Khi nước Anh cho thấy những dấu hiệu của một cuộc phục hưng Công Giáo, tiếng nói của Newman đang được công nhận là tiếng nói mà thế giới hiện đại cần lắng nghe.
Đó là nhận định của Edward Pentin trên National Catholic Register ngày 31 tháng 7, 2025 từ Vatican. Ông viết:
Quyết định của Đức Giáo Hoàng Leo XIV tuyên bố Thánh John Henry Newman là Tiến sĩ Hội Thánh Hoàn vũ thứ 38 sẽ giúp mang những lời dạy của vị thánh người Anh thế kỷ 19 đến một thế giới đang rất cần những lời dạy này, và vào thời điểm mà nước Anh dường như đang ở giai đoạn đầu của một cuộc phục hưng Công Giáo, theo những người thân cận với vị thánh.
“Tôi dám chắc rằng điều này sẽ mang lại rất nhiều điều tốt đẹp trong thế giới hiện đại ngày nay nhờ những tư tưởng của Newman,” Cha Ignatius Harrison thuộc dòng Nguyện Xá [Oratory] — một đồng tác giả, hay người quảng bá chính thức cho phong trào Newman — chia sẻ với tờ Register vào ngày 31 tháng 7. “Tôi nghĩ điều này đến đúng lúc. Tôi coi đó là ơn quan phòng.”
Đức Ông Andrew Wadsworth, bề trên và là người sáng lập dòng Nguyện Xá tại Washington, D.C., cho biết Thánh John Henry Newman “là một vị thánh của thời đại chúng ta và là người dẫn đường chắc chắn cho tất cả những ai tìm kiếm chân lý.” Ngài nói thêm rằng Newman “đã tự mình tìm hiểu Giáo Hội Công Giáo thông qua việc đọc các Giáo phụ. Ngài là nhà thần học vĩ đại nhất từng viết bằng tiếng Anh.”
Sơ Mary-Birgit Dechant, Giám đốc Trung tâm Newman tại Littlemore, Oxford, nơi Newman được tiếp nhận vào Giáo Hội Công Giáo năm 1845, cũng chia sẻ những tình cảm tương tự. Sơ Mary-Birgit, người cho biết cộng đoàn của sơ "rất vui mừng và phấn khởi" trước tin tức này, chia sẻ với tờ Register rằng sơ coi đây "như một lời mời gọi đọc thêm các tác phẩm của ngài, để theo sát hơn giáo huấn của ngài".
Sơ nói: "Ngài đã dạy rất nhiều về sự phát triển của tín lý Kitô giáo, về tầm quan trọng của lương tâm, tầm quan trọng của giáo dân và rất nhiều điểm khác rất thiết yếu cho thời đại chúng ta".
Tòa thánh Vatican đã công bố Thánh John Henry Newman sẽ được tuyên phong là Tiến sĩ Hội thánh trong một tuyên bố ngắn gọn hôm thứ Năm, cho biết Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã đưa ra quyết định này trong buổi tiếp kiến ngày 31 tháng 7 với Đức Hồng Y Marcello Semeraro, Tổng trưởng Bộ Phong thánh.
Tòa Thánh Vatican cho biết Đức Thánh Cha đã “khẳng định ý kiến tích cực” của phiên họp toàn thể của Bộ với sự tham gia của các Hồng Y, giám mục và thành viên, đồng thời cho biết thêm rằng “tước hiệu Tiến sĩ Hội Thánh Hoàn Vũ sẽ sớm được trao cho Thánh John Henry Newman”.
Tin tức này được đưa ra sau khi Hội đồng Giám mục Anh và xứ Wales chính thức kiến nghị Đức Giáo Hoàng Phanxicô phong tước hiệu này vào tháng 5 năm 2024. Sáng kiến này đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của các hội đồng giám mục khác, bao gồm các hội đồng giám mục Hoa Kỳ, Ireland và Scotland, cũng như nhiều tổ chức học thuật và cộng đồng tôn giáo trên toàn thế giới.
Đức Hồng Y Vincent Nichols của Westminster, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Anh và xứ Wales, cho biết trong một tuyên bố rằng ngài "vui mừng và xúc động" trước thông báo này, đồng thời nói thêm rằng việc công nhận các tác phẩm của vị thánh người Anh này là "một biểu hiện chân thực của đức tin Giáo hội là nguồn khích lệ to lớn cho tất cả những ai trân trọng không chỉ kiến thức uyên bác của ngài mà còn cả sự thánh thiện anh hùng của ngài khi theo đuổi tiếng gọi của Chúa trong hành trình đức tin, mà ngài mô tả là 'trái tim nói với trái tim'". Ngài nhấn mạnh rằng các giám mục của Giáo hội Anh cũng đã lên tiếng ủng hộ việc Newman nhận được vinh dự này.
Tổng Giám mục Bernard Longley của Birmingham cho biết ngài "vô cùng biết ơn" Đức Giáo Hoàng Leo vì đã phong tặng danh hiệu này cho vị thánh thế kỷ 19, và lưu ý rằng ngài là người Anh thứ ba được ban tặng danh hiệu này, sau Thánh Bede Đáng Kính và Thánh Anselm, người gốc Ý nhưng đã phục vụ 16 năm với tư cách là Tổng Giám mục Canterbury vào thế kỷ 12.
Newman và Hai Đức Leo
Sinh ra tại London năm 1801, Newman là một linh mục trong Giáo hội Anh trước khi trở thành một nhân vật hàng đầu trong Phong trào Oxford, một phong trào nhằm khôi phục bản sắc Công Giáo của Giáo hội Anh. Với cái giá phải trả khá đắt, ngài đã được gia nhập Giáo Hội Công Giáo vào năm 1845 và sau đó thành lập một cộng đồng Nguyện Xá - một cộng đoàn các linh mục thế tục sống trong cộng đồng mà không có lời khấn nguyện - tại Birmingham. Nguyện Xá Thánh Philip Neri là tu viện đầu tiên của các tu sĩ Nguyện Xá trong thế giới nói tiếng Anh. Ngài cũng đóng vai trò sáng lập trong việc thành lập Đại học Công Giáo Ireland, nay là University College Dublin.
Được biết đến nhiều nhất với các tác phẩm như Apologia Pro Vita Sua và The Idea of a University, chính Đức Giáo Hoàng trùng tên với Đức Thánh Cha, Leo XIII, đã phong Newman làm Hồng Y vào năm 1879 để ghi nhận những đóng góp của ngài cho Giáo hội.
Đức Ông Wadsworth lưu ý: “Một trong những hành động đầu tiên của triều đại Giáo hoàng Leo XIII là phong Newman làm Hồng Y. Giờ đây, Đức Leo XIV cũng đã vinh danh Newman một cách long trọng như vậy ngay từ đầu triều đại giáo hoàng của ngài.”
Hơn 15,000 người đã xếp hàng dọc các đường phố Birmingham khi Newman qua đời năm 1890, thọ 89 tuổi. Ngài được phong chân phước năm 2010 trong chuyến viếng thăm cấp nhà nước của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI tới Anh, và Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã phong thánh cho ngài tại Quảng trường Thánh Phêrô vào năm 2019.
Được tuyên phong Tiến sĩ Hội Thánh có nghĩa là người đó không chỉ sở hữu sự thánh thiện tuyệt vời mà còn thể hiện sự thấu hiểu sâu sắc và tính chính thống, và rằng họ đã có tác động đáng kể và lâu dài đến thần học hoặc tín lý thông qua nghiên cứu, học tập hoặc bài viết của mình.
Văn kiện Positio super Ecclesiae Doctoratu của Newman — văn kiện mà Thánh bộ đã dựa vào để đưa ra quyết định, nêu chi tiết tất cả các công trình tín lý của ngài — được biên soạn bởi cáo thỉnh viên án phong thánh của Thánh John Henry, Cha George Bowen thuộc Nguyện Xá Brompton ở London, cùng với một nhóm khoảng 20 học giả.
Viện Nghiên cứu Newman Quốc gia có trụ sở tại Pittsburgh cũng đóng góp đáng kể. Viện đã hợp tác chặt chẽ với các giám mục Anh và xứ Wales và Cha Bowen để kiến nghị phong thánh cho Newman. Công việc của họ không chỉ bao gồm việc tạo điều kiện cho Vatican tiếp cận tất cả các tác phẩm đã xuất bản của Newman, mà còn điều phối các đóng góp từ các học giả nghiên cứu về Newman, những người đã làm việc trên chương thứ tư của luận điểm về "Tín lý Xuất chúng" của Newman, và phối hợp biên tập và biên soạn positio với Cha Bowen.
Thông báo này "vừa là một dịp vui mừng vừa trọng đại", viện cho biết trong một tuyên bố, đồng thời nói thêm rằng họ "may mắn được đóng một vai trò quan trọng trong luận điểm của Newman chỉ vài năm sau khi ngài được phong thánh".
Cha Harrison lưu ý về tốc độ hoàn thành các đóng góp cho positio và rằng "một khối lượng lớn" đã được trao cho Bộ Phong thánh và Đức Hồng Y Semeraro, người mà Cha Harrison cho biết đã "ủng hộ rất nhiều trong suốt quá trình".
Cha Harrison đã chỉ ra năm giáo huấn then chốt của Newman, mà ngài tin rằng có liên quan nhất đến thế giới hiện đại: sự thấu hiểu của ngài về sự phát triển của tín lý — “rằng mọi thứ phải thay đổi để vẫn giữ nguyên, nghịch lý thay, rằng cách diễn đạt của chúng phải thay đổi;” những ý tưởng của Newman về giáo dục, rằng giáo dục “là vì cuộc sống và cho thế giới bên kia, chứ không chỉ là bảng xếp hạng và thi cử;” niềm tin của ngài vào tính ưu việt của lương tâm như “là tiếng nói nhỏ nhẹ của Chúa trong chúng ta;” niềm tin của ngài rằng khoa học và tôn giáo, nếu đúng, “cả hai đều đến từ cùng một nguồn chân lý, chính là Thiên Chúa, vì vậy chúng không xung đột, mà có thể và nên cùng nhau hoạt động;” và rằng giáo dân “không phải là yếu tố bổ sung” mà “rất quan trọng đối với nền tảng của Giáo hội, và ngài muốn một giáo dân được giáo dục tốt và có hiểu biết cho sứ mệnh của Giáo hội.”
Đối với Sơ Mary-Birgit, điểm mạnh lớn nhất của Newman là ngài đã nói chuyện với “trí tuệ và trái tim, và đó là một sự kết hợp tuyệt vời.”
Sự Phát Triển của các Cuộc Tranh luận Tín Lý
Vấn đề phát triển giáo lý đã gây tranh cãi trong những năm gần đây, đặc biệt là sau các văn kiện Amoris Laetitia (Niềm Vui Yêu Thương), trong đó cho phép người Công Giáo đã ly dị và tái hôn dân sự được rước lễ trong một số trường hợp, và Fiducia Supplicans, trong đó cho phép ban phép lành ngoài phụng vụ cho các cặp đồng tính.
Nhiều nhà thần học và lãnh đạo Giáo hội đương thời đã viện dẫn Newman để biện minh cho những thay đổi như vậy như những ví dụ về sự phát triển tín lý. Tuy nhiên, những người chỉ trích lập luận rằng những nỗ lực của họ thường xuyên bóp méo ý định của Newman, sử dụng thẩm quyền của ngài để thúc đẩy "những thay đổi mô hình" tín lý, cắt đứt tính liên tục với các niềm tin truyền thống, đặc biệt liên quan đến đạo đức tình dục và tín lý luân lý.
Khi được hỏi liệu việc Newman được phong Tiến sĩ Hội Thánh có thể khiến giáo huấn của ngài bị khai thác thêm về mặt này hay không, Đức Ông Wadsworth trả lời: "Không, nếu chúng ta trung thành với những gì John Henry Newman đã dạy. Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể chống lại những nỗ lực như vậy tốt hơn bằng cách nhắc lại những gì ngài đã viết."
Thời điểm công bố hôm nay cũng rất quan trọng, diễn ra vào thời điểm đức tin Công Giáo đang có những dấu hiệu phục hồi, đặc biệt là ở Anh. Cha Harrison cho biết ngài tin rằng thông báo này là một sự quan phòng về mặt này, và giáo huấn của Đức Hồng Y Newman sẽ đồng cảm với nhiều người đang tìm kiếm đức tin chân chính duy nhất.
Cha Harrison nói: “Điều đặc biệt về Đức Hồng Y Newman là thần học của ngài không mang tính kinh viện, mà mang tính Kinh Thánh, mang tính giáo phụ, và ở một mức độ nào đó mang tính thực nghiệm. Ngài rất coi trọng nhân tính của chúng ta. Ngài không hề khô khan hay rập khuôn.” Ngài cũng thấy việc Đức Giáo Hoàng Leo công bố việc phong tước hiệu này là rất quan trọng vì vị tân Giáo Hoàng “suy nghĩ về mọi thứ một cách thần học và tâm linh.”
Nữ tu Mary-Birgit nhớ lại rằng chính Đức Hồng Y Newman biết rằng ngài đang viết “không chỉ cho thời đại của mình, mà còn cho những năm sau này,” vì vậy việc ngài được phong Tiến Sĩ Hội Thánh “là một hồng ân tuyệt vời cho Giáo Hội tại Anh và cho Giáo Hội Hoàn Vũ.”
Vatican dự kiến sẽ sớm công bố ngày công bố chính thức, có thể thông qua một tông thư hoặc tại một thánh lễ do Đức Giáo Hoàng cử hành tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô. Vị thánh cuối cùng được tuyên phong là Tiến sĩ Thánh Thể Giáo hội được thành lập vào năm 2022 khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô phong tặng danh hiệu này cho vị giám mục thế kỷ thứ hai, Thánh I-rê-nê thành Lyon.