Tạp chí Aleteia, xuất bản ngày 07/08/25, cho hay: Hai nhóm nghiên cứu — về phụng vụ và về các hội đồng giám mục — đã được thêm vào 10 nhóm do Đức Giáo Hoàng Phanxicô thành lập để tiếp tục các suy tư đã bắt đầu tại Thượng hội đồng.
Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã đồng ý thành lập hai nhóm nghiên cứu sau Thượng hội đồng về tính đồng nghị, một trong số đó sẽ dành riêng cho "phụng vụ theo quan điểm đồng nghị". Văn phòng Tổng thư ký của Thượng hội đồng đã công bố điều này trong tài liệu Các Nẻo Đường cho Giai đoạn Thực thi Thượng hội đồng, được công bố vào ngày 07 tháng 7 năm 2025.
Nhóm thứ hai sẽ làm việc về "quy chế của các hội đồng giám mục, các hội đồng giáo hội và các công đồng đặc biệt".
Thượng Hội đồng về tính Đồng nghị là một tiến trình quan trọng do Đức Giáo Hoàng Phanxicô khởi xướng vào năm 2021. Thượng hội đồng giải quyết nhiều chủ đề liên quan đến đời sống của Giáo hội. Do nhiều vấn đề được nêu ra, Đức Giáo Hoàng người Argentina đã quyết định thành lập 10 nhóm nghiên cứu vào tháng 3 năm 2024. Mục đích là để xem xét sâu hơn một số vấn đề nhạy cảm đã nảy sinh trong Thượng Hội đồng.
Gồm khoảng 10 người, các nhóm này đang phản ảnh các chủ đề như quản trị chung, vai trò của các giám mục, cải cách chủng viện và quyền tiếp cận chức phó tế của phụ nữ. Ban đầu, mười nhóm sẽ nộp báo cáo của họ vào tháng 6 năm 2025, nhưng ngày này đã được Đức Leo XIV hoãn lại đến tháng 12. Đức Giáo Hoàng Leo cũng chấp nhận yêu cầu của Văn phòng Tổng thư ký Thượng Hội đồng về việc thành lập hai nhóm mới.
Nhóm đầu tiên trong số các nhóm này sẽ làm việc về "phụng vụ theo quan điểm đồng nghị"; nhóm thứ hai về "quy chế của các hội đồng giám mục, các hội đồng giáo hội và các công đồng cụ thể". Danh sách các thành viên của hai nhóm này vẫn chưa được công bố.
Phụng vụ, một vấn đề nhạy cảm
Tài liệu cuối cùng được công bố vào cuối kỳ họp thượng hội đồng gần đây nhất vào tháng 10 năm ngoái — một bản văn được những người tham gia bỏ phiếu thông qua và được Đức Giáo Hoàng Phanxicô phê chuẩn — đã yêu cầu rõ ràng việc thành lập nhóm đầu tiên dành riêng cho phụng vụ. Tài liệu nhấn mạnh đến sự kết hợp cần thiết giữa “sự hiệp nhất của mầu nhiệm bí tích và sự đa dạng của các truyền thống phụng vụ” và kêu gọi “làm sâu sắc thêm mối liên hệ giữa phụng vụ và tính đồng nghị”.
Điều 27 của tài liệu, đề cập đến chủ đề này, nằm trong số những điều khoản nhận được ít phiếu bầu nhất (43 phiếu chống trong số 356 phiếu bầu). Đặc biệt, tài liệu đề cập đến khả năng giáo dân—đặc biệt là phụ nữ—được giảng trong Thánh lễ. Cho đến nay, luật giáo luật dành quyền giảng bài giảng cho các thành viên của hàng giáo sĩ (giám mục, linh mục hoặc phó tế). Tài liệu cũng kêu gọi phụ nữ tham gia nhiều hơn vào phụng vụ.
Việc thành lập nhóm này diễn ra vào thời điểm căng thẳng mạnh mẽ trong Giáo Hội Công Giáo về các vấn đề phụng vụ, đặc biệt là trong thời kỳ Đức Giáo Hoàng Phanxicô trị vì. Năm 2021, việc công bố tự sắc Traditionis custodes đã hạn chế rất nhiều khả năng cử hành Thánh lễ theo nghi thức tiền công đồng, phá vỡ sự tự do hóa do Đức Benedict XVI quyết định vào năm 2007 (Summorum Pontificum).
Trong những tuần gần đây, cuộc tranh luận đã tái diễn sau khi Tòa thánh chỉ trích một bài báo tuyên bố rằng phần lớn các giám mục được tham vấn trước khi công bố Traditionis custodes đã phản đối cải cách. Theo một nguồn tin của Vatican, vấn đề này "có thể được nêu ra", nhưng nó không phải là "trọng tâm chính" trong chương trình nghị sự của nhóm, mà tập trung nhiều hơn vào nhu cầu đề xuất một phụng vụ "có tính đồng nghị hơn".
Tư thế nào cho các hội đồng giám mục?
Nhóm 12 sẽ dành riêng cho "quy chế của các hội đồng giám mục, các hội đồng giáo hội và các công đồng đặc thù". Do đó, nó có nhiệm vụ suy tư về vị thế (status) của nhiều "cơ quan trung gian" này của Giáo hội, những cơ quan đã được kêu gọi đặc biệt kể từ khi khởi động tiến trình đồng nghị vào năm 2021. Vấn đề này sẽ được giải quyết chủ yếu theo quan điểm giáo luật.
Một nguồn tin của Vatican cho biết: "Vị trí của các hội đồng giám mục liên quan đến các giáo phận đã là một vấn đề rất quan trọng trong Giáo hội trong nhiều thập niên". Theo nguồn tin này, thẩm quyền về tín lý của các định chế này là trọng tâm của các cuộc thảo luận trong các phiên họp thượng hội đồng năm 2023 và 2024. Nguồn tin cho biết mục tiêu là cho phép "sự hội nhập văn hóa tốt hơn của đức tin", nghĩa là điều chỉnh cách thức đức tin được truyền đạt cho phù hợp với bối cảnh văn hóa.
Cũng giống như phụng vụ, Điều 125 của văn kiện cuối cùng về thẩm quyền về tín lý của các hội đồng giám mục là một trong những điều khoản gặp phải nhiều sự phản đối nhất từ 356 người tham gia (45 người phản đối).