Theo hai ký giả Hannah Brockhaus, Rudolf Gehrig, trong bản tin của CNA ngày 16 tháng 6 năm 2025, Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein, sứ thần của Vatican tại các quốc gia Baltic kể từ năm 2024, cho biết khu vực này đã thất vọng với cách tiếp cận của chính quyền Hoa Kỳ hiện tại đối với cuộc xung đột ở Ukraine.

Nói về cuộc chiến tranh Nga-Ukraine, cựu thư ký của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI cho biết: "Các cường quốc đóng vai trò chính ở đây và các quốc gia Baltic có phần thất vọng với thái độ của chính quyền Hoa Kỳ hiện tại. Họ mong đợi điều gì đó khác biệt."

ĐTGM Gänswein đã nói về vai trò của mình với tư cách là một sứ thần và những nỗ lực vì hòa bình của Tòa thánh trong một cuộc phỏng vấn ngày 13 tháng 6 với Rudolf Gehrig của EWTN News và CNA Deutsch, đối tác tin tức tiếng Đức của CNA. Tổng giám mục đã đảm nhiệm chức vụ của mình tại tòa sứ thần ở Vilnius, Litva, vào năm ngoái sau 17 năm làm thư ký riêng của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI và 11 năm làm quản lý Phủ Giáo hoàng.

Trong cuộc phỏng vấn, ngài cho biết cuộc xâm lược Ukraine của Nga được cảm nhận mạnh mẽ ở thủ đô Litva, nơi chỉ cách Kyiv, thủ đô của Ukraine hơn 370 dặm. Ngài cho biết một sứ thần - đại diện của giáo hoàng tại một quốc gia - "không thể làm bất cứ điều gì cụ thể. … Mọi việc luôn phải thông qua Tòa thánh, điều đó là đúng."

“Tòa thánh,” ngài tiếp tục, “là một người xây cầu — đây là một trong những lời đầu tiên của tân giáo hoàng: hòa bình. ‘Hòa bình ở cùng các bạn!’”

Dựa trên tình yêu quần vợt của Đức Giáo Hoàng Leo XIV, ĐTGM Gänswein gọi những lời đầu tiên của vị giáo hoàng sau khi được bầu là “món quà đầu tiên của triều đại giáo hoàng của ngài”.

“Nhiều việc đang được thực hiện”, ngài lưu ý, nhưng “không thể nói bây giờ nó thành công như thế nào. Một giọt nước liên tục làm mòn tảng đá”.

Nhìn chung, có thể cảm nhận được “sự ngờ vực đối với người Nga, đặc biệt là [Tổng thống Vladimir] Putin”, trong dân chúng, vị tổng giám mục cho biết. Điều này bắt nguồn từ ảnh hưởng của chế độ độc tài cộng sản vào thời Bức màn sắt.

“Có một bầu không khí chiến tranh hiện diện”, ĐTGM Gänswein nói và nói thêm: “Điều quan trọng là phải nhìn nhận thực tại, chấp nhận nó, nhưng cũng phải nghiêm túc với nó. Chúng ta phải tiếp tục sống cuộc sống bình thường. Và với tư cách là các Ki-tô hữu, chúng ta có món quà tuyệt vời là lòng hy vọng rõ ràng và sứ mệnh rõ ràng trong đức tin của mình”.

Chủ nghĩa đại kết trong thời kỳ 'chiến tranh huynh đệ tương tàn'

Cuộc chiến xâm lược của Nga chống lại Ukraine cũng khiến chủ nghĩa đại kết với các giáo hội Chính thống giáo trở nên khó khăn hơn, ĐTGM Gänswein giải thích. Giáo hội Chính thống giáo ở các nước vùng Baltic, ban đầu nằm dưới sự quản lý của Tòa Thượng phụ Moscow, đã quay lưng lại với Thượng phụ Chính thống giáo Nga Cyril I, người thậm chí còn cố gắng hợp pháp hóa cuộc chiến bằng các thuật ngữ tôn giáo.

"Làm sao mà Thượng phụ có thể ủng hộ cuộc chiến - thực ra đó là một cuộc chiến huynh đệ tương tàn, tức là Chính thống giáo đấu với Chính thống giáo; làm sao ngài có thể ủng hộ nó", ĐTGM Gänswein nói. "Đây là một vấn đề gây bất đồng mới, vì vậy điều quan trọng là không được cắt đứt dây - đây không còn là cầu nối nữa - mà phải giữ chặt chúng".

Trong khi Litva có 80% là người Công Giáo, thì cán cân quyền lực giữa người Công Giáo và Chính thống giáo ở Latvia gần như được phân bổ đều ở mức 20% mỗi bên. Mặt khác, ở Estonia, có tới một phần năm dân số là người gốc Nga, một ảnh hưởng đáng chú ý, vị sứ thần cho biết.

Ngay sau khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu, TP Cyril I và Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã gặp nhau qua cuộc gọi video vào ngày 16 tháng 3 năm 2022, theo yêu cầu của Đức Thượng phụ. Đức Hồng Y người Thụy Sĩ Kurt Koch, người có mặt tại cuộc họp, sau đó đã tường thuật trong một cuộc phỏng vấn với EWTN News rằng "Đức Giáo Hoàng đã nói rất rõ ràng khi ngài nói với Đức Thượng phụ: 'Chúng ta không phải là giáo sĩ nhà nước, chúng ta là người chăn dắt giáo dân. Và do đó, nhiệm vụ của chúng ta là chấm dứt cuộc chiến này.'"

Trong khi đó, ĐTGM Gänswein nhấn mạnh rằng Vatican vẫn cần thiết trong vai trò là người hòa giải.

Rạn nứt với Đức Giáo Hoàng Phanxicô?

Trong cuộc phỏng vấn, vị tổng giám mục cũng đã trả lời các tuyên bố của giới truyền thông rằng đã có một rạn nứt lớn giữa ngài và Đức Giáo Hoàng Phanxicô.

"Không phải lúc nào cũng dễ dàng", ngài nói, nhưng "không phải mọi thứ đều như báo chí đưa tin, rằng đó là một 'cuộc cãi vã' lớn. Vì vậy, điều đó không đúng".

“Đã có một số khó khăn, một số căng thẳng, nhưng chúng đã được giải quyết vào tháng 1 năm 2024” khi ngài có cuộc gặp với Đức Giáo Hoàng Phanxicô, ngài giải thích, gọi đó là khởi đầu cho việc xoa dịu căng thẳng giữa họ: “Việc sau đó tôi được bổ nhiệm làm sứ thần tại các nước Baltic chắc chắn là một trong những thành quả của việc này”.

ĐTGM Gänswein đã bị đình chỉ chức vụ tổng quản Phủ Giáo hoàng vào đầu năm 2020. Sau khi Đức Giáo Hoàng Benedict XVI qua đời vào ngày 31 tháng 12 năm 2022, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã phái vị tổng giám mục trở về giáo phận quê hương của mình ở Freiburg, Đức. Chỉ chưa đầy một năm sau, vào tháng 6 năm 2024, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã bổ nhiệm ngài làm sứ thần tòa thánh tại Litva, Latvia và Estonia.

“Không phải là chúng tôi chia tay trong điều kiện không tốt”, ĐTGM Gänswein khẳng định.

Nhìn lại, ngài cho biết các cuộc gặp với Đức Giáo Hoàng Phanxicô vào đầu tháng 1 năm 2024, việc bổ nhiệm làm sứ thần vào tháng 6 năm 2024 và một số buổi tiếp kiến với tư cách là sứ thần vào tháng 11 năm 2024 “đã mang lại cho ngài sự bình an nội tâm một lần nữa”.

Một chuyến viếng thăm gần đây đến lăng mộ của Đức Phanxicô để cầu nguyện cho vị giáo hoàng quá cố “đã hoàn tất sự hòa giải”, vị tổng giám mục cho biết.