Tạp chí Aleteia, đăng ngày 09/09/25, cho hay: Đức Giáo Hoàng Leo XIII sẽ chủ trì một buổi lễ đại kết để tôn vinh những Kitô hữu (bao gồm cả những người không theo Công Giáo) đã tử đạo từ năm 2000 đến năm 2025, được một ủy ban của Vatican xác định.
Vào hôm Chúa Nhật, ngày 14 tháng 9 năm 2025, Đức Leo XIV sẽ chủ trì một buổi lễ đại kết — với 24 đại diện từ các giáo phái Kitô giáo khác — tưởng niệm những “vị tử đạo mới” đã hy sinh vì đức tin của mình kể từ năm 2000.
Một ủy ban của Vatican do Đức Giáo Hoàng Phanxicô thành lập đã lập danh sách 1,624 Kitô hữu bị giết trong 25 năm đầu tiên này, và kết quả nghiên cứu của họ đã được trình bày vào ngày 8 tháng 9 tại Vatican.
Năm 2000, nhân dịp Năm Thánh — một sự kiện trọng đại của Giáo Hội Công Giáo được cử hành 25 năm một lần — Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã chủ trì buổi lễ tưởng niệm các vị tử đạo Kitô giáo của thế kỷ 20.
Tiếp bước Đức Giáo Hoàng Phanxicô, năm 2023, Đức Thánh Cha Phanxicô đã thành lập một ủy ban để cập nhật danh sách các vị tử đạo mới của thế kỷ 21, nhằm chuẩn bị cho Năm Thánh 2025.
Công việc của ủy ban
Trong hơn hai năm, 11 chuyên gia của ủy ban - gồm các học giả, sử gia, v.v. - đã biên soạn danh sách các vị tử đạo mới này, dựa trên các báo cáo từ các cộng đồng địa phương (hội đồng giám mục, các dòng tu, v.v.).
Tổng cộng, họ đã biên soạn danh sách 1,624 Kitô hữu tử đạo thuộc mọi giáo phái và từ khắp các châu lục: Châu Phi (643), Châu Á-Châu Đại Dương (357), Châu Mỹ (304), Trung Đông (277) và Châu Âu (43).
Chủ tịch ủy ban mới này, Đức Tổng Giám Mục Fabio Fabene, đã giải thích về công việc tỉ mỉ liên quan đến việc tạo ra danh mục này. Họ đã nghiên cứu bối cảnh địa lý, lịch sử và chính trị xã hội của từng trường hợp được đệ trình.
Đức Tổng Giám Mục, đồng thời là thư ký của Bộ Phong Thánh, đã làm rõ rằng đây không phải là một quá trình phong thánh và việc đưa tên vào danh sách không đồng nghĩa với việc phong chân phước.
Bản chất ngày càng diễn biến của cuộc đàn áp tôn giáo
Phó chủ tịch ủy ban, Andrea Riccardi, đã lưu ý một "sự khác biệt sâu sắc" giữa danh sách mới và danh sách được lập vào năm 2000, bao gồm 3,400 tên. Cuộc đàn áp hàng loạt của thế kỷ 20, do hệ tư tưởng Liên Xô hoặc Đức Quốc xã, đã biến mất. Ngày nay, những tình huống khác nhau đang nổi lên ở các châu lục khác nhau.
Ở châu Mỹ, đặc biệt châu Mỹ Latinh, các Kitô hữu là nạn nhân của các tổ chức tội phạm vì lên tiếng chống lại nạn buôn bán ma túy hoặc khai thác tài nguyên thiên nhiên. Ở châu Phi, họ chết trong các cuộc tấn công của phiến quân thánh chiến, và cả trong các cuộc xung đột sắc tộc. Ngoài ra, 110 người châu Âu đã chết khi làm công tác truyền giáo ở các châu lục khác.
Danh sách này, hiện chưa được công bố, bao gồm những nhân vật đã được phong chân phước, chẳng hạn như nữ tu người Ý Leonella Sgorbati, bị phiến quân Hồi giáo sát hại ở Somalia năm 2006; và những nhân chứng đã trở thành biểu tượng, chẳng hạn như các Kitô hữu Chính thống giáo Copt bị ISIS hành quyết ở Libya năm 2015, những người mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đưa vào danh sách tử đạo Công Giáo.
Ngoài ra còn có giáo dân người Congo Floribert Bwana Chui bin Kositi, bị giết năm 2007 vì chống lại một âm mưu hối lộ; nữ tu người Mỹ Dorothy Mae Stang, bị sát hại năm 2005 tại Brazil; các nạn nhân của vụ đánh bom tự sát nhắm vào các nhà thờ Công Giáo ở Sri Lanka vào Chúa Nhật Phục Sinh năm 2019; và bốn nữ tu Dòng Thừa Sai Bác Ái bị sát hại năm 2016 trong một cuộc tấn công vào một viện dưỡng lão Công Giáo ở Yemen — nơi họ là những phụ nữ Kitô giáo cuối cùng.
“Con số 1,624 có vẻ không chính xác, nhưng đó chỉ là phần nổi của tảng băng chìm”, Andrea Riccardi nói thế, chỉ ra những khó khăn trong việc thu thập dữ liệu về số phận của các Ki-tô hữu đã chết trong bối cảnh thù địch. Ủy ban dự định tiếp tục công việc thu thập dữ liệu về các vị tử đạo mới của thế kỷ 21.
Cử hành với Đức Giáo Hoàng Leo XIV
Những vị tử đạo này sẽ được tưởng nhớ trong một buổi lễ do Đức Giáo Hoàng Leo XIV chủ trì vào ngày sinh nhật của ngài, Chúa nhật, ngày 14 tháng 9, lúc 5 giờ chiều tại Vương cung thánh đường Thánh Phaolô Ngoại Thành. Đức Giáo Hoàng sẽ đi cùng 24 đại biểu chính thức đại diện cho các giáo phái Thiên chúa giáo khác nhau. Đức Tổng Giám Mục Antony sẽ có mặt thay mặt cho Tòa Thượng phụ Moscow.
Buổi cầu nguyện sẽ bao gồm một cuộc rước kiệu, các bài đọc Kinh Thánh — bao gồm cả Bát Phúc — bài giảng của Đức Giáo Hoàng, và các ý cầu nguyện, trong đó nến sẽ được thắp lên và đặt dưới chân thánh giá để tưởng nhớ người đã khuất.
Buổi lễ tưởng niệm này, lẽ ra diễn ra vào ngày 9 tháng 5 với Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đã bị hoãn lại do sự ra đi của vị giáo hoàng người Argentina vào ngày 21 tháng 4. Đức Tân Giáo Hoàng đã ấn định ngày cử hành vào ngày 14 tháng 9, lễ “Thánh Giá Vinh Quang”, hay Lễ Suy Tôn Thánh Giá.
Ban tổ chức cho biết đây sẽ là buổi cử hành đại kết duy nhất tại Rome trong Năm Thánh.