Vatican Media


Elise Ann Allen của tạp chí mạng Crux, ngày 11 tháng 6 năm 2025 nhận định rằng: Khi Đức Giáo Hoàng Leo XIV ổn định vai trò mới của mình trên tòa Thánh Phêrô, những dấu hiệu ban đầu cho thấy ngài sẽ tôn trọng và duy trì định hướng cải cách của người tiền nhiệm đối với Giáo triều Rôma, nhưng sẽ làm như vậy với giọng điệu nhẹ nhàng hơn nhiều.

Trong tuần qua, vị giáo hoàng đã gặp gỡ hai nhóm khác nhau gồm các cơ quan ngoại giao và giáo triều quan trọng nhất của Tòa thánh: đại diện ngoại giao giáo hoàng và nhân viên và viên chức của Phủ Quốc vụ khanh, và ngài cũng đã cử hành Ngày Năm Thánh rộng hơn của Tòa thánh.

Trong khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô, một người theo chủ nghĩa dân túy trong thâm tâm, thích làm việc xung quanh hệ thống của mình hơn là làm việc với hoặc thông qua giáo triều, thường khiển trách và sửa chữa bộ máy quản lý của ngài, sử dụng bài phát biểu Giáng sinh đầu tiên của mình trước Giáo triều Rôma năm 2013 để phác thảo 15 "căn bệnh" mà ngài tin rằng họ mắc phải, thì Đức Leo đã sử dụng giọng điệu biết ơn.

Phát biểu trước các viên chức và nhân viên của Phủ Quốc vụ khanh trong buổi tiếp kiến ngày 5 tháng 6, Đức Giáo Hoàng Leo đã nói trong những nhận xét ngẫu hứng hiếm hoi, vì ngài thường bám vào các bài phát biểu đã chuẩn bị, rằng "trong vài tuần này... đối với tôi, rõ ràng là Đức Giáo Hoàng không thể làm việc một mình".

"Chúng ta rất cần phải dựa vào sự hỗ trợ của nhiều người trong Tòa thánh, và đặc biệt là tất cả anh chị em trong Phủ Quốc vụ khanh. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất!" ngài nói, đồng thời cho biết ngài cảm thấy "an ủi" khi họ chia sẻ trách nhiệm với ngài.

Tương tự như vậy, trong buổi tiếp kiến ngày 10 tháng 6 với các sứ thần tòa thánh, đoàn ngoại giao của Vatican, cho Năm Thánh dành cho các Đại diện Giáo hoàng, Đức Leo một lần nữa bắt đầu bằng lời cảm ơn, nói rằng, "vai trò của các vị, chức thánh của các vị là không thể thay thế".
"Giáo hội sẽ không thể cho đi nhiều thứ nếu không có sự hy sinh, công việc và mọi thứ mà các vị làm để cho phép một chiều kích quan trọng như vậy của sứ mệnh vĩ đại của Giáo hội được tiến hành, và chính là trong... việc lựa chọn các ứng viên cho chức giám mục. Cảm ơn các vị từ tận đáy lòng vì những gì các vị đã làm!"

Lời chào chúc của Đức Leo XIV tới các sứ thần và Phủ Quốc vụ khanh, từ lâu được coi là một trong những thực thể phức tạp nhất của giáo triều để quản lý và là nơi mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nỗ lực cải cách, tạo nên một giọng điệu rất khác so với người tiền nhiệm của ngài thường sử dụng.

Sự thay đổi này là tự nhiên, theo một nghĩa nào đó: Đức Phanxicô được bầu với nhiệm vụ cải cách, rõ ràng là trong mật nghị năm 2013, các Hồng Y muốn một người có thể dọn dẹp nhà cửa bên trong, người có thể giải quyết các vấn đề tài chính của Vatican và đổi mới các cấu trúc nội bộ thường được đặc trưng bởi sự tự mãn và rối loạn chức năng.

Trên thực tế, phần lớn triều đại giáo hoàng của ngài đã dành để vạch ra kế hoạch tái cấu trúc toàn diện Giáo triều La Mã và cố gắng, với thành công không đồng đều, cải cách các định chế kinh tế của Vatican và thay đổi não trạng lâu đời của giáo triều, theo Đức Phanxicô, là tự tham chiếu, lỗi thời và ngoan cố chống lại sự thay đổi.

Não trạng này đã thúc đẩy Đức Phanxicô tìm kiếm các giải pháp thay thế liên tục, thường chọn cách tránh né và loại trừ giáo triều của mình, và thay vào đó là dựa vào những người bạn tâm giao và trợ lý bên ngoài, liên tục kêu gọi các viên chức giáo triều hoán cải.

Tuy nhiên, Đức Leo được bầu với nhiệm vụ thúc đẩy sự hiệp nhất và hiệp thông trong một Giáo hội phân cực và chia rẽ trong một thế giới chia rẽ sâu sắc. Ngài cũng được bầu để tiếp tục cải cách, nhưng trọng tâm lớn hơn nhiều là duy trì sự hiệp nhất.

Những lời bày tỏ ban đầu về sự tiếp đón nồng hậu và lòng biết ơn của Đức Leo, và việc ngài nhắc đến các vai trò ngoại giao và giáo triều trong việc chia sẻ trách nhiệm của ngài và thực hiện công việc của giáo hoàng, cho thấy ý định của ngài là làm việc với họ, thay vì tránh né họ.

Những lời trìu mến đó cũng có thể có ý định, một phần, để chữa lành một số vết thương và cảm giác khó chịu tiềm ẩn mà những lời chỉ trích thường xuyên của Đức Phanxicô có thể đã gây ra, bất kể điều đó có vô tình hay không.

Tuy nhiên, trong khi cách tiếp cận ban đầu của Đức Leo đối với bộ máy giáo triều và ngoại giao của mình có thể khác với người tiền nhiệm, thì những người theo dõi ngài trong tuần qua cũng chỉ ra rằng ngài sẽ duy trì cùng một tầm nhìn chung và các cải cách mà Đức Phanxicô đã bắt đầu trong giáo triều.

Ví dụ, trong bài phát biểu của mình trước Phủ Quốc vụ khanh, Đức Leo lưu ý rằng tổ chức này kể từ khi thành lập vào thế kỷ 15 "đã mang tính chất ngày càng phổ quát và đã phát triển đáng kể".

Ngài lưu ý rằng gần một nửa số nhân viên là giáo dân, và hơn 50 người là phụ nữ, cả giáo dân lẫn tu sĩ.

Theo nghĩa này, “Bản thân Phủ Quốc Vụ Khanh phản ảnh bộ mặt của Giáo hội”, ngài nói, nhiệm vụ của Phủ là truyền bá Tin mừng qua nhiều nền văn hóa và ngôn ngữ khác nhau trong khi vẫn duy trì “một quan điểm Công Giáo, phổ quát cho phép chúng ta đánh giá cao các nền văn hóa và sự nhạy cảm khác nhau”.

“Theo cách này, chúng ta có thể là động lực thúc đẩy cam kết xây dựng sự hiệp thông giữa Giáo hội Rôma và các Giáo hội địa phương, cũng như các mối quan hệ hữu nghị trong cộng đồng quốc tế,” ngài nói.

Đức Leo cũng cho biết Phủ Quốc vụ khanh phải hiện diện cụ thể trong thực tại hoàn cầu hiện nay trong khi vẫn duy trì tính phổ quát và “sự hiệp nhất đa diện của Giáo hội”, mà ngài cho biết là một động lực được củng cố bởi Công đồng Vatican II.

“Chính Phủ Quốc vụ khanh cung cấp dịch vụ thống nhất và tổng hợp này,” ngài nói, và một lần nữa bày tỏ sự gần gũi và lòng biết ơn đối với “các kỹ năng mà anh chị em dành cho việc phục vụ Giáo hội, cho công việc của anh chị em— hầu như luôn bị bỏ qua — và cho tinh thần truyền giáo truyền cảm hứng cho công việc này.”

Ngài cũng biến thành của ngài lời kêu gọi của Đức Giáo Hoàng Phaolô VI vào năm 1963 rằng Phủ Quốc vụ khanh “không nên bị che mờ bởi tham vọng hay sự ganh đua; thay vào đó, hãy để nó trở thành một cộng đồng đức tin và bác ái thực sự, của ‘những người anh chị em, và con cái của Đức Giáo Hoàng,’ những người cống hiến hết mình vì lợi ích của Giáo hội.”

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nêu rõ ý định đa dạng hóa giáo triều và làm cho giáo triều phản ảnh rõ hơn Giáo hội hoàn cầu bằng cách bổ nhiệm những cá nhân từ khắp nơi trên thế giới, cụ thể là bên ngoài phương Tây, vào các vị trí hàng đầu.
Ngài cũng tìm cách loại bỏ chủ nghĩa nghề nghiệp, cạnh tranh và tự mãn trong khi thúc đẩy vai trò của những người giáo dân có năng lực làm việc trong giáo triều và bổ nhiệm nhiều phụ nữ hơn vào các vị trí lãnh đạo và trách nhiệm quan trọng.

Việc Đức Leo ủng hộ tầm nhìn này, một giáo triều đa dạng chủ yếu bao gồm giáo dân và phụ nữ, có khả năng phiên dịch Tin mừng sang nhiều ngôn ngữ và nền văn hóa khác nhau, cho thấy các động thái về mặt cấu trúc và nhân sự của ngài có thể sẽ theo hướng này.

Tương tự như vậy, trong buổi tiếp kiến các sứ thần của giáo hoàng, ngài lưu ý rằng họ như một cơ thể "là hình ảnh của Giáo Hội Công Giáo, vì một Đoàn ngoại giao có tính phổ quát như chúng ta không tồn tại ở bất cứ quốc gia nào khác trên thế giới".

"Đồng thời, tôi tin rằng người ta cũng có thể nói rằng không quốc gia nào khác trên thế giới có một Đoàn ngoại giao đoàn kết như các bạn: bởi vì sự hiệp thông của các bạn, của chúng ta, không chỉ đơn thuần là chức năng, cũng không phải là một ý tưởng; chúng ta hiệp nhất trong Chúa Kitô và chúng ta hiệp nhất trong Giáo hội,” ngài nói.

Nhiệm vụ của đoàn ngoại giao là thúc đẩy hòa bình và tình huynh đệ, ngài nói rằng công việc của họ thay mặt cho giáo hoàng chủ yếu là “tạo ra các mối quan hệ, cầu nối” với các cá nhân và quốc gia khác nhau, và luôn “là đôi mắt của Phêrô! Hãy là những người có khả năng xây dựng các mối quan hệ ở nơi khó khăn nhất để thực hiện”.

Nhiệm vụ đầu tiên với tư cách là đại diện của giáo hoàng, Đức Leo nói, là gửi đi thông điệp nói rằng Giáo hội “luôn sẵn sàng cho mọi sự vì tình yêu, rằng Giáo hội luôn đứng về phía những người rốt cùng, những người nghèo, và rằng Giáo hội sẽ luôn bảo vệ quyền thiêng liêng được tin vào Thiên Chúa”.

Đức Giáo Hoàng Leo đã trao cho các sứ thần một chiếc nhẫn có khắc dòng chữ, sub umbra Petri, có nghĩa là “dưới bóng của Phêrô”, nhấn mạnh rằng, “Chỉ trong sự vâng phục và trong sự hiệp thông hiệu quả với Giáo hoàng, thì thừa tác vụ của các vị mới có thể có hiệu quả đối với sự xây dựng Giáo hội, trong sự hiệp thông với các giám mục địa phương”.

Ngài nói rằng các Sứ thần phải là “công cụ của sự hiệp thông, sự hiệp nhất, phục vụ phẩm giá của con người, thúc đẩy mối quan hệ chân thành và mang tính xây dựng ở mọi nơi với các nhà chức trách mà các bạn được yêu cầu hợp tác”.

Việc Đức Leo nhấn mạnh vào vai trò của một nhà ngoại giao giáo hoàng trong việc thúc đẩy tình huynh đệ và xây dựng những cây cầu để bảo vệ người nghèo cũng phù hợp với giọng điệu và cách tiếp cận của người tiền nhiệm của ngài đối với việc hợp tác với các nhà lãnh đạo và tổ chức quốc tế.

Điều này cũng phù hợp với mục tiêu của một nhóm nghiên cứu của Vatican, được thành lập như một phần của Thượng hội đồng giám mục về tính đồng nghị của Đức Phanxicô, đánh giá vai trò và chức năng của các Sứ thần, và nhằm mục đích đảm bảo họ có tư tưởng truyền giáo hơn.

Trong những tuần đầu tiên của triều đại giáo hoàng của mình, Đức Leo một lần nữa chứng minh rằng mặc dù ngài có ý định theo đuổi ít nhiều cùng một tầm nhìn chung mà Đức Phanxicô đã nêu ra trong một số cải cách nội bộ của mình, nhưng ngài là người rất chính trực và ngài sẽ thực hiện theo cách riêng và theo phong cách riêng của mình - một cách tìm cách hợp tác và hiệp nhất, đồng thời thúc đẩy Giáo hội theo hướng mà ngài tin rằng Giáo hội nên đi.