1. Điện Cẩm Linh cho biết NATO đang có chiến tranh với Nga
Phát ngôn nhân của Putin cho biết NATO đang “có chiến tranh với Nga” vì vấn đề Ukraine.
“NATO đang có chiến tranh với Nga. Điều này là hiển nhiên, và không cần thêm bất kỳ bằng chứng nào nữa”, Dmitry Peskov nói với các phóng viên, theo hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti. “NATO thực tế đã tham gia vào cuộc chiến này.”
Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski trước đó đã phát biểu rằng, mặc dù máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm nhập không phận Ba Lan, khiến một số máy bay phải bị bắn hạ, NATO không có chiến tranh với Nga.
Ukraine đã nhận được sự hỗ trợ đáng kể từ các đồng minh NATO, bao gồm cả Hoa Kỳ, trong quá trình phòng thủ chống lại cuộc xâm lược đang diễn ra của Nga.
Nhưng NATO không trực tiếp tham chiến, và quân đội của họ cũng không được điều động ở đó để chiến đấu. Ukraine không phải là thành viên của NATO.
Để đáp trả cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa gần đây của Nga - một cáo buộc mà Mạc Tư Khoa cho là thiếu bằng chứng - Ba Lan đã kích hoạt Điều 4 của NATO, cảnh báo các đồng minh về mối đe dọa đáng kể đối với toàn vẹn lãnh thổ của mình và chính thức bắt đầu tham khảo ý kiến về cách ứng phó.
Điều 5 của NATO quy định các đồng minh phải có nghĩa vụ phòng thủ tập thể nếu một trong số họ bị tấn công vũ trang. Ba Lan không tìm cách kích hoạt Điều 5 liên quan đến vụ việc máy bay điều khiển từ xa của Nga gần đây.
[Newsweek: NATO at War With Russia, Kremlin Says]
2. Tình báo quân sự cho biết Ukraine đã phá hủy hệ thống phòng không Buk trị giá 40 triệu đô la của Nga
Lực lượng đặc nhiệm Ukraine đã phát hiện và phá hủy thành công hệ thống hỏa tiễn phòng không Buk-M3 của Nga tại khu vực bị Nga tạm chiếm ở tỉnh Zaporizhzhia vào ngày 14 tháng 9, cơ quan tình báo quân sự Ukraine. Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết như trên trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Hai, 15 Tháng Chín.
Buk-M3 là một trong những vũ khí phòng không chủ chốt của Nga, được sử dụng để tấn công các mục tiêu trên không, trên bộ và trên mặt nước. Nó có giá trị ước tính từ 40-50 triệu đô la.
Chuẩn tướng Oleksii Hromov cho biết lực lượng đặc nhiệm của Tổng cục Tình báo Ukraine, gọi tắt là HUR, đã tấn công mục tiêu, là hệ thống chống hỏa tiễn 9K317М Buk-M3 - gần Oleksandrivka, một thị trấn ở quận Melitopol thuộc tỉnh Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm.
Buk là hệ thống hỏa tiễn đất đối không tầm trung tự hành, được Liên Xô phát triển lần đầu tiên vào những năm 1970. Trong những thập niên sau đó, Liên Xô và sau đó là Nga đã phát triển một số phiên bản nâng cấp.
Buk-M3 là phiên bản mới nhất, được sản xuất bởi công ty quốc phòng Almaz-Antey của Nga và được tường trình có thể theo dõi và tấn công đồng thời 36 mục tiêu. Hệ thống này được thiết kế để tiêu diệt máy bay, trực thăng, hỏa tiễn hành trình và máy bay điều khiển từ xa.
Buk trở nên khét tiếng trên toàn thế giới vào năm 2014 sau vụ bắn hạ chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines.
Ukraine đã báo cáo phá hủy các hệ thống Buk của Nga trong các cuộc không kích trước đây. Vào tháng 5 năm 2025, Lực lượng Tác chiến Đặc biệt Ukraine cho biết họ đã phá hủy một hệ thống Buk-M3 tại một khu vực tiền tuyến không được tiết lộ. Vào tháng 2, Bộ Tổng tham mưu báo cáo đã đánh trúng thành công một hệ thống Buk tại tỉnh Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm.
[Kyiv Independent: Ukraine destroys $40 million Russian Buk air defense system, military intelligence says]
3. Xe tăng M-2 Bradley của Ukraine giao chiến với bộ binh Nga ở cự ly gần
Quân đội Ukraine đang chiến đấu với cuộc tấn công của Nga vào làng Vorone, ngay phía đông thị trấn Velykomykhailivka thuộc tỉnh Dnipropetrovsk, miền nam Ukraine. May mắn thay, họ đang tham gia chiến đấu trên những chiếc xe chiến đấu bộ binh M-2 Bradley do Mỹ sản xuất - một trong những xe chiến đấu bộ binh, gọi tắt là IFV tốt nhất trong cuộc chiến kéo dài 42 tháng của Nga với Ukraine.
Một đoạn video lan truyền trực tuyến vào thứ Hai cho thấy hai chiếc Bradley nặng 33 tấn, chở 10 người - thuộc Trung đoàn tấn công 225 - lăn bánh trên một con đường trải nhựa ở hoặc gần Vorone, bắn sang trái và phải bằng pháo tự động 25 ly vào bộ binh Nga đang bám trụ tại các vị trí trên hàng cây dọc theo con đường.
Lữ đoàn xe tăng số 5 của Nga gần đây tuyên bố đã chiếm được Vorone. Nhưng Trung đoàn xung kích số 225 rõ ràng đang chứng minh điều ngược lại
Xe tăng M-2 tỏ ra vượt trội trong loại hình chiến đấu này, điều đã được chứng minh ở Vorone. Ngay cả các kỹ sư Nga, những người đã kiểm tra một số xe tăng Bradley của Ukraine bị bắt giữ, cũng đã ca ngợi chiếc xe do Mỹ sản xuất này. So với các xe chiến đấu do Nga sản xuất, M-2 tự hào có hỏa lực vượt trội nhờ “độ chính xác của pháo tự động M242 25 ly”, người Nga viết.
Bradley là một trong những phương tiện chiến đấu cận chiến tốt nhất của Ukraine, nhưng lại đang khan hiếm. Quân đội Ukraine có sáu tiểu đoàn sử dụng xe tăng M-2. Trên lý thuyết, mỗi tiểu đoàn có 31 chiếc Bradley. Nhưng quân đội chỉ nhận được miễn phí hơn 300 chiếc M-2 từ chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden trước khi chính quyền Tổng thống Trump cắt giảm viện trợ của Mỹ cho Ukraine.
Trong số hơn 300 xe tăng M-2 đó, quân Ukraine đã mất không dưới 108 chiếc: 95 chiếc bị phá hủy và 13 chiếc bị bắt. Các kíp lái đã bỏ lại những chiếc khác ở những nơi mà công binh Ukraine không thể thu hồi được. Hàng chục chiếc bị hư hỏng nặng. Tổng cộng, sáu tiểu đoàn Bradley cần 186 xe. Nếu chưa thiếu hụt, thì có thể sẽ sớm thiếu hụt.
Nhưng Trung đoàn tấn công 225 rõ ràng sẵn sàng mạo hiểm một số xe tăng Bradley của mình nếu điều đó có nghĩa là làm chậm bước tiến của Lữ đoàn xe tăng số 5 của Nga.
Rõ ràng là người Nga đã đẩy mọi thứ đi quá xa, quá nhanh trong những tuần gần đây. Và lý do thì rất rõ ràng. Putin đã rất muốn thể hiện sức mạnh trước thềm hội nghị thượng đỉnh ngày 15 tháng 8 với Tổng thống Donald Trump tại Alaska.
Đội quân xâm lược 700.000 người của Nga tại Ukraine đã tấn công dữ dội dọc theo tuyến đầu dài 1.100 km, một số đơn vị có thể nói là liều lĩnh—cuối cùng đã lao vào phòng tuyến của Ukraine ở phía đông bắc thành phố pháo đài Pokrovsk thuộc tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine.
Nỗ lực đó đã phản tác dụng. Tập đoàn quân hỗn hợp số 51 của Nga đã không hỗ trợ được bộ binh hành quân qua các chiến hào thiếu quân của Ukraine bên ngoài Pokrovsk, khiến mũi nhọn của Nga dễ bị phản công.
“Nga đã dàn trải quá mức”, nhà phân tích người Mỹ Andrew Perpetua giải thích. Nhận thấy sự yếu kém của Nga ở một số khu vực phía đông và phía nam khác ngoài Pokrovsk, quân đội Ukraine đã phản công trong những ngày gần đây. Trong khi đó, tại Vorone, Trung đoàn Tấn công 225 và các kíp xe Bradley đang cố gắng ngăn chặn quân Nga cứu viện cho đám đang bị bao vây.
Chiến lược chung của Ukraine hiện nay là “ổn định”. “Ổn định mặt trận, chiếm lại một số vị trí, tăng cường lực lượng ở những vị trí khác. Mở rộng vùng xám ở những vị trí khác.”
[Europe Maidan: Ukraine’s M-2 Bradleys engage Russian infantry at point-blank range]
4. Tổng thống Trump cuối cùng đã gọi Nga là ‘kẻ xâm lược’ trong cuộc chiến với Ukraine
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cuối cùng đã coi Nga là kẻ xâm lược trong cuộc xâm lược Ukraine, chứng tỏ lập trường cứng rắn hơn của ông đối với Mạc Tư Khoa.
Đề cập đến thương vong của quân đội Ukraine và Nga, Tổng thống Trump nói với các phóng viên: “8.000 binh sĩ đã thiệt mạng trong tuần này, từ cả hai quốc gia. Một số người từ Nga cũng thiệt mạng, nhưng khi bạn là kẻ xâm lược, bạn sẽ mất nhiều hơn.”
Tổng thống Trump trước đây đã từ chối lên án Mạc Tư Khoa về cuộc xâm lược, và chính quyền của ông đã đứng về phía Nga và Bắc Hàn vào tháng 2 để bác bỏ một nghị quyết của Liên Hiệp Quốc ủng hộ toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và lên án Nga. Hoa Kỳ cũng phản đối một tuyên bố của G7 hồi tháng 2 gọi Nga là kẻ xâm lược. Tổng thống Trump đã đổ lỗi cho Ukraine về cuộc chiến, nói vào tháng 4 rằng: “Bạn không thể khơi mào một cuộc chiến chống lại một quốc gia lớn gấp 20 lần bạn rồi hy vọng ai đó sẽ cung cấp cho bạn vài quả hỏa tiễn.”
Nhưng lập trường của Tổng thống Trump đối với Điện Cẩm Linh đã thay đổi vào mùa hè, khi chính quyền của ông ngày càng gây áp lực lên Vladimir Putin khi tổng thống Nga cản trở nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm làm trung gian cho các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy của Ukraine.
“Tôi đã ngăn chặn bảy cuộc chiến, và tôi nghĩ rằng cuộc chiến này sẽ dễ dàng với tôi, nhưng hóa ra lại khó khăn”, Tổng thống Trump nói, ám chỉ cuộc xâm lược của Nga. “Tôi nghĩ tôi phải nói hết mọi chuyện. Zelenskiy và Putin ghét nhau. Họ ghét nhau đến mức không thể hiểu thấu được.”
Trong bối cảnh lập trường cứng rắn của Tổng thống Trump không thể thuyết phục Putin ngồi vào bàn đàm phán với Tổng thống Zelenskiy, chính quyền Mỹ đang phải đối mặt với ngày càng nhiều lời kêu gọi áp đặt các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt hơn đối với Nga. Hôm Chúa Nhật, Tổng thống Trump tuyên bố ông dự định làm như vậy — nhưng chỉ sau khi Âu Châu ngừng mua dầu của Nga và thắt chặt chế độ trừng phạt của riêng mình.
Trong khi Tổng thống Trump nói các nước Âu Châu là “bạn bè” của ông, họ vẫn đang “mua dầu từ Nga. Tôi không muốn họ mua dầu. Và các lệnh trừng phạt mà họ đang áp đặt không đủ mạnh”.
Hung Gia Lợi và Slovakia là những nước mua năng lượng từ Nga nhiều nhất tại Liên Hiệp Âu Châu và đã phản đối nỗ lực loại bỏ dần năng lượng từ Nga của Ủy ban Âu Châu.
Hôm thứ sáu, Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Chris Wright nói với POLITICO rằng Hoa Kỳ muốn “thay thế toàn bộ khí đốt của Nga” và nói rằng: “Chúng ta càng có thể ngăn chặn khả năng tài trợ cho cuộc chiến tàn khốc này của Nga thì càng tốt cho tất cả chúng ta”.
[Politico: Trump finally calls Russia the ‘aggressor’ in war on Ukraine]
5. Nga đã tích trữ xe tăng cả năm cho khoảnh khắc này—150.000 quân tiến gần đến Pokrovsk
Quân đội Ukraine đã thành lập Lữ đoàn bộ binh 156 vào mùa xuân năm 2024. Không lâu sau đó, đơn vị này đã chuyển đổi thành lữ đoàn cơ giới với thêm nhiều xe thiết giáp.
Lữ đoàn đã tuyển dụng và huấn luyện hàng ngàn quân trong suốt mùa thu và mùa đông, và vào mùa hè năm nay, được điều động đến tiền tuyến ở Tỉnh Sumy ở miền bắc Ukraine.
Lữ đoàn cơ giới số 156 hiện là một trong số ngày càng nhiều đơn vị của Ukraine đang tiến về phía nam tới Tỉnh Donetsk để đối đầu với lực lượng quân đội và xe tăng Nga chuẩn bị tấn công vào thành phố pháo đài Pokrovsk trong trận chiến mà người điều khiển máy bay điều khiển từ xa Ukraine Kriegsforscher mô tả là “trận chiến cuối cùng”.
Mới tháng trước, Lữ đoàn Cơ giới 156 đã hỗ trợ giữ vững phòng tuyến ở Sumy cùng với các lữ đoàn khác thuộc Quân đoàn 18 mới thành lập. Nhưng sau thất bại trong cuộc tấn công do bộ binh dẫn đầu ở phía đông bắc Pokrovsk trong những tuần gần đây, Điện Cẩm Linh đã đưa ra một quyết định quan trọng.
Thay vì từ bỏ Pokrovsk, họ đã tăng cường lực lượng và tăng cường quân tiếp viện khắp thành phố để chuẩn bị cho một cuộc tấn công mạnh mẽ do xe tăng dẫn đầu.
Việc chiếm được Pokrovsk sẽ mở đường cho các vị trí phòng thủ quan trọng cuối cùng của Ukraine ở Donetsk, có khả năng buộc phải rút lui chiến lược, từ đó định hình lại toàn bộ mặt trận phía đông.
Quân tiếp viện chắc chắn phải đến từ đâu đó. Ít nhất năm lữ đoàn và trung đoàn Thủy Quân Lục Chiến và lính dù Nga cùng một trung đoàn xe tăng, một trung đoàn bộ binh và hai lữ đoàn súng trường cơ giới đã được tái điều động - hoặc đang trong quá trình tái điều động - từ Sumy đến khu vực xung quanh Pokrovsk.
Những lực lượng mới này, cùng với một sư đoàn bộ binh cơ giới được điều động từ tỉnh Kherson ở phía nam, tương đương với cả một đạo quân dã chiến. Họ tham gia cùng khoảng tám đạo quân dã chiến của Nga đang bao vây Pokrovsk và các thị trấn lân cận.
Có thể có 150.000 quân Nga đang tập trung quanh Pokrovsk. Và họ đang đưa một lượng lớn xe tăng và xe thiết giáp khác đến đây lần đầu tiên sau nhiều tháng.
Trong suốt năm 2025, các trung đoàn Nga chủ yếu tấn công bằng bộ binh hoặc xe máy. Giờ thì lý do đã rõ ràng. “Chậm mà chắc, người ta đang chứng minh rằng Nga thực sự đã kiềm chế lực lượng thiết giáp ở hậu phương và giảm thiểu tối đa các cuộc tấn công cơ giới”, nhà phân tích Jompy nhận định.
Các chỉ huy Nga đang giữ lại xe thiết giáp của họ cho một mục đích nào đó. Mục đích đó, dường như, là cuộc tấn công cơ giới lớn nhất - và có khả năng kéo dài trong một thời gian - vào Pokrovsk, cứ điểm quan trọng cuối cùng giữa quân Nga và “vành đai pháo đài” chính của Ukraine, trải dài qua Kramatorsk và Sloviansk ở phía tây Donetsk.
[Europe Maidan: Russia saved armor all year for this moment—150,000 troops close in on Pokrovsk]
6. ‘Sự thù hận giữa Tổng thống Zelenskiy và Putin là không thể hiểu nổi’, Tổng thống Trump nói
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nói rằng các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Putin là không thể xảy ra do có sự thù địch cá nhân sâu sắc.
“Mối thù giữa Tổng thống Zelenskiy và Putin là không thể hiểu nổi”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên. “Tôi nghĩ tôi sẽ phải nói hết mọi chuyện... họ ghét nhau đến mức gần như không thể nói chuyện được.”
Tổng thống Trump cho biết ban đầu ông tin rằng các cuộc đàm phán có thể được sắp xếp dễ dàng, nhưng nói thêm rằng ông sẽ đích thân dẫn dắt bất kỳ cuộc đàm phán nào, vì hai nhà lãnh đạo “không có khả năng nói chuyện với nhau”.
Những phát biểu của ông được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh ngày 15 tháng 8 với Putin tại Alaska, sau đó ông cam kết sẽ chuẩn bị một cuộc gặp giữa tổng thống Nga và Ukraine.
Những kế hoạch đó nhanh chóng đổ vỡ khi Putin mời Tổng thống Zelenskiy đến Mạc Tư Khoa, một đề xuất bị Kyiv bác bỏ, và sau đó nói rằng một thỏa thuận về các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm là “không thể”.
Tổng thống Zelenskiy cũng khẳng định lại rằng ông sẽ không tới Nga để đàm phán.
Để gây áp lực buộc Putin phải đàm phán có ý nghĩa, Tổng thống Trump đã liên kết các lệnh trừng phạt mới tiềm tàng với các biện pháp mạnh mẽ hơn của Âu Châu, chỉ trích Liên Hiệp Âu Châu vì vẫn tiếp tục mua dầu và khí đốt của Nga.
“Chúng ta không thể là những nước duy nhất hành động hết công suất”, ông nói, đồng thời thúc giục Âu Châu thắt chặt các hạn chế. “Tôi không muốn họ (Âu Châu) mua dầu (Nga)”.
“Tôi sẵn sàng áp dụng các biện pháp trừng phạt. Nhưng họ sẽ phải tăng cường các biện pháp trừng phạt.”
Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Chris Wright cũng nói với tờ Financial Times vào ngày 8 tháng 9 rằng Âu Châu phải ngừng nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch từ Nga nếu họ mong đợi Washington leo thang lệnh trừng phạt.
Bất chấp những lời lẽ mạnh mẽ, chính quyền Tổng thống Trump chỉ áp đặt những hình phạt hạn chế đối với Mạc Tư Khoa và đã bãi bỏ một số hạn chế đã ban hành trước đó.
Vào tháng 8, Washington đã tấn công vào Ấn Độ, một trong những nước mua dầu lớn nhất của Nga, bằng cách áp thuế do mua dầu thô từ Nga, mặc dù các quan chức Ấn Độ khẳng định họ sẽ tiếp tục nhập khẩu.
Những bình luận này được đưa ra khi các nhà lập pháp Âu Châu cân nhắc các đề xuất nhằm đẩy nhanh lệnh cấm hoàn toàn việc nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch từ Nga, trong khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Mike Johnson cho biết vào ngày 14 tháng 9 rằng Quốc hội đã sẵn sàng theo đuổi các lệnh trừng phạt cứng rắn hơn.
Ông cho biết: “Tôi nghĩ rằng Quốc hội rất mong muốn thực hiện điều đó... và cá nhân tôi rất mong muốn thực hiện điều đó”.
[Politico: 'Hatred between Zelensky and Putin unfathomable,' Trump says]
7. Nga đã ‘thất bại’ trong ‘cố gắng thử nghiệm’ NATO bằng máy bay điều khiển từ xa
Ngoại trưởng Warsaw cho biết Nga “đã cố gắng thử thách” NATO khi nhiều máy bay điều khiển từ xa xâm phạm không phận Ba Lan.
Gần 20 máy bay điều khiển từ xa của Nga đã bay qua Ba Lan vào sáng sớm thứ Tư sau các cuộc tấn công quy mô lớn vào nước láng giềng Ukraine. Khoảng ba chiếc được tường trình đã bị bắn hạ trong các hoạt động được các nước NATO khác hậu thuẫn.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết các máy bay điều khiển từ xa, gọi tắt là UAV của Nga xâm phạm Ba Lan “không phải là sự việc đơn lẻ” khi liên minh này công bố các biện pháp mới nhằm củng cố sườn phía đông giáp với Nga.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết đây là thời điểm Warsaw tiến gần nhất đến xung đột công khai kể từ Thế chiến II.
Các quan chức NATO đã cảnh báo rằng Nga có thể sẵn sàng phát động một hình thức tấn công vũ trang nào đó vào liên minh trong tương lai gần. Các quốc gia thành viên cho biết Mạc Tư Khoa đã thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công hỗn hợp hoặc vùng xám nhắm vào liên minh. Điều này đề cập đến các hoạt động không phải là chiến tranh công khai, chẳng hạn như vũ khí hóa di cư hoặc thực hiện các cuộc tấn công mạng.
“Tất cả đều là trò hề, điều này cho thấy Nga đã cố gắng thử thách chúng tôi mà không cần phải gây chiến”, Radosław Sikorski nói với tờ báo Anh The Guardian trong một bài báo đăng hôm Chúa Nhật. Mạc Tư Khoa đã phủ nhận việc tấn công vào Ba Lan.
Các thành viên NATO có nghĩa vụ chung phải đáp trả các cuộc tấn công vào các quốc gia liên minh khác theo Điều 5 của hiệp ước thành lập. Việc máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn xâm nhập không phận NATO ở Ba Lan và Rumani - vốn xảy ra khá thường xuyên - cho đến nay vẫn chưa được coi là các cuộc tấn công vào liên minh.
Ba Lan đã kích hoạt Điều 4 của hiệp ước NATO sau các cuộc xâm nhập. Điều khoản này quy định rằng các thành viên sẽ “tham khảo ý kiến lẫn nhau bất cứ khi nào, theo ý kiến của bất kỳ thành viên nào, toàn vẹn lãnh thổ, độc lập chính trị hoặc an ninh của bất kỳ bên nào bị đe dọa”. NATO cho biết Điều 4 đã được kích hoạt tám lần trong lịch sử liên minh.
Sikorski cho biết “các máy bay điều khiển từ xa không đạt được mục tiêu và chỉ gây ra thiệt hại nhỏ về tài sản, không ai bị thương”. Có nhiều đồn đoán về khả năng sẵn sàng phòng không của Ba Lan khi một số máy bay điều khiển từ xa đã xâm nhập sâu vào lãnh thổ nước này.
Chính quyền Rumani cho biết một máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm không phận nước này vào thứ Bảy, nhưng chiếc UAV đã rời khỏi không phận mà không gây ra thiệt hại hay thương vong. Bucharest cho biết các máy bay chiến đấu F-16 của Rumani đã theo dõi đối tượng này, được hỗ trợ bởi các máy bay Đức hiện đang đồn trú tại Rumani.
Quân đội Ba Lan cho biết họ chưa xác nhận bất kỳ hành vi vi phạm không phận nào sau khi máy bay chiến đấu được điều động vào chiều thứ Bảy.
“Quân đội Nga biết chính xác máy bay điều khiển từ xa của họ đang hướng đến đâu và chúng có thể hoạt động trên không trong bao lâu”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu vào cuối ngày thứ Bảy. “Đây không thể là sự trùng hợp ngẫu nhiên, sai lầm, hay sáng kiến của một số chỉ huy cấp thấp hơn.”
Hôm thứ Sáu, NATO đã điều động chiến dịch mà họ gọi là “Eastern Sentry”, được thiết kế để củng cố sườn của liên minh tại biên giới Nga sau các cuộc xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa của Mạc Tư Khoa vào Ba Lan. Đan Mạch sẽ đề xuất hai máy bay chiến đấu F-16 và một khinh hạm phòng không, trong khi Pháp sẽ đóng góp ba máy bay phản lực Rafale và Đức sẽ đóng góp bốn máy bay Eurofighter, theo thông cáo báo chí của liên minh.
8. Liên minh Hoa Kỳ tăng cường đội tàu tuần duyên trong bối cảnh Trung Quốc đe dọa
Hoa Kỳ và đồng minh Nhật Bản gần đây đã tăng cường đội tàu thực thi pháp luật trên biển khi Trung Quốc tiếp tục mở rộng sự hiện diện của hải quân và lực lượng bảo vệ bờ biển ở Thái Bình Dương. Những hình ảnh quý vị và anh chị em đang xem thấy đây là cảnh lực lượng tuần duyên Hoa Kỳ chặn bắt một giang tốc đỉnh đi vào hải phận Hoa Kỳ trái phép.
Theo đánh giá của Ngũ Giác Đài, Trung Quốc sở hữu lực lượng hải quân và cảnh sát biển lớn nhất thế giới tính theo số lượng tàu chiến, giúp Bắc Kinh mở rộng phạm vi hoạt động và ảnh hưởng ra ngoài khu vực Đông Á. Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, gọi tắt là PLA có hơn 370 tàu chiến và tàu ngầm đang hoạt động, trong khi Cảnh sát biển Trung Quốc có hơn 150 tàu chiến trọng tải trên 1.000 tấn.
Bên cạnh việc khẳng định chủ quyền của Trung Quốc tại vùng biển tranh chấp gần đó - bao gồm cả quần đảo Senkaku của Nhật Bản ở Biển Hoa Đông - cả hải quân và lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đều hoạt động ở phía tây và phía bắc Thái Bình Dương, tiến hành các hoạt động từ tuần tra thực thi luật đánh bắt cá đến các hoạt động chung với Nga vươn tới ngưỡng cửa nước Mỹ.
Vào ngày 9 tháng 9, Lực lượng Bảo vệ bờ biển Hoa Kỳ đã thực hiện quyền chọn hợp đồng trị giá 507 triệu đô la với Bollinger Shipyards ở Louisiana để tài trợ cho việc đóng mới ban đầu 10 tàu tuần tra phản ứng nhanh lớp Sentinel như một phần trong nỗ lực hiện đại hóa hạm đội và mở rộng nhiệm vụ.
Hạm đội lớp Sentinel, hiện có 59 tàu đang hoạt động, sẽ tăng từ 67 lên 77, với tàu đầu tiên được tài trợ thông qua tùy chọn hợp đồng này dự kiến sẽ được bàn giao vào năm tài chính 2028. Chúng là một phần của hạm đội lớn hơn gồm hơn 250 tàu của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Hoa Kỳ.
Các tàu lớp Sentinel trọng tải 395 tấn là “tài sản quan trọng” để kiểm soát, bảo vệ và phòng thủ biên giới cũng như các tuyến đường biển của Hoa Kỳ. Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ đã đưa vào hoạt động ba tàu tại Guam - cảng nhà của các tàu này và là vùng lãnh thổ cực tây của Hoa Kỳ - vào năm 2021.
Tờ Stars and Stripes đưa tin hồi tháng 4 rằng hai tàu tuần tra phản ứng nhanh bổ sung sẽ gia nhập hạm đội đóng tại Guam vào năm tới. Hiện vẫn chưa rõ liệu hòn đảo này có tiếp nhận thêm tàu loại này để tăng cường sự hiện diện của Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ ở Tây Thái Bình Dương hay không.
Trong khi đó, Tập đoàn Công nghiệp Nặng Mitsubishi của Nhật Bản đã hạ thủy một tàu tuần duyên 3.500 tấn, được đặt theo tên thành phố Hiroshima, tại thành phố Tamano vào thứ Năm. Đây là tàu “Tàu tuần tra cỡ lớn”, gọi tắt là PL lớp Miyako, được trang bị sàn đáp để hỗ trợ hoạt động của trực thăng.
Tàu mới, được đặt hàng trong năm tài chính 2022, đang được trang bị thân tàu, máy móc, hệ thống điện và vũ khí. Mitsubishi Heavy Industries cho biết trong một thông cáo báo chí rằng việc bàn giao dự kiến diễn ra trong năm tài chính 2026, từ ngày 1 tháng 4 năm 2026 đến ngày 31 tháng 3 năm 2027.
Theo báo cáo của Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản, tính đến tháng 4, lực lượng này vận hành 147 tàu, bao gồm 20 tàu được bảo mật là “Tàu tuần tra cỡ lớn có trực thăng”, gọi tắt là PLH và 58 tàu được bảo mật là “Tàu tuần tra cỡ lớn”. Đây là những tàu lớn nhất của hạm đội, có lượng giãn nước 6.500 tấn.
Trong báo cáo, Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản lưu ý rằng phía Trung Quốc sở hữu những con tàu “lớn hơn, được trang bị vũ khí và được tăng cường”, cảnh báo rằng tình hình xung quanh quần đảo Senkaku, còn được gọi là quần đảo Điếu Ngư ở Trung Quốc, đã trở nên ngày càng nghiêm trọng.
[Newsweek: US Alliance Boosts Coast Guard Fleets Amid China Threat]
9. Tại sao một số quốc gia NATO vẫn còn bị Nga mê hoặc
Tổng thống Trump đã thách thức các thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, gọi tắt là NATO vào thứ Bảy hãy loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng dầu mỏ của Nga trước khi ông đồng ý áp đặt thêm các lệnh trừng phạt đối với Mạc Tư Khoa, đặt ra câu hỏi tại sao một số quốc gia thành viên vẫn sử dụng dầu mỏ của Nga nhiều năm sau khi Nga xâm lược Ukraine.
Các cuộc đàm phán về một thỏa thuận hòa bình dường như đã bị đình trệ khi Nga phát động một làn sóng tấn công mới vào Ukraine trong tuần này. Mạc Tư Khoa, nước đã xâm lược quốc gia Đông Âu này vào tháng 2 năm 2022, đã tuyên bố tạm dừng các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine và cáo buộc các quốc gia Âu Châu cản trở tiến trình này, theo Reuters.
Mạc Tư Khoa cũng cáo buộc Kyiv không thừa nhận “thực tế trên thực địa”, trong khi Ukraine tiếp tục cáo buộc Nga không thực sự theo đuổi bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.
Tổng thống Trump đã bày tỏ sự thất vọng trước việc thiếu tiến triển kể từ khi trở lại nắm quyền, tuyên bố sẽ nhanh chóng chấm dứt xung đột khi ông trở lại làm tổng thống. Đầu năm nay, ông thừa nhận rằng Putin có thể chỉ đang “dụ dỗ” ông tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình, và ông đã chỉ trích Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy vì đã không thực hiện các bước cần thiết để đạt được thỏa thuận.
Hôm thứ Bảy, Tổng thống Trump đã lên Truth Social để yêu cầu các thành viên NATO chấm dứt việc sử dụng năng lượng của Nga trước khi ông cam kết áp dụng thêm lệnh trừng phạt, lập luận rằng một khi đường ống kinh tế đó bị đóng, ông cũng có thể tăng thuế đối với Trung Quốc, bóp nghẹt hoàn toàn nền kinh tế của Nga và chấm dứt “cuộc chiến chết chóc nhưng lố bịch này”.
“Tôi sẵn sàng áp dụng các biện pháp trừng phạt lớn đối với Nga khi tất cả các quốc gia NATO đã đồng ý và bắt đầu làm điều tương tự, và khi tất cả các quốc gia NATO NGỪNG MUA DẦU TỪ NGA”, Tổng thống Trump viết.
Tổng thống tiếp tục: “Nếu NATO làm theo lời tôi, CUỘC CHIẾN sẽ nhanh chóng kết thúc, và tất cả sinh mạng sẽ được cứu! Nếu không, các người chỉ đang lãng phí thời gian của tôi, cũng như thời gian, năng lượng và tiền bạc của Hoa Kỳ.”
Âu Châu đã có thỏa thuận mua khí đốt của Nga và thỏa thuận này hết hạn vào cuối năm 2024, khi đó Ukraine đã cắt đứt hoạt động vận chuyển khí đốt, khiến các quan chức Nga tức giận và cảnh báo rằng quyết định này sẽ “gây ra tác động tiêu cực nhất đến mức sống của người dân Âu Châu”.
Đô đốc Mỹ đã nghỉ hưu và cựu Tư lệnh Tối cao Đồng minh Âu Châu James G. Stavridis hôm thứ Bảy đã ủng hộ tối hậu thư của Tổng thống Trump, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn trên CNN: “Cần phải chỉ ra rằng phần lớn dầu khí của Nga không còn được Âu Châu mua nữa, nhưng vẫn còn một số nước phản đối. Tổng thống đã đúng khi lên tiếng chỉ trích họ.”
“Đồng thời, chúng ta không chỉ cần gói kinh tế đó, mà còn cần cả các biện pháp trừng phạt, đặc biệt là đối với Trung Quốc, và cuối cùng, tôi nghĩ chúng ta cần xem xét việc tịch thu tài nguyên của Nga, tức là tài sản của họ đang được cất giữ tại các ngân hàng Âu Châu ở Brussels,” ông nói. “Chúng ta cần cả công cụ kinh tế lẫn quân sự để thu hút sự chú ý của Vladimir Putin.”
Nga tiếp tục trốn tránh lệnh trừng phạt bằng cách bán năng lượng cho các quốc gia như Ấn Độ và Trung Quốc, khiến Tổng thống Trump phải áp dụng lệnh trừng phạt nặng nề đối với cả hai quốc gia này - một động thái khiến Ấn Độ tức giận sau mối quan hệ vốn đang hòa giải.
Tại sao một số nước NATO vẫn mua dầu của Nga? Một phần là vì sự sẵn lòng bán với giá thấp của Nga, khiến năng lượng trở nên rẻ vì chi phí dầu khí toàn cầu vẫn ở mức cao, góp phần gây ra cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt ở một số quốc gia.
Một số thành viên NATO vẫn mua dầu từ Nga - chủ yếu là Thổ Nhĩ Kỳ, nước mua lớn thứ ba sau Trung Quốc và Ấn Độ từ ngày 1 Tháng Giêng năm 2023 đến ngày 30 tháng 7 năm 2025, theo Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch. Thổ Nhĩ Kỳ đã chi khoảng 90 tỷ đô la cho năng lượng của Nga, trong đó riêng dầu mỏ đã chi khoảng 62 tỷ đô la.
Hung Gia Lợi và Slovakia cũng tiếp tục mua dầu từ Nga, trong đó Hung Gia Lợi mua khoảng 13,4 tỷ đô la dầu khí và Slovakia chi khoảng 10 tỷ đô la cho dầu khí - khiến cả hai đều nằm trong 10 nước nhập khẩu năng lượng hàng đầu của Nga.
Vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Trump có trực tiếp đối đầu với Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán hay Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan hay không, cả hai đều là đồng minh của tổng thống Mỹ.
Liên minh Âu Châu (Liên Hiệp Âu Châu) đã cố gắng chuyển hướng khỏi nguồn năng lượng của Nga bằng cách chuyển sang đường ống cung cấp do Azerbaijan vận hành, nhưng một số nhà nghiên cứu nghi ngờ Azerbaijan đã nhập khẩu thêm nhiên liệu từ Nga để sau đó chuyển sang Âu Châu nhằm đáp ứng nhu cầu, theo Politico. Tuy nhiên, Azerbaijan khẳng định rằng bất kỳ khí đốt nào nhập khẩu từ Nga đều chỉ được sử dụng trong nước.
10. Liên Hiệp Âu Châu lên án máy bay điều khiển từ xa của Nga vi phạm không phận Rumani
Hôm Thứ Hai, 15 Tháng Chín, các nhà lãnh đạo Liên minh Âu Châu đã lên án Mạc Tư Khoa vì hành vi vi phạm lãnh thổ Liên Hiệp Âu Châu lần thứ hai trong vòng chưa đầy một tuần sau khi một máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Rumani trong một cuộc tấn công vào miền nam Ukraine.
Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen cho biết: “Việc Nga xâm phạm không phận Rumani một lần nữa là hành vi vi phạm trắng trợn chủ quyền của Liên Hiệp Âu Châu và là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh khu vực”.
Trong khi đó, nhà lãnh đạo chính sách đối ngoại của Liên Hiệp Âu Châu, Kaja Kallas, gọi cuộc xâm nhập vào Rumani hôm thứ Bảy là “một hành vi vi phạm không thể chấp nhận được nữa đối với chủ quyền của một quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu”. Bà cho biết: “Sự leo thang liều lĩnh liên tục này đe dọa đến an ninh khu vực”.
Các biên giới phía đông Âu Châu đã được đặt trong tình trạng báo động cao sau khi lực lượng NATO bắn hạ 19 máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận Ba Lan vào thứ Tư tuần trước.
Vào thứ Bảy, hai máy bay chiến đấu F-16 của Rumani đã phát hiện một máy bay điều khiển từ xa của Nga trên lãnh thổ Rumani khi đang thực hiện bài tập trinh sát để theo dõi các cuộc không kích của Nga qua biên giới Ukraine.
Ngoại trưởng Rumani chỉ trích cuộc xâm nhập là “không thể chấp nhận được và liều lĩnh”. Bộ quốc phòng Rumani cho biết trong một tuyên bố rằng không có thiệt hại hay thương tích nào được báo cáo.
Trong cuộc xâm nhập trước đó của Nga vào Ba Lan, năm máy bay điều khiển từ xa đã bay thẳng đến một căn cứ của NATO trước khi bị máy bay chiến đấu Lockheed Martin F-35 của Hòa Lan chặn lại.
Cuộc xâm nhập Ba Lan không gây ra thiệt hại nào. Tuy nhiên, sự việc này đã phơi bày sự yếu kém trong kế hoạch giải quyết máy bay điều khiển từ xa của liên minh xuyên Đại Tây Dương, vốn đã nổi lên như một yếu tố then chốt trong chiến tranh hiện đại trong cuộc xung đột ở Ukraine. Trong cuộc chạm trán mới nhất, lực lượng NATO đã sử dụng thiết bị trị giá hàng tỷ đô la để chống lại máy bay điều khiển từ xa của Nga, được làm bằng gỗ và xốp.
[Politico: EU decries Russian drone’s breach of Romanian airspace]
11. Liên Hiệp Quốc cáo buộc Bắc Hàn xử tử những người chia sẻ phim nước ngoài
Theo Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc Volker Türk, công nghệ đã cho phép Bắc Hàn tăng cường kiểm soát công dân của mình trong thập niên qua, một số người đã bị hành quyết vì phát tán các chương trình truyền hình nước ngoài.
Trong một báo cáo rút ra từ các cuộc phỏng vấn với hàng trăm nhân chứng và nạn nhân đã chạy trốn khỏi quốc gia bí ẩn này, Liên Hiệp Quốc cho biết hoạt động giám sát của nhà nước đã góp phần tăng cường đàn áp dưới thời nhà lãnh đạo Kim Chính Ân.
Báo cáo cũng cho biết trẻ em bị ép làm việc khổ sai, ghi nhận các vụ hành quyết, hãm hiếp, tra tấn, bỏ đói có chủ đích và giam giữ tới 120.000 người trong các trại tù.
Ông Volker Türk cho biết các cuộc đàn áp ngày càng gia tăng của Bắc Hàn có thể sẽ tăng cường trong những năm tới, trong đó người dân sẽ phải chịu đựng “nhiều đau khổ, đàn áp tàn bạo và sợ hãi hơn”, làm dấy lên lo ngại rằng nhà độc tài Kim sẽ tiếp tục cô lập đất nước mình khỏi phần còn lại của thế giới.
Văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc đã công bố báo cáo dài 16 trang đánh giá tình hình nhân quyền ở Bắc Hàn kể từ năm 2014, dựa trên các cuộc phỏng vấn với 314 nạn nhân và nhân chứng đã rời khỏi đất nước kể từ thời điểm đó.
Báo cáo nhận thấy rằng trong thập niên qua, sự kiểm soát của chính phủ đối với công dân đã được thắt chặt hơn, khiến họ phải chịu sự giám sát và kiểm soát chặt chẽ hơn trong mọi mặt của cuộc sống.
kể từ năm 2015, Bình Nhưỡng đã thông qua hoặc siết chặt luật chống thông tin nước ngoài trái phép và cấm tiêu thụ hoặc phổ biến thông tin như cơ quan truyền thông, âm nhạc và phim ảnh từ các quốc gia “thù địch”.
Với công nghệ giám sát tiên tiến hơn và quyết tâm mạnh mẽ hơn trong việc cấm sử dụng hoặc phổ biến phương tiện truyền thông nước ngoài, chính quyền đang mạnh tay trấn áp những trường hợp như vậy. Một lực lượng đặc nhiệm của chính phủ đã tăng cường kiểm tra máy tính, radio, tivi và khám xét nhà cửa nhằm tìm kiếm các tài liệu “chống chủ nghĩa xã hội”.
Báo cáo cho biết các cuộc đàn áp thông tin nước ngoài đã gia tăng từ năm 2018 và trở nên khắc nghiệt hơn từ năm 2020, dẫn đến một số vụ hành quyết công khai.
Báo cáo cho biết: “Chính phủ đã tổ chức các phiên tòa xét xử công khai và hành quyết công khai để gieo rắc nỗi sợ hãi trong dân chúng và để răn đe”.
Vào Tháng Giêng năm 2024, một đoạn video từ bên trong Bắc Hàn cho thấy cảnh hai thiếu niên bị kết án 12 năm lao động khổ sai vì xem phim truyền hình Nam Hàn.