CHÚA NHẬT LỄ MÌNH MÁU CHÚA NĂM C : LC 9,11b-17
11bKhi ấy, Đức Giê-su nói với đám đông dân chúng về Nước Thiên Chúa, và chữa lành những ai cần được chữa.
12Ngày đã bắt đầu tàn. Nhóm Mười Hai đến bên Đức Giê-su thưa Người rằng : “Xin Thầy cho đám đông về, để họ vào các làng mạc nông trại quanh đây, tìm chỗ trọ và kiếm thức ăn, vì nơi chúng ta đang ở đây là nơi hoang vắng.” 13Đức Giê-su bảo : “Chính anh em hãy cho họ ăn.” Các ông đáp : “Chúng con chỉ có vỏn vẹn năm cái bánh và hai con cá, trừ phi chính chúng con phải đi mua thức ăn cho cả đám dân này.” 14Quả thật, có tới chừng năm ngàn đàn ông. Đức Giê-su nói với các môn đệ : “Anh em hãy bảo họ ngồi thành từng nhóm khoảng năm mươi người một.” 15Các môn đệ làm y như vậy, và bảo mọi người ngồi xuống. 16Bấy giờ Đức Giê-su cầm lấy năm cái bánh và hai con cá, ngước mắt lên trời, dâng lời chúc tụng, bẻ ra và trao cho môn đệ để các ông dọn ra cho đám đông. 17Mọi người đều ăn, và ai nấy được no nê. Những miếng vụn còn thừa, người ta thu lại được mười hai thúng.
MÌNH BỊ NỘP, MÁU ĐỔ RA… MỘT LỄ HỘI?
Phụng vụ chính thức gọi Chúa nhật này là “Lễ Mình Máu Chúa Ki-tô”, nhưng danh hiệu bình dân vẫn nằm trong mọi tâm trí : đây là “Lễ Hội Thiên Chúa” (Fête-Dieu) ! Một chương trình đẹp là chừng nào ! Thứ sáu Tuần thánh, chúng ta đã đặc biệt cử hành “hy tế”, cái chết của Đức Giê-su; hôm nay, Giáo hội hoàn vũ đề ra cho chúng ta khía cạnh lễ hội của phép Thánh Thể, như thể chúng ta, thường là vậy, có nguy cơ quên rằng Đức Giê-su, áp ngày chịu chết, đã hiến dâng mạng sống trong một tâm tình thái độ tạ ơn. Vậy chúng ta tự hỏi làm sao thánh lễ, cách sâu xa và thực sự, là “lễ hội” của Thiên Chúa?
1- Này là bánh và rượu… hãy ăn và uống
Hôm nay chúng ta đọc một đoạn Tin Mừng đơn giản cách lạ lùng nhưng không kém ý nghĩa sâu xa. Nhiều đám đông từ Ga-li-lê đã theo Đức Giê-su, bám vào lời Người. Họ đã quên thời gian và cả chuyện ăn uống, vì bị quyến rũ bởi vẻ đẹp của sứ điệp thốt ra từ miệng Người : “Quả thật, con người không chỉ sống nhờ cơm bánh…” Đức Giê-su từng loan báo Vương triều Thiên Chúa, Vương triều của một hạnh phúc vô biên cho nhân loại trong Tình yêu. Sau khi đã loan báo hạnh phúc ấy, Người ban một dấu chỉ : cho những ai đang đói được ăn no nê.
Thành ra không phải tình cờ mà Đức Giê-su đã chọn bánh và rượu làm dấu chỉ Giao ước giữa Thiên Chúa với nhân loài… Đấy là một dấu chỉ của no thỏa, của hạnh phúc. Thật thế, trong nền văn minh phồn thịnh (nói chung) hiện thời, xem ra chúng ta đã quên rằng Giao ước đầu tiên giữa Thiên Chúa với nhân loại chính là cuộc sáng tạo : dấu chỉ đầu tiên của việc TC thương mến chúng ta, cử chỉ trước hết của tình yêu Người, đó là ban cho chúng ta sự sống, và đã đặt vào tay chúng ta tất cả những gì cần có để duy trì sự sống ấy mọi ngày.
Ăn bánh, uống rượu của mình. Một người Do-thái đạo đức -tức Đức Giê-su trong mọi ngày đời- đã chẳng bao giờ dùng bữa mà không chúc tụng Thiên Chúa. Sau đây là công thức tuyệt đẹp còn được người cha dân It-ra-en đọc lên trong mỗi gia đình : “Chúc tụng Thiên Chúa chúng con, Vua vũ trụ, Đấng làm ra bánh từ đất, và tạo dựng cây nho có quả !”
Hãy nhớ lại điệp khúc quan trọng ngắt nhịp trình thuật Tạo dựng trong sách Sáng thế : “Hết thảy mọi sinh vật đều được Ta ban lương thực cho” (x. St 1,29-30). Đối với ta, điều đó xem ra quá tự nhiên đến độ ta liều mình quên mất ý nghĩa của sự việc. Chúng ta chỉ có thể “sống” thực vì Thiên Chúa đã dọn trước mắt chúng ta một bàn ăn bao la rộng mở : nếu thiếu khí, nước, ô-zôn, áp suất khí quyển, nếu thiếu mặt trời, thực vật, động vật, chúng ta sẽ nhanh chóng lảo đảo, suy yếu, chết dần vì đói lả. Một phi hành gia người Mỹ, lúc được phóng từ trái đất lên mặt trăng rồi trở về, đã phải thở không khí “giả tạo” trong buồng kín. Khi đầu phi thuyền rơi xuống nổi trên biển, rồi các nhân viên cứu hộ đến mở tung cánh cửa cho ông thoát ra, ông đã hít vào tràn lồng ngực và la lớn : “Lạy Chúa, xin cảm tạ Người, bây giờ con mới thấy không khí Người ban tốt lành biết bao !”
Hãy cầm lấy mà ăn. Vâng, việc tạo dựng là một lễ hội bao la đối với Thiên Chúa. Hàng tỷ hàng tỷ sinh vật, lớn lẫn nhỏ, nuôi nhau từng phút giây. Thiên Chúa chúc lành cho tất cả những gì Người đã tạo dựng. Và “Thiên Chúa thấy thế là tốt đẹp.” (St 1,10.12.18.21.25.31). Khi dạy chúng ta thưa trong lời kinh thường nhật : “Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày…” Đức Giê-su, chỉ qua chữ ấy, muốn nói lên mọi cái cuộc sống chúng ta cần. Cuộc Sáng tạo, lễ hội đối với Thiên Chúa, đúng là “Giao ước đầu tiên” giữa Người với nhân loại.
2- Này là Mình Thầy… Này là Máu Thầy… Hãy ăn và uống !
Vì yêu chúng ta cách vô biên, Thiên Chúa đã quyết định một Lễ hội mới, một Hồng ân mới, ban tặng một Sự sống mới. Bánh và rượu trên bàn ăn nhân loại của chúng ta, dù tuyệt diệu trong việc duy trì sự sống con người thông thường, tiếc thay vẫn không cản được chúng ta khỏi chết. Thiên Chúa đã mơ tưởng một “Giao ước mới” trong đó Người sẽ cho chúng ta chính sự sống của Người, một sự sống đời đời, vĩnh cửu !
Và đó là tất cả cuộc mạo hiểm của Đức Giê-su : Nhập thể ! Trong thân xác, trong huyết quản của Đức Giê-su, sự sống thần linh tuôn chảy. Và khi ăn Thân mình cùng uống Máu huyết ấy, một sự biến đổi mầu nhiệm xảy ra. Một hình ảnh tượng trưng dạng hôn phối của thời cổ có thể giúp chúng ta hiểu điều này : tại Rô-ma, khi hai kẻ đính ước thành hôn với nhau, họ sẽ nhẹ nhàng mở tĩnh mạch ra một chút… và với hai bàn tay áp lại cùng nhau, đôi bạn kết ước hòa lẫn máu của mình. Nghi thức cổ này có thể giúp chúng ta nắm bắt rõ hơn ý hướng của Đức Giê-su khi ban cho chúng ta Mình và Máu của Người. Tạo vật, sinh ra do tình yêu của Thiên Chúa, được mời gọi tự do nhận lấy trong huyết quản của mình sự sống sung mãn. Và chính Đức Ki-tô phục sinh, hằng sống sau khi đã chết, tự hiến chính mình để nuôi dưỡng sự sống đời đời trong ta.
Sống đời đời ! Điều đó có nghĩa là sống một hạnh phúc trọn vẹn, tràn đầy, vô tận. Lễ hội bao la ! Đấng Hằng sống “truyền rót” Sự Sống của mình. Tôi tin kính Thiên Chúa, Đấng tạo dựng mọi loài sinh vật. Tôi tin có Sự sống đời đời. Lễ hội-Thiên Chúa là thế !
Đức Hồng Y John Henry Newman (1801-1890, được phong thánh năm 2019) từng là một chức sắc cao cấp và nổi tiếng của Giáo hội Anh giáo, mỗi năm hưởng một khoản trợ cấp của nhà vua (vốn cũng đứng đầu Giáo hội này) gần 100 ngàn bảng Anh. Người đã nghiên cứu Công Giáo lâu năm và cuối cùng xin cải đạo. Vài ngày trước khi người trở lại, một bạn thân nói với người : “Anh hãy nghĩ lại việc anh làm ! Nếu trở thành người Công Giáo, anh sẽ mất 100 ngàn bảng mỗi năm !” Vị Hồng Y tương lai bất bình lớn tiếng : “Trăm ngàn bảng chẳng là gì so với một lần rước lễ !”
Viết theo Noël Quesson
11bKhi ấy, Đức Giê-su nói với đám đông dân chúng về Nước Thiên Chúa, và chữa lành những ai cần được chữa.
12Ngày đã bắt đầu tàn. Nhóm Mười Hai đến bên Đức Giê-su thưa Người rằng : “Xin Thầy cho đám đông về, để họ vào các làng mạc nông trại quanh đây, tìm chỗ trọ và kiếm thức ăn, vì nơi chúng ta đang ở đây là nơi hoang vắng.” 13Đức Giê-su bảo : “Chính anh em hãy cho họ ăn.” Các ông đáp : “Chúng con chỉ có vỏn vẹn năm cái bánh và hai con cá, trừ phi chính chúng con phải đi mua thức ăn cho cả đám dân này.” 14Quả thật, có tới chừng năm ngàn đàn ông. Đức Giê-su nói với các môn đệ : “Anh em hãy bảo họ ngồi thành từng nhóm khoảng năm mươi người một.” 15Các môn đệ làm y như vậy, và bảo mọi người ngồi xuống. 16Bấy giờ Đức Giê-su cầm lấy năm cái bánh và hai con cá, ngước mắt lên trời, dâng lời chúc tụng, bẻ ra và trao cho môn đệ để các ông dọn ra cho đám đông. 17Mọi người đều ăn, và ai nấy được no nê. Những miếng vụn còn thừa, người ta thu lại được mười hai thúng.
MÌNH BỊ NỘP, MÁU ĐỔ RA… MỘT LỄ HỘI?
Phụng vụ chính thức gọi Chúa nhật này là “Lễ Mình Máu Chúa Ki-tô”, nhưng danh hiệu bình dân vẫn nằm trong mọi tâm trí : đây là “Lễ Hội Thiên Chúa” (Fête-Dieu) ! Một chương trình đẹp là chừng nào ! Thứ sáu Tuần thánh, chúng ta đã đặc biệt cử hành “hy tế”, cái chết của Đức Giê-su; hôm nay, Giáo hội hoàn vũ đề ra cho chúng ta khía cạnh lễ hội của phép Thánh Thể, như thể chúng ta, thường là vậy, có nguy cơ quên rằng Đức Giê-su, áp ngày chịu chết, đã hiến dâng mạng sống trong một tâm tình thái độ tạ ơn. Vậy chúng ta tự hỏi làm sao thánh lễ, cách sâu xa và thực sự, là “lễ hội” của Thiên Chúa?
1- Này là bánh và rượu… hãy ăn và uống
Hôm nay chúng ta đọc một đoạn Tin Mừng đơn giản cách lạ lùng nhưng không kém ý nghĩa sâu xa. Nhiều đám đông từ Ga-li-lê đã theo Đức Giê-su, bám vào lời Người. Họ đã quên thời gian và cả chuyện ăn uống, vì bị quyến rũ bởi vẻ đẹp của sứ điệp thốt ra từ miệng Người : “Quả thật, con người không chỉ sống nhờ cơm bánh…” Đức Giê-su từng loan báo Vương triều Thiên Chúa, Vương triều của một hạnh phúc vô biên cho nhân loại trong Tình yêu. Sau khi đã loan báo hạnh phúc ấy, Người ban một dấu chỉ : cho những ai đang đói được ăn no nê.
Thành ra không phải tình cờ mà Đức Giê-su đã chọn bánh và rượu làm dấu chỉ Giao ước giữa Thiên Chúa với nhân loài… Đấy là một dấu chỉ của no thỏa, của hạnh phúc. Thật thế, trong nền văn minh phồn thịnh (nói chung) hiện thời, xem ra chúng ta đã quên rằng Giao ước đầu tiên giữa Thiên Chúa với nhân loại chính là cuộc sáng tạo : dấu chỉ đầu tiên của việc TC thương mến chúng ta, cử chỉ trước hết của tình yêu Người, đó là ban cho chúng ta sự sống, và đã đặt vào tay chúng ta tất cả những gì cần có để duy trì sự sống ấy mọi ngày.
Ăn bánh, uống rượu của mình. Một người Do-thái đạo đức -tức Đức Giê-su trong mọi ngày đời- đã chẳng bao giờ dùng bữa mà không chúc tụng Thiên Chúa. Sau đây là công thức tuyệt đẹp còn được người cha dân It-ra-en đọc lên trong mỗi gia đình : “Chúc tụng Thiên Chúa chúng con, Vua vũ trụ, Đấng làm ra bánh từ đất, và tạo dựng cây nho có quả !”
Hãy nhớ lại điệp khúc quan trọng ngắt nhịp trình thuật Tạo dựng trong sách Sáng thế : “Hết thảy mọi sinh vật đều được Ta ban lương thực cho” (x. St 1,29-30). Đối với ta, điều đó xem ra quá tự nhiên đến độ ta liều mình quên mất ý nghĩa của sự việc. Chúng ta chỉ có thể “sống” thực vì Thiên Chúa đã dọn trước mắt chúng ta một bàn ăn bao la rộng mở : nếu thiếu khí, nước, ô-zôn, áp suất khí quyển, nếu thiếu mặt trời, thực vật, động vật, chúng ta sẽ nhanh chóng lảo đảo, suy yếu, chết dần vì đói lả. Một phi hành gia người Mỹ, lúc được phóng từ trái đất lên mặt trăng rồi trở về, đã phải thở không khí “giả tạo” trong buồng kín. Khi đầu phi thuyền rơi xuống nổi trên biển, rồi các nhân viên cứu hộ đến mở tung cánh cửa cho ông thoát ra, ông đã hít vào tràn lồng ngực và la lớn : “Lạy Chúa, xin cảm tạ Người, bây giờ con mới thấy không khí Người ban tốt lành biết bao !”
Hãy cầm lấy mà ăn. Vâng, việc tạo dựng là một lễ hội bao la đối với Thiên Chúa. Hàng tỷ hàng tỷ sinh vật, lớn lẫn nhỏ, nuôi nhau từng phút giây. Thiên Chúa chúc lành cho tất cả những gì Người đã tạo dựng. Và “Thiên Chúa thấy thế là tốt đẹp.” (St 1,10.12.18.21.25.31). Khi dạy chúng ta thưa trong lời kinh thường nhật : “Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày…” Đức Giê-su, chỉ qua chữ ấy, muốn nói lên mọi cái cuộc sống chúng ta cần. Cuộc Sáng tạo, lễ hội đối với Thiên Chúa, đúng là “Giao ước đầu tiên” giữa Người với nhân loại.
2- Này là Mình Thầy… Này là Máu Thầy… Hãy ăn và uống !
Vì yêu chúng ta cách vô biên, Thiên Chúa đã quyết định một Lễ hội mới, một Hồng ân mới, ban tặng một Sự sống mới. Bánh và rượu trên bàn ăn nhân loại của chúng ta, dù tuyệt diệu trong việc duy trì sự sống con người thông thường, tiếc thay vẫn không cản được chúng ta khỏi chết. Thiên Chúa đã mơ tưởng một “Giao ước mới” trong đó Người sẽ cho chúng ta chính sự sống của Người, một sự sống đời đời, vĩnh cửu !
Và đó là tất cả cuộc mạo hiểm của Đức Giê-su : Nhập thể ! Trong thân xác, trong huyết quản của Đức Giê-su, sự sống thần linh tuôn chảy. Và khi ăn Thân mình cùng uống Máu huyết ấy, một sự biến đổi mầu nhiệm xảy ra. Một hình ảnh tượng trưng dạng hôn phối của thời cổ có thể giúp chúng ta hiểu điều này : tại Rô-ma, khi hai kẻ đính ước thành hôn với nhau, họ sẽ nhẹ nhàng mở tĩnh mạch ra một chút… và với hai bàn tay áp lại cùng nhau, đôi bạn kết ước hòa lẫn máu của mình. Nghi thức cổ này có thể giúp chúng ta nắm bắt rõ hơn ý hướng của Đức Giê-su khi ban cho chúng ta Mình và Máu của Người. Tạo vật, sinh ra do tình yêu của Thiên Chúa, được mời gọi tự do nhận lấy trong huyết quản của mình sự sống sung mãn. Và chính Đức Ki-tô phục sinh, hằng sống sau khi đã chết, tự hiến chính mình để nuôi dưỡng sự sống đời đời trong ta.
Sống đời đời ! Điều đó có nghĩa là sống một hạnh phúc trọn vẹn, tràn đầy, vô tận. Lễ hội bao la ! Đấng Hằng sống “truyền rót” Sự Sống của mình. Tôi tin kính Thiên Chúa, Đấng tạo dựng mọi loài sinh vật. Tôi tin có Sự sống đời đời. Lễ hội-Thiên Chúa là thế !
Đức Hồng Y John Henry Newman (1801-1890, được phong thánh năm 2019) từng là một chức sắc cao cấp và nổi tiếng của Giáo hội Anh giáo, mỗi năm hưởng một khoản trợ cấp của nhà vua (vốn cũng đứng đầu Giáo hội này) gần 100 ngàn bảng Anh. Người đã nghiên cứu Công Giáo lâu năm và cuối cùng xin cải đạo. Vài ngày trước khi người trở lại, một bạn thân nói với người : “Anh hãy nghĩ lại việc anh làm ! Nếu trở thành người Công Giáo, anh sẽ mất 100 ngàn bảng mỗi năm !” Vị Hồng Y tương lai bất bình lớn tiếng : “Trăm ngàn bảng chẳng là gì so với một lần rước lễ !”
Viết theo Noël Quesson