Tạp chí Aleteia, ngày 30/07/2025, tường trình: Đức Giáo Hoàng Leo XIV nhắc lại vai trò then chốt của Giáo hội trong việc chấm dứt Chiến tranh Lạnh, đặc biệt là của Đức Tổng Giám Mục Agostino Casaroli, Quốc vụ khanh của các Thánh Giáo hoàng Phaolô VI và Gioan Phaolô II.
"Ngày nay, hơn bao giờ hết, việc bảo vệ tinh thần Helsinki là điều thiết yếu", Đức Giáo Hoàng Lêô XIV phát biểu vào cuối buổi tiếp kiến chung ngày 30 tháng 7 năm 2025, nhân dịp kỷ niệm 50 năm các thỏa thuận được ký kết trong Chiến tranh Lạnh.
Lễ kỷ niệm 50 năm ngày ký kết Hiệp định Helsinki (1975) sẽ được tổ chức vào ngày 1 tháng 8. Đức Giáo Hoàng nhắc lại vai trò then chốt của Giáo hội trong các cuộc đàm phán này, đặc biệt là của Đức Tổng Giám Mục Agostino Casaroli, người từng là Quốc vụ khanh của Đức Gioan Phaolô II từ năm 1979 đến năm 1990.
Đức Tổng Giám Mục Casaroli đã chủ trì hội nghị về an ninh và hợp tác này, quy tụ các quốc gia từ khối Tây và Đông trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh. Hội nghị này, theo Đức Leo XIV, đã mở ra một "chương địa chính trị mới" bằng cách thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa các quốc gia và thúc đẩy tự do tôn giáo.
Vào ngày 1 tháng 8, lễ kỷ niệm 50 năm ngày ký kết Hiệp định Helsinki sẽ được tổ chức. Được thúc đẩy bởi mong muốn đảm bảo an ninh trong Chiến tranh Lạnh, 35 quốc gia đã khởi động một chương địa chính trị mới, thúc đẩy sự xích lại gần nhau giữa Đông và Tây. Sự kiện này cũng đánh dấu sự quan tâm mới mẻ đến nhân quyền, đặc biệt nhấn mạnh đến tự do tôn giáo - được coi là một trong những nền tảng của cấu trúc hợp tác đang nổi lên lúc bấy giờ "từ Vancouver đến Vladivostok".
Sự tham gia tích cực của Tòa Thánh vào Hội nghị Helsinki - do Đức Tổng Giám Mục Agostino Casaroli đại diện - đã góp phần thúc đẩy cam kết chính trị và đạo đức đối với hòa bình.
Ngày nay, hơn bao giờ hết, việc bảo vệ tinh thần Helsinki là điều cần thiết: kiên trì đối thoại, tăng cường hợp tác và biến ngoại giao thành con đường ưu tuyển để ngăn ngừa và giải quyết xung đột.
Ngài không đề cập rõ ràng đến Nga và Ukraine, nhưng kêu gọi hòa bình "từ Vancouver đến Vladivostok", lặp lại cụm từ được sử dụng tại hội nghị năm 1975.