
Charles Collins, giám đốc điều hành tạp chí Crux, ngày 25 tháng 5 năm 2025, cho hay: Một vị giáo hoàng đến từ Hoa Kỳ. Đó là bất ngờ lớn nhất vào ngày 8 tháng 5 khi vị giáo hoàng mới, người gốc Chicago Robert Francis Prevost, được công bố là Đức Giáo Hoàng Leo XIV.
Đó là một bất ngờ khá lớn, nhưng điều quan trọng là không nên quá chú trọng đến quốc tịch của Đức Leo. Trước hết, Prevost đã không sống ở Hoa Kỳ trong nhiều thập niên. Ngài là người đứng đầu dòng Augustinô tại Rome từ năm 2001 đến năm 2013, khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô cử ngài đến lãnh đạo một giáo phận ở Peru. Prevost đã phục vụ như một nhà truyền giáo ở Peru vào đầu thời kỳ linh mục của ngài. Năm 2023, sau một thập niên lãnh đạo giáo phận Chicalayo của Peru, Prevost trở về Rome để đứng đầu Bộ Giám mục của Vatican.
Tóm lại, Đức Leo đã dành phần lớn cuộc đời trưởng thành của ngài ở bên ngoài Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, đã có những dấu hiệu đáng chú ý cho thấy Đức Giáo Hoàng Leo XIV sẽ có tác động đến Hoa Kỳ.
Sau lễ nhậm chức chính thức, vị giáo hoàng đã gặp Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio.
Báo chí Hoa Kỳ chắc chắn đã nêu bật mối liên hệ này, đặc biệt là ở Chicago, "thành phố thứ hai" lịch sử của quốc gia này. Người hâm mộ thể thao Chicago đã diện những bộ trang phục phản ảnh người con trai nổi tiếng mới nhất của họ.
Các nhà lãnh đạo thế giới cũng đang ghi nhận điều này.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố ông sẽ không tham gia đàm phán hòa bình về Ukraine tại Vatican, điều mà Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho rằng Đức Leo đã đề xuất (điều được coi là yêu cầu là này chưa được Vatican xác nhận). Một lời đề nghị như vậy có thể dễ chấp nhận hơn đối với nhà lãnh đạo Nga nếu tân giáo hoàng đến từ một nơi khác.
Quan trọng hơn, chúng ta nên xem xét chính lời nói của vị giáo hoàng. Đức Leo XIV thường lấy Đức Leo XIII làm nguồn cảm hứng để chọn tên. Đức Leo XIII trị vì từ năm 1878 đến năm 1903 và nổi tiếng nhất với thông điệp Rerum novarum, đặt nền tảng cho Học thuyết xã hội Công Giáo hiện đại ủng hộ quyền của người lao động và phản đối cả chủ nghĩa xã hội vô thần lẫn chủ nghĩa tư bản tự do.
Trong bài phát biểu gần đây trước các nhà lãnh đạo của các Giáo Hội Công Giáo Đông phương, Đức Leo XIV cũng lưu ý rằng người tiền nhiệm của ngài đã ủng hộ và ban hành luật cho các Giáo hội đó, cho thấy ngài hoàn toàn hiểu biết về vị giáo hoàng thế kỷ 19 của mình.
Không chỉ có Giáo hội Đông phương mà Đức Đức Leo XIII hướng mắt tới: Ngài rất quan tâm đến Hoa Kỳ.
Trong một loạt các văn bản từ năm 1895-1899, Đức Leo trước đó đã lên án điều ngài gọi là "Chủ nghĩa Mỹ".
Nói một cách ngắn gọn, "Chủ nghĩa Mỹ" theo cách hiểu của Đức Leo XIII có xu hướng ủng hộ các cuộc tranh luận công khai để đưa ra quyết định, bao gồm cả các quyết định về giáo lý; ủng hộ việc không có đức tin Công Giáo trong các trường công; có xu hướng làm suy yếu các luật bảo vệ hôn nhân, bao gồm cả việc sử dụng ly hôn nói chung ở Hoa Kỳ.
"Về các vấn đề dân sự, kinh nghiệm đã chỉ ra tầm quan trọng của việc công dân phải ngay thẳng và có đức hạnh. Ở một quốc gia tự do, trừ khi công lý được vun đắp nói chung, trừ khi người dân được liên tục và siêng năng thúc giục tuân thủ các giáo lý và luật lệ của Tin Mừng, thì bản thân quyền tự do có thể trở nên tai hại", Đức Leo XIII đã viết trong Longinqua năm 1895.
Trong một lá thư gửi năm 1899, ngài nói rằng, "[Chúng ta] không thể chấp thuận những quan điểm mà theo nghĩa chung của chúng, được một số người gọi là 'Chủ nghĩa Mỹ'".
Đức Hồng Y James Gibbons đã viết thư trả lời Đức Giáo Hoàng, nói rằng ngài cũng phản đối những điều như vậy và chúng không phải là một phần của Giáo Hội Công Giáo tại Hoa Kỳ.
“Chủ nghĩa Mỹ” thường được gọi là “tà giáo ma”, do lỗi của bản dịch tiếng Pháp tiểu sử của Cha Isaac Hecker, người sáng lập ra Dòng Paulist. Kể từ thời kỳ tranh cãi về chủ nghĩa Mỹ, người ta thường nói rằng Vatican không hiểu Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, những lời của Đức Leo XIII đã được một số người ở Hoa Kỳ ca ngợi. Giám mục Bernard McQuaid của Rochester đã chỉ trích Gibbons và những người khác vì quá gần gũi với văn hóa Mỹ, đặc biệt là cáo buộc họ không ủng hộ giáo dục Công Giáo.
Mặc dù cha mẹ của ngài là người Ireland, McQuaid thường nói rằng các giám mục Ireland ủng hộ “Chủ nghĩa Mỹ” và phản đối ảnh hưởng từ những người nhập cư Công Giáo không phải người Ireland, những người thường đến từ các quốc gia có chính phủ Công Giáo.
Đức Giáo Hoàng Leo XIV sinh ra tại Chicago. Gia đình ngài có dòng dõi người Pháp, Ý, Tây Ban Nha và cả người da đen.
Có lẽ đã đến lúc phải xem xét lại tà thuyết “Americanist” và Đức Leo có thể là người làm được điều đó. Lần này, không ai có thể nói rằng Đức Giáo Hoàng không hiểu Hoa Kỳ.