa bình.

Bình luận của Tổng thống Trump được đưa ra một ngày sau khi ông nói với các phóng viên rằng cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa “có thể là một sai lầm”, mặc dù ông bày tỏ sự thất vọng với tình hình này.

“Dù sao đi nữa, tôi không hài lòng với bất cứ điều gì liên quan đến toàn bộ tình huống đó”, ông nói vào thời điểm đó. Phản ứng đầu tiên của Tổng thống Trump được đưa ra trên Truth Social. Ông viết một cách khó hiểu “Nga xâm phạm không phận Ba Lan bằng máy bay điều khiển từ xa sao? Bắt đầu thôi!”

Ba Lan cho biết lực lượng không quân của nước này đã chặn và bắn hạ ít nhất ba máy bay điều khiển từ xa do Nga sản xuất sau khi 19 máy bay xâm phạm lãnh thổ nước này vào đêm 10 tháng 9, một sự việc mà các quan chức Âu Châu mô tả là một cuộc thử nghiệm có chủ đích đối với quyết tâm của NATO.

Kể từ đó, Warsaw đã kích hoạt các cuộc tham khảo ý kiến về Điều 4 của NATO. Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski đã bác bỏ ý kiến của Tổng thống Trump rằng cuộc xâm nhập là vô tình, viết trên mạng xã hội: “Không, đó không phải là một sai lầm.”

Thủ tướng Donald Tusk nói thêm: “Chúng tôi cũng mong rằng vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào Ba Lan là một sai lầm. Nhưng không phải vậy. Và chúng tôi biết điều đó.” Các quan chức Nga đã phủ nhận trách nhiệm.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy kêu gọi Liên minh Âu Châu đáp trả bằng gói trừng phạt thứ 19.

Trước đó, Tổng thống Trump đã từng đề cập đến khả năng Mỹ sẽ có phản ứng cứng rắn hơn. Ông cho biết vào ngày 7 tháng 9 rằng ông sẵn sàng áp đặt một đợt trừng phạt mới và dự định sẽ nói chuyện “rất sớm” với Putin, một tháng sau cuộc đàm phán hòa bình với nhà lãnh đạo Nga tại Alaska.

Trong khi chính quyền đã đe dọa áp đặt các hình phạt nặng nề đối với hoạt động xuất khẩu dầu của Nga, họ phần lớn đã tránh được các lệnh trừng phạt mới kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức vào tháng Giêng, ngoại trừ việc áp đặt thuế quan thứ cấp đối với dầu nhập khẩu từ Nga của Ấn Độ vào tháng 8.

[Kyiv Independent: 'I'm not gonna defend anybody' — Trump says days after Poland shoots down Russian drones]

5. NATO tăng cường sức mạnh cho sườn phía đông sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga

Các quan chức cao cấp của liên minh này tuyên bố hôm thứ sáu rằng NATO sẽ gửi thêm máy bay chiến đấu và hệ thống phòng không tới sườn phía đông để đáp trả các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga vào không phận Ba Lan.

“ Hôm nay, NATO điều động Eastern Sentry để củng cố thế trận dọc theo sườn phía đông”, Tổng thư ký Mark Rutte phát biểu với các phóng viên.

Vào thứ Tư, máy bay chiến đấu của Ba Lan và Hòa Lan đã phải cất cánh để bắn hạ máy bay điều khiển từ xa của Nga trên không phận Ba Lan, đây là một trong những hành vi vi phạm nghiêm trọng nhất đối với chủ quyền của một quốc gia NATO.

Cuộc tập trận Eastern Sentry, khai mạc vào thứ Sáu, sẽ được mô phỏng theo Baltic Sentry, nơi các tàu khu trục, máy bay và máy bay điều khiển từ xa giám sát Biển Baltic. Các đồng minh NATO cũng sẽ thử nghiệm các công nghệ mới như máy bay điều khiển từ xa chống máy bay điều khiển từ xa, cảm biến và vũ khí trong cuộc tập trận Eastern Sentry, theo lời Tướng Alexus Grynkewich, Tư lệnh Tối cao Liên quân Âu Châu.

Nhiệm vụ này - được mô tả là “một thiết kế phòng thủ hoàn toàn mới” - cũng sẽ tích hợp “các hoạt động tuần tra trên không hiện tại và các hệ thống phòng không mặt đất riêng lẻ”. Đan Mạch, Pháp, Anh và Đức đã đề xuất đóng góp bao gồm máy bay chiến đấu, tàu chiến và hệ thống phòng không mặt đất.

Grynkewich ca ngợi hoạt động hôm thứ Tư trên không phận Ba Lan là một thành công, nhưng cho biết NATO đang nỗ lực để có được “vũ khí giá rẻ hơn mà chúng ta có thể sử dụng để tự vệ nhằm biến hoạt động này thành một hoạt động bền vững theo thời gian”.

Rutte — đồng tình với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhưng đi ngược lại đánh giá của Ba Lan và Đức — đã từ chối nói rõ rằng cuộc xâm nhập của Nga là cố ý.

“Chúng tôi vẫn đang đánh giá”, ông nói. “Dù hành động của Nga có chủ ý hay không, họ vẫn vi phạm không phận NATO. Câu hỏi này có liên quan nhưng không thực sự quan trọng — trong cả hai trường hợp, hành động đó đều liều lĩnh và không thể chấp nhận được.”

[Politico: NATO to bolster eastern flank after Russian drone incursion]

6. Điện Cẩm Linh cho biết các cuộc đàm phán hòa bình giữa Ukraine và Nga đang ‘tạm dừng’

Hôm Thứ Bẩy, 13 Tháng Chín, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết hiện tại, việc liên lạc giữa các nhóm đàm phán của Ukraine và Nga về việc chấm dứt chiến tranh toàn diện của Mạc Tư Khoa đang bị tạm dừng.

Tuyên bố của ông được đưa ra sau một loạt nỗ lực ngoại giao, trong đó Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã thúc đẩy việc sắp xếp một cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Putin.

Mạc Tư Khoa đã nhiều lần bác bỏ đề xuất ngừng bắn và tiếp tục đưa ra những yêu cầu tối đa, bao gồm cả việc yêu cầu Ukraine từ bỏ các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm, điều này thực chất tương đương với việc đầu hàng.

Khi được hỏi về tình trạng đàm phán giữa hai bên, Peskov trả lời rằng các kênh liên lạc giữa Ukraine và Nga đã được thiết lập và tồn tại, nhưng cho đến nay, “chính xác hơn là có một sự tạm dừng” trong đối thoại.

Từ tháng 5 đến tháng 7, các phái đoàn Ukraine và Nga đã tổ chức ba vòng đàm phán tại Istanbul sau hơn ba năm không có các cuộc đàm phán chính thức. Mặc dù không đạt được nhiều tiến triển trong việc chấm dứt xung đột, cả hai bên đã đàm phán được một số cuộc trao đổi tù binh kể từ khi nối lại đàm phán.

Peskov tuyên bố rằng Nga “sẵn sàng theo đuổi con đường đối thoại hòa bình”, đồng thời cáo buộc Âu Châu cản trở những nỗ lực đó.

[Politico: Ukraine-Russia peace talks on 'pause,' Kremlin says]

7. Điện Cẩm Linh lo ngại tình trạng bất ổn từ các cựu chiến binh Ukraine trở về

Theo Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, các quan chức Nga, bao gồm cả nhà độc tài Vladimir Putin, ngày càng lo ngại về mối đe dọa biến động xã hội có thể xảy ra do sự trở về hàng loạt của binh lính từ cuộc chiến ở Ukraine.

John Spencer của ISW cho rằng Putin coi việc tái hòa nhập quy mô lớn của quân nhân Nga vào xã hội dân sự là một mối nguy hiểm đối với trật tự xã hội và hệ thống chính trị mà ông đã xây dựng.

Spencer cho biết Mạc Tư Khoa đặc biệt tập trung vào việc tránh lặp lại trải nghiệm hậu Afghanistan, khi các cựu chiến binh xuất ngũ đóng vai trò quan trọng trong sự gia tăng của tội phạm có tổ chức trong những năm 1990 đầy biến động.

Nguồn tin này cũng bày tỏ lo ngại rằng nhiều người trở về cuộc sống dân sự sẽ phải thích nghi với mức lương thấp hơn nhiều so với mức lương họ nhận được từ ngân sách chiến tranh của Putin, điều này cũng có thể gây ra sự bất mãn.

Một tân binh quân đội từ Mạc Tư Khoa có thể kiếm được tới 5,2 triệu rúp (62.000 đô la) trong năm đầu tiên phục vụ tại Ukraine, trong khi tiền thưởng khi nhập ngũ, vốn đã gần bằng mức lương trung bình hàng năm ở thủ đô, đã được tăng nhiều lần để thu hút những người tình nguyện.

Spencer nhận xét rằng chính phủ Nga lo ngại tác động mà việc hàng loạt cựu chiến binh trở về có thể gây ra đối với sự kiểm soát chặt chẽ của họ đối với hệ thống chính trị, chỉ ra sự hỗn loạn do thủ lĩnh lính đánh thuê Wagner Yevgeny Prigozhin gây ra vào năm 2023 chống lại các quan chức cao cấp trong quân đội.

Spencer cho biết có các bằng chứng cho thấy chính phủ Nga đã làm việc theo lệnh của Putin để giải quyết các vấn đề có thể phát sinh bằng bộ công cụ chính sách, chương trình và bổ nhiệm mới, bao gồm hỗ trợ các cựu chiến binh tham gia bầu cử khu vực năm ngoái và đề cử họ tham gia bầu cử quốc hội liên bang vào năm tới.

Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga, gọi tắt là CEC cho biết vào ngày 31 tháng 8 rằng hơn 1.600 binh sĩ Nga từng chiến đấu tại Ukraine đã được đề cử làm ứng cử viên trong cuộc bầu cử khu vực và địa phương năm 2025.

Putin trước đây đã phát động chương trình đào tạo “Thời đại anh hùng” nhằm trang bị cho các cựu chiến binh những kỹ năng để làm việc trong chính phủ, gọi họ là “giới tinh hoa mới của đất nước” và nói rằng họ sẽ “lãnh đạo các khu vực, doanh nghiệp và các dự án công lớn nhất”.

Mối lo ngại này một phần xuất phát từ các vụ án tội phạm bạo lực nghiêm trọng liên quan đến cựu chiến binh Nga trong cuộc chiến ở Ukraine.

Vào tháng 10 năm 2024, Azamat Iskaliyev, một tù nhân 35 tuổi được tuyển mộ để gia nhập quân đội trong khi đang chấp hành bản án giết người 9 năm vì đâm chết vợ mình vào mùa hè năm 2021, đã trở về sau sáu tháng trên chiến trường và ngay lập tức đâm chết bạn gái cũ.

Trong cùng tháng đó, hãng truyền thông độc lập Verstka của Nga đưa tin rằng gần 500 thường dân Nga đã trở thành nạn nhân của bạo lực nghiêm trọng do các cựu chiến binh trong cuộc chiến ở Ukraine gây ra, bao gồm 242 người đã bị sát hại.

Kênh truyền hình này đưa tin rằng phụ nữ là đối tượng bị ảnh hưởng không cân xứng và số lượng quân nhân phạm tội bạo lực chiếm tỷ lệ cao trong số những người từng phạm tội.

Đầu năm nay, tình báo Ukraine tuyên bố rằng Nga đã tuyển dụng tới 180.000 tù nhân để chiến đấu ở Ukraine trong giai đoạn trước tháng 11 năm 2024.

[Kyiv Post: Kremlin Fears Unrest From Returning Ukraine War Veterans]

8. Quân đội Đức tìm kiếm sự tăng cường quân số lớn để đáp ứng các mục tiêu của NATO

Theo một bản ghi nhớ mật mà POLITICO có được, quân đội Đức đang thúc đẩy việc mở rộng đáng kể quân số vào năm 2029 và sau đó khi nước này hướng tới mục tiêu trở thành quân đội thống trị Âu Châu.

Trong bản ghi nhớ, Trung tướng Alfons Mais, Tổng tư lệnh quân đội, cảnh báo rằng lực lượng hiện tại của Berlin còn kém xa so với kỳ vọng của NATO theo các mục tiêu lập kế hoạch mới cho năm 2035.

Vị tướng này vạch ra một kế hoạch tăng cường quân số toàn diện, dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi số lượng đồn trú và hơn gấp ba số lượng đơn vị phòng thủ nội địa trong thập niên tới. Tài liệu, được gửi đến Bộ Quốc phòng và Tổng Thanh tra Bundeswehr hồi đầu tháng này, lập luận rằng chỉ có một quân đội lớn hơn nhiều mới mang lại cho Đức uy tín răn đe đối phương và chiến đấu trong một cuộc chiến cường độ cao cùng các đồng minh.

Những yêu cầu của quân đội được đưa ra trong bối cảnh chính trị khó khăn. Thủ tướng Friedrich Merz đã cam kết biến Quân đội Liên bang Đức (Bundeswehr) thành “quân đội chính quy mạnh nhất Âu Châu” và gánh vác trách nhiệm lớn hơn trong việc bảo vệ lục địa — một lời hứa khiến các đồng minh NATO phấn khởi nhưng lại đặt ra những câu hỏi trong nước về cách thức thực hiện.

Tuyển quân vẫn là một vấn đề nan giải. Mặc dù ngân sách quốc phòng kỷ lục, Bundeswehr vẫn chật vật trong việc thu hút và giữ chân binh lính mới, với gần một phần tư số tân binh bỏ cuộc trong vòng sáu tháng đầu tiên phục vụ.

Chính phủ hiện đang soạn thảo luật yêu cầu tất cả nam giới 18 tuổi phải ghi danh nghĩa vụ quân sự, mặc dù việc nhập ngũ vẫn sẽ là tự nguyện. Tuy nhiên, nếu không đạt được một số chỉ tiêu tuyển quân nhất định, chế độ nghĩa vụ quân sự có thể quay trở lại. Dự luật cuối cùng dự kiến sẽ được Quốc hội Liên bang bỏ phiếu vào giữa tháng 12.

Bản ghi nhớ quân sự nêu rõ nhu cầu về khoảng 90.000 quân thường trực và 64.000 quân dự bị vào năm 2029 — tăng so với con số 62.000 quân thường trực và 37.000 quân dự bị hiện nay. Nhìn xa hơn, quân đội dự kiến cần thêm 45.000 quân thường trực và 15.000 quân dự bị vào năm 2035 và sau đó.

Trọng tâm chính là bộ chỉ huy phòng thủ lãnh thổ của Đức. Theo “Kế hoạch Tổ chức Đức”, quân số của bộ chỉ huy này dự kiến sẽ tăng lên khoảng 138.000 quân vào năm 2029, bao gồm ít nhất 9.500 quân thường trực mới. Điều này sẽ đưa lực lượng phòng thủ nội địa trở thành lực lượng lớn nhất trong quân đội Đức tương lai.

Việc mở rộng này liên quan trực tiếp đến các mục tiêu lập kế hoạch lực lượng mới của NATO, được thống nhất tại hội nghị thượng đỉnh tháng 6 ở The Hague, kêu gọi các quốc gia thành viên chuẩn bị cho cuộc xung đột công nghệ cao quy mô lớn với Nga và các đối thủ khác.

Các nước NATO khác như Ba Lan cũng đang nhanh chóng mở rộng quy mô quân đội của mình.

Mais trích dẫn nhu cầu phải thích ứng với “các bong bóng chống tiếp cận/chống xâm nhập khu vực”, tích hợp các hệ thống điều khiển từ xa và robot, và duy trì lực lượng dự bị lớn về nhân sự và thiết bị.

Ông cảnh báo, cơ cấu hiện tại của Đức còn lâu mới đủ đáp ứng. Để đạt được mục tiêu, không chỉ cần thêm quân mà còn cần phải tổ chức lại huấn luyện, mô hình nghĩa vụ quân sự mới và sự ủng hộ chính trị bền vững.

Quy mô hiện tại của Bundeswehr đang cho thấy những dấu hiệu căng thẳng khi họ chuẩn bị điều động 4.000 quân tới Lithuania. Lữ đoàn thường trực mới tại Lithuania - một cam kết chủ chốt của NATO - vẫn đang được xây dựng trong bối cảnh thiếu hụt nhân sự và cơ sở hạ tầng.

Để đạt được những con số nêu trong bản ghi nhớ sẽ cần có cam kết chính trị và tài chính đáng kể.

“Quy mô rất lớn”, Mais viết trong ghi chú đính kèm, nhấn mạnh rằng quân đội phải bảo vệ các vị trí “càng nhanh càng tốt” để theo kịp môi trường đe dọa.

[Politico: German military seeks massive troop boost to meet NATO goals]

9. Liên Hiệp Âu Châu gia hạn lệnh trừng phạt Nga bất chấp sự phản đối từ Hung Gia Lợi và Slovakia

Hôm Thứ Sáu, 12 Tháng Chín, Liên minh Âu Châu đã đồng ý gia hạn lệnh trừng phạt thêm sáu tháng đối với hơn 2.500 cá nhân và tổ chức bị cáo buộc ủng hộ cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine và làm suy yếu chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nước này.

Danh sách trừng phạt bao gồm nhà độc tài Vladimir Putin, Ngoại trưởng Sergey Lavrov, các quan chức quân sự cao cấp, nhà lập pháp, nhà tài phiệt, nhà tuyên truyền, lính đánh thuê và những cá nhân chịu trách nhiệm về vụ bắt cóc trẻ em Ukraine khỏi các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm - một tội ác chiến tranh mà Tòa án Hình sự Quốc tế truy nã Putin.

Các đại sứ Liên Hiệp Âu Châu đã chấp thuận việc gia hạn trong một cuộc họp tại Brussels, được xác nhận bởi Đan Mạch, nước chủ tịch Hội đồng Liên Hiệp Âu Châu. Các cuộc đàm phán đã diễn ra rất căng thẳng, suýt soát vượt qua thời hạn pháp lý là ngày 15 tháng 9.

Nguyên nhân chính gây ra sự chậm trễ này đến từ Hung Gia Lợi và Slovakia, khi hai nước này yêu cầu xóa một số tên khỏi danh sách đen. Mặc dù không có cá nhân nào bị xóa vì lý do chính trị, nhưng một số lượng chưa xác định các mục đã bị xóa vì lý do kỹ thuật. Đầu năm nay, Hung Gia Lợi đã thành công trong việc xóa tên ba cá nhân khỏi danh sách đen.

Chủ tịch Đan Mạch cũng đề xuất thay đổi quy trình gia hạn thành chu kỳ 12 tháng để giảm thiểu khả năng trì hoãn do phủ quyết. Đề xuất này cuối cùng đã bị bác bỏ, giữ nguyên lịch trình gia hạn sáu tháng.

Hung Gia Lợi và Slovakia thường xuyên sử dụng quyền phủ quyết của mình trong các cuộc thảo luận về lệnh trừng phạt, thường là để đạt được sự nhượng bộ - một hành vi khiến nhiều quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu khác thất vọng. Mặc dù cả hai nước đều chỉ trích chính sách trừng phạt, nhưng cho đến nay họ vẫn chưa hoàn toàn ngăn chặn được các lệnh trừng phạt.

Trước đó, Liên Hiệp Âu Châu đã cố gắng áp dụng khung trừng phạt 12 tháng để bảo vệ số tài sản trị giá 210 tỷ euro của Nga khỏi các mối đe dọa phủ quyết tương tự. Nỗ lực đó cũng đã thất bại.

Quyết định gia hạn các biện pháp hiện hành được đưa ra trong bối cảnh Brussels và Washington đang phối hợp nỗ lực gia tăng áp lực lên Điện Cẩm Linh. Trong khi Mỹ thúc đẩy áp thuế trừng phạt đối với các khách hàng mua dầu của Nga như Trung Quốc và Ấn Độ, Ủy ban Âu Châu đang hoàn thiện gói trừng phạt thứ 19. Vòng trừng phạt này dự kiến sẽ bao gồm các biện pháp nhắm vào “hạm đội ngầm” của Nga và các công ty tạo điều kiện cho việc trốn tránh trừng phạt.

Liên Hiệp Âu Châu cũng tái khẳng định cam kết loại bỏ nhiên liệu hóa thạch của Nga vào cuối năm 2027.

[Kyiv Independent: EU renews Russia sanctions despite pushback from Hungary, Slovakia]

10. Nhà ở là một “cuộc khủng hoảng xã hội”, bà von der Leyen nói

Gần một thập niên sau khi các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu tuyên bố tất cả người dân Âu Châu đều có quyền được hưởng nhà ở tử tế, Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen hôm thứ Tư cho biết đã đến lúc khối này phải hành động.

“Một ngôi nhà không chỉ là bốn bức tường và một mái nhà: đó là sự an toàn, ấm áp, là nơi dành cho gia đình và bạn bè”, bà von der Leyen phát biểu với các nhà lập pháp Nghị viện Âu Châu trong bài phát biểu thường niên về Tình hình Liên minh Âu Châu tại Strasbourg. “Nhưng đối với quá nhiều người Âu Châu ngày nay, nhà cửa đã trở thành một nguồn lo lắng.”

Trích dẫn dữ liệu cho thấy giá nhà trên toàn khối đã tăng hơn 20% kể từ năm 2015, Chủ tịch Ủy ban cam kết sẽ hành động nhiều hơn nữa để giải quyết vấn đề đã gây ra các cuộc biểu tình rầm rộ ở nhiều thành phố Âu Châu và trở thành một yếu tố chính trong các cuộc bầu cử quốc gia.

“Đây không chỉ là một cuộc khủng hoảng nhà ở”, bà nói. “Đó là một cuộc khủng hoảng xã hội.”

Bà von der Leyen đã đưa cuộc khủng hoảng khả năng chi trả nhà ở trở thành ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ thứ hai của mình, bổ nhiệm ông Dan Jørgensen của Đan Mạch làm Ủy viên đầu tiên của khối về nhà ở. Khảo sát Eurobarometer mới nhất cho thấy người dân Âu Châu muốn Liên Hiệp Âu Châu đặt việc giải quyết cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt lên hàng đầu.

Trong bài phát biểu của mình, bà von der Leyen xác nhận Ủy ban sẽ công bố Kế hoạch Nhà ở Giá rẻ Âu Châu vào đầu năm tới, bao gồm các biện pháp đẩy nhanh việc xây dựng nhà mới, cải tạo các tòa nhà hiện có và chấm dứt tình trạng vô gia cư vào năm 2030. Đáp lại những yêu cầu lâu dài của các chuyên gia nhà ở và chính phủ các nước, bà cho biết Ủy ban sẽ sửa đổi các quy định về viện trợ nhà nước để các thành viên Liên Hiệp Âu Châu có thể sử dụng tiền công để xây dựng nhà ở giá rẻ.

Tiếp nối luật pháp Liên Hiệp Âu Châu năm ngoái yêu cầu tất cả các nhà cho thuê ngắn hạn phải ghi danh trước năm 2026, bà cũng cam kết sẽ tiếp tục kiểm soát các căn nhà du lịch, vốn là một yếu tố chính gây ra tình trạng thiếu nhà ở tại Liên Hiệp Âu Châu. Các thị trưởng Liên Hiệp Âu Châu đang kêu gọi các biện pháp nhắm vào các bất động sản tại các thị trường đang gặp khó khăn, chẳng hạn như các bất động sản ở hầu hết các thành phố lớn và điểm nóng du lịch của khối.

“Y tá, giáo viên và lính cứu hỏa không đủ khả năng chi trả cho cuộc sống tại nơi họ phục vụ”, bà nói. “Sinh viên bỏ học vì không trả được tiền thuê nhà, và những người trẻ tuổi trì hoãn việc lập gia đình.”

“Nhà ở là vấn đề về phẩm giá”, bà von der Leyen nói thêm. “Đó là về sự công bằng. Và đó là về tương lai của Âu Châu.

[Politico: Housing is a ‘social crisis,’ says von der Leyen]